Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Лабараторная работа №12.
ІНВЕНТАРЫЗАЦЫЯ ЛЯСНОГА ФОНДУ
Мэты і задачы: Мэты: азнаямленне з тэхналогіяй інвентарызацыі лесу падчас лесаўпарадкавання і на-быццё досведу афармлення дакументацыі.
Тэарэтычныя звесткі. Лясны фонд – сукупнасць плошчаў, юрыдычна прызначаных для вядзення лясной гаспадаркі, і лясоў на іх. Таксацыйны выдзел – учас-так ляснога фонду ў межах квартала, аднародны па так-сацыйнай характарыстыцы і гаспадарчай значнасці.
Сучасная тэхналогія лесаўпарадкавання ў Беларусі заснаваная на выкарыстанні фотаабрысаў – спецыяльна апрацаваных аэра- ці касмічных фотаздымкаў (ФЗ). Пры адсутнасці ФЗ абрысы вырабляюцца на вашчанцы на падставе планшэтаў мінулага лесаўпарадкаванння шля-хам капіявання або і накладання матэрыялаў натурных вымярэнняў.
Картка таксацыі (КТ) – гэта стандартны бланк, у які занатоўваецца інфармацыя аднаго асобнага выдзела пры любым метадзе таксацыі. Рабочае поле знешняга боку карткі падзеленае на блокі (макеты), якія склада-юцца з клетак, у якія інфармацыя шыфруецца лічбамі або лічбамі і літарамі. Парадак запісу звестак у КТ вызначаны спецыяльнымі “Рабочымі правіламі” (РП), дзе даюцца неабходныя інструкцыі, табліцы шыфраў і прыклады запаўнення картак з растлумачэннямі.
Вокамерны метад (ВМ) прадугледжвае вызначэн-не ўсяго комплексу таксацыйных паказчыкаў на мясцо-васці візуальна на падставе аналізу агледжанай часткі выдзела (у спалучэнни з вокамерна-стэрэаскапічным аналізам фотавыявы пры наяўнасці ФЗ. Паказчыкі вы-значаюцца выканаўцам на падставе досведу, набытага пры таксацыйных трэніроўках і вытворчай таксацыі. Для карэкцыі паказчыкаў могуць выкарыстоўвацца інстру-ментальныя вымярэнні плошчаў сечываў, вышыні, дыя-метру, узросту, падлік гушчыні падросту і да т.п.
Выніковыя значэнні паказчыкаў пры вокамерным ме-тадзе атрымліваюцца як сярэднеўзважаныя з прамежка-вых ацэнак, атрыманых на пунктах таксацыі. Пункт та-ксацыі (ПТ – кропка на тэрыторыі выдзела, з якой зро-блена ягонае апісанне, суаднесенае з плошчай пэўнай ча-сткі выдзела. Узважванне характарыстык робіцца па плошчах гэтых частак. Мінімальная колькасць апісан-няў вызначаецца ў Беларусі ў залежнасці ад плошчы выдзела: да 3 га – не менш за 1 ПТ, 4–10 га – не менш за 2 ПТ, больш за 10 га – не менш за 3 ПТ.
Выбаркова-вымяральны метад (ВВМ) ці выбар-кова-пераліковы метад прадугледжвае спалучэнне во-камернага аналізу агледжанай часткі ўчастка з абавяз-ковай выбарковай таксацыяй сум плошчаў сечываў, вы-нікі якой з’яўляюцца асновай характарыстыкі выдзела.
Колькасць адзінак выбаркі – пляцовак, на якіх ро-бяцца вымярэнні G, паводле спецыяльнай табл. зале-жыць ад плошчы і групы паўнаты выдзела і прыблізна роўная плошчы выдзела ў гектарах плюс-мінус яшчэ адна пляцоўка.
Выбар віду пляцовак робіцца для ўсяго выдзела – звычайна закладаюцца рэласкапічныя кругавыя пляцоў-кі (РКП, а пры немагчымасці прыцэльвання на такса-цыйны дыяметр (густы падрост, падлесак, нізка апу-шчаныя кроны дрэваў – кругавыя пераліковыя пляцоў-кі пастаяннага радыюса (КППР. Радыюс такіх пляцовак абіраецца па вокамерна вызначаным сярэднім дыямет-ры пераважнага ЭЛ і групы паўнаты выдзела па спецы-яльнай табл.
Размяшчэнне пляцовак на выдзеле пры іхняй неаб-ходнай колькасці, большай за 4 шт., адбываецца раўна-мерна-статыстычна па сетцы квадратаў, пры меншай колькасці – у тыповых для характарыстыкі выдзела ме-сцах. Адлегласць паміж цэнтрамі пляцовак l у першым выпадку вызначаецца ў залежнасці ад плошчы ўчастка F (га) і неабходнай колькасці пляцовак N (шт.):
l = (F / N)0,5, м (12.1)
і акругляецца да 10 м у меншы бок.
ВВМ у лясах Беларусі зараз падлягаюць усе выдзе-лы, якія могуць быць прызначаныя ў галоўнае карыс-танне і высечкі абнаўлення на бліжэйшыя 10 гадоў (да-кладнасць таксацыі запаса ±15%). Астатнія ўчасткі так-суюцца візуальна (дакладнасць таксацыі запаса ±20%).
Парадак выканання.
Праект інвентарызацыі квартала ў навучальных мэ-тах выконваем па форме табліцы 12.1, запаўняючы спачатку першыя 7 граф. Таксацыйныя характарыстыкі выдзелаў бяром з таксацыйнага попісу для 10 выдзелаў прызначанага выкладчыкам квартала.
Для трох выдзелаў старэйшага ўзросту і плошчай не менш за 3 га кожны ўмоўна разлічваем нарматывы як для ВВМ (колькасць пляцовак/адлегласць паміж імі/ радыюс КППР), для астатніх участкаў вызначаем міні-мальную колькасць ПТ візуальнай таксацыі.
Абрыс (прыкладаецца) вырабляем, капіюючы спа-чатку шарыкавай асадкай чорнай пастай адпаведнымі ўмоўнымі знакамі межы квартала, дарогі і суцэльнай тонкай алоўкавай лініяй межы выдзелаў, падпісваем нумары выдзелаў. На адлегласці не бліжэй за 10 мм да межаў квартала падаем нумары суседніх кварталаў і назвы землекарыстальнікаў, паказваючы кірунак па-дзельных ліній рыскамі даўжынёй 8 мм.
Месцы пунктаў таксацыі на абрысе выбіраем з улі-кам іхняй неабходнай колькасці і раўнамернасці размя-шчэння па выдзеле побач з хадавымі лініямі (прасекамі, дарогамі) не бліжэй за 30 м (з улікам маштабу – 3 мм) ад мяжы выдзела і абазначаем касым крыжыкам з па-радкавым нумарам побач. Калі ПТ больш за адзін, у кожнага наступнага пункта да нумару выдзела дадаецца парадкавая літара кірылічнага алфавіту: 2а, 2б і г.д. Нумары выдзелаў для адрознення абводзім колцам.
У выдзелах, прызначаных для таксацыі ВВМ, цэнт-ры ўліковых пляцовак пазначаюцца кропкамі. За аснову прымаецца сетка квадратаў з стараной 100 м (10 мм), арыентаваная па кірунку магнітнага мерыдыяна. У вы-падку трапляння цэнтра пляцоўкі бліжэй за 20 м (2 мм) да мяжы выдзела, дарогі, просекі ён павінен быць пера-несены ўглыб выдзела, што абазначаем на абрысе паў-кружжам, выгін якога накіраваны ў напрамку пераноса.
На 5 выдзелаў занятых лесам земляў (ёсць дрэвавы ярус) з табліцы 12.1 запаўняем карткі таксацыі (прыкла-даюцца), пачынаючы з запісу назвы лясніцтва, пасля шыфруем від земляў у макеце 1, тады занатоўваем ха-рактарыстыкі ярусаў у макеце 10, заканчваем афармлен-нем макета 3.
Пры гэтым банітэт вызначаем па ўзросце і вышыні пераважнай пароды, запас на 1 га атрымліваем паводле стандартнай табліцы па пераважнай пародзе для паўна-ты яруса і ягонай сярэднеўзважанай праз састаў вышы-ні. У адпаведнай табліцы папкі таксатара ў слупку пера-важнай пароды шукаем радок з вышынёй яруса, на пе-расячэнні яго з слупком адноснай паўнаты знаходзім ве-лічыню запаса ў дзесятках кубаметраў.
На спелы дрэвастой картка (прыкладаецца з нума-рам Р) запаўняецца па выніках закладання намі 4 вугла-вых проб у дрэвастоі, які імітуецца развешанымі ў аў-дыторыі шаблонамі ствалоў. Вынікі вымярэнняў на рэ-ласкапічных пляцоўках запісваем у адпаведным блоку на адваротным баку карткі таксацыі.
Вышыня, дыяметр і ўзрост элементаў лесу пры ВВМ вызначаюцца па блізкіх да сярэдніх уліковых дрэвах (3 – для пераважнага ЭЛ, 1–2 – для астатніх), звесткі аб якіх бяром з спецыяльнай табл.
Апрацоўку звестак ВВМ выконваем у наступным парадку на адваротным баку КТ.
1. Вызначэнне сярэднеарыфметычных колькасці улі-чаных дрэваў, узростаў, вышынь, дыяметраў ЭЛ.
2. Разлік запасу.
Далей падаць парадак, формулы вызначэння такса-цыйных паказчыкаў саставу, паўнаты, класа таварна--сці з падстаноўкай звестак.
Вынікі разлікаў адлюстроўваем пры запаўненні зне-шняга боку КТ, акругляючы значэнні адпаведна таблі-цы 5.1 “Правил проведения лесоустройства”.
Для выдзелаў лясных земляў у табліцы 12.1 з леса-тыпалагічнай схемы І.Д. Юркевіча выпісалі адпаведную тыпу лесу характарыстыку глебаў і рэльефу, выбіраючы больш багаты трафатоп у выпадку больш высокага бані-тэта на выдзеле з магчымых па схеме.
Высновы:
1. Падрыхтаваны праект інвентарызацыі кв. 65 Апе-чкаўскага л-ва Стаўпецкага л-за, з улікам характарыс-тык выдзелаў яны падзеленыя па спосабах інвентары-зацыі лесу, неабходны аб’ём таксацыйных работ адлюс-траваны на абрысе квартала і ў табліцы 12.1.
2. Вывучаная методыка вызначэння тыпу лесу і ты-пу месцаў росту па І.Д. Юркевічу ў сувязі з характары-стыкамі рэльефу, глебы, класам банітэта пераважнай пароды, гэтая сувязь паказаная ў табліцы 12.1.
3. Азнаеміліся з парадкам запаўнення картак такса-цыі пры вокамерным і вокамерна-вымяральным метадзе таксацыі, аформілі 6 картак.
4. Засвоілі тэхніку ўжывання паўнатамераў для так-сацыі лесу і методыку разліку таксацыйных паказчыкаў падчас выбарковай рэласкапічнай таксацыі.
Праца на рэласкапічных кругавых пляцоўках (РКП).
Парадак падліку: аварот вакол замацаванага цэнтра РКП для візіявання на дыяметры ажыццяўляецца па га-дзіннікавай стрэлцы, кожны ЭЛ ўлічваецца асобна, за два поўныя абароты (першы раз фіксуюць колькасць улі-чаных ствалоў разам, другі – колькасць дрывяных).
Правілы падліку:
1) поўны аварот на 360° (пачынаць і спыняць падлік ствалоў трэба на бліжэйшым да цэнтра РКП дрэве);
2) візіяванне на 1,3 м ад паверхні глебы (асабліва для сумніўных дрэваў);
3) перпендыкулярнасць плоскасці вугла падоўжнай восі дрэва (важная для нахіленых і пакрыўленых ства-лоў);
4) улік усіх адзінак (для выяўлення і абмеру закры-тых іншымі дрэвамі ствалоў трэба адступаць да 2 м ад цэнтра РКП так, каб адлегласць паміж пэўным ствалом і вокам назіральніка не змянялася);
5) для захавання велічыні вугла візіявання вока на-зіральніка павінна знаходзіцца над цэнтрам пробы;
6) для лепшага факусавання (пры абмеры сумніў-ных дрэваў) варта перыядычна апускаць – уздымаць паў-натамер.
робіцца таксатарам разумова і
Праект інвентарызацыі квартала знаходзіць адлюст-раванне ў палявых інвентарызацыйных дакументах – на абрысе і ў картках таксацыі.
Таксацыйныя паказчыкі ПТ адзначаюцца на адварот-ным баку карткі таксацыі пад гэтым жа нумарам (2, 2а, 2б і г.д.).
Перад размяшчэннем ўліковых пляцовак склада-ецца і наносіцца на абрыс іхняя схема.
Пры ВВМ запас вылічваюць для кожнага ЭЛ асобна па асноўнай формуле запаса M = G H F, дзе F або адразу HF бяруць па H з стандартнай табліцы. Таксама па кожным ЭЛ асобна па стандартнай табліцы вылічваецца паўната П, працэнт выхаду дзелавых ствалоў Рдз, па якім вызначаецца клас таварнасці. Паўната і запас (да дзесяткаў м3) на вонкавым баку карткі запісваюцца агульныя для ўсяго яруса ў радку пераважнага ЭЛ, а сума плошчаў сечываў і клас таварнасці– па кожным ЭЛ, пры гэтым G акругляюцца да цэлых адзінак.