Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Прага праўды
Я пішу табе, нібы сяброўка – сяброўцы, і хай цябе гэта не здзіўляе: сама ж аднойчы чытала мой асабісты дзённічак, створаны для самапазнання, але воляй лёсу ператвораны ў найшчырэйшую справаздачу... Пішу, не спадзяваючыся нават на кроплю разумення, але жадаючы паставіць апошнюю кропку над “і” і гачак над “ў”. Ну дык вось.
Свае дзіцячыя мары я бадай што не памятаю. Хаця не, штосьці ўсё ж магу прыгадаць: феі, лёгкія і прыгожыя, што выпраменьваюць пачуццё любові, з гэтага бела-жоўтага святла ўзнікаюць новыя, новыя, новыя феі, іх робіцца настолькі шмат, што ў пакоі яны ўжо не змяшчаюцца – сцены пакою выбухаюць, нібыта гумовы шарык, у новым пакоі таксама хутка скончваецца прастора, ён таксама знікае, але прасторы не хапае ізноў, ізноў, ізноў – пакуль разам з феямі не пачынаюць рухацца межы Сусвету. Тут я звычайна прачыналася ад жаху.
Трэба зазначыць, што разуменне парадку лічбаў да мяне прыйшло ў дзевяць год, разам з адным артыкулам у «Науке и жизни». Там распавядалася, што праз дзесяць у сотай ступені гадоў у Сусвеце застануцца толькі электроны, кожны з якіх будзе адзіным асклепкам матэрыі ў прасторы, аб’ём якой будзе роўны дзесяці ў сто дваццаць сёмай ступені аб’ёмаў сучаснага Сусвету. Над гэтым артыкулам я плакала хіба не гадзіну. Нешта падобнае са мною было значна пазней, у адзінаццатым класе, калі я пачула песню пра людзей далёкай-далёкай будучыні. Яны здолелі падпарадкаваць сабе зоркі, падзяліць іх, каб не марнаваць ядзерную энергію бессэнсоўна, але ў рэшце рэшт прыйшоў час, калі апошняя зорка амаль спыніла сваё існаванне, і з трыльёнаў мільярдаў гадоў, што ўжо пражылі гэтыя людзі, у іх застаўся нейкі летуценны мільён, а потым – непазбежны канец, бо Сусвет з’яўляецца тэрмадынамічнай сістэмай, і ягоная энтрапія павялічваецца, пакуль рух элементарных часціц не спыніцца назаўжды... Але тады я ачомалася хутка – хвілін за пятнаццаць.
Прабач, сябровачка, за адыход ад тэмы – я рэдка спыняюся своечасова, і з гэтай прычыны пакутую. Але сутнасць маіх дзіцячых бясхмарных мар ты, спадзяюся, ухапіла. Пойду далей.
Школьнае навучанне разам з даволі спецыфічным выхаваннем не пакідала ніякага выбару, апроч таго, каб вучыцца настолькі аддана, наколькі гэта магчыма наогул. Дзіцячая цікавасць была ў гэтай справе вельмі-вельмі карыснай. Ты нават сабе і ўявіць не можаш ступені маёй тагачаснай адасобленасці ад аднагодкаў – што дзяўчат, што хлапцоў! Нават баўленне часу ў Сеціве (а туды я ўпершыню трапіла ў дзесяцігадовым узросце) амаль не змяняла сітуацыі – ў гэтым я падпарадкоўвалася матчынаму выбару, бо шукаць што б тое ні было я не наважвалася – настолькі ёй давярала. Добра, што дзядуля навучыў мяне граць у шахматы – адпаведны гурток ажно да пачатку вучобы ў Ліцэі заставаўся маім адзіным адхланнем. Калі б і гэтага не было – я дакладна б скокнула з балкону, як неаднаразова парывалася, але ніколі не наважвалася.
Ліцэй падараваў самае каштоўнае, што толькі можа мець чалавек – свабоду, якая філігранна балансавала на мяжы анархіі і пазбаўлення волі. І другую па значэнні каштоўнасць – сяброў ды сябровак – я набыла менавіта там. Ты – найлепшая з іх, наймудрэйшая і найшчырэйшая. Менавіта ў тваёй адмове наталіць жаданні майго цела і хаваецца нейкае несвядомае, інтуітыўнае разуменне маёй іншасці, якому доўга трэба было расці, каб стацца свядомым, звыклым і натуральным. Хаця б для мяне самой.
Адна дзяўчына, гісторык, што скончыла Ліцэй у тым жа годзе, у якім я пачала там навучацца, стварыла дэбатны клуб, дзе я атрымала ўпэўненасць у размове. А адна з настаўніц стварыла тэатральны гурток, дзе я перамагла ўласную баязлівасць, а потым – літаратурную суполку, што ва ўніверсітэце сталася такім жа адзіна магчымым адхланнем, як шахматны гурток – у школе.
Дарэчы, спецыяльнасць я абрала пад уплывам рытарычных перамог і з-за захопленасці сістэмнасцю абранай навукі. Калі б я спазнала сабе раней – выбар апынуўся б зусім іншым. Але атрымалася так, як атрымалася.
Нібыта выпадкова (лёс палічыўшы за выпадковасць!) я ўпершыню назвала сябе так, як мне падабаецца, – Аліса. Потым узнікла яшчэ адна “лялька” – Аліна. Прозвішчаў у гэтых асоб не было, ды я й не лічыла іх асобамі – так, марыянеткі. Але ж да чаго прыемна было кіраваць гэтымі марыянеткамі!..
Тым жа (пазамінулым) летам я пазнаёмілася з дзіўнай дзяўчынай, што малявала змрочныя коміксы ў японскім стылі ды змрочна апісвала будзённы побыт у брудным і змрочным горадзе. Малюнкі і тэксты падцвярджаліся фотаздымкамі – такімі ж змрочнымі, як яе творчасць. Нібыта размаўляеш з чалавекам, які жыве ў пекле.
Час рухаўся. Марыянеткі дужэлі, стасункі з жыхаркай пекла развіваліся, але на рэальны свет гэта ніяк не ўплывала: у ім я бадай што ідэальна адпавядала ўсім магчымым патрабаванням.
Аднойчы тая самая дзяўчына (няхай тут яе клічуць Ліліяй Ільіной, а мяне – Алісай Чапскай) выказала сваё самае патаемнае жаданне:
– З’ехаць з гэтага выклятага Богам гораду куды-небудзь далёка-далёка, дзе я буду займацца маляваннем, а хтосьці іншы, хто мяне зразумее і прыме, будзе забяспечваць мяне ежай, паперай, асадкамі, алоўкамі. І яшчэ каб быў камп’ютар і сканер, з дапамогай якіх я буду алічбоўваць уласную творчасць. Тады я нарэшце зраблюся шчаслівай...
– А ты дзе жывеш? – спытала я.
– У Піцеры.
– Я ў Мінску, але ў мяне ёсць лецішча адносна недалёка ад сталіцы.
– У мяне таксама ёсць лецішча. Але там мяне ніхто не разумее...
– Я зразумею.
– Ды што ты кажаш! Людзі ніколі не здолеюць зразумець адно аднаго цалкам...
І пасля паўзы:
– Я проста не веру ў тое, што такія добрыя людзі існуюць. Ты сапраўды можаш забяспечыць мяне ўсім гэтым?
– Сапраўды.
– А дзеля чаго табе гэта трэба? Ты, напэўна, лічыш, што я – прыгожая маленькая дзяўчынка, якую, калі бачыш, хочацца ўзняць на рукі і не апускаць на зямлю, пакуль яна сама не папросіць. Ці не так? Ці не так?
– А што, гэта не так? – аўтаматычна спытала я ў адказ.
– Не так, і менавіта гэта ёсць галоўнай прычынай маіх пакут...
Калі б размова адбывалася з дапамогай голасу, а не тэксту – яна б стоадсоткава заплакала.
– Дык... а як так атрымалася? – зразумеўшы, што яна мае на ўвазе, выгукнула я.
– Не ведаю... – ад гэтых слоў патыхала роспаччу.
Калі б я не была Алісай Чапскай яшчэ тады, на гэтым наша размова з Ліліяй і скончылася б. Але сугучнасць мар Чапскай з марамі Ільіной – сугучнасць, блізкая да рэзанансу – выратавала мяне і пачала знішчаць створаную за васямнаццаць год прыгожую, але абсалютна штучную маску.
Цэлую восень я спрабавала зразумець яе, а яна – не пужацца мяне. Напачатку снежня мы сустрэліся, але я не здолела быць сабой, а звычка маскі мераць усіх сваёю мераю прывяла да начной вандроўкі па Васільеўскім востраве, падчас якой Лілія ледзь не памерла, а я ад страху схавалася глыбока-глыбока ўнутры, пакутуючы ад уласнае нерашучасці. Да таго ж, я прамачыла ногі, і пасля вяртання доўга хварэла.
Зіма была падобная на восень, хіба што сэнсу было яшчэ меней, а бессэнсоўнага баўлення часу – яшчэ болей, чым увосень. Я ўвасобіла некаторыя дзіцячыя мары (чаго каштуе хаця б сустрэча Новага Году на радзіме бабулі, у Жытомірскай вобласці!), але на душы было горка, як ніколі.
Хай Бог дапамагае пецярбургскай дэбатнай асацыяцыі! Менавіта яна арганізавала ў другі дзень вясны турнір, на які я паехала. Афіцыйна – каб атрымаць яшчэ адзін сертыфікат, які дапаможа ў траўні ці верасні арганізаваць дэбатны клуб, а практычна – каб сустрэцца з Ліліяй і давесці ёй, хто я такая на самой справе.
І тады, калі мы стаялі на кухні ды абдымаліся, баючыся, што хтосьці з прысутных у кватэры прачнеццца, жадаючы большага, але ведаючы, што з гэтым варта пачакаць да ліпеня, я адчула, быццам за спінаю вырастаюць крылы. Крылы, у якіх я сабе заўсёды адмаўляла і якія хавала глыбока-глыбока ў душы. Крылы, якімі я абавязкова абхаплю Лілію, і мы паляцім над Заходняй Дзвіной, Нёманам, Прыпяццю, Дняпром, Свіслаччу – і так да апошняга дня жніўня. А калі прыйдзе час развітвацца, мы па-ранейшаму будзем здавацца сябрукамі – Андрэем ды Алесем – але на самой справе будзем самымі ўзаемаадданымі каханкамі, што калі-небудзь жылі на гэтым абшары, які годна завецца Беларуссю.
5 сакавіка 2013, Мінск