Поможем написать учебную работу
Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
«Медициналық-профилактикалық іс» мамандығы бойынша 2 курс студенттеріне арналған «Тиімді тамақтануды ұйымдастыру ұстанымдары» электив пәндері бойынша
емтихан тест тапсырмалары
! Зат алмасу бір-біріне қарама-қарсы және бір мезгілде жүретін қандай процестерден тұрады?
* Ыдырау өнімдерінің организмнен шығарылуы және тотығуы
* Қажетті заттардың синтезі және олардың сіңірілуі
* Заттардың ыдырауы және энергияның бөлінуі
* +Ассимиляция және диссимиляция
* Жаңа құрылымдардың түзілуі және биосинтезі
! Ассимиляция процесіне дұрыс анықтама беріңіз:
* Заттардың ыдырау процесі
* Ішкі ағзалардың қызметіне жұмсалатын энергия
* +Органимнің өсуіне және дамуына қолданылатын қажетті заттардың синтезі
* Органикалық заттардың ыдырау процесі мен олардың түсуін қамтамасыз ету
* Заттардың оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы
! Диссимиляция процесіне дұрыс анықтама беріңіз:
* +Заттардың ыдырау процесі, олардың оттегімен тотығып, органимнен шығарылуы
* Ішкі ағзалардың қызметіне жұмсалатын энергия
* Организмнің өсуіне және дамуына қолданылатын қажетті заттардың синтезі
* Организмге қажетті биохимиялық реакциялар үшін, энергияның түзілуі
* Бір тәулікте түсетін және жұмсалатын энергияның сәйкестігі
! Зат алмасуға дұрыс анықтама беріңіз:
* Ассимиляция процесінің диссимиляция процесінен басым болуы
*+Организм үшін қажетті тағамдық заттардың қолданылуын қамтамасыз ететін және пластикалық, энергетикалық заттардың қажеттілігін қанағаттандыратын биохимиялық және энергетикалық процестер комплексі
*Энергетикалық процестер интенсивтілігін арттыру
* Организмнің өсуіне және дамуына қолданылатын қажетті заттардың синтезі
* Заттардың ыдырау процесі, олардың оттегімен тотығып, органимнен шығарылуы
! Зат алмасу қандай процестерден тұрады?
* Гормондардың синтезі мен ыдырауы
* Ферменттердің синтезі мен ыдырауы
* Көмірсулардың синтезі мен ыдырауы
* +Катаболизм және анаболизм
* Белоктардың синтезі мен ыдырауы
! Белок алмасуына қандай гормон өзінің маңызды әсерін тигізеді?
* +Тироксин
* Адреналин
* Инсулин
* Глюкагон
* Норадреналин
! Көмірсу алмасуына қандай гормон өзінің маңызды әсерін тигізеді?
* Тироксин
*+ Глюкагон
* Лактотропты гормон
* Минералокортикоид
* Трийодтиронин
! Зат алмасуды реттеуде жетекші роль атқаратын жүйені көрсетіңіз?
* Қан тамырлары
* Тыныс алу
* Ас қорыту
* Зәр шығару
* +Орталық жүйке жүйесі
! Қандай факторлардың әсерінен айқын зат алмасудың бұзылуы көрінеді?
* +Тамақ мөлшерінің жеткіліксіздігі
* Физикалық жүктеме
* Жас мөлшері
* Жынысы
* Дене салмағы
! Теріс энергетикалық баланс қай заттектің жеткіліксіздігімен байланысты?
* +Белоктың
* Майдың
* Көмірсудың
* Минералдың
* Витаминнің
! Теріс энергетикалық баланс ұзақ болғанда қандай ауруға әкеледі?
* Семіздік
* +Маразм
* Атеросклероз
* Гипертониялық ауру
* Қант диабеті
! Қандай жағдайда теріс азоттық баланс дамиды?
* Рационда көмірсулар нормадан көп болса
* + Рационда белок жетіспесе
* Алмастырылмайтын амин қышқылдары аз түссе
* Витаминдер жеткіліксіз түссе
* Алмастырылатын амин қышқылдары аз түссе
! Теріс энергетикалық баланс қай заттектің жеткіліксіздігімен байланысты?
* +Белок
* Майлар
* Көмірсу
* Витамин
* Микроэлемент
! Оң энергетикалық баланс ұзақ болғанда қандай ауруға әкеледі?
* Алиментарлық дистрофия
* Маразм
* Квашиоркор
* Пелларга
* +Гипертониялық ауру
! Негізгі алмасуға қандай энергия жұмсалады?
* Организмдегі тағамдық заттардың ыдырауына жұмсалатын
* Еңбек қызметі барысында жұмсалатын
* + Тіршілік үшін маңызды жүйелердің қызметін тиісті деңгейде ұстап тұруға жұмсалатын
* Зат алмасу процесінен босатылып шыққан
* Физикалық ауыртпалыққа жұмсалатын
! Реттелетін энергия шығынына қандай энергия жұмсалады?
* Ішкі ағзалардың жұмысына жұмсалатын
* Организмдегі тағамдық заттардың ыдырауына жұмсалатын
* Заттардың оттегімен тотығып, организмнен шығарылуы
* Организмнің қажетті заттардың синтезі
*+Ой және физикалық жүктеме орындауға кететін
! Қандай энергия шығыны реттелінетін болып есептелінеді?
* Негізгі алмасуға кететін энергия шығыны
* Тағамның спецификалық-динамикалық әрекетіне кететін энергия шығыны
* Жылу алмасуға кететін энергия шығыны
* Су-тұз алмасуға кететін энергия шығыны
* +Нейро-бұлшық ет қызметіне кететін энергия шығыны
! Тағамның спецификалық-динамикалық әрекетіне кететін энергия шығыны неге тең?
* Тәуліктік калориялықтан 5-8%
* Тәуліктік калориялықтан 10-15%
* +Негізгі алмасудан 10-15%
* Тәуліктік калориялықтан 15-20%
* Негізгі алмасудан 15-20%
! Қандай тағам өзінің спецификалық-динамикалық әрекетіне аз энергия шығындайды?
* Белокқа бай
* +Көмірсуларға бай
* Майларға бай
* Витаминдерге бай
* Минералдық заттарға бай
! Қандай энергия шығыны реттелінетін болып есептелінеді?
* Негізгі алмасуға кететін энергия шығыны
* Тағамның спецификалық-динамикалық әрекетіне кететін энергия шығыны
* +Еңбек жұмысына кететін
* Бұлшық ет тонусына қажет
* Тіршілік үшін маңызды жүйелердің қызметін тиісті деңгейде ұстап тұруға жұмсалатын
! Энергия шығынын қай әдіспен анықтаған тиімді?
* Тікелей энергометрия
* Тікелей емес энергометрия
* Алиментарлық энергометрия
* +Тыныс алу энергометриясы
* Хронометражды-кестелік
! Энергия шығынын анықтауда қай әдіс кең тараған?
* Тікелей калориметрия
* Тікелей емес калориметрия
* Алиментарлық энергометрия
* Сұрау-өлшеу
*+Кестелік-хронометражды
! Қандай энергия шығыны реттелінбейтін болып есептелінеді?
* Еңбек жұмысына кететін
* Спортпен айналысқанға кететін
* Ой жұмысына кететін
* Демалысқа кететін
* +Негізгі алмасуға кететін
! Негізгі алмасудың мөлшеріне не әсер етеді?
* Бұлшық ет жұмысының сипаты мен көлемі
* Еңбек қызметінің сипаты
* Спортпен шұғылдану
* +Орталық жүйке жүйесінің жағдайы
* Үй жұмысың әр түрі
! Зат алмасудың химиялық реакцияларының жылдамдығын не реттейді?
* + Ферменттік және жүйке жүйесінің қызметі
* Ассимиляция және диссимиляция процестері
* Экзогенді факторлардың әсері
* Эндогенді факторлардың әсері
* Гормондардың синтезі
! Қандай факторлардың есебінен тағамдық заттар мен энергияға қажеттілік шамасы қарастырылған?
*+ Жынысы, жас мөлшері және еңбек қызметінің сипаты
* Мамандық патологиясы
* Сыртқы орта факторларының әсері
* Зат алмасудың қарқыны
* Тек қана еңбек қызметінің сипаты
! Ересек еңбекке жарамды тұрғындардың энергияға қажеттілігін анықтаудағы негізгі к
өрсеткішті атаңыз?
* Физикалық даму ерекшелігі
* +Зат алмасудың жас ерекшелігі
* Интеллектуалды даму ерекшелігі
* Өмір ұзақтығы
* Рухани даму ерекшелігі
! Тамақтануға кететін энергия шығындарын анықтауға қандай мәліметтер қажет?
* Түсетін белоктар, майлар және көмірсулар мөлшері
* Алмастырылатын және алмастырылмайтын аминқышқылдарының қатынасы
* Витаминдердің болуы
* Белоктардың сандық құндылығы
* +Тағам рационының энергетикалық құндылығы бойынша
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша кәсіптік топтар саны?
* 4 топ
* +5 топ
* 6 топ
* 7 топ
* 8 топ
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша әйелдер үшін кәсіптік топтар саны?
* +4 топ
* 5 топ
* 6 топ
* 7 топ
* 8 топ
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша қай кәсіптік топтар қарастырылмаған?
* Ғылым және медициналық қызметкерлер
* +Спортсмендер
* Құрылысшылар
* Ауыл шаруашылық жұмысшылары
* Тауда істейтін жұмысшылар
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша қай кәсіптік топтар қарастырылмаған?
* Балалар және жасөспірімдер
* Ересек ерлер және әйелдер
* +Науқастар
* Жүкті және емізетін аналар
* Қарт және егде жастағы адамдар
! Ересек еңбекке жарамды адамдар үшін белок, май, көмірсудың оңтайлы қатынасы қандай?
* Б:М:К - 1: 0,8: 4
* +1: 1,2: 4,6
* 1:1:3
* 1: 2: 5
* 1:3:7
! Қандай минералдық элемент сілтілік қасиетке ие?
* Күкірт
* +Калий
* Темір
* Кальций
* Йод
! Қай витамин өсімдік жапырағында кездеседі, атауы да соған байланысты?
* Аскорбин қышқылы
* Лимон қышқылы
* Алма қышқылы
* Пантотен қышқылы
* +Фолий қышқылы
! Зат алмасудың бұзылысына қандай фактор әкеледі?
* +Адекватсыз тамақтану
* Емдәмдік тамақтану
* Жасы
* Жынысы
* Салмағы
! Қандай энергия шығыны реттелмейтін энергия шығынына жатады?
* Зат алмасу
* Спортпен шұғылдану
* Ой жұмысы
* Еңбек жұмысы
* +Негізгі алмасу
! Қандай тағамдық заттектер организмнің энергияға деген қажеттілігін қамтамасыз етеді?
* +Белоктар
* Витаминтәрізді қосылыстар
* +Көмірсулар
* Витаминдер
* Минералдық элементтер
! Суда еритін витаминдерді атаңыз?
* Д витамині
* А витамині
* Е витамині
* +РР витамині
* +В1 витамині
! Рационға қосымша Д3 витаминін қай адамдар категориясына қосқан дұрыс?
* Қоғамдық тамақтану мекемелерінде істейтін жұмысшылар
* Спортсмендер
* +Жерасты жұмысшылары
* Аспазшылар
* +Емшектегі балалар
! С витаминінің негізгі көзін атаңыз?
* Нан және нан-бөлке өнімдері
* +Қарақат
* Балық
* Ет өнімдері
* Макарон өнімдері
! Майда еритін витаминдерге қайсысы жатады?
* + А витамин
* + Д витамин
* С витамин
* РР витамин
*+ Е витамин
! Белоктың организмдегі негізгі ролін көрсетіңіз:
* +Энергия көзі
* А, Д, Е, К витаминдерінің ерітушісі
* Витаминдердің ерітушісі
* +Гормондардың, ферменттердің құрамына кіреді
* Минералдық заттектердің ерітушісі
! Белоктың негізгі қызметтерін атаңыз:
* эндогенді судың көзі
* +пластикалық қызмет
* витаминдер еріткіші
* +қорғаныс қызметі
* +қан жасушыларының, иммундық денелер, гормондар, ферменттердің құрамына кіреді
! Толыққұнды белоктарға жатады:
* Құрамында алмастырылатын және алмастырылмайтын амин қышқылдарының сандық қатынаста болуы
* Құрамында бір алмастырылатын амин қышқылының болуы
* Құрамында бір алмастырылмайтын амин қышқылының болуы
* Құрамында барлық алмастырылатын амин қышқылдарының болуы
* + Құрамында барлық алмастырылмайтын амин қышқылдарының болуы
! Клетчатканың маңызды қасиеттерін атаңыз:
* Жеңіл сіңірілетін
* Тез ериді
* +Ішектің қалыпты микрофлорасын реттейді
* +Ішектің перистальтикасын күшейтеді
* + Организмнен холестеринді шығарады
! Д витаминінің негізгі көзі ретінде қай азық түліктер жатады?
* Нан және нан-бөлке өнімдері
* +Печень трески
* +Жануарлардың бауыры
* Көкөністер
* Макарон өнімдері
! Фолий қышқылының негізгі көзі ретінде қай азық түліктер жатады?
* баклажан
* +шпинат жапырағы
* +петрушка
* қызылша
* асқабақ
! Каротиннің негізгі көзі болып табылады?
* +қызанақ
* +сәбіз
* +қызыл тәтті бұрыш
* жасыл алма
* картоп
! Йод жеткіліксіздігінің профилактикасында, қандай азық-түліктер йодпен байытылады:
* жемістер
* ет
* +тұз
* +ашытқы
* қарақұмық жармасы
! Бананның пайдалы қасиеттері:
* +Калийдің көзі
* +Дизентерии кезінде ұсынылады
* Азкаллориялы жеміс
* Йодтың көзі
* Жануар текті белоктың көзі
! Кофенің пайдалы қасиеттерін атаңыз?
* + ОЖЖ қоздырады
* ЖСЖ жиілетеді
* Қан қысымын жоғарлатады
* +Ұйқыны қашырады
* Зат алмасуды қалпына келтіреді
! Көк шайдың пайдалы қасиеттерін атаңыз?
* +Сергіткіш әсер етеді
* + Қандағы холестерин көлемін азайтады
* Қан қысымын жоғарлатады
* +Тонусты жақсартады
* Қандағы холестерин көлемін жоғарлатады
! Фолий қышқылының жеткіліксіздігінде дамитын ауру?
* Флюороз
* +Балалар мен жүкті әйелдердің мегалобласттық анемиясы
* Семіздік
* Қант диабеті
* Подагра
! Адам ағзасында түзілмейтін витаминді атаңыз?
* +Аскорбин қышқылы
*Пантотен қышқылы
* В12 витамині
* Тиамин
* Биотин
! Не себепті әйел адамдар ер адамдарға қарағанда энергия шығынын аз жұмсайды?
* Еңбек физикалық және нервтік-психикалық жүктемемен түсіндіріледі
* Физикалық дамуының ерекшеліктері
* Ой дамуының ерекшеліктері
* Жас ерекшеліктері
* +Зат алмасу қарқындылығы төмен және дене салмағының төменділігімен байланысты
! Қай заттар организмде холестериннің артық болуына жол бермейді?
* +Лецитин
* +КҚМҚ
* Белоктар
* Қаныққан май қышқылдары
* Қанықпаған май қышқылдары
! Зоостериндердің негізгі өкілін атаңыз:
* Ситостериндер
* КҚМҚ
* +Холестерин
* Фосфолипидтер
* Д витамині
! Фитостериндердің негізгі өкілін атаңыз:
* +Ситостериндер
* КҚМҚ
* Холестерин
* Фосфолипидтер
* Д витамині
! Ересек адамның тәуліктік рационындағы белоктың мөлшері?
* 1 кг салмаққа 0,3 г
* 1 кг салмаққа 0,5 г
* +1 кг салмаққа 1,0 г
* 1 кг салмаққа 2,0 г
* 1 кг салмаққа 3,0 г
! Ересек адамның тәуліктік рационындағы майдың мөлшері?
* 10 г
* 30г
* 80 г
* +120 г
* 200 г
! Ересек адамның тәуліктік рационындағы көмірсудың мөлшері?
* 100 г
* 200г
* 300 г
* +400 г
* 800 г
! Қай минералдық элемент сілтілік қасиетке ие?
* Күкірт
* Кальций
* Темір
* +Натрий
* Йод
! Жапырақты өсімдіктерде қандай витамин кездеседі?
* Аскорбин қышқылы
* Лимон қышқылы
* Алма қышқылы
* Пантотен қышқылы
* +Фолий қышқылы
! Зат алмасудың бұзылысына әкелетін фактор?
* Емдәмдік тамақтану
* +Үйлесімсіз тамақтану
* Жасы
* Жынысы
* Дене салмағы
! Қандай энергия шығыны реттелінбейтін болып есептелінеді?
* зат алмасу
* спортпен айналысу
* ой жұмысы
* +тағамның спецификалық-динамикалық әрекеті
* еңбек жұмысы
! Организмнің энергияға қажеттілігін қандай негізгі қоректік заттектердің есебімен толтырады?
* Витамин тәрізді қосылыстар
* +Майлар
* +Көмірсулар
* Витаминдер
* Минералды элементтер
! Суда еритін витаминдерге жатады?
* Д витамині
* + С витамині
* Е витамині
* А витамині
* + В1 витамині
! Рационға қосымша Д3 витаминін қай адамдар категориясына қосқан дұрыс?
* Қоғамдық тамақтану мекемелерінде істейтін жұмысшылар
* Спортсмендер
* + Жерасты жұмысшылары
* +Сүңгушілер
* Жүк тасымалдағыштар
! Еңбекке қабілетті ересек адамның рационындағы кальций мен фосфордың оптимальды қатынасы қандай?
* 1: 1
* +1: 1,5
* 1: 2
* 1: 4
* 1: 5
! Жұмысқа жарамды ересек адамдардың тәуліктік энергия шығынының қанша пайызын белок құрайды?
* 5-8%
* +12-14%
* 18-20%
* 25-30%
* 40-45%
! Жұмысқа жарамды ересек адамдардың тәуліктік энергия шығынының қанша пайызын май құрайды?
* 6-10%
* 18-20%
* +28-30%
* 40-45%
*55-60%
! Жұмысқа жарамды ересек адамдардың тәуліктік энергия шығынының қанша пайызын көмірсу құрайды?
* 12-14%
* 30-33%
* +56-58%
* 60-65%
* 70-75%
! Жұмысқа жарамды ересек адамдардың жалпы белок көлемінің қанша пайызын өсімдік текті белок құрайды?
* 25%
* +45%
* 55%
* 65%
* 70%
! Жұмысқа жарамды ересек адамдардың жалпы белок көлемінің қанша пайызын жануар текті белок құрайды?
* 25%
* 45%
* +55%
* 65%
* 70%
! Белокқа бай тағам пайдаланғанда негізгі алмасу қанша пайызға жоғарылайды?
* 4-7%
* 10-14%
* 20-25%
* +30-40%
* 45-55%
! Майға бай тағам пайдаланғанда негізгі алмасу қанша пайызға жоғарылайды?
* 1-2%
* +4-14%
* 20-25%
* 30-35%
* 45-50%
! Көмірсуға бай тағам пайдаланғанда негізгі алмасу қанша пайызға жоғарылайды?
* +4-7%
* 10-14%
* 20-25%
* 30-45%
* 45-50%
! Еңбек ету кезінде энергия шығынының көлемін не анықтайды?
* Жасы
* Стресс жағдайы
* Қоршаған ортаның жағдайы
* Тамақтану жағдайы
* +Физикалық жұмыстың көлемі
! Өндіріс толығымен автоматтандырылған жағдайда істейтін өнеркәсіп жұмысшыларының энергия шығыны еңбек қарқындылығының қай тобына жатады?
* +Ой жұмысымен айналысатындар
* Жеңіл физикалық еңбекпен айналысатындар
* Жұмыс түрі орташа
* Ауыр жұмыс істейтіндер
* Өте ауыр жұмыс түрімен айналысатындар
! Амин қышқылдарының биологиялық ролі мен физиологиялық ролін анықтайтын негізгі критерийлер:
* +Белоктың синтезін және өсуді қамтамсыз етеді
* Гормондардың синтезін қамтамсыз етеді
* Ферменттердің синтезін қамтамсыз етеді
* Алмастырылмайтын амин қышқылдарының синтезін қамтамсыз етеді
* Күрделі көмірсулардың ыдырауын қамтамсыз етеді
! Тамақтанудың жалпы құндылығын анықтайтын аминқышқылдарының “триадасын” көрсетіңіз?
* Треонин, триптофан, метионин
* Метионин, валин, цистин
*+ Лизин, триптофан, метионин
* Валин, глицин, цистин
* Лизин, валин, гистидин
! Қандай негізгі фактор нан жармаларының белоктық құндылығын төмендетеді?
* Алмастырылмайтын амин қышқылдарының жеткіліксіздігі
* +Лизиннің жеткіліксіздігі
* Метиониннің артық болуы
* Фенилаланин синтезінің бұзылысы
* Валиннің болмауы
! Бауырдың май басуын алдын алатын, күшті липотропты қасиеті бар амин қышқылды атаңыз?
* Фениаланин
* Валин
* +Метионин
* Аланин
* Лизин
! Қай заттекке энергия көп шығындалады?
* Амин қышқылы
* Белок
* Витамин
* +Май
* Көмірсу
! Линоль, линолен, арахидон қышқылдары қай қышқылдарға жатады?
* Қаныққан май қышқылдары
* Қанықпаған май қышқылдары
* + Көпқанықпаған май қышқылдары
* Май қышқылы
* Моноқаныққан май қышқылдары
! Биологиялық белсенді заттардың қай тобына лецитин жатады?
* Стериндерге
* Қаныққан май қышқылдары
* Қанықпаған май қышқылдары
* +Фосфолипидтерге
* Белоктарға
! Қай зат организмде холестериннің артық болуына жол бермейді?
* +Лецитин
* КҚМҚ
* Белоктар
* Қаныққан май қышқылдары
* Қанықпаған май қышқылдары
! Зоостериндердің негізгі өкілін атаңыз:
* Ситостериндер
* КҚМҚ
* +Холестериндер
* Май қышқылдары
* Витамин
! Организмнің энергияға қажеттілігін қандай негізгі қоректік заттектің есебімен толтырылады?
* Белоктар
* Майлар
* +Көмірсулар
* Витаминдер
* Фосфолипидтер
! Асқазан-ішек жолында ыдырамайтын және энергия көзі болмайтын көмірсуды атаңыз?
* +Клетчатка
* Крахмал
* Гликоген
* Фруктоза
* Лактоза
! Асқазан-ішек жолында ыдырамайтын және энергия көзі болмайтын көмірсуды атаңыз?
* +Пектин
* Крахмал
* Гликоген
* Фруктоза
* Лактоза
! Көмірсу жеткіліксіздігі қандай ауыр нәтижеге әкеледі?
* +Қандағы глюкоза деңгейінің төмендеуіне
* Бауыр қызметінің нашарлауына
* Дене салмағының төмендеуіне
* Сүйек түзілісінің бұзылуына
* Терідегі өзгерістер
! Адам ағзасына көп мөлшерде қарапайым көмірсулардың түсуі неге әкеледі?
* Дене салмағының азаюына
* Терідегі өзгерістер
* Сүйек түзілісінің бұзылысы
* Алиментарлық дистрофия
* + Дене салмағының артуы
! Организмде гликоген түзілуіне қандай көмірсу тез және жеңіл қолданылады?
* +Глюкоза
* Крахмал
* Лактоза
* Пектин
* Клетчатка
! Қай көмірсу сүт және сүт өнімдерінде кездеседі?
* Глюкоза
* Крахмал
* +Лактоза
* Пектин
* Клетчатка
! Қай көмірсу коллоидтық еріткіш қасиетке ие?
* Глюкоза
* +Крахмал
* Лактоза
* Пектин
* Клетчатка
! Қандай көмірсу аз мөлшерде бауырда кездеседі?
* Крахмал
* +Гликоген
* Пектин
* Фруктоза
* Лактоза
! Қай көмірсу қышқыл мен қанттың қатысуымен сулы ерітіндегі желетәрізді және коллоидты массаның түзілуіне әкеледі?
* +Пектин
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* Лактоза
! Қандай көмірсуды жұмыс жағдайы ауыр өнеркәсіптерде емдік және профилактикалық мақсатта қолданылады?
* +Пектин
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* Лактоза
! Қай көмірсу ішек перистальтикасын белсендіреді?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* +Клетчатка
! Қандай көмірсу организмнен холестеринді шығарады?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
*+ Клетчатка
! Ішектің пайдалы микрофлорасын қалпына келтіруде қандай көмірсу маңызды рөл атқарады?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* +Клетчатка
! Асқазан-ішек жолында ыдырамайтын және энергия көзі болмайтын көмірсуды атаңыз?
*+Целлюлоза
* Крахмал
* Гликоген
* Фруктоза
* Лактоза
! Жануар текті негізгі көмірсуды атаңыз?
* Фруктоза
* Сахароза
* +Гликоген
* Крахмал
* Галактоза
! 1 көмірсу ыдырағанға энергияның қандай мөлшері қажет?
* +4 ккал
* 5 ккал
* 7 ккал
* 10 ккал
* 25 ккал
! Өсімдік және сүт өнімдеріндегі көмірсулардың сіңімділігінің орташа пайызын көрсетіңіз?
* 30-40%
* 45-50%
*65-70%
* 75-80%
* +85-98%
! Қарапайым көмірсуларға қайсысы жатады?
* Крахмал
* +Лактоза
* Гликоген
* Пектиндік заттар
* Клетчатка
! Күрделі көмірсуларға қайсысы жатады?
* Глюкоза
* Фруктоза
* +Крахмал
* Сахароза
* Мальтоза
! Моносахаридтарға көмірсулардың қайсысы жатады?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* Гликоген
* +Галактоза
! Гексозаға көмірсулардың қайсысы жатады?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* Гликоген
* +Фруктоза
! Моносахарид жиі тараған түрін көрсетіңіз?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* Гликоген
* +Глюкоза
! Тағамдық мақсатта кондитерлік өнімдер мен салқындатқаш сусындар дайындағанда қандай көмірсуды қолданады?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* Гликоген
* +Фруктоза
! Қандай моносахарид азық түліктерде бос күйінде кездеспейді?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* +Галактоза
* Глюкоза
! Сүттің негізгі көмірсуы лактозаның ыдырауына қай көмірсу қатысады?
* Крахмал
* Сахароза
* Лактоза
* +Галактоза
* Глюкоза
! Фруктозаның табиғи көзі болатын азық-түліктерді атаңыз?
* Сүт
* Балық
* Ет
* Жарма
* +Жемістер мен жидектер
! Дисахаридке қай көмірсу жатады?
* Фруктоза
* Галактоза
* Крахмал
* +Лактоза
* Глюкоза
! Тамақтануда жиі пайдаланылатын көмірсуды көрсетіңіз?
* +Сахароза
* Галактоза
* Крахмал
* Лактоза
* Глюкоза
! Сахарозаның табиғи көзі болатын азық-түліктер:
* Ет
* Балық
* Сүт
* Жарма
* +Көкөністер және жемістер
! Кофенің пайдалы қасиеттерін атаңыз?
* +Сергіткіш қасиет
* ЖСҚ жиілетеді
* Қан қысымын жоғарлатады
* Тонусты жақсартады
* Зат алмасуды қалпына келтіреді
! Теңіз өнімдері қандай минералдық элементтерге бай?
* Натрий
* +Йод
* Фтор
* Магний
* +Фосфор
! Кептірілген жемістер қандай минералдық элементтерге бай?
* +Железо
* Йод
* Кальций
* +Магний
* Фосфор
! Фаст-фудты ұзақ уақыт пайдалану қандай жағдайларға әкеледі?
* +Семіздік
* Кахексия
* + Атеросклероз
* Тромбофлебит
* Панкреатит
! Энергетикалық сусындардың организмге кері әсерін көрсетіңіз:
* Энергиямен белсендіреді
* Сергіткіш әсер етеді
* +Жүйке жүйесінің қажуына әкеледі
* + ЖСҚ жиілетеді
* + Қан қысымын жоғарлатады
! Қандай көмірсу дән өнімдерінің тағамдық құндылығын қамтамасыз етеді?
* Гликоген
* Фруктоза
* Галактоза
* +Крахмал
* Лактоза
! Дән өнімдерінің құрамында көп кездесетін көмірсуды көрсетіңіз?
* Гликоген
* Фруктоза
* Галактоза
* +Клетчатка
* Лактоза
! Ауыр жұмыс істемейтін адамдардың көмірсуларға деген қажеттілігінің орташа мөлшері қанша?
* 100г
* 200г
* 300г
*+400-500г
* 600г
! Қай витаминнің тапшылығы тіс тазалағанда қызыл иектің қанауына әкеледі?
* Витамин А
* Витамин В 1
* Витамин В 6
* Витамин РР
* +Витамин С
! Қай витаминнің жеткіліксіздігінде бұлшық ет жеткіліксіздігі, аяқтың ауруы, жүргенде аяқтың талуы, шаршауы болады?
* Аскорбин қышқылы
* +Тиамин
* Рибофлавин
* Пиридоксин
* Ретинола
! Рибофлавиннің жеткіліксіздігінде қандай ауру дамиды?
*+Ангулярлы стоматит
* Гиперкератоз
* Глоссит
* Қараңғыда көрмеу
* Парестезия
! Сүт, картоп, көкөністердің табиғи пигменті - флавиндерге қай витамин жатады?
* Тиамин
* +Рибофлавин
* Ниацин
* Пиридоксин
* Цианкобаламин
! Рибофлавиннің маңызды қасиетін көрсетіңіз?
* +Өсу процесіне қатысады
* Қан ұю процесіне қатысады
* Қараңғыда көруге әсер етеді
* Тотығуға қарсы қасиетке ие
* Жасушалық тыныс алуға қатысады
! Организмнің рибофлавинге деген тәуліктік қажеттілігін атаңыз?
* +1,5-3 мг
* 5-6 мг
* 0,5-1 мг
* 10-12 мг
* 30-35 мг
! Қай витамин қараңғыға бейімделуді жоғарлатады, қараңғыда көруді жақсартады және түсті көруді жақсартады?
* Тиамин
* +Рибофлавин
* Линоль қышқылы
* Витамин Р
* Витамин С
! Арибофлавинозға тән ауруды атаңыз:
* Алиментарлық полиневрит
* Алиментарлық дистрофия
* Цинга
* Диарея
* +Хейлоз
! Құрамында күкірт бар витаминді атаңыз:
* +Тиамин
* Кальцеферол
* Токоферол
* Холин
* Липой қышқылы
! Тиаминнің негізгі тағамдық көздерін көрсетіңіз?
* Балық өнімдері
* + Дән өнімдері
* Сусындар
* Сүт өнімдері
* Көкөністер
! В 1 авитаминоз қандай жағдайда туындайды?
* +Ұзақ уақыт сыртқы қабығынан тазартылған күрішті пайдаланғанда
* Тағам рационында ауыр сіңірілетін көп молекулалы көмірсулар артық түскенде
* Көпқанықпаған май қышқылдары артық түскенде
* Тиімді тамақтанғанда
* Тамақтану режимін сақтамағанда
! Тиаминнің маңызды биологиялық қасиетін атаңыз?
* Жасушаішілік липазаның тотығуға қарсы әсері
* Сүйекте кальций фосфатының жиналуына әкеледі
* Нерв импульсін тасымалдайды
* Пластикалық әсері
* +Көмірсу алмасуына әкеледі
! Май алмасуында тиаминнің қызметі?
* Карбоксил топтарының ыдырауын катализдейді
* Амин қышқылдарының дезаминдену процесіне қатысады
* Амин қышқылдарының қайта аминдену үрдісіне қатысады
* +Май қышқылдарының синтезіне қатысады
* Қан ұю процесіне қатысады
! В 1 витамині жеткіліксіздігінің алғашқы көріністері?
* Капиляр қызметінің бұзылысы байқалады
* +Қанда және зәрде пирожүзім қышқылының мөлшерінің жоғарлауы
* Жүйке жүйесінің, психиканың бұзылысы
* Түкті фоликулалардағы қан кету
* Асқазан секрециясының бұзылуы
! Нан пісіру кезінде тиаминнің азаюы пайызын көрсетіңіз:
* +10-30%
* 30-40%
* 40-50%
* 50-60%
* 60-70%
! Қай азықта тиаминнің көп мөлшері кездеседі?
* Сүт
* Балық
* Жемістер
* +Ашытқы
* Көкөністер
! Никотин қышқылы организмге аз түскенде қандай ауру пайда болады?
* +Пеллагра
* Цинга
* Квашиоркор
* Анемия
* Дистрофия
! Организмдегі қай амин қышқылынан никотин қышқылы синтезделеді?
* Лейцин
* Валин
* +Триптофан
* Метионин
* Фенилаланин
! Витамин жеткіліксіздігінің ауыр және айқын түрін көрсетіңіз?
* Гипоавитаминоз
* Бери-бери
* Маразм
* Квашиоркор
* +Авитаминоз
! РР витамині жетіспегенде не туындайды:
* Цинга
* Скорбут
* Бери-бери
* +Пеллагра
* Ксерофтальмия
! С витамині аз түскенде қандай ауру дамиды?
* +Цинга
* Бери-бери
* Ксерофтальмия
* Рахит
* Пеллагра
! Д витамині аз түскенде қандай ауру дамиды?
* Цинга
* Бери-бери
* Ксерофтальмия
* +Рахит
* Пеллагра
! Қандай қасиетіне қарап витаминдер жіктеледі?
* Суда ерімейтіндігі
* Спиртте ерігіштігі
* +Суда және майда ерігіштігі
* Витаминдердің басқа тағамдық заттармен әрекеті
* Жасушаның құрылыс элементтерінің түзілуіне қатысуы
! Қай витамин эпителий тінінің жағдайына, өсу процесіне, қаңқаның түзілуіне әсер етеді және қараңғыда көруді жақсартады?
* Д витамині
* С витамині
* В1 витамині
* Холин
* + А витамині
! Қай витаминнің жеткіліксіздігінен родопсиннің түзілуі тежеліп, кешқұрым көру қабілеті төмендейді?
* Д Витамині
* С Витамині
* В1 Витамині
* Холин
* + А Витамині
! Қай витамин кальций және фосфор тұздарының ішекте сіңуін қалпына келтіреді, сүйекте кальций фосфатының жиналуына әкеледі?
* + Д Витамині
* С Витамині
* В1 Витамині
* Холин
* А Витамині
! Қай витамин күшті антиоксиданттық әсер береді, организм клеткалары мен тіндерін оттегінің зақымдаушы белсенді түрлерінен, физикалық және эмоцианалдық стресстен қорғайды?
* + Е Витамині
* С Витамині
* В1 Витамині
* Холин
* А Витамині
! Қандай витамин жыныс безінің қызметіне қатысады?
* + Е Витамині
* С Витамині
* В1 Витамині
* Холин
* В Витамині
! Сыртқы қабығы аршылған күріш және жармаларды ұзақ уақыт пайдаланғанда қандай ауру туындайды?
* Д Авитаминозы
* + В1 Авитаминозы
* К Авитаминозы
* С Авитаминозы
* А Авитаминозы
! Қай витаминнің организмдегі коллагенді құрылымдармен байланысы бар?
* Е Витамині
*+ С Витамині
* В1 Витамині
* Холин
* К Витамині
! Минералдық элементтер қандай қасиеттеріне қарай жіктелінеді?
* +Организмде теріс электр және оң электр сипатына байланысты
* Менделеев кестесінде орналасуына байланысты
* Белок жасушасымен байланысу қасиеті
* Жүйке жүйесіне әсері
* Организмдегі қызметіне байланысты
! Органикалық қышқылдарды көрсетіңіз: 2
* Никотин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* +Сүт қышқылы
* + Алма қышқылы
* Фолий қышқылы
! Органикалық қышқылдарды көрсетіңіз: 2
* Никотин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* + Шарап қышқылы
* + Лимон қышқылы
* Фолий қышқылы
! Сілтілі сипаттағы минералдық элементке қайсысы жатады?
* Күкірт
* Хлор
* Темір
* +Магний
* Йод
! Қышқылды сипаттағы минералдық элементке қайсысы жатады?
* +Күкірт
* Калий
* Магний
* Кальций
* Натрий
! Қышқылды сипаттағы минералдық элементке қайсысы жатады?
* +Фосфор
* Калий
* Магний
* Кальций
* Натрий
! Қышқылды сипаттағы минералдық элементке қайсысы жатады?
* +Хлор
* Калий
* Магний
* Кальций
* Натрий
! Қай элемент биомикроэлементке жатады?
* Кальций
* Мышьяк
* +Темір
* Калий
* Натрий
! Қай азықта сілтілі сипаттағы минералдық элементтер көп кездеседі?
* Ет
* Балық
* +Көкөністер
* Жұмыртқа
* Нан
! Қай микроэлемент биологиялық қасиетке ие?
* +Цинк
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Қай микроэлемент биологиялық қасиетке ие?
* +Мыс
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті атаңыз?
* +Күкірт
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті атаңыз?
* +Марганец
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті атаңыз?
* +Кобальт
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті көрсетіңіз?
* +Никель
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті көрсетіңіз?
* +Стронций
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті көрсетіңіз?
* +Йод
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Биологиялық қасиетке ие микроэлементті көрсетіңіз?
* +Фтор
* Кальций
* Фосфор
* Магний
* Хлор
! Қан түзуге қатысатын биомикроэлементті көрсетіңіз?
* Фосфор
* Хлор
* +Железо
* Натрий
* Кальций
! Қан түзуге қатысатын биомикроэлементті көрсетіңіз?
* Фосфор
* Хлор
* +Мыс
* Натрий
* Кальций
! Қан түзуге қатысатын биомикроэлементті көрсетіңіз?
* Фосфор
* Хлор
* +Кобальт
* Натрий
* Кальций
! Қан түзуге қатысатын биомикроэлементті көрсетіңіз?
* Фосфор
* Хлор
* +Никель
* Натрий
* Кальций
! Сүйек түзілуге қатысатын биомикроэлементті атаңыз?
* Күкірт
* +Марганец
* Натрий
* Йод
* Хлор
! Сүйек түзілуге қатысатын биомикроэлементті атаңыз?
* Күкірт
* +Стронций
* Натрий
* Йод
* Хлор
! Қай микроэлементтің жеткіліксіздігінде эндемиялық ауру дамиды?
* Кальций
* Магний
* Күкірт
* Фосфор
* +Йод
! Белок алмасуына, клетка тыныс алуына қатысатын ферменттер құрамына кіретін витаминді табыңыз?
* +Никотин қышқылы
* Аскорбин қышқылы
* Тиамин
* Рибофлавин
* Ретинол
! Клетка тыныс алуына қатысатын витаминді атаңыз?
* Тиамин
* +Ниацин
* Рибофлавин
* Филлохинон
* Ретинол
! РР авитаминозына тән клиникалық көріністерді көрсетіңіз?
* Бет, мойын, кеуде терісінің гиперимиясы
* Ыстықтау сезімінің болуы
* +Тері бозаруы, құрғауы, жарық әсерінен тері қабыну өзгерістері
* Тері капиллярлары мен артериолдарының кеңеюі
* Гемопоэз, лейкопоэздың бұзылысы
! Қандай тағамдық заттек жетіспегенде арибофлавиноз дамиды?
* +Белоктар
* Майлар
* Көмірсулар
* Витаминдер
* Минералдық заттар
! Қай витамин эпителий тінінің жағдайына, өсу процесіне, қаңқаның түзілуіне әсер етеді және қараңғыда көруді жақсартады?
* Фолий қышөылы
* Биотин
* +Рибофлавин
* Пиридоксин
* Биофлавоноид
! А коэнзимының негізгі бөлігі болатын витаминді атаңыз?
* +Пантотен қышқылы
* Фолий қышқылы
* Аскорбин қышқылы
* Пирожүзім қышқылы
* Сүт қышқылы
! Ересек адамдардың пантотен қышқылына деген тәуліктік қажеттілігі?
* 2-3 мг
* +5-10 мг
* 12-15 мг
* 15-20 мг
* 25-30 мг
! Пиродоксиннің көп мөлшері қай азық-түлікте кездеседі?
* Шырындар
* Сүт
* Жемістер
* Жидектер
* +Ашытқы
! Пиродоксиннің көп мөлшері қай азық-түлікте кездеседі?
* Шырындар
* Сүт
* Жемістер
* Жидектер
* +Бауыр
! Пантотен қышқылының көп мөлшері қай азық-түлікте кездеседі?
* Шырындар
* Сүт
* Жемістер
* Жидектер
* +Ашытқы
! Пантотен қышқылының көп мөлшері қай азық-түлікте кездеседі?
* Шырындар
* Сүт
* Жемістер
* Жидектер
* +Сиырдың бауыры
! Ересек адамдардың В6 витаминіне деген тәуліктік қажеттілігі?
* 1-1,5 мг
* +1,5-3 мг
* 3-5 мг
* 5-10 мг
* 10-12 мг
! Қай витамин жұмыртқа белогының токсикалық әсерін бейтараптандырушы ретінде танымал?
* Тиамин
* Рибофлавин
* +Биотин
* Ниацин
* Пиридоксин
! Кальцийге бай азық-түліктерді атаңыз?
* Картоп
* Бал
* +Сүт
* +Сүзбе
* Тосап
! Организмде темірдің сіңірілуін тежейтін азық-түлікті атаңыз?
* Қант
* Дән өнімдері
* +Сүт және сүт өнімдері
* Цитрус жемістері
* Көкөністер
! Темірдің организмдегі физиологиялық ролі?
* +Оттегіні тасымалдау
* Майлардың ыдырау процесіне қатысады
* +Тіндік тыныс алуға қатысады
* Көмірсулардың ыдырау процесіне қатысады
* Клетчатканы ыдырату
! Қай витаминнің жеткіліксіздігінде эритроциттер саны азайып, қандағы холестериннің мөлшері көбейеді?
* Тиамин
* Рибофлавин
* +Биотин
* Ниацин
* Пиридоксин
! Организмде темірдің сіңірілуін тежейтін азық-түлікті атаңыз?
* Қант
* Дән өнімдері
* + Шай
* Цитрус жемістері
* Кофе
! Қай витаминнің әсерінен лецитин-холестерин көрсеткіші жоғарлап, қан сарысуындағы холестериннің мөлшері азаяды?
* +Фолий қышқылы
* Аскорбин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* Тиамин
* Рибофлавин
! Фолий қышқылының жеткіліксіздігінде қандай ауру дамиды?
* Флюороз
* +Жүкті әйелдер мен балалардың мегалобласттық анемия
* Семіздік
* Қант диабеті
* Подагра
! Фолий қышқылының жеткіліксіздігінде қандай ауру дамиды?
* Флюороз
* +Алиментарлы макроцитарлық анемия
* Семіздік
* Қант диабеті
* Подагра
! Фолий қышқылының жеткіліксіздігінде қандай ауру дамиды?
* Флюороз
* +Жүктілік кезінде ұрықтың дұрыс жетілмеуі
* Семіздік
* Қант диабеті
* Подагра
! Иондаушы сәулелердің әсерінен қай витаминнің жеткіліксіздігі пайда болады?
* Аскорбин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* +Фолий қышқылы
* Тиамин
* Биотина
! Фолий қышқылының жеткіліксіздігі қай витаминмен тығыз байланысты?
* Аскорбин қышқылы
*Пантотен қышқылы
* + В12 Витамині
* Тиамин
* Биотин
! Кейбір гелминтоз ауруларында қай витаминнің жеткіліксіздігі пайда болады?
* Аскорбин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* + В12 Витамині
* Тиамин
* Биотин
! Жануар текті азық-түліктерде ғана кездесетін витаминді атаңыз?
* Аскорбин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* + В12 Витамині
* Тиамин
* Биотин
! Ересек адамдардың В12 витаминіне деген тәуліктік қажеттілігі?
* 1-3 мг
* +3-5 мг
* 5-8 мг
* 10 мг
* 15 мг
! Цинга ауруы қай витаминнің жеткіліксіздігінде дамиды?
* +Аскорбин қышқылы
*Пантотен қышқылы
* В12 Витамині
* Тиамин
* Биотин
! Қай витаминнің биологиялық ролі тотығу-тотықсыздану процесімен байланысты?
* Биотина
* Тиамина
* В12 Витамині
* Пантотен қышқылы
* +Аскорбин қышқылы
! Капилярлар қабырғасын қалыпты жағдайда ұстап тұруда қай витмин маңызды болып табылады?
* В12 Витамині
* Пантотен қышқылы
* +Аскорбин қышқылы
* Тиамин
* Биотин
! Өсімдік тұқымында қай витамин кездеседі?
* Аскорбин қышқылы
* Пантотен қышқылы
* + В15 Витамині
* Тиамин
* Биотин
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
* +Орот қышқылы
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
*+Пангам қышқылы
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
* +Параминбензой қышқылы
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
* +Инозит
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
* +Картинин
! Витаминтәрізді заттарға қайсысы жатады?
* Липой қышқылы
* Фолий қышқылы
* Биотин
* Пиридоксин
* + U Витамині
! Қандай витаминтәрізді заттардың жеткіліксіздігінен организмде ісік аурулары дамиды?
* +Холина
* Инозит
* Картинин
* Биотин
* U Витамині
! Бұлшық еттің қалыпты қызмет етуіне қандай төменгі молекулалы, құрамында азоты бар зат қажет?
* Холина
* +Инозит
* Картинин
* Биотин
* U Витамині
! В 12 витаминінің негізгі тағамдық көзін атаңыз?
* Балық
* Көкөністер
* +Ет және ет өнімдері
* Жармалар
* Жемістер
! Қандай витаминтәрізді заттар бұлшық еттен бөлінеді ?
* Холина
* Инозит
* +Картинин
* Биотин
* U Витамині
! Қандай витаминтәрізді заттар асқазан және ұлтабардағы жараның жазылуына қатысады?
* Холина
* Инозит
* Картинин
* Биотин
* + U Витамині
! 99% сүйектен табылатын сілтілі минералдық элементті атаңыз?
* Натрий
* Магний
* +Кальций
* Хлор
* Күкірт
! Кальций мен фосфор сіңірілуінің үйлесімді қатынасын көрсетіңіз:
* 1: 0,5
* 1:1
* +1: 1,3
* 1: 2
* 1: 3
! Кальций мен магний сіңірілуінің үйлесімді қатынасын көрсетіңіз:
* +1: 0,5
* 1:1
* 1: 1,3
* 1: 2
* 1: 3
! Кальцийдің сіңірілуін қай азық тежейді?
*+Щавель және шпинат
* Сүт
* Нан
* Ет
* Тауық жұмыртқасы
! Кальцийдің сіңірілуін қай азық тежейді?
*+ Жармалар
* Сүт
* Жемістер
* Ет
* Тауық жұмыртқасы
! Қай тағамдық заттың артық немесе жеткіліксіздігі кальцийдің сіңірілуіне кері әсер етеді?
* Белоктар
*+Майлар
* Витаминдер
* Көмірсулар
* Минералдық заттар
! Ересек адамдардың кальцийге деген тәуліктік қажеттілігі?
* 200 мг
* 300 мг
* 400 мг
* 600 мг
* +800 мг
! Жүкті және емізетін аналардың кальцийге деген тәуліктік қажеттілігі қанша?
* 600 мг
* 800 мг
* 1000 мг
* +1100-1200 мг
* 1500 мг
! Қай сілтілі минералдық элемент жетіспесе, артерия қабырғасында, жүректе, бұлшық етте кальций көп мөлшерде кездеседі?
* Натрий
* Калий
* Кальций
* +Магний
* Цинк
! Қай сілтілі минералдық элемент жетіспеушілігінде бүйректе нефротикалық құбылыстармен дегенеративті өзгерістер дамиды?
* Натрий
* Калий
* Кальций
* +Магний
* Цинк
! Ересек адамдардың магнийге деген тәуліктік қажеттілігі?
* 200 мг
* 300 мг
* +400 мг
* 600 мг
* 800 мг
! Қай сілтілі минералдық элемент организмнен сұйықтықты шығаруды күшейтеді?
* Натрий
* +Калий
* Кальций
* Магний
* Цинк
! Қай азық-түлікте калийдің мөлшері көп?
* +Кептірілген жемістер
* Балауса жемістер
* Балауса көкөністер
* Мұздатылған жемістер
* Консервіленген жемістер
! Қай азық-түлікте калийдің мөлшері көп?
* Бұршақ
* Орамжапырақ
* +Картоп
* Қарақұмық
* Жұмыртқа
! Ересек адамдардың калийге деген тәуліктік қажеттілігі?
* 1-2 мг
* 2-3 мг
* +3-5 мг
* 5-7 мг
* 10 мг
! Қай сілтілі минералдық элемент калийдің антогонисті болып табылады?
* +Натрий
* Калий
* Кальций
* Магний
* Цинк
! Организмге натрий қандай түрінде түседі ?
* Қант
* + Натрий хлориді
* Ас содасы
* Дәмдеуіштер
* Лимон қышқылы
! Ересек адамдардың натрийге деген тәуліктік қажеттілігі?
* 1-2 мг
* 2-3 мг
* 20 мг
* 15 мг
* + 6 мг
! Белсенді физикалық жүктеме кезінде қандай қышқылды минералдық элементке деген қажеттілік артады?
* Натрий
* Калий
* Кальций
* Магний
* +Фосфор
! Ересек адамдардың фосфорға деген тәуліктік қажеттілігі?
* 600 мг
* 800 мг
* 1000 мг
* +1200 мг
* 1500 мг
! Қай қышқылды минералдық элемент осмостық қысымды реттеуге, су алмасуын қалыптандыруға, асқазан бездерінен тұз қышқылының бөлінуіне қатысады?
* Күкірт
* Фосфор
* Темір
* +Хлор
* Цинк
! Ересек адамдардың хлорға деген тәуліктік қажеттілігі?
* 1-2 мг
* 2-3 мг
* 3-5 мг
* +5-7 мг
* 10-15 мг
! Қай қышқылды минералдық элемент термен және зәрмен шығады?
* Күкірт
* Фосфор
* Темір
* +Хлор
* Цинк
! Қай қышқылды минералдық элемент метионин, цистин, тиаминнің құрылымдық компоненті болып табылады, инсулин құрамына кіріп, түзілуіне қатысады?
* + Күкірт
* Фосфор
* Темір
* Хлор
* Цинк
! Ересек адамдардың күкіртке деген тәуліктік қажеттілігі:
* +1 мг
* 2-3 мг
* 3-5 мг
* 5-7 мг
* 10-15 мг
! Қандай биомикроэлемент гемохромоген құрамына кіріп, қан түзуге қатысады?
* Күкірт
* Фосфор
* + Темір
* Хлор
* Цинк
! Қандай биомикроэлемент пероксидаза, цитрохром құрамына кіріп, қан түзуге қатысады?
* Күкірт
* Фосфор
* + Темір
* Хлор
* Цинк
! Қандай азық-түлікте темір сіңірілмейтін түрінде кездеседі?
* Ет
* Балық
* Сүт
* Жұмыртқа
*+ Жармалар
! Қай азықпен түскен темір жеңіл сіңіріледі?
* Ет
* Балық
* Сүт
* Жұмыртқа
* +Көкөністер, жемістер және жидектер
! Ересек адамдардың темірге деген тәуліктік қажеттілігі:
* 1 мг
* 2-3 мг
* 3-5 мг
* 5-7 мг
* +10 мг
! Әйелдердің темірге деген тәуліктік қажеттілігі:
* 1 мг
* 2-3 мг
* 3-5 мг
* 5-7 мг
* +18 мг
! Қай биомикроэлемент гемоглобин синтезіне белсенді қатысады?
* Цинк
*+ Мыс
* Стронций
* Йод
* Фтор
! Қай биомикроэлемент қан түзуге, гемоглобин синтезіне белсенді қатысады?
* Цинк
* +Мыс
* Стронций
* Йод
* Фтор
! Ересек адамдардың мыстың деген тәуліктік қажеттілігі:
* 1 мг
* +2 мг
* 3-5 мг
* 5-7 мг
* 18 мг
! Қай биомикроэлемент организмдегі В12 витаминінің эндогенді синтезінің соңғы материалы болып табылады?
* +Кобальт
* Мыс
* Стронций
* Йод
* Фтор
! “Никельдік” аумақтардағы адамдарда қандай ауру дамиды?
* +Көздің қасаң қабығының ауруы
* Уров ауруы
* Стронцийлі рахит
* Алиментарлық-токсикалық алейкия
* Флюороз
! Қай биомикроэлемент сүйек түзілісі, оссификация процессі және сүйек тінінің жағдайымен байланысты?
* Кобальт
* Мыс
* +Стронций
* Йод
* Фтор
! Қай биомикроэлемент сүйек түзілісі, оссификация процессі және сүйек тінінің жағдайымен байланысты?
* Кобальт
* Мыс
* +Марганец
* Йод
* Фтор
! Қай биомикроэлементтің жеткіліксіздігінде қалқанша безінің бұзылысы байқалады?
* Кобальт
* Мыс
* Марганец
* +Йод
* Фтор
! Қай биомикроэлементтің жеткіліксіздігінде эндемиялық зоб дамиды?
*Кобальт
* Мыс
* Марганец
* +Йод
* Фтор
! Тағаммен артық мөлшерде фтор түскенде қандай ауру дамиды?
* Көздің қасаң қабығының ауруы
* Уров ауруы
* Стронцийлі рахит
* Алиментарлық-токсикалық алейкия
* +Флюороз
! Тағаммен аз мөлшерде фтор түскенде қандай ауру дамиды?
* Көздің қасаң қабығының ауруы
* Уров ауруы
* Стронцийлі рахит
* Алиментарлық-токсикалық алейкия
* + Тіс жегі
! Қай биомикроэлементтің жеткіліксіздігінде тіс жегі дамиды?
* Кобальт
* Мыс
* Марганец
* Йод
* +Фтор
! Қай биомикроэлементтің жеткіліксіздігінде флюороз дамиды?
* Кобальт
* Мыс
* Марганец
* Йод
* +Фтор
! Ересек адамдардың йодқа деген тәуліктік қажеттілігі:
* +100-150 мкг
* 20-30 мкг
* 30-50 мкг
* 50-70 мкг
* 180 мкг
! Жүкті әйелдердің йодқа деген тәуліктік қажеттілігі:
* +100 мкг
* 20-30 мкг
* 30-50 мкг
* 150-200 мкг
* 180 мкг
! С витаминіне бай азық-түліктерді атаңыз:
* +Шиповник
* Картоп
* Дән өнімдері
* Сүт өнімдері
* + Қымыз
! Йодқа бай азық-түліктерді атаңыз:
* +Теңіз балығы
* Картоп
* Дән өнімдері
* Сүт өнімдері
* + Шаян
! Йодқа бай азық-түліктерді атаңыз:
* + Теңіз тұзы
* Картоп
* Дән өнімдері
* Сүт өнімдері
* + Теңіз өнімдері
! Теңіз орамжапырағының құрамында қандай көмірсулар кездеседі?
* + Ламинар
* Гликоген
* Глюкоза
*+ Маннит
* Крахмал
! Кальцийге бай азық-түліктерді атаңыз:
* Картоп
* Бал
* +Сүт
* +Сүзбе
* Тосап
! С витаминіне бай азық-түліктерді атаңыз:
* + Ашыған орамжапырақ
* Балық майы
* Алмалар
* Картоп
* +Қарақат
! Балық майы қандай витаминдерге бай?
* Тиамин
* Рибофлавин
* + Д витамині
* + А витамині
* Аскорбин қышқылы
! Витамин жеткіліксіздігінің түрлері атаңыз:
* + авитаминоз
* +гиповитаминоз
* + полигиповитаминоз
* гипервитаминоз
* гиперкератоз
! Биологиялық белсенді заттардың үйлесімді құрамын тағам арқылы алу үшін қазіргі заман адамының тағам рационының құрамын атаңыз (XXI ғасырдың тағам формуласы):
* +Ұлттық табиғи өнімдер
* Дәрілік препараттар
* + Биологиялық белсенді заттар
* +Генетикалық модифицирленген табиғи өнімдер
* + Химиялық құрамы модифицирленген табиғи өнімдер
! Фосфорға бай азық-түліктерді атаңыз:
* Ет және ет өнімдері
* Сүт және сүт өнімдері
* Көкөністер
* + Балық
* + Теңіз өнімдері
! Магнийге бай азық-түліктерді атаңыз:
* Ет және ет өнімдері
* + Дақылдар
* + Арпа жармасы
* Сүт және сүт өнімдері
* Балық және теңіз өнімдері
! Гемді темірге бай азық-түліктерді атаңыз:
* + Ет және ет өнімдері
* Жемістер
* Көкөністер
* Сүт және сүт өнімдері
* + Балық
! Гемсіз темірге бай азық-түліктерді атаңыз:
* Ет және ет өнімдері
* Қант
* + Көкөністер
* + Жемістер
* Балық
! Йодқа бай азық-түліктерді атаңыз:
* Ет және ет өнімдері
* Жемістер
* Көкөністер
* + Теңіз орамжапырағы
*+ Теңіз өнімдері
! Антиоксиданттық витаминдерді көрсетіңіз:
* +А
* +С
* Д
* +Е
* В1
! С витаминіне бай азық-түліктерді атаңыз:
* +Қызыл болгар бұрышы
* Алмалар
* + Қарақат
* Бұршақ тұқымдастар
* Сәбіз
! Қандай азық-түліктер темірдің сіңірілуін жоғарлатады?
*+ Құрамында аскорбин қышқылының мөлшері көп азық-түліктер
* Кондитерлік өнімдер
*+Фолий қышқылы
* Дән өнімдері
* Сүт және сүт өнімдері
! Тиімді тамақтанудың негізгі элементтерін атаңыз:
* +Дұрыс тамақтану режимі
* Жеңіл тамақ беру күнін қолдану
* + Үйлесімді тамақтану
* + Оптимальді энергетикалық балансты сақтау
* Белоктар, майлар, көмірсулар
! Темірдің сіңірілуін тежейтін азық-түліктер?
* Қант
* Дән өнімдері
* +Сүт және сүт өнімдері
* +Шай
* +Кофе
! Тәуліктік рационның калориясының таңғы асқа қанша пайызы ұсынылады?
* 10%
* 40%
* +25-30 %
* 60%
* 50 %
! Тәуліктік рационның калориясының түскі асқа қанша пайызы ұсынылады?
* 20%
* 60%
* +35-40%
* 50%
* 10%
! Тәуліктік рационның калориясының кешкі асқа қанша пайызы ұсынылады?
* 10%
* 40%
* +20-25%
* 50%
* 30%
! Клетчатканың негізгі қасиеттерін атаңыз:
* Жеңіл сіңіріледі
* Тез ериді
* +Стериндерді адсорбциялайды
* + Стериндерді қайта сіңірілуіне жол бермейді
* Организмде маңызды рөл атқармайды
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарын атаңыз:
* Глютамин
* Пролин
* +Метионин
* +Лизин
* Аргинин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарын атаңыз:
* +Валин
* Аланин
* +Изолейцин
* Аспарагин
* Цистин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарына жатады:
* Серин
* +Лейцин
* Цистеин
* +Фенилаланин
* Цистеин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарына жатады:
* Глютамин қышқылы
* +Валин
* Цистеин
* +Лизин
* Аргинин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарына жатады:
* Глютамин қышқылы
*+Валин
*+ Лейцин
*+ Триптофан
* Глютамин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарына жатады:
* Серин
* +Метионин
* Цистеин
*+ Изолейцин
* Тирозин
! Алмастырылмайтын амин қышқылдарына жатады:
* Глютамин
* +Триптофан
* Пролин
* +Треонин
* Аргигин
! Көрсетілген амин қышқылдарының ішінде алмастырылмайтындарын атаңыз:
1 Глютамин
* +Валин
* + Треонин
* Пролин
* Аспарагин қышқылы
! Тиімді тамақтану дегеніміз не?
*+ организмнің энергия шығындарын өтейтін тамақтану
*+ организмді пластикалық материалдармен қамтамасыз етіп тамақтану
* + организмді витаминдермен қамтамасыз етіп тамақтану
* + организмді макро және микроэлементтермен қамтамасыз етіп тамақтану
* науқастарға арналған тамақтану режимі және арнайы құрастырылған тамақтану рационы
! Холестериннің көп мөлшері қай азық-түліктерде кездеседі?
* + Ірімшік
* Көкөністер
* + Қара уылдырық
* + Жұмыртқа
* Өсімдік майы
! 4 реттік тамақтану режимін құрастырғанда түскі ас тәуліктік рационның қанша пайызын құрайды?
* 10%
* 15%
* 20%
* +40%
* 70%
! 4 реттік тамақтану режимін құрастырғанда таңғы ас тәуліктік рационның қанша пайызын құрайды?
* 10%
* 15%
*+3 25%
* 40%
* 70%
! Ұзақ уақыт белоктық ашығу кезінде қандай аурулар дамиды?
* Семіздік
* +Алиментарлық маразм
* +Квашиоркор
* +Дистрофия
* Қант диабеті
! Ұзақ уақыт белоктық ашығу кезінде қандай аурулар дамиды?
* Семіздік
* Гипертониялық ауру
* +Квашиоркор
* Пеллагра
* +Алиментарлық дистрофия
! КҚМҚ жататындар:
* +линоль қышқылы
* +линолен қышқылы
* +арахидон қышқылы
* олеин қышқылы
* пальмитин қышқылы
! Фосфолипидтерге жатады:
*+кефалин
* +лецитин
* крахмал
* клетчатка
* фруктоза
! Организмде холестериннің көп мөлшерде жиналмауына қандай заттар әсер етеді?
* +лецитин
* қаныққан май қышқылдары
*+холин
* көмірсулар
* +метионин
! Сыртқы қабығы аршылған күрішті ұзақ уақыт пайдаланғанда қандай ауру дамиды?
* рахит
* +авитаминоз В1
* авитаминоз С
*+ бери-бери
* пеллагра
! 4 реттік тамақтану режимін құрастырғанда кешкі ас тәуліктік рационның қанша пайызын құрайды?
* 10%
* 15%
* + 25%
* 40%
* 70%
! Калий қандай азық-түліктерде көп кездеседі?
* бұршақ
* қырыққабат
* +картоп
* +кептірілген жүзім
* +кептірілген өрік
! Гипокалийемия кезінде тамақтану рационына қандай азық-түліктер енгізеді?
* алма
* алмұрт
* +кептірілген өрік
*+кептірілген жүзім
* қарбыз
! Үйлесімді тамақтануды құрастырғанда қандай азықтарды енгізеді:
* тәттілер
* + көкөністер
* + жемістер
* шұжық өнімдері
* энергетикалық сусындар
! Дұрыс тамақтану рационына қандай азықтар кіреді?
* кондитерлік өнімдер
* + Сүт және сүт өнімдері
* + Жемістер, көкөністер
* + балық
* чипсылар
! Жануар текті белоктың тағам көздерін атаңыз:
* + жұмыртқа
* бұршақ тұқымдастар
* +ет
* + Сүт өнімдері
* жармалар
! Белоктың негігі қызметін атаңыз:
* +пластикалық
* +ферменттер құрамына кіреді
* +энергетикалық
*+ қорғаныш
* тосқауылдық
! Ішек перистальтикасын белсендіретін тағамдық заттектерді атаңыз:
* глюкоза
* галактоза
* +целлюлоза
* крахмал
* +клетчатка
! Ішек және асқазанның шырышты қабатына тітіркендіргіштік әсер ететін азықтарды көрсетіңіз
* +дәмдеуіштер
* буға пісірілген балық
* ет суфлесі
* сүт өнімдері
* +ысталған, ащы тағамдар
! Ұлттық сүт қышқылды тағамдарды атаңыз
* +қымыз
* сүт
* шырын
* +шұбат
* +айран
! Қымыздың пайдалы қасиеттерін атаңыз:
* +иммунитетті жоғарлатады
* +витаминдердің жеткіліксіздігін толтырады
* перистальтиканы жоғарлатады
* + ішек микрофлорасын қалыптандырады
* қоздырғыш әсер етеді
! Қазақтың ұлттық сүт қышқылды тағамдардын атаңыз
* қаймақ
* сүт
* шырын
* + қымыз
* +шұбат
! А және D витаминдерінің ішкі ағзалар мен тіндерде жиналып, организмнің өсуіне кері әсер ететін витаминді атаңыз:
* B Витамині
* C Витамині
*+ E Витамині
* PP Витамині
* Биотин
! Дұрыс тамақтану тәртібі дегеніміз не?
* белокты қажет мөлшерде қолдану
* майды қажет мөлшерде қолдану
* Витаминдермен қамтамасыз етілген
* Микроэлементтермен қажет мөлшерде қамтамасыз ету
*+Тамақты әр ас қабылдау реттілігіне бөлу
! Эссенциалды КҚМҚ атаңыз:
* стеарин
*+линоль
* +арахидон
* пальмитин
* +линолен
! КҚМҚ атаңыз:
* стеарин
* +линоль
* янтарь
* пальмитин
* +арахидон
! Тиімді тамақтанудың элементін атаңыз:
* Реттелетін энергия шығыны
* Реттелмейтін энергия шығыны
* Негізгі алмасуға кететін энергия шығыны
* Еңбек жұмысына кететін энергия шығыны
*+Негізгі тағамдық заттардың үйлесімділігі
! Майда еритін витаминдерге жатады:
* + А витамині
* + Д витамині
* С витамині
* РР витамині
*+ Евитамині
! Тамақтанудың сандық көрсеткішін не анықтайды:
* Тағамдарды кулинарлық өңдеу
* Тағамдар ассортименті
*+ Минералдық заттардың арақатынасы
*+ Белок, май, көмірсулардың арақатынасы
*+Калориялығы
! Белоктардың организмдегі негізгі қызметін атаңыз:
* эндогенді судың көзі
* +пластикалық қызмет
* витаминдерді еріткіш
* +қорғаныш қызметі
* +ферменттер, гормондар, иммундық денелер, қан жасушаларының құрамына кіреді
! Толыққұнды белоктарға жатады:
* Сандық қатынаста алмастырылатын және алмастырылмайтын амин қышқылдары бар
* бір ғана алмастырылатын амин қышқылы бар
* бір ғана алмастырылмайтын амин қышқылы бар
* барлық алмастырылатын амин қышқылдары бар
* + барлық алмастырылмайтын амин қышқылдары бар
! Ересек адамның тамақтану рационында белоктың мөлшері:
* 1 кг салмаққа 0,3 г
* 1 кг салмаққа 0,5 г
* +1 кг салмаққа 1,0 г
* 1 кг салмаққа 2,0 г
* 1 кг салмаққа 3,0 г
! Халықтың нақты тамақтануын зерттеудің негізгі бағыттарын атаңыз:
* Биохимиялық
*+Әлеуметтік гигиеническое
*+Әлеуметтік-экономикалық
* Баланстық
* Жекеленген
! Д витаминінің тағамдық көзін көрсетіңіз:
* Нан және нантоқаш өнімдері
* +треск бауыры
* +Мал бауыры
* Көкөністер
* Макарон өнімдер
! Фолий қышқылының негізгі көзін атаңыз:
* баклажан
* +Шпинат жапырағы
* +петрушка
* Қызылша
* асқабақ
! Каротиннің негізгі көзін атаңыз:
* +томат грунттық
* +сәбіз
* +қызыл тәтті бұрыш
* жасыл алма
* картоп
! Қай азық-түліктерді йод жеткіліксіздігінің профилактикасында йодпен байытады?
* жемістер
* ет
* +тұз
* +ашытқы
* қарақұмық жармасы
! Магнийге бай жармаларды атаңыз:
* +сұлы
* +қарақұмық
* арпа
* күріш
* жүгері
! Цинкқа бай азық-түліктер:
* + бұршақ тұқымдастар
* сүзбе
* алмалар
* қызылша
* +бауыр
! Селеннің жеткіліксіздігінде қандай ауру дамиды?
* Боткин ауруы
* +Кешан ауруы
* Пиелонефрит
* Миокардит
* Семіздік
! Халықтың тамақтану негізінде әлеуметтік-экономикалық зерттеу әдістерін атаңыз?
* Анкеталық
*+Баланстық
* Сұрау-өлшеу
* Химиялық
*+Бюджеттік
! Халықтың тамақтануының отбасылық және жеке тамақтануын зерттеу әдістерін атаңыз?
* Бюджеттік
*+Анкеталық
*+Сұрау-өлшеу
*+Өлшеу
* тамақтануды ас мәзірі бойынша анықтау
! Халықтың тамақтануын ұжымдық зерттеудегі есептеу әдістерін атаңыз?
*+ Есеп беру арқылы
*+ Ас мәзірі бойынша
* Өлшеу
* Зертханалық
* Анкеталық
! Халықтың тамақтануын ұжымдық зерттеу әдістерін атаңыз?
* Анкеталық
* Бюджеттік
* Баланстық
*+ Ас мәзірі бойынша
*+ Есеп беру арқылы
! Балаларда йод жетіспегенде байқалады:
* семіздік
* +бойының өспеуі
* анемия
* + ойлау қабілетінің кеш дамуы
* флюороз
! В 1 витамині жеткіліксіздігінің алғашқы көріністері?
* Капиляр қызметінің бұзылысы байқалады
* +Қанда және зәрде пирожүзім қышқылының мөлшерінің жоғарлауы
* Жүйке жүйесінің, психиканың бұзылысы
* Түкті фоликулалардағы қан кету
* Асқазан секрециясының бұзылуы
! Организмде холестериннің артық мөлшерде жиналмауына қандай заттар ықпал етеді?
* +Лецитин
* +КҚМҚ
* Белоктар
* Қаныққан май қышқылдары
* Қанықпаған май қышқылдары
! Зоостериндердің негізгі өкілі:
* Ситостериндер
* КҚМҚ
* +Холестерин
* Фосфолипидтер
* Витамин Д
! Фитостериндердің негізгі өкілі:
* +Ситостериныдер
* КҚМҚ
* Холестерин
* Фосфолипидтер
* Витамин Д
! Қай көмірсу ішек перистальтикасын белсендіреді?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* +Клетчатка
! Холестеринді организмнен шығарылуына қай көмірсу қатысады?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* +Клетчатка
! Ішектің қалыпты микрофлорасын қай көмірсу қамтамасыз етеді?
* Галактоза
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* +Клетчатка
! Қай көмірсу бауырда кездеседі?
* Крахмал
* +Гликоген
* Пектин
* Фруктоза
* Лактоза
! Қай көмірсу қышқыл мен қанттың қатысуымен сулы ерітіндегі желетәрізді және коллоидты массаның түзілуіне әкеледі?
*+Пектин
* Сахароза
* Фруктоза
* Мальтоза
* Лактоза
! Селенге бай азықтарды көрсетіңіз:
* +жармалар
* сүзбе
* +сарымсақ
* қант
* +теңіз өнімдері
! Организмде гликоген түзілуіне жеңіл пайдаланылатын көмірсуды атаңыз?
*+Глюкоза
* Крахмал
* Лактоза
* Пектин
* Клетчатка
! Сүт және сүт өнімдерінде кездесетін көмірсуды атаңыз:
* Глюкоза
* Крахмал
*+ Лактоза
* Пектин
* Клетчатка
Тесты по Кодексу РК «О здоровье народа и системе здравоохранения»
! Салауатты өмір салтының қалыптасуына жатады:
*+Салауатты өмір салтын насихаттау
*+Дұрыс тамақиануды насихаттау
*+Аурудың алдын алу
*+Салауатты өмір салтына байланысты аурудың алдын алу, денсаулықты нығайтуға байланысты халыққа гигиеналық оқу және тәрбие жұмыстарын жүргізу
*Тұрғылықты жерді және оқу орнын таңдау
! Йоджетіспеушілік ауруларының алдын алу бойынша шаралар мына принциптер бойынша іске асырылады:
*+Мемлекеттік органның жауапкершілігі, физикалық жіне заңды тұлғалардың өндірістік талаптарға сай болуы, ҚРда асханалық және аспаздық йодты тұздың кірісі мен шығысының іске асырылуы;
*+Йоджетіспеушілік ауруымен ауыратын тұлғалардың медициналық көмек алу қолжетімділігі;
*Зиян әсер ететін йодты тұз және йодпен байланыстағы тағамдық өнімдермен байланысты тұлғалардың құқығын қорғау
*ҚР тұрғындарының қалауы
*Міндетті сауықтыру бағдарламасын орындау
!Денсаулық қорғау барысындағы мемлекеттік саясаттың принциптерін атаңыз:
* +Тұлғаларды қауіпсіз, әсерлі және сапалы медициналық көмек алудағы құқықтарының теңдігін қамтамасыз ету;
* +Балаларды және аналарды қорғау;
*+Тегін медициналық көмек алуды қамтамасыз ету кепілдемесі;
*+Денсаулық сақтау жүйесінің алдын алу шараларының бағыты;
*Ақылы медициналық көмектің бағыты;
!ҚР халқының денсаулық сақтау жүйесінің кодексі қабылданды:
* 2009 ж қазан
* 2009 ж қыркүйек
* 2009 ж наурыз
* 2010ж ақпан
* 2008ж қыркүйек
! Денсаулық бұл
*+Физикалық әсер және аурудың болмауы ғана емес, физикалық, рухани және әлеуметтік жағдайы;
*Физикалық әсер мен аурудың мүлде болмауы
*Қоршаған ортанығ өзгеруіне қалыптасу мүмкіншілігі
*Патологиялық процесстердің мүлде болмауы
*Белсенді өмір сүретін тұлғаның жағдайы
!Денсаулық сақтау барысындағы мемлекеттік айналым жүзеге асырылады:
*ҚР Басқармасы, ҚР МД
*ҚР Президенті, ҚР Басқармасы, Қр МД
*ҚР Басқармасы, Орталық және жергілікті кодекске сәйкес атқарушы органдар
*ҚР МД
*ҚР МД, әкімшілік
! Денсаулық қорғау барысындағы мемлекеттік айналым мына жолдармен жүзеге асырылады:
Адамның денсаулығына кері әсер беретін мемлекеттік санитар эпидемиологиялық қадағалау, фармацевтикалық және медициналық мемлекеттік бақылау, лицензиялау,аккредитациялау, денсаулық қорғау саласындағы аттестациялау, мемлекеттік тіркеу, дәрілік заттар, медициналық техникалық өнім, заттардың жеке түрі;
*Денсаулық қорғау саласындағы тауарларды потвердить
*Нормативті документтерге қойылған техникалық регламентті талаптар стандарттау
*Денсаулық сақтау ұйымдастырудағы дәрілік заттар және медициналық қызметтерге қойылатын мемлекеттік айналым бағасы
*Медициналық және фармацевтикалық заттарды қадағалау
*Медициналық денсаулық сақтау саласындағы медициналық экспертиза
! ҚР Денсаулық сақтау саласындағы заңдылығы негізделеді:
*ҚР Конституциясы
*+Халықтың денсаулығы және денсаулық қорғау жүйесіндегі кодексі
*Халықаралық келісім ережелері
*Денсаулық қорғау саласындағы ҚР нормативті құқықтық акті;
*ҚР Басқармасының ұйғарымдары және ҚР Президентінің бұйрықтары
!Денсаулық қорғау жүйесі тұрады:
*Мемлекеттік және жеке медициналық ұйымнан
*Мемлекеттік сектор
*Денсаулық қорғаудың мемлекеттік және мемлекеттік емес секторынан
*Мемлекеттік және медициналық ұйымдар, Ұлттық холдингтер
*+ Медициналық және медициналық емес сектордағы денсаулық қорғау және медициналық сақтандыру ұйымдары
! Дәстүрлі медицина бұл:
* +Медицина бөлімдер және медицинаның қызметкерлерінің бөлімі, медициналық практиканың көпжылдық дәстүріне негізделген ауруды емдеу және алдын алу әдістері
* Халық емшісі
* Медициналық ұйымға көрсетілетін медициналық көмек
* Әртүрлі аурулардың еміне қолданылатын табиғи факторлар
* Дәлелді медицина
!Дәстүрлі медицинаның әдісіне жатады:
* Психотерапия, гипноз
* Дәрілік терапия
* Табиғи өнімдерге негізделген әдіс
* Гомеопатия, гирудотерапия, мануальнді терапия, рефлексотерапия, фитотерапия табиғи өнімдерге негізделген әдіс
* +Емдік терапия и физиоем
! Медициналық көмектің негізгі түрі:4
* Дәрігерге дейінгі медициналық көмек
* Квалифиционды медициналық көмек
* Арнайы медициналық көмек
* Жоғары сапалы медициналық көмек
* +Өмір сүру шартына қолайлы құрылым
СӨЖ
! Бірнеше шырындардың жиынтыңын (негізгі шырынға 35% басқа шырындар қосады) аталады:
* комбинирленген шырындар
* +купажирленген шырындар
* купирленген шырындар
* араласқан шырындар
* витаминмен байытылған шырындар
! Ауыз суын қандай заттармен еріту арқылы жасанды минералдық суларды алады:
* натрий тұздары
* + натрий тұздары және көмірқышқыл газымен қаныққан магний
* арнайы эссенциялар
* тағамдық қышқылдар мен тұздар
* консервіленген заттар қосылған әртүрлі тұздар
! Алкогольсіз сусындар өндірісінде лимон, шарап тағамдық қышқылдарын қандай мақсатта қолданады:
* дәмін жақсарту үшін
* консистенциясын жақсарту үшін
* + сусындарды қышқылдандыру үшін
* иісін беру үшін
* тұрақтандырғыш ретінде
! Газдалған сусындар өндірісіндегі сатуратор аппараты қандай мақсатта пайдаланылады:
* сусындардың cтерилизациясында
* сусындардың консистенциясын жақсарту үшін
* әртүрлі заттарды бөлу мақсатында
* +көмірқышқыл газымен байыту
* алкогольсіз сусындарға пайдаланылатын суды фильтрден өткізу
! Жасанды салқындатқыш сусындарды неден дайындайды:
*+ эссенциялардан
* морстардан
* экстракттардан
* шырындардан
* + органикалық қышқылдардан
! Табиғи шырындар жіктелінеді
* қалпына келтірілген
* + мөлдірленген
*+ жұмсағымен
* бүтін жидектер мен жемістермен
* цедра қосылған
! Табиғи салқындатқыш сусындарды неден дайындайды
* эссенциядан
* + морстан
* + экстрактан
* + шырындардан
* органикалық қышқылдардан
! Сусындарды көмірқышқыл газымен байыту қай жерде жүреді?
* сепараторларда
* пастеризаторларда
* + сатураторларда
* фильтрда
* гомогенезаторда
! Салқындатқыш сусындарға ароматты қай заттар арқыл береді?
* тағамдық қышқылдар
* тағамдық қоспалар
* +тағамдық жеміс эссенциялары
* тағамдық концентраттар
* консервілейтін заттар
! Саңырауқұлақта қандай көмірсу бар?
* клетчатка
* крахмал
* фруктоза
* + гликоген
* пектин
! Саңырауқұлақ белогының жеңіл сіңірілуі немен түсіндіріледі:
* белоктың ерігіштігінің жоғары болуы
* + Саңырауқұлақтың құрамында хитиннің болуымен
* белоктың ерігіштігінің төмен болуы
* құрамында амонийлі азоттың мөлшерінің жоғары болуы
* Саңырауқұлақтың құрамында пурин негіздерінің болуымен
! Саңырауқұлақтың құрамында қандай минералдық элементтер бар:
* кальций
* магний
* темір
* + цинк
* + фосфор
! Гипервитаминоз бұл:
* организмге витаминдердің мүлдем түспеуінен туындайтын патологиялық жағдайы
* + организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдайы
* организмге витаминдердің түспеуі
* витаминдердің сіңуінің бұзылуы
* тұз-су балансының бұзылуы
! Авитаминоз бұл:
* тұз-су балансының бұзылуы
* витаминдердің сіңуінің бұзылуы
* +организмге ұзақ уақыт витаминнің мүлдем түспеуінен туындайтын жағдай
* организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдайы
* организмге көмірсулардың жеткіліксіз түсуімен байланысты патологиялық жағдайы
! Гиповитаминоз бұл:
* витаминдердің сіңуінің бұзылуы
* организмдегі кальцийдің жетіспеушілігінен туындайтын бұзылыс
* тамақта витаминнің болмауы
* организмге витаминдердің артық түсуімен байланысты патологиялық жағдайы
* + организмге ұзақ уақыт витаминнің мүлдем түспеуінен туындайтын патологиялық жағдай
! Дұрыс тамақтанбағанда туындайтын алиментарлық ауруды көрсетіңіз:
* +Алиментарлық маразм
* грипп
* + квашиоркор
* +Семіздік
*дизентирия
! Өсімдік текті майлардың биологиялық әсері немен түсіндіріледі:
* + Жақсы сіңімділігімен
* Жоғарғы энергия құндылығымен
* Жақсы органолептикалық қасиетімен
* құрамында А және Д витаминдерінің мөлшерінің жоғары болуы
* + Көп қанықпаған май қышқылдарының болуы
! Жануар текті майлардың құрамында қатты қаныққан май қышқылдарының болуы немен түсіндіріледі?
* органолептикалық қасиетімен
* биологиялық құндылығымен
* тағамдық құндылығы
*+ Балқу температурасының жоғары болуы, тугоплавкость
* Балқу температурасы төмен
! Ересек адам тәулігіне қандай мөлшерде суды пайдалану қажет:
* 100 мл
* 500 мл
* 1л
*+ 2л
* 5 л
! Қандай мөлшерде ересек адам тәулігіне суды пайдалану қажет:
* 200 мл
* 500 мл
* 1л
*+ 2л
* 5 л
! Жас ұлғайған сайын пайдаланатын су мөлшері:
* жоғарлайды
* + азаяды
* өзгермейді
* дене салмағынан 95% құрайды
* + дене салмағынан 60% төмен құрайды
! Кімге су ішу тәртібі аса қажет:
* Суық климатта тұратындарға
* + ыстық цехта жұмыс істейтіндер
* Нәрестелерге
* Бүйрек ауыратындар
* Қант диабетімен ауыратындар
! Су ішу тәртібі аса қажет адамдар:
* + Ыстық климатта тұратындарға
* Қоймаларда істейтіндер
* Нәрестелерге
* Бүйрек ауыратындар
* Қант диабетімен ауыратындар
! Су ішу тәртібі аса қажет топтар:
* + Сталеварлар
* Спортсмендер
* +Аспаздар
* Механиктер
* Мұғалім
! Жыныс ерекшеліктеріне қарай негізгі алмасу қалай өзгереді?
* Жас келіншектерде жоғары, жас ұлғайған сайын еркектердің негізгі алмасуына теңеледі
* Еркектерге қарағанда, әйелдерде жасы ұлғайған сайын жоғарлайды
* Еркектерге қарағанда, әйелдерде жоғары
* + Еркектерге қарағанда, әйелдерде төмен
* өзгермейді
! Энергия шығынынының өлшем бірлігін көрсетіңіз:
* Ват
* Килограмм
* + Джоуль
* Градус
* Процент
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша еркектер үшін кәсіптік топтар саны?
* 4 топ
* +5 топ
* 6 топ
* 7 топ
* 8 топ
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша әйелдер үшін кәсіптік топтар саны?
* +4 топ
* 5 топ
* 6 топ
* 7 топ
* 8 топ
! Өндіріс толығымен автоматтандырылған жағдайда істейтін өнеркәсіп жұмысшыларының энергия шығыны еңбек қарқындылығының қай тобына жатады?
* +Ой жұмысымен айналысатындар
* Жеңіл физикалық еңбекпен айналысатындар
* Жұмыс түрі орташа
* Ауыр жұмыс істейтіндер
* Өте ауыр жұмыс түрімен айналысатындар
! «Тағамдық заттектер мен энергияға физиологиялық қажеттілік нормасы» бойынша кәсіптік топтарға жатпайды? 1
* +Нәрестелер
* Ересек әйелдер мен еркектер
* Балалар және жасөспірімдер
* Жүкті және емізетін аналар
* Қарт адамдар
! Студенттердің тамақтану ерекшеліктері қандай?
* + Дұрыс емес тамақтану
* Үйлесімді тамақтану
* Тамақтану тәртібін қатаң сақтау
* +Түскі тамақтың орнына жүрекжалғау
* +Ыстық тамақ ішпеу
! Студенттердің тамақтану ерекшеліктері қандай?
* Үйлесімді тамақтану
* + Қоғамдық тамақтану орындарындарында тамақтану
* Тамақтану тәртібін қатаң сақтау
* + Фаст-фудпен тамақтану
* + Ыстық тамақтың болмауы
! Дұрыс тамақтануға қарай тамақтану статусы қалай бөлінеді:
* Қарапайым
* +Оптимальды
* + Артық
* +Жеткіліксіз
* Күрделі
! Қарт адамдардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* Энергетикалық құндылығы жоғары рацион
* Рационға жануар текті белоктарды енгізу
*+ Табиғи склерозға қарсы заттармен байыту
* Қатты жануар текті майларды пайдалану
*+Жоғарғы биологиялық толыққұнды тамақтанумен қамтамасыз ету
! Не себепті қарт адамдардың тамақтануында жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеу қажет?
* Зат алмасу процестерінің қарқындылығы төмендегендіктен
* + Ас қорыту қарқындылығы төмендегендіктен
*+ Ішектің микрофлорасына жағымсыз әсер етеді
* Жас ерекшелгіне қарай
* Жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеуге болмайды
! Ауылшарушылық жұмысының ерекшелігін атаңыз:
* Иондаушы радиацияның әсері
* Жылдың барлық мезгіліндегі еңбектің ауыр түрлері
* + Жылдың әр мезгіліндегі еңбек ауырлығының әртүрлілігі
* Жоғарғы температураның күнде
* Атмосфералық қысымның Работа в условиях воздействия ного давления
! Спортмендердің рационында қандай тағамдық заттекті шектеу қажет?
* Белоктар
* +Майлар
* Көмірсулар
* Витаминдер
* Минералдық заттар
! Ауыл шаруашылық жұмысшыларының қай тобына емдік-профилактикалық тамақтануға қажеттілік туындайды?
* Малшылар
* +Пестицидтармен жұмыс істейтіндер
* Механизаторлар
* Күрішшілер
* Сауыншылар
! Ой жұмысымен айналысатындардың тамақтану рационының ерекшеліктерін атаңыз:
* +склерозға қарсы заттардың мөлгерінің жоғары болуы
* Қарапайым көмірсулардың санының жоғары болуы
* тәулігіне үлкен порциямен 2 рет тамақтану тәртібі
*+ С және Р витаминдері мөлшерінің жоғары болуы
* + тәулігіне қалыпты порциямен 4-5 рет тамақтану тәртібі
! Ауыл шаруашылық жұмысшыларының тамақтану рационының ерекшеліктерін атаңыз:
* +Аш қарынға таңғы ас
* Таңғы ас ішпей, жұмысқа кірісу
* +астық жинау кезінде рационның калориясын жоғарлату
* тәулігіне 2 рет тамақтану
* +сандық арақатынаста дұрыс тамақтану
! Балалардың тамақтануындағы маңызды азық-түліктер:
* Майлы ет
* + Сүт
* + Сүзбе
* Шошқа еті
* Торт
! Қарт адамдардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* Энергетикалық құндылығы жоғары рацион
* Рационға жануар текті белоктарды енгізу
* +Табиғи склерозға қарсы заттармен байыту
* Қатты жануар текті белоктарды пайдалану
* + Жоғарғы биологиялық толыққұнды тамақтанумен қамтамасыз ету
! Ой жұмысымен айналысатындардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* + Қарапайым көмірсулар саны азайтылады
* Қарапайым көмірсулар көлемі жоғарлайды
* + Липотропты заттар көлемі жоғарлайды
* + Витаминдердің көлемі жоғарлайды
* тәулігіне үлкен порциямен 2 рет тамақтану тәртібі
! Фаст-фудті жиі қолдану неге алып келеді?
* + Семіздікке
* +Атеросклерозға
* Зәр шығару жүйесінің ауруына
* 1 типті диабетке
* Өт-тас ауруына
! Фаст-фудта қандай майлар көп кездеседі:
* КҚМҚ
* +Холестерин
* +Транс-майлар
* Омега -3
* Өсімдік текті майлар
! Энергетикалық сусындардың құрамын атаңыз:
* + Кофеин
* +Теобромин
* Минералдық элементтер
* +Таурин
* Танин
! Энергетикалық сусындарды пайдалану ережесін атаңыз:
* + Кофеиннің тәуліктік дозасынан артық қолданбау
* + Балалар мен жүкті әйелдерге мүлдем болмайды
* Балалар мен жасөспірімдерге тұтынуға болады
* +Тоникті алкогольмен араластыруға болмайды
* Шексіз пайдалануға болады
! Энергетикалық сусындарды дүкендерде таратуға тиым салынған мемлекеттер:
* + Дания
* Қазақстан
* Ресей
* + Франция
* +Норвегия
! Энергетикалық сусындарды қай топ адамдарына пайдалануға болмайды:
* + Қан қысымы жоғары адамдарға
* Алыс жол жүргіншілеріне
* + Жүкті әйелдер
* + Балалар
* + Емізетін әйелдерге
! Қартайғанда не себепті организмнің энергияға деген қажеттілігі төмендейді:
* Белоктың жеткіліксіз түсуімен
* Әртүрлі ауруларға деген бейімділікпен байланысты
* Ас қорыту жүйесінің жұмысының төмен болуымен
* Қартайғанда организмнің энергияға деген қажеттілігі төмендемейді
*+Зат алмасу процесінің қарқындылығының төмен болуымен байланысты
! Қартайғанда организмге белоктың артық мөлшерде түсуі неге әкеледі?
* Зат алмасуды жақсартады
* Амин қышқылдарының түсуін жоғарлатады
* Организмнің жалпы жағдайын жақсартады
* ЖҚЖ оң әсер етеді
*+Бауыр мен бүйрекке үлкен жүктеме түсіреді, атерогенді әсер етеді
! Қарт адамдардың тамақтануында құрамында жануар текті майлар бар қандай азықты пайдаланған дұрыс:
* Жануар еті
*+ Сүт өнімдері
* Кондитерлік өнімдер
* Шошқа еті
* Құрамында жануар текті белогы бар әртүрлі өнімдер
! Қарт адамдардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* Энергетикалық құндылығы жоғары рацион
* Рационға көп мөлшерде жануар етін енгізу
* +Табиғи склерозға қарсы заттармен байыту
* міндетті түрде жануар текті майларды пайдалану
* Шектеу қойылмайды
! Қартайғанда организмге майлардың артық мөлшерде түсуі неге әкеледі?
* Зат алмасуды жақсартады
*+ Атеросклерозға әкеледі
* Ешқандай әсері болмайды
* Мутагенді әсер етеді
* Организмнің жалпы жағдайын жақсартады
! Не себепті қарт адамдардың тамақтануында жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеу қажет?
* Зат алмасу процестерінің қарқындылығы төмендегендіктен
* + Ас қорыту қарқындылығы төмендегендіктен
*+ Ішектің микрофлорасына жағымсыз әсер етеді
* Жас ерекшелгіне қарай
* Жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеуге болмайды
! Не себепті қарт адамдардың тамақтануында жануар текті майларды шектеу қажет?
* Жануар текті майлар ішекте шіріткіш өнімдердің пайда болуына әкеледі
*+ Жануар текті майлар организмге атерогенді әсер етеді
* Ас қорыту жүйесінің төмен болумен
* Зат алмасу процесінің қарқындылығының төмен болуымен
* Жануар текті майлар ды шектеуге болмайды
! Қарт адамдардың тамақтануына қандай көмірсуды енгізген дұрыс:
* Глюкоза
* Гликоген
* Крахмал
* Сахароза
*+Клетчатка
! Балалар тамақтануының ерекшеліктерін атаңыз:
* Майлаға қажеттіліктің жоғары болуы
* Қарапайым көмірсуларға қажеттіліктің жоғары болуы
*+ Белоктарға қажеттіліктің жоғары болуы
* Липотропты заттарға қажеттіліктің жоғары болуы
* Алмастырылмайтын амин қышқылдарына қажеттіліктің жоғары болуы
! Қарт адамдардың тамақтануына қандай азық-түліктерді ұсынған дұрыс:
* Жануар еті
*+ Сүт өнімдері
*+ Көкөністер
* Шошқа еті
*+ Жемістер
! Қарт адамдардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* Энергетикалық құндылығы жоғары рацион
* Рационға көп мөлшерде жануар етін енгізу
* +Табиғи склерозға қарсы заттармен байыту
* Міндетті түрде жануар текті майларды пайдалану
* Шектеу қойылмайды
! Не себепті қарт адамдардың тамақтануында жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеу қажет?
* Зат алмасу процестерінің қарқындылығы төмендегендіктен
* + гиперхолестеринемияға әкеледі
*+ Ішектің микрофлорасына жағымсыз әсер етеді
* Жас ерекшелгіне қарай
* Жеңіл сіңетін көмірсуларды шектеуге болмайды
! Қарт адамдардың тамақтануына қандай көмірсуларды пайлану қажет:
* Глюкоза
* Гликоген
* Крахмал
*+Пектиндік заттар
*+Клетчатка
! Иммунитетті жоғарлатуға пайдаланатын бал өнімдері:
* + Гүл тозаңы
* + Бал
* Бракшун
* + Маточное молочко
* Хитозан
! Бал өнімдерін атаңыз:
* Мумие
* + Бал
* Бракшун
* + Прополис
* Хитозан
! Балдың пайдалы қасиеттерін атаңыз:
* + Организмнің бейімделу қасиетін жоғарлатады
* + Антибиотикалық белсенділік қасиеті бар
* АҚ жоғарлатады
* ОЖЖ қажытады
* Май алмасуын реттейді
! Тәуліктік тамақтану рационында жануар текті май мен өсімдік текті майдың оңтайлы арақатынасын атаңыз:
*45% : 55%
*50% : 50%
*+ 70% : 30%
*85% : 15%
*25% : 75%
! Медицинада және тамақтануда какао майын қалай пайдаланады?
* + Жақпа майлары мен суппазиториялар негізін дайындағанда пайдаланады
* + Шоколад дайындауда қолданады
* Йод препараттарын дайындауда
* Газдалған сусындар өндірісінде
* кофе өндірісінде
! Анардың пайдасын атаңыз:
* + Қан түзілуді белсендіреді
* антибиотикалық қасиетке ие
* + радиацияға қарсы әсер
* ОЖЖ қажытады
* Қан тоқтатқыш әсер
! Ой жұмысымен айналысатындардың тамақтануына қойылатын негізгі талаптар:
* +Қарапайым көмірсулар саны азайтылады
* Қарапайым көмірсулар көлемі жоғарлайды
* +Липотропты заттардың көлемін жоғарлату
* Витамин жетіспеушілігі
* тәулігіне үлкен порциямен 2 рет тамақтану тәртібі
! Банан қандай минералдық элементтерге бай:
* Йод
* Марганец
* + Калий
* + Темір
* Кальций
! Ананастың құрамында белокты ыдырататын қандай зат бар:
* Бром
* Лактаза
* + Бромелин
* Пептидаза
* Теобромин
! Шұбат бұл:
* +түйенің сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* бие сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* сиыр сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* Сепаратордан өткізілген сүт
* ешкі сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
! Кумыс бұл:
* түйенің сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* +сүт қышқылды бактериялармен бие сүтін ұйыту арқылы алынған ашыған сүт өнімі
* сиыр сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* Сепаратордан өткізілген сүт
* ешкі сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
! Айран бұл:
* түйенің сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* бие сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* +сиыр сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
* Сепаратордан өткізілген сүт
* ешкі сүтінен дайындалатын ашыған сүт өнімі
! Қазақтың ұлттық ет өнімдерін атаңыз:
* Қымыз
* +Жая
* + Қазы
* Шұбат
* Құрт
! Балалардың тамақтануында қандай витаминдер ерекше орын алады:
* +А
* В12
*+Д
* К
* РР
! Мектепке дейінгі балалардың тамақтану тәртібінің ерекшелігін атаңыз:
* + Аз мөлшерде жиі тамақтану
* + 2-3 сағат сайын тамақ ішу керек
* 3-реттік тамақтану
* Жиі жүрек жалғау
* Бесіндік астың болмауы
! Финикидің пайдалы тағамдық компонентін көрсетіңіз?
* + Клетчаткаға бай
* Құрамында клетчатканың мөлшері аз
* + Калийге бай
* Қаныққан май қышқылдарына бай
* Пектиндік заттарға бай
! Тағамның қандай липотропты факторларын білесіз?
*холестерин
*+метионин
*+холин
*липаза
*+лецитин
? беттің ? беті