Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
|
№ 1 емтихан билеті |
||
|
4 |
Шина зауытына бутилкаучуктің (БК) 2 партиясы келіп түсті, Сіздің бас технолог ретінде диафрагма дайындауға арналған БК негізіндегі резина қоспасының рецептурасын құрастыруыңыз қажет. Ингредиенттерді таңдауды негіздеңіз. 6-115 Диафрагменная легковая
Наименование материалов На 100 м.ч. каучука,м.ч. Массовые доли,% Масса навески,кг Стоимость резиновых смесей
РС -270 РС - 250
1стадия 2стадия 1стадия 2стадия
БУТИЛКАУЧУК 95,00 54,54 0,000
102,04
59,28 195,471
СКМС -30 АРК ПН 5,00 2,87 0,000
5,37
3,05 5,327
НАИРИТ 5,00 2,87
39,78
5,37 2,33 13,284
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ 3,00 1,72
39,78 3,22
0,31 4,833
ФТАЛЕВЫЙ АНГИДРИД 0,50 0,29
0,00 0,54
0,19 0,568
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ 3,00 1,72
0,00 3,22
1,79 1,770
СТАБИЛОЙЛ 18 6,70 3,85 0,000
7,20
4,38 4,662
АМБЕРОЛ 5,80 3,33 0,000
6,23 2,85 0,000
ГЕКСОЛ ЗВИ 0,20 0,11 0,192
0,21 0,08 0,213
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 514 25,00 14,35 0,533
26,85
7,72 13,960
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 25,00 14,35 1,522
26,85
7,97 16,531
0,000
0,000
256,618 87,03 2,92 Смесь после 1 стадии 2,25 175,29 1,11 1,11 ИТОГО: кг 174,20 100,00 2,25 81,81 175,29 187,10 Объем загрузки: л 1,05293 1,04994 158,0 168,1 Стоимость 1 кг. р/с: Удельный вес; г/см3 1,11 |
15(б) |
|
№ 2 емтихан билеті 4 Шина зауытына бутилкаучуктің (БК) 2 партиясы келіп түсті, Сіздің бас технолог ретінде автокамера дайындауға арналған БК негізіндегі резина қоспасының рецептурасын құрастыруыңыз қажет. Ингредиенттерді таңдауды негіздеңіз. 6-115 Диафрагменная легковая
Наименование материалов На 100 м.ч. каучука,м.ч. Массовые доли,% Масса навески,кг Стоимость резиновых смесей
РС -270 РС - 250
1стадия 2стадия 1стадия 2стадия
БУТИЛКАУЧУК 95,00 54,54 0,000
102,04
59,28 195,471
СКМС -30 АРК ПН 5,00 2,87 0,000
5,37
3,05 5,327
НАИРИТ 5,00 2,87
39,78
5,37 2,33 13,284
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ 3,00 1,72
39,78 3,22
0,31 4,833
ФТАЛЕВЫЙ АНГИДРИД 0,50 0,29
0,00 0,54
0,19 0,568
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ 3,00 1,72
0,00 3,22
1,79 1,770
СТАБИЛОЙЛ 18 6,70 3,85 0,000
7,20
4,38 4,662
АМБЕРОЛ 5,80 3,33 0,000
6,23 2,85 0,000
ГЕКСОЛ ЗВИ 0,20 0,11 0,192
0,21 0,08 0,213
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 514 25,00 14,35 0,533
26,85
7,72 13,960
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 25,00 14,35 1,522
26,85
7,97 16,531
0,000
0,000
256,618 87,03 2,92 Смесь после 1 стадии 2,25 175,29 1,11 1,11 ИТОГО: кг 174,20 100,00 2,25 81,81 175,29 187,10 Объем загрузки: л 1,05293 1,04994 158,0 168,1 Стоимость 1 кг. р/с: Удельный вес; г/см3 1,11 15(б) |
||
|
№ 3 емтихан билеті |
||
|
4 |
Бутадиен-нитрилді каучуктер (БНК) БНК негізіндегі резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. Майға төзімді резинаның рецептурасын құрастырудың негізгі принциптерін көрсетіңіз. Майға және бензинге төзімді бұйымдар өндірісіне арналған каучук маркісін таңдауды негіздеңіз. |
15(б) |
СКН каучуктерi негiзiндегi вулканизаттардың механикалық қасиеттерiн анықтау үшiн құрамы төмендегiдей қоспалар алынды (салм.б. түрiнде):
|
СКН-18 |
100,0 |
- |
|
СКН-26, СКН-40 |
- |
100,0 |
|
Күкiрт |
2,0 |
1,5 |
|
Меркаптобензтиазол |
1,5 |
0,8 |
|
Мырыш оксидi |
5,0 |
5,0 |
|
Техникалық стеарин |
1,5 |
1,5 |
|
ДГ-100 маркiлi күйе |
50,0 |
45,0 |
Резина қоспаларын дайындау режимi төмендегiдей (мин түрiнде):
|
СКН |
0 |
Мырыш оксидi |
19 |
|
|
Техникалық стеарин |
15 |
Күйе |
21 |
|
|
Меркаптобензтиазол |
17 |
Күкiрт |
36 |
Бiлiктерде жалпы араластыру уақыты 41 мин. Жұмсақ бутадиен-нитрилдi каучуктер үшiн иiлiмдету уақыты 2 мин дейiн қысқарады.
|
№ 4 емтихан билеті |
||
|
4 |
Бутадиен-нитрилді каучуктер (БНК) БНК негізіндегі резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. Жоғары температура мен аязға төзімді бұйымдар өндірісіне арналған рецептураны құрастырудың негізгі принциптерін көрсетіңіз. 3 билеттен аласын жауапты |
15(б) |
|
№ 5 емтихан билеті |
||
|
4 |
Автомобиль камерасы Жұқалау автомобиль камерасына арналған резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. Автомобиль камерасын жасауға арналған рецептураны құрастырудың негізгі принциптерін көрсетіңіз. |
15(б) |
|
5-140 |
||||||||||
|
Камерная смесь |
||||||||||
|
|
Наименование материалов |
На 100 м.ч. каучука,м.ч. |
Массовые доли,% |
Масса навески,кг |
плотность |
Стоимость резиновых смесей |
||||
|
|
|
|
|
РС -270 |
РС - 250 |
|||||
|
|
|
|
|
1стадия |
2стадия |
1стадия |
2стадия |
|||
|
|
НК |
15,0 |
8,54 |
16,92 |
|
16,13 |
|
9,28 |
25,892 |
|
|
|
СКИ-3 1гр. |
40,0 |
22,76 |
45,11 |
|
43,00 |
|
24,74 |
50,982 |
|
|
|
СКД |
15,0 |
8,54 |
16,92 |
|
16,13 |
|
9,38 |
16,933 |
|
|
|
СКМС -30 АРКМ -15 |
30,0 |
17,07 |
33,83 |
|
32,25 |
|
18,16 |
28,404 |
|
|
|
СЕРА ТЕХНИЧЕСКАЯ |
1,4 |
0,80 |
|
1,58 |
|
1,51 |
0,40 |
0,200 |
|
|
|
СУЛЬФЕНАМИД Ц |
1,02 |
0,58 |
|
1,15 |
|
1,10 |
0,45 |
2,227 |
|
|
|
АЛЬТАКС |
0,33 |
0,19 |
|
0,37 |
|
0,36 |
0,12 |
0,638 |
|
|
|
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ |
3,0 |
1,71 |
3,4 |
|
3,23 |
|
0,31 |
4,796 |
|
|
|
ФТАЛЕВЫЙ АНГИДРИД |
0,5 |
0,28 |
0,56 |
|
0,54 |
|
0,19 |
0,556 |
|
|
|
КЭМОН |
3,0 |
1,71 |
3,38 |
|
3,23 |
|
1,31 |
2,084 |
|
|
|
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ |
1,0 |
0,57 |
1,13 |
|
1,08 |
|
0,59 |
0,586 |
|
|
|
СМОЛЫ УГЛЕВОДОРОДНЫЕ |
3,0 |
1,71 |
3,38 |
|
3,23 |
|
1,47 |
1,473 |
|
|
|
МАСЛО ПН - 6Ш |
7,0 |
3,98 |
7,89 |
|
7,53 |
|
4,11 |
2,525 |
|
|
|
ВОСК ЗАЩИТНЫЙ |
1,0 |
0,57 |
|
1,13 |
1,08 |
|
0,60 |
0,660 |
|
|
|
ДИАФЕН ФП |
0,5 |
0,28 |
|
0,56 |
0,54 |
|
0,25 |
1,672 |
|
|
|
АЦЕТОНАНИЛ |
2,0 |
1,14 |
2,26 |
|
2,15 |
|
1,02 |
2,331 |
|
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 514 |
52,0 |
29,59 |
58,64 |
|
55,90 |
|
15,91 |
28,782 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
170,742 |
||
|
87,06 |
1,21 |
|||||||||
|
Смесь после 1 стадии |
193,41 |
185,98 |
1,13 |
1,13 |
||||||
|
ИТОГО: кг |
175,75 |
100,00 |
193,41 |
198,20 |
185,98 |
188,94 |
||||
|
Объем загрузки: л |
171,6 |
174,8 |
165,0 |
166,6 |
||||||
|
Стоимость 1 кг. р/с: |
||||||||||
|
Удельный вес; г/см3 |
1,13 |
|
№ 6 емтихан билеті |
||
|
4 |
Изопреннің полимерлену реакциясы экзотермиялық, оны мына теңдеумен көрсетуге болады пС5Н6 —> (C5H8)n + 75 КДж/моль. Сондықтан да катализатор мен бөгде қоспалардан басқа изопреннің полимерлену жылдамдығына және алынатын каучуктің микроқұрылымына процесс температурасы үлкен әсер етеді. Циглер-Натт кешенді катализаторында изопрен полимерленгендегі жағымсыз қосалқы реакциялардың бірі қайнауы жоғары олигомерлердің түзілуі болып табылады, оларды қазіргі таңда газдан арылту әдісімен полимеризаттан толық шығарып тастау мүмкін емес. Олигомерлер каучукте қала отырып жағымсыз иіс береді әрі вулканизаттардың физика-механикалық қасиеттерін нашарлатады. Полимерлену темпера-турасы артқан сайын олигомерлер шығымы артады. Олигомерлердің өте аз мөлшері түзілетін оңтайлы полимерлену температурасы 20°С. Дегенмен мұндай температурада реакция жылдамдығы бірден төмендейді. Изопреннің полимерленуі үшін температура қандай болу қажет? Жауабыңызды негіздеңіз. |
15(б) |
Сол себепті тәжірибеде полимеризация 25-400С және одан төмен температурада жүргізіледі.
Полимеризация жылдамжығы мономер концентрациясына, ерітіндідегі катализаторға және процесс температурасына пропорционалды. Ерітіндідегі мономердің температурасы мен концентрациясы сонымен қатар алынатын полимердің молекулалық массасына әсер етеді. Реакция температурасының жоғарлауымен және мономер концентрациясының жоғарлауымен каучуктың молекулалық массасы жоғарлайды.
|
№ 7 емтихан билеті |
||
|
4 |
Латекстен мономерлерді айдап шығу технологиялық үрдістегі күрделі сатыларының бірі болып табылады. Сондықтан да латексті газсыздандырғанда ерекше шарттарды сақтау қажет: 1) газсыздандырудың температуралық режимін қатаң сақтау қажет, өйткені айдау колонналарындағы температураның жоғарылауы латекстің коагуляциялануын тудырады, соның салдарынан колонна-ларды мерзімінен бұрын тазартуға тура келеді; 2) айдау колонналарында газсыздандыруды төмендеу температурада өткізуге мүмкіндік беретіндей ең төменгі қысымды тудыру қажет; 3) арнайы тозаңдатқыштарды қолдану жолымен бу мен латекс арасында қолайлы ілінісу тудыру қажет. 1. Газсыздандырудың температуралық режимін көрсетіңіз 2. Айдау колонналарында қандай қысымды ұстап тұру қажеттігін көрсетіңіз 3. Бу мен латекс арасында қолайлы ілінісу тудыру үшін қандай тозаң-датқыштарды қолдану қажеттігін көрсетіңіз. Жауабыңызды негіздеңіз. |
15(б) |
Латекстің алынып кетуін азайту үшін конденсатор жүйесіне көбік басқышты орнатады.
Төмен температуралы полимеризациялау жолымен алынған латекс екі сатылы дегазацияға ұшырайды. Шамалы артық қысымда және 55-600С температураа жұмыс істейтін бірінші сатыдағы колоннада полимерленбеген бутадиенді шығару үшін алдын-ала дегазация жүргізіледі. Бутадиенмен қатар оңай ұшатың өнімдер айдалады, бұл дегазацияның екінші сатысына ауыртпалықта төмендетеді.
Латекс өткір бумен бірге колоннаның жоғарғы бөлігіне беріледі. Латекс насадкамен төмен қарай түскенде қыздырылады, осы кезде бутадиен буланады. Бутадиеннен босатылған латекс насоспен вакуумда жұмыс істейтін дегазацияның екінші сатысына беріледі.
Бірінші сатыдан кейін латекстің құрамында 21-23% каучук, 0,9-2,5% бутадиен және 2,5-5,5% стирол түзіледі.
|
Көрсеткіштер |
Противоточная дегаз |
Прямоточная дегаз |
||
|
норма |
фактический |
норма |
фактический |
|
|
Температура, көп емес жоғары куб Вакуум, кПа, аз емес жоғары куб Бу шығыны, кг/сағ а-метилстирол мөлшері Латекс бойынша өнімі, кг/сағ |
40 63 93 81 - 0,15 - |
44 62 89 81 7300 0,1 4400 |
95 80 - 350 - 0,3 - |
98 78 - 270 6000 0,25 3000 |
Бу мен латекс арасында қолайлы ілінісу тудыру үшін колонна конусының жоғарғы бөлігінде тесіктер орналасқан.
Екінші колоннадан кейін латексте 21,5% полимер және 0,3% көп емес 2,5-5,5% стирол түзіледі.
|
№ 8 емтихан билеті |
||
|
4 |
Бұл жағдайдағы компоненттерді таңдауды анықтайтын басты критерий соңғы материалдың биологиялық инерттілігі болып табылады. Резина қоспасының технологиялық қасиеттеріне қойылатын талаптар осы бұйым түрін вулкандау әдісінің ерекшеліктерінен туындайды, оның мәні мынада. Резина қоспасының каландрленген табағынан алдын-ала ойып алынған дайындамалар арасына 80-1000С температурада газ тәрізді өнімдер түзетін зат салынған (көбінесе су, этанол). Алынған конструкция құлпы бар қалыпқа салынған, ол одан әрі транспортермен туннелді вулканизаторға түседі де, онда газ тәрізді өнімдерден жетілетін ішкі қысым есебінен бұйым пішінделеді және вулканданады. Демек, резина қоспасы жақсы каландрлену, каркасталу және конфекциялық желімдену қасиетіне ие болуы қажет. Іші қуыс балалар ойыншығына арналған резина қоспасының базалық рецептін құрастырыңыз. |
15(б) |
Компоненттерді таңдауда осы мәселеде ең бастысы болып соғңы шыққан материалдың биологиялық инерттілігі болып табылады.
Резиналық қоспаға деген технологиялық құрамыбұйым түріне вулкандау әдісінің негізіне негізделеді. Дайындаудың арасында, резина қоспасын каландрлеу қондырғысында алдын-ала кесіп бөліктеп, газтүзгіш өнімі бар затты (көбіне су немесе этанол) 80-100°С-та қоспамен салады. Алынған құрылым пішініне салып, оны ары қарай тунельді вулканизаторға жібереді, сол жерде ішкі қысым есебінде бұйымның пайда болуы жүреді, сол жерде газтүзгіш өнімдер және вулкандау түзіле жүреді. Резина қоспасы алдын-ала коландрлеумен, каркастылығымен және конфекциялы жабысқақтығымен жақсы иемдену керек.
Каучуктің меншікті шығынын төмендету мақсатында толықтырғыш енгізеді. Бұл жерде техникалық көміртекті қара түсті болғандықтын қолданылмайды.
Толықтырғыш ретінде табиғи бор 200 с (масс) қосу керек, себебі бор төмен уланғыштығымен, бағасының төмендігімен, резиналық қоспада каландрлеулігі мен каркастығы жақсы болуымен сипатталады.
Резиналық қоспаның технологиялық қасиетін жақсарту үшін қоспаға вазелин майын (маркасі И-8а болатын) 18с (масс) көлемінде қосады.
Балалар ойыншығын шығарғанда ақ резина қолданылады, сондықтанда резина қоспасына ақ пегмент қолданылады. Мысалы, 15с (масс) титан диоксидін қолданылады.
Вулкандау жүйесінде ең аз уланғаштығымен күкірт ерекшеленеді. Дайындалып жатқан қоспаға 2с (масс) күкірт, 3с (масс)стеарин қышқылы, 5с (масс) цинк оксидін қосады.
Тамақ өнеркәсібімен қатынасатын резина қоспасына тек қана тетраметилтиурамидсульфидін 3%-ға дейін және 2-меркаптобензитиазолды 0,05%-ға дейән қосады.
Соынмен әшә қуыс балалар ойыншығына арналған резина қоспасының базалық рецептіне мыналар жатады.
|
Табиғи каучук |
100 |
|
Табиғи бор |
200 |
|
Май (И-8а) |
18 |
|
Титан диоксиді |
15 |
|
Цинк диоксиді |
5 |
|
Стеарин қышқылы |
3 |
|
Тетраметилтиурамидсульфид |
0,5-0,7 |
|
Күкірт |
2 |
|
№ 9 емтихан билеті |
||
|
4 |
Агрессивті сұйықтықтармен ілінісе жұмыс істейтін резиналық төсемдерге қойылатын анықтаушы талаптар төмен ісіну дәрежесі және материалдың азот қышқылы әсеріне инерттілігі болып табылады. Одан бөлек, резина қалдық деформацияны жинақтау жылдамдығының төмендігімен сипатталуы тиіс. Төсемнің жұмыс жағдайына қарап, пайдаланғанда материалға температураның әсері болмайды деген қорытынды жасауға болады. Цех арасында 98%-ды азот қышқылын тасымалдайтын құбырлардың фланецті нығыздағыштарына арналған резина қоспасының базалық рецептін құрастырыңыз. |
15(б) |
Агресивті сұйықтықтармен түйісе жұмыс істейтін резиналық төсемдерге техникалық талаптарды пысықтап алуымыз керек. Талаптарға негізделетін мәселе ісінудің төмен деңгейі және азот қышқылына қатысқанда материалдың инертті болуы. Бұдан басқа резина қалдық диформациясының төмен жылдамдықта төменде сипатталады.
Жұмыстық шартынан төсеніштерді материалды экцплуатация кезінде температураны қатыстырмай шығаруға болады.
Агресивті ортаға жоғары төзімді төсеніштер аз сериалы өнім қатарына жатады, сондықтан технологиялық сұлбасы қарапайым болғаны дұрыс.
Тап қазіргі мәселеде қоспаны дайындауда біліктерді қолдану керек, вулкандау формалы әдіспен жасалады. Бұндай сұлбамен резина қоспасы біліктеулігі мен жоғары вулкандаулығы қанағаттандырады, вулкандау уақыты 10-30 мин, 150-180°С
Күшті қышқылдарға төзімді болып келетін бір-ақ маркалі каучук болып келеді. Ол фторы бар каучук. СКФ-32 полимерін алу көб жағдайда жақсы нәтиже береді, 98% азот қышқылындағы резинаның ісінуіне қарсыласады. Басқа қоспаларды алғанда да азот қышқылымен реакцияға түспейтін заттар алу қажет.
Толықтырғыш ретінде BaSO4 50c (масс) және У-333 маркалы ақ күйе 20с (масс) қолдану керек, себебі, вулканизаттардың физика-механикалық көрсеткіштерін жоғарлату үшін. Тап қазір біздің мәселеде вулкандау әдісін дұрыс тандау. Әдетте фторкаучугі бар резина органикалық перекиспен вулкандалады.Жоғары спалығымен ерекшеленетін заттарды алуда келесі бұйымдар алынады.
Органикалық перекис химиялық тұрақты желілігі (-С-С-) құрайды, бірақ резина қоспасы алдын-ла вулкандауға тұрақсыз, вулкандау кезіндегі фторлы сутегіні жалғастыру үшін резина қоспасына вулкандау акцептр қосу керек (әдетте 10-15 с (масс) цинк оксидін қосады) ол азотқышқылының ісінуін жоғарлатады.
Соңғы шешіммен агресивті ортаға төзімді резина қоспасының базалық рецепті (с масс) келесідей.
|
Каучук СКФ-32 |
100 |
|
|
Барит (BaSO4) |
50 |
|
|
Ақ күйе У-333 |
20 |
|
|
№ 10 емтихан билеті |
||
|
4 |
Протектор тұтас жүйені құрайтын жүрістік бөлігі мен бүйірінен тұрады және покрышканың жолмен ілінісуін тудыру, қаңқасын механикалық зақымдану мен ылғалдың енуінен қорғауға арналған. Қазақстанда пайдаланатын ауыл-шаруашылық тіркемелерін жинақтауға арналған покрышкалардың протекторлық резина қоспасы-ның базалық рецептін құрастырыңыз. |
15(б) |
Протектр жүгіру жолынан және жанынан тұрады, ол механикалық бқзылудан каркас саұтайды. Сондықтан резинаға жоғары талаптар қойылады. Барлық резиналар шина өндірісінде үйкелсіке жоғары төзімділігімен және төмен жылубөлінуімен өңделу керек. Шина эксплуатация кезінде температура -50 +50°С аралығында жүру қажет.
Протекторлы резина өндірісінде маңызды операциялар болып резина қоспасын дайындау профильді протекторлы лента шығуы, прокрышка құрастырылуы, формалау және вулкандау
Резина қоспасын дайныдауда, Базалық рецепт құруда каучук класын таңдау қажет. Физика-механикалық технологиялық параметрлеріне сәйкес келетін және бағасының төмен болуымен бутадиен және бутадиен-стиролды каучук болып келеді. Каучукті таңдап болағннан кейін оның нақты бір маркасін алу керек.
Бутадиен маркасі СКД ІІ
Бутадиен-стиролды СКС (СКМС)-30АРКМ-15
Енді келесіде техникалық көмірді таңдау қажет оған ПМ-50 маркалі көмір 60-70 с (масс) қажет. Эластикалығын жоғарлату үшін жылуөткізгіштігін төмендету үшін резина қоспасының аққыштығын көбейту үшін бутадиен және бутадиен-стиролды каучукке май енгізу қажет оның құрамында ароматты көмірсутек болу қажет мысалы, ПН-6 май 20-30с (масс)
Күкіртпен вулкандауда негізгі компоенттер ролін активаторлар ойнайды, солардың ішінде көп қолданықа иесі цинк оксидінің стеарин қышқылымен қатынасы
Цинк оксиді 3с (масса)
Стеарин қышқылы 1 с (масс)
Резина қоспасында протектр жасауда шприцтеуде алдын-ала вулканизациялауда индукциялы жиілігі бойынша есептеп аламыз яғни 120 градус та 25-30 мин құрайды. Оған тағы 15 мин қаоса отырып индукциялы жиілікпен 0,5-1 мин 160-180градус құрайды.
Протектордың күн сәулесіне деформациялаынуына, атмосфералық қысымдарға және т.б. төзімді ету үшін ескіруге қарсыласатын күшті активаторлар қосады.
Параоксинезон-1
Балауыз ЭВ-1 1с(масс)
Сонымен рецепт
|
Каучук СКД ІІ |
30-50 |
|
СКМС-30АРКМ-15 |
81-57,5 |
|
Регенератор РПТ және РПД |
10-15 |
|
Техникалық көміртегі ПМ-50 |
60-70 |
|
Май-6ш |
15-20 |
|
Иденкумарлы шайыр |
5 |
|
Күкірт |
1,5-2,5 |
|
Цинк оксиді |
3 |
|
Стеарин қышқылы |
1 |
|
Сульфенамид Ц |
1,1-1,5 |
|
Фтальді ангедрид |
0,6 |
|
Диафин ФП |
1 |
|
Параоксинезон |
1 |
|
Балауыз ЗВ-1 |
1 |
|
№ 11 емтихан билеті |
||
|
4 |
Батыс Еуропа мен Жапонияда бутадиенді каучуктердің шамамен 30% «кобальтті» каталитикалық жүйені қолданып өндіріледі. Титанды каталитикалық жүйелерде алынатын каучуктерге қарағанда бұл полимерлер 1,4-цис-құрылымның мөлшерінің жоғары болуы, кең молекула-массалық таралым және әжептеуір тармақталу дәрежесімен сипатталады. Кобальтті катализаторларда алынатын полимер макромолекула-ларының жоғары тармақталуы әсіресе жоғары молекулалық массаға ие каучуктерді алғанда полимеризат тұтқырлығының артуына апарып соғады. Жоғары техника-экономикалық шығындарды болдырмау және полимерлеу түйіні жұмысын қарқындату мақсатында қандай іс-шара қолданасыз? |
15(б) |
Үшизобутилалюминий титан галогенидімен әрекеттескенде каталитикалық кешен түзіледі, бірақ СКИ-3 өндірісінен ерекшелігі ол алдын-ала дайындалмайды, ал полимеризаторға катализатор компоненттерін берген кезде алынады. Каучуктің полимерлену жылдамдығына, молекулалық массасына және молекулалық-массалық таралымына А1:Тi қатынасы әсер етеді. Титан галогенидінің мөлшерінің артық болуы тиімсіз, себебі ол катиондық механизм бойынша жүретін әртүрлі қосалқы процестерді тудырады, ал А1:Тi қатынасы 1-ге жақын болған жағдайда қанағатанарлықсыз технологиялық қасиеттерге ие жоғары молекулалық өнім түзіледі. Сондықтан да әдетте үшизобутил-алюминийді артық мөлшерде қолданады. Жоғары жылдамдықта полимерленуді жүргізу үшін әдетте бутадиеннің 100 г-на титан галогенидінің 0,4-0,5 ммоль үлесі сай келетін 2,5-3,0 тең А1:Тi қатынасын алады.
Үшизобутилалюминий кинетикалық тізбек беру реакцияларына қатысады, сондықтан да оның артық мөлшерінің көбеюі каучуктің молекулалық массасының төмендеуіне апарып соғады.
Катализатор үлесінің өзгеруі полимерлену жылдамдығына, полимердің молекулалық массасы мен молекулалық-массалық таралымына әсер етеді. Каталитикалық кешен үлесінің артуы полимерленуді үдетеді және вулканизаттардың техникалық қасиеттерінің жақсаруына ықпал етеді, бірақ резиналардың техникалық қасиеттерінің нашарлауы салдарынан молекулалық массасының бірден төмендеуі тиімсіз. Каучуктің молекулалық массасы кеміген сайын, полимеризаттың судағы тұрақты эмульсиясы түзілуі салдарынан катализаторды активсіздендіру өнімдерінен полимеризатты жуып алу қиындай түседі.
СКД каучугі өндірісінде еріткіш ретінде толуол қолданылады және процесс соңындағы полимеризатта толықтырылмаған каучуктерді алғандағы полимер мөлшері шамамен 10% (масс.) және май мен техникалық көміртекпен толықтырылған полимерлер өндірісінде шамамен 8% (масс.) құрайды. Бутадиеннің 90% конверсиялануына жеткенге дейінгі полимерлену ұзақтығы 4-5 сағатты құрайды. Каскадтың соңғы реакторынан полимеризат калий гидроксидімен жүзеге асырылатын каталитикалық кешенді активсіздендіруге арналған араластырғыштарға түседі. СКД каучугі өндірісіндегі титан галогенидінің үлесі төмен болғандықтан полимеризат катализаторды активсіздендіру өнімдерінен жуылмайды, ал үстіне ескіруге қарсы тұрушы түседі де, газсыздандыруға және каучукті бөліп алуға бағытталады.
|
№ 12 емтихан билеті |
||
|
4 |
Брекер (жастықша қабаты) протектор мен қаңқа арасында болады және резиналанған корд, резиналық қабат-аралық немесе жалғыз резинадан тұрады. Резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. Брекер жасауға арналған рецептураны құрастырудың негізгі принциптерін көрсетіңіз. |
15(б) |
|
2-542 |
||||||||||
|
Брекер легковой |
||||||||||
|
|
Наименование материалов |
На 100 м.ч. каучука,м.ч. |
Массовые доли,% |
Масса навески,кг |
плотность |
Стоимость резиновых смесей |
||||
|
|
|
|
|
РС -250 |
||||||
|
|
|
|
|
1стадия |
2стадия |
3стадия |
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
НК |
45,00 |
24,74 |
45,0 |
|
|
26,89 |
75,051 |
||
|
|
СКИ-3 2гр. |
55,00 |
30,24 |
55,0 |
|
|
32,87 |
67,738 |
||
|
|
СЕРА ТЕХНИЧЕСКАЯ |
1,40 |
0,77 |
|
|
1,4 |
0,39 |
0,193 |
||
|
|
СЕРА ПОЛИМЕРНАЯ |
4,50 |
2,47 |
|
|
4,5 |
1,27 |
7,430 |
||
|
|
СУЛЬФЕНАМИД М |
0,80 |
0,44 |
|
|
0,8 |
0,32 |
1,746 |
||
|
|
САНТОГАРД |
0,30 |
0,16 |
|
|
0,3 |
0,12 |
1,290 |
||
|
|
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ |
8,0 |
4,40 |
8,0 |
|
|
12,362 |
|||
|
|
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ |
1,00 |
0,55 |
1,0 |
|
|
0,57 |
0,566 |
||
|
|
МАСЛО ПН - 6Ш |
5,50 |
3,02 |
5,5 |
|
|
3,11 |
1,914 |
||
|
|
ДИАФЕН ФП |
2,00 |
1,10 |
2,0 |
|
|
0,96 |
6,477 |
||
|
|
МАНОБОНД 680 С |
0,40 |
0,22 |
0,4 |
|
|
0,16 |
6,114 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 234 |
58,00 |
31,89 |
58,0 |
|
|
17,72 |
37,758 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
|
|
|
|
|
|
|
218,639 |
|||
|
|
82,28 |
0,00 |
2,10 |
|
||||||
|
|
Смесь после 1 стадии |
175,0 |
1,17 |
1,17 |
1,19 |
|||||
|
|
Смесь после 2стадии |
175,0 |
||||||||
|
ИТОГО: кг |
181,90 |
100,00 |
175,0 |
175,0 |
182,0 |
|
||||
|
Объем загрузки: л |
149,7 |
149,7 |
153,6 |
|||||||
|
Стоимость 1 кг. р/с: |
218,639 |
|||||||||
|
Удельный вес; г/см3 |
1,19 |
|
Жақтау ленталар /бортовые ленты/ резиналанған чеферден дайындалады. Покрышка өлшеміне қарай жақтау ленталары бірге жапсырылған бір немесе екі чефер қабаттарынан тұрады. Бір қабаттың үстіне екінші қабатты жапсыру барысында, «баспалдақ» тәрізді пайда болған бұдыр покрышканы жинақтау барысының ауытқымалы мерзімі болып табылады. Жақтау ленталары покрышка жақтауларын беттік ескіруден, ылғал мен шаңның покрышка жақтауына түсуінен сақтайды. Покрышканың ішкі диаметрі доңғалақтың жақтауындағы отырғызу диаметріне сәйкес болуы шарт, ал жақтаудың шектері доңғалақ ернеуінің формасында болуы керек. Протектор үстіне орналастырылған резина қабаты брекер үстіндегі жастықша / жастықша қабаты/ немесе брекерлік резина деп аталады, ал каркас қабатының үстіндегі қабат брекер астындағы жастықша деп аталады. Брекердің каркастан айырмашылығы, брекерде корд қолданылады, мысалы, матаның 100мм –де екі есе аз негізде болатын 173В, 123КНТС маркылы кордтар. Бұл брекерде көбірек резинаның болуын, сонымен қатар каркас пен протектордың берік байланысын қамтамасыз етеді. Брекер автомобиль қозғалысы кезіндегі соққыны жұмсарту үшін қызмет етеді. Ол каркасты соққы мен қауіптіліктерден сақтайды. Брекерде майысқақтық пен беріктік жақсы болуы үшін резина қоспасын изопрен және табиғи каучук негізінде, ал қаттылығы мен қатуға тұрақты болуы үшін дивинил каучугін қоса отырып дайындайды. Шина қолданысы кезінде доңғалақтың жаны /боковина/ көбірек созылу, жиылуға ұшырайды,с ондықтан оларды созылымды резинадан жасайды. Әдетте, жақтау беті протектормен бір затты құрайды. Осыған қарамастан, протектор мен жақтау бөлігі әр түрлі қасиетке ие екі түрлі резина қоспасынан бір мақсаттағы бір затты шығарады. Түрлі түстегі жақтау беттерді, мысалы ақ түсті, сондай-ақ үлкен өлшемдегі покрышкаларды дайындауда жақтау бетін покрышкадан бөлек дайындайды. № 13 емтихан билеті |
||
|
4 |
Қаңқа – покрышкаға беріктік, иілгіштік және серпімділік беретін негізгі бөлігі. Қаңқа автомобиль шинасына түсетін күрделі салмақтың басым бөлігін өзіне қабылдайды. Резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. Қаңқа жасауға арналған рецептураны құрастырудың негізгі принциптерін көрсетіңіз. Қаңқаның әрбір жібінің беріктігі 120-дан 230 Н және одан жоғары мәнді құрайды. Каркаста қаңқа жіптері қабатталып немесе шатысып кетпес үшін бір бірінен резина арқылы жақсы оқшауланған болуы шарт. Каркас резиналарын дайындау үшін изопренді, дивинилстиролды, немесе метилстиролды синтетикалық каучуктерді немесе табиғи каучукті қолданады. |
15(б) |
|
2-953 |
||||||||||
|
Каркас-брекер КГШ |
||||||||||
|
|
Наименование материалов |
На 100 м.ч. каучука,м.ч. |
Массовые доли,% |
Масса навески,кг |
плотность |
Стоимость резиновых смесей |
||||
|
|
|
|
|
РС -250 |
||||||
|
|
|
|
|
1стадия |
2стадия |
3стадия |
||||
|
|
НК |
50,0 |
28,80 |
52,001 |
|
|
31,30 |
87,368 |
||
|
|
СКИ-3 2гр. |
50,0 |
28,80 |
52,001 |
|
|
31,30 |
64,512 |
||
|
|
СЕРА ТЕХНИЧЕСКАЯ |
2,4 |
1,38 |
|
|
2,492 |
0,69 |
0,346 |
||
|
|
СУЛЬФЕНАМИД М |
1,3 |
0,75 |
|
|
1,354 |
0,55 |
2,976 |
||
|
|
МАЛЕИД Ф |
1,5 |
0,86 |
|
|
1,553 |
0,60 |
3,412 |
||
|
|
ГЕПСОЛ ХПК |
0,5 |
0,29 |
|
|
0,524 |
0,20 |
0,562 |
||
|
|
ФТАЛЕВЫЙ АНГИДРИД |
0,4 |
0,23 |
0,415 |
|
|
0,15 |
0,450 |
||
|
|
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ |
4,0 |
2,30 |
4,153 |
|
|
0,42 |
6,462 |
||
|
|
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ |
2,0 |
1,15 |
2,076 |
|
|
1,20 |
1,183 |
||
|
|
КАНИФОЛЬ СОСНОВАЯ |
3,0 |
1,73 |
3,124 |
|
|
1,66 |
2,113 |
||
|
|
МАСЛО ПН - 6Ш |
8,5 |
4,91 |
8,865 |
|
|
5,06 |
3,112 |
||
|
|
СМОЛЫ УГЛЕВОДОРОДНЫЕ |
2,0 |
1,15 |
2,076 |
|
|
0,99 |
0,993 |
||
|
|
МЯГЧИТЕЛЬ АСМГ |
2,0 |
1,15 |
2,076 |
|
|
1,15 |
0,765 |
||
|
|
ДИАФЕН ФП |
1,0 |
0,58 |
|
1,047 |
|
0,50 |
3,415 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 234 |
15,0 |
8,64 |
15,600 |
|
|
4,80 |
9,953 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 514 |
30,0 |
17,28 |
31,201 |
|
|
9,29 |
16,810 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
204,433 |
|||
|
87,34 |
0,50 |
2,03 |
|
|||||||
|
Смесь после 1 стадии |
173,590 |
1,10 |
1,10 |
1,11 |
||||||
|
Смесь после 2стадии |
174,638 |
|||||||||
|
ИТОГО: кг |
173,6 |
100,00 |
173,590 |
174,638 |
180,560 |
|||||
|
Объем загрузки: л |
157,7 |
158,6 |
162,3 |
|||||||
|
Стоимость 1 кг. р/с: |
204,433 |
|||||||||
|
Удельный вес; г/см3 |
1,11 |
|
№ 14 емтихан билеті |
||||||||||
|
4 |
Ерітіндіде полимерлеу әдісімен алынған статикалық бутадиен-стиролды каучуктер ДССК бірқатар қасиеттері жағынан эмульсияда полимерленген бутадиен-стиролды каучуктерден басым түседі. Автомобиль шиналарының ылғал жол төсеміне адгезиясые және мүжілуге қарсылығын жоғарылатуға мүмкіндік беретін протекторлық резиналарды жасауға арналған рецептураны құрастырыңыз |
15(б) |
||||||||
|
4-123 |
||||||||||
|
Протектор легковой |
||||||||||
|
|
Наименование материалов |
На 100 м.ч. каучука,м.ч. |
Массовые доли,% |
Масса навески,кг |
плотность |
Стоимость резиновых смесей |
||||
|
|
|
|
|
РС -250 |
||||||
|
|
|
|
|
1стадия |
2стадия |
3стадия |
||||
|
|
ДССК - 25 |
100,0 |
54,838 |
94,047 |
|
|
58,34 |
91,250 |
||
|
|
СЕРА ТЕХНИЧЕСКАЯ |
2,0 |
1,091 |
|
|
1,871 |
0,55 |
0,274 |
||
|
|
СУЛЬФЕНАМИД Ц |
1,6 |
0,877 |
|
|
1,504 |
0,67 |
3,368 |
||
|
|
САНТОГАРД |
0,3 |
0,165 |
|
|
0,283 |
0,13 |
1,331 |
||
|
|
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ |
3,0 |
1,637 |
2,807 |
|
|
0,30 |
4,599 |
||
|
|
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ |
2,0 |
1,091 |
1,871 |
|
|
1,14 |
1,123 |
||
|
|
КЭМОН |
2,0 |
1,091 |
1,871 |
|
|
0,84 |
1,332 |
||
|
|
СМОЛЫ УГЛЕВОДОРОДНЫЕ |
4,0 |
2,194 |
3,763 |
|
|
1,89 |
1,894 |
||
|
|
ВОСК ЗАЩИТНЫЙ |
1,0 |
0,548 |
0,940 |
|
|
0,58 |
0,636 |
||
|
|
МАСЛО ПН - 6Ш |
4,0 |
2,194 |
3,763 |
|
|
2,26 |
1,391 |
||
|
|
ДИАФЕН ФП |
1,5 |
0,823 |
|
1,411 |
|
0,72 |
4,846 |
||
|
|
АЦЕТОНАНИЛ |
1,0 |
0,548 |
0,940 |
|
|
0,49 |
1,122 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 |
48,0 |
26,322 |
45,142 |
|
|
14,62 |
30,323 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 |
12,00 |
6,581 |
|
11,286 |
|
3,66 |
7,581 |
||
|
|
|
|
|
|
|
|
||||
|
80,45 |
4,37 |
1,35 |
151,069 |
|||||||
|
Смесь после 1 стадии |
155,144 |
1,12 |
1,15 |
1,16 |
||||||
|
Смесь после 2стадии |
167,842 |
|||||||||
|
ИТОГО: кг |
182,4 |
100,000 |
155,144 |
167,842 |
171,500 |
|||||
|
Объем загрузки: л |
138,0 |
145,5 |
147,8 |
|||||||
|
Стоимость 1 кг. р/с; |
151,069 |
|||||||||
|
Удельный вес; г/см3 |
1,16 |
|||||||||
|
№ 15 емтихан билеті |
||||||||||
|
4 |
Протектор — қалың резина қабатынан тұратын покрышканың сыртқы бөлігі. Жол бетіне жанасатын протектор бөлігі оның жүрістік бөлігі деп аталады. Жеңіл көлік шиналарының протекторларын жасауға арналған резина қоспасының рецептурасын құрастырыңыз. |
15(б) |
|
4-123 |
||||||||||
|
Протектор легковой |
||||||||||
|
|
Наименование материалов |
На 100 м.ч. каучука,м.ч. |
Массовые доли,% |
Масса навески,кг |
плотность |
Стоимость резиновых смесей |
||||
|
|
|
|
|
РС -250 |
||||||
|
|
|
|
|
1стадия |
2стадия |
3стадия |
||||
|
|
СКМС -30 АРКМ -15 |
100,0 |
54,838 |
94,047 |
|
|
58,34 |
91,250 |
||
|
|
СЕРА ТЕХНИЧЕСКАЯ |
2,0 |
1,091 |
|
|
1,871 |
0,55 |
0,274 |
||
|
|
СУЛЬФЕНАМИД Ц |
1,6 |
0,877 |
|
|
1,504 |
0,67 |
3,368 |
||
|
|
САНТОГАРД |
0,3 |
0,165 |
|
|
0,283 |
0,13 |
1,331 |
||
|
|
БЕЛИЛА ЦИНКОВЫЕ |
3,0 |
1,637 |
2,807 |
|
|
0,30 |
4,599 |
||
|
|
КИСЛОТА СТЕАРИНОВАЯ |
2,0 |
1,091 |
1,871 |
|
|
1,14 |
1,123 |
||
|
|
КЭМОН |
2,0 |
1,091 |
1,871 |
|
|
0,84 |
1,332 |
||
|
|
СМОЛЫ УГЛЕВОДОРОДНЫЕ |
4,0 |
2,194 |
3,763 |
|
|
1,89 |
1,894 |
||
|
|
ВОСК ЗАЩИТНЫЙ |
1,0 |
0,548 |
0,940 |
|
|
0,58 |
0,636 |
||
|
|
МАСЛО ПН - 6Ш |
4,0 |
2,194 |
3,763 |
|
|
2,26 |
1,391 |
||
|
|
ДИАФЕН ФП |
1,5 |
0,823 |
|
1,411 |
|
0,72 |
4,846 |
||
|
|
АЦЕТОНАНИЛ |
1,0 |
0,548 |
0,940 |
|
|
0,49 |
1,122 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 |
48,0 |
26,322 |
45,142 |
|
|
14,62 |
30,323 |
||
|
|
УГЛЕРОД ТЕХНИЧЕСКИЙ П- 245 |
12,00 |
6,581 |
|
11,286 |
|
3,66 |
7,581 |
||
|
80,45 |
4,37 |
1,35 |
151,069 |
|||||||
|
Смесь после 1 стадии |
155,144 |
1,12 |
1,15 |
1,16 |
||||||
|
Смесь после 2стадии |
167,842 |
|||||||||
|
ИТОГО: кг |
182,4 |
100,000 |
155,144 |
167,842 |
171,500 |
|||||
|
Объем загрузки: л |
138,0 |
145,5 |
147,8 |
|||||||
|
Стоимость 1 кг. р/с; |
151,069 |
|||||||||
|
Удельный вес; г/см3 |
1,16 |
Протектор доңғалақ пен жол арасындағы, әсіресе ылғал беттегі байланысты жақсарту үшін қажет. Оның тереңдігінсіз /протектор бетіндегі ойықтар/ жол бетіндегі су доңғалақтың жан жағына ағып яғни сырғып үлгермес еді, себебі судың ағу жылдамдығына қарағанда доңғалақтың жол бетіндегі жылдамдық мәні өте жоғары болады. Сол себепті жол бетіндегі жұқа су қабаты доңғалақ пен жол бетінің арасында қалып қояды, және бұл доңғалақтың жол бетімен жылдам қозғалуына кері әсер береді. Бұл жағдай автомобиль жоғары жылдамдықпен қозғалғанда, тоқтау кезінде сырғу эффектісін тудыруы мүмкін. Осылайша протектор бетіндегі ойықтар судың ену орынына айналады. Кейбір шина өндірушілер протектордағы суреттерді, енген су бөлігі шинаның астынан сыртқа қарай ағып кететіндей етіп дайындайды.
Егер жол беті құрғақ болатын болса, шина протекторы жолмен ілінісуболмайды, себебі жол мен доңғалақтың кантакт аймағы кездеспейді. Осы себепті де протекторсыз немесе өте жұқа протекторлы шиналар трек жұмсақ әрі құрғақ болып келетін жарыс автомобильдерінде қолданылады. Егер кенеттен жарыс барысында жауын жауатын болса, протекторсыз шиналар қауіп тудырады. Сол себепті оларды көр жағдайда жол көліктеріне қолданады.
Доңғалақтардың жол бетімен ілінісін жақсарту үшін протекторда жол бетімен мықтырақ байланыстыру мақсатында жұмсақ каучуктерді қолданады. Каучук температура жоғарылаған сайын жұмсаратынына байланысты жарыс командалары шина жылытқыштарын қолданады. Жұмсақ құрамды каучук көше транспорттарында тяганы жақсартатын еді, бірақ мұндай шиналар күнделікті қолдану барысында өте жылдам желінеді.
Протектор биіктігі/ тереңдігі/ - автомобиль қауіпсіздігінің маңыздыларының бірі. Бірақ протектор биіктігі оны қолдану барысында азаяды. Протектор жойылып кеткен кезде шинаны ауыстыру қажет. Көптеген елдерде протектордың минималды биіктігін бақылайтын заң жобалары бар, ал қазіргі заманғы шиналар протектордың желінуіне қарсы индикаторға ие. Протектор желінген кезде шинаның беті бір тегіс күйге келіп қалады да, бұл жағдайда шинаны ауыстыру қажет болады. Протектордағы суреттер өшкенде шинаның тозу деңгейін анықтауға да болады.
Көпшілік транспорттық құралдарда алдыңғы шиналары артқы шиналарына қарағанда тез тозады. Бірдей шиналарда ескірудің әр түрлі деңгейде болуы, доңғалақтарды дұрыс отырғызбау болып табылады. Яғни бұрылыс кезінде протектордың ішкі немесе сыртқы жақтарының желінуі. Кейбір шиналар тек ғана бір бағытта, яғни сағат тілімен бірге немесе қарсы бағытта тяганың мықты болатынындай етіп жасалады. Протектор структурасы шинаны 1800 бұрған кезде симметрияға ие болмайды. Мұндай шиналар ережеге сәйкес жақтау бетіне бағытталған, шинаның айналатын бағытын көрсететін стрелкалармен бейнеленеді.