Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Өнімді бөлу туралы Келісім (ӨБтК) (англ. Production Sharing Agreement) – біріккен кәсіпорын мекемесі туралы келісімшарттың ерекше түрі. Жалпы өнімді бөлу туралы келісім шетелдік өндіруші компания (мердігер) мен келісімге сәйкес анықталған аумақ щегінде қолдану мен мердігерді іздеу-барлау жұмыстарына уәкілеттік беретін мемлекеттік кәсіпорын арасында бекітілген келісімшарт болып табылады.
Мемлекеттік тараптың уәкілеттілігі:
Өнімді бөлу туралы келісім – келісімшарт, осыған сәйкес мемлекет жеке мердігерге қайтарымды негізде және белгілі мерзімге анықталған жер қойнауы аумағында іздеу, барлау, минералды шикізатты өндіруге ерекшелікті құқық береді, ал мердігер көрсетілген жұмыстарды өзінің қаржысы мен тәуекеліне қарай жүргізуге міндеттеледі. Өнімді бөлу туралы келісім жер қойнауын пайдалану, тараптар арасында өндірілген өнімді бөлу ретіне байланысты жағдайларды анықтайды.
Өзінің құқықтық табиғаты бойынша ӨБтК ерекшелігі бар концессия келісімшартының бір түрі болып табылады: егер концессия келісімшарты бойынша ақшалай есеп айырысса, ал ӨБтК бойынша – өндірілген өніммен. ӨБтК-нің мәні келесіде: табиғи кен ресурстары бар, бірақ оларды өндіруге жергілікті элитариаттың көңілінен тыс қалған «У» мемлекетіне ТҰК өкілеті немесе дәрежесі төменірек инвестор, міндетті түрде қаражаты бар жергілікті олигарх келуі мүмкін. Заңда инвестор мемлекет территориясында пайдалы қазбаларды іздеу мен өндіруге қаржы салатыны, ал мемлекет оған әр түрлі жеңілдіктер беріп және жер қойнауынан өндірілгеннің өзіне тиесілі бөлігін алатыны туралы көрсетілген.
«Өнімді бөлу туралы келісімі туралы» Украина заңы
Біз үшін ең қызығы мен пайдалысы өнімді бөлі пропорцияларын айқындайтын Заңның 19 бабында көрсетілген. Ал оны келесідей бөледі: өндірілген ресурстар қоймаға жиналады (мұнай мен газды өндірген бойда бөледі), содан кейін бөлу пунктінде өлшенеді және квартал сайын келесі пропорция бойынша: 70 пен 30 %, мемлекет пен инвестор арасында бөлінеді, инвестордың пайдасына қарай. Ары қарай инвестор жер қойнауынан алынған өнімге байланысты өзі шешім қабылдауға ерікті. Ресурстарды Украина территориясында немесе темір жол тасымалы арқылы Украинадан тыс жерде сатуға болады, себебі осындай әдіспен өндірілген өнім не лицензияны, не квотаны қажет етпейді.
Халықаралық тәжірибе:
«Өнімді бөлу» типіндегі келісімшарт көлемі анықталған аумақпен шектелген шығындарды өтегеннен кейін қалатын, өндірілген мұнайды бөлуде қатаң принципті қарастырады.
Әлемде өнімді бөлу негізіндегі бірыңғайланған келісімшарт жоқ, тек жалпы принцип бірыңғай болып табылады. Мысалы, өнімді алу мен бөлуде мемлекеттің (әдетте мемлекеттік компаниялар арқылы) қатысуы қолданылады. Бұл келісімшарттарды икемдірек етеді, яғни келісімшарттың негізгі экономикалық элементтерін қатаң заңнамалық шектеулер аумағынан мемлекет пен инвестор арасындағы уағдаластық аумағына тасымалдау арқылы ӨБтК-ні әр түрлі типтегі кен орнына бейімдеуге мүмкіндік береді.
Өнімді бөлу туралы алғашқы келісімшарт 1966 жылы тамызда Индонезияның ПЕРМИНА (қазір ПЕРТАМИНА) ұлттық мұнай компаниясымен бекітілген. Бұл келісімшартта өнімді бөлу концепциясының төмендегідей негізгі қағидалары көрсетілген:
ӨБтК механизмі таза қазақстандық ойлап шығару болып табылмайды, бұл жолмен мұнай-газ саласын дамыту үшін қаржылық ресурс тапшылығына жолыққан барлық өндіруші елдер жүрген. Осындай ресурстармен қамтамасыз етуге дайын болған шетелдік инвесторлар өндіруші елдердің үкіметімен тәуекелді бөлісуге көндіруге тырысты. ӨБтК механизмі олардың мүдделерін қорғады: кен орнында коммерциялық өндіру басталғаннан кейін барлық табыс алдымен инвесторға келтірілген шығындарды өтеуге бағытталған, ал мемлекет тек осы шығындар толығымен теңгерілгеннен кейін ғана өзінің үлесін алуы тиіс.