экономикалы' дамыту Жобаны' міндеттері- А'су 'аласын т'ра'ты ж'мыс істеп т'р'ан к'сіпорындарды' 'ндір
Работа добавлена на сайт samzan.net:
Павлодар облысының моноқалаларын дамыту мәселелері (Ақсу қаласы мысал ретінде)
Жоспар
- Павлодар облысының моноқалаларына сипаттама
- Ақсу қаласы моноқала ретінде
- Ақсу қаласының қазіргі жағдайына талдау (SWOT)
- Ақсу қаласының экономикасын дамыту жолдары
Жобаның мақсаты: Ақсу қаласын моноқала ретінде орта және ұзақ мерзімді келешекте орнықты әлеуметтік-экономикалық дамыту
Жобаның міндеттері:
- Ақсу қаласын тұрақты жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың өндірістік сыйымдылығына байланысты оңтайландыру;
- Ақсу қаласы тұрғындарын жұмыспен қамтудың үйлесімді құрылымын қамтамасыз ету үшін экономиканы әртараптандыру және шағын және орта бизнесті дамыту;
- Ақсу қаласы еңбек ресурстарының ұтқырлығын арттыру, экономикалық өсу орталықтары және әлеуметтік-экономикалық даму әлеуеті жоғары елді мекендерге ерікті көшіп-қонуын ынталандыру;
- Ақсу қаласының әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымын халықтың оңтайлы санын есепке ала отырып дамыту.
Қазақстан Республикасында қазіргі уақытта (2012 ж) қала мәртебесі бар 86 елді мекеннің 27-сі моноқала болып саналады.
Жалпы моноқала дегеніміз – бұл бір немесе бірнеше (көп емес) қала құраушы, бір бейінді және шикізаттық бағыттағы қаланың экономикалық және әлеуметтік жағдайын айқындайтын кәсiпорындарда еңбекке жарамды халықтың және өнеркәсіп өндірісінің негізгі бөлігі (20 пайыздан астамы) шоғырландырылған қала.
Моноқалалар санатына тұрғындарының саны 10 мыңнан 200 мыңға дейін адамы бар:
- қаланың негізінен өңдеу секторының қала құраушы кәсіпорындарының өнеркәсіп өндірісінің көлемі жалпы қалалық өндіріс көлемінің 20 пайыздан астамын құрайтын (мономамандандыру);
- қаланың қала құраушы кәсіпорындарында жұмыспен қамтылған халықтың 20 пайыздан астамы жұмыс істейтін;
- қала құраушы кәсіпорындары жартылай істейтін немесе мүлдем істемейтін өлшемдердің бірімен сипатталатын қалалар кіреді.
Бұл ретте көптеген моноқалаларға қаламен экономикалық тығыз байланыстағы қала маңындағы кенттер мен ауылдық елді мекендер әкімшілік бағыныста.
Қазақстандағы моноқалалардың тізбесін негізінен халық саны 100 мыңнан асатын 4 қаланы (Теміртау, Рудный, Жаңаөзен, Екібастұз) қоспағанда халық саны 50 мың адамға дейін шағын қалалар құрайды.
Қалалардың, олардың салалық құрылымдарының экономикалық базаларын талдау, негізгі қала құраушы кәсіпорындар туралы деректер қалаларды мынадай үш функционалдық типке бөлуге мүмкіндік берді:
1. Өндіру өнеркәсіптері басым дамыған – 21 қала:
- көмір өндіру – Абай, Сораң, Шахтинск, Екібастұз;
- мұнай және газ өндіру – Ақсай, Құлсары, Жаңаөзен;
- металл кенін өндіру – Арқалық, Балқаш, Зыряновск, Қаражал, Кентау, Лисаковск, Риддер, Рудный, Текелі,;
- шикізат ресурстарының өзге түрлерін өндіру – Жаңатас, Қаратау, Жітіқара;
2. Өңдеу өндірісі басым дамыған 6 қала:
- химия өнеркәсібі – Серебрянск;
- машина жасау, металлургия өнеркәсібі (алтын), уран өндірісі – Степногорск;
- металлургия өнеркәсібі – Ақсу, Жезқазған, Сәтбаев, Теміртау;
3. Ғылыми-өнеркәсіптік орталық – Курчатов қаласы.
Қала құраушы кәсіпорындардың ағымдағы жағдайларына қарай моноқалалар мынадай болып бөлінеді:
- қала құраушы кәсіпорындар жұмыс істейтін моноқалалар (19 қала) – Абай, Ақсай, Ақсу, Балқаш, Жаңаөзен, Жезқазған, Жітіқара, Зыряновск, Қаражал, Құлсары, Курчатов, Лисаковск, Риддер, Рудный, Сәтбаев, Теміртау, Хромтау, Шахтинск, Екібастұз;
- қала құраушы кәсіпорындар ішінара жұмыс істейтін моноқалалар (5 қала) – Арқалық, Жаңатас, Қаратау, Сораң, Степногорск;
- қала құраушы кәсіпорындар мүлдем жұмыс істемейтін қалалар (3 қала) – Кентау, Серебрянск, Текелі.
27 қазақстандық моноқалаларыдың әрқайсысы үшін жеке даму жоспары жасалған. Бұған қосымша жаңа өзгерістерді заңды түрдегі енгізу тетігі іске қосылған. Осы сапалы құқықтық негіздемелер алға қойған мақсаттарды жоспарлы түрде шешуге мүмкіндік береді.
Сонымен қатар, Үкімет толыққанды әрі тиімді «ойын ережесін» - бағдарлама бағыттары бойынша мемлекеттік қолдау көрсетудің шарттарын, тетіктері мен тәртіптерін әзірлеуде.
Түпкі мақсатқа келер болсақ, бағдарламаны әзірлеушілер оны жүзеге асырудың бірнеше кезеңіне бөлген. 2015 жылға қарай перспективалы моноқалаларда өнеркәсіп өндірісінің көлемін 20% көтеру жоспарланған. Шағын кәсіпорындардың саны екі есе ұлғайтылады. Жұмыссыздар көрсеткішін 5,5% азайту арқылы бұл жағдайға да үлкен өзгерістер енгізіледі.
Көлемді мақсаттарды жүзеге асырудағы отандық тәсілдердің ерекшелігі – жоспарды алға сүйреуші және қолдаушы ретінде қазақстандық нарықтың салалық ірі ресурстары – ұлттық компанияларды тарту болып табылады. Моноқалаларды дамыту бағдарламасында да өзін өзі жақсы жағынан танытқан әрі бұрыннан белгілі осы тәжірибе толыққанды пайдаланылатын болады. Бұл осы бағдарлама жүзеге асқан жағдайда негізі пайда көруші болып табылатын қазақстандық моноқалалардың 1,5 миллионнан астам тұрғындарына қосымша ынта-жігер мен сенімділік береді
Қала құрушы кәсіпорындармен және моноқалалармен байланысты Қазақстан үшін аса маңызды мәселені зерттеу «Қазақстан моноқалаларын дамыту» бағдарламасы аясында жүргізілді. Аталған бағдарламаға белгілері бойынша халқының саны 1,53 миллион адамды немесе қала халқының 16,8 пайызын құрайтын 27 моноқалалар өтті, солардың ішінде 16 қала тиісті аудандардағы әкімшілік орталығы болса, 11 қала аудан орталығы болып табылады, олар: Степногорск, Текелі, Серебрянск, Курчатов, Шахтинск, Сарань, Қаражал, Лисаковск, Арқалық, Ақсу, Жаңаөзен. Олардың бір бөлігі облыстық маңызға ие қалалар болса, енді бір бөлігі аудандардың қосылуына байланысты аудан орталығы мәртебесін жоғалтқандар. Қазақстан моноқалалары санын негізінен халқы 50 мың адамнан тұратын шағын қалалар құрайды, төрт қала — Теміртау, Рудный, Жаңаөзен, Екібастұз бұларға кірмейді, оларда халық саны 100 мыңнан жоғары. 27 моноқалалардың 19-ында қала құрушы кәсіпорындар жұмыс істейді, 5-уінде — жартылай, 3-уінде мүлде жұмыс істемейді. Қарағанды облысында 8 моноқала, Шығыс Қазақстан мен Қостанай облыстарында 4, Жамбыл мен Павлодапр облыстарында 2 моноқала бар. Елді алғашқы дағдарыс толқыны келіп ұрған кезде одан негізінен халқының экономикалық белсенділігі төмен моноқалалар үлкен зардап шекті. Мысалы, дағдарысқа дейін моноқалалардағы өнеркәсіптік өндірістің үлесі 43-44 пайызды құраса, дағдарыстан кейін бұл көрсеткіш 25 пайызға дейін төмендеп кетті. Жүргізілген жұмыстар аталған қалалардың дамуына кедергі келтіретін себептерді анықтап, қала құрушы кәсіпорындардың, жалпы қалалардың бизнесінің даму жолдарын қарастыруға мүмкіндік берді. Сарапшылар пікірінше, төмендегідей белгілері бар болса, қаланы монопрофильді деп те атауға болады екен, атап айтқанда:
— қалада бір салаға жататын бір немесе бірнеше біртекті кәсіпорындар болса немесе салалық рыноктың тар сегментіне қызмет көрсетсе, ал қаланың басқа кәсіпорындары тек қаланың ішкі қажетін өтеуге иә сонда тұратын адамдарға ғана қызмет көрсетсе;
— қалада қаланың ішкі қажетін өтеуге қызмет көрсететін кәсіпорыннан басқа бір ақтық рынокқа жұмыс істейтін технологиялық тізбекпен байланысқан ел — қала бюджетінің табыс бөлігі бір (немесе бірнеше) ірі кәсіпорынның іс-қызметіне соншалық тәуелді болса;
— қала халқын жұмыспен қамту саласы нашар әртараптандырылса (кәсіби құрам біртекті болса);
— қала едәуір ірі елді мекендерден әжептәуір қашықта орналасса (бұл тұрғындардың жинақылық мүмкіндіктерін төмендетеді), қалада алғашқы екі белгі бар болса немесе қаланы сыртқы әлеммен байланыстыратын дамыған инфрақұрылым (автокөлік жолдары, теміржол, телефон желісі, т.б) жоқ болса.
Ақсу қаласы моноқала ретінде
Ақсу қаласы – Павлодар облысының өнеркәсіптік дамыған өңірі. Ақсу қаласы Ертіс өзенінің сол жақ жағалауында, Павлодар қаласынан 50 шақырым жерде орналасқан. Қала аумағы – 8 мың шаршы шақырымды құрайды. Қала 1961 жылы құрылды.
Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 25 мамырдағы «Моноқалаларды дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған бағдарламасын бекіту туралы» № 683 қаулысымен Ақсу қаласы даму әлеуеті жоғары моноқала болып белгіленді.
Ақсу ауданының жерлерін Ақсу қаласының әкімшілік-аумақтық бағынысына беруіне байланысты 1997 жылы қала ауыл шаруашылық бағыт алды.
2012 жылғы 1 қаңтарға бекітілген ауылдық елді мекендер есепке алынып, қала тұрғындарының саны 69,0 мың адамды құрады, соның ішінде қалалық - 45,9 мың адам.
Ақсу қаласының экономикалық мамандандыруы индустриялық сипатқа және ұзақ мерзімді келешекте жоғары даму әлеуетіне ие. 2011 жылдың қорытындысы бойынша қала үлесіне облыстың өнеркәсіп өндірісінің жалпы көлемінің шамамен 30% тиесілі болды, облыс өнеркәсібінің негізгі қызмет персоналының саны 20%.
Қаланың өнеркәсіп құрылымында тау-кен өнеркәсібі - 5,9%, өңдеу өнеркәсібі – 72,1%, электр энергиясын өндіру 21,8%-ды иемденеді.
«Қазхром» ҰАК АҚ филиалы «Ақсу ферроқорытпа зауыты» (бұдан әрі – «АФЗ» АҚ) (ферроқорытпа өндірісі) және «Еуроазиаттық энергетикалық корпорация» АҚ (бұдан әрі – «ЕЭК» АҚ) (электр энергиясын өндіру) негізгі қала құраушы кәсіпорындар болып табылады. Бұдан басқа, «ЕЭК» АҚ құрамына Екібастұз қаласында орналасқан, тас көмір өндірумен айналысатын «Восточный» кеніші кіреді.
Әлеуметтік-демографиялық жағдайы
2006-2011 жылдары ауылдық аймақтың есебінен тұрақты халық саны 3,9%-ға көбейді және 2012 жылғы 1 қаңтарға 69,0 мың адамды құрады.
Қала халқы санының өсуі көші-қонның оң сальдосы және туу көрсеткіштерінің өсуі есебінен орын алды. 1000 адамға шаққандағы туу коэффициенті 2011 жылы 18,36 (2006 жылы – 14,5), өлім-жітім – 11,85 (2006 жылы – 13,1), табиғи өсу – 6,39 (2006 жылы – 1,5) құрады.
Қалада көші-қон жағдайы келгендер саны кеткендерден асуымен сипатталады. Көші-қон сальдосы 2011 жылы 151 адамды құрады.
Ақсу қаласының өнеркәсібі
Бүгінгі Ақсу — бұл Павлодар облысындағы өнеркәсіптік, ауыл шаруашылықты қала. Қаланың өндірістік инфрақұрылымын екі алып кәсіпорын: Ақсу ферроқорытпа зауыты мен ЕЭК ААҚ электр станциясы құрайды. 1960 жылдан бастап электр станциясының құрылысы басталды, оның бірінші директоры Новик Владимир Михайлович болды. 1968 жылғы 17 желтоқсанда ГРЭСте қуаттылығы 300 мегаватт алғашқы энергоблогы пайдалануға берілді және бірінші өнеркәсіптік ток берілді.
1996 жылғы желтоқсанда кәсіпорын Еуроазиаттық энергетикалық корпорациясы ашық акционерлік қоғамына қайта құрылды.
Қала энергетиктерімен 2001 жылдың басынан бастап 5.580.7 миллион киловатт сағат электр энергиясы және 612.0 гекокалория жылу энергиясы өндірілді.
1962 жылдан бастап ферроқорытпа зауытының өнеркәсіптік объектілерінің құрылысы басталды. 1968 жылы қаңтарда зауытта ферроқорытпалардың бірінші тоннасы балқытылды, ал 1970 жылы шілдеде 8 қорыту пеші бар № 2 цехты іске қосу аяқталды. Ермак ферроқорытпа зауытының бірінші директоры болыпТопильский Петр Васильевич тағайындалды. 1995 жылы кәсіпорын Қазхром Трансұлттық корпорациясының құрамына кірді. Осы кәсіпорындармен келесі әлеуметтік объектілер: дене шынықтыру-сауықтыру кешені, профилактория, жүзу һәуізі, демалыс үйі, емдеу-сауықтыру орталығы сақталып қалды, содан басқа Баянауылда демалыс үйлері: Факел және Жасыбай сатып алынды. Қаланың ірі кәсіпорындары:
- Қалалық су арнасы ААҚ,
- Теловик ААҚ,
- Ақсу электр желілері ААҚ,
- Тұрмыс ЖАҚ коммуналдық шаруашылығы,
- Ақсу ЖАКК ААҚ,
- Ақсу нан зауыты ААҚ, Қалааралық және қала маңындағы тасымалдаулар ЖАҚ,
- Парус фирмасы ЖШС.
Қалада 900-ден астам шағын және орта бизнес субъектілері жұмыс істейді. Олардың ішінде неғұрлым ірілері:
- Қалқаман элеваторы АҚ,
- Павлодар құс фабрикасы ЖШС,
- Выбор ЖШС және т.б.
Шағын және орта бизнес кәсіпорындарында 500 млн. теңгеден жоғары сомаға тауарлар мен қызмет көрсетулер жүргізетін 3835 адам еңбек етуде. Біздің қаламыздың маңызды стратегиялық объектісі Қ.И. Сәтбаев атындағы Ертіс-Қарағанды арнасы болып табылады. Ертіс-Қарағанды арнасы — Қазақстанның орталық және солтүстік бөліктеріне ауыз суды негізгі жеткізуші.
Қаржыландыру көздері мен көлемі
Ақсу қаласын дамытудың кешенді жоспарының іс-шараларын қаржыландыру көлемі 2013-2015 жылдар аралығында барлығы 9436,6 млн.теңгені құрайды, соның ішінде:
Моноқалаларды дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған бағдарламасы есебінен республикалық бюджет – 2373,2 млн.теңге:
2013 жылы – 630,8 млн. теңге,
2014 жылы – 721,0 млн. теңге,
2015 жылы – 1021,4 млн. теңге.
Бұған қоса, басқа бюджеттік бағдарламалар есебінен республикалық бюджеттен қаражат бөлу қажет – 7063,4 млн.теңге:
2013 жылы – 3003,0 млн. теңге,
2014 жылы – 1986,3 млн. теңге,
2015 жылы – 2074,1 млн. теңге.
Шағын және орта бизнесті дамыту
Шағын және орта бизнесті дамыту қаланың әлеуметтік-экономикалық жағдайын тұрақтандыруда маңызды рөл атқарады.
Соңғы жылдары шағын және орта бизнес жеткілікті қарқынды дамуда, шағын және орта кәсіпорындардың жалпы саны, жеке кәсіпкерлердің саны өсті, өндірілген өнім көлемі ұлғайды (жұмыс және қызметтер), тиісінше бюджетке түсетін төлемдер өсті.
2012 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша шағын кәсіпкерліктің тіркелген субъектілерінің саны 2601 құрады, соның ішінде жұмыс істейтіндер – 2182 бірлік, оның ішінде:
заңды тұлғалар – 37;
жеке кәсіпкерлер – 1975;
шаруа қожалықтары – 170.
2011 жыл ішінде өндірілген өнім көлемі (жұмыс және қызметтер) 3 млрд. 580 млн. теңгені құрады.
Шағын кәсіпкерлік субъектілерінен бюджетке түсетін төлемдер көлемі 492,2 млн. теңгені құрады.
Қаланың шағын және орта бизнесті қарқынды дамытуға экономиканың жалпы барлық салаларында жұмыс істейтін жеткілікті әлеуеті бар.
2012 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша Ақсу қаласында 3 базар, 3 әлеуметтік дүкен, тұрмыстық техниканы сататын 4 сауда үйі, 227 дүкен, 13 дәріхана, 11 – АЖС, 25 қоғамдық тамақтандыру кәсіпорны, қызмет көрсету саласының 37 объектісі жұмыс істейді.
Қазіргі уақытта Ақсу қаласында қаланың қала құраушы кәсіпорындары айналасында шағын және орта бизнесті дамытудың әріптестік бағдарламасы іске асырылуда (бұдан әрі - Әріптестік бағдарлама).
Бүгінгі күні әріптестік бағдарламаны іске асыру бойынша жұмыс тобы құрылды.
Әріптестік бағдарламаның іс-шаралар жоспары әзірленді.
Жобаларға не базалық өндіріске жиі сатып алынатын сандық және ақшалай негіздегі тауарлар және қызметтердің тізімі анықталды.
2013-2015 жылдары сатып алуға жоспарланған тауар, жұмыс және қызметтер тізбесі анықталды.
Қазіргі уақытта қалада орналасқан компаниялардың қалалық ірі кәсіпорындарға қажетті тауар, жұмыс және қызметтер өндірісі бойынша мүмкіншілігін бағалау жүргізілуде.
Ақсу қаласының әкімі қала құраушы кәсіпорындар және шағын орта бизнес өкілдерімен бірлесіп, әлеуметтік-әріптестік бағдарламаларды ұйымдастыру бойынша кеңес өткізді. Аталған кеңесте төмендегі коммерциялық ұсыныстар қаралды:
- «ДАНиЕР» ӨСҚФ» ЖШС қала кәсіпорындарының технологиялық
мұқтаждықтары үшін полиэтилен құбырларын іске асыруды ұсынды
- «Электрсервис» - ЖК аттестацияланған электр зертханасының қызмет көрсетуі
- «Қалиев» ЖК - құрылыс-монтаждау және дәнекерлеу жұмыстары
- «Грэсстрой» ЖШС - құрылыс-жөндеу жұмыстары
- «Палий» ЖК - автокөліктік қызметтер
- «Азия пласт» ЖШС - пластикалық есіктер және терезелер жасау.
Аталған кеңестің қорытындысы бойынша жоғарыда көрсетілген шағын және орта бизнес кәсіпорындарымен бірге қаланың қала құраушы кәсіпорындары («АФЗ» АҚ, «ЕЭК» АҚ) атынан ұзақ мерзімді тапсырыстар орналастыру бойынша жұм
Мәдениет және спорт
Мәдениет мекемелерінің желісі 17 кітапхана, 2 мәдениет үйі, 15 клуб үлгісіндегі мекеме, мұражай, мұрағаттан тұрады. Қалада 100 өз күшімен ұйымдастырылған ұжым жұмыс істейді.
Балалар спорттық мектебі бар, онда шұғылданатын балалар саны 1,6 мың адамға жетеді. Барлығы 381 спорттық ғимарат саналады, соның ішінде 3 спорт кешені, стадион, 31 спорт зал, бассейн, 18 ату тирі, 276 қисынды ғимарат, 5 хоккей корты, 3 бильярд, 43 салынған спорт залы.
ыстар жүргізілуде.
2012 жылғы қаңтар-қазан айы ішіндегі әлеуметтік-экономикалық даму қорытындылары
1. Жалпы мәлімет
Ақсу қаласының аумағы 8, 1 мың км2 құрайды. Халық саны 69, 2 мың адам. Ауылдық округ саны 14 және 1 кент, 32 ауылдық мекен бар, одан дамудың жоғары әлеуетімен – 3 ауылдық округ, дамудың орташа әлеуетімен – 25 ауылдық округ, дамудың төменгі әлеуетімен – 4 ауылдық округ. Осы датаға 741, 7 мың га. ауыл шаруашылық мекен тіркелген.
Өнеркәсіп
Қаланың өнеркәсіп секторы өзіне “Еуроазиаттық энергетикалық корпорациясы” АҚ (Ақсу қаласының электрстансасы және Екібастұз қаласындағы “Восточный” көмір қимасы) және “Қазхром” ТҰК АҚ филиалы – Ақсу ферроқорытпа зауытын қосады.
2012 жылғы қаңтар-қазан айлары ішінде қаланың өнеркәсібімен 237230, 7 млн. теңге сомаға (2011 жылғы ұқсас кезеңге сәйкес 102, 1 %) өнім өндірілді.
Көмір өнімінің көлемі 16376, 5 мың тоннаны (102, 1 %) құрады.
Ақсу қаласы зауытында ферроқорытпа өндірісі 1058856 тоннаны (100, 1%) құрады.
Қаланың энергетиктерімен 11596, 3 млн. кВт/сағ. электр қуаты (103, 1 %) өндірілді. Жылу энергиясы 964, 8 мың Гка (102, 1 %) өндірілді.
2. Ағымдағы әлеуметтік-экономикалық даму
Ауыл шаруашылығы
Ауыл шаруашылықты дамытудың негізгі бағыттары дәнді дақылдар, картоп және көкөністер отырғызу, майлы дақылдар, көпжылдық шөптер мен сүрлемге жүгері егу болып табылады.
2012 жылғы 1 қарашаға мал басының саны: ІҚМ – 34, 8 мың бас, соның ішінде сиыр – 13, 3 мың бас, қой – 45, 3 мың бас, шошқа – 2, 9 мың бас, жылқы — 7, 3 мың бас, құс – 30, 3 мың бас құрады.
2012 жылғы қаңтар-қазан айлары ішінде: ет – 3104 тонна (82 %), сүт – 25086 тонна (100, 0 %), жұмыртқа – 2384, 6 мың дана (6 %), жүн – 70, 8 тонна (116 %) өндірілді.
Астық жинау жұмыстарының қорытындылары бойынша қазіргі кезеңге өсімдіктердің көрсеткіштері дән – 1617 тонна, сүрлемге жүгері – 1600 тонна, бидай – 179 тонна, арпа – 1253 тонна, сұлы – 59 тонна, тары – 126 тонна, картоп – 72949 тонна, көкөніс – 19695 тонна, бақшалық – 530 тоннаны құрады.
Ауыл шаруашылық өнімдерін қайта өңдеудің 21 объектісі (1 диірмен, 15 наубайхана, сүт өңдеу бойынша 2 цех, 2 күнбағыс майы бойынша, 1 шұжық цехы) жұмыс істейді. 2012 жылғы 1 қарашаға нан және нан-тоқаш өнімдері 317, 8 тоннаны (өткен жылғы деңгейге 100%), сүт — 1055 тонна (өткен жылғы деңгейге 104, 5 %) құрады.
14 дайындау пунктері 2012 жылғы 1 қарашаға 1421 тонна ет (өткен жылғы деңгейге 59 %), 16 дайындау пунктері 11838 тонна сүт (өткен жылғы деңгейге 100%) өһндірді.
2012 жылы “Тимур” ШҚ 2009 жылы ені 750 метр және 2012 жылы ені 1200 метр Канадалық өндірісімен жаппай жұмыс істейтін жаңа буынды “Wallei” екі жаңбырлы манинасын сатып алды.
2011 жылы “Сергей” ШҚ Канадалық өндірісімен жаппай жұмыс істейтін жаңа буынды “Wallei” жаңбырлы манинасын сатып алды, 2011 жылы өңірде алғашқы рет 9 га. алаңға 3, 9 млн. теңге сомаға Греция өндірісінің тамшылатып суару үшін, 2012 жылы 6 га. алаңға 1, 7 млн. теңге сомаға құрал сатып алынды және 2012 жылы сәбіз өсіру кезінде он бес гектарға қолданылды.
Шағын кәсіпкерлік
2012 жылғы 1 қарашаға Ақсу қаласында 2611 шағын кәсіпкерлік субъектілері (221- ШҚ, 180 заңды тұлғалар, 2210-ЖК) тіркелген, жұмыс істеп тұрғандар саны 1523 шағын кәсіпкерлік субъектілері (172-ШК, 148-заңды тұлғалар, 1203-ЖК), немесе өткен жылғы ұқсас кезеңге 102 %.
Жұмыссыздар саны 5168 адамды (өткен жылғы ұқсас кезеңге 103 %) құрайды. Өндіріс және қызмет көлемі 1930, 1 млн. теңге. Бюджетке 472, 4 млн. теңге салық төленді.
“Бизнестің жол картасы 2020” бағдарламасы бойынша “ДАНиЕР ӨТҚФ” ЖШС пайдалануға енгізілді. Кәсіпорын 2009 жылы құрылды, басшысы Нұрмағамбетов Нұрлан Елтайұлы болып табылады. “ДАНиЕР ӨТҚФ” ЖШС қала кәсіпорындарына техникалық қажеттілік үшін полиэтиленді құбырларды іске асыру ұсынылған.
“АқсуСпецСтройСервис” ЖШС аумағында пеноблок (пескоблок) өндіру бойынша цехы бар материалдық-техникалық базаны дамыту және тәжірибелі персоналмен орналасқан. Өндіріс үшін құралдар мен үйретілген персоналдары бар кәсіпорын көптеген объектілердің құрылысында бірнеше рет нақтыланған уақытты және шығынды үнемдейді. “АқсуСпецСтройСервис” ЖШС директоры Әбдіқадыров Рустам Ибраимұлы болып табылады.
Инвестиция
Негізгі капиталға инвестиция көлемі 2012 жылғы қаңтардан мен қазан айына дейін 42028, 0 млн. теңгені (өткен жылғы кезеңге сәйкес 187, 5 %) құрады.
Әлеуметтік сала
Тұрғындардың 2012 жылғы қараша айына орта айлық номинальді жалақы төлемі 97241, 0 теңгені құрады.
2012 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша құрылған жаңа жұмыс орындарының саны 780 (2011 жылғы ұқсас кезеңге 80 %).
Жұмысқа орналасқан адамдардың саны – 518 (2011 жылғы ұқсас кезеңге 50, 7 %).
Жәрдемақы төлемі: қаңтардан қазан айына дейінгі кезеңге мемлекеттік атаулы көмек 52 отбасына төленеді, одан 198 адам (2011 жылғы ұқсас кезеңге 85 отбасы онда 274 адам). Мемлекеттік атаулы әлеуметтік көмек төлеуге 5210, 0 мың теңге бөлінді, 4800, 0 мың теңге игерілді, 18 жасқа дейінгі балаларға мемлекеттік жәрдемақы 116 отбасына төленеді, одан 364 балалар (2011 жылғы ұқсас кезеңге 256 отбасы онда 657 бала). Бала жәрдемақысын беру үшін қала бюджетімен 5670, 0 мың теңге көзделді, 5210, 0 мың теңге төленді.
Білім беру
2012 жылғы 1 қарашаға Ақсу қаласы және ауылдық өңірде 33 мектеп (22 орта жалпы білім беру мектебі, 2 негізгі, 9 бастауыш мектептері), 3 мектептен тыс мекемесі және 10 балабақша жұмыс істейді.
2-ден 6-ға дейінгі жастағы балаларды мектепке дейінгі тәрбие және оқытумен қамту пайызы 2012 жылғы 1 қарашаға – 74 %.
Ағымдағы жылғы маусымның 4, 6 күндері Ақсу қаласының № 2 ОМ базасында ҰБТ өткізілді. Ақсу қаласынан 314 бала қатысты. ҰБТ орташа баллы 78, 62 (облыста 3 көрсеткіш). Ғаламтор желісіне барлық 33 мектеп қосылды. Мектеп оқушыларының саны 1 компьютерге 12 адамды құрайды.
Мемлекеттік жеке серіктестікті іске асыру шеңберінде 3 мектепке дейінгі мекемені қалпына келтіру жүргізілуде — екеуі Ақсу қаласында әрқайсысы 180 орынға және біреуі 75 орынға Евгеньевка ауылында. Осы объектілер ағымдағы жылғы 16 желтоқсанға дейінгі мерзімде пайдалануға енгізілетін болады.
Денсаулық сақтау
Ақсу өңірінің денсаулық сақтау саласында 5 аурухана, 9 дәрігерлік амбулаториялар, 3 фелбдшерлік акушерлік пунктер, 19 медициналық пунктер жұмыс істейді.
Туберкулезбен ауыратын тұрғындар 100 мың тұрғынға 85, 2 % құрайды (2011 жылы кезеңге сәйкес 96, 6 % құрады), онкологиялық аурумен ауыратындар 2012 жылғы 1 қарашаға 271, 3 % (2011 жылғы кезеңге сәйкес 259, 6 %).
Сәби өлімінің көрсеткіші бойынша, 1000 балаға тірі туғандар – 6, 36 % құрайды, ана өлімі бойынша 2012 жылғы 1 қарашаға статистикалық мәліметтер бойынша көрсеткіш – 0-ге тең.
2012 жылғы бірінші жарты жылдықта екі жедел көмек арнайы машинасы (АОА және жедел көмек бөліміне) сатып алынды.
Мәдениет
Ақсу қаласында ауылдық округті қоса алғанда 2012 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша 4 мәдениет объектісі, “Ақсу қаласының мәдени – сауықтыру орталығы” МКҚК, “Ақсу қаласының мәдениет сарайы” МКҚК, “Орталықтандырылған кітапхана” ММ, “Досугсервис” МКҚК, 17 МСО, 17 кітапхана жұмыс істейді.
2012 жылғы қаңтар-қараша айлары ішінде мәдениет мекемелерінде барлығы 391 іс-шара өткізілді, тұрғындарды қамту 69932 адамды құрады.
2012 жылғы 1 қарашадағы жағдай бойынша Ақсу қаласында 7 спорттық үй-жайлар. 1) “Достық” стадионы, 2) “Жүзу хауызы”, 3) ДСК (2 Ақсу қаласында және 1 Қалқаман ауылында), 4) БЖСМ, ССК (Ақсу қаласында).
1 қарашадағы жағдай бойынша 202 спорттық-бұқаралық іс-шаралар өткізілді, тұрғындарды қамту – 4879 адамды құрады.
2012 жылы 6 тоқсанішілік алаңдар (Астана көшесі 13, 13/1, 27, Әуезов көшесі 39, 21, Энтузиаст көшесі 22 бойынша), 2 хоккей корты (Астана көшесі 24) құрылды.
Бюджет
Жеке салық түсімі 2012 жылғы 1 қарашаға 3453, 5 млн. теңгені жоспарлау кезінде 3047, 3 млн. теңгені (немесе 113, 3 %) құрады.
Бюджеттің шығыс бөлігін орындау 2012 жылғы 1 қарашаға 5115, 3 млн. теңгені жоспарлау кезінде 5577, 8 млн. теңгені (немесе 91, 7 %) құрады.
Трансферттердің үлес салмағы қаланың жалпы бюджетінде 44, 6 % құрады.
3. Проблемалық мәселелер
Жүйелік проблемалық мәселелер
Ауылдық елді мекендерде кіре беріс жолдарды жөндеуді қамтамасыз ету. Жолдың қанағаттанбайтын жағдайы ауыл тұрғындарының іс белсенділігін төмендетеді, ауыл кәсіпкерлерінің шығындарын ұлғайтады.
Ақсу қаласында балабақшалар салу. 3-тен 6-ға дейінгі жастағы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен қамту өңір бойынша 74 % құрайды, проблема балабақшаларда және шағын орталықтарда орындардың жетіспеушілігі.
Ақсу орталық аурухана бөлімшелеріне күрделі жөндеу жүргізу. Аурухана жұмыс істегелі 40 жыл ішінде кешенді күрделі жөндеу жүргізілген жоқ, ғимарат ескірді, санитарлық-техникалық құрылғы жарамсыз күйге жетті, терапиялық корпуста 10 жыл жөндеу жүргізілген жоқ, төбе шатырларынан су ағады.
Ағымдағы проблемалық мәселелер
2012 жылғы 2 тоқсан ішіндегі ауыл шаруашылық өнімді (қызмет) жалпы шығарудың табиғи көлемінің индексі бойынша көрсеткіш 73 % құрайды. 2011 жылы достық шошқа кешені және “Қызылжар-Агро” ЖШС өз қызметін тоқтатты. Ет, жұмыртқа бойынша жалпы көлемінің төмендеу салдарынан.
Моноқалаларды дамытудың
2012 – 2020 жылдарға арналған бағдарламасы
1. Бағдарламаның паспорты
|
Бағдарламаның атауы |
Моноқалаларды дамытудың 2012 – 2020 жылдарға арналған бағдарламасы |
|
Әзірлеу үшін негіздеме |
Қазақстан Республикасы Президентінің 2012 жылғы 30 қаңтардағы № 261 Жарлығымен бекітілген Мемлекет басшысының 2012 жылғы 27 қаңтардағы «Әлеуметтік-экономикалық жаңғырту – Қазақстан дамуының басты бағыты!» атты Қазақстан халқына Жолдауын іске асыру жөніндегі жалпыұлттық іс-шаралар жоспарының 3-тармағы |
|
Бағдарламаны әзірлеуге және іске асыруға жауапты мемлекеттік орган |
Қазақстан Республикасы Экономикалық даму және сауда министрлігі |
|
Мақсаты |
Моноқалаларды орта және ұзақ мерзімді перспективада орнықты әлеуметтік-экономикалық дамыту |
|
Міндеттері |
1. Моноқалаларды тұрақты жұмыс істеп тұрған кәсіпорындардың өндірістік сыйымдылығына байланысты оңтайландыру. 2. Моноқалалар халқының жұмыспен қамтылуының оңтайлы құрылымын қамтамасыз ету үшін экономиканы әртараптандыру әрі шағын және орта бизнесті дамыту. 3. Моноқалалардың еңбек ресурстарының ұтқырлығын арттыру, жоғары әлеуметтік-экономикалық даму әлеуеті бар елді мекендерге және экономикалық өсу орталықтарына өз еркімен көшуді ынталандыру. 4. Моноқалалардың әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымын халықтың оңтайлы санына сәйкес дамыту. |
|
Іске асыру мерзімдері (кезеңдері) |
Бірінші кезең – 2012 жыл (пилоттық) Екінші кезең – 2013 – 2020 жылдар |
|
Нысаналы индикаторлары |
2015 жылға: 1. Экономикалық әлеуеті төмен моноқалаларда бір немесе бірнеше «зәкірлі» инвестициялық жобаларды іске асыру нәтижесінде өнеркәсіптік өндіріс көлемін – кемінде 20 %-ға арттыру (2011 жылмен салыстырғанда). 2. Моноқалаларда белсенді жұмыс істеп тұрған шағын кәсіпорындар санын – 2 есе ұлғайту (2011 жылмен салыстырғанда). 3. Моноқалалардағы кірісі күнкөріс минимумынан төмен халық санын – 6,0 %-дан аспайтындай етіп төмендету. 4. Моноқалалардағы жұмыссыздық деңгейін – 5,5 %-дан аспайтындай етіп төмендету . 2020 жылға: 1. Моноқалаларда белсенді жұмыс істеп тұрған шағын кәсіпорындар санын – 4 есе ұлғайту (2011 жылмен салыстырғанда). 2. Моноқалалардағы кірісі күнкөріс минимумынан төмен халық санын – 6,0 %-дан аспайтындай етіп азайту (2015 жылы күнкөріс минимумы шамасын айқындау әдістемесін жетілдіруді ескере отырып). 3. Моноқалалардағы жұмыссыздық деңгейін – 5,0 %-дан көп емес деңгейге дейін төмендету . |
|
Қаржыландыру көздері мен көлемі |
Бағдарламаны қаржыландыру республикалық және жергілікті бюджеттер қаражаты, сондай-ақ Қазақстан Республикасының заңнамасында тыйым салынбаған өзге де көздер есебінен және шегінде жүзеге асырылатын болады. Моноқалалардың бірінші кезекті проблемаларын шешуге республикалық бюджет қаражаты есебінен 2012 пилоттық жылға қаржыландыру көлемі 6 000,0 млн. теңгені құрайды. Шамамен республикалық бюджеттен: 2013 жылға – 38 200,0 млн. теңге*, 2014 жылға – 43 200,0 млн. теңге*, 2015 жылға – 5 3 900,0 млн. теңге*. |
Павлодар облысының әкімі Қанат Бозымбаев Ақсу қаласының әлеуметтік-экономикалық жағдайымен танысты.
Ақсу қаласының негізгі әлеуметтік және экономикалық даму көрсеткіштерін талқылағаннан кейін аймақ басшысы жұмыс сапары барысында көтерілген проблемалық мәселелерге кеңірек тоқталып өтті.
- Қазіргі таңда қалада бір ғана жылумен қамтамасыз ету нысаны жұмыс жасайды, алайда оның өзі 70% тозған, сондықтан жаңа қазандық салу мәселесі өте өткір тұр. Ақсу кентінде «Юность» кинотеатрын жаңғырту қажет. Қаланың қатты тұрмыстық қалдықтарын сақтау полигоны экологиялық заңнама талаптарына сай келмейді, - деген проблемалық мәселелерді қала басшылығы баяндады
- Барлық жүйелерді жаңғырту мәселелері, инфрақұрылымдарды дамыту, жолдарды жөндеу «Шағын қалаларды дамыту» бағдарламасы қаражаты есебінен шешілуі тиіс. Ал біздің міндетіміз ТЭН немесе ЖСҚ әзірлеуге қаражат бөлу, сараптама жүргізу, уақытында өтінім беру және осы жобаны қорғап, дәлелдеп шығу, - деді Қанат Бозымбаев.
Қазандық салу мәселесіне қатысты облыс әкімі өзінің орынбасары Д.Тұрғановқа бірінші тоқсанда ЖСҚ қабылдап, қазандық құрылысына келер жылы қаражат алу үшін өтінімді ресімдеуді тапсырды. Мүмкін болған жағдайда бөлінетін қаражатты шағын қалаларды дамыту бағдарламасы бойынша сұрау керектігін айтып, қатты қалдықтарды сақтау полигонына қатысты мәселені шешуге де осындай тапсырма берілді.
Облыс басшысы Қ.Бозымбаев Ақсу кентіндегі «Юность» кинотеатрын жаңғырту мәселесін кәсіпкерлермен бірге шешуді тапсырды.
Ақсу қаласымен танысу жұмыс сапары барысында облыс әкімі білім беру мен денсаулық сақтау саласына да баса назар аударды. Аймақ басшысы 2013 жылғы ақсулық мектеп түлектерінің ҰБТ жақсы көрсеткіштерін (80,74%), 3 пен 6 жас аралығындағы бүлдіршіндердің мектепке дейінгі мекемелермен қамтылуын (100%) ерекше атап өтті. Облыс әкімі денсаулық сақтау саласында 2012 жылмен салыстырғанда сәбилердің шетінеуі, туберкулез бен онкологиялық аурулардың өсуі алаңдататындығын жеткізді.
- Бұл бағытта жұмысты күшейту қажет. Барлық тұрғындарды скринингтік байқаудан өткізу керек, - деді облыс әкімі.
Сонымен қатар облыс әкімі сумен қамтамасыз ету мәселесін ерекше бақылауда ұстауды тапсырды.
- Ақсу өңірінің 32 ауылдық елді мекендерінің 9-ында (28%) ғана орталықтандырылған сумен қамтамасыз ету жүйесі бар, осы бағытта атқарылатын жұмыс қыруар. Ауылдық елді мекендерге су тазарту кешенді блок модулдерін орнатуды тапсырамын, - деді аймақ басшысы.
Жалпы, аймақ басшысы Ақсу қаласының әлеуметтік-экономикалық даму динамикасын жақсы деп бағалады.
- Ақсудың бюджет түсімінде, шағын және орта бизнесінде даму байқалады. Оның үстіне еліміздегі екі ірі өнеркәсіп кешені – АФЗ мен ЕЭК осы қалада орналасқан. Аталған кәсіпорындармен тығыз ынтымақтастықта жұмыс жасау бағдарламасын әзірлеп, осы өнеркәсіп кешендері маңында шағын және орта бизнес кәсіпорындарын құру тапсырмасын жүктеймін, - деді облыс әкімі.
Ақсу қаласының SWOT ТАЛДАУЫ
|
Күшті жағы |
Әлсіз жағы |
|
1.Өңір қуатты энергетикалық базаға ие. 2.Еңбек ресурстарының бар болуы. 3.Табиғатты қорғау іс-шараларына бағытталған қаражатты ұлғайту беталысы. 4.Құрылыс индустриясында өсудің оң қарқыны. 5.Ертіс өзенінің және Қаныш Сәтбаев атындағы арнаның бар болуы. |
1. Шығынды кәсіпорындардың бары. 2. Төмен технологиялылық және өнеркәсіп, ауыл шаруашылығы, көлік, коммуналдық сала салаларындағы жабдықтың тозу деңгейінің жоғары болуы. 3. Халық тұтынатын тауарлардың әкеліміне жоғары тәуелділік. 4. Жұмыссыздықтың жоғары дең-гейі, әсіресе ауылда. 5. Ұсақ тауарлы өндірістің басым-дығы, инновациялық жетістіктердің бәсең ендірілуі. 6. Коммуналдық желілердің жоғары тозу дәрежесі. 7. Күрделі және ағымдағы жөндеуді және материалдық-техникалық базаны нығайтуды қажетсінетін мәдениет, білім беру және денсаулық сақтау объектілерінің бары. |
|
Қауіп-қатерлер |
Мүмкіндіктер |
|
1. Металлургия өнімін, электр энергиясын өткізу нарықтарын қысқарту. 2. Жабдықтардың табиғи тозу себебі бойынша олардың жұмыс істемей қалу ықтималдығы. 3. Өңірде экологиялық жағдайдың нашарлау қаупі. |
1. Шағын және орта кәсіпкерлікті дамыту. 2. Өндірістік қуаттылықтың едәуір қорының бар болуы. 3. Коммуналдық қызмет көрсету нарығында бәсекелестік саланы дамыту. 4. Өнім өндіруге, жұмыстар мен қызметтерді орындауға мемлекеттік сатып алуларды орналастырған кезде кәсіпкерлік субъектілеріне пұрсатты-лықтар ұсыну. 5. Жоғары білікті мамандарды өңірге тарту. Қала экономикасында жаңа өндіріс-терді дамыту мүмкіндіктерімен байланысты шарттасылған жұмыспен қамтудың өсімін ұлғайту. |
Ақсу қаласының әлеуметтік-экономикалық жағдайын талдау және қаржылық жай-күйінің диагностикасы нәтижелері бойынша тұжырым.
Қаланың қуатты энергетикалық базасын және өңдеу өнеркәсібін атап өтуге болады.
Қазіргі уақытта негізгі қызмет бағыты өндірістерді жаңғырту болып табылатын тұрақты жұмыс істеп тұрған қала құраушы кәсіпорындар қаланың қызметін жүзеге асырады. Алайда қала тұрғындарының жұмыспен қамтылуы қала құраушы кәсіпорындардың жұмысына тәуелді болады (30% аса).
Тұрғын үй қорының және энергетика, жылу, сумен жабдықтау және су бұру объектілерінің жоғары тозу дәрежесі қаланың негізгі проблемаларының бірі болып табылады.
Осылайша, «Моноқалаларды дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған бағдарламасын» және Ақсу қаласының 2013-2015 жылдарға арналған кешенді даму жоспарын тиімді іске асыру үшін қала экономикасын және инженерлік инфрақұрылымын дамытуға бағытталған іс-шаралар бірінші кезектегі іс-шаралар болуы тиіс.
Ақсу қаласы тұрғындарының 2011 жылғы деңгейдегі қазіргі санын 2015 жылға қарай әлеуметтік және инженерлік инфрақұрылымды дамыту есебінен сақтау ұсынылады.
Ақсу қ.ә. халық саны
2013 жыл басына жыныс және жеке жас топтары бойынша*
|
Жас |
Қала |
Ауыл |
барлығы |
||
|
ер |
әйел |
ер |
әйел |
||
|
Барлық жастар |
21 329 |
24 624 |
11 517 |
11 884 |
69 354 |
|
0 |
402 |
387 |
201 |
173 |
1 163 |
|
1 |
436 |
395 |
222 |
188 |
1 241 |
|
2 |
431 |
417 |
197 |
192 |
1 237 |
|
3 |
414 |
385 |
224 |
195 |
1 218 |
|
4 |
393 |
339 |
244 |
181 |
1 157 |
|
0-4 |
2 076 |
1 923 |
1 088 |
929 |
6 016 |
|
5 |
363 |
319 |
208 |
190 |
1 080 |
|
6 |
314 |
316 |
194 |
179 |
1 003 |
|
7 |
318 |
328 |
202 |
181 |
1 029 |
|
8 |
287 |
320 |
200 |
168 |
975 |
|
9 |
270 |
257 |
168 |
188 |
883 |
|
5-9 |
1 552 |
1 540 |
972 |
906 |
4 970 |
|
10-14 |
1 268 |
1 249 |
804 |
804 |
4 125 |
|
15-19 |
1 530 |
1 452 |
988 |
931 |
4 901 |
|
20-24 |
1 722 |
1 510 |
1 026 |
1 063 |
5 321 |
|
25-29 |
1 794 |
1 783 |
1 063 |
922 |
5 562 |
|
30-34 |
1 596 |
1 789 |
841 |
874 |
5 100 |
|
35-39 |
1 718 |
1 864 |
835 |
801 |
5 218 |
|
40-44 |
1 676 |
1 917 |
796 |
773 |
5 162 |
|
45-49 |
1 494 |
1 788 |
772 |
782 |
4 836 |
|
50-54 |
1 568 |
1 995 |
721 |
757 |
5 041 |
|
55-59 |
1 122 |
1 416 |
553 |
671 |
3 762 |
|
60-64 |
826 |
1 394 |
387 |
497 |
3 104 |
|
65 және жоғары |
1 387 |
3 004 |
671 |
1 174 |
6 236 |
|
0-6 |
2 753 |
2 558 |
1 490 |
1 298 |
8 099 |
|
7-15 |
2 415 |
2 411 |
1 546 |
1 498 |
7 870 |
|
0-17 |
5 772 |
5 569 |
3 435 |
3 165 |
17 941 |
|
14-28 |
4 956 |
4 613 |
3 046 |
2 950 |
15 565 |
* ағымдағы есеп бойынша
Жалақы, теңге (2013ж. наурыз) – 105 318
Күнкөрістің ең төмен деңгейінің шамасы, теңге (2013ж. сәуір) – 16 360
Көшіп кеткені, адам (2013ж.қаңтар-наурыз) – 362
Көшіп келгені, адам (2013ж.қаңтар-наурыз) – 300
Туғандар, адам (2013ж.қаңтар-наурыз) – 290
Қайтыс болғандар, адам (2013ж.қаңтар-наурыз) – 175
Экономикалық белсенді халық 10,7%-ға (2006 жылы 36,4-тен 2011 жылғы 1-тоқсанда 40,3 мың адамға дейін), жұмыспен қамтылған – 11,2%-ға (33,8-ден 37,6 мың адамға дейін), өздігімен қамтылған – 44,4%-ға (5,4-тен 7,8 мың адамға дейін) көбейді. Жұмыссыздық деңгейі 7,1%-дан 6,7%-ға дейін қысқарды.
Пример сочетания преимуществ и недостатков развития
нескольких элементов инфраструктуры промышленного города
|
Элемент |
Преимущества |
Недостатки |
|
Инженерная инфраструктура |
– хорошая обеспеченность электроэнергией; – модернизация и расширение телекоммуникаций; – строительство новых очистных сооружений |
– плохое состояние улиц, дорог и площадей, включая подъездные дороги к городу; |
|
Социальная инфраструктура
|
– развитые сектора науки, технологии и высшего образования; |
– неудовлетворительное состояние материальных ресурсов: здравоохранения, социального обеспечения, детских дошкольных учреждений, школ, искусства и культуры, спорта и досуга; |
|
Коммунальная и транспортная инфраструктура |
– развитая схема городских коммуникаций; |
– устаревшие городские коммуникации; |
Моноқалаларды дамыту – тек өңірлердегі әлеуметтік, экономикалық мәселелердің шешілуіне ғана емес, ең бастысы, өндірістік күштерді орналастыру мәселелерін де шешуге мүмкіндік береді. Моноқалаларды дамыту арқылы тұрақты дамудың үш негізгі мақсатына қол жеткізуге болады: экономиканың тиімділігі, әлеуметтік тепе-теңдік және қоршаған ортаның тұрақтылығы. Себебі Қазақстандағы өндірістік күштер мен еңбек күшінің оннан бірі осы қалаларда орналасқан.
Қазақстанда жоғары деңгейде ұйымдастырылған урбандалған зоналардың болмауы (заманауи қалалық инфрақұрылымдардың шоғырлануы, ақпарат каналдары, елді мекендердегі экологиялық қолайлы өмір т.б.) болашақ ресурстардың, яғни біліктілігі жоғары, мобильді жұмыс күшінің, инновациялық технологиялардың, ақпарат көздерінің шоғырлануына кедергі келтіруде.
Осыған байланысты 2012 жылдың 25 мамырында Үкіметте «Моноқалаларды дамытудың 2012-2020 жылдарға арналған бағдарламасы» қабылданды. Аталған бағдарлама бойынша, моноқала дегеніміз – бұл бір немесе бірнеше (көп емес) қала құраушы, бір бейінді және шикізаттық бағыттағы қаланың экономикалық және әлеуметтік жағдайын айқындайтын кәсiпорындарда еңбекке жарамды халықтың және өнеркәсіп өндірісінің негізгі бөлігі (20 пайыздан астамы) шоғырландырылған қала.
Моноқалалар санатына тұрғындарының саны 10 мыңнан 200 мыңға дейін адамы бар:
қаланың негізінен өңдеу секторының қала құраушы кәсіпорындарының өнеркәсіп өндірісінің көлемі жалпы қалалық өндіріс көлемінің 20 пайыздан астамын құрайтын (мономамандандыру);
қаланың қала құраушы кәсіпорындарында жұмыспен қамтылған халықтың 20 пайыздан астамы жұмыс істейтін;
қала құраушы кәсіпорындары жартылай істейтін немесе мүлдем істемейтін өлшемдердің бірімен сипатталатын қалалар кіреді [1].
Бағдарламаның бір артықшылығы – жүзеге асуы тиіс мерзім аралығында дамытылуы тиіс қалалар санының оңтайлы мөлшері таңдалып алынған. Себебі мұндай қысқа уақыт аралығында республикадағы барлық 87 қаланың дамуын қамтамасыз ету мүмкін емес болар еді. Моноқалаларды дамыту аймақтардың өзіндік ұйымдастырылуына, ресурстарын тиімді іске асыруына, экономикалық өсу зоналарының қалыптасуына, ұзақ мерзімді дамуда барлық инфрақұрылымдардың жақсаруына жағдай жасайды.
Қазақстандағы өндірістік күштерді шоғырландырудағы ең басты мәселе – елдің аймақтары түрлі деңгейде дамыған, экономикалық, әлеуметтік даму деңгейлеріндені алшақтық күн санап өсуде. Кеңестік дәуірдегі және өтпелі кезеңдегі Қазақстанның аймақтық саясатында теңестіруші қағида басым болды. Алайда, әлемдік тәжірибе көрсеткендей, экономикалық дамуды ынталандыру арқылы аймақтарды теңестіру нәтиже бермейді. Мемлекет емес, бизнес бәсекелік қабілеті бар аймақтарды таңдайды. Өз таңдауында ол масштаб әсеріне (агломерациялар), алшақ емес экономикалық қашықтық (тиімді орналасу), даму кедергілерін азайтатын жақсы институттар, жоғары дамыған адам капиталына сүйенеді [2]. Сондықтан, Моноқалаларды дамыту бағдарламасының басты мақсаты – аймақтардағы экономикалық тіршілікті белсендіру, яғни тек ірі өндіруші ғана емес, өңдеуші шағын және орта бизнестің де аймақтарға баруына жағдай жасау болуы тиіс.
Қазақстанда түрлі бағдарламалар жасауда әлі де ескі жүйенің қалдықтары кездесіп отыратынын мойындауымыз керек. Себебі, еліміздегі шағын қалаларды дамыту әлі де ескі өндіріс түрлерін дамытуға негізделген. Мұны жоғарыда аталған бағдарламадан да көруге болады. Мысалы, бағдарламада өңдеуші сала бойынша 27 моноқаланың тек алтауы дамытылады, олар: химия өнеркәсібі бойынша – Серебрянск, металлургия бойынша – Ақсу, Жезқазған, Сәтпаев, Теміртау, машина жасау бойынша – Степногорск. Және бір моноқала – Курчатов ғылыми-эксперименталдық орталық ретінде танылған. Ал бағдарламаға енген басқа 21 моноқаланың барлығы да өндіруші өнеркәсіп орындары жұмыс істейтін қалалар болып табылады [1].
Атақты американдық әлеуметтанушы Э.Тоффлер өзінің «Үшінші толқын» еңбегінде «Ақпарат пен білім басты стратегиялық ресурстарға айналуда. Бұл, ең біріншіден, өндірістік күштерді аумақтық орналастырудағы күрделі өзгерістерге алып келеді. Егер индустриалдыққа дейінгі дәуірде қалалар сауда жолдарының түйісу нүктелерінде пайда болса, индустриалдық дәуірде – шикізат пен энергия көздері маңында, ал постиндустриалдық дәуірде – ғылыми орталықтар мен ірі зерттеушілік орталықтарының маңында орналасады» [3, 257 б.] деген болатын. Бұған бір дәлел – АҚШ-тағы Кремний алқабы.
Сондықтан, ел аймақтарындағы күрделенген әлеуметтік, экономикалық мәселелердің шешімін табу үшін тек ескі өндіріс түрлерін дамытуға басымдық беру аз, аймақтық қалаларда, әсіресе, шағын қалаларда шын мәнінде инновациялық болып табылатын өнім түрлерін шығаруды және осы талапқа сай адам капиталын аймақтарда қалыптастыруды қазірден қолға алу қажет.
Моноқалаларды дамыту бағдарламасында бұл мәселе аз қозғалған. Бұл қалалардағы өндіріс орындарында жұмыс істейтін мамандарды даярлаудағы басымдық облыс орталықтарындағы жоғарғы оқу орындарына берілген. Ал моноқалаларда жаңа оқу орнын ашу тек Текелі қаласында (Ағахан университеті) шетелдік демеушілердің көмегімен жүзеге асатын сыңайлы және қай салада маманданатыны әлі белгісіз.
Қазақстандағы моноқалалардың негізгі қордаланған мәселелерін мынадай үш топқа біріктіруге болады:
1. Экономикалық мәселелер:
Негізгі қала құраушы кәсіпорындардың жұмысының тоқтауы немесе оған қауіп төнуі (өндіруші кәсіпорындардың кен орындарының тозуы, бәсекеге қабілетсіз өнім);
қала экономикасының төмен деңгейде әртараптануы;
қала тұрғындарының қала құраушы кәсіпорындардан жоғары деңгейдегі тәуелділігі;
қала бюджетінің қала құраушы негізгі кәсіпорыннан түсетін салықтардан тәуелді болуы.
2. Әлеуметтік мәселелер:
жұмыссыздық пен өзін-өзі жұмыспен қамту деңгейінің жоғары болуы (1-сурет);
көптеген моноқалалардағы халықтың табыс деңгейінің төмен болуы;
халық санының азаюы;
әлеуметтік тұрақсыздықтардың өсуі.
3. Өмірлік маңызы бар инфрақұрылымдар мәселесі:
инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымдардың тозуы;
моноқалалардың аумағындағы экологиялық мәселелердің ушығуы.
Бір айта кетерлігі, моноқалалардың көпшілігінде жылу және су жүйелері, электр, байланыс желілерінің тозығы жеткен.
Бұл мәселелердің барлығы әр аймақтағы моноқалаларды өз ерекшеліктері бойынша дамыту арқылы шешілуі тиіс. Көріп отырғанымыздай, моноқалалардан халықтың ірі қалаларға қарай көшуі тұрақты жұмыс орнының жоқтығынан, осыған байланысты әлеуметтік жағдайдың өршуінен болып отыр. Тіпті, тұрақты жұмыс жасап тұрған кәсіпорындары бар қалалардың өзінде де халықтың басқа жаққа қоныс аудару тенденциясы байқалады. Бұл, өз кезегінде, осы қалалардағы экологиялық жағдайдың төмендігі мен жұмыс орындарының тозығы жетіп, бүгінгі күн талаптарына сай келмеуімен, сондай-ақ, шет аймақтардағы жалақының төмендігі мен уақытында төленбеуі мәселелерімен түсіндіріледі. Моноқалалардың жағдайын жақсарту үшін тек сол қаланың өзі емес, сонымен қатар, моноқалалар үшін негізгі мәдени және әлеуметтік орталық болып табылатын облыс орталықтары мен негізгі азық-түлік пен жұмыс күшінің көзі болып табылатын елді-мекендерді де дамыту қажет. Әсіресе, соңғыларының даму болашағы ешқандай бағдарламамен толыққанды қарастырылмауда. Моноқалалардың маңындағы елді-мекендер де осы қалалармен бірге дамудың кешенді бағдарламасына қосылса, еліміздің кеңістіктік дамуындағы, өндірістік күштерді тиімді шоғырландырудағы көптеген түйіткілді мәселелер өз шешімін табар еді.
Сегодня, когда уровень финансового благосостояния многих жителей нашей страны достаточно высок, большинство состоятельных родителей перестали отдавать своих детей в детский сад. Некоторые привлекают к заботе о детях личных воспитателей и педагогов, а люди с бюджетом поменьше всё охотнее обращают своё внимание на детские развивающие центры. Необходимость таких центров очевидна, и это понимают очень многие начинающие бизнесмены, желающие начать свой бизнес. И в доказательство этому всё больше людей набирают в поисковых системах запрос «бизнес план детского центра». Открыть детский развивающий центр – отличное бизнес-решение, так как количество детей с каждым годом растёт, а детских дошкольных учреждений (особенно альтернативных) катастрофически не хватает. Однако для полноценного создания подобного центра необходим проработанный бизнес-план, который наш сайт предоставляет Вам совершенно бесплатно.
Заметим, что существуют некоторые разночтения в вопросе, что считать детским центром. Настоящий бизнес план детского центра предусматривает создание детского дошкольного учреждения, направленного на развитие и творческое воспитание детей в возрасте от 1 до 8 лет. Суть методики, по которой будут проходить занятия, не столь важна – главное определиться с основополагающими факторами.
Обзорный раздел
Бизнес план детского развивающего центра предусматривает создание детского дошкольного учреждения дневного пребывания детей в возрасте от 1 до 8 лет. Установить окончательный возраст детей, принимаемых в центр, Вы можете самостоятельно.
Организационно-правовой формой ведения бизнеса стоит выбрать индивидуального предпринимателя, так как это не только упростит финансовую отчётность и бухгалтерию, но и в некоторых регионах позволит платить ЕНВД. Кроме того, при таком подходе налоговая ставка будет гораздо ниже.
Степень успешности проекта оценивается как очень высокая, ввиду того, что частных альтернативных детских дошкольных учреждений катастрофически не хватает практически во всех регионах нашей страны.
Описание предприятия
Предполагается открытие детского дошкольного развивающего центра дневного пребывания с режимом работы с 6.00 до 20.00. Это самый оптимальный график работы для подобного центра, удовлетворяющий потребности практически всех клиентов.
Описание услуг
Настоящим бизнес-планом предусматривается оказание детским центром следующих услуг для своих клиентов:
- наблюдение за детьми с 6.00 до 20.00
- развитие детей по выбранной методике
- организация питания в режиме «завтрак-обед-ужин»
- организация детского дневного сна
- организация игровой деятельности детей
- организация грамотного взаимодействия детей между собой
Анализ рынка
В данном разделе необходимо дать подробную характеристику рынку детских центров вашего региона и отметить уровень конкуренции. Как показывает практика, в настоящий момент уровень конкуренции очень низкий либо она полностью отсутствует.
Производственный план
Первым шагом в реализации проекта по открытию детского развивающего центра станет поиск и подбор подходящего помещения. Как показывает практика, многие начинают с небольшого детского центра, расположенного в пределах 4-5-комнатной квартиры. В таком центре можно обеспечить комфортное сосуществование 6-8 детей. Если позволяют финансы – можно начинать с большого помещения, рассчитанного на большее количество детей. Следовательно, расходы будут расти пропорционально.
Итак, мы определились с помещением – это квартира площадью 80-100 квадратных метров. Следующим шагом станет ремонт помещения. Сразу необходимо выделить место под спальню и столовую. Остальные комнаты оборудуются под игровой зал, развивающий зал и физкультурный зал.
После ремонта необходимо закупить оборудование. Для детского центра потребуются:
- детская мебель (стол+стулья) – 3 комплекта
- детские кровати – 8 штук
- посудомоечная машина – 1 экземпляр
- детская посуда – 10 комплектов
- спортивные комплекты (шведская стенка+тренажёры) – 2 комплекта
- сухой бассейн – 1 штука
- развивающие комплекты – 10 штук
- игрушки – не менее 50 штук
После того, как помещение готово к приёму детей, необходимо нанять персонал. Это могут быть как педагоги, работающие по определённой программе, так и просто неравнодушные и увлечённые люди. Иногда на первых порах владельцы центра сами ведут занятия, однако, это, скорее, исключение из правил.
Когда детский центр полностью готов к работе, можно переходить к широкой рекламной кампании. Заметим, что широкая рекламная кампания должна проводиться только в пределах микрорайона, где расположен центр, а уже затем можно переходить на другие районы.
Наиболее эффективные способы ведения рекламной кампании:
- расклейка листовок и плакатов на дворовых досках объявлений
- расклейка объявлений в подъездах домов
- раздача рекламных буклетов в руки родителям с детьми подходящего возраста
Финансовый план
В данном разделе бизнес-плана мы рассмотрим финансовую составляющую проекта по созданию детского центра. Сразу отметим, что цены даются усреднённые для нашей страны и они могут различаться в зависимости от конкретного региона.
Расходы:
- помещение – 3.000.000 рублей
- ремонт – 300.000 рублей
- оборудование – 400.000 рублей
- зарплата персонала – 360.000 рублей в год воспитатель + 180.000 рублей в год приходящий повар
- реклама – 20.000 рублей
Итого: 4.260.000 рублей необходимо для старта
Доходы:
- оплата за присутствие детей – 30.000 рублей в месяц с ребёнка
Итого: 240.000 рублей в месяц или 2.880.000 рублей в год
Как видно из финансового плана, окупаемость детского центра составит порядка 18 месяцев (1,5 года). Однако это неплохой показатель с учётом того, что помещение будет находиться в вашей собственности и, по сути, являться ликвидным активом. Следовательно, непосредственные вложения в проект окупаются примерно за полгода.
Надеемся, наш бизнес план детского развлекательного центра поможет Вам построить собственный успешный бизнес!
Затраты на открытие центра
Юридическое оформление: регистрация ООО с юридическим адресом -- 15 000 (500 дол.)
Ремонт -- (обои, ковролин, железная дверь, занавески) -- 5000 дол
Мебель (столы, стулья, полки, стойка администратора, диван для родителей, аквариум) -- 2000 дол
Игрушки, учебные материалы -- 2000 дол
Кассовый аппарат, ксерокс – 500 дол
Плата за услуги риэлтора -- 4500 дол.
Плата за последний месяц аренды 4500. дол.
Большая красочная вывеска - 1000
Уставной капитал -- 10000 рублей (300 дол)
Магнитофоны -- 2 (200 дол.)
Всего: примерно 22 тыс дол.
Текущие расходы:
Аренда помещения -- 4500 дол в месяц
Зарплата преподавателям (4Х600), администратору (600), уборщице (200), бухгалтеру (400) -- 3600 дол в месяц
Налоги на заработную плату - ?
Электроэнергия, вода, отопление -- ?
Промо -- 1000 дол.
Всего: примерно 10 тыс. На всякий случай, будем считать, что нужно 14 тысяч. ( расходные материалы для ксерокса, чай, кофе. Если это много, будем больше тратить на рекламу)
Задача - заполнить ежедневно (30 дней в месяц) 3 комнаты по 6 занятий (например, 10.00, 11.45, 13.30, 16.15, 18.00), на каждом -- шесть детей. Одно занятие - 700 рублей. 30 дней в месяц Х 3 комнаты Х 6 занятий Х 6 детей Х 700 рублей = 1 млн 225 тысяч рублей = 48 000 дол. (Стоимость месячного абонемента -- 5320 руб.)
Текущая самоокупаемость будет достигнута при доходе в 12 000 дол = 312 000 рублей. В день надо заработать 10400 рублей - это 15 человек. Это три группы по 5 человек. Кажется, это вполне реально.
Обратите внимание, что здесь мы не вдаёмся в подробности, а просто «прикинули» какими могут быть суммы и сколько примерно может стоить абонемент на занятия. Поняли примерно то, что не знаем ещё каких-то цифр и т.д. Данную работу очень интересно проделать именно до подробного изучения финансовой части бизнес плана детского центра, поскольку сейчас в данном разделе вы разработаете идеальную конструкцию вашего бизнеса.
Знаковые аттракционы – автодром, карусель, мини-джет – ключевые элементы игровой зоны, мимо которых не пройдёт ни один ребёнок.
Мини-аттракционы – безопасные детские качалки самой разнообразной тематики для детей от 3 до 7 лет.
Детский игровой лабиринт – любимое развлечение малышей, манящее своими увлекательными недрами, полными сюрпризов и приключений.
Аттракционы редемпшн (от английского слова «redemption» - выкуп) – аппараты с выдачей призовых билетиков. Аппараты принимают монеты, жетоны или карты оплаты услуг и по результатам игры выдают призовые билетики, которые можно обменять на понравившийся приз.
Призотека – место, где посетители могут получить призы по результатам игры на редемпшн-аппаратах. Привлекательность и разнообразие призов, а также их правильное размещение во многом определяют посещаемость и экономическую эффективность игрового центра.
Видеоаппараты – аппараты, игровой процесс которых разворачивается на экране дисплея. Современные видеоаппараты снабжены широкоформатными жидкокристаллическими дисплеями, моушн-платформами, объемным звуком и другими новшествами, обеспечивающими полноценный эффект присутствия.
Семейное кафе – прекрасное место отдыха со специально подобранным меню, которое не разочарует ни детей, ни родителей. Предоставляет идеальные условия для проведения детских праздников и дней рожденья.
Постройте свой бизнес вместе с лидером индустрии – компанией KidsPlay.
http://www.bibliofond.ru/view.aspx?id=455486
2. Исламское возрождение в Центральной Азии в XX - XXI вв
3. Контрольная работа 1 для студентов заочной формы обучения по сокращенной программе на базе СПО и ВПО
4. Введение1
5. тема управления краем- Возможности O Угрозы Т.
6. Лимонов Противительный союз
7. Тема- конфліктна ситуація- народження істини а не загострення стосунків
8. новому считаясь с законами и требованиями рынка овладевая новым типом экономического поведения приспосаб.html
9. Конфуцианство в Китае
10. тема 25 Тема 2
11. О занятости населения в РСФСР
12. ВВЕДЕНИЕ6
13. валентинки открытки в виде сердец с прикольными пожеланиями и словами любви
14. От Руси к России 4
15. Крестьянская война 1773-1775 годов на территории Саратовского края
16. Лабораторная работа Монтаж торгового холодильного оборудования Принципиальная схема
17. Гатауллин Р
18. это периодические колибания экономич активности
19. Тема 7 Профессиональные деформации и деструкции личности и способы их профилактики
20. Оптимизация информационного отдела образования Минского райисполкома