Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
А----------------
27. Адвокаттар алқасы
Адвокаттар алқасын адвокаттық қызметпен айналысуға құқығы бар адамдар құрады.
Адвокаттар алқасы жеке және заңды тұлғаларға бiлiктi заң көмегiн көрсету үшiн, адвокаттардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiру және қорғау үшiн, Адвокаттық қызмет туралы Заңда белгiленген өзге де мiндеттердi орындау үшiн құрылатын адвокаттардың коммерциялық емес, кәсiби, өзiн-өзi басқаратын және өзiн-өзi қаржыландыратын ұйымы болып табылады.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттардың бiр ғана алқасы құрылып, жұмыс iстеуге тиіс, ол басқа облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында өзінің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) құруға құқылы емес.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттар алқасы болмаған жағдайда, ол Адвокаттық қызмет туралы Заңның 7-бабының талаптарына сәйкес келетiн кемiнде он құрылтайшының бастамашылығымен құрылады.
Адвокаттар алқасын құруға мемлекеттiк органдардың арнайы рұқсаты талап етiлмейдi.
Адвокаттар алқасының атауы аумағында өзi құрылған әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң атауын қамтуға тиiс.
Адвокаттар алқасының негiзгi мiндеттерi:
1) адвокаттық қызметтi жүзеге асыру кезiнде алқа мүшелерiне жәрдемдесу, кәсiби көмек көрсету және оларды қорғау;
2) алқа мүшелерiнiң қызметiн материалдық-техникалық және анықтамалық-ақпараттық қамтамасыз ету;
3) адвокаттық қызметтi жүзеге асыруға кәсiптiк бақылауды ұйымдастыру;
4) алдын ала тергеу және сот органдарының белгiлеуi бойынша тегiн заң көмегiн көрсету (осы Заңның 6-бабы) мен қорғауды ұйымдастыру болып табылады.
Адвокаттар алқасы заң консультацияларын құрады.
Адвокаттар алқалары Республикалық адвокаттар алқасына бірігеді.
28. Адвокаттық қызметтiң кепiлдiктерi
1. Заңнамаға сәйкес жүзеге асырылатын адвокаттық қызметке араласуға не осы қызметке қандай да болмасын тәсілмен кедергі жасауға тыйым салынады.
2. Адвокатты ол заң көмегiн көрсетiп отырған адаммен теңдестiруге тыйым салынады.
3. Адвокаттан өз кәсiби мiндеттерiн жүзеге асыруға байланысты оған мәлiм болған мән-жайлар туралы куәгер ретiнде жауап алуға тыйым салынады.
4. Адвокаттардан, олардың көмекшілері мен тағылымдамадан өтушілерінен, адвокаттар алқасы төралқасының, заң консультацияларының, адвокаттық кеңселердiң басшылары мен қызметкерлерiнен, Адвокаттық қызмет туралы заңмен белгiленген жағдайларды қоспағанда, белгiлi бiр адамға заң көмегiн көрсетуге байланысты қандай да болмасын мәлiметтер берудi талап етуге тыйым салынады.
5. Адвокаттық іс жүргізу, онымен байланысты өзге де материалдар мен құжаттар, сондай-ақ адвокаттың мүлкі, оның ішінде ұялы байланыс құралдары, аудиоаппаратурасы, компьютерлік техникасы Қазақстан Республикасының заңдарында көзделгеннен басқа жағдайларда, тексеруге, қарауға, алуға, алып қоюға және тексеріске жатпайды.
6. Адвокатқа өзi қорғайтын адаммен оңаша жолығудың құпиялылығын қамтамасыз ететін жағдайларда осылайша жолығуына рұқсат беруден бас тартуға, сондай-ақ олардың саны мен ұзақтығына шек қоюға тыйым салынады.
7. Анықтау және алдын ала тергеу органдары, iс жүргiзу заңында көзделген жағдайларда, адвокатпен келiсiлген мерзiмде тергеу және өзге iс жүргiзу әрекеттерiне оның қатысуы қажеттiгi туралы адвокатқа хабарлауға мiндеттi.
8. Мемлекеттiк қызметшiлер және мемлекеттiк емес ұйымдардың басшылары адвокаттың нақты iс бойынша заң көмегiн көрсетуiне байланысты өтiнiшiне он жұмыс күні ішінде жазбаша жауап беруге мiндеттi.
9. Адвокаттардың қызметiне заңсыз араласуға жол берген немесе осындай қызметтi жүзеге асыруға кедергi келтiретiн адамдар заңға сәйкес жауапқа тартылады.
29.Адвокаттық құпия
Адвокат құпиясын адвокатқа жүгiну фактiсi, көмек сұрап өтiнiш жасаған адаммен және басқа да адамдармен жасалған ауызша және жазбаша келiссөздердiң мазмұны туралы, көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның мүдделерiнде жасалатын әрекеттердiң сипаты мен нәтижелерi туралы мәлiметтер, сондай-ақ заң көмегiн көрсетуге қатысты өзге ақпарат құрайды.
Адвокаттардың, олардың көмекшілері мен тағылымдамадан өтушілердің адвокаттар алқасы төралқасы, заң консультациясы, адвокат кеңсесi қызметкерлерiнiң заң көмегiн көрсетуге байланысты алынған мәлiметтердi жария етуге, сондай-ақ өз мүдделерi немесе үшiншi бiр адамдардың мүдделерi үшiн пайдалануға құқығы жоқ.
Адвокат құпиясына жататын мәлiметтердi көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның келiсiмiнсiз жария еткен адвокат заңға сәйкес жауапты болады.
Қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға «Заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мәліметтер мен ақпарат беру адвокаттық құпияны жария ету болып табылмайды.
30. Адвокаттардың тәртiптiк жауапкершiлiгi
Қазақстан Республикасы заңнамасының, Адвокаттардың кәсiптік әдебі кодексiнiң, адвокаттар алқасы жарғысының талаптарын бұзғаны үшiн адвокат мынадай тәртiптiк жауапкершiлiк шараларының бiрiне тартылады:
1) ескерту;
2) сөгiс;
3) қатаң сөгiс;
4) адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату туралы талап-арызды дайындау туралы лицензиарға өтiнiш бере отырып, адвокаттар алқасынан шығару.
Тәртiптiк iс жүргiзу адвокаттар алқасы төралқасының құзыретiне жатады.
Адвокаттың Қазақстан Республикасы заңнамасының, Адвокаттардың кәсiптік әдебі кодексiнiң, адвокаттар алқасы жарғысының талаптарын бұзғанын көрсететін жеткілікті деректердің болуы тәртiптiк iс жүргiзудi қозғау үшiн негіз болып табылады.
Әділет органдары тәртiптiк iс жүргiзу туралы ұсыныс енгізген жағдайда оны қарау әділет органы өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады. Қараудың уақыты және орны тиісті түрде хабарланған әділет органы өкілінің келмеуі тәртiптiк iсті қарауға кедергі болмайды.
Тәртіптік жазалар қолданудың, оларды алып тастаудың және оларға шағым жасаудың тәртібі адвокаттар алқасының жарғысында айқындалады.
Адвокаттың тәртiптiк терiс қылық жасағаны үшiн бiр тәртiптiк жаза ғана қолданылуы мүмкiн.
Адвокаттар алқасы төралқасының тәртiптiк жаза қолдану туралы шешiмiне адвокат сот тәртiбiмен шағым жасауы мүмкін.
Егер тәртіптік жаза қолданылған күннен бастап алты ай iшiнде адвокат жаңа тәртіптік жазаға тартылмаса, ол тәртіптік жазаға тартылмаған болып есептеледi.
32. Адвокаттық лицензия
Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензия адвокаттық қызметпен айналысуға рұқсат беру болып табылады және оны Қазақстан Республикасының заңнамасында белгіленген тәртiппен және шарттармен тағылымдамаданжәне аттестаттаудан өткеннен кейін лицензиар береді.
Лицензиар адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензиялардың электрондық тізілімін жүргізеді, тізілім мәліметтерін, сондай-ақ адвокаттық қызметпен айналысатын лицензиаттар тізімдерін интернет-ресурста орналастыруды қамтамасыз етеді.
Лицензия беруден бас тарту
Лицензия беруден «Лицензиялау туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген негiздер бойынша бас тартылады.
35. Адвокаттар алқасына мүшелік
Адвокаттар алқасына мүшелiк мiндеттi болып табылады.
Адвокаттық қызмет туралы Заңның 7-бабының 2-тармағында көзделген мән-жайлардың бірінің анықталуы адвокаттар алқасына мүшелікке қабылдаудан бас тарту үшін негіз болып табылады.
Адвокаттар алқасына мүшелiкке қабылдаудан бас тартуға сот тәртiбiмен шағым жасалуы мүмкiн.
Кiсi алқадан шығарылған, бiрақ адвокаттық қызметпен айналысуға лицензиясын сақтап қалған жағдайда ол шығарылған сәттен бастап кемiнде алты ай өткеннен кейiн алқаға қайта қабылдануы мүмкiн. Бұл кезеңде адвокаттық қызметтi жүзеге асыруға жол берiлмейдi.
36. Адвокаттар алқасы мүшесінің құқықтары
1) алқаның, оның органдары мен лауазымды адамдарының жәрдемiн, кәсiби көмегiн және қорғауын пайдалануға;
2) адвокаттар алқасының органдарына сайлауға және сайлануға;
3) адвокаттар алқасы органдары алдына алқа қызметiне қатысты мәселелер қоюға, алқа мен оның органдарының жұмысын жақсарту жөнiнде ұсыныстар енгiзуге, шешiмдердi талқылау мен қабылдауға қатысуға, адвокаттар алқасы органдарынан олардың қызметi туралы құжаттар мен материалдар берудi талап етуге;
4) алқа органдары оның қызметiн немесе мiнез-құлқын тексерген және талқылаған барлық жағдайларда өзi қатысуға;
5) алқаның жарғысында белгiленген тәртiп пен шарттарда адвокаттар алқасының мүлкiн пайдалануға;
6) өз бастамасымен алқа құрамынан шығуға құқығы бар.
2. Адвокаттар алқасының мүшелерi өзiнiң құқықтары мен мiндеттерi жөнiнен тең болады.
37. Адвокаттар көрсеткен көмекке ақы төлеу, қорғау және өкілдік ерумен байланысты шығындарды өтеу.
Адвокаттар көрсететін заң көмегіне ақы төлеу мөлшері және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу көмек сұрап келген адаммен адвокат жасасатын жазбаша шартта белгіленеді.
Шарт жасасу Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады. Шарттың бір данасы заң көмегін көрсету туралы шарт жасасқан адамға беріледі.
Мыналар:
1) қорғаушы не өкіл ретінде тапсырмаларды орындауға қабылдаған адвокаттың тегін, атын және әкесінің атын (ол болғанда) көрсету;
2) адвокаттық қызмет ұйымының нысанын және өзі мүшесі болып табылатын адвокаттар алқасын көрсету;
3) тапсырмалардың нысаны;
4) адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеудің және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің мөлшері мен тәртібі;
5) шартты бұзу тәртібі мен жағдайлары шарттың маңызды талаптары болып табылады.
Олар бойынша кәсіпкерлік қызметті жүзеге асыратын жеке, мемлекеттік емес заңды тұлғаларды білдіретін тараптардың мүліктік даулары туралы істер бойынша шарттарды қоспағанда, адвокаттар көрсететін заң көмегіне істің нәтижесіне немесе адвокаттық қызметтің табыстылығына байланысты ақы төлеу мөлшерін белгілейтін шарттарға немесе ұйғарылған соманың бір бөлігін адвокат алатын шарттарға жол берілмейді.
Заң көмегіне ақы төлеу, оның ішінде ауызша заң консультациялары және тапсырмаларды орындауға байланысты шығыстар есебінен адвокаттың қолма-қол ақша алуына тиісті қаржы құжатынсыз жол берілмейді.
Заңнамада көзделген жағдайларда, адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеу, іссапар, көлік және оның басқа да шығыстары анықтау, алдын ала тергеу органдарының қаулылары және соттардың ұйғарымы бойынша бюджет қаражатынан жүргізіледі.
Адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеудің және осы баптың 2-тармағында көзделген жағдайларда қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің мөлшері мен тәртібі Қазақстан Республикасының Үкіметі бекіткен заң көмегіне ақы төлеу қағидаларында белгіленеді.
39. Адвокаттың өкiлеттiктерiн куәландыру. Адвокаттың құқықтары.
Адвокаттың нақты істі жүргізуге өкілеттігі заң консультациясы немесе адвокат кеңсесі, ал ол өз қызметін заңды тұлғаны тіркемей жеке жүзеге асырған кезде адвокаттар алқасының төралқасы берген ордермен куәландырылады. Ордердің нысанын Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі бекітеді. Ордерлердің берілуін бақылау мен есепке алуды адвокаттар алқасының төралқасы жүзеге асырады.
Өзінің қызметін Қазақстан Республикасы бекіткен тиісті халықаралық шарт негізінде жүзеге асыратын шетелдік адвокаттың өкілеттігі жеке басын, адвокат мәртебесін және заң көмегін көрсету өкілеттігін белгілейтін құжатпен расталады.
Адвокат Қазақстан Республикасының бүкiл аумағында, сондай-ақ, егер бұл қабылдаған тапсырманы орындау үшiн қажет болса және тиiстi мемлекеттердiң заңдарына және Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарына қайшы келмесе, оның аумағынан тыс жерлерде адвокаттық қызметпен айналысуға құқылы.
Адвокаттың құқықтары.
Адвокат көмек сұрап келген адамға ол мұқтаж болған кез келген заң көмегiн көрсетуге құқылы.
Адвокат өзiне өтiнiш жасаған адаммен заң көмегiн көрсету туралы өз атынан жазбаша шарт жасасады.
Адвокат, қорғаушы немесе өкiл ретiнде әрекет жасай отырып, iс жүргiзу заңына сәйкес:
1) барлық соттарда, құзыретiне тиiстi мәселелердi шешу кiретiн мемлекеттiк, өзге де органдар мен ұйымдарда заң көмегiн сұрап өтiнiш жасаған тұлғалардың құқықтары мен мүдделерiн қорғауға және бiлдiруге;
2) барлық мемлекеттiк органдардан және мемлекеттiк емес ұйымдардан адвокаттық қызметтi жүзеге асыруға қажеттi мәлiметтердi сұратуға және алуға;
3) заң көмегiн көрсету үшiн қажет нақты мәлiметтердi дербес жинауға және дәлелдер табыс етуге;
4) көмек сұрап өтiнiш жасаған адамға қатысты материалдармен, соның iшiнде iс жүргiзу құжаттарымен, тергеу және сот iстерiмен танысуға және олардағы ақпаратты заң актiлерiнде тыйым салынбаған кез келген тәсiлмен белгiлеп алуға;
5) iске қатысуға жiберiлген сәттен бастап жолығулар санын, олардың ұзақтығын шектемей және мұндай жолығулардың құпиялығын қамтамасыз ететiн жағдайларда өзi қорғайтын адаммен оңаша жолығып тұруға;
6) заң көмегiн көрсетуге байланысты туындайтын және ғылым, техника, өнер мен басқа да қызмет салаларында арнайы бiлiмдi қажет ететiн мәселелердi түсiндiру үшiн шарттық негiзде мамандардың қорытындыларын сұратуға;
7) өтiнiштер мәлiмдеуге, әдiлет, прокуратура, анықтау, алдын ала тергеу органдары мен соттың лауазымды адамдарының, сондай-ақ көмек сұрап өтiнiш жасаған адамдардың құқықтарына және заңдармен қорғалатын мүдделерiне қысым жасайтын өзге де лауазымды адамдардың әрекеттерiне белгiленген тәртiппен шағым жасауға;
8) мемлекеттiк құпияларды құрайтын ақпаратпен, сондай-ақ әскери, коммерциялық, қызметтiк және заңмен қорғалатын өзге де құпияны қамтитын ақпаратпен, егер бұл анықтау, алдын ала тергеу кезiнде және сотта қорғау немесе өкiлдiк ету үшiн қажет болса, заң актiлерiнде көзделген тәртiппен танысуға;
9) заң көмегiн сұрап өтiнiш жасаған адамдардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғаудың заңдарда тыйым салынбаған барлық құралдары мен тәсiлдерiн пайдалануға;
10) заңдарға қайшы келмейтiн өзге де әрекеттердi жасауға құқылы.
Мемлекеттiк орган немесе лауазымды адам адвокаттың заң көмегiн сұрап өтiнiш жасаған адамның мүддесiн бiлдiру құқығын танудан бас тарта алмайды.
Адвокат соттардың, прокуратураның, қылмыстық процесті жүргізуші органдардың әкімшілік ғимараттарына белгіленген тәртіппен өзінің адвокаттық куәлігін көрсетуі бойынша еркін кіру құқығын пайдаланады.
Адвокаттың ұсталғандар, тұтқынға алынғандар және жазасын өтеп жатқандар отырған орындарға кiруi белгiленген рұқсаттық режимге сәйкес жүзеге асырылады.
Адвокат мiндеттi сақтандыру қаражаты есебiнен жүзеге асырылатын мемлекет кепiлдiк берген әлеуметтiк қорғалуға құқылы.
Әлеуметтiк сақтандыруға арналған жарналарды адвокаттар қолданылып жүрген заңдарға сәйкес төлейдi.
40.Адвокаттың міндеттері жане оның кәсіби мінез-құлық нормалары.
1. Адвокат:
1) өзiнiң кәсiптік мiндеттерiн орындаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасын және Адвокаттардың кәсiптiк әдебі кодексiнiң нормаларын сақтауға;
2) өзiнiң кәсiптік қызметiнде адвокатураны ұйымдастыру мен оның қызметiнiң қағидаттарын басшылыққа алуға;
3) өзiнiң кәсiптік бiлiктiлiгiн үнемi арттырып отыруға;
4) заң көмегiн көрсетуге байланысты өзiне мәлiм болған мәлiметтердi құпия сақтауға және көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның келiсiмiнсiз оларды жария етпеуге;
5) адвокаттар алқасына мүше болып кіргеннен кейін, сондай-ақ коммерциялық ұйым құрылғаннан кейін бір ай ішінде, өзіне заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, өз меншігіндегі, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлесті (акциялар топтамасын) және пайдаланылуы табыс алуға әкелетін өзге де мүлікті сенімгерлікпен басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты нотариатта куәландыруға жатады. Адвокат өзіне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімгерлікпен басқаруға бермеуге құқылы. Адвокаттың сенімгерлікпен басқаруға берілген мүліктен табыс алуға құқығы бар;
6) сенім білдірушінің құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін қамтамасыз етуге бағытталған іс жүзіндегі мән-жайларды анықтау бойынша заңмен тыйым салынбаған кез келген іс-әрекетті орындауға міндетті.
Адвокаттың кәсiби мiнез-құлық нормалары
Адвокат заң көмегiн көрсету кезiнде мынадай кәсiптiк ережелердi сақтауға тиiс:
1) көп күш-жiгер не уақыт жұмсауды талап ететiн қажеттi әрекеттер жасаудан жасқанбай ыждағаттылық пен құлшыныс бiлдiру;
2) заң мәселелерiн қарап жатқан органдар мен лауазымды адамдарға қатысты өзiн әдептi ұстау;
3) өз кәсiби мiнез-құлқын көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның құқықтары мен заңды мүдделерiне сәйкес қалыптастыра және тежей отырып, iстi негiзсiз сөзбұйдаға салуға, заң көмегiн көрсетудiң заңсыз әдiстерiне, алдауға жол бермеу;
4) көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның мүдделерiне адал болу және оның мүдделерiне қарсы қандай да болмасын әрекет жасамау.
45. Айыпталушыларға берілетін қорғаушылар саны.
Коргаушыны кудикти немесе айыпталушы, акталган адам олардын занды окилдери сондай ак айыпталушынын сотталушынын сотталган адамнын тапсырмасы немесн келисими бойынша баска да адамдао шакырады. Айыпталушы адам коргану ушин бирнеше коргаушылардв шакыруга кукылы. Зан бойынша саны шектелмейди. Айыпталушынын коргаушысы болуына, козделген жагдайларда жане тартиппен озиннн алынган алгашкы жауап алудыг алдындагы кезден бастап коргаушысымен онаша жане купия жолыгуына, иске айыпталушынын коргаушысынын немесе занды окилинин катысуы айыпталушынын кандай да болмасын кукыгын жою немесе шектеу ушин негиз бола алмайды. Тандалып алынган немесе тагайындалган коргаушынын узак мерзим кеминде бес таулик ишинде катысуы мумкин болмайтын жагдайларда кылмыстык процести жургизуши орган айыпталушыга коргаушы шакыруды усынуга немесе адвокаттын касиптик уйымы немесе онын курылымдык болимшелери аркылы коргаушы тагайындауга шаралар коллануга кукылы. Кылмыстык процести жургизуши орган копгаушы ретинде белгили бир адамды шакыруга усыным жасауга кукыгы жок.
42. Адвокаттың тергеу әрекетіне қатысу уақыты.
Адвокат-занда белгиленген тартиппен сезиктилер мен айыпталушылардын кукыктары мен мудделерин коргауды жузеге асыратын жане оларга зан комегин корсететин адам. Адвокат коргаушы мына жагдайларда тергеуге катысу ушин шакыртылады: 1)сезикти,айыпталушы тулгалардын отиништери бойынша; 2)сезикти,айыпталушынын занды окилдеринин отиништери бойынша; 3) сезикти, айыпталушынын жакын туыстарынын отиништери бойынша; 4)алдын ала тергеумен, сот органдарынын шакыртуы бойынша шакыртылады. Айып тагылган кезде катысуга, кудиктиден жане айыпталушыдан жауап алу кезинде, сондай-ак олардын катысуымен немесе олардын отиниши не коргаушынын озинин отиниши бойынша жургизилетин озге де тергеу жане ис жургизу арекеттерине катысуга, карсылые билдируге, айыптау тизимин коспаганда, устау хаттамасымен, бултартпау шарасын колдану туралы каулымен, кудиктинин, айыпталушынын немесе коргаушынын озинин катысуымен жургизилген тергеу арекеттеринин хаттамаларымен, кудиктиге жане айыпталушына усынылган не усынылуга тиис болатын кужаттармен, ал аныктау, онайлатылган сотка дейнги ис жургизу немесе алдын ала тергеу аякталганнан кейн-истин барлык материалдарымен танысуга, одан кез келген малиметти кез кезген колемде коширип алуга жане кылмыстык ис жургизудин кез келген уакытында иске катысуга жибериледи.
46. Адвокаттар алкасынан шығаруды жүзеге асыратын органдар.
Адвокаттар алкасынын мушелери адвокаттык кызмет туралы занныг жане алканын жаргысында белгиленген тартиптер бойынша алкадан шыгарылады. Алкадан шыгаруга тек кана торалка окилетти бола алады. Алка мушелеринен шыгару мына жагдайларда жузеге асырылады: 1)адвокаттык кызметпен айналысуга берилген лицензиясы кери кайтарылса немесе токтылса; 2) адвокат адвокатураны уйымдастыру мен кызмет принциптеринин касакана бузса; 3) адвокат озинин миндеттерин удайы немесе бирнеше рет орескел бузса;4)билимдилиги жеткиликсиздиги салдарынан, озинин касиби миндеттерин орындай алмайтындыгы аныкталган болса; 5)мушелик жарнасы удайы толемейтин болса; 6)касипкерлик кызметпен немесе озге де акылы кызметпен айналысатын болса; 7) озинин ерки болса; 8)алка да корсетилген озге де жагдайларда алка мушелигинен шыгарылады. Алкадан шыгару туралы каулыга сотка шагымдануга болады. Алкадан шыгару мына жагдайларда жузеге асырылады: 1)алка торалкасынын бастамасымен; 2)зан консультациясы менгерушисинин отиниши бойынша; 3)адвокаттык кенсе курылтайшысынын отиниши бойынша; 4)аныктама, тергеу, сот жане Адилет органдарынын малимдеулери бойынша; 5)адвокаттардын оз тилектери бойынша.
47. Адвокатура бұл.
КР адвокатура адамнын оз кукыктарын, бостандыктарын сотта коргауга жане биликти зан комегин алуга мемлекет кепилдик берген жане КР Конституциясымен баянды етилген кукыгын жузеге асыругп жардемдесуге арналган. Адвокатура бул-кылмыстык истер бойынша коргау, акимшилик кукык бузушылык туралы истер бойынша, сондай-ак кылмыстык жане азаматтык истер мен акимшилик кукык бузушылык туралы истер бойынша окилдик ету, сондай-ак азаматтардын кукыктарын, бостандыктары мен занды мудделерин, занды тулгалардын кукыктары мен занды мудделерин коргау мен иске асыруга жардемдесу максатында зан комегинин озге де турлерин корсету жониндеги адвокаттардын кызметин уйымдастырады.
48. Адвокаттар алқасының бақылау органы.
Адвокаттар алкасынын бакылау органы-тексеру комиссиясы болып табылады. Адвокаттар алкасынын тексеру комиссиясы онын бакылау-тексеру органы болып табылады. Тексеру комиссиясы, онын торагасы алка мушелеринин жалпы жиналысында 4 жыл мерзимге сайланады. Тексеру комиссиясы адвокаттар алкасынын, зан консультацияларынын, адвокаттык кенселердин каржы-шаруашылык кызметине, сондай-ак жеке дара жумыс истейтин адвокаттардын каржылык кызметине тексеру жургизеди.
49. Адвокаттық қызметпен айналысу үшін берілетін құжат.
Адвокаттык кызметпен айналысуга арналган лицензия адвокаттык кызметпен айналысуга руксат беру болып табылады жане оны КР заннамасында белгиленген тартиппен жане шарттармен тагылымдамадан жане аттестаттаудан откеннен кейн лицензиар береди. Лицензиар адвокаттык кызметпен айналысуга арналган лицензиялардын электрондык тизилимин жургизеди, тизилим малиметтерин, сондай-ак адвокаттык кызметпен айналысатын лицензиаттар тизимдерин интернет-ресурста орналастыруды камтамасыз етеди.
50. Адвокаттар алкасының атқарушы органы болып табылады.
Адвокаттар алкасынын аткарушы органы-торалка. Адвокаттар алкасынын торалкасы жасырын дауыспен 4 жыл мерзимге сайланады. Адвокаттар алкасынын торалкасы: 1)адвокаттар алкасынын жеке жане занды тулгаларга зан комегин, сонын ишинде КР зандарында козделген жагдайларда мемлекеттик бюджеттин каражаты есебинен адвокаттар корсететин зан комегин корсету жониндеги жумысын уйымдастырады; 2)жалпы жиналыстын шешимдерин орындауды уйымдастырады, жалпы жиналысты шакырады; 3)адвокаттар касиби жане озге де кукыктарын коргайды; 4)адвокаттар алкасынын мушелигине кабылдауды жузеге асырады, алка мушелигинен шыгарады, адвокаттардын таглымдамадан отушилерин даярлауды уйымдастырады;5)адвокаттар алкасына токсан сайын усынады; 6) адвокаттык кызметин ауылдык елди мекенде кеминде уш жыл миндетти турде жузеге асыру шартымен адвокаттар алкасына муше болып кабылданатын адвокаттарды бастапкы нысаналы жарна толеуден босатады; жуктилиги жане тууы бойынша не бала уш жаска толганга дейн оны кутип-багу бойынша демалыста болган кезениндеги адвокаттарды жане уакытша енбекке жарамсыздыгы салдарынан катарына еки айдан астам адвокаттык кызметти жузеге асырмаган адвокаттарды ай сайынгы мушелик жарнаны толеуден босатады;адвокаттын арекеттерине жеке жане занды тулгалардан тускен шагымдарды тексеру жониндеги жумысты уйымдастырады;адвокаттардын тартиптик терис кылыктары туралы материалдарды карайды жане кинали адамдарга тартиптик жаза колданады;адвокаттарды аттестациялауды откизуди жане олардын касиби биликтилик арттыру жониндеги жумысты уйымдастырады;зан консультацияларын курады, олардын менгерушилерин кызметке тагайындайды жане кызметтег босатады;адвокат куалигин береди, онын нысанын КР Адилет министрлиги бекитеди;бухгалтерлик есептин, каржылык есептиликтин жургизилуин, ис кагаздарын жургизуди жане алгашкы статистикалык деректерди калыптастыруды уйымдастырады;адвокаттар алкасынын мулкине билик ету тартибин белгилейди;адвокаттар алкасы мушелеринин жалпы жиналысынын ерекше кузыретине жаткызылгандарды коспаганда, адвокаттар алкасы кызметинин озге де маселелерин шешеди.
51. Адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы
Өзі сайланған күнге дейін кемiнде екi жыл тiкелей адвокаттар алқасының мүшесi болған адвокат адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы болып сайлана алады.Адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы жасырын дауыс беру арқылы төрт жыл мерзімге сайланады. Бұл ретте бір адам қатарынан екі мерзімнен артық адвокаттар алқасының төрағасы лауазымында бола алмайды.
Алқаның жарғысына сәйкес адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы:
1) төралқаның жұмысын ұйымдастырады, оның отырыстарында төрағалық етеді және төралқа, алқа мүшелерiнiң жалпы жиналыстары (конференциялары) шешiмдерiнiң орындалуына бақылауды жүзеге асырады;
2) төралқа аппаратының жұмысына басшылық жасайды, алқа аппаратының қызметкерлерiн жұмысқа қабылдауды және жұмыстан босатуды жүзеге асырады;
3) мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктерде, басқа да ұйымдар мен мекемелерде адвокаттар алқасы атынан өкілдік етеді;
4) адвокаттық қызметті ұйымдастырудың адвокат таңдаған нысанын және заңды мекенжайын көрсетіп, адвокаттар алқасына мүше болып кірген лицензиаттар туралы, сондай-ақ шығарылу себебін көрсете отырып, адвокаттар алқасы мүшелігінен шығарылғандар туралы мәліметтерді лицензиарға ұсынуды қамтамасыз етеді;
5) адвокаттар көрсеткен заң көмегі туралы статистикалық мәліметтерді қоса алғанда, адвокаттар алқаларының қызметі туралы есепті Республикалық адвокаттар алқасына ұсынуды қамтамасыз етеді;
6) адвокаттар көрсеткен тегін заң көмегі туралы және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды бюджет қаражаты есебінен өтеу туралы жиынтық есепті аумақтық әділет органына уақтылы ұсынуды қамтамасыз етеді;
7) адвокаттардың тағылымдамадан өтушiлерінің тағылымдамадан өтуін қамтамасыз етеді;
8) адвокаттарды кәсiптік оқыту бағдарламасын iске асыруды қамтамасыз етедi.
Адвокаттар алқасының төралқасы төрағасының басқа да өкілеттіктері адвокаттар алқасының жарғысында айқындалады.
18. Адвокаттар алқасына мүшелікке қабылдау тәртібі.
Адвокаттар алкасына мушеликке кабылдау тартиби мен шарттары "Адвокаттык кызмет туралы" КР занымен аныкталады. Ося занга сайкес адвокаттар алкасына мушелик миндетти болып табылады. Лицензия алган жане адвокаттык кызметпен айналыскысы келген адам оз тандауы бойынша адвокаттар алкасынп мушеликке кируге жане "Адвокаттык кызмет туралы" КР занынын шенберинде касиптик негизде зан комегин корсетуге миндетти. Адвокаттык кызметпен айналысуга кукыгынын лицензиясы бар жане адвокаттар алкасынын Жаргысы мойындалган жагдайда алкага кабылдаудан бас тартылуга жол берилмейди. Адвокаттар алкасы санынын шектеулилиги туралы желеумен де кабылдаудан бас тартылмайды. Адам алкадан шыгарылган, алайда адвокаттык кызметпен айналысуга кукыгынын лицензиясын сактаган жагдайда ол адвокаттар алкасына шыгарылган саттен бастап алты ай откен сон кайтадан кабылдануы мумкин. Оган осы мерзимде адвокаттык кызметпен айналысуга жол берилмейди. Жогарыда корсетилген талаптардын бузылуына байланысты кабылдаудан бас тартуга муддели адам адвокаттар алкасына мушеликке кабылдаудан бас тарту туралы шешимнин коширмесин алган куннен бастап сотка шагымдана алады.
21. Азаматтардың сотқа шағымдану және соттағы өкілеттік құқығы
КР Конституциясына жане КР Азаматтык ис жургизу кодексинин кагидаларына сайкес арбир адам бузылган немесе даулы конституциялык кукыктарын, бостандыктарын немесе занмен коргалатын мудделерин коргау ушин сотка жугинуге кукылы. Мемлекеттик органдар, занды тулгалар немесе азаматтар занда козделген жагдайларда озге адамдардын немесе адамдардын белгили бир тобынын кукыктарын жане занмен коргалатын мудделерин коргау туралы сотка арыз берип жугинуге кукылы. Арбир адамнын азаматтык процесс барысында биликти зан комегин алуга кукыгы бар. КР АИЖК де козделген жагдайларда зан комеги тегин корсетиледи. Жеке жане занды тулгаларга азаматтык истерди карау кезинде комек корсете, мудделерин билдирк отыра, адвокаттар исти занга дал сайкестикпен дурыс шешуге жардемдеседи. Азаматтык процеске катысушылардын азаматтык заннама нормаларын билмегендиктен оз кукыктарын жузеге асыру жолдары туралы кате пикирде болатын окигалар да кездеседи. Мунын арты уакыттын жогалылуына, денсаулыктын томендеуине жане сот дауын шешу ушин артык каражаттын жумсалуына акелип согады. Бул маселе колданыстагы заннама шегинде баска адистермен шешилуи мумкин. Осы жагдайда адвокаттын биликти комеги тулгага оз кукыктары мен мудделерин коргаудын оте тиимди жолдарын тандауга мумкиндик береди. Кез келген колсугушылык пен тартип бузушылыктын кимнин тарапынан болгандыгына карамастан, азаматтардын кукыгын коргау жониндеги оз миндетин адвокаттар занда козделген барлык куралдармен жане адистермен жузеге асырады. Бул-зангерлик маселелер бойынша консультация беру, азаматтардын жане меншик нысанына карамастан занды тулгалардын тапсырмасы бойынша сотта окилдик ету; талапкердин, жауапкердин жане озге тулгалардын окили ретинде азаматтык истерде сот талкылауына катысу, сондай-ак озге ис бойынша окил, онын ишинде касиби зангер-адвокат устау кукыгы азаматтык ис жургизу кукык кабилетинин курамдас болиги болып табылады. Азаматтын иске озинин катысуы бул жагдайда оны оз окилин устау кукыгынан айырмайды. АИЖК азаматтарга сотта оз исин жургизудин ен ынгайлы адисин тандауга, атап айтканда: -исти жеке жургизуге; -исти окилмен бирге жургизуге; -исти процеске катыспай окили аркылы жургизуге мумкиндик береди. Азаматтык истерди талкылау кезинде сотта окилдик ету арбир тараптын, онын ишинде ушинши тулганын кукыктары мен занды мудделерин коргау ушин занда козделген барлык ис жургизу куралдары мен адистерин пайдалануды оз максаты етеди. Талап коюшы мен жауапкер процесте оз атынаг соз сойлеп ман жайларга талаптар мен наразылыктардын зандылыгын негиздейтин айгактарды келтиру аркылы озинин материалдык-кукыктык мудделерин коргайды. Сотта окилдик етудин еки тури бар: зан бойыншп окилдик ету жане шарт негизинде окилдик ету. Занмен окилдик ету процестн арекетке кабилетсиз азаматтардын, арекет кмбилетине толык ие емес немесе арекетке кабилетти шектеули деп танылган азаматтардын кукыктарын, бостандыктарын жане занмен коргалатын мудделерин коргау максатында жузеге асырылады. Оздеринин окилеттигин куаландыратын кужаттарды сотка корсеткен ата-аналар, асырап алушылар, камаоршылар немесе корганшылар занды окил бола алады. Шарт бойынша окилдик етуи азаматтармен немесе уйымдармен жасалынган шарт негизинде адвокаттар немесе зан консультациялары, я болмаса адвокаттык кенселер жузеге асырады. Адвокат азаматтык ис жургизуде тарап болып танылмаса да, ол шарттан туындайтын барлык миндеттемелерди орындауга, клиентке онын ис жургизу кукыктары мен миндеттемелерин жузеге асыруга комектесу максатында онын окили ретинде иске катысуга окилеттенеди.
14.Адвокатураның ұйымдастырылуы мен қызметінің принциптері
Адвокатураның ұйымдастырылуы мен қызметінің принциптері Адвокаттық қызмет туралы заңның 3 бабында көрсетілген. Яғни Адвокатура ұйымдастырылуы мен қызметi мынадай принциптер негізінде негізделеді. Олар:
1) адвокаттардың өз қызметiн жүзеге асыру кезiндегi тәуелсiздiгi;
2) адвокаттық қызметтi заңдарда тыйым салынбаған әдiстерiн және құралдармен жүзеге асыру;
3) заң актiлерiнде тiкелей көзделген жағдайларды қоспағанда, прокуратура, соттар, анықтау және алдын ала тергеу органдары, басқа мемлекеттiк органдар, өзге ұйымдар мен лауазымды адамдар тарапынан адвокаттардың қызметiне араласуға жол бермеу;
4) кәсiби мiнез-құлық нормаларын ұстану және адвокаттық құпияны сақтау принциптерiне негiзделедi.
26.Адвокаттар алқасының міндеттері
Адвокат өз қызметiн адвокаттар алқасының мүшесi бола отырып, жүзеге асырады .Және осыған сәйкес адвокаттардың міндеттерінен басқа Адвокаттар алқасының міндеттері туындайды.Ол міндеттер Адвокаттық қызмет туралы заңның 29 бабында қарастырылған.Яғни адвокаттар алқасының мүшесіндегілерге жалпы адвокаттың міндеттерінен басқа адвокаттар алқасы Жарғысының талаптарын сақтауға;адвокаттар алқасы мен оның органдарының жалпы жиналысының шешiмдерiн орындауға; сонымен қатар мүшелiк жарналар төлеуге;және адвокаттар алқасының төралқасына өз жұмысы туралы есепті табыс етуге,егерде өзінің заңды мекен жайын өзгертетін болса оны адвокаттар алқасының төралқасына хабарлауға міндетті болып табылады.
19.Адвокаттар алқасы мүшелерінің құқықтар мен міндеттері.
Адвокат өз қызметiн адвокаттар алқасының мүшесi бола отырып, жүзеге асырады. Және адвокаттар алқасы мүшелерінің адвокаттардың құқықтар мен міндеттер нен басқа адвокаттар алқасы мүшелерінің құқықтары мен міндеттері болады.Олар адвокаттық қызмет туралы заңның 28,29 баптарымен реттеледі.Яғни адвокттық алқа мүшесінің құқықтары болып мыналар табылады: алқаның, оның органдары мен лауазымды адамдарының жәрдемiн, кәсiби көмегiн және қорғауын пайдалануға; адвокаттар алқасының органдарына сайлауға және сайлануға;адвокаттар алқасы органдары алдына алқа қызметiне қатысты мәселелер қоюға, алқа мен оның органдарының жұмысын жақсарту жөнiнде ұсыныстар енгiзуге, шешiмдердi талқылау мен қабылдауға қатысуға, адвокаттар алқасы органдарынан олардың қызметi туралы құжаттар мен материалдар берудi талап етуге; алқа органдары оның қызметiн немесе мiнез-құлқын тексерген және талқылаған барлық жағдайларда өзi қатысуға; алқаның жарғысында белгiленген тәртiп пен шарттарда адвокаттар алқасының мүлкiн пайдалануға; өз бастамасымен алқа құрамынан шығуға құқығы бар.Ал міндеттерін атайтын болсақ,олар: адвокаттар алқасының мүшесіндегілерге жалпы адвокаттың міндеттерінен басқа адвокаттар алқасы Жарғысының талаптарын сақтауға;адвокаттар алқасы мен оның органдарының жалпы жиналысының шешiмдерiн орындауға; сонымен қатар мүшелiк жарналар төлеуге;және адвокаттар алқасының төралқасына өз жұмысы туралы есепті табыс етуге,егерде өзінің заңды мекен жайын өзгертетін болса оны адвокаттар алқасының төралқасына хабарлауға міндетті болып табылады.
20.Адвокаттың кәсіптік әдебі.
«Адвокаттың кәсіби әдебі» ұғымы азаматтармен, мемлекеттік органдармен және лауазымды тұлғалармен, әртүрлі коммерциялық және қоғамдық ұйымдармен, сондай-ақ адвокатура органдарымен және әріптестіктерімен қарым қатынаста мораль мен адамгершілік мәселелерінің кең ауқымын қамтиды.Адвокаттың кәсіптік мінез-құлқы мәселесі адвокатура туралы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасы, адвокаттар алқасы Жарғысы және адвокаттардың кәсіптік әдеп Тәртіптері шеңберінде реттелмесе, онда адвокат адвокатурада қалыптасқан нормалар мен дәстүрлерді, егер олардың мазмұны заң талаптарына қайшы келмесе және мораль мен адамгершіліктің жалпы қабылданған принциптеріне сәйкес келсе, сақтауға міндетті.
Сонымен адвокаттық әдеп- бұл адвокатура туралы қолданыстағы заңнама, адвокаттар алқасы Жарғысы және адвокаттардың кәсіптік этика тәртіптері шеңберінде реттелетін және адвокаттың мінез-құлық нормасының туындаған практика. Оның мақсаты-жеке және заңды тұлғалардың заңмен қорғалатын құқықтары мен міндетін абыройлы қорғау.Адвокаттың әдеп нормаларын сақтауы-оның өз кәсіби міндеттері мен іс-әрекеттерін тиісті орындаудағы қажетті шарт.
Адвокат заң көмегін көрсету кезінде мынадай кәсіптік ережелерді сақтауға тиіс: 1) көп күш-жiгер не уақыт жұмсауды талап ететiн қажеттi әрекеттер жасаудан жасқанбай ыждағаттылық пен құлшыныс бiлдiру; 2) заң мәселелерiн қарап жатқан органдар мен лауазымды адамдарға қатысты өзiн әдептi ұстау; 3) өз кәсiби мiнез-құлқын көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның құқықтары мен заңды мҥдделерiне сәйкес қалыптастыра және тежей отырып, iстi негiзсiз сөз бұйдаға салуға, заң көмегiн көрсетудiң заңсыз әдiстерiне, алдауға жол бермеу; 4) көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның мүдделерiне адал болу және оның мүдделерiне қарсықандай да болмасын әрекет жасамау.
Адвокаттар кәсіби әдебі тәртібінің талаптарын бұзғандығы үшін адвокаттар алқасының мүшесі тәртіптік жауапкершілікке тартылуы мүмкін.Тәртіптік жазаны адвокаттар алқасының төралқасы теріс әрекетті анықтағаннан кейін, алайда ол жасаған күннен бастап, алты айдан кешіктірмей, адвокаттың ауырған немесе демалыста болған уақытын есептемей, тікелей қолданады. Жазалау шарасы ескерту, сөгіс, қатаң сөгіс, адвокаттар алқасынан шығару түрінде болуы мҥмкін. Қатан сөгіс, егер адвокаттар алқасының төралқасы басқа тәртіптік жаза шараларын жеткіліксіз деп ұйғарса, соңғы шара ретінде қолданылады.
25.Адвокаттар алқасының органдары, құру тәртібі,өкілеттіктері.
Адвокаттар алқасының жоғары органы алқа мүшеліктерінің Жалпы жиналысы, оның атқарушы органы – төралқа, бақылаушы органы – тексеру комиссиясы болып табылады.
Адвокаттар алқасында алқа мүшелерінің Жалпы жиналысында қабылданатын ережелер негізінде іс – әрекет ететін өзге де органдар құрылады.
Жалпы жиналыс адвокаттар алқасы қызметінің кез келген мәселесін шешуге құқылы. 1997 жылы 5 желтоқсанда Қазақстан Республикасының «Адвокаттық қызмет туралы» заңының 23 бабына сәйкес Жалпы жиналыстың ерекше құзыретіне мыналар жатады: адвокаттар алқасының Жарғысын қабылдау және Жарғыға өзгеріс еңгізу туралы шешім қабылдау, төралқаны, төралқа, төрағасын, тексеру комиссиясын, тексеру комиссиясының, төрағасын сайлау оның ішінде адвокаттардың адвокаттар алқасы органдарының, басшылары мен қызметшілерінің шешімдеріне шағымдарын қарау.
Жалпы жиналыс адвокаттар алқасы төралқасының бастамасы бойынша жылына кемінде бір рет шақырылады. Тексеру комиссиясының немесе алқа мүшелері жалпы санының кемінде төртен бірінің талабы бойынша алқа төралқасы отыз күннің бойында Жалпы жиналысты шақыруға міндетті.
Жалпы жиналыс Алқа қызметінің шұғыл мәселелерін жедел шешу мақсатында адвокаттарды өкілеттеу жолымен конференция нысанында өткізілуі мүмкін.
Жалпы жиналыс алқа мүшелері құрамының кемінде үштен екісі қатысқанда заңды болып саналады. Адвокаттар алқасының төралқасы белгілеген өкілдік нормасын ескере отырып шақырылады және оған заң консультацияларынан, адвокат кеңселерінен сайланған делегаттар мен өз қызметін заңды тұлғаны құрмай жеке дара жүргізетін адвокаттардың кемінде үштен екісі қатысқанда заңды болып саналады. Жалпы жиналыс барлық мәселелерді дауыс беруге қатысқан адвокаттардың жәй көпшілік дауысымен шешеді.
Адвокаттар алқасының қызметіне күнделікті басшылық пен бақылау жасау үшін Жалпы жиналыс адвокаттар алқасының төралқасы мен тексеру комиссиясын сайлайды. Осы органдарды сайлағаннан кейін олардың жұмысына бақылау жасау құқығы Жалпы жиналысқа жүктеледі. Осы мақсатта Жалпы жиналыс адвокаттар алқасы органдарының және адвокаттар алқасы басшылары мен қызметкерлерінің қызметі туралы есепті тыңдайды және бекітеді.
1. Адвокатураның мемлекеттегі орны, мәні, міндеттері
Қазақстан Республикасындағы адвокатура адамның өз құқықтарын, бостандықтарын сотта қорғауға және бiлiктi заң көмегiн алуға мемлекет кепiлдiк берген және Қазақстан Республикасының Конституциясымен баянды етiлген құқығын жүзеге асыруға жәрдемдесуге арналған.
Адвокатура қылмыстық iстер бойынша қорғау, әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша, сондай-ақ қылмыстық және азаматтық істер мен әкімшілік құқық бұзушылық туралы істер бойынша өкілдік ету, сондай-ақ азаматтардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерiн, сондай-ақ заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерiн қорғау мен iске асыруға жәрдемдесу мақсатында заң көмегiнiң өзге де түрлерiн көрсету жөнiндегi адвокаттардың қызметiн ұйымдастырады.
Адвокаттық қызмет шеңберiнде адвокаттар көрсететiн заң көмегi кәсiпкерлiк қызмет болып табылмайды.
Осы Заңда белгіленген тәртіппен, жеке тұлғалардың құқықтарын, бостандықтары мен заңды мүдделерін, сондай-ақ заңды тұлғалардың құқықтары мен заңды мүдделерін қорғау және оларды іске асыруға жәрдемдесу мақсатында адвокаттар кәсіби негізде көрсететін білікті заң көмегі адвокаттық қызмет болып табылады.
2 Адвокатураның даму тарихы, ҚР адвокатурасын және оның қызметін ұйымдастырудың құқықтық нысандары
Адвокатураның ұйымдастырылуы мен қызметi:
1) адвокаттардың өз қызметiн жүзеге асыру кезiндегi тәуелсiздiгi;
2) адвокаттық қызметтi заңдарда тыйым салынбаған әдiстерiн және құралдармен жүзеге асыру; 3) заң актiлерiнде тiкелей көзделген жағдайларды қоспағанда, прокуратура, соттар, анықтау және алдын ала тергеу органдары, басқа мемлекеттiк органдар, өзге ұйымдар мен лауазымды адамдар тарапынан адвокаттардың қызметiне араласуға жол бермеу;
4) кәсiби мiнез-құлық нормаларын ұстану және адвокаттық құпияны сақтау принциптерiне негiзделедi. Адвокат өз қызметiн заң консультациясы арқылы жүзеге асыруға не дербес немесе басқа адвокаттармен бiрлесiп, сондай-ақ заңды тұлғаны тiркемей-ақ жеке дара адвокаттық кеңсе құруға құқылы. Адвокат тиісті әкімшілік-аумақтық бірлік аумағында құрылған және әрекет ететін адвокаттар алқасының мүшесі болуға тиіс.Заңды тұлғаны тіркемей-ақ кәсіптік қызметін дара жүзеге асыратын адвокаттың азаматтарды және заңды тұлғалардың өкілдерін қабылдауға, адвокаттық іс жүргізуді сақтауды және адвокаттық құпияны сақтауды қамтамасыз ету үшін жағдай жасауға қажетті қызметтік үй-жайы болуға міндетті.
3. Адвокаттар алқасы, және оның мәртебесі
Адвокаттар алқасы
Адвокаттар алқасын адвокаттық қызметпен айналысуға құқығы бар адамдар құрады.
Адвокаттар алқасы жеке және заңды тұлғаларға бiлiктi заң көмегiн көрсету үшiн, адвокаттардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiру және қорғау үшiн, Заңда белгiленген өзге де мiндеттердi орындау үшiн құрылатын адвокаттардың коммерциялық емес, кәсiби, өзiн-өзi басқаратын және өзiн-өзi қаржыландыратын ұйымы болып табылады.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттардың бiр ғана алқасы құрылып, жұмыс iстеуi мүмкiн, оның басқа облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында өзінің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) құруға құқығы жоқ. SОблыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттар алқасы болмаған жағдайда, ол осы Заңның 7-бабының талаптарына сәйкес келетiн кемiнде он құрылтайшының бастамашылығымен құрылады. Адвокаттар алқасын құруға мемлекеттiк органдардың арнайы рұқсаты талап етiлмейдi.
Адвокаттар алқасының атауы аумағында өзi құрылған әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң атауын қамтуға тиiс.
Адвокаттар алқасының негiзгi мiндеттерi: 1) адвокаттық қызметтi жүзеге асыру кезiнде алқа мүшелерiне жәрдемдесу, кәсiби көмек көрсету және оларды қорғау; 2) алқа мүшелерiнiң қызметiн материалдық-техникалық және анықтамалық-ақпараттық қамтамасыз ету; 3) адвокаттық қызметтi жүзеге асыруға кәсiптiк бақылауды ұйымдастыру; 4) алдын ала тергеу және сот органдарының белгiлеуi бойынша тегiн заң көмегiн көрсету (осы Заңның 6-бабы) мен қорғауды ұйымдастыру болып табылады.
Адвокаттар алқасы заң консультацияларын құрады.
Адвокаттар алқалары Республикалық адвокаттар алқасына бірігеді.
4 Адвокат мәртебесі құқытары мен міндеттері
Қазақстан Республикасындағы адвокат
1. Адвокат - жоғары заң білімі бар, адвокаттық қызметпен айналысуға лицензия алған, міндетті түрде адвокаттар алқасының мүшесі болып табылатын және Заңмен регламенттелетін адвокаттық қызмет шеңберінде кәсіптік негізде заң көмегін көрсететін Қазақстан Республикасының азаматы.
2. Сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз не әрекет қабілеті шектеулі деп танылған не заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар адам адвокат бола алмайды.Қасақана қылмыс жасағаны үшiн ақталмайтын негiздер бойынша қылмыстық жауаптылықтан босатылған; терiс себептер бойынша мемлекеттiк, әскери қызметтен, прокуратура органдарынан, өзге де құқық қорғау органдарынан, арнаулы мемлекеттік органдардан, соттардан және әдiлет органдарынан босатылған немесе адвокаттар алқасынан шығарылған; адвокаттық қызметпен айналысу лицензиясынан айрылған; Заңның 12-бабының 3-тармағында және 5-тармағының 3, 4 және 5 тармақшаларында көзделген негiздер бойынша лицензиясының қолданысы тоқтатылған адам да осындай оқиғалар басталғаннан кейiн үш жыл бойы адвокат бола алмайды.
9 Адвокаттардың көрсететің өзге де заң көмектерінің түрлері
Адвокаттар көрсететін заң көмегінің түрлері
Заң көмегін көрсете отырып, адвокаттар:
1) ауызша және жазбаша нысанда да құқықтық мәселелер бойынша консультациялар мен анықтамалар береді;
2) арыздар, шағымдар, өтініштер мен құқықтық сипаттағы басқа да құжаттарды жасайды;
3) сенім білдірушінің өкілі ретінде азаматтық сот ісін жүргізуге қатысады;
4) қорғаушының немесе сенім білдірушінің өкілі ретінде қылмыстық және әкімшілік сот ісін жүргізуге қатысады;
5) аралық сотта, халықаралық коммерциялық төрелікте (сотта) және дауларды шешетін өзге де органдарда істі қарауға сенім білдірушінің өкілі ретінде қатысады;
6) мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктер мен өзге де ұйымдарда сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
7) егер шет мемлекеттердің заңнамасында, халықаралық сот органдарының және өзге де халықаралық ұйымдардың жарғылық құжаттарында немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, шет мемлекеттердің мемлекеттік органдарында, соттарында және құқық қорғау органдарында, халықаралық сот органдарында, шет мемлекеттердің мемлекеттік емес органдарында сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
8) сенім білдірушінің өкілі ретінде атқарушылық ісін жүргізуге, сондай-ақ қылмыстық жазаны орындау кезінде қатысады;
Адвокаттар заңнамада тыйым салынбаған өзге де заң көмегін көрсетеді.
Көмек сұрап келген адам оған заң көмегін тегін көрсету үшін, сондай-ақ тағайындалған (Заңның 6-бабы) жағдайларды қоспағанда, егер қорғалушы өзіне адвокат таңдамаса немесе таңдай алмаса, оның қатысуы міндетті қылмыстық істер бойынша қорғаушы ретінде адвокат таңдауда еркін.
Қылмыстық істер бойынша кәсіби қорғауды адвокаттар ғана жүзеге асырады.
11.Адвокатура және оның міндеттері
Адвокаттың мiндеттерi
Адвокат:
1) өзiнiң кәсiптік мiндеттерiн орындаған кезде Қазақстан Республикасының заңнамасын және Адвокаттардың кәсiптiк әдебі кодексiнiң нормаларын сақтауға;
2) өзiнiң кәсiптік қызметiнде адвокатураны ұйымдастыру мен оның қызметiнiң қағидаттарын басшылыққа алуға;
3) өзiнiң кәсiптік бiлiктiлiгiн үнемi арттырып отыруға;
4) заң көмегiн көрсетуге байланысты өзiне мәлiм болған мәлiметтердi құпия сақтауға және көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның келiсiмiнсiз оларды жария етпеуге;
5) адвокаттар алқасына мүше болып кіргеннен кейін, сондай-ақ коммерциялық ұйым құрылғаннан кейін бір ай ішінде, өзіне заңды түрде тиесілі ақшаны, сондай-ақ мүліктік жалдауға берілген мүлікті қоспағанда, өз меншігіндегі, коммерциялық ұйымдардың жарғылық капиталындағы үлесті (акциялар топтамасын) және пайдаланылуы табыс алуға әкелетін өзге де мүлікті сенімгерлікпен басқаруға беруге міндетті. Мүлікті сенімгерлікпен басқару шарты нотариатта куәландыруға жатады. Адвокат өзіне тиесілі облигацияларды, ашық және аралық инвестициялық пай қорларының пайларын сенімгерлікпен басқаруға бермеуге құқылы. Адвокаттың сенімгерлікпен басқаруға берілген мүліктен табыс алуға құқығы бар;
6) сенім білдірушінің құқықтарын, бостандықтарын және заңды мүдделерін қамтамасыз етуге бағытталған іс жүзіндегі мән-жайларды анықтау бойынша заңмен тыйым салынбаған кез келген іс-әрекетті орындауға міндетті.
Адвокат, егер:
1) заң көмегiн сұрап өтiнiш жасаған адамның мүддесiне қайшы келетiн iстiң нәтижесінде жеке мүддесi болса;
2) Қазақстан Республикасының процессуалдық заңнамасында көзделген негіздер болса, заң көмегiн көрсету туралы тапсырмадан бас тартуға мiндеттi.
Адвокаттың іс бойынша көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның жағдайын нашарлататын құқықтық ұстанымда болуына, өз өкiлеттiгiн өзі мүдделерiн қорғайтын немесе бiлдiретiн адамға нұқсан келтiріп пайдалануына тыйым салынады.
Адвокаттың қылмыстық iс бойынша қабылданған тапсырмадан бас тартуға құқығы жоқ және қорғалатын адамның немесе адвокаттың өзiнiң көзқарасы бойынша сот төрелігіне сай емес үкiм шығарылған жағдайда, оған белгiленген тәртiппен шағым жасауға мiндеттi.
Адвокаттың коммерциялық ұйымның байқау кеңесiнiң құрамына кіру, сондай-ақ оқытушылық, ғылыми немесе шығармашылық қызметпен айналысу жағдайларын қоспағанда, мемлекеттiк қызметте болуына және кәсіпкерлік қызметпен айналысуына, өзге де ақылы лауазымда болуына тыйым салынады. Адвокат адвокаттар алқасында, Республикалық адвокаттар алқасында және адвокаттардың халықаралық қоғамдық бірлестіктерінде ақы төленетін сайланбалы немесе тағайындалатын лауазымға сайлануға құқылы.
12.Адвокатура қызметтерінің негізгі бағыттары: *жеке адамның өз құқықтарын, бостандықтарын сотта қорғауға және білікті заң көмегін алуға мемлекет кепілдік берген және ҚР –сы Конс-ясымен баянды етілген құқығын жүзеге асыруға жәрдемдесу; *қылмыстық істер бойынша қорғауды, азаматтық, әкімшілік және өзге істер бойынша өкілдік етуді жүзеге асыру жөніндегі адвокаттардың қызыметін ұйымдастыру; *заңдарда тыйым салынбаған өзге де түрлерін көрсету. Осыған сәйкес адвокатура қызметі:* адвокаттар өз қызметін жүзеге асыру кезіндегі тәуелсіздігі; *адвокаттық қызметті заңдарда тыйым салынбаған әдістермен және құралдармен жүзеге асыру. –*заң актілерінде тікелей көзделген жағдайларды қоспағанда, прокуратура, соттар, анықтау және алдын алу тергеу органдары, басқа мемлекеттік орган-р , өзге ұйымдар мен лауазымды адамдар тарапынан адвокаттардың қызметіне араласуға жол бермеу; * кәсіби мінез құлық нормаларын ұстану және адвокаттық құпияны сақтау принциптеріне негізделеді.
13.Адвокатық қызметті реттейтін заңнама
Қазақстан Республикасының адвокаттық қызмет туралы заңнамасы
Қазақстан Республикасының адвокаттық қызмет туралы заңнамасы Қазақстан Республикасының Конституциясына негізделеді, осы Заңнан және Қазақстан Республикасының адвокаттық қызметті реттейтін өзге де нормативтік құқықтық актілерінен тұрады.
Егер Қазақстан Республикасы ратификациялаған халықаралық шартта Заңда жазылғаннан өзгеше ережелер көзделсе, онда халықаралық шарттың ережелері қолданылады.
Жеке және заңды тұлғалардың істері бойынша қорғау мен өкілдік етуді жүзеге асырған кездегі адвокаттардың іс жүргізу құқықтары мен міндеттері Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.
23. Адвокаттың сот қаулыларына шағым жасалуына және қайта қаралуына қатысуы. Ис бойынша шыгарылган шешимге тараптап жане иске катысушы озге де тулгалар, онын ишинде адвокат шагым жасай алады. Егер биринши сатыдагы сот уйгарымына шагым жасалынбаса немесе наразылык билдирилмесе, тупкиликти нысанда шешим шыгарылган куннен бастап 15 кун откен сон кушине енеди. Адвокат сот отырысынын хаттамасымен танысуга жане оган кол койылган саттен бастап бес куннин ишинде хаттамада болган кемшиликтер мен жетиспеушиликти корсетип жазбаша ескертпе жасауга кукылы. Хаттамага ескертпе ол берилген куннен бастап 5 куннин ишинде каралуга тиис. Ис бойынша торагалык етуши белгили бир обьективти себептермен хаттамага ескертпени карай алмаса, бул ескертпелер материалдарга коса тигиледи. Ис ушин манызы бар ман-жайлар шенберинин дурыс аныкталмауы жане олардын дурыс айкындалмауы; биринши сатыдагы сот аныктамасымен белгиленген ис ушин манызы; бар ман-жайдын далелденбеуи; биринши сатыдагы сот шешиминде баяндалган корытындылардын ман-жайга сайкес келмеуи; материалдык нормалардын немесе ис жургизу кукыгы нормаларынын дурыс колданылмауы шагымдануга негиздеме болып табылады. Сот уйгарымына, егер ис бойынша ис жургизуди токтату ушин негиздеме болган жагдайларда да шагым тусуи мумкин: ис азаматтык сот исин жургизу тартибимен карауга жатпаса; сол тараптардын арасындагы сол маселе туралы дау бойынша жане сол негиздер бойынша шыгарылган, занды кушине енген сот шешими немесе талап коюшынын оз талабынан бас тартуына немесе тараптардын битимгершилик келисимин орныктыруына байланысты ис бойынша ис жургизуди кыскарту туралы соттын уйгарымы болса; талап коюшы оз талабынан бас тартса жане бас тартуды сот кабылдаса; тараптар битимгершилик келисимин жасаса, оны сот бекитсе; ис бойынша тараптардын бири болып табылатын азамат карсы болганнан кейн даулы кукыктык катынас кукык мираскорлыгына жол бермесе; ис бойынша тарап ретинде арекет жасайтын уйым кызмети токтатылуына жане кукык мираскорлары болмауына байланысты тартылса, ис бойынша ис жургизуди кыскартады. Адвокаттын негизди жане далелди арызы оз сипаты жане куши бойынша зан кушине енген сот шешимине карсы келсе, исти кайта карауга септигин тигизеди. Азаматтардын кукыктары мен мудделерин коргауга жане зандылыкты ныгайтуга багытталган адвокаттык кызметтин негизги мани осында. Егер сот жиберген кате апелляциялык жане кассациялык сатыларда тузелмесе немесе екинши сатыдагы сот дауды кате шешсе,зан кушине енген шешимге адвокат жогары турган сотка шагымдана алады. Шагымдануга негиздеме болган жагдайда адвокат, ен алдымен исти карау ушин негиздемени, ягни ис бойынша кукыктык айкындаманын бар-жогын аныктауга тиис. Оз сеним билдирушисинин кукыктык айкындамасы ушин аныктау мен негиздеме биринши сатыдагы сот берген жане апелляциялык жане кассациялык сатыларда сот дурыс деп мойындаган накты жане далелдемелик материалдын багалануына жане онын кукыктык манине жан-жакты толык жане обьективтик талдау болуга тиис. Кукыктык айкындаманын бар екендиги немесе жоктыгы туралы маселени талкылау, сойтип, истер бойынша шыгарылган сот уйгарымдарынын дурыс еместигин аныктауга келип тиреледи.
70.Адвокаттың қатысатын сот сатылары
1) ауызша және жазбаша нысанда да құқықтық мәселелер бойынша консультациялар мен анықтамалар береді;
арыздар, шағымдар, өтініштер мен құқықтық сипаттағы басқа да құжаттарды жасайды;
сенім білдірушінің өкілі ретінде азаматтық сот ісін жүргізуге қатысады;
қорғаушының немесе сенім білдірушінің өкілі ретінде қылмыстық және әкімшілік сот ісін жүргізуге қатысады;
медиация жүргізу кезінде, төрелікте, аралық сотта және дауларды шешетін өзге де органдарда істерді талқылауға сенім білдірушінің өкілі ретінде қатысады;
мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктер мен өзге де ұйымдарда сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
егер шет мемлекеттердің заңнамасында, халықаралық сот органдарының және өзге де халықаралық ұйымдардың жарғылық құжаттарында немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, шет мемлекеттердің мемлекеттік органдарында, соттарында және құқық қорғау органдарында, халықаралық сот органдарында, шет мемлекеттердің мемлекеттік емес органдарында сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
сенім білдірушінің өкілі ретінде атқарушылық ісін жүргізуге, сондай-ақ қылмыстық жазаны орындау кезінде қатысады;
Адвокаттар заңнамада тыйым салынбаған өзге де заң көмегін көрсетеді.
Көмек сұрап келген адам оған заң көмегін тегін көрсету үшін, сондай-ақ тағайындалған (осы Заңның 6-бабы) жағдайларды қоспағанда, егер қорғалушы өзіне адвокат таңдамаса немесе таңдай алмаса, оның қатысуы міндетті қылмыстық істер бойынша қорғаушы ретінде адвокат таңдауда еркін.
Қылмыстық істер бойынша кәсіби қорғауды адвокаттар ғана жүзеге асырады.
72.Адвокаттар мен тараптардың өзара келісім шарт жасасу кезеңдері
1. Адвокаттар көрсететін заң көмегіне ақы төлеу мөлшері және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу көмек сұрап келген адаммен адвокат жасасатын жазбаша шартта белгіленеді.
Шарт жасасу Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Шарттың бір данасы заң көмегін көрсету туралы шарт жасасқан адамға беріледі.
Мыналар:
1) қорғаушы не өкіл ретінде тапсырмаларды орындауға қабылдаған адвокаттың тегін, атын және әкесінің атын (ол болғанда) көрсету;
2) адвокаттық қызмет ұйымының нысанын және өзі мүшесі болып табылатын адвокаттар алқасын көрсету;
3) тапсырмалардың нысаны;
4) адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеудің және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің мөлшері мен тәртібі;
5) шартты бұзу тәртібі мен жағдайлары шарттың маңызды талаптары болып табылады.
74.Адвокатураның мемлекеттік органдармен және өзге де ұйымдармен арақатынасының ұғымдары
мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктерде, басқа да ұйымдар мен мекемелерде адвокаттар алқасы атынан өкілдік етеді;
мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктер мен өзге де ұйымдарда сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
егер шет мемлекеттердің заңнамасында, халықаралық сот органдарының және өзге де халықаралық ұйымдардың жарғылық құжаттарында немесе Қазақстан Республикасының халықаралық шарттарында өзгеше көзделмесе, шет мемлекеттердің мемлекеттік органдарында, соттарында және құқық қорғау органдарында, халықаралық сот органдарында, шет мемлекеттердің мемлекеттік емес органдарында сенім білдірушінің мүддесін білдіреді;
76.Адвокаттар алқасы мүшелігіне қабылдау тәртібі
адвокат өзін алқаға мүшелікке қабылдаған күннен бастап алты айдың ішінде төлейтін және тек қана адвокаттар алқасының материалдық-техникалық және оқу-әдістемелік базасын нығайтуға жұмсалатын, Қазақстан Республикасының заңнамалық актісінде белгіленген айлық есептік көрсеткішке еселенген мөлшерде есептелетін бастапқы нысаналы жарна ставкаларын белгілеу;
77.Адвокаттар алқасы мүшелігіне қабылдау барысындағы ескерілетін ерекшеліктер
Адвокаттар алқасына мүшелiкке қабылдаудан бас тартуға сот тәртiбiмен шағым жасалуы мүмкiн.
Кiсi алқадан шығарылған, бiрақ адвокаттық қызметпен айналысуға лицензиясын сақтап қалған жағдайда ол шығарылған сәттен бастап кемiнде алты ай өткеннен кейiн алқаға қайта қабылдануы мүмкiн. Бұл кезеңде адвокаттық қызметтi жүзеге асыруға жол берiлмейдi. Сот тәртібімен әрекетке қабілетсіз не әрекет қабілеті шектеулі деп танылған не заңда белгіленген тәртіппен өтелмеген немесе алынбаған соттылығы бар адам адвокат бола алмайды.
78.Адвокаттар алқасы мүшелігінен шығару жағдайлары
мүшелiк жарнаны ұдайы төлемеген;
алқа Жарғысында көзделген өзге де жағдайларда шығарады.
адвокаттық қызметті ұйымдастырудың адвокат таңдаған нысанын және заңды мекенжайын көрсетіп, адвокаттар алқасына мүше болып кірген лицензиаттар туралы, сондай-ақ шығарылу себебін көрсете отырып, адвокаттар алқасы мүшелігінен шығарылғандар туралы мәліметтерді лицензиарға ұсынуды қамтамасыз етеді;
7. Азаматтық іс жүргізудегі адвокаттың қатысуы.
Қазақстан Республикасының Конституциясына және ҚР АІЖКнің қағидаларына сәйкес әрбір адам бұзылған немесе даулы конституциялық құқықтарын, бостандықтарын немесе заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау үшін сотқа жүгінуге құқылы. Мемлекеттік органдар, заңды тұлғалар немесе азаматтар заңда көзделген жағдайларда өзге адамдардың немесе адамдардың белгілі бір тобының құықтарын және заңмен қорғалатын мүдделерін қорғау туралы сотқа арыз беріп жүгінуге құқылы ҚР АІЖКнің 8бабының 1 тармағы.
Әрбір адамның азаматтық процесс барысында білікті заң көмегін алуға құқығы бар. ҚР АІЖК-де заң көмегі тегін көрсетіледі. Жеке және заңды тұлғаларға азаматтық істерді қарау кезінде көмек көрсете, мүдделерін білдіре отыра, адвокаттар істі заңға дәл сәйкестікпен дұрыс шешуге жәрдемдеседі. Кез келген қол сұғушылық пен тәртіп бұзушылықтың кімнің тарапынан болғанына қарамастан, азаматтардың құқығын қорғау жөніндегі өз міндетін адвокаттар заңда көзделген барлық құралдармен және әдістермен жүзеге асырады. Адвокаттың көрсететiн заң көмегiнiң түрлерiнiң iшiндегi азаматтық iс бойынша өкiл болып қатысуын ашып қарастырайық.. Азаматтар өздерiне берiлген азаматтық құқықтарыды, соның iшiнде өздерiн қорғау құқығын өз қалауынша пайдаланады.Азаматтар мен заңды тұлғалар өздерiне берiлген құқықтарды жүзеге асырған кезде адал, парасатты және әдiл әрекет жасап заңдардағы талаптарды, қоғамның адамгершiлiк қағидаттарын сақтауға тиiс.Азаматтар азаматтық iсте өз iстерiн өздерi немесе өкiлдерi арқылы жүргiзуге құқылы. Азамат iске өзi қатыса отырып өкiлiн де осы iс бойынша қатыстыра алады. Азаматтың iске қатысуы өзiне бiраз ыңғайсыздық туғыздырады. Мысалы, тараптар сот процесiнде өздерiнiң күнделiктi жұмыстарынан, қызметтерiнен босай алмаған жағдайда өздерiнiң мүдделерiн қорғауға процесте өз өкiлдерiне бередi.ҚР АIЖК 59-бабында тапсырма бойынша өкiлдiк етуге өкiлеттi азаматтардың тiзiмi берiлген. Соның iшiнде ең негiзгiсi, әрi маңыздысы – адвокаттар.Азаматтық iсте адвокаттың қатысуының негiзi – тапсырма бойынша iске асырылады және де оның iс жүргiзудегi өкiлеттiгi сенiмхатта белгiленедi.Сотта өкiлеттiк процессуалдық сипатқа ие. Бiр тұлғаның (өкiл алушы) екiншi тұлғаның (өкiл берушi) атынан процессуалдық құқықтары мен мүдделерiн қорғауға және бiлдiруге бағытталған әрекеттi – сотта өкiлдiк ету деп белгiленген. Бұл құқықтық қатынастың негiзi әрi бастауы, азаматтық – құқықтық шартта болады, яғни осы шарт негiзiнде екi тараптың арасында құқықтық қатынас пайда болады. Адвокат өзiне жүгiнiп келген азаматтың азаматтық iс жөнiндегi азаматтық процеске дейiнгi немесе процессуалдық өкiлеттiк басталғанға дейiн консультация бередi. Яғни адвокат пен өкiл берушiнiң қарым-қатынастары консультация берген кезден басталады.
8. Адвокаттың әкімшілік іс жүргізуге қатысуы.
Қорғаушы - әкімшілік жауапқа тартылушы адамның құқықтары мен мүдделерін заңда белгіленген тәртіппен қорғауды жүзеге асыратын және оған заң көмегін көрсететін адам.
Қорғаушы ретінде адвокаттар, әкімшілік жауапқа тартылушы адамның жұбайы (зайыбы), жақын туыстары немесе заңды өкілдері, кәсіподақтардың және қоғамдық бірлестік мүшелерінің істері бойынша осы бірлестіктердің өкілдері жіберіледі. Егер заңда белгіленген тәртіппен өзара қатынас негізінде Қазақстан Республикасының тиісті мемлекетпен халықаралық шартында көзделсе, шетелдік адвокаттар іске қорғаушы ретінде қатысуға жіберіледі.
Қорғаушы әкімшілік жауапқа тартылушы адамды әкімшілік ұстау кезінен немесе әкімшілік құқық бұзушылық туралы хаттама жасалған кезден бастап іске қатысуға араластырылады.
Егер бірінің мүдделері екіншісінің мүдделеріне қайшы келсе, әкімшілік жауапқа тартылатын екі адамға бір адамды қорғаушы етуге болмайды.
Адвокаттың әкімшілік жауапқа тартылушы адамды өз мойнына алған қорғаудан бас тартуға құқығы жоқ
10. Адвокат этикасы.
«Адвокаттың кәсіби әдебі» ұғымы азаматтармен, мемлекеттік органдармен және лауазымды тұлғалармен, әртүрлі коммерциялық және қоғамдық ұйымдармен, сондай-ақ адвокатура органдарымен және әріптестіктерімен қарым қатынаста мораль мен адамгершілік мәселелерінің кең ауқымын қамтиды.Адвокаттың кәсіптік мінез-құлқы мәселесі адвокатура туралы Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасы, адвокаттар алқасы Жарғысы және адвокаттардың кәсіптік әдеп Тәртіптері шеңберінде реттелмесе, онда адвокат адвокатурада қалыптасқан нормалар мен дәстүрлерді, егер олардың мазмұны заң талаптарына қайшы келмесе және мораль мен адамгершіліктің жалпы қабылданған принциптеріне сәйкес келсе, сақтауға міндетті.Сонымен адвокаттық әдеп- бұл адвокатура туралы қолданыстағы заңнама, адвокаттар алқасы Жарғысы және адвокаттардың кәсіптік этика тәртіптері шеңберінде реттелетін және адвокаттың мінез-құлық нормасының туындаған практика. Оның мақсаты-жеке және заңды тұлғалардың заңмен қорғалатын құқықтары мен міндетін абыройлы қорғау.Адвокаттың әдеп нормаларын сақтауы-оның өз кәсіби міндеттері мен іс-әрекеттерін тиісті орындаудағы қажетті шарт.Адвокаттар кәсіби әдебі тәртібінің талаптарын бұзғандығы ҥшін адвокаттар алқасының мүшесі тәртіптік жауапкершілікке тартылуы мүмкін.Тәртіптік жазаны адвокаттар алқасының төралқасы теріс әрекетті анықтағаннан кейін, алайда ол жасаған кҥннен бастап, алты айдан кешіктірмей, адвокаттың ауырған немесе демалыста болған уақытын есептемей, тікелей қолданады. Жазалау шарасы ескерту, сөгіс, қатаң сөгіс, адвокаттар алқасынан шығару түрінде болуы мүмкін. Қатан сөгіс, егер адвокаттар алқасының төралқасы басқа тәртіптік жаза шараларын жеткіліксіз деп ұйғарса, соңғы шара ретінде қолданылады. Тәртіптік жауапкершілік туралы істі төралқа төрағасы адвокатка байланысты келіп түскен шағым, арыз арқылы іс қозғайды.
22. Азаматтық іс бойынша адвокаттың сенім білдірілген өкілдік өкілеттілігі.
Өкіл ретінде адвокаттың іске қатысу ерекшелігі.Азаматтық сот өндірісінде адвокаттың іске қатысуы арнайы заңмен реттеледі.Адвокаттық алқаларда мүше болатын және мамандық негізінде заң көмегін көрсете алатын жоғарғы заң білімі бар,2 жылдан жоғарғы жұмыс стажы бар,адвокаттың әрекетті жүзеге асыруға лицензия алған ҚР азаматы адвокат бола алады.
Қасақана қылмысы үшін сотталған немесе әрекет қабілеттігі жоқ немесе шектелген азаматтар,адвокаттық алқалардан шығарылғандар-адвокат бола алмайды.
Лицензия беру тәртібі ҚР Әділет министрлігі 1998 ж 21 қаңтарда қабылданған «Адвокаттық қызметпен шұғылдану үшін лицензия беру тәртібі туралы»бұйрығымен реттеледі.
Адвокаттың нақты іс жүргізуге арналған өкілеттігі немесе адвокаттық кеңсе берген ордермен,ал ол қызметін дербес жүргізілген жағдайда адвокат клиентпен жасасқан шартпен куәландырылады.
24.Адвокаттар алқасының құқықтық табиғаты
1. Адвокаттар алқасын адвокаттық қызметпен айналысуға құқығы бар адамдар құрады.
2. Адвокаттар алқасы жеке және заңды тұлғаларға біліктi заң көмегiн көрсету үшiн, адвокаттардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiру және қорғау үшiн,Заңда белгiленген өзге де мiндеттердi орындау үшiн құрылатын адвокаттардың коммерциялық емес, кәсiби, өзiн-өзi басқаратын және өзiн-өзi қаржыландыратын ұйымы болып табылады.
3. Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттардың бiр ғана алқасы құрылып, жұмыс iстеуi мүмкін, оның басқа облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында өзінің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) құруға құқығы жоқ.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттар алқасы болмаған жағдайда, ол Заңның 7-бабының талаптарына сәйкес келетiн кемiнде он құрылтайшының бастамашылығымен құрылады.
Адвокаттар алқасын құруға мемлекеттік органдардың арнайы рұқсаты талап етiлмейдi.
Адвокаттар алқасының атауы аумағында өзi құрылған әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң атауын қамтуға тиiс.
54.Адвокаттар алқасын құру үшін қатысатын құрылтайшылар саны.
Адвокаттар алқасын адвокаттық қызметпен айналысуға құқығы бар адамдар құрады.
Адвокаттар алқасы жеке және заңды тұлғаларға біліктi заң көмегiн көрсету үшiн, адвокаттардың құқықтары мен заңды мүдделерiн бiлдiру және қорғау үшiн, осы Заңда белгiленген өзге де мiндеттердi орындау үшiн құрылатын адвокаттардың коммерциялық емес, кәсiби, өзiн-өзi басқаратын және өзiн-өзi қаржыландыратын ұйымы болып табылады.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттардың бiр ғана алқасы құрылып, жұмыс iстеуi мүмкін, оның басқа облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында өзінің құрылымдық бөлімшелерін (филиалдары мен өкілдіктерін) құруға құқығы жоқ.
Облыстың, республикалық маңызы бар қаланың, астананың аумағында адвокаттар алқасы болмаған жағдайда, ол осы Заңның 7-бабының талаптарына сәйкес келетiн кемiнде он құрылтайшының бастамашылығымен құрылады.
Адвокаттар алқасын құруға мемлекеттік органдардың арнайы рұқсаты талап етiлмейдi.
Адвокаттар алқасының атауы аумағында өзi құрылған әкiмшiлiк-аумақтық бiрлiктiң атауын қамтуға тиiс.
58.ҚР Адвокаттық қызметі туралы заң қабылданды
ҚР «адвокаттық қызмет туралы»заңы 1997 жылы 5 желтоқсанда қабылданды.Бұл заң 5 тарау,35 баптан тұрады.
|
I-тарау. Жалпы ережелер |
(1 - 6-баптар) |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
59.Адвокаттарды аттестациядан өткізу мерзімдері
Аттестаттау мынадай екі кезеңнен тұрады:
1) Қазақстан Республикасының заңнамасын білуден компьютерлік тест тапсыру;
2) үміткердің білімін емтихан билеттері бойынша тексеру.
Үміткер өз таңдауы бойынша аттестаттаудан қазақ немесе орыс тілінде өтуге құқылы.
Тестілеу компьютер техникасын пайдалана отырып өткізіледі.
Адвокаттық қызметпен айналысуға үміткер адамдарды аттестаттау жөніндегі комиссия аттестаттау нәтижелері бойынша аттестаттау өткізілгеннен кейінгі келесі күннен кешіктірмей, аттестатталғаны туралы не аттестатталмағаны туралы дәлелді шешім шығарады.
Адвокаттық қызметпен айналысуға үміткер адамдарды аттестаттау жөніндегі комиссияның шешіміне сот тәртібімен шағым жасалуы мүмкін.
Аттестатталғаны туралы шешім ол шығарылған кезден бастап алты жыл бойы жарамды болып табылады.
Аттестаттаудан өтпеген үміткер кемінде бір жылдан кейін қайта аттестаттауға жіберіледі.
Аттестаттаудан өткен кезде үміткердің анықтамалық, арнаулы және басқа да әдебиетті, байланыс құралдарын, сондай-ақ қандай да бір жазбаларды пайдалануына жол берілмейді.
Көрсетілген талаптар бұзылған жағдайда, адвокаттық қызметпен айналысуға үміткер адамдарды аттестаттау жөніндегі комиссия үміткерді аттестаттаудан шеттетеді.
Аттестаттаудан шеттетілген үміткер шешім шығарылған күннен бастап үш ай өткен соң аттестаттауға жіберу туралы қайтадан өтініш беруге құқылы.
Дәлелді себеппен аттестаттауға келмеген үміткер осы баптың 5-тармағында көзделген тәртіппен адвокаттық қызметпен айналысуға үміткер адамдарды аттестаттау жөніндегі комиссияның келесі отырысына шақырылады.
Үміткер тағы да келмей қалған жағдайда оның өтініші қараусыз қалдырылады және облыстардың, республикалық маңызы бар қалалардың және астананың аумақтық әділет органдары оған тапсырылған құжаттармен бірге қайтарады.
64. Адвокаттың көмекшісі ол
Адвокат өзіне бірнеше көмекші алуға құқылы.Көмекші болып жоғарғы заң біліміне қарамастан кез-келген тұлға көмекші бола алады.Көмекшілер адвокаттың жанында еңбек шарты бойынша жұмыс жасайды.Көмекшілер адвокаттардың барлық нұсқаулықтары мен тапсырмаларын орындауға құқылы және көмекші адвокаттың алдында есеп береді,жасаған еңбегі үшін ақы алады,оның жұмыс істеген уақыты жұмыс стажына жатқызылмайды.
69.Адвокаттың стажеры бола алады
Адвокат өзіне бірнеше стажор алуға құқылы.Стажор бола алады:тек қана жоғарғы заң білімі бар ҚР-ның азаматы бола алады.Мына жағдайларда стажор болуға тыйым салынады.1)қасақана қылмыс жасағаны үшін 2)әрекет қабілеттілігі шектеулі және жоқ деп танылғандарға қатысты 3)тәртіптік жағымсыз әрекет жасағаны үшін адвокаттар алқасынан және құқық қорғау органдарынан шығарылған азаматтар.
Стажордан өтудің тәртібі:оның мерзімі мен тәртібі адвокаттар алқасы бекіткен адвокаттардың стажорлары туралы ереже бойынша реттеледі.Стажорлар ауырып калған жағдайда оның мерзімін адвокаттар алқасы қалпына келтіре алады және ұзарта алады.Стажорға міндетті түрде төралқаның тағайындауы бойынша білікті адвокаттардың бірін тағайындап кетеді.Стажордан өткені үшін еңбегіне ақы төленбейді,бірақ оның уақыты жұмыс стажына есептеледі.Адвокаттың стажорлары адвокаттық қызмет туралы заңды,адвокаттар алқасының жарғысын және адвокаттың кәсіби этикалық нормаларын бұзған үшін тәртіптік жауапкершілікке тартылады.
81. Адвокаттық құпия мен мемлекеттік құпиялардың айырмашылығы
Адвокат құпиясын адвокатқа жүгiну фактiсi, көмек сұрап өтiнiш жасаған адаммен және басқа да адамдармен жасалған ауызша және жазбаша келiссөздердiң мазмұны туралы, көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның мүдделерiнде жасалатын әрекеттердiң сипаты мен нәтижелерi туралы мәлiметтер, сондай-ақ заң көмегiн көрсетуге қатысты өзге ақпарат құрайды.
Адвокаттардың, олардың көмекшілері мен тағылымдамадан өтушілердің адвокаттар алқасы төралқасы, заң консультациясы, адвокат кеңсесi қызметкерлерiнiң заң көмегiн көрсетуге байланысты алынған мәлiметтердi жария етуге, сондай-ақ өз мүдделерi немесе үшiншi бiр адамдардың мүдделерi үшiн пайдалануға құқығы жоқ.
Адвокат құпиясына жататын мәлiметтердi көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның келiсiмiнсiз жария еткен адвокат заңға сәйкес жауапты болады.
Қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға «Заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мәліметтер мен ақпарат беру адвокаттық құпияны жария ету болып табылмайды.
Мемлекеттік құпия- ұлттық қауіпсіздікке нұқсан келмес үшін мемлекеттің әскери, экономикалық, ғылыми-техникалық, сыртқы экономикалық, сыртқы саяси, барлау, қарсы барлау және халықаралық құқықтың әлемге ортақ қағидаларына қарсы келмейтін басқа да шараларды сәтті іске асыру мақсатында таралуына шек қоятын және өз қорғауында ұстайтын мәліметтері. Мемлекеттік құпияның құрамдас бөлігі - қызметтік құпия. Ондай құпия түріне жария болуы мен жоғалуы Қазақстанның ұлттық мүддесіне, органдары мен ұйымдарыныңмүддесіне залал келтіретін не залал келтіруі ықтимал мәліметтер жатады. Мемлекеттік құпияға жататын мәліметтер және олар сақталатын құралдар мемлекет меншігі болып табылады. Жария болу салдарынан келтірілуі ықтимал зиян деңгейі қаншалықты болса, мәлімет те соншалықты деңгейде құпияланады. Мемлекеттік құпия саналатын мәліметтер құпиялық деңгейіне қарай аса маңызды, өте құпия, құпия болып бөлінеді. Оларды құпия күйде сақтау мерзімі қаулыда көрсетіледі. Мәліметті құпияға жатқызу тәртібі мен оларды қоршау шаралары арнайы бағдарлама, ереже арқылы жүзеге асырылады. Қазақстанда мемлекеттік құпияға қатысты қылмыстық жауапкершілік ҚР ҚК- нің 165, 166, 172, 173 баптарында белгіленген.
86. Адвокат қызметіне бақылауды жүзеге асыратын орган
Адвокаттар алқасының тексеру комиссиясы оның бақылау-тексеру органы болып табылады.
Тексеру комиссиясы, оның төрағасы алқа мүшелерiнiң жалпы жиналысында (конференциясында) төрт жыл мерзiмге сайланады.
Тексеру комиссиясы адвокаттар алқасының, заң консультацияларының, адвокаттық кеңселердiң қаржы-шаруашылық қызметiне, сондай-ақ жеке дара жұмыс iстейтiн адвокаттардың қаржылық қызметiне тексеру жүргiзедi.
79. Адвокаттық құпияны сақтау барысындағы адвокаттың негізгі құқықтары
Адвокат құпиясын адвокатқа жүгiну фактiсi, көмек сұрап өтiнiш жасаған адаммен және басқа да адамдармен жасалған ауызша және жазбаша келiссөздердiң мазмұны туралы, көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның мүдделерiнде жасалатын әрекеттердiң сипаты мен нәтижелерi туралы мәлiметтер, сондай-ақ заң көмегiн көрсетуге қатысты өзге ақпарат құрайды.
Адвокаттардың, олардың көмекшілері мен тағылымдамадан өтушілердің адвокаттар алқасы төралқасы, заң консультациясы, адвокат кеңсесi қызметкерлерiнiң заң көмегiн көрсетуге байланысты алынған мәлiметтердi жария етуге, сондай-ақ өз мүдделерi немесе үшiншi бiр адамдардың мүдделерi үшiн пайдалануға құқығы жоқ.
Адвокат құпиясына жататын мәлiметтердi көмек сұрап өтiнiш жасаған адамның келісімiнсiз жария еткен адвокат заңға сәйкес жауапты болады.
. Қаржы мониторингі жөніндегі уәкілетті органға «Заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңына сәйкес мәліметтер мен ақпарат беру адвокаттық құпияны жария ету болып табылмайды.
84. Адвокатқа қолданылатын тартіптік жазалар
Қазақстан Республикасы заңнамасының, Адвокаттардың кәсiптік әдебі кодексiнiң, адвокаттар алқасы жарғысының талаптарын бұзғаны үшiн адвокат мынадай тәртiптiк жауапкершiлiк шараларының бiрiне тартылады:
1) ескерту;
2) сөгiс;
3) қатаң сөгiс;
4) адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату туралы талап-арызды дайындау туралы лицензиарға өтiнiш бере отырып, адвокаттар алқасынан шығару.
Тәртiптiк iс жүргiзу адвокаттар алқасы төралқасының құзыретiне жатады.
Адвокаттың Қазақстан Республикасы заңнамасының, Адвокаттардың кәсiптік әдебі кодексiнiң, адвокаттар алқасы жарғысының талаптарын бұзғанын көрсететін жеткілікті деректердің болуы тәртiптiк iс жүргiзудi қозғау үшiн негіз болып табылады.
Әділет органдары тәртiптiк iс жүргiзу туралы ұсыныс енгізген жағдайда оны қарау әділет органы өкілінің қатысуымен жүзеге асырылады. Қараудың уақыты және орны тиісті түрде хабарланған әділет органы өкілінің келмеуі тәртiптiк iсті қарауға кедергі болмайды.
Тәртіптік жазалар қолданудың, оларды алып тастаудың және оларға шағым жасаудың тәртібі адвокаттар алқасының жарғысында айқындалады.
Адвокаттың тәртiптiк терiс қылық жасағаны үшiн бiр тәртiптiк жаза ғана қолданылуы мүмкiн.
Адвокаттар алқасы төралқасының тәртiптiк жаза қолдану туралы шешiмiне адвокат сот тәртiбiмен шағым жасауы мүмкін.
Егер тәртіптік жаза қолданылған күннен бастап алты ай iшiнде адвокат жаңа тәртіптік жазаға тартылмаса, ол тәртіптік жазаға тартылмаған болып есептеледi.
Ә----------------
90. Әкімшілік іс бойынша адвокаттың құқықтары мен міндеттері
орғаушы істің барлық материалдарымен танысуға;істі қарауға қатысуға;дәлелдемелер табыс етуге;өтініш мәлімдеуге және қарсылық білдіруге;істерді қарауға уәкілетті судьяның ,органның рұқсатымен істің қаралу процесінде жауап берушіге сұрақтар қоюға;іс жүргізуді қамтамасыз етуге қолданылатын шаралар және іс бойынша қаулы жөнінде шағымдануға;өзіне заңмен берілген өзге де құқықтарды пайдалануға құқылы.
Әкімшілік құқық бұзушылық туралы іс жүргізуге мынадай жағдайларда,егер:
1)әкімшілік жауапқа тартылушы адам бұл жөнінде өтініш жасаса;
2)әкімшілік жауапқа тартылушы адам дене немесе психикалық кемістіктері салдарынан өзін қорғау құқығын өз бетінше жүзеге асыра алмайтын болса;
3)әкімшілік жауапқа тартылушы адам іс жүргізіп отырған тілді білмесе;
4)істің материалдарында әкімшілік жауапқа тартылушы адамға медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шаралары белгіленуі мүмкін деп пайымдайтын деректер болса;
5)әкімшілік жауапқа тартылушы адам кәмелетке толмаған болса,қорғаушының қатысуы міндетті.
Ж---------------
52.Жалпы жиналыс шешімдері заңды деп танылады.
Жалпы жиналыс (конференция) адвокаттар алкасы кызметинин кез келген маселелерин шешуге кукылы. Жалпы жиналыс (конференция) адвокаттар алкасы мушелеринин жалпы санынын уштен екиси немесе, тиисинше, конференция сайлаган делегаттар курамы болган жагдайда шешимдер кабылдауга кукылы.
З----------------
38. Заң көмегіне ақы төлеуден босату
1) асыраушысының қайтыс болуына, жұмыспен байланысты мертігуіне немесе денсаулығының өзгедей бұзылуы арқылы келтірілген зиянды өтеу туралы істерді соттардың қарауы кезінде талап қоюшыларға;
2) егер соттың қарауындағы дау кәсіпкерлік қызметпен байланысты болмаса, Ұлы Отан соғысының қатысушылары мен оларға теңестірілген адамдар, мерзімді қызметтегі әскери қызметшілер, І және ІІ топтағы мүгедектер, жасы бойынша зейнеткерлер болып табылатын талап қоюшылар мен жауапкерлерге;
3) алименттер өндіріп алу, зейнетақылар мен жәрдемақылар тағайындау, ақтау, босқын немесе оралман мәртебесін алу мәселелері жөнінде азаматтарға, ата-анасының қамқорлығынсыз қалған кәмелетке толмағандарға заң көмегін тегін көрсетеді, қажет жағдайларда құқықтық сипаттағы жазбаша құжаттар жасайды.
Адвокаттық қызмет туралы заңның 1-тармағының 1) және 2) тармақшаларында көзделген жағдайларда, адвокаттар көрсететін заң көмегіне ақы төлеу тиісті сот шешімі негізінде бюджет қаражаты есебінен жүзеге асырылады.
Адвокаттар алқасының өтінімінде тегін заң көмегі көрсетілген адамдардың саны және төлеуге жататын сома туралы мәліметтер болуға тиіс.
Адвокаттық қызмет туралы заңның 1-тармағында көзделген жағдайларда адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеу және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу мөлшері мен тәртібін, сондай-ақ адвокат көрсеткен заң көмегінің есебін жүргізу тәртібін Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілейді.
68.Заң консультациялары құрылады
Азаматтарға білікті заң көмегінің қолжетімділігін қамтамасыз ету үшін адвокаттар алқасының төралқасызаң консультацияларын, оның ішінде мамандандырылған заң консультацияларын құрады.
Заң консультациясы орналасатын жердi адвокаттар алқасының төралқасы белгiлейдi.
Заң консультациясы адвокаттар алқаларының құрылымдық бөлiмшесi (филиалы) болып табылады. Оның өз атауы мен тиiстi адвокаттар алқасына тиесiлiлiгi белгiленген мөрi мен мөртаңбасы, заң көмегiн көрсетудi ұйымдастыру үшiн қажеттi өзге де атрибутикасы болады. Заң консультациясы адвокаттар алқасының жалпы жиналысы (конференциясы) бекiткен Ереже негiзiнде iс-қимыл жасайды.
Заң консультациясын адвокаттар алқасының төралқасы тағайындайтын меңгерушi басқарады
К----------------
71.Келісім шарт жасау барысындағы адвокаттың қызметі
Адвокаттар көрсететін заң көмегіне ақы төлеу мөлшері және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу көмек сұрап келген адаммен адвокат жасасатын жазбаша шартта белгіленеді. Шарт жасасу Қазақстан Республикасының азаматтық заңнамасында белгіленген тәртіппен жүзеге асырылады.
Шарттың бір данасы заң көмегін көрсету туралы шарт жасасқан адамға беріледі.
оларға мыналар жатады:
1) қорғаушы не өкіл ретінде тапсырмаларды орындауға қабылдаған адвокаттың тегін, атын және әкесінің атын (ол болғанда) көрсету;
2) адвокаттық қызмет ұйымының нысанын және өзі мүшесі болып табылатын адвокаттар алқасын көрсету;
3) тапсырмалардың нысаны;
4) адвокат көрсететін заң көмегіне ақы төлеудің және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеудің мөлшері мен тәртібі;
5) шартты бұзу тәртібі мен жағдайлары шарттың маңызды талаптары болып табылады.
Қ---------------
87. Қылмыстық іс жүргізудегі адвокаттың позициясы
ҚІЖК 70-бабына сай адвокаттың қылмыстық істерге қатысуға мынандай негіздер қарастырылған. Олар:
Қорғаушы - заңда белгiленген тәртiппен сезiктiлер мен айыпталушылардың құқықтары мен мүдделерiн қорғауды жүзеге асыратын және оларға заң көмегiн көрсететiн адам.
Қорғаушы ретiнде адвокат қатысады. Қорғаушы ретінде қылмыстық процеске адвокаттың қатысуы кезінде күдіктіні, айыпталушыны, сотталушыны, сотталған адамды, ақталған адамды қорғауды одан басқа оның жұбайы (зайыбы) немесе жақын туысы не қамқоршысы, қорғаншысы не күдіктіні, айыпталушыны, сотталушыны, сотталған адамды, ақталған адамды қорғаншылыққа немесе асырауына алған ұйымның өкілі жүзеге асыра алады. Шетелдiк адвокаттардың iске қорғаушылар ретiнде қатысуына, егер бұл Қазақстан Республикасының тиiстi мемлекетпен жасасқан халықаралық шартында өзара негiзде көзделсе, заңнамада белгiленген тәртiппен жол берiледi.
Қорғаушы айып тағылған не адам ҚІЖКнің 68-бабының бiрiншi бөлiгiне сәйкес сезiктi деп танылған кезден бастап, сондай-ақ қылмыстық іс жүргізудің кез келген келесі сәтінде iске қатысуға жiберiледi.
Бiр адам, егер сезiктiнiң, айыпталушының бiреуiнiң мүддесi екiншiсiнiң мүддесiне қайшы келетiн болса, олардың екеуiне бiрдей қорғаушы бола алмайды.
Адвокаттың өзiне қабылдаған сезiктiнi немесе айыпталушыны қорғаудан бас тартуға құқы жоқ.
6. Қылмыстық істер жүргізуде адвокаттың қатысуы
ҚІЖК 70-бабына сай адвокаттың қылмыстық істерге қатысуға мынандай негіздер қарастырылған. Олар:
Қорғаушы - заңда белгiленген тәртiппен сезiктiлер мен айыпталушылардың құқықтары мен мүдделерiн қорғауды жүзеге асыратын және оларға заң көмегiн көрсететiн адам.
Қорғаушы ретiнде адвокат қатысады. Қорғаушы ретінде қылмыстық процеске адвокаттың қатысуы кезінде күдіктіні, айыпталушыны, сотталушыны, сотталған адамды, ақталған адамды қорғауды одан басқа оның жұбайы (зайыбы) немесе жақын туысы не қамқоршысы, қорғаншысы не күдіктіні, айыпталушыны, сотталушыны, сотталған адамды, ақталған адамды қорғаншылыққа немесе асырауына алған ұйымның өкілі жүзеге асыра алады. Шетелдiк адвокаттардың iске қорғаушылар ретiнде қатысуына, егер бұл Қазақстан Республикасының тиiстi мемлекетпен жасасқан халықаралық шартында өзара негiзде көзделсе, заңнамада белгiленген тәртiппен жол берiледi.
Қорғаушы айып тағылған не адам ҚІЖКнің 68-бабының бiрiншi бөлiгiне сәйкес сезiктi деп танылған кезден бастап, сондай-ақ қылмыстық іс жүргізудің кез келген келесі сәтінде iске қатысуға жiберiледi.
Бiр адам, егер сезiктiнiң, айыпталушының бiреуiнiң мүддесi екiншiсiнiң мүддесiне қайшы келетiн болса, олардың екеуiне бiрдей қорғаушы бола алмайды.
Адвокаттың өзiне қабылдаған сезiктiнi немесе айыпталушыны қорғаудан бас тартуға құқы жоқ.
41.Қорғаушыдан бас тарта алатын тұлға.
Сезикти, айыпталушы ис бойынша ис жургизудин кез келген сатинде коргаушыдан бас тартуга кукылы. Кудикти, айыпталушынын бастамасы бойынша жол бериледи. Бас тарту жазбаша нысанда расимделеди немесе тиисти тергеу не сот арекетинин хаттамасында корсетиледи. Коргаушыдан бас тарту айыпталушыны немесе сезиктини кейн коргаушынын иске катысуына руксат ету туралы отиниш жасау кукыгынан айырмайды. Коргаушынын иске катысуы осы уакытка дейн тергеу немесе сот талкылауынын барысында жасалган арекеттерди кайталауга акеп соктырмайды.
17.Қазақстан Республикасының адвокаттық қызмет туралы заңнамасы: жай-күйі және мәселелері. Тауелсиздик алганнан кейн Казакстанда адвокатура институтын реформалауга жане заннаманы жанартуга негиз салган негизги кужат 1994 жылы 12 акпандагы номери1569 КР Каулысымен бекитилген КР кукыктык реформалар туралы мемлекеттик багдарлама болатын. Аталган Мемлекеттик багдарламада сот жуйеси тиимди кызмет етуи ушин мыкты, биликти адвокатура кажеттиги атап айтылган. Кукыктык реформа адвокатура туралы колданыстагы заннаманы кайта карауды жобалайды жане онда алуан турли озин-ози баскаратын адвокаттык кызметтин уйымдык нысандары; оны миндетти лицензиялау; тиимди коргау жане окилдик ету ушин кепилдиктер; азаматтарды коргау жане озге дн зан комегин корсету жониндеги адвокаттардын кызметине араласпау; кез келген мемлекеттик органдарда жане мекемелерде сот ондирисинин кез келген сатысында биликти зан комегин корсетуге жане коргауга кукык; мемлекет есебинен занмен белгиленген тулгаларга коргау шыгындарын толеу; адвокаттардын ерикти бирлестиктерине, жеке адвокаттык кенселерге жане фирмаларга женилдетилген салык салу корсетилуи тиис делинген. Мемлекет кукыктык кызметтер, халыкка кукыктык кызмет корсету саласында кукыктык реттеуден бас тарта алмайтыны аталган. Осыны реттеудин максаты ар азаматтын коргауга конституциялык кукыгынын жузеге асырылуына кепилдик беретин жогары сапалы кукык коргаушылык жумыспен кукыктык кызмет нарыгын толтыру. 1995 жылы КР Конституциясынын кабылдануы барлык колданыстагы зандарды реформалау кажеттигин тугызды, буган, атап айтканда, " Адвокаттык кызмет туралы" КР занынын кабылдануын далел ретинде тилге тиек етуге болады. Адвокатура туралы заннамада болган озгеристер адвокатура кызметин жетилдиру маселелерине байланысты казирги жагдайдагы адвокатура кызметине озге козкарасты талап етти; нактырак айтканда: адвокаттык сот исине катысуы кезинде туындаган маселелерди толык жане жан-жакты зерттеу; Казакстан Республикасынын заннамасына толыктырулар мен озгеристер енгизу бойынша даярлык; зан комегинин толеми мен республикалык бюджет каражаты есебинен коргау мен окилдик етуге байланысты шыгындарды отеу т.б. Адвокатура кызметинин негизги багыттары: жеке адамнын оз кукыктарын, бостандыктарын сотта коргауга жане биликти зан комегин алуга мемлекет кепилдик берген жане КР Конституциясымен баянды етилген кукыгын жузеге асыруга жардемдесу; кылмыстык истер бойынша коргауды, азаматтык, акимшилик жане озге истер бойынша окилдик етуди жузеге асыру жониндеги адвокаттардын кызметин уйымдастыру; зандарда тыйым салынбаган зан комегинин озге де турлерин корсету. "Адвокаттык кызмет туралы" КР занына ол занды кушине енген куннен бастап 8 рет озгертулер мен толыктырулар енгизилди. Колданыстагы аталган зан озинин букил маныздылыгына карамастан ари карай жетилдируди кажет етеди. Ол тек уйымдык маселелерге гана емес, сондай-ак жалпы зандык базанын жетилмеуинен де байланысты, атап айтканда, адвокаттын, аныктау, тергеу, прокуратура жане сот органдарымен озара катынас тартибин далме-дал жане анык кукыктык реттелуи жок. Халыкаралык ынтымактастык саласында КР Адвокаттары одагынын кукыктык мартебеси мен жагдайы аныкталмаган жане т.б. Адвокаттардын жауапкершилигин миндетти сактандыру институты енгизилген елдер тажирибесин ескере отырып, мундай сактандыруды биздин елде енгизу мумкиндигин карастыру кажет.
15. Қазақстанда адвокатураның 1917 жылға дейінгі кезінде қалыптасуы.
Казакстандагы адвокатуранын бугинги кызмети мен ман жай куйн онын калыптасу, курылу, даму тарихын жан-жакты тиянакты тусинбей карастыру мумкин емес. Адвокатуранын калыптасу жолы киын болды жане когам дамуынын жекелеген кезенинде адвокатура уйымдары кызметинин нысанын, тасилдери мени адистерин жетилдирудин сан турли жолдары издестирилди. 1917 жылга дейнги мерзимде касиби адвокатуранын омирге келуи Ресей империясындагы зандылыктын калыптасу жане даму тарихымен жане 1864 жылгы озык сот реформасынын жургизилуимен тыгыз байланысты. "адвокат" угымы 1864 жылы пайда болды, алайда типти кенестик дауирдин озинде 1939 жылга дейн колданыстагы заннамада пайдаланылган жок. Адвокаттар алкасы сиякты адвокатура кызметинин уйымдык-кукыктык нысанына келсек, ол еш уакытта да дамыган демократиялык елдегидей когамдык-кукыктык маныз бен корпоративтик бирликке еш уакытта да жане бугинги кунге дейн де ие болган жок. 1864 жылгы сот жаргыларымен толтума жане тиимди сот торелиги жуйеси курылды. 1864 жылдын 20 карашасында Билик етуши сенаттын Жарлыгымен бекитилген Сот уйгарымдарын белгилеу туралы Жаргы адвокатураны Ресейдин жана зан мекемеси етти. Адвокаттар еки санатка болинеди: присяжной (алка) сенимдилери-адвокаттар-касиби ант беретин корпарация жане адвокаттык кызметпен жеке дара айналысатын жеке сенимдилер. Сот палатасы жанынан присяжной сенимдилери мушелиринин сайланатын присяжной сенимдилеринин кенеси курылды. Олардын миндетине жекелеген адвокаттар кызметине бакылау жане баска да ис арекеттер кирди. Присяжной сенимдилери кенесинин кызметине жогаргы кадагалау Сот палатасы мен Билик етуши сенатка жуктеди. Сойтип присяжнойлык адвокатура сайланбалы органдар туринлеги жане жогаргы сот органдарынын сырттай кадагалауындагы ишки оз-озин баскаруга бириккен присяжнойлык сенимдилер сословиясы дейтин-ерикти касип адамдарынын корпарациясы-присяжнойлык сенимдилер кенеси. Кылмыстык истер бойынша коргаумен, азаматтык процеске тараптарга окилдик етумен катар адвокаттарга, кедейлер ушин тегин консультация беруди коса алганда, халыкка заг комегин корсету жуктелди. Казак когамында коргау институтынын белгили бир тарихи дастурлери болды. Бугинги кундери казак кукыгынын белгили кайнарларында казактардын сот торелигин расимине коргаушылардын тикелей катынасындагы ашык корсетилмесе де, Ресей империясы отарлаганга дейн бугинги Казакстан аумагында айрыкша коргау институтынын болгандыгы туралы тужырым жасауга болады. Олардын кейбири ХХ гасырдын 20-жылдарына дейн сакталады. Осылайша казактын адет-гурып кукыгындагы айыптау багытымен катар, онда "издестирушилик бастау" орын алды, бул кукык бузушылыктын жай-жапсарын шынайы талкылауга мумкиндик берди жане сол аркылы айыпталушыны негизсиз жаладан коргауга ыкпал етти. Кылмыстык исти жедел карауга "исти мукият тергеу мен карау" жане "когамдык пикирдин кепилдиги" кедерги болып табылады. Ережелермен отаршылдык соттар курылды, олар казактын адет-гурып кукыгынын колданылу аясын тарылтты. Ресей империясынын сот билиги букил Казакстан халкына колданылды жане тиисинше сот исине присяжной сенимдилери белсенди тартылды. Присяжной жане жеке сенимдилер институты осындай куйнде 1917 жылга дейн омир сурди.
16. Қазақстандағы адвокатураның кеңістік дәуір мен қазіргі уақытта ұйымдастырылуы мен қызметі.
кенестик саяси жуйе орныкканнан кейин адвокатура айтарлыктай озгериске ушырады. 1864 жылгы реформа бойынша курылган присяжнойлык жане жеке адвакатуранын кызмети олар жана социалистик мемлекетти куру принципине кайшы болгандыктан, Кенес укимнтинин алгашкы декреттеримен жойылды. адвокатура биртиндеп кенестик сот торелегинде косымша кызмет аткара бастады. Коргау институтын уйымдастыру мен сотка катысушылардын катысуына козкарас талай рет озгерди. Бир нысанды жокка шыгара, ал екиншисин енгизе отырып, кенестик заннама тоталитарлык режим талаптары мен ныгайту максаттарына жауап беретин коргаушылар кызметинин ужымдык нысанын орныктыра бастады. Солай болса да, азаматтык истер, кылмыстык истер мен окилдик бойынша коргаудын жана уйымынын коп жыл бойы изденуи натижесинде адвокатура дамуын жалгастырды. Белгили практикалык жане теориялык тажирибе жинактады. Адвокаттык кызметтин жана нысандары пайда болды, онын кукыктык нормативтик базасы жане т.б. ныгайды. кенестик дауирдеги адвокатуранын уйымдык нысаны, сондай-ак меилекет тарапынан оган деген козкарас бойынша революцияга дейинги адвокатуранын коптеген ортак тустарынын болгандыгын атап откен жон. "Еки адвокатура да жеткиликти денгейде уйымдастырылды, оларда орталык аппарат пен идеялык тугырнама болган жок, сонын салдарынан олар патшалыктын немесе Кенес окимети саясатынын жететинине кете беретин. Еки адвакатура да оз арекеттери ушин Адилет министрлигинин кырагы кадагалауына, судьялардын немкурайлы карауына, оздеринин сотка дейнги сатыдагы ролинин томендеуине мойынусынуга тиис болды. 1917 жылгы 24 карашадагы "сот туралы" Халык комиссарлары кенесинин декретимен присяжной делдалдар-адвокатура институты сонымен бирге прокуратура, кылмыстык кудалау болимдери типти сот жуйеси таратылды. 1917 жылгы 19 желтоксандагы Революциялые трибуналдап туралы нускаулык жана кенес билигинин жана кенестик адвокатураны курудагы алгашкы кадамы болып табылатын ресми кужат. Жана кенес окиметинин социалистик мемлекетке колайлы адвокатуранв уйымдастыру жолдарын издеу 1918 жылы 30 карашада РСФСР Халык соты туралы ереженин кабылдануына акелди. 1922 жылдын 22 мамырындагы Адилет халык комиссариаты "Коргаушылар алкасы туралы@ Ереже кабылданды.Осы кун Кенес касиби адвокатурасынын туган куни болып саналады. 1977 жылы кабылданган КСРО Конституция адвокатура туралы 162-бапты камтыды, ал 1979 жылдын 30-карашасында "Адвокатура туралы" КСРО Заны кабылданды. Кабылданган зан Кенес адвокатурасынын уйымдастыру жане кызмет ету маселелерин реттеди жане оган сайкес КСРО нын ар одактас республикасында "Адвокатура туралы Ереже" кабылдануы тиис еди. 1980 жылы 13 карашада Казак ССР-нин "Адвокатура туралы Ережеси" кабылданды. Бул нормативтик кукыктык актилерлин кабылдануы адвокаттар кызметин бираз реттеуди камтамасыз ету жане сонымен катар, адвокаттар алкасынын ролин котеру, кейбир маселелердн адвокаттарга улкен дербестик беру кажеттигинен туындады. Сонымен бирге адвокаттардын мемлекетке тауелдилиги кушейди. Адвокаттар алкасы тек жергиликти мемлекеттик органдар мен Адилет министрлигинин келисимимен жане бекитуимен гана курылатын, осы органдар типти онын нысандык курылымын аныктайтын, адвокаттын соттагы минез-кулкын бакылайтын жане т.б.
Л---------------
33. Лицензияның күшін тоқтата тұру
Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтата тұру тәртібі Қазақстан Республикасының заңдарында белгіленеді.
Қазақстан Республикасының заңдарында көзделген жалпы негіздерден басқа, адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысы:
1) адам мемлекеттік қызметте болған;
2) ол Қазақстан Республикасы Парламенті депутатының, өз қызметін бюджет қаражаты есебінен төленетін, тұрақты немесе басқа жұмыстан босатылған негізде жүзеге асыратын мәслихат депутатының өкілеттіктерін атқарған;
3) мерзімді әскери қызметті өткерген;
4) ол Адвокаттық қызмет туралы Заңның 31-бабы 1-тармағының 4) және 7) тармақшаларында көзделген негіздер бойынша адвокаттар алқасының мүшелігінен шығарылған;
5) заңды тұлғаны тіркемей кәсіптік қызметін жеке жүзеге асыратын адвокаттың іс жүзінде қызметтік үй-жайы болмаған;
6) оқытушылық, ғылыми немесе шығармашылық қызметтi қоспағанда, адвокат кәсiпкерлiк немесе өзге де ақы төленетiн қызметпен айналысқан;
7) тоқтата тұру мерзімі көрсетілетін өзінің өтініші негізінде адвокат өз өкілеттіктерін орындамаған кезеңде тоқтатыла тұрады.
Көрсетiлген жағдайларда адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын лицензиар адвокаттар алқасы төралқасының ұсынымы немесе аумақтық әділет органының ұсынысы негізінде не адвокаттың өтініші негізінде тоқтата тұрады. Қабылданған шешiм туралы адвокат, соттар, құқық қорғау органдары және адвокаттар алқасы хабардар етiледi.
Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысы «Заңсыз жолмен алынған кірістерді заңдастыруға (жылыстатуға) және терроризмді қаржыландыруға қарсы іс-қимыл туралы» Қазақстан Республикасының Заңында көзделген талаптарды жүйелі түрде (қатарынан күнтізбелік он екі ай ішінде үш және одан да көп рет) бұзған жағдайларда алты ай мерзімге тоқтатыла тұрады.
Көрсетiлген жағдайда лицензияның қолданысын лицензиар тоқтата тұрады. Қабылданған шешiм туралы адвокат, соттар, құқық қорғау органдары және адвокаттар алқасы хабардар етiледi.
Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтата тұру адвокаттық қызметпен оның қолданысын тоқтата тұру кезеңінде айналысуға тыйым салуға әкеп соғады.
Адвокаттық қызмет туралы заңынын 11 бабының 2-тармағында көзделген негiздер бойынша тоқтатыла тұрған адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын қайта жалғастыру адвокаттың өтiнiшi бойынша күнтізбелік он күн iшiнде лицензиардың бұйрығы және оның қолданысын тоқтата тұру үшiн негiздердiң тоқтатылғанын растайтын құжаттар негiзiнде жүзеге асырылады. Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысының қайта жалғастырылғаны туралы адвокат, соттар, құқық қорғау органдары және адвокаттар алқасы хабардар етіледі.
Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтата тұру туралы немесе қайта жалғастырудан бас тарту туралы шешiмге адвокат сот тәртібімен шағым жасауға құқылы.
34. Лицензияны кері қайтарып алу және оның күшін жою.
1)егер адвокат адвокатураның ұйымдарының қызмет принциптерін қасақана бұзса;
2)егер адвокат өзінің міндеттерін бірнеше мәрте орындамаса;
3)біліктілігі жеткіліксіздігінің салдарынан адвокаттық кәсіби міндеттерін орындау мүмкін болмаған жағдайда жүзеге асырылады.Заңдарда белгіленген жағдайларда адвокаттардың лицензиясын кері қайтарып алу тек әділет органдарының талап қоюы арқылы сот шешімдерімен жүзеге асырылады.
«Адвокаттық қызмет туралы»заңда көзделген негіздерден басқа, адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтатуды лицензиар:
1) заңды күшіне енген сот шешімі бойынша адвокат әрекет қабілеті жоқ немесе әрекет қабілеті шектеулі, қайтыс болды не хабар-ошарсыз кетті деп танылған;
2) адвокат Қазақстан Республикасының азаматтығын тоқтатқан;
3) адвокат қасақана қылмыс жасағаны үшін ақтамайтын негіздер бойынша қылмыстық жауапкершіліктен босатылған;
4) қасақана қылмыс жасағаны үшін адвокатқа қатысты соттың айыптау үкімі заңды күшіне енген;
5) адвокатқа медициналық сипаттағы мәжбүрлеу шараларын қолдану туралы сот шешімі заңды күшіне енген жағдайларда жүзеге асырады.
Аумақтық әділет органының ұсынымы осы баптың 5-тармағында көзделген жағдайларда адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату туралы шешім қабылдау үшін негіз болып табылады.
Лицензиар адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысын тоқтату туралы бұйрық шығарады, оның көшірмесі лицензиясының қолданысы тоқтатылған адамға жіберіледі. Адвокаттық қызметпен айналысуға арналған лицензияның қолданысының тоқтатылғаны туралы соттар, құқық қорғау органдары және адвокаттар алқасы хабардар етіледі.
Т---------------
67.Тексеру комиссиясының мақсаты болып табылады
Адвокаттар алқасының тексеру комиссиясы оның бақылау-тексеру органы болып табылады.
Тексеру комиссиясы, оның төрағасы алқа мүшелерiнiң жалпы жиналысында (конференциясында) төрт жыл мерзiмге сайланады. Тексеру комиссиясы адвокаттар алқасының, заң консультацияларының, адвокаттық кеңселердiң қаржы-шаруашылық қызметiне, сондай-ақ жеке дара жұмыс iстейтiн адвокаттардың қаржылық қызметiне тексеру жүргiзедi.
53. Төралқаның төрағасы сайланады.
Өзі сайланған күнге дейін кемiнде екi жыл тiкелей адвокаттар алқасының мүшесi болған адвокат адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы болып сайлана алады.
Адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы жасырын дауыс беру арқылы төрт жыл мерзімге сайланады.
Бұл ретте бір адам қатарынан екі мерзімнен артық адвокаттар алқасының төрағасы лауазымында бола алмайды.
Алқаның жарғысына сәйкес адвокаттар алқасы төралқасының төрағасы:
1) төралқаның жұмысын ұйымдастырады, оның отырыстарында төрағалық етеді және төралқа, алқа мүшелерiнiң жалпы жиналыстары (конференциялары) шешiмдерiнiң орындалуына бақылауды жүзеге асырады;
2) төралқа аппаратының жұмысына басшылық жасайды, алқа аппаратының қызметкерлерiн жұмысқа қабылдауды және жұмыстан босатуды жүзеге асырады;
3) мемлекеттік органдарда, қоғамдық бірлестіктерде, басқа да ұйымдар мен мекемелерде адвокаттар алқасы атынан өкілдік етеді;
4) адвокаттық қызметті ұйымдастырудың адвокат таңдаған нысанын және заңды мекенжайын көрсетіп, адвокаттар алқасына мүше болып кірген лицензиаттар туралы, сондай-ақ шығарылу себебін көрсете отырып, адвокаттар алқасы мүшелігінен шығарылғандар туралы мәліметтерді лицензиарға ұсынуды қамтамасыз етеді;
5) адвокаттар көрсеткен заң көмегі туралы статистикалық мәліметтерді қоса алғанда, адвокаттар алқаларының қызметі туралы есепті Республикалық адвокаттар алқасына ұсынуды қамтамасыз етеді;».
6) Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен және мерзімдерде бюджет қаражаты есебінен адвокаттар көрсеткен заң көмегіне ақы төлеу туралы және қорғау мен өкілдік етуге байланысты шығыстарды өтеу туралы өтінімді тиісті республикалық бюджеттік бағдарлама әкімшісінің аумақтық органына уақтылы ұсынуды қамтамасыз етеді;
7) адвокаттардың тағылымдамадан өтушiлерінің тағылымдамадан өтуін қамтамасыз етеді;
8) адвокаттарды кәсiптік оқыту бағдарламасын iске асыруды қамтамасыз етедi.
Адвокаттар алқасының төралқасы төрағасының басқа да өкілеттіктері адвокаттар алқасының жарғысында айқындалады.
С---------------
5. Соттағы сөз сөйлеу шеберлігі.
Қазіргі кезде шешендік сөздерді ғалым Г.З.Апресиан оны мазмұнына қарай жіктейді.Солардың бірі-сотта айтылатын шешендік.Сотта қолданылатын шешендіктің иелері прокурорлар,адвокаттар,қоғамдық айыптаушылар мен қорғанушылар,айыпкерлер болады.Сотта қолданылатын шешендік сөздерді екіге бөліп қарастыру керек:феодалдық қоғам тұсындағы қазақтың әдет-ғұрып заңы бойынша жүргізілген дау-дамайларда орын алған шешендік сөздер және біздің дәуіріміздегі сот жұмысында айтылатын айыптаушылар мен қорғаушылрдың сөздері.
Қазіргі адвокаттардан әрдайым мақалдатып-мәтелдетіп отыру немесе құлаққа жағымды тиетін ұйқасты-ырғақты сөйлемдерді,әңгіме тақырыбына жанаспайтын айшықты сөздерді үнемі қолдану талап етілмейді.Ең негізгі керегі-сөздің жүйелілігі,логиканың дұрыстығы.Дегенмен осы дәлелді,логикалы сөздерді қазақтың жатық тілімен,орайы келген тұста мақал-мәтелдерді,тапқыр сөздер,әсерлі эпитеттерді қолдана отырып жеткізсе артық болмайды.
Адвокаттардың тіл мәдениетіне мыналар кіреді:1)нормативтілік немесе дұрыстылық,яғни әдеби тіл нормасына сәйкес жаргон,диалект және ауызекі сөздерді қолданбай ойды дәлме-дәл бере беру;2)сөйлеу шеберлігі,яғни сөздің ұтымдылығы,қисындылығы,сөз байлығының болуы,мәнерлілік,сөз даралығы сөз сөйлеу шеберліктері болып табылады.
Ш-------------
|
44. Шет елдік адвокат сотта өкілдік ете алады. Адвокат кызметинин тиисдилиги тек адвокаттар мен олардын алкаларынын арасындагы карым-катынаска гана емес, сондай-ак адвокаттар уйымдарынын озге де нысандарымен озара катынаска байланысты. Ынтымактастыктын негизги максаты-адвокаттардын тауелсиздигин ныгайту жане олардын мудделерин лауазымды адамдар мен органдардын кукыкка жат арекеттеринен коргау. Шетел мемлекеттери жане аймактары адвокаттарынын халыкаралык, касиптик жане мадени байланыстарын кенейту мен ныгайтудын айгагв 1992 жылгы 28 шилдеде курылып, тиркелген Адвокаттардын халыкаралык одагы болып табылады. Адвокаттар мен олардын алкаларын баскармайтындыгы кайта халыкаралык-кукыктык катынас саласында оларды занды кукыктары мен мудделерин билдирип коргайтындыгын болып табылады. |