Штогод, вясной, у дзень, вялікім званы,
Збіраюцца яны, як буслы ў вырай,
І йдуць пад вокны гурмай абарванай
Набожную жальбу заводзіць шчыра.
Паны атласныя і зрэбныя сяляны
Вітаюць іх, як послаў з тога міру:
Той кіне свенчана яйцо, а той мядзяк:
Як жабракоў іх дарыць свой брат і чужак.
Журбой ноч іхні блаславіць напевы,
Бо ходзяць валачобнікі па ночы,
Шыпяць над імі галінамі дрэвы,
Глядзяць на іх начніц сляпыя вочы,
А ўсё, як быццам сіверу павевы,
Як валачобнікі, цямрыцу славіць хоча.
О ноч! о бесканечны твой над намі ход!
Калі ж пакінеш ты туманіць наш народ!
Ні там, дзе дзікія зімуюць гусі,
Ні там, дзе дрэмле поўначы краіна,
Ні з добрай сваёй волі, ні ў прымусе,
Ніхто, нідзе не чэз з такой жывінай,
Як чэзнеш ты, няшчасны беларусе,
У валачобнікі запісаны судзьбінай…
Штогод ды ходзіш дабравольным жабраком
І рабства вечнае ўсхваляеш пад акном.
Ці ж нас такое зроду ўжо пракляцце
Зачаравала чарамі сваімі,
Што мусім мы пад вокнамі стагнаці,
Губляці пад крыжамі сваё імя,
Й не знаючы век бацькаўшчыны маці,
У ёрмах валачыцца між чужымі?..
Ці ж нам ніколі ўжо прасветласці не знаць
Гібець, гнісці й, не жывучы, канаць?
Вялікі дзень з вялікаю надзеяй
Лет тысячы са дзве таму ўжо будзе,
Як між людзьмі то гасне, то яснее,
І толькі ж торг вядуць, бючыся ў грудзі,
Прадажны кніжнікі і фарысеі
Свяшчэнным іменем Яго.., А людзі?..
Гудзяць званы, гул медны прэцца да нябёс,
Ды валачобнікаў прыпеў: - “Хрыстос васкрос!”
1914
Два святы на свеце ад нівы да нівы:
Хрыстос уваскрос! Наступае вясна!
Глянь смела, глянь вольна, шчасліў, нешчаслівы.
І далей к жыццю з паніжэння і сна!
Гэй, гэй, на спатканне вялікіх двух святаў
Спяшыце супольна, хто ў путах не згніў!
Хай льюцца-зыльюцца ад хаты да хаты
У адно ўсе грамады, ўсе людзі ўсіх ніў!
Вялікдзень! Вялікдзень! ад нівы да нівы.
Забыў не адзін з нас нядыўныя дні,
А ўспомні-прыпомні, шчасліў, нешчаслівы,
Аб тых, што ў світанні на век адышлі, -
Усе костачкі тыя на гонях папарных, -
Жывых, што ў бяспуцці акуццем звіняць…
Прыпомні, дай слова не шчэзнуці марна,
Пачатую справу шырыць, расшыраць!
Вялікдзень! Вялікдзень! ад нівы да нівы
Заводзіць бацькоў сваіх песеньку сын.
Зірні ж, азірніся, шчасліў, нешчаслівы.
І заўтра на поле ад сох як адзін!
Дагэтуль мы плачам, дагэтуль мы стогнем,
Адвечных не можам пазбыціся слёз…
Наперд па шчасце! Хай злое ўсё дрогне,
Вясна ўжо на свеце, - Хрыстос уваскрос!
1909
Хрыстос васкрос, і свет прачнуўся
лісцём на голлечку бяроз,
ударыў звон па Беларусі:
Хрыстос Васкрос! Хрыстос Васкрос!
Хрыстос васкрос з крыві і болю,
каб светач праўды не пагас.
Васкрос Ён для крывіцкіх сёлаў,
васкрос Ён, брацця, і для нас.
І будзем верыць мы ў кайданах,
узняўшы сэрцы угару,
што так, як Бог укрыжаваны,
васкросне й наша Беларусь!