Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
|
|
||
|
С.Ж.АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ |
КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д.АСФЕНДИЯРОВА |
|
|
ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МЕН ФАРМАЦИЯДАҒЫ ЭКОНОМИКА МОДУЛЬ ЭКОНОМИКАЛЫҚ ТЕОРИЯ БОЙЫНША ТЕСТ СТУДЕНТТЕРГЕ |
«Келісілген» «Бекітілді»
Менеджмент мамандығы бойынша Қоғамдық денсаулық сақтаудағы
ББК төрағасы М.А. Рамазанова Оқу департаментінің директоры ______________ М.А. Камалиев
«___» ______ 2013ж _______________
«___» ______ 2013ж
«Экономикалық теория негіздері» пәнінен
қорытынды емтиханның І этапын өткізуге арналған тапсырмалар
2013-2014 оқу жылы
өткізуге арналған тапсырмалар.
Алматы
«Денсаулық сақтау және фармациядағы экономика» модулінің отырысында талқыланып, бекітілді.
Хаттама № __ «___» _______ 2013ж.
Модуль меңгерушісі: Садыров Ғ.А.
1. Қандай анықтама экономикалық теорияның зерттеу пәнін дәл анықтайды?
А) адамның материалдық және рухани қажеттіліктерінің динамикасы туралы ғылым
Б) адам іс-әрекетінің құлшыныстары туралы ғылым
В) игіліктерді өндщіру және бөлу туралы ғылым
+Г) ресурстардың шектеулілігі жағдайында қоғам дамуының жалпы заңдары туралы ғылым
Д) ақша ресурстарын басқару туралы ғылым
2. “Политэкономия” терминін өз еңбегінде ең алғаш қолданған кім?
А) Адам Смит
+Б) Антуан де Монкретьен
В) Аристотель
Г) Карл Маркс
Д) Альфред Маршалл
3. “Экономикс” терминін өз еңбегінде қолданысқа енгізген кім?
А) Жан Батист Сэй
Б) Артур фон Хайек
+В) Альфред Маршалл
Г) Джон Мейнард Кейнс
Д) Пол Самуэльсон
4. Экономикалық теорияның тарихи ең алғаш қалыптасқан мектебі қандай?
А) марксизм
+Б) меркантилизм
В) кейнстік ілім
Г) классикалық политэкономия
Д) монетаризм
5. Байлықтың көзі- ауыл шаруашылығы өнімдері мен табиғи ресурстар деп санаған экономикалық мектеп:
+А) физиократтар
Б) меркантилизм
В) монетаризм
Г) институционализм
Д) маржинализм
6. Институционалдық пікір бойынша экономикалық талдауда келесі мәселелер қаралуы тиіс:
а) әлеуметтік
б) этикалық
в) құқықтық
г) саяси
+д) әлеуметтік, этикалық, құқықтық, саяси
7. Экономиканың жекелеген субъектілері деңгейінде шектеулі ресурстарды тиімді пайдалануды оқытатын бөлім:
+а) микроэкономика
б) менеджмент
в) макроэкономика
г) маркетинг
д) мегоэкономика
8. Экономикалық теорияның зерттейтіні:
а) тауарларды өндіру мен айырбастау
б) жиынтық экономикалық процестер
+в) шектеулі экономикалық ресурстарды пайдалану
г) капиталды арттыру механизмі
д) қоғамдық процестерді басқару
9. Экономикалық теория ғылым ретінде қай ғасырда қалыптасты?
+а) XVI ғ.аяғы - XVII ғ. басы
б) XVII ғ. аяғы
в) XIXғ.
г) XIVғ.- XVғ.
д) XVIII ғ.- XIX ғ.
10. Экономикалық теорияның негізгі қызметтері қандай?
а) танымдық, әдістемелік, логикалық
+б) танымдық, теориялық- әдістемелік, практикалық
в) формациялық, әдіңстемелік, практикалық
г) практикалық, логикалық, танымдық
д) гнесеологиялық, дүниетанымдық
11. Ғылым ретінде экономикалық теорияның алғашқы атауы қандай?
а) экономикс
+б) политэкономия
в) жалпы экономика
г) экономика
д) қолоданбалы экономика
12. Экономика- бұл:
а) шаруашылық жүргізу бойынша адамдар арасындағы қатынастар
б) адамдардың өндірістік әрекеті
+в) материалдық игіліктер мен қызметтерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтыну бойынша қоғамдық қатынастар
г) өндіргіш күштерге мемлекеттің ықпал етуі
д) адамдардың табиғатқа әсер етуі
14. Меркантилизмнің көзқарасы бойынша:
а) байлық материалдық өндірісте жасалады
б) байлық еңбек өнімдерін тиімді бөлудің нәтижесінде пайда болады
в) абсолютті артықшылығы бар тауарларды өндіруші мануфактураны қолдау қажет
г) сауда эквивалент тауарлардың айырбасын білдіреді
+д) байлық дегеніміз- алтын
15. Меркантилизмнің екінші кезеңі қандай теория ұсынды?
а) ақша балансы
б) төлем балансы
в) өндірістік баланс
+г) сауда балансы
д) қаржылық баланс
16.Қоғам байлығы саудада емес, материалдық өндіріс сферасында қалыптасады деп тұжырымдаған қандай мектеп?
а) утопиялық
б) маржиналистік
+в) классикалық
г) әлеуметтік бағыт
д) тарихи
17. «Халықтар байлығының табиғаты мен себептері туралы зерттеулер» кітабының авторы кім?
а) К. Маркс
б) П. Самуэльсон
в) Д. Рикардо
+г) А. Смит
д) Л. Вальрас
18. Келесілердің қайсысы экономикалық мақсатқа жатпайды?
а) экономикалық өсу
б) толық жұмыспен қамту
+в) саяси тұрақтылық
г) экономикалық тиімділік
д) адамдардың әл- ауқатын арттыру
19. Экономикалық заңдар нені сипаттайды?
а) моральдық- этикалық байланыстарды
б) субъективті- психологиялық байланыстарды
в) әлеуметтік- саяси байланыстарды
г) заңдық- құқықтық байланыстарды
д+) себеп- салдарлы байланыстар
20. Экономикалық процестерді зерттеуде қандай әдістер қолданылмайды?
+а) картографиялық
б) индукция және дедукция
в) математикалық
г) графиктік
д) анализ және синтез
21. Физиократтар ілімінің басты мазмұны қандай?
а) шаруаларды әртүрлі салықтардан босату
б) әлемде табиғи тәртіп бар, оны тану қажет
в) сауда дегеніміз өндірілген игіліктермен айырбас
г) байлықтың көзі еңбекте
+д) ұлттың байлығының көзі еңбек және ауыл шаруашылығындағы еңбек өнімдері
22. Қоғамның экономикалық өмірінде қандай қатынастар маңызды?
а) діни
+б) өндірістік
в) саяси
г) идеологиялық
д) моральдық- құқықтық
23. Либерализм идеялары мен мемлекеттің экономикаға араласуын шектеу туралы көзқарастарды алғаш ұсынған кім?
а) Дж. Кейнс
б) К. Маркс
+в) А. Смит
г) У. Петти
д) А. Маршалл
24. Экономикалық өмірдегі процестердің ішкі мәніне үңілуге мүмкіндік беретін қандай әдіс?
а) анализ
б) синтез
в) диалектикалық
+г) ғылыми абстракция
д) математикалық талдау
25. Микроэкономика нені зерттейді?
а) елдегі жұмыссыздық деңгейін
+б) өндіріс факторлары рыногындағы салыстырмалы бағалардың орнауын
в) экономикадағы ивестициялық сұраныстың көлемін
г) экономикалық өсуге фискалды саясаттың әсерін
д) инфляцияға қарсы саясаттың әдістерін
26. Экономикалық ғылымдар жүйесіне жалпы, арнайы және салалық экономика ғылымдары енеді. Жалпы ғылымға не жатады?
а) көлік экономикасы
б) менеджмент
в) кәсіпорын экономикасы
+г) экономикалық теория
д) еңбек экономикасы
27. Әрбір экономикалық жүйеде “не, қалай және кім үшін өндіру” мәселесі микро және макро деңгейлерде шешіледі. Төмендегі сұрақтардың қайсысы микроэкономикалық деңгейде шешіледі?
а) толық жұмыспен қамтуға қалай жетуге болады?
+б) не және қанша өндіру?
в) инфляциядан қалай құтылуға болады?
г) жұмыссыздықтан қалай құтылуға болады?
д) экономикалық өсуді қалай ынталандыруға болады?
28. Қоғамның негізгі даму заңы қандай?
а) ақша айналысының заңы
б) баға заңы
в) сұраныс заңы
г) ұсыныс заңы
+д) өндірістік қатынастардың өндірістік күштер деңгейі мен даму сипатына сәйкес келу заңы
29. Қоғамдық өндірістің басты емес бөлімі қайсы?
а) өндіріс
б) бөлу
в) айырбас
г) тұтыну
+д) жинақтау
30. Өндірістің қандай факторларын білесіз?
а) еңбек, капитал, ақпарат, технология
б) заттық және жеке
в) табиғи ресаурстар, капитал, еңбек
+г) жер, капитал, еңбек және кәсіпкерлік
д) табиғи, еңбек, материалдық және қаржы ресурстары
31. Материалдық өндірісті көрсетіңіз:
а) денсаулық сақтау
б) білім беру
+в) ауыл шаруашылығы
г) спортпен шұғылдану
д) балет өнері
32. Материалдық емес өндіріс сферасын атаңыз:
+а) білім беру
б) құрылыс
в) өнеркәсіп тауарларының өндірісі
г) пайдалы қазбалар өндірісі
д) агроөнеркәсіп кешені
33. Материалдық және материалдық емес игіліктерді өндіру құралдары қандай?
а) маманның білімі мен тәжірибесі
б) жалдамалы жұмысшының физикалық және рухани қасиеттері
+в) өндіріс ресурстары
г) ақша ресурстары және меншіктің көптүрлілігі
д) материалдық және материалдық емес игіліктерді тұтынушылардың табыстары
34. «Не, қалай және кім үшін өндіру керек» мәселесі қандай жүйеге қатысты?
а) тек нарықтық экономикаға
+б) кез-келген экономикалық жүйеге
в) тек дамыған экономикаға
г) тек артта қалған экономикаға
д) тоталитарлық жүйеге
35. Экономикалық мәселелер ішінара нарықпен, ішінара мемлекетпен шешілсе, онда ол қандай экономика?
+а) аралас
б) нарықтық
в) дәстүрлі
г) командалық
д) өтпелі
36. Дәстүрлі экономикаға тән емес:
+а) ұлғаймалы ұдайы өндіріс
б) сұраныстың төмен болуы
в) бағаны реттеу
г) фирманың үстемдігі
д) заңдардың әлсіздігі
37. Капиталдың экономикалық категория ретіндегі мәні қандай?
а) капитал- ақша
б) капитал- жер байлығы
+в) капитал- экономикалық қатынастар
г) капитал- тұрмыстағы қымбат заттар
д) капитал- өндіріс құралдары
38. Қазіргі экономикалық теория капиталға нені жатқызады?
а) өндіріс құралдары
б) ақша, бағалы қағаздар, қаржы
в) энергия, дағды
г) уақыт
+д) капитал- табыс алып келетіннің барлығы
39. Физиократиялық мектеп капитал ретінде нені қарастырады?
а) қоғамдық жинақталған еңбек
+б) жер
в) өндірістің техника- экономкалық элементтері
г) қоғамдық ерекше өндірістік қатынастар
д) ақша, қаржы ресурстары
40. Капиталға толық және ауқымды анықтама берген қай мектеп?
а) классикалық
б) физиократиялық
+в) марксизм
г) монетаризм
д) маржинализм
41. Өндіріс факторларына не жатады?
а) капитал
б) еңбек
в) жер
г) кәсіпкерлік қабілет
+д) капитал, еңбек, жер, кәсіпкерлік қабілет
42. А. Смиттің капиталға берген анықтамасы қандай?
+а) жинақталған және заттанған еңбек
б) өндірісте қолданылатын елдің байлығының бір бөлігі, яғни азық- түлік, киімдер
в) еңбек бөлінісі мен айырбастың пайда болуымен байланысты қорлардың ерекше түрі
г) өндіріс құралдарының жиынтығы
д) елдегі барлық игіліктер
43. Капитал- бұл:
а) К.Маркстың кітабы
+б) өздігінше өсетін құн
в) ақша
г) өндіріс факторлары
д) тауарлар мен қызметтердің қозғалысы
44. Өндіріс құралдары дегеніміз не?
а) капиталдың бір бөлігі
б) еңбек ресурстары мен капитал
+в) еңбек құралдары мен еңбек заттарының жиынтығы
г) барлық материалдық ресурстар
д) техника
45. Үнемдеу деген ұғым қандай түсінік береді?
а) жинақтар жасау
+б) қолда бар ресурстардан барынша жоғары пайдалылық алу
в) экономикадағы процестерді зерттеу
г) мейлінше аз шығын жұмсау
д) табыстар мен шығыстарды салыстыру
46. Бөлу дегеніміз не?
а) пайдалы игіліктерді дайындау процесі
+б) игіліктерді өндіру мен адам қажеттіліктері сәйкестендірілетін қоғамдық байлық айналымының бір сатысы
в) тек өндіріспен байланысты адамдар арасындағы ерекше экономикалық байланыстың бір түрі
г) адамдардың жеке мұқтаждықтарын қанағаттандыруа бағытталған өнімдердің қозғалысы
д) іскерлік қатынас жасау әдістері мен түрлері
47. Экономикалық қажеттіліктер- бұл:
а) адамдардың қанағаттанбаушылығын сипаттайтын психологиялық ерекше жағдай, ішкі және сыртқы өмір сүру жағдайларының сәйкессіздігі
б) сәйкессіздікті жоюға бағытталған белсенділік
+в) адам мұқтаждықтарының бір бөлігі, оларды қанағаттандыру үшін өндіру, бөлу, айырбас, тұтыну қажет
г) тұтынушының тауар сатып алуға ниеті мен қабілеті
д) адамдардың қанағаттанбаушылығын сипаттайтын психологиялық ерекше жағдай
48. Өндірістік (экономикалық) қатынастар жүйесі қандай сатылардан тұрады?
а) өндіріс
б) бөлу
в) айырбас
г) тұтыну
+д) өндіріс, бөлу, айырбас, тұтыну
49. Өндірістің тұлғалық факторына не жатады?
+а) жұмыс күші
б) еңбек
в) өндіріс құралдары
г) еңбек заты
д) жер
50. Адам өмірінің негізін не қалыптастырады?
а) білім
б) тәжірибе
+в) материалдық өндіріс
г) мәдениет
д) өндірістік емес сфера
51. Меншік категориясы қандай қатынастарды сипаттайды?
+а) өндіріс құралдары мен нәтижелерін иемдену бойынша адамдар арасындағы қатынастар
б) таптық белгісі бойынша адамдар арасындағы қатынастар
в) құқықтар жүйесі
г) меншік құқықтарын айырбастау бойынша қатынастар
д) жерді иелену мен пайдалану
52. Қандай түсінік мүліктің тағдырын анықтайды?
а) иелену
б) пайдалану
+в) билік ету
г) табыс алу
д) басқару
53. ҚР Конституциясы бойынша меншіктің қандай нысандары бар?
+а) жеке және мемлекеттік
б) мемлекеттік және ұжымдық
в) дербес және аралас
г) кооперативтік және біріккен
д) жеке және аралас
54. «Құқық жиынтығында» меншіктің қанша элементі бар?
а) 3
б) 16
+в) 11
г) 7
д) 10
55. Меншік құқығы теориясы авторларының бірі:
а) Дж. Кейнс
б) М. Фридмен
в) К. Маркс
+г) Р. Коуз
д) Дж. Хикс
56. Меншік нысанына қатыссыз фирманың түрі қандай?
а) Жеке
б) Әріптестік
в) Акционерлік қоғам
+г) Франчаизинг
д) Мемлекеттік
57. Нарық жағдайындағы коммерциялық іс-әрекет:
а) Жеке секторда мүмкін емес
б) Мемлекеттік кәсіпорындарда мүмкін емес
в) Акционерлік қоғамдарда мүмкін емес
г) Тек біріккен шарушылықтарда мүмкін
+д) Кәсіпорындардың барлық түрінде мүмкін
58. Акционерлік қоғамның жоғарғы басқару органына не жатады?
а) Директорлар кеңесі
б) өкілетті өкілдердің жиналысы
+в) Акционерлердің жалпы жиналысы
г) |Артықшылығы бар акция иелерінің жиналысы
д) Кәсіподақ
59. Облигация иесі дегеніміз кім?
а) Компанияның біріккен иегері
б) Дивиденд алатын салымшы
+в) белгіленген пайыз алатын инвестор
г) Коммерциялық несие беруші
д) белгіленген табыс алмайтын салымшы
60. Кәсіпкерлік – бұл:
а) Кез келген кәсіпкерлік
б) Меншіктен бөлек бола алмайды
в) Алдын- ала болжауға келмейтін іс- әрекет
+г) Мақсатты табыс алуға бағытталған еңбек, жер және капиталды тиімді байланыстыратын іс- әрекет түрі
д) Тәуекелмен байланысты іс- әрекет түрі
61. Акционерлік компанияның меншік капиталы неден құралады?
а) Ағымдағы активтер, ұзақ мерзімді активтер.
б) Пассивтердің жиынтығы, ұзақ мерзімді қарыздар.
в) акционерлік капитал, ұзақ мерзімді қарыздар.
+г) акционерлік капитал және бөлінбеген пайда.
д) Ұзақ мерзімді қарыз және ағымдағы активтер.
62. Акционерлік қоғамның жалпы мақсаты қандай?
а) Мемлекеттік дотацияларды алу
+б) Дивидендтер мен пайданы көбейту
в) Әлеуметтік қорғау
г) Салықтық жеңілдіктер алу
д) Қоғамдық тауарларды өндіру
63. Натуралды шаруашылықтың белгісі қандай?
а) Еңбек бөлінісі, мамандану.
+б) Жекелеген шарушылық деңгейінде тұйық өндіріс пен тұтыну
в) айырбас мақсатында өнім өндіру
г) жанама алдын- ала байланыстар
д) шаруашылықтың ашықтығы
64. Натуралды шаруашылық – бұл:
а) Машина мен басқа құрылғылар қолданылмайтын, тек қол еңбегі қолданылатын өндірістік ұйымдастыру
б) Адам үшін натуралды өнім өндірісін ұйымдастыру
в) Азаматтар мен фирмаларға сатуға арналған азық - түлік өндіретін шаруашылық
+г) Өз өміріне қажеттінің барлығы өндірілетін, тауарлар айырбасы жоқ шаруашылық
д) Ауыл шаруашылық өндірісі
65. Тауарлық шаруашылығын не сипаттайды?
а) өнімнің натуралды түрі
б) өндіру мен тұтынудың тікелей байланысы
в) еңбектің әмбебаптылық сипаты
+г) еңбектің бөлінісі мен шаруашылықтың ашықтығы
д) тұйық шаруашылық
66. Төменде аталғандардың қайсысы тауар болып табылады?
а) жеке тұтынуға арналған өнім
б) табиғат сыйлары
в) экономикалық емес игілік
г) меншік иесіне салық ретінде төленген бидай
+д) айырбасқа арналған еңбек өнімі
67. Тауар құны – бұл:
а) адамдар қажеттілігін қанағаттандыратын тауардың қабілеті
б) тауардың сыртқы түрі
в) тауардың басқаға айырбасталу қабілеттілігі
+г) тауарға сіңген қоғамдық еңбек
д) адамның мақсатты іс- әрекеті
68. Тауардың тұтыну құны- бұл:
а) тауардың өндірілуіне қажетті материалдардың мөлшері
+б) адамдардың қандай да бір қажеттілігін қанағаттандыру қабілеті
в) басқа пайдалы өнімдерге айырбасталу қабілеті
г) өнім өндіруге кеткен еңбек мөлшері
д) нақты сандық көлемде басқа игіліктерге айырбасталу қабілеті
69. Баға-бұл:
+а) құнның ақшалай көрінісі
б) заттың пайдалылығы
в) тауар өндірісіне жұмсалған шығындар сомасы
г) тауарға сіңген еңбек
д) тауарларды бір бірімен салыстыратын сандық пропорция
70. Ақша экономикалық категория ретінде:
а) тауар айырбасы үшін қызмет ететін құрал
б) өз құнын басқа тауардың құны арқылы анықтайды
в) алтынмен есептелетін тауар құны болып табылады
г) алтын мен күміс
+д) жалпыға бірдей эквивалент рөлін атқаратын тауар
71. «Баға» түсінігі ақшаның қандай қызметін анықтайды?
а) әлемдік ақша
в) айналыс құралы
+б) құн өлшемі
г) жинақ құралы
д) төлем құралы
72. Несиелік ақша қандай қызмет атқарады?
а) әлемдік ақша
б) құн өлшемі
в) айналыс құралы
г) жинақ құралы
+д) төлем құралы
73. Тауар жасайтын нақты еңбекті қалай сипаттауға болады?
а) адамдардың мақсатты әрекеті
+б) ерекше нысаналы түрдегі еңбек
в) өндіруші еңбек
г) тауарлар өндірісімен байланысты қызмет
д) тауардың құнын қалыптастырушы еңбек
74 Тауар жасайтын абстрактылы еңбекті қалай сипаттауға болады?
+а) нақты формасыз жалпы еңбек
б) жеке еңбек
в) ерекше нысаналы еңбек
г) индивидуалды еңбек
д) қоғамдық еңбек
75. Натуралдық шаруашылыққа тән емес:
а) өнімдер өз қажеттіліктерін қанағаттандыру үшін өндіріледі
б) байлықтың табиғи түрі - натуралды өнім
в) әмбебап еңбек қолданылады
г) тікелей экономикалық байланыстар жүзеге асады
+д) еңбек өнімдері айырбасталады
76. Тауар өндірісінің белгілері қандай?
а) жеке тұтыну үшін өнім өндіру
б) жанұя ішіндегі еңбек бөлінісі
в) тікелей экономикалық байланыстар
г) алғашқы қауымдық қоғамдағы орталықтан реттеу
+д) жанама, нарық арқылы экономикалық байланыстардың болуы және қоғамдық еңбек бөлінісі
77. Ақша-бұл:
+а) жалпыға бірдей эквивалент
б) есептеудің қарапайым құралы
в) тек күміс қана
г) тек есептеу бірлігі
д) тек алтын
78. К. Маркс бойынша құн дегеніміз не?
а) заттар арасындағы қатынас
б) адамның заттарға қатынасы
+в) тауар өндірісіне кеткен шығындар
г) заттың пайдалылығы
д) заттың ұзақ мерзімділігі
79. «Шектi пайдалылық» теориясын ұсынушылардың көзқарасы бойынша бағалылық мөлшері қалай аньқталады?
+а) игіліктің шекті пайдалылығымен
б) қоғамдық қажетті жұмыс уақытымен
в) еңбек шығындарымен
г) индивидуалды жұмыс уақытымен
д) өндірістік шығындармен
80. Қандай пайдалы заттар тауар болып саналады?
а) жеке тұтыну үшін өндірілгендер
+б) сатуға арналған еңбек өнімдері
в) табиғат өнімдері
г) сыйға арналған өнімдер
д) қандай да бip өнім
81. Тауардың тұтыну құны немен жасалады?
а) жалпы еңбекпен
+б) нақты еңбекпен
в) абстрактылы еңбекпен
г) бip уақытта нақты және абстрактылы еңбекпен
д) жеке еңбекпен
82. Тауардың айырбас құны немен жасалады?
а) жалпы еңбекпен
б) нақты еңбекпен
+в) абстрактылы еңбекпен
г) бip уақытта нақты және абстрактылы еңбекпен
д) жеке еңбекпен
83. Ақшаның шығу ceбeбi:
а) табиғи құбылыс ретінде пайда болған
б) мемлекеттік билік пен табиғаттың нәтижесі болып табылады
+в) айырбастың дамуымен байланысты
г) ХВҚ (халықаралық валюта қоры) арқылы туындаған
д) адамдардың айырбасқа бейімділігімен байланысты
84. Ақшаның өзін немен өлшейді?
а) ақша бірлігімен
б) эмиссионды жүйемен
в) ақша түрімен
ақша жүйесінің институттарымен
+д) баға масштабымен
85. «Өтімділік» дегеніміз не?
+а) айырбас немесе төлем құралы ретінде қолданылатын активтің өз құнын тұрақты сақтау қабілеті
б) қор биржаларында оңай танылуы
в) тауар нысанынан ақша нысанына айналу қабілеттілігі
г) ақша массасы
д) мемлекетік қарыздар мен бағалы қағаздар, Ml, M2, МЗ
86. Шекті пайдалылықтың кему заңын түсіндіретін жалпы пайдалылықтың мәні қандай?
а) 200,450, 750,1100
6)200,400,1600,9600
+в)200,150,100,50
г)200, 250,270, 280
д) 200, 300,400, 500
87. Тауарды қолма-қол ақшаға сатып алғанда ақша қандай қызмет атқарады?
а) төлем құралы
+б) айналыс құралы
в) жинақ құралы
г) әлемдік ақша
д) құн мөлшері
88. Алғашқы ірі қоғамдық еңбек бөлінісін не сипаттайды?
+а) мал шаруашылығынан егіншіліктің бөлінуі
б) сауда мен саудагердің ерекшеленуі
в) қолөнердің ерекше қызмет ретінде бөлінуі
г) тауар өндірушілердің ерекшеленуі
д) өндірістің жалпылануы
89. Олигополия – бұл:
а) еркін бәсеке нарығы
б) монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистердің бірлестігі
+в) бірнеше ірі фирмалар билік ететін және біртекті немесе дифференциялданған тауар өндіретін нарық
г) еркін бәсеке нарығы, монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистер бірлестігі
д) нарықта бір фирманың билік етуі
90. Жетілген және монополистік бәсеке нарықтарының ортақ белгісі қандай?
+а) нарықта сатушылар мен тұтынушылардың көп болуы
б) біртекті тауарлар сатылады
в) дифференциялданған тауарлар сатылады
г) жоғары деңгейлі технологиялардың болуы
д) өз өніміне сұраныстың болуы
2- бөлім. Нарық және оны реттеу механизмі
91. Мемлекеттің экономикаға араласуының басты себебі қандай? (дұрыс емес жауабты белгілеңіз)
+а) әлеуметтік жағдайы өте жақсы топтардың мүдделерін қорғау
б) қоғамдық мүддені қорғау
в) нарық механизмінің тиімді қызмет етуін қамтамасыз ету
г) экономикалық саясатты жүргізу
д) экономикалық және әлеуметтік даму үшін нақты міндеттерді шешу
92. Нарықтық экономиканың мәнін қалай түсіндіруге болады?
а) хаос пен анархия жүйесі
б) сұраныс пен ұсынысты теңестіретін қарапайым механизм
+в) баға мен нарықтар жүйесі арқылы қызмет ететін координациялаудың күрделі механизмі
г) реттеу механизмі күрделі, көп құрылымды икемсіз жүйе
д) тұтынушылар, өндірушілер, өндіріс факторлары иелері шешімдерінің келісімге келу ортасы
93. Нарыққа тән емес қандай процесс?
а) сату- сатып алу актілерінің жүзеге асуы
б) сатушылар мен тұтынушылардың қарым-қатынасы
в) сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі
г) тауарлармен айырбас жасаудың экономикалық нысаны
+д) натуралды өнімдермен айырбас жасау
94. Нарықтық шаруашылықтың негізгі субьектілері кімдер?
а) өндіріс факторларының иелері
б) өнеркәсіптік, сауда, қарыз капиталистері
в) жалдамалы жұмысшылар, капиталистер, жер иелері
г) кәсіподақтар, кәсіпкерлік бірлестіктер, мемлекеттік институттар
+д) үй шаруашылығы, бизнес, үкімет.
95. Нарықтық механизмнің элементіне мыналардың қайсысы жатпайды?
+а) жоспарлау
б) сұраныс
в) ұсыныс
г) бәсеке
д) баға
96. Қандай жағдай «жетілген бәсеке» нарығына қайшы?
а) барлық тұтынушылар мен сатушылар баға туралы толық мәлімет ала алады
б) стандартты тауар шығаратын көптеген фирмалар салаларда қызмет етеді
в) ағымдық бағамен тауарды сатып алатын көптеген тұтынушылар бар
г) нарыққа ену кезінде кедергілер жоқ
+д) нарыққа ену кезінде кедергілер жоғары
97. Еркін бәсекенің жүйелік белгісіне жатпайды:
а) қатысушылардың санының көптігі жәненарыққа кіру еркіндігі
б) ақылы ақпараттың толықтығы
+в) монополды баға қою
г) барлық ресурстардың абсолютті қозғалысы
д) тауарлардың абсолютті біртектілігі
98. Нарықтың дұрыс емес жіктемесін көрсетіңіз:
а) географиялық орналасуы бойынша: жергілікті, ұлттық, әлемдік
+б) бәсекенің шектелу деңгейі бойынша: шикізаттық
в) экономикалық мазмұны бойынша: еңбек, капиталдар нарығы
г) салалар бойынша: автокөлік, компьютерлер нарығы
д) сауда жасау сипаты бойынша: бөлшек және көтерме
99. Монопсония нарығына сай жағдайды көрсетіңіз:
а) бір сатушы және көптеген тұтынушылар
+б) бір сатып алушы және көптеген сатушылар
в) көптеген тұтынушылар мен көптеген сатушылар
г) бірнеше ірі сатушылар мен көптеген шағын сатып алушылар
д) бір сатушы мен бір тұтынушы
100. Олигополия кезіндегі нарық жағдайын көрсетіңіз:
а) бір сатушы және көптеген тұтынушылар
б) бір сатып алушы және көптеген сатушылар
в) көптеген тұтынушылар мен көптеген сатушылар
+г) бірнеше ірі сатушылар мен көптеген шағын сатып алушылар
д) бір сатушы мен бір тұтынушы
101. Монополия кезіндегі нарықтық жағдайды көрсетіңіз:
+а) бір сатушы және көптеген тұтынушылар
б) бір сатып алушы және көптеген сатушылар
в) көптеген тұтынушылар мен көптеген сатушылар
г) бірнеше ірі сатушылар мен көптеген шағын сатып алушылар
д) бір сатушы мен бір тұтынушы
102. Олигопсония кезіндегі нарықтық жағдайды көрсетіңіз:
а) бір сатушы және көптеген тұтынушылар
б) бір сатып алушы және көптеген сатушылар
+в) көптеген тұтынушылар мен көптеген сатушылар
г) бірнеше ірі сатушылар мен көптеген шағын сатып алушылар
д) бір сатушы мен бір тұтынушы
103. Нарықтың негізгі белгісін көрсетіңіз:
а) әлсіздердің біртіндеп күштілерді ығыстырып шығаруы
б) кейбір салаларда монополияның болмауы
+в) ресурстарды тиімді бөлуі
г) тұрғындарды әлеуметтік қорғауы
д) шағын кәсіпкерлікті қолдауы
104. Бәсекелестік нарық механизміне тән емес:
а) шаруашылық субьектілерінің еркіндігі
б) баға қоюдың еркіндігі
+в) нарықтағы қандай да бір субьектінің монополды жағдайы
г) тауар өндірушілердің бәсекесі
д) мемлекеттің экономикада минимальды қатысуы
105. Ауылдық жерде жалғыз бензоколанка болса, онда ол…
а) монопсония
+б) монополия
в) олигополия
г) олигопсония
д) нарықтағы кез-келген жағдай
106. Әділетсіз бәсекеге жатпайды:
а) техникалық құпияны ұрлау
б) бөтен тауар белгісін рұқсатсыз пайдалану
+в) бәсекелік өнімнің сапасын жақсарту
г) басқа фирманың тауарды сыртқы безендіруін көшіріп алу
д) бәсекелес фирманың жұмысшыларын қаржымен қызықтыру
107. Нарық жағдайында экономиканы мемлекеттік реттеудің қажеттігі немен байланысты?
а) мемлекеттік аппараттың мүддесімен
б) монополистік капиталдың экономикалық мақсаттарымен
+в) қоғам үшін маңызды бірқатар экономикалық және әлеуметтік мәселелерді нарықтың шешуге қабілетсіздігі
г) әскери өнеркәсіптік кешеннің қажеттіліктерімен
д) өндіріс құралдары иелерінің жалдамалы еңбекшілерді қанауы және пайдалануымен
108. Салада бәсекенің жоқтығын қай белгіден көруге болады?
а) экономикадағы пайданың деңгейі қалыпты деңгейден төмен болса
б) саладағы фирманың өндірісті кеңейтуге қабілетсіз болуы
+в) басқа кәсіпкерлерде осы салаға ену мүмкіндіктерінің болмауы
г) саладағы еңбек ақының экономикадағы орташа деңгейден төмен болуы
д) кез келген субъектілердің салаға еркін кіруі
109. Нарықтық экономиканың сипатына жатпайды:
а) бәсеке
+б) орталықтан жоспарлау
в) жеке меншік
г) кәсіпкердің таңдау еркіндігі
д) банкрот болу
110. «Бәсекелік нарық» түсінігіне қайшы жағдай қайсы?
а) экономикалық биліктің бөлінуі
б) сатушылардың көптігі
в) тұтынушылардың көптігі
г) нарықққа өндірушілердің салыстырмалы түрде жеңіл енуі
+д) нақты тауарға сұраныс білдіретін тұтынушылардың аздығы
111. Ұлттық нарық нарық жіктемесінің қандай типіне жатады?
а) нарықтық қатынастардағы обьектілердің экономикалық бағыты бойынша
+б) географиялық орны бойынша
в) бәсекенің шектелу деңгейі бойынша
г) сала бойынша
д) сауда жасау сипаты бойынша
112. Олигополистік нарық нарық құрылымының қай типіне жатады?
а) нарықтық қатынастардағы обьектілердің экономикалық бағыты бойынша
б) географиялық орны бойынша
+в) бәсекенің шектелу деңгейі бойынша
г) сала бойынша
д) сауда жасау сипаты бойынша
113. Аталғандардың қайсысы бәсекелік нарыққа сай келмейді?
а) жетілген бәсеке
б) еркін баға қою
в) нарыққа еркін ену және шығу
+г) монополия
д) нарыққа еркін ену
114. Өркениетті нарықтық қатынастар нәтижесінде қандай жағдай болмайды?
а) көптүрлі меншік нысандары қалыптасады
б) мемлекеттік реттеу сақтала отырып, өндіріс демократияланады
в) нарықтық инфрақұрылым құрылады
г) құқықтық заңнама жетіледі
+д) ұлттық экономика жабық жүйеге айналады
115. Қазақстан Республикасының антимонополиялық заңы қандай нормативтік актіде негізделген?
+а) «табиғи монополиялар туралы» ҚР Заңы
б) антимонополиялық саясаттың бағдарламасы
в) кәсіпорын іс әрекетінің бағдарламасы
г) Шерман заңы
д) монополды билік
116. Экономикалық категория ретінде нарық- бұл:
+а) тауар және ақша айналымы қатынастарының жиынтығы
б) нарықтық алаң
в) тауар айырбасының нысаны
г) сатып алушы мен сатушының кездесу орны
д) биржа
117. Саудада демпингке қарсы қандай заң қолданылады?
+а) антимонополиялық заң
б) құн заңы
в) салық заңы
г) ұсыныс заңы
д) сұраныс заңы
118. Нарықтың кемшілігіне не жатады?
а) нарықтық тепе теңдік тез арада қалпына келеді
б) өндіріс жағдайларына бейімділік жоғары
в) ресурстар тиімді бөлінеді және пайдаланылады
+г) жұмыспен қамтамасыз етуге кепілдік жоқ
д) сатушылар мен сатып алушылар таңдауының еркіндігі
119. Сұраныс заңы бойынша:
а) сұраныс көлемі мен тауар бағасы арасында тікелей тәуелділік бар
+б) тауар бағасы мен сұраныс көлемі арасында кері тәуелділік бар
в) тұтынушының сұранысы оның табысына тәуелді
г) сұраныс бағалық емес факторларға тәуелді
д) баға сұранысқа тәуелді
120. Графикте ненің қисығы өрнектелген?
а) сұраныс қисығы
+б) ұсыныс қисығы
в) Филлипс қисығы
г) Лоренц қисығы
д) өндірістік мүмкіндіктер қисығы
121.Ұсыныс заңы нені сипаттайды?
а) ұсыныстың ресурс бағасына тәуелділігін
б) сатылатын тауар саны мен бағасы арасындағы кері байланысты
в) өзара алмастырылатын және өзара толықтырылатын тауарлар арасындағы байланысты
г) әрбір тауардың икемділігін
+д) сатылатын тауар саны мен бағасы арасындағы тікелей байланысты
122. Графикте не өрнектелген?
+а) сұраныс қисығы
б) ұсыныс қисығы
в) Филлипс қисығы
г) Лоренц қисығы
д) өндірістік мүмкіндіктер қисығы
123. Қандай факторлар сұранысқа әсер етеді?
а) тұтынушы талғамы, бензин бағасы
б) ресурс бағасы, тұтынушы талғамы
в) тұтынушы табысы, нан бағасы
+г) тұтынушы талғамы, тұтынушы табысы
д) ресурс бағасы, тұтынушы табысы
124. Қандай факторлар ұсынысқа әсер етеді?
а) технологияның жақсаруы, тұтынушының кірісі
б) тұтынушы талғамы, ресурс бағасы
в) ресурс бағалары, тұтынушының кірісі
г) тұтынушы кірісі, тұтынушы талғамы
+д) технологияның жақсаруы, ресурстар бағасы
125. Сұранысқа әсер етпейтін қандай фактор?
+а) кәсіпкерлікке салынатын салық
б) тұтынушылар саны
в) басқа тауарлардың бағасы
г) тұтынушы талғамы
д) тұтынушы табысы
126. Баға бойынша сұраныс қай кезде икемді болады?
а) Ed<1
+б) Ed>1
в) Ed<1 және Ed>1
г) Ed=1
д) Ed=0
127. Баға бойынша ұсыныс қай кезде икемсіз?
а) Es>1
б) Es=1
+в)Es<1
г) Es>1 және Es<1
д) Es=0
128. Егер тауарға сұраныс өсіп, ал ұсыныс өзгеріссіз қалса, онда:
+а) тепе теңдік баға мен сату көлемі артады
б) тепе теңдік баға көтеріледі, ал сату көлемі азаяды
в) тепе теңдік баға мен сату көлемі азаяды
г) тепе теңдік баға төмендейді, ал сату көлемі өседі
д) өзгеріс болмайды
129. Егер баға төмендеген кезде сатып алу көбейсе, онда сұраныс:
+а) баға бойынша икемді
б) баға бойынша икемсіз
в) кіріс бойынша икемді
г) кіріс бойынша икемсіз
д) қиылысқан икемділік
130. Сұраныстың қисық бойымен орын ауыстыруы немен байланысты?
а) сұраныстың артуымен
б) сұраныстың төмендеуімен
в) сұраныстың ұсыныстан жоғары болуымен
+г) бағаның өзгеруімен
д) тауарға сұраныстың өзгеруімен
131. Егер тауар бағасы 1 %-ға төмендегенде сұраныс 2%-ға артса, онда сұраныс:
а) икемсіз
+б) икемді
в) бірлік икемді
г) абсолютті икемді
д) абсолютті икемсіз
132. Егер тауар бағасы 1%-ға артқанда, сұраныс көлемі 1%-ға кемісе, онда сұраныс:
+а) бірлік икемді
б) абсолютті икемсіз
в) икемсіз
г) икемді
д) абсолютті икемді
133. Абсолютті икемсіз сұраныс қисығы қандай болады?
+а) тік сызық
б) көлденең сызық
в) қисық сызықты
г) теріс бағытталған тура сызық
д) оңбағытталған қисық сызықты
134. Егер тауарлар бір-бірін алмастыратын болса, мысалы шай мен кофе, онда кофе бағасының артуы неге алып келеді?
+а) шайға сұраныс артады
б) шайға сұраныс кемиді
в) шайға да, кофеге де сұраныс артады
г) шайға да, кофеге де сұраныс кемиді
д) кофеге сұраныс артады
135. Мемлекетте тауардың тапшылығы туындап, баға өсті. Мемлекеттік саясаттың қандай жанама шараларын жүзеге асыру тиімдірек?
а) бағаны қатаң бақылау, бағаны көтергені үшін айыппұл енгізу
б) бағаны төмендету мақсатымен кейбір бағаларға бюджеттен қаржы бөлу
+в) жаңа өндірістік қуатты қалыптастыру үшін инвестицияны ынталандыру
г) бағаны төмендету
д) салықты арттыру
136. Сұраныс заңы- ол:
а) сұраныстың ұсыныстан жоғары болуы бағаның төмендеуіне алып келеді
б) тұтынушың табыстарының өсуі тұтынушының төлем қабілеттілігін төмендетеді
в) сұраныс қисығы әдетте оң бағытталған
+г) тауар бағасы төмендегенде, сатып алу көлемі өседі
д) тауар бағасының өзгеруі, оған деген сұранысты өзгертпейді
137. Егер сұраныс төмендесе, сұраныс қисығы қалай қарай жылжиды?
+а) төмен және солға
б) сағат тілінің айналуы бойынша
в) жоғары және оңға
г) сағат тілінің айналуына қарама-қарсы бағытта
д) жылжымайды
138. Тауарлар мен қызметтер нарығы тепе тең жағдайда болады, егер:
а) өндірістің шығындары төмендесе
б) баға шығындар мен пайданың қосындысына тең болса
в) технология деңгейі бірте-бірте өзгерсе
+г) сұраныс пен ұсыныстың көлемі бірдей болса
д) егер мемлекет бағаның жоғары шегін белгілесе
139. Егер нарықтық баға тепе-теңдік бағадан төмен болса, онда:
а) тауарлар артықшылығы пайда болады
+б) тауарлардың жетіспеушілігі туындайды
в) сатып алушылар нарығы қалыптасады
г) ресурсқа деген баға төмендейді
д) берілген тауарды өндіруге ынта өседі
140. Басқа факторлар өзгеріссіз болып, баға өссе, онда ұсыныс заңы бойынша:
а) сұраныс өседі
б) ұсыныс төмендейді
+в) ұсыныс көлемі өседі
г) ұсыныс көлемі мен сұраныс көлемі теңеседі
д) ұсыныстың көлемі өзгермейді
141. Сұраныс пен ұсынысты реттейтін бағаның рөлі қай нарықта көрінеді?
а) тауар нарығында
б) ресурстар нарығында
в) валюта нарығында
г) бағалы қағаздар нарығында
+д) кез келген нарықта
142. Тауарға деген бағаның құлдырауының себебі:
а) жеке кәсіпкерлікке салықтың өсуі
б) тұтынушының пайдалар табысының өсуі
+в) өндірістік ресурстар бағасының төмендеуі
г) өзара толықтыратын тауарларға деген бағаның өсуі
д) жарнама
143. Тауарға деген сұраныстың төмендеуіне не әсер етеді?
+а) тұтынушы табысының төмендеуі
б) кәсіпкерлерге салынатын салық жүгінің азаюы
в) берілген тауар бағасының өсуін күту
г) тауар ұсынысының төмендеуі
д) халықтың табысының өсуі
144. Сұраныстың бағалық икемділігі жоғары:
+а) бағалы заттарға қарағанда, ең қажетті тауарларға
б) тұтынушыға тауар аса қажетті емес болса
в) тауар өндірісінің балама шығыны жоғары болса
г) сұранысы төмен тауарларға
д) сұранысы жоғары тауарларға
145. Артық ұсыныстың әсері қандай?
+а) бағаның түсуіне ықпал етеді
б) бағаның жоғарлауына ықпал етеді
в) бағаға ешқандай әсер етпейді
г) тұтынушыны тауарды сатып алуға ынталандырады
д) сұраныс көлемін ұлғайтады
146. Егер тауарға сұраныс пен ұсыныс өссе, онда:
+а) тепе- теңдік баға өседі
б) тепе- теңдік баға өзгермейді
в) тепе- теңдік баға кемиді
г) қоғамның әл-ауқаты өседі
д) сұраныс көлемі өзгермейді
147. Тауардың тепе-теңдік бағасымен байланысты қате пікірді табыңыз:
а) баға тепе теңдік бағадан төмен болса, тапшылық болады
б) баға тепе теңдік бағадан жоғары болса, артық ұсыныс пайда болады
в) тепе теңдік бағада тапшылық та, артықшылық та болмайды
г) тепе теңдік бағада ұсыныс көлемі сұраныс көлеміне тең болады
+д) тепе теңдік бағада ұсыныстың көлемі сұраныстың көлемінен артық болады
148. Сұраныс заңы нені сипаттайды?
а) сұраныс көлемі бағаға тікелей тәуелді
+б) сұраныс көлемі бағаның өзгеруіне кері пропорционалды тәуелді
в) баға сұраныс көлемінің өзгеруіне тікелей тәуелді
г) сұраныс көлемі бағаның өзгеруіне тәуелді емес
д) сұраныс халық табысының өзгеруіне байланысты өзгереді
149. Баға бойынша икемділік кезінде:
а) сұраныс көлемі бағаның өсуімен байланысты өзгермейді
б) сұраныс аз ғана өзгергенде, бағаның өзгерісі жоғары болады
+в) бағаның аз ғана өзгерісі сұранысты үлкен көлемде өзгертеді
г) бағаның өзгерісі жоғары болғанда, сұраныстың өзгерісі аз болады
д) бағаның кемуі жалпы табысты ұлғайтады
150. Ұсыныс заңы бойынша:
+а) ұсынылатын тауардың саны мен бағасы арасында тікелей байланыс бар
б) ұсынылатын тауардың бағасы мен санының арасында кері байланыс бар
в) ұсыныстың көлемі бағаның өзгеруіне тәуелсіз
г) ұсыныстың өзгеруі табыстың өзгеруіне тәуелді
д) тұтынушылар табысы мен баға арасында кері байланыс бар
151. Ең жоғарғы баға тепе-теңдік бағадан төмен болса, онда:
+а) тапшылық болады
б) ұсыныстың артықшылығы болады
в) ұсыныс өзгереді
г) сұраныс өзгеді
д) өндіріс шығындары қысқарады
152. Нарықтық бағаның қалыптасуына әсер етеді:
а) сұраныс заңы
б) ұсыныс заңы
в) құн заңы
г) шекті пайдалылық заңы
+д) сұраныс пен ұсыныс заңы
153. Егер мемлекет Х тауарға тепе-теңдік бағадан жоғары баға белгілесе, онда:
+а) тауардың артық өндірісі пайда болады
б) тауардың жетіспеушілігі пайда болады
в) нарықтық тепе-теңдік пайда болады
г) Х тауарының өндірісі кемиді
д) ұсыныс қисығы солға жылжиды
154. Төменде көрсетілгендердің қайсысы адамның бір нәрсені сатып алуға тілегі мен қабілетін білдіреді?
а) қажеттілік
+б) сұраныс
в) мұқтаждық
г) тілек
д) талғамы
155. Егер тауардың ұсынысы пен сұранысы өссе, онда:
а) баға төмендейді
+б) тауардың саны көбейеді
в) баға тұрақты болады
г) қоғамның әл-ауқаты жақсарады
д) тауардың саны азаяды
156. Сұраныс заңын кескіндеудің қандай тәсілі бар?
+а) кестелік, графиктік, функционалдық
б) суреттеу, графиктік, индивидуалдық
в) функционалдық
г) нарықтық сұраныс, жинақталған сұраныс, кестелік
д) факторлы, бәсекелік, функционалдық
157. Жеке кәсіпкерлердің көзқарасы бойынша бәсеке- бұл:
+а) халықтың төлем қабілеті бар сұранысы үшін фирмалардың күресі
б) кәсіпорындардың өзара байланысы
в) нарық субъектілерінің белгілі бір экономикалық еркіндігінің болуы
г) капиталдың еркін қозғалысы
д) экономикалық билікті бөлу
158. Бензин бағасының төмендеуі автомобиль нарығындағы қисық сызықтарды қалай қарай жылжытады?
а) ұсыныс оңға жылжиды
б) ұсыныс солға жылжиды
+в) сұраныс оңға жылжиды
г) ұсыныс пен сұраныс қисықтары жылжымайды
д) сұраныс солға жылжиды
159. Тұтынушылар табысы өскенде қандай тауарға сұраныс төмендейді?
а) бағалы тауарларға
+б) сапасы төмен тауарларға
в) сұранысы бірлік икемді тауарларға
г) алғашқы қажетті тауарларға
д) сұранысы икемсіз тауарларға
160. Жер және басқа табиғи ресурстардың ұсынысы:
а) икемділігі 1- ден жоғары
б) икемділігі 1- ден төмен
в) бірлік икемді
+г) абсолютті икемсіз
д) абсолютті икемді
161. Абсолютті икемсіз ұсыныс қисығы қандай болады?
а) көлденең сызық
+б) тік сызық
в) қисық сызық
г) оң бағытталған қисық сызық
д) теріс бағытталған қисық сызық
162 Ұсыныс факторына не жатады?
а) тұтынушының талғамы
б) тұтынушының саны
в) тұтынушының кірісі
г) тұтынушының күтуі
+д) ресурс бағалары
163. Егер нарықта бірдей өнім шығаратын бәсекелестер саны көп болса, онда сұраныс:
а) бірлік икемді
б) абсолютті икемді
+в) икемді
г) икемсіз
д) төмен икемді
164. Тауар сапалы және талапқа сай болады, егер:
а) табыстың өсуімен тұтынушы тұтыну көлемін азайтса
б) бағаның төмендеуімен көп тауарлар сатып алынса
+в) табыстың өсуімен тұтынушы тұтыну көлемін арттырса
г) бағаның өсуімен тұтынушы алатын тауарлар саны өзгермесе
д) тұтынушы денсаулығына кері әсері болмаса
165. Тұрақты капитал деген не? (К.Маркс)
а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты
+б) өндіріс үрдісінде оның құны өспейді
в) физикалық қозғалмайды
г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді
д) барлық аванстық капитал
166. Өзгермелі капитал деген не (К.Маркс)?
а) бір химиялық жағдайдан басқа жағдайға өтеді
б) физикалық қозғалады
в) пішіні, түрі өзгереді
+г) қосымша құнды қалыптастыра отырып, пайдалану үрдісінде оның құны өседі
д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиды
167. Тұрақты және өзгермелі капиталға бөлудің себебі (К.Маркс):
а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі
б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі
+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі
г) натуралдық нысандары әртүрлі
д) еш айырмашылығы жоқ
168. Қосымша құн қалай пайда болады (К.Маркс)?
а) тауарды өз құнынан жоғары бағада сату арқылы
б) тауар құнынан бағаның ауытқуы арқылы
+в) жұмыс күші- тауарды тұтыну арқылы
г) жұмыс күшін өз құнынан төмен бағада сатып алу арқылы
д) өндіріс құралдарын пайдалану арқылы
169. Кез келген өндіріс факторының қосымша бірлігін арттыру арқылы алынған өндірістің өсішесі қалай аталады?
а) ақша түріндегі шекті өнім
б) қосымша тауар бірлігінен алынатын шекті табыс
+в) өндіріс факторының шекті өнімі
г) өнімге сіңген еңбек мөлшері
д) натуралды түрдегі шекті өнім
170. Өндіріс факторларының жиынтық шығындары мен өндіріс көлемі арасындағы өзара байланыс қалай аталады?
а) еңбектің өсуі
б) өзіндік құн
в) икемділік
г) сатылу көрсеткіші
+д) өндірістік функция
171. Изокванта дегеніміз- .......
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
+г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
172. Изокоста дегеніміз-.....
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
+б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
173. Өндіріс факторларының өнімділігінің кему заңы:
а) уақыт өте жердің өнімділігі төмендейді
б) барлық ресурстар олардың өнімділігінің кемуіне қарай өндіріске тартылады
+в) өзге факторлардың шығындарын тұрақты қалдырып, өзгермелі ресурстардың санын арттыру оның шекті өнімін төмендетеді
г) өзгермелі фактордың шекті өнімі көбейеді, ал жалпы өнім төмендейді
д) масштабтың оң әсері байқалады
174. Жалпы өнім бұл-.....
а) өзгермелі шығындар нөлге тең болғандағы өндірістің көлемі
+б) өндірістің барлық факторларын қолданудан алынатын өндіріс көлемі
в) өндіріс факторларының тұрақты жағдайындағы өндірістің өсімі
г) қосымша өндіріс факторларын енгізгендегі өндірістің өсімі
д) тұрақты шығындары нөлге тең болғандағы өндіріс көлемі
175. Капиталдың қорлануы дегеніміз-
+а) өндірісті кеңейту үшін қосымша құнның бір бөлігін қолдану
б) қосымша құнның бір бөлігін байлыққа айналдыру
в) қосымша құнның бір бөлігін банк шотында жинау
г) қоймадағы тауарлар
д) мерзімді депозит
176. Тұрақты капитал деген не?
а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты
б) физикалық қозғалмайды
+в) пайдалану кезінде оның құны өспейді
г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді
д) барлық аванстық капитал
177. Өзгермелі капитал деген не?
а) өзінің материалдық заттай түрін өзгертетін капиталдың бір бөлігі
б) физикалық қозғалмайды
в) пайдалану үрдісінде оның құны жоғарыламайды
+г) пайдалану үрдісінде оның құны өседі
д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиді
178. Капиталдың өзгермелі және тұрақты деп бөліну себебі неде?
а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі
б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі
+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі
г) натуралдық нысандары әртүрлі
д) еш айырмашылығы жоқ
179. Негізгі өндіріс қорлары дегеніміз-
а) шикізат, материалдар, жұмыс күші
б) өндірістегі дайын өнім
в) өндірістік циклда тек бір рет болатын материалдық заттар
г) отын, энергия, жартылай фабрикаттар
+д) өндірістік циклда бірнеше рет қолданылатын, дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
180. Айналмалы өндірістік қорлар- бұл:
+а) бір өндірістік циклда толық қолданылатын және дайын өнімге өз құнын толық өткізетін материалдық заттар
б) өндірістен шыққан дайын өнім
в) ғимараттар мен құрал-жабдықтар
г) тұтынушыларға жеткізуге арналған дайын өнім
д) дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
3- бөлім. Ұлттық экономиканың қызмет ету заңдылықтары.
181. Амортизация- бұл:
а) сауда-саттық іс-әрекет нәтижесіндегі табыстан жасалатын аударымдар
б) жинақ қорына аударымдар
+в) белгілі бір уақыт аралығында қолданылған негізгі капиталдың құнына тең жыл сайынғы аударымдар
г) кәсіпорынның уақытша қолданылмаған құралдары
д) ақша құралдарымен тәуекел еткені үшін төлем
182. Капиталдың айналым жылдамдығы –бұл:
а) өндіріс уақыты
б) айналыс уақыты
в) кәсіпорынға ақшаның қайту жылдамдығы
+г) бір жыл ішінде жасалатын ресурс айналымының саны
д) жұмыс күшінің қозғалысы
183. Негізгі капиталды тұтынуға бағытталған аударымдар:
а) таза инвестициялар
+б) амортизация және амортизациялық аударымдар
в) тұтыну қоры
г) жалпы инвестициялар
д) өндіріске тән шығындар
184. Мына тұжырымның қайсысы «инфрақұрылым» түсігіне сәйкес келеді?
а) еңбек уақыты ішінде пайда болатын оң нәтиже, мақсатты іс әрекеттің түрі
б) барлық денгейдегі нақты және болашақ қажеттіліктерді жаппай қанағаттандыруды қамтамасыз ететін құрылым
+в) жалпы өндіріс жағдайлары мен адамдардың өмір сүруін қамтамасыз ететін шаруашылық түрлерінің жиынтығы
г) жоғарғы деңгейдегі шаруашылық іс-әрекет
д) ұлттық шаруашылықты басқаруға мүмкіндік береді
185. Капиталды ұдайы өндіру дегеніміз не?
а) ұдайы өндірісті қарастырудың басқа әдісі
+б) өндірістегі үзіліссіз процесс
в) экономика салаларының өзара байланысы
г) өндірістегі дара процесс
д) экономика салаларының өзара байланысын білдіреді
186. Ұдайы өндірістің өндірістен қандай айырмашылығы бар?
а) айырмашылығы жоқ
б) қоғамдық өндіріс басқа әдіс арқылы қарастырылады
+в) көп рет қайталатын өндіріс процесі
г) экономика салаларының өзара байланысы ретінде
д) өндіріс нәтижесі-бір өнім түрін шығару
187. Қандай ұдайы өндіру нысанында қосымша құн толығымен табыс ретінде пайдаланылады?
+а) жай ұдайы өндірісте
б) ұлғаймалы ұдайы өндірісте
в) экономикалық дағдарыс кезеңінде
г) өндірістің құлдырауы кезінде
д) экономиканың өркендеуі кезінде
188. Тауар айналысының формуласы қайсы?
+а) Т-Д-Т
б) Д-Т-Д
в) Д-Т-Д¹
г) Д- Д¹
д) Т- Д¹
189. Айналмалы капиталға тән емес:
а) өнім дайындау үрдісінде толық қолданылады
б) оның құны дайын өнімге толық ауысады
в) оның құны тауарды сатқаннан кейін толық қайтарылады
г) ол жаңа капиталды сатып алуға қайта жұмсалынады
+д) оның құны өнімге біртіндеп өтеді
190. Қандай капитал қосымша құн жасайды?
а) сауда капиталы
+б) өнеркәсіп капиталы
в) қарыз капиталы
г) өсім алушы капиталы
д) кез-келген капитал
191. Амортизация дегеніміз не?
а) негізгі капиталдың моральдық тозуы
б) айналмалы капиталдың физикалық тозуы
+в) негізгі капиталдың моральдық және физикалық тозуы
г) тек белсенді капиталдың тозуы
д) тек пассивті капиталдың тозуы
192. Айналмалы капиталдың уақыты неден тұрады?
а) өндіру уақытынан
б) айналым уақытынан
в) жұмыс уақытынан
+ г) өндіру және айналым уақытынан
д) жұмыс уақыты мен сату –сатып алу уақытының сомасынан
193. Өнеркәсіп капиталының үздіксіз қозғалысы қандай нысандарды қамтиды?
а) тек өндірістік нысанды
б) тек ақшалай нысанды
в) тек тауарлы нысанды
+ г) бір мерзімде өндірістік, ақшалай және тауарлы нысандарды
д) бір мерзімде өндірістік және тауарлы нысандарды
194. Негізгі капиталдың элементтеріне жатпайды:
а) машина, құралдар мен құрылғылардың құны
б) өндірістік ғимараттардың құны
в) құрылғылар мен тасымалдаушы механизмдер құны
г) көлік құралдарының құны
+ д) отын, шикізат, қосалқы заттар.
195. Айналмалы капиталға не жатады?
а) машина, құрал – саймандар мен жабдықтар құны
б) шикізат, отын, қосымша материалдар құны
в) жұмысшылардың жалақысы
г) машина, құрал – саймандар мен жабдықтау құны, шикізат, отын, қосымша материалдар құны
+д) шикізат, отын, қосымша материалдар құны және жұмысшылардың жалақысы
196. Берілгендердің қайсысы капиталдың жалпылама формуласы болып табылады?
+а) А– Т - А'
б) Т – А – Т
в) А – Т – А
г) А – А '
д) Т – Т '
197. Тұрақты шығындар – бұл...
а) кез келген өнім көлемінің минималды шығындары
б) айқын емес шығындар
+в) фирма ешқандай өнім өндірмесе де болатын шығындар
г) саты алу кезіндегі баға бойынша ресурстарға кеткен шығындар
д) жер иелері мен жұмысшыларға төлем
198. Өндіріс көлемінің оптималды көлемін анықтауда ескерілмейтін шығындар:
+а) орташа
б) айнымалы
в) шекті
г) бухгалтерлік
д) жалпы
199. Тұрақты және өзгермелі шығындар түсінігі:
а) ұзақ мерзімді кезеңде болады
+ б) қысқа мерзімде болады
в) монополистік нарықта болады
г) жетілген бәсеке нарығындаболады
д) жетілмеген бәсеке нарығында болады
200. «Экономикалық шығын» ұғымына жататындар:
а) жұмысшыларға, жер иелеріне, капитал иелеріне барлық төлемдер
б) жалпы
в) жұмысшыларға, кәсіпкерлерге төлем минус қалыпты пайда
+г) жұмысшылардың, жер иелерінің, капитал иелерінің тек өндірістік ресурстары үшін ғана төлемдер
д) жалдамалы жұмысшылардың жалақысы мен кәсіпкерлердің тәуекелі үшін төлем
201. Өндіріс шығындарын төмендету:
а) пайдамен байланысты емес
+б) пайданың пайда болу шарты
в) бугалтерлік пайданы қалыптастырады
г) пайданың азаюына әкеледі
д) экономикалық пайданы қалыптастырады
202. Жалпы шығындар – бұл...
а) экономикалық шығындар
б) тұрақты шығындар
в) өзгермелі шығындар
+г) өзгермелі шығындар мен тұрақты шығындар
д) бухгалтерлік шығындар.
203. Орташа шығын:
а) өнім бірлігіне кеткен шығындар
б) өнім бірлігіне кеткен өзгермелі шығындар
+в) өнім бірлігіне кеткен жалпы шығындар
г) өнім бірлігіне кеткен тұрақты шығындар
д) тұрақты және өзгермелі шығындардың сомасы
204. Бухгалтерлік шығын – бұл...
а) тұрақты және өзгермелі шығындардың сомасы
б) өнімді өндіру және сату шығындары
в) өнімнің өндірілуіне кеткен ақшалай шығындар
+г) ресурстың құны оны сатып алу бағасына тең
д) өнім бірлігіне кеткен жалпы шығындар
205. Жалпы табыс– бұл...
а) сатудан түскен түсім минус бухгалтерлік шығын
+ б) барлық өнімді сатудан түскен табыс
в) өндірілген жалпы өнімнің құны
г) сатудан түскен түсім минус экономикалық шығын
д) қосымша өнімді сатудан түскен табыс
206. Шекті табыс – бұл...
а) сатылған бір өнімге келетін жалпы табыс
б) бір өнімге келетін жалпы табыс
+ в) сатылатын өнім бірлігін өзгерту нәтижесінде алынатын қосымша табыс
г) өнім бірлігіне келетін орташа табыс
д) барлық өнім сатудан түсетін жалпы табыс
207. Өндіріс шығындары құннан қалай ажыратылады?
+ а) сандық
б) сапалық
в) сандық және сапалық
г) айырмашылығы жоқ
д) жалпы салыстыруға болмайды
208. Төменде көрсетілген шығындардың қайсысы тұрақты шығындарға жатады?
а) жұмысшылар жалақысы, амортизациялық аударымдар, ренталық төлемдер
+ б) басқарушы қызметкерлердің, күзетшілердің жалақысы, несие бойынша %, амортизациялық аударымдар
в) еңбек қауіпсіздігі, күзет, шикізат пен құрал – жабдық шығындары
г) шикізат, электроэнергия, рента, несие бойынша % шығындары
д) шикізат, отын, электроэнергия үшін төлемдер
209. Қысқа мерзімде фирманың айнымалы шығындарын туындататын факторлар:
а) банктік несие пайызының өсуі
б) жергілікті салықтың өсуі
+в) шикізат бағасының өсуі
г) құрал жабдыққа арендалық төлемнің өсуі
д) амортизациялық аударымның өсуі
210. Қалыпты пайда қай шығындармен байланысты?
+а) ішкі
б) сыртқы
в) тұрақты
г) айнымалы
д) байланысы жоқ
211. Шекті шығын дегеніміз:
+а) қосымша өнім бірлігіне жұмсалады
б) аймақтың жол құрылысына жұмсалады
в) көтерме базарды ұстауға жұмсалады
г) ғимаратқа қосымша электр жарығын орнатуға жұмсалады
д) жұмыссыздар үшін қоғамдық жұмыстар ұйымдастыру үшін жұмсалады.
212. Экономикалық шығын ұғымын қалай түсінуге болады?
+а) құрамында айқын және айқын емес шығындар, сонымен қатар қалыпты пайда бар
б) құрамында айқын шығындар бар, ал айқын емес шығындар кірмейді
в) құрамында айқын емес шығындар бар, ал айқын шығындар кірмейді
г) құрамына айқын да, айқын емес шығындар да кірмейді
д) айқын шығындар айқын емес шығындардан қалыпты пайда мөлшеріне жоғары
213. Ұзақ мерзімді кезеңде:
+а) барлық шығындар өзгермелі
б) барлық шығындар тұрақты болып табылады
в) өзгермелі шығындар тұрақты шығындарға қарағанда тез өседі
г) тұрақты шығындар өзгермелі шығындарға қарағанда тез өседі
д) барлық шығындар айқын емес болып табылады
214. Жалпы шығынды құрайтын қай формула?
а) VC
Q
б) DТС
DQ
в) FC
Q
+г) FC + VC
д) AVC + AFC.
215. Шекті шығындардың формуласы қандай?
а) VC
Q
+б) DTC
DQ
в) FC
Q
г) FC + VC
д) AVC + AFC
216. Орташа тұрақты шығындардың формуласы қайсы?
а) VC
Q
б) DTC
DQ
+в) FC
Q
г) FC + VC
д) AVC + AFC
217. Орташа айнымалы шығындардың формуласы қайсы?
+а) VC
Q
б) DTC
DQ
в) FC
Q
г) FC + VC
д) AVC + AFC
218. Экономикалық пайда ненің айырашылығынан туындайды?
а) жалпы түсім мен өдірістің ішкі шығындары арасындағы айырма
б) жалпы түсім мен өдірістің сыртқы шығындары арасындағы айырма
в) жалпы түсім мен қалыпты пайда арасындағы айырма
+г) жалпы түсім мен өдірістің барлық шығындары арасындағы айырма (ішкі шығын+сыртқы+қалыпты пайда)
д) жалпы түсім мен балама шығындар арасындағы айырма
219. Қазіргі экономика ғылымындағы пайда ұғымының мәні:
+а) барлық табыстардың жиынтығы: %, жалақы, рента, кәсіпкерлік пайда
б) тек капиталға %
в) қосымша құнның өзгерген түрі
г) новатордың табысы
д) кәсіпкер тәуекелі үшін қоғамның төлемі
220. Өндіріс факторлары нарығында бағаның құрылуы:
а) өндіріс факторларының бағалары тұрақты түрде төмендеп отырады
+б) фирма мен сатып алушылардың нақты сұранысы бойынша өзгереді
в) өнім өндірісін арттыруға ықпал етеді
г) өзара алмастыратын және өзара толықтыратын өндіріс факторларының болуын байланысты емес
д) бағалары үнемі өсіп отырады
221. Басқа жағдайлар тұрақты болғанда, өндіріс факторларына сұраныстың икемді болуы:
а) өндірістің арзан факторларын ығыстырып шығарады
б) өндіріс шығындарын жоғарылатады
+в) бағалары төмендеп, өндіріс шығындары азяды
г) бағалары өте жоғары болады
д) өндіріс шығындарын төмендетеді
222. Мерзімді жалақыға қарсы жалақы түрі қандай?
а) аккордті
б) пайдадан алынатын пайыз
+в) кесімді
г) сый ақы
д) дивиденд
223.Еңбекке сұраныс:
а) жалақы мөлшерімен тікелей байланысты
б) еңбекпен өндірілген өнімнің ұсынысымен тікелей байланысты
в) машина мен құрал – жабдықтарға сұраныспен анықталады
+г) осы еңбекпен өндірілетін өнімге сұраныспен анықталады
д) еңбек сапасымен аынқталады
224. Жер рентасының пайда болуының алғы шарты не?
+а) жерді жалға беру.
б) жердің құнарлылығы
в) жердің экономикалық құнарлылығы
г) жерге сұраныс
д) жердің ұсынысы
225.Жер бағасы қалай анықталады?
а) жер құнымен
б) жер рентасының көлемімен
в) қарыз пайызымен
+г) пайыз және жер рентасының көлемімен
д) қарыз жиынтығымен
226.Жердің табиғи сапасы қай рента түрімен байланысты?
а) абсолютті рента
+б) дифференциялдық рента 1
в) дифференциялдық рента 2
г) дифференциялдық рента 1 және 2
д) жалдық төлем
227. «Капиталдың» бағасы не деп аталады?
+а) қарыз пайызы
б) кәсіпкерлік табыс
в) өндіріс шығындары
г) жер рентасы
д) жалақы
228.Нарық экономикасында жалақы қойылымы қалай анықталады?
+а) еңбек нарығындағы сұраныс пен ұсыныстың ара қатынасы арқылы анықталады.
б) білікті жұмысшыларды жалдайтын фирмалар арасындағы бәсеке арқылы анықталады
в) білікті жұмысшылардың жұмыс орнын таңдау еркіндігімен анықталады
г) мемлекет пен кәсіподақтың реттеуі арқылы анықталады
д) кәсіпкерлердің ассоциациясы арқылы анықталады
229.Дифференциялды II рентаның пайда болуының шарты қандай?
а) жер телімдерінің құнарлылықтарының әртүрлілігі
б) жердің нарықтан әртүрлі қашықтықта орналасуы
+в) жерге салынған қосымша капитал өнімділігінің әртүрлілігі
г) жер телімдерінің табиғи ерекшеліктері
д) өндіріс құралдарына жеке меншік
230.Қарыз капиталы мен өсімқорлық арасында қандай ортақ байланыс бар?
+а) пайыз түрінде пайда алады
б) қарыз алушы – өндірістік емес тұтыну мақсатында әрекет ететін танымал ысырапшы
в) шағын тауар өндіруші
г) қарыз алушы – пайда алушы капиталист
д) олар қарыз алушы үшін де, қарыз беруші үшін де капитал
231. Қарыз капиталының пайда болу көзіне жатпайды:
а) өнеркәсіп капиталстерінің ақшалай ресурстары
б) сауда капиталистерінің ақшалай ресурстары
в) жалпы қоғамның ақшалай жинақтары
г) рантье капиталы
+д) білім қоры
232.Пайыз мөлшері немен анықталмайды?
а) қарыз капиталына сұраныс пен ұсыныстың ара қатынасымен
б) пайданың орташа нормасымен
в) несиеге артықшылық берумен
г) айналыстағы ақша мөлшерімен
+ д) адамдардың бір біріне деген сенімділікпен
233. Жалпы ұлттық өнім /ЖҰӨ/ - бұл ....
+а) елдің ішінде немесе шетелде өндірілген барлық дайын тауарлар мен қызметтердің нарықтық құны
б) елдегі халықтың барлық жеке табыстары
в) ел экономикасының барлық сфераларында өндірілген жиынтық тауарлар мен қызметтердің нарықтық құны
г) елде өндірілген тауарлардың жалпы сомасы
д) елде өндірілген тауарлардың құны
234.Қоғамның әлеуметтік – экономикалық даму көрсеткіші:
а) жан басына шаққандағы ЖҰӨ
+б) жан басына шаққандағы ұлттық табыс
в) жан басына шаққандағы ұлттық байлық
г) таза ұлттық табыс
д) жалпы ішкі өнім
235.Жалақы мөлшері ескеріледі:
а) шығыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
б) таза экспортты есептегенде
в) қосымша құн әдісі бойынша есептегенде
+г) табыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
д) мемлекеттік кәсіпорындардың субсидиясын есептегенде
236. Салық төлегеннен кейінгі табыс– бұл:
+а) жеке қолдағы табыс
б) жергілікті билік органдары үміт ете алатын табыстың бір бөлігі
в) жұмсалмайтын табыс
г) халықтың жинағы
д) нақты табыс
237. Егер адамдар өздерінің табысының бір бөлігін банкте сақтаса, онда олар:
+а) қор жинайды, бірақ инвеситцияламайды
б) ивестициялайды, бірақ қор жинамайды.
в) қор жинамайды, сонымен қатар инвеситицияламайды
г) қор жинайды және инвестициялайды
д) қордың бір бөлігін инвестициялайды
238. ЖҰӨ дефляторы қандай қатынастар білдіреді?:
а) нақты ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
б) номиналды ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
в) номиналды ЖІӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
+г) номиналды ЖҰӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
д) нақты ЖҰӨ-ң нақты ЖІӨ -ге қатынасы
239. Макроэкономикадағы жиынтық сұраныс– бұл:
а) мемлекеттік шығыстар мен кәсіпорындардың инвестициялық сұранысы
б) үй шаруашылығының сұранысы мен таза экспорт
+в) макроэкономикадағы барлық экономикалық субъектілердің сұранысы
г) үй шаруашылығы мен кәсіпорынның инвистициялық сұраныстары
д) мемлекеттік шығыстар
240. Тұтыну – бұл..
+а) ағымдағы уақытта үй шаруашылығының тауарлар мен қызметтерді сатып алуға жұмсаған табысының бір бөлігі
б) ағымдағы уақытта үй шаруашылығының тауарлар мен қызметтерді сатып алуға арналған табысының бір бөлігі
в) банк шотындағы табыстың қалдығы
г) ағымдық шығыстарға арналған фирма табысының бір бөлігі
д) банк шотында жинақталған фирма табысының қалдығы
241. Жинақ – бұл ..
а) үй шаруашылығының жинақталған мүлкі мен халықтың жинақтары
б) барлық нарықтық субъектілердің нақты кассалық қалдықтары
в) құнды қағаздарға салынған табыстың бір бөлігі
+г) үй шаруашылығының берілген уақыт аралығында жұмсалынбаған табыстарының бір бөлігі
д) үй шаруашылығының берілген уақыт аралығында жұмсалынған табыстарының бір бөлігі
242. ЖІӨ мен ЖҰӨ айырмашылығы неде?
а) белгілі бір елдің аумағында орналасқан кәсіпорындармен өндіріледі
б) ұлттық белгісіне байланыссыз кәсіпорындармен өндіріледі
в) олардың орналасуына байланыссыз кез келген кәсіпорындармен өндіріледі
г) елдің ішінде де, сыртында да елдің барлық тауар өндірушілерімен өндіріледі
+д) ұлттық белгісіне қарамастан белгілі бір елдің аумағында орналасқан кәсіпорындармен өндіріледі
243.ЖІӨ- мен салыстырғанда ЖҰӨ - ді өндіруге қандай кәсіпорындар қатысады?
а) ұлттық белгісіне қарамастан барлығы
б) тек ұлттық кәсіпорындар
+в) елдің іші мен сыртында орналасқан ұлттық кәсіпорындар
г) тек шетелдік кәсіпорындар
д) тек біріккен кәсіпорындар
244.Бірнеше жылдар ішінде экономикалық белсенділіктің өсуі мен құлдырауы қайталанса, онда бұл:
+а) экономикалық цикл
б) маусымдық экономикалық тербеліс
в) ЖҰӨ көлемінің азаюы
г) дағдарыс
д) ифляция
245. Өндірістің, жұмысбастылықтың және баға деңгейінің төмендеуі ұзақ уақытқа созылған кезең қалай аталады?
а) құлдырау
+б) тоқырау
в) экономикалық цикл
г) өрлеу
д) жандану
246.Өнеркәсіп циклының мәнін қандай сатылар көрсетеді?
+А) дағдарыс, тоқырау, жандану, өрлеу
Б) экспансия, тежеу
В) рецессия мен өрлеу
Г) жоғарғы шегі, түбі, жандану
Д) құлдырау, өрлеу және олардың ең жоғарғы шыңы
247. Нарықтық экономика жағдайында дағдарыс ең бірінші неден көрінеді?
А) несиенің көбеюінен
Б) несие пайызының төмендеуінен
+В) тауарды артық өндіруден, несиенің қысқаруынан, несие пайызының жоғарылауынан
Г) тауар шығарылымының жоғарылауынан
Д) тауарға деген сұраныстың төмендеуінен
248. «Толық жұмысбастылық» деген ұғым нені білдіреді?
А) жұмысқа жарамды халықтың жаппай жұмыспен қамтылуы
Б) жұмыссыздықтың жоқтығы
В) «еріншектермен» күрес ұғымымен байланысты
+Г) «табиғи жұмыссыздықтың» 3-5% болуы
Д) зейнеткерлердің жұмыспен қамтылуы
249. Жұмыссыздар қатарына жатпайды:
А) тауар мен қызмет өндірісінде жұмыспен қамтылмаған жұмыс күшінің бөлігі
Б) алдыңғы 4 апта бойы жұмыс табуға талпыныс жасағандар
В) еңбек биржасында тіркелгендер
Г) әртүрлі жағдайлармен жұмыстан шыққанда, оның ішінде өз еркімен кеткендер
+Д) мүлдем жұмыспен қамтылмағандар және жұмыс іздемегендер
250. Елдегі жұмыссыздықты қандай көрсеткіштер бейнелейді?
А) жұмыссыз жастар деңгейі
Б) экономика құрылымындағы өзгеріс
В) жұмыссыздықтың орташа ұзақтығы
Г) жұмысбастылардың саны
+Д) жұмыссыздық деңгейі мен жұмыссыздықтың орташа ұзақтығы
251. Бос қызмет орны жөніндегі толық емес ақпарат қандай жұмыссыздықпен байланысты?
+А) фрикциондық
Б) құрылымдық
В) институционалдық
Г) циклдық
Д) ерікті
252. Жұмыссыдықтың жағымсыз жағы неден көрінеді?
А) жұмысбастылардың жұмыстағы тәртібінің жоғарылауы
Б) жұмыс күшінің қоры өндірістің ұлғаюының алғы шарты болып табылады
+ В) халықтың тұрмыс деңгейінің төмендеуі
Г) жалақыны көбейту жөніндегі кәсіподақ талаптары қалыптасады
Д) кәсіпкерлікке деген ынтаны жоғарылатады
253. Салалар мен аймақтардың біркелкі жетілмеуінен пайда болған жұмыссыздық қай жұмыссыздық түріне жатады?
А) фрикциондық
+Б) құрылымдық
В) институционалдық
Г) циклдық
Д) ерікті
254. Дағдарыс пен тоқырау кезеңдерінде өндірістің құлдырауынан пайда болған жұмыссыздық қай жұмыссыздық түріне жатады?
А) фрикциондық
Б) құрылымдық
В) институционалдық
+ Г) циклдық
Д) ерікті
255. Толық жұмысбастылық дегеніміз не?
+А) экономикадағы фрикциондық және құрылымдық жұмыссыздық болған жағдайдағы жұмысбастылық
Б) жұмыссыздықтың деңгейі 0-ге тең болатын жағдай
В) циклдық жұмыссыздықтың ғана болуы
Г) еңбекке деген сұраныс және ұсыныстың сәйкестігі
Д) жұмыс күші мен жұмыс орындары санының сәйкестігі
256. Жұмыспен қамтылмаған жұмысшы күшінің үлесі:
А) циклдық жұмыссыздық
+Б) жұмыссыздық деңгейі
В) жұмыссыздықтың табиғи деңгейі
Г) жасырын жұмыссыздық
Д) фрикциондық жұмыссыздық
257. Табиғи жұмыссыздық деңгейін құрайды:
А) циклдық жұмыссыздық
Б) жасырын жұмыссыздық
В) фрикциондық жұмыссыздық
Г) құрылымдық жұмыссыздық
+Д) фрикциондық жұмыссыздық пен құрылымдық жұмыссыздықтың жиынтығы
258. «ҚР-сының жұмысбастылық туралы» Заңына сәйкес жұмыссыздарға жатады:
А) экономикалық жағынан белсенді халық
Б) өз еркімен еңбек ететін халық
+В) еңбекке қабілетті жастағы жұмысы жоқ, бірақ жұмыс істеуге ниеті бар адамдар
Г) өз бетімен жұмыс іздеушілер
Д) тұрмыс жағдайы нашар, еңбек биржасында тіркелген еңбекке қабілетті азаматтар
259. Инфляция неден көрінеді?
А) алтынның нарықтық бағасының өсуінен
Б) тауар бағасының өсуінен
В) ұлттық валюта бағамының төмендеуінен
Г) халықтың сұраныстың төмендеуінен
+Д) алтынның нарықтық бағасының, тауар бағасының өсуінен
260. Ұсыныс инфляциясы неден пайда болады?
А) жиынтық сұраныстың өсуінен
+Б) өндіріс шығындарының өсуінен
В) жиынтық ұсыныстың өсуінен
Г) жиынтық сұраныстың төмендеуінен
Д) өндіріс шығындарының төмендеуінен
261. Сұраныс инфляциясы не себепті пайда болады?
+А) жиынтық сұраныстың өсуінен
Б) өндіріс шығындарының өсуінен
В) жиынтық ұсыныстың өсуінен
Г) жиынтық сұраныстың төмендеуінен
Д) өндіріс шығындарының төмендеуінен
262. Басыңқы инфляцияны не сипаттайды?
А) бағаның өсуі
Б) жалақының өсуі
+В) тауар мен қызметтің созылмалы жетіспеушілігі
Г) жалақы мен бағаның өсуі
Д) тауар ұсынысының артықшылығы
263. Бағаның орташа деңгейі тұрақты түрде өссе, ол:
А) болжанған инфляция
Б) басыңқы инфляция
В) секірмелі инфляциясы
+Г) ашық инфляция
Д) сұраныс инфляциясы
264. Инфляция ақша нарығындағы сұраныс пен ұсыныс теңсіздігінен туындайдайды және ол қандай жағдайдан көрінеді?
+А) ақшаны сатып алу қабілеттілігінің төмендеуі мен ақшаның жалпы деңгейінің өсуінен
Б) ақшаны сатып алу қабілеттілігінің жоғарлауы мен ақшаның жалпы деңгейінің төмендеуінен
В) несие мөлшерлемесінің өсуінен
Г) тауар мен қызметке деген сұраныс көлемінің өсуінен
Д) банк беретін несие көлемінің азаюынан
265. Қай экономикада инфляция ресми түрде жоқ деп есептеледі?
А) нарықтық экономикада
+Б) командалы-әкімшілік экономикада
В) өтпелі экономикада
Г) кез келген шаруашылық жүйеде
Д) аралас экономикада
266. Бағанаң өсу деңгейі жылына 10% болса:
А) гиперинфляция
Б) секірмелі инфляциясы
В) стагфляция
+Г) қалыпты немесе жылжымалы инфляция
Д) дефляция
267. Инфляцияның сыртқы факторы ретінде нені алуға болады?
А) бюджеттік тапшылық
Б) Орталық банктің ақша эмиссиясы
В) экономиканы милитаризациялау
+Г) әлемдік нарықтағы бағаның өсуі
Д) жоғары несиелер мен пайыздық мөлшерлемелер
268. «Өте көп мөлшердегі ақша өте аз тауар санының артынан қуалайды» деген нені білдіреді?
А) өндіріс көлемі мен бағаның пропорционалды түрде өзгеретін жағдайы
+Б) өндіріс шығынының өсуінен пайда болған бағаның өсуі
В) жиынтық ұсыныс тұрақты болғандағы жиынтық сұраныстың өсуінен пайда болған инфляция
Г) баға мен өндіріс көлемі әр түрлі бағыттарға қарай өзгеретін жағдай
Д) ұлттық өндірістің нақты көлемінің ұлғаюы
269. Дефляция – бұл:
А) инфляция деңгейінің жоғарылауы
Б) баға деңгейінің тұрақтылығы
В) инфляция деңгейінің тұрақтануы
Г) ЖІӨ дефляторының қысқаруы
+Д) экономикадағы орташа баға деңгейінің төмендеуі
270. Бұл графикте не бейнеленген?
А) сұраныс қисығы
Б) ұсыныс қисығы
+В) Филипс қисығы
Г) Лоренц қисығы
Д) өндірістік мүмкіншіліктер қисығы
4- бөлім. Макроэкономикалық реттеу
271. Аталғандардың ішіндегі қайсысы өндіріс шығындарының өсуімен байланысты инфляцияға еш қатысы жоқ?
А) пайыздық мөлшерлеменің өсуі
Б) бір өнімге шаққандағы шығын құнының өсуі
В) жалақының қарқынды өсуі
+Г) жұмысбастылық пен өндірістің өсуі
Д) өндіріс шығынының өсуі
272.Филипс қисығы инфляция мен ... арасындағы байланысты білдіреді:
А) нақты пайыз мөлшері
Б)ақша ұсынысы
В)пайыз деңгейі
Г) экономикалық цикл
+Д) жұмыссыздық пен жұмысбастылық деңгейі
273. Жай ағымдық инфляция:
+А) нарықтың негізгі агенттері мен сегменттері бейімделетін инфляция қарқынын көрсетеді
Б) ұсыныс тарапынан болатын инфляция түрлеріне жатқызуға болады
В) әдетте жиынтық сұраныстың ықпалымен дамиды
Г) елеулі түрде ауытқуы мүмкін күтпеген деңгеймен сипатталады
Д) әдетте жиынтық ұсыныс ықпалымен дамиды
274. М1 ақша агрегаты неден тұрады?
А) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, жедел
салымдардан
+Б) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, чектік
салымдардан
В) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, барлық банктік депозиттерден
Г) барлық ақшалардан
Д) барлық банктік депозиттерден
275. М2 ақша агрегаты неден тұрады?
+А) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, жедел
салымдардан
Б) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, чектік
салымдардан
В) металл және қағаз түріндегі қолма-қол ақша, барлық банктік депозиттерден
Г) барлық ақшалардан
Д) барлық банктік депозиттерден
276. Мерзімді ірі салымдар ненің құрамына кіреді?
+А) М3 ақша агрегатының
Б) М2
В) М1
Г) М2+М3
Д) М1+М2
277. Мұндағы қаржылық институттарға қатысты қай анықтама дұрыс емес?
А) қаржы институттары пайда табу мақсатында өз қызметтерін ұсынады
+Б) банк салымдарды тек қана сақтау үшін және қолма-қол
ақшамен қабылдайды
В) Банктік қарыз ақша ұсынысының қосымша құралы
болып табылады
Г) несие беру – барлық қаржы институттарының негізгі қызметі болып табылады
Д) орталық банк ақша-несие саясатын жүргізеді
278. Айналыстағы ақша көлемінің өсуіне тікелей әсер етеді:
А) ақша айналымының жылдамдығының өсуі
Б) қолма-қол ақшасыз есептің өсуі
+В) шығарылатын өнім бағасының өсуі
Г) шығарылатын өнім санының азаюы
Д) ақша айналымының жылдамдығының төмендеуі
279. Жылжымайтын мүлікті кепілдікке алатын ұзақ мерзімді ақшалы несие:
+А) ипотекалық несие
Б) тұтынушылық несие
В) коммерциялық несие
Г) банктік несие
Д) мемлекеттік несие
280. Банктің белсенді операцияларына жатады:
А) салымдарды тарту
Б) несиелерді басқа банктер арқылы алу
В) түрлі облигацияларды эмиссиялау
+Г) несие беру
Д) алтын валюталы қорды сақтау
281. Талап етуге дейінгі есеп шот ашу мен қарыз беруді қандай банк атқарады?
А) орталық банк
+Б) коммерциялық банк
В) ипотекалық банк
Г) ұлттық банк
Д) жинақ банкі
282. Қор биржасы – бұл:
А) тауарлар көтерме бағамен сатылатын және сатылып алынатын нарық
Б) несие бойынша келісім шарттар жасалатын нарық
В) жұмыс күшін жалдау нарығы
+Г) бағалы қағаздар сатылатын және сатып алынатын нарық
Д) ғылыми-техникалық зерттемелер нарығы
283. Ақша-несие саясаты жүргізіледі:
А) елдің үкіметімен
Б) елдің барлық қаржы несие мекемелерімен
+В) елдегі орталық банкпен
Г) қаржы министрлігімен
Д) тек коммерциялық банктермен
284. Банк пайдасы – бұл:
А) несие мен депозиттің пайыздық мөлшерлемелерінің арасындағы айырмашылық
+Б) банктің барлық шығыстары мен табыстары арасындағы айырмашылық
В) банктік несие бойынша пайыздар
Г) банктік депозит бойынша пайыздар
Д) капитал бойынша пайыз
285. Пайыз мөлшерлемесі төмендегендей:
А) ақша массасына деген сұраныс азаяды
+ Б) ақша массасына деге сұраныс жоғарылайды
В) өтімділігі жоғары құралдар алғысы келетіндер саны азаяды
Г) ақша массасына деген сұраныс өзгермейді
Д) пайыздық мөлшерлеме ақша массасына ешқандай әсер етпейді
286. Несие берудің негізгі қағидасы:
А) мерзімділігі
Б) қайтарымдылығы
+В) материалдық жағынан қамтамасыз етілуі
Г) ақылылығы
Д) мақсатқа арналуы
287. Төлем мерзімін ұзарту арқылы тауарды сату қай несиемен байланысты?
+А) коммерциялық несие
Б) банктік несие
В) мемлекеттік несие
Г) лизинг
Д) факторинг
288. Материалдық құралдарды жалға беру және біртіндеп құнын төлеуге негізделген несиенің ақшасыз түрі қандай?
А) коммерциялық несие
Б) мемлекеттік несие
+В) лизинг-несие
Г) факторинг
Д) ипотекалық несие
289. Нарықтық экономика жағдайындағы банктік несиенің маңызды мақсаты:
А) тұтынуды дамыту
Б) айырбасты ұлғайту
+В) несие пайызын алу
Г) капиталдың сақтау
Д) кәсіпкерге қайырымдылық көмек беру
290. Мемлекеттің негізгі қаржылық органы болып табылады:
А) мемлекеттік банк
+Б) мемлекеттік бюджет
В) салық жүйесі
Г) қор биржасы
Д) ұлттық және коммерциялық банктер
291. Мемлекеттің барлық ақша ресурстары мен оларды бөлуді көрсететін мемлекеттің қаржылық жоспары:
А) мемлекет қаржысы
Б) қаржы жүйесі
+В) мемлекеттік республикалық бюджет
Г) несие жүйесі
Д) фискалды саясат
292. Жеке тұлғалардан алынатын табыс салығы қандай салық?
А) кемімелі
+Б) үдемелі және біркелкі емес
В) пропорционалды
Г) әділетсіз
Д) жанама
293. Тікелей салық – бұл:
А) тауар сатуға салынатын салық
Б) тауарды алып-сатуға салынатын салық
В) мүлікке салынатын салық
+Г) табыстың барлық түріне салынатын салық
Д) қосылған құнға салық
294. Кемімелі салық мөлшерлемесі:
А) табыстың өсуімен байланысты ұлғаяды
Б) табыс өскенде өзгермейді
+В) табыс өскенде қысқарады
Г) табыс төмендегенде өзгермейді
Д) табыс мөлшері азайғанда төмендейді
295. Пропорционалды салық мөлшерлемесі:
А) табыс өскенде өзгермейді
Б) табыс азайғанда өзгермейді
+В) табыс қанша өзгерсе де өзгермейді
Г) табыс өзгерісіне сәйкес өзгермейді
Д) табыстың өзгеруіне пропорционалды өзгереді
296. Мемлекеттік бюджетте тапшылық болады, егер:
А) Мемлекеттік шығыстар қысқарса
+Б) Мемлекеттік шығыстары кірістен жоғары болса
В) Салық қысқарса
Г) Салық көбейсе
Д) Мемлекеттік шығыстар өссе
297. Экономиканы тұрақтандыру үшін қолданылатын фискалды саясаттың құралы болып табылады:
А) Резерв нормаларын жоғарлату
Б) Ашық нарықтағы операциялар
В) Есептік мөлшерлемені өзгерту
+Г) Мемлекеттік шығыстарды көбейту және азайту
Д) Құнды қағаздармен операция жасау
298. Халықаралық еңбек бөлінісіне анықтама беріңіз:
+а) елдің белгілі бір тауарлар мен қызметтер өндірісіне мамандануы
б) әлемдік шаруашылықта шектеулі ресурстарды бөлу
в) білікті жұмысшы күшінің әлемдік нарықтағы қозғалысы
г) ұлттық және әлемдік жұмыс күшінің пропорциясын белгілеу
д) елдердің әлемдік шаруашылыққа интеграциялануы
299. Капиталды сыртқа шығару ұғымын түсіндіріңіз:
а) өндірісті тиімді ұйымдастыру
+б) капиталды тиімді орналастыру және пайдалану мақсатында басқа елдерге экспорттау
в) басқа елдерге көмек көрсету
г) халықаралық несилеуді ұлайту
д) басқа елдерге қарызды жабу
300. Протекционизм саясатын алғаш ұсынған кімдер?
а) физиократтар
б) ерте меркантилистер
в) максималистер
+г) кейінгі меркантилистер
д) неоклассиктер
301. Протекционизм өкілдерінің пікірі бойынша сауда кедергілерін енгізудегі мақсат:
а) ұлттық экономика салаларындағы жұмысбастылықты азайту
+б) ұлттық экономика салаларын қорғау
в) ішкі монополияларды қалыптастыру
г) елдің қорғаныс қабілетін әлсірету
д) әлемдік нарықтың бәсекеге қабілетін әлсірету
302. Абсолютті артықшылықтар қағидасын ең алғаш енгізген кім?
а) К. Маркс
б) Дж.М.Кейнс
в) Д. Рикардо
+г) А. Смит
д) А. Маршалл
303. Салыстырмалы артықшылықтар қағидасына негізделген халықаралық сауда мен мамандану:
а) елдің ішкі тұтынуының қысқаруы
б) елдің ішкі тұтынуының артуы
+в) өндіріс тауарларының артуы, елдің тұтыну деңгейінің оның өндірістік мүмкіншіліктерінен жоғары болуы
г) жалпы тұтынудың артуы
д) жалпы тұтынудың қысқаруы
304. Бреттон Вуд валюта жүйесі:
б) алтын паритеті жүйесі
+в) өзара байланысты валюта бағамы белгіленген жүйе
г) құбылмалы валюта бағамы жүйесі
д) айырбас бағамы жүйесі
305. Елдің импорттық тауарларға шығыстарынан сол елдің тауарларына басқа әлемнің шығыстарын шегерген кездегі қалдық қалай аталады?
а) ұлттық тұтыну
б) импорт
в) экспорт
г) ұлттық жинақ
+д) таза экспорт
306. Егер импорт тауарларына кеден салығы салынбаса, онда (дұрыс емес жауапты табыңыз):
а) тауардың іштегі бағасы төмендейді
+б) тауардың іштегі бағасы жоғарылайды
в) тауарды тұтыну артады
г) ел ішінде тауардың өндірісі қысқарады
д) мемлекеттік бюджет табысы кемиді
307. Салыстырмалы артықшылықтар қағидасы бойынша:
а) айнымалы шығындары төмен елдерде тауарлар өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы шығындар аз болады
б) әрбір тауар мамандануы тиімді жүзеге асқан елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі аз болады
+в) әрбір тауар айқын шығындары төмен елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі жоғары болады
г) әрбір тауар мамандануы тиімді жүзеге асқан елдерде өндірілетін болса ғана өндірістің жалпы көлемі жоғары болады
д) елдің таза экспорты басқа елдерден жоғары болады
а) орталық банктің валюталық қорын арттырады
+б) орталық банктің валюталық қорын және елдегі ақша массасын кемітеді
в) елдегі ақша массасын арттырады
г) орталық банктің валюталық қорын және елдегі ақша массасын арттырады
д) ақша массасына әсер етпейді
309. Ұлттық валютаның толық айырбасталу қабілеттілігі:
б) ұлттық валютаның еркін ену және шығу мүмкіндігі
в) шетел валютасының еркін ену және шығу мүмкіндігі
+г) шетел валютасының ұлттық валютаға еркін айырбасталу мүмкіншілігі
д) ұлттық валюта бағамының еркін қалыптасу мүмкіндігі
310. Байлықтың көзі- ауыл шаруашылығында деп санаған экономикалық мектеп:
+А) физиократтар
Б) меркантилизм
В) монетаризм
Г) институционализм
Д) маржинализм
311. Институционалдық пікір бойынша экономикалық талдауда қандай мәселелер қаралуы тиіс:
а) коммуникативтік
б) этикалық
в) құқықтық
г) саяси
+д) әлеуметтік, этикалық, құқықтық, саяси
312. Талап етуге дейінгі есеп шот ашуды қандай банк атқарады?
А) коммерциялық банк
+Б) орталық банк
В) ипотекалық банк
Г) ұлттық банк
Д) жинақ банкі
313. Қор биржасы дегеніміз?
А) тауарлар көтерме бағамен сатылатын және сатылып алынатын нарық
Б) несие бойынша келісім шарттар жасалатын нарық
В) жұмыс күшін жалдау нарығы
+Г) бағалы қағаздар сатылатын және сатып алынатын нарық
Д) ғылыми-техникалық зерттемелер нарығы
314. Ақша-несие саясаты қалай жүргізіледі:
А) елдің үкіметімен
Б) елдің барлық қаржы несие мекемелерімен
+В) елдегі орталық банкпен
Г) қаржы министрлігімен
Д) тек коммерциялық банктермен
315. Банк пайдасы дегеніміз не?
А) несие мен депозиттің пайыздық мөлшерлемелерінің арасындағы айырмашылық
+Б) банктің барлық шығыстары мен табыстары арасындағы айырмашылық
В) банктік несие бойынша пайыздар
Г) банктік депозит бойынша пайыздар
Д) капитал бойынша пайыз
316. Пайыз мөлшерлемесі қалай анықталады:
А) ақша массасына деген сұраныс азаяды
+ Б) ақша массасына деге сұраныс жоғарылайды
В) өтімділігі жоғары құралдар алғысы келетіндер саны азаяды
Г) ақша массасына деген сұраныс өзгермейді
Д) пайыздық мөлшерлеме ақша массасына ешқандай әсер етпейді
317. Нарықтық экономиканың мәні?
а) хаос пен анархия жүйесі
б) сұраныс пен ұсынысты теңестіретін қарапайым механизм
+в) баға мен нарықтар жүйесі арқылы қызмет ететін координациялаудың күрделі механизмі
г) реттеу механизмі күрделі, көп құрылымды икемсіз жүйе
д) тұтынушылар, өндірушілер, өндіріс факторлары иелері шешімдерінің келісімге келу ортасы
318. Нарыққа жатпайтын процесс?
а) сату- сатып алу актілерінің жүзеге асуы
б) сатушылар мен тұтынушылардың қарым-қатынасы
в) сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі
г) тауарлармен айырбас жасаудың экономикалық нысаны
+д) натуралды өнімдермен айырбас жасау
319. Нарықтық шаруашылықтың субьектілері болып кімдер табылады?
а) өндіріс факторларының иелері
б) өнеркәсіптік, сауда, қарыз капиталистері
в) жалдамалы жұмысшылар, капиталистер, жер иелері
г) кәсіподақтар, кәсіпкерлік бірлестіктер, мемлекеттік институттар
+д) үй шаруашылығы, бизнес, үкімет.
320. Нарықтық механизмнің элементіне жатпайды?
+а) жоспарлау
б) сұраныс
в) ұсыныс
г) бәсеке
д) баға
321.Қоғамның әлеуметтік – экономикалық даму көрсеткішін көрметіңіз:
а) жан басына шаққандағы ЖҰӨ
+б) жан басына шаққандағы ұлттық табыс
в) жан басына шаққандағы ұлттық байлық
г) таза ұлттық табыс
д) жалпы ішкі өнім
322.Жалақы мөлшері қай кезде ескеріледі:
а) шығыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
б) таза экспортты есептегенде
в) қосымша құн әдісі бойынша есептегенде
+г) табыстар әдісі бойынша ЖҰӨ- ді есептегенде
д) мемлекеттік кәсіпорындардың субсидиясын есептегенде
323. Салық төлегеннен кейінгі табыс:
+а) жеке қолдағы табыс
б) жергілікті билік органдары үміт ете алатын табыстың бір бөлігі
в) жұмсалмайтын табыс
г) халықтың жинағы
д) нақты табыс
324. Егер адамдар өздерінің табысының бір бөлігін банкте сақтаса:
+а) қор жинайды, бірақ инвеситцияламайды
б) ивестициялайды, бірақ қор жинамайды.
в) қор жинамайды, сонымен қатар инвеситицияламайды
г) қор жинайды және инвестициялайды
д) қордың бір бөлігін инвестициялайды
325. ЖҰӨ дефляторы:
а) нақты ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
б) номиналды ЖҰӨ-ң номиналды ЖҰӨ -ге қатынасы
в) номиналды ЖІӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
+г) номиналды ЖҰӨ-ң нақты ЖҰӨ -ге қатынасы
д) нақты ЖҰӨ-ң нақты ЖІӨ -ге қатынасы
326. Макроэкономикадағы жиынтық сұраныс:
а) мемлекеттік шығыстар мен кәсіпорындардың инвестициялық сұранысы
б) үй шаруашылығының сұранысы мен таза экспорт
+в) макроэкономикадағы барлық экономикалық субъектілердің сұранысы
г) үй шаруашылығы мен кәсіпорынның инвистициялық сұраныстары
д) мемлекеттік шығыстар
327. «Өтімділік» - бұл?
+а) айырбас немесе төлем құралы ретінде қолданылатын активтің өз құнын тұрақты сақтау қабілеті
б) қор биржаларында оңай танылуы
в) тауар нысанынан ақша нысанына айналу қабілеттілігі
г) ақша массасы
д) мемлекетік қарыздар мен бағалы қағаздар, Ml, M2, МЗ
328. Шекті пайдалылықтың кему заңын түсіндіретін жалпы пайдалылықты көрсетіңіз?
а) 200,450, 750,1100
6)200,400,1600,9600
+в)200,150,100,50
г)200, 250,270, 280
д) 200, 300,400, 500
329. Тауарды қолма-қол ақшаға сатып алғандағы ақшаның қызметі ?
а) төлем құралы
+б) айналыс құралы
в) жинақ құралы
г) әлемдік ақша
д) құн мөлшері
330. Алғашқы ірі қоғамдық еңбек бөлінісінің басты сипаттамасы?
+а) мал шаруашылығынан егіншіліктің бөлінуі
б) сауда мен саудагердің ерекшеленуі
в) қолөнердің ерекше қызмет ретінде бөлінуі
г) тауар өндірушілердің ерекшеленуі
д) өндірістің жалпылануы
331. Олигополия дегеніміз не?:
а) еркін бәсеке нарығы
б) монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистердің бірлестігі
+в) бірнеше ірі фирмалар билік ететін және біртекті немесе дифференциялданған тауар өндіретін нарық
г) еркін бәсеке нарығы, монопольды жоғары табыс алу мақсатында біріккен ірі капиталистер бірлестігі
д) нарықта бір фирманың билік етуі
332. Жетілген және монополистік бәсеке нарықтарының ортақ белгісі ?
+а) нарықта сатушылар мен тұтынушылардың көп болуы
б) біртекті тауарлар сатылады
в) дифференциялданған тауарлар сатылады
г) жоғары деңгейлі технологиялардың болуы
д) өз өніміне сұраныстың болуы
333. Мемлекеттің экономикаға араласуының басты себебі ? (дұрыс емес жауабты белгілеңіз)
+а) әлеуметтік жағдайы өте жақсы топтардың мүдделерін қорғау
б) қоғамдық мүддені қорғау
в) нарық механизмінің тиімді қызмет етуін қамтамасыз ету
г) экономикалық саясатты жүргізу
д) экономикалық және әлеуметтік даму үшін нақты міндеттерді шешу
334. Нарықтық экономиканың мәні?
а) хаос пен анархия жүйесі
б) сұраныс пен ұсынысты теңестіретін қарапайым механизм
+в) баға мен нарықтар жүйесі арқылы қызмет ететін координациялаудың күрделі механизмі
г) реттеу механизмі күрделі, көп құрылымды икемсіз жүйе
д) тұтынушылар, өндірушілер, өндіріс факторлары иелері шешімдерінің келісімге келу ортасы
335. Нарыққа тән емес қандай процесс?
а) сату- сатып алу актілерінің жүзеге асуы
б) сатушылар мен тұтынушылардың қарым-қатынасы
в) сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі
г) тауарлармен айырбас жасаудың экономикалық нысаны
+д) натуралды өнімдермен айырбас жасау
336. Кез келген өндіріс факторының қосымша бірлігін арттыру арқылы алынған өндірістің өсішесі?
а) ақша түріндегі шекті өнім
б) қосымша тауар бірлігінен алынатын шекті табыс
+в) өндіріс факторының шекті өнімі
г) өнімге сіңген еңбек мөлшері
д) натуралды түрдегі шекті өнім
337. Өндіріс факторларының жиынтық шығындары мен өндіріс көлемі арасындағы өзара байланысты не деп атаймыз?
а) еңбектің өсуі
б) өзіндік құн
в) икемділік
г) сатылу көрсеткіші
+д) өндірістік функция
338. Изокванта - бұл.......
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
+г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
339. Изокоста - бұл.....
а) ұсыныс кестесіндегі бағамен байланысты тауардың саны
+б) құндары бірдей еңбек пен капиталдың үйлесуін көрсететін қисық
в) тауардың бағасы мен көлемі арасындағы қатынасты көрсететін қисық
г) белгілі бір өнім көлемін өндіруде пайдалануға болатын өзгермелі ресурстардың үйлесуін көрсететін қисық
д) тауар бағасы мен сраныс мөлшері арасындағы қатынасты көрсететін қисық
340. Өндіріс факторларының өнімділігінің кему заңы қандай?
а) уақыт өте жердің өнімділігі төмендейді
б) барлық ресурстар олардың өнімділігінің кемуіне қарай өндіріске тартылады
+в) өзге факторлардың шығындарын тұрақты қалдырып, өзгермелі ресурстардың санын арттыру оның шекті өнімін төмендетеді
г) өзгермелі фактордың шекті өнімі көбейеді, ал жалпы өнім төмендейді
д) масштабтың оң әсері байқалады
341. Жалпы өнім дегеніміз.....
а) өзгермелі шығындар нөлге тең болғандағы өндірістің көлемі
+б) өндірістің барлық факторларын қолданудан алынатын өндіріс көлемі
в) өндіріс факторларының тұрақты жағдайындағы өндірістің өсімі
г) қосымша өндіріс факторларын енгізгендегі өндірістің өсімі
д) тұрақты шығындары нөлге тең болғандағы өндіріс көлемі
342. Капиталдың қорлануы дегеніміз не?
+а) өндірісті кеңейту үшін қосымша құнның бір бөлігін қолдану
б) қосымша құнның бір бөлігін байлыққа айналдыру
в) қосымша құнның бір бөлігін банк шотында жинау
г) қоймадағы тауарлар
д) мерзімді депозит
343. Тұрақты капитал дегеніміз не?
а) физикалық қасиеті бойынша тұрақты
б) физикалық қозғалмайды
+в) пайдалану кезінде оның құны өспейді
г) пайдалану үрдісінде түрін өзгертпейді
д) барлық аванстық капитал
344. Өзгермелі капитал дегеніміз не?
а) өзінің материалдық заттай түрін өзгертетін капиталдың бір бөлігі
б) физикалық қозғалмайды
в) пайдалану үрдісінде оның құны жоғарыламайды
+г) пайдалану үрдісінде оның құны өседі
д) пайдалану үрдісінде оның құны кемиді
345. Капиталдың өзгермелі және тұрақты болып бөліну себебі?
а) өндіріс процесіне қатысуы әр түрлі
б) ұдайы өндірістегі ерекшеліктері әртүрлі
+в) қосымша құнды жасаудағы рөлдері әр түрлі
г) натуралдық нысандары әртүрлі
д) еш айырмашылығы жоқ
346. Негізгі өндіріс қорлары –бұл....
а) шикізат, материалдар, жұмыс күші
б) өндірістегі дайын өнім
в) өндірістік циклда тек бір рет болатын материалдық заттар
г) отын, энергия, жартылай фабрикаттар
+д) өндірістік циклда бірнеше рет қолданылатын, дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
347. Айналмалы өндірістік қорлар дегеніміз не?
+а) бір өндірістік циклда толық қолданылатын және дайын өнімге өз құнын толық өткізетін материалдық заттар
б) өндірістен шыққан дайын өнім
в) ғимараттар мен құрал-жабдықтар
г) тұтынушыларға жеткізуге арналған дайын өнім
д) дайындалатын өнімнің бөліктеріне өз құнын біртіндеп өткізетін материалдық құралдар
348. Амортизация дегеніміз не?
а) сауда-саттық іс-әрекет нәтижесіндегі табыстан жасалатын аударымдар
б) жинақ қорына аударымдар
+в) белгілі бір уақыт аралығында қолданылған негізгі капиталдың құнына тең жыл сайынғы аударымдар
г) кәсіпорынның уақытша қолданылмаған құралдары
д) ақша құралдарымен тәуекел еткені үшін төлем
349. Капиталдың айналым жылдамдығы дегеніміз не?
а) өндіріс уақыты
б) айналыс уақыты
в) кәсіпорынға ақшаның қайту жылдамдығы
+г) бір жыл ішінде жасалатын ресурс айналымының саны
д) жұмыс күшінің қозғалысы
350. Қоғамның экономикалық өмірінде қандай қатынастар маңызды болып табылады?
а) діни
+б) өндірістік
в) саяси
г) идеологиялық
д) моральдық- құқықтық
351. Либерализм идеялары мен мемлекеттің экономикаға араласуын шектеу туралы көзқарастарды алғаш ұсынған?
а) Дж. Кейнс
б) К. Маркс
+в) А. Смит
г) У. Петти
д) А. Маршалл
352. Қандай әдіс экономикалық өмірдегі процестердің ішкі мәніне үңілуге мүмкіндік береді?
а) анализ
б) синтез
в) диалектикалық
+г) ғылыми абстракция
д) математикалық талдау
353. Микроэкономика зерттейтін мәселе?
а) елдегі жұмыссыздық деңгейін
+б) өндіріс факторлары рыногындағы салыстырмалы бағалардың орнауын
в) экономикадағы ивестициялық сұраныстың көлемін
г) экономикалық өсуге фискалды саясаттың әсерін
д) инфляцияға қарсы саясаттың әдістерін
354. Экономикалық ғылымдар жүйесіне жалпы, арнайы және салалық экономика ғылымдары енеді. Жалпы ғылымға жататынын көрсетіңіз?
а) көлік экономикасы
б) менеджмент
в) кәсіпорын экономикасы
+г) экономикалық теория
д) еңбек экономикасы
355. Әрбір экономикалық жүйеде “не, қалай және кім үшін өндіру” мәселесі микро және макро деңгейлерде шешіледі. Мына
сұрақтардың қайсысы микроэкономикалық деңгейде шешіледі?
а) толық жұмыспен қамтуға қалай жетуге болады?
+б) не және қанша өндіру?
в) инфляциядан қалай құтылуға болады?
г) жұмыссыздықтан қалай құтылуға болады?
д) экономикалық өсуді қалай ынталандыруға болады?
356. Қоғамның негізгі даму заңы?
а) ақша айналысының заңы
б) баға заңы
в) сұраныс заңы
г) ұсыныс заңы
+д) өндірістік қатынастардың өндірістік күштер деңгейі мен даму сипатына сәйкес келу заңы
357. Қоғамдық өндірістің басты бөліміне жатпайды?
а) өндіріс
б) бөлу
в) айырбас
г) тұтыну
+д) жинақтау
358. Өндіріс факторлары:
а) еңбек, капитал, ақпарат, технология
б) заттық және жеке
в) табиғи ресаурстар, капитал, еңбек
+г) жер, капитал, еңбек және кәсіпкерлік
д) табиғи, еңбек, материалдық және қаржы ресурстары
359. Материалдық өндіріске не жатады:
а) денсаулық сақтау
б) білім беру
+в) ауыл шаруашылығы
г) спортпен шұғылдану
д) балет өнері
360. Материалдық емес өндіріске не жатады:
+а) білім беру
б) құрылыс
в) өнеркәсіп тауарларының өндірісі
г) пайдалы қазбалар өндірісі
д) агроөнеркәсіп кешені