Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
4-шi дәрiс
Геоэкология жобалау және сараптама
– зерттеу геоэкология сараптама және маманмен баға немесе мүмкiн құрылыстың экологиялық зардаптарының (сарапшылар ) мамандарын тобымен немесе кәсiпорын, құрылымды қызмет ету какого тағы сол сияқтылар кәсiпорындардың адамдар, қоршаған ортаны, (қоршаған орта арқылы) басқа кәсiпорындарына болжалатын әсердi салыстырудың негiзiнде жақтан ықтимал орындайды. Геологиялық сараптама әдетте қосады: табиғат жағдайларының бағасын ; тағы басқа кәсiпорын адамдарды өмiр, табиғи қор кәсiпорынның әсерiн талдау шартқа ; анықтама экономикалық, экологиялық және құрылыстың әлеуметтiк тиiмдiлiгi және құрылыстың әр түрлi нұсқаларын бар нормативтiк базасы, талдаумен кәсiпорынның пайдалануы салыстырғанда. Мемлекеттiк, мекемелiк ерекшелейдi және қоғамдық геоэкология сараптама.
Әр түрлi шаруашылық шаралары және объект қоршаған ортаға әсерде даусыз-дамайсыз болады, демек және адам тiршiлiк ортаға. Онда әсердiң дәреже бағалау керек қоршаған ортаның өзгерiс пайда болатын қауiп-қатерге дәреженiң анықтауы үшiн және мүмкiн өзгерiстердi болжамды беру.
Әсер какого болжамы - болмасын аймақтық жоба үлкен мәннiң процесi ғылыми-техникалықты болып көрiнедi. Бiрiншiден, оның қоғамның хабардар болуын деңгей, оның қабiлеттiлiгi аумақтың өндiрiстiк ұйымын алдағыны болжауға бейнелеп көрсетедi. Екiншiден, бiлiм берiлген топтары, мақсатпен заңға сүйенген құралдарды пайдалану қоршаған ортаның сапасы аймақ үшiн жақсы кепiлдiк беруге дегенiне жете бола алған қысым өлшеу үшiн жақсы барометр қызмет етедi. Үшiншiден, және, болжам әйтеуiр бар заң құрал-жабдықтарын потенциалының бағасы үшiн тест болады және [3 ] нақты жағдайларда қолданылғыштық олардың.
Тiптi сараптама таныстырылған iрi жобалардың еңдерiнде әдiстемелiк жағдайлар сирек баяндалады немесе автор қабылданған ғылыми тұжырымдама. Мұндай тұжырымдаманың көп объектiлерi үшiн [2 ] геотехникалық жүйенi тұжырымдама мүмкiн шығып тұру.
Техникалық бөлiктер де, адам әдейi жасалған табиғи, және әрине, бiрақ құрылыстың қасақана емес өзгертiлген процесi және техниканың қызмет етуi де өлшемдiк бiлiм физикалық-географиялық геотехникалық жүйе -. Қорыта келгенде, геотехникалық жүйелер табиғи тұрады және техникалық структурлер. Зат, қуаттың өндiрiс технология, ағындары және ақпарат [2 ] геотехникалық системдердi бүтiндiкке себепшi болады.
Геотехникалық жүйелер заттың ортасымен айырбасталады және қуатпен. Олар әсердiң саласын құрады, ондық таралып жатқан кеңiстiк - уақытша ұйым жиi әбден ерекше беттерiнше, ал кейде және техникалық нысаннан шақырымдарды жүздiк. Басқару барлық iшкi жүйелердiң күйiн есептеу ескеруi керек, кешендердi [2 ] геотехникалық системдердi оптимизацияның қағидаты iс жүзiнде өткiзу үшiн керек әсердiң саласында соның iшiнде табиғи.
Табиғи бағаны мән процесс (процестер ) геокомплекстердiң қасиеттерiндегi болжалатын өзгерiстердi салыстыруда сол қосылады және геокомплекстердiң қасиеттерiмен - инварианты есептiк заттық - энергетикалық үлгi суреттелген ықпал ету аймақ аналог тыс.
(топырақ водтарды жел, орналасу тереңдiгiнiң жылдамдығы және тағы басқалар) геожүйелердiң күйiнiң бiр көрсеткiштерiн өзгерiс қатты формалданылған табиғи процестер, түрдiң бiрiншiсiн табиғи бағаны жүргiзу үшiн қашан қиын, орынды басқа, (өзгерiс биологиялық және ормандар, шабындықтарды ауылшаруашылық өнiмдiлiк, шабындық және) да табиғи көрсеткiштердi өзгерiспен салыстыру.. бұл (бiр табиғи сипаттамаларды баға қатысты басқа) арнаулы табиғи баға деп аталады.
Технологиялық бағалардың түрлерiн алуантүрлiк жиi, бiр белгi қандай болса даны негiзге алуға рұқсат бермегенiнде емес, сапалық көрсеткiштерiн жиi деңгейде жүзеге асырылғанында. Жобалар, жобалау адындағы кезеңде кезең ТЭО қажеттi ол, құрылысты балама нұсқалардың салыстыруын қашан өндiредi.
Ықпал ету аймақтардағы табиғат жағдайларының өзгерiстерiн экономикалық баға негативтi оқиғаларды өтемге хозяйств, өндiрiстiк қорлар, еңбек ресурстарының күйi, шығын салаларды қызмет етудi (немесе жақсартудан әсер) тiкелей зиянның есептеуi тұрды.
Мүмкiн геотехникалық системдерiн әсерiнiң зардаптарын әлеуметтiк бағасының жанында және өндiрiстерi табиғи ортасы "оңтайлы" құрастыруын қажеттiлiгi пайда болады немесе күй оны "керектi". Бағалау белгiсi - экологиялық және адамның тiршiлiктi қамтамасыз еткендiгiнiң экономикалық шарттары.
Экологиялық сараптамалардағы табиғатқа шаруашылық объектiсiн әсердiң мүмкiндiгiғана емес, объектiге табиғи ортаның әсерiн мүмкiндiк, өйткенi бұл ортаның аралығында керi байланыстардың мiнезiн анықтайды және объектiмен де ескерiлуi керек. Негiзiнен, табиғи ортаға әсер қарқындылық сол бағынышты болады, құрылымда қаншалықты толық ескерудiң сәтi түседi және қоршаған табиғи ортаға оның талабының жобаланатын объектiсiн технология. Ортаға инженерлiк - технологиялық талаптар құрылысқа шығын өлшемдерде елеулi түзетулердi жиi кiргiзедi және және тiптiнiң құрылымдарын пайдалану онының [1 ] экономикалық орындылықтарын анықтайды.
Сараптама барлық iрi қымбат бағалы жобалар бойымен әдетте өткiзедi, бойымен әсiресе табиғи ортаға елеулi негативтi әсер көрсете алған. Әдеттегiдей, сараптама жоба ерте игеру сатыларға өткiзедi, объектiлердi орналастыруда мүмкiн түзетулер қашан тағы, яғни 4 - 5 лет жобаның бекiтуiне дейiн шамамен. Ерекше күрделi жағдайлардағы бұл мерзiмдерi ұзарта алады. Жанама шамаланған зардаптар да, түзулер де бұл реттерде ескередi, [1 ] ортаның қорғауын жоспарда негiзiнен.
Сараптама бойымен жұмыста болады: түгендеу және объектiсi әртүрлi таратып салып қоюға жоспарлайтын ; ортасына объектiлерiн орналастыруын әсерiн бағасын ; әсер бұл мүмкiн қарсы реакциясын бағасын ; [1 ] орналастырудың жобасы бойымен сараптама қорытынды аумақты қазiргi күйдiң сипаттамасын.
Объектiнiң орналастыруын аумақтың сипаттамасы, ал өзара байланысты табиғи құрамдас бөлiктердi кешен бойымен сосын және [1 ] шаруашылықтың салаларын тiркеске, солай сияқты сараптаманың келесi кезеңдерiн ұстау, вначале компонента бойынша өткiзедi және сала арналған.
Байланысты түрiндегi түр негiзiнен анықталатын жоба және орналасатын құрылым, қаралатын аумақты сипаттаманың ауқымдарымен бiрнеше айырбастауы керек. Табиғи ортасының құрамдас бөлiктерi қазiргi күйi туралы ақпарат жағдайы жұртқа белгiлi сипаттама олардың болады және [1 ] өнеркәсiптiк объектiнi орналастыруға дейiн бағасын.
Табиғи ортаға жобаның шамаланған әсерiн баға, жоспарлаудың бiр бөлiгi бола тұра, техникалық, экономикалық бiр мезгiлде жасалады және әлеуметтiк жоба бөлiмдерiмен. Табиғи ортаның күйi, әсерiн бағасы туралы бастапқы мәлiметтерлерге сүйене болжам оны жобаның жүзеге асыруын шартта болады және ол бас тартуда. Бұл ретте үлкен аумақ болуы керек көз алдында экспертi, қарағанда [1 ] құрылыс ошағының шамаланған ауданы.
Табиғи ортаға әсер сарапшы бағаларындағы түр, қарқындылық бұрын барлығы ескеру керек және әсердiң аймақтық шектерi. Табиғатқа әсердiң түрлерiмен алу бола алады және заттың қайта бөлуi және жасанды веществтердi табиғатқа қуат, ендiру және қуат, сонымен бiрге өзiндiк, бiрақ үлкен шоғырлануларда, техникалық құрылымдарды жасау. Әсердiң пiшiнi аймақтық жоспарда тұрпайы, нүктелiк - ошақ, сызықты - торлық бола алады. Бұл объектiлер қоршаған табиғи ортаға айлап-жылдап әрекет жасай алады немесе қысқа мерзiмдi, үнемi немесе эпизодически [1 ] тағы сол сияқтылар.
Әсер қарқындылық түрiндегi негiзiнен бағынышты болады, қуат және әсер ететiн көздiң технологиялық ерекшелiктерi. Табиғи ортаға әсердiң күшiнiң позицияларымен сарапшы бағаларына соңғы, iрi өнеркәсiптiк объектiлердi құрылыстың желiнiң жасауының жобаларын әдетте жатады, әсiресе қара және түстi металлургия, мұнай химия, сонымен бiрге iрi водохранилищтар және әсiресе ашылған тәсiлдiң пайдалы қазбалар өндiру құрғатқыш каналдардың және суландыру жүйе көлiк магистральдары, рекреация аймақтарын ұйым көмегiмен табиғи ортаға әсердiң мәндiлiгiмен анықталатын параметр әсердiң көрсеткiшi тағы сол сияқтылар -. Ортаға әсердiң көрсеткiштерiн таңдау - [1 ] сараптаманың ең жауапты кезеңдерiнiң бiрi.
Табиғи ортаның өзгерiстерiн талдау недәуiр мөлшерде болжауға арқаланады, өйткенi бағаларды бұл түрлер жобаның жүзеге асыруына дейiн өткiзедi. Табиғи ортаның өзгерiсiн талдау мiнездiң анықтамасынан басталады және табиғи құрамдас бөлiктердi өзгерiстiң үрдiстерi және әсердiң көзiнiң аралығында кешендер, байланыс және табиғи ортада өзгерiс ұзақтықтың анықтамасынан және өзгерiстердiң географиялық граництары. Бұл ретте мiнез бойымен айыратын табиғи ортаға әсердiң саласын ерекшелейдi және табиғи құрамдас бөлiктердiң бұзуларын күш және кешендер. Шамаланған кеңiстiк - уақытша өзгерiстердi осы аймақтың жер бедерiн құрылымда туралы материал талдай, екi мүмкiн нұсқалар ескеру керек: жер бедердiң құрылымын өзгерту өзгерiссiз және [1 ] табиғи кешендердi түрге келтiрумен.
Өзгерiстерiн баға әлеуметтiк-экономикалық ресурстарын күйiн салыстыруын жобасын жүзеге асыруынан кейiн негiзiнен ескередi және нормативтерiне ортаның ластануы өлшеуi қатысты және түпкi күй олардың.
Табиғи ортаның өзгерiстерi қорыта келгенде, талдаудың нәтижесiнде орнатылған болуы керек : себеп өзгерiстердi аудан, және фон, базаданғы аудан өзгертiлген ауытқуларының өлшемдерi жылдамдық немесе есептеу, өзгерiстердi қайтымсыздықтың дәрежесi бастапқы нүкте. Бұл болжам мәлiметтерлер бәрi әр түрлi уақытша деңгейлерге жоба сараптама үшiн қажеттi, бiрнеше нұсқалар бойымен жобаланатын құрылымды әсерде және оның әсерi тыс. Мысалы, уақытша операциялық бiрлiктер құрылыстың басына көрсететiн өзгерiс, кезеңге жоспарлана алады және оны аяқтағаннан соң, сонымен бiрге жиырма, отыз, қырық леттер арқылы ) және [1 ] әр түрлi табиғи параметрлердi мүмкiн уақытта өзгерулердi талдаудың қорытындысы сияқты алған есеп айырысу.
Жобаларын көпшiлiгiнiң экологиялық сараптамаларын жұртқа белгiлi әдiстемелiк негiзiн қазiргi уақытта және ең жақын келешегiне табиғатына жасанды әсерiн тоқтатылуы нақтылық туралы ережесiн құрайды және шарттарындағын мүмкiн еместiгi тiптi табиғи ортасын ластануын толық сақтап қалуы қалдығы аз технологиясы және жартылай азғындау оны. Әзiрше сондықтан [2 ] геотехникалық системдердi геоэкология қағида жобалауының әзiрлеуi қажеттi.
Жөн-жоба, бағдарлайтын жобалық ұйымдар, табиғи қорлар, сақтау ең тиiмдi пайдаланумен қамтамасыз етуге танылған әрекетте жобалаушы геоэкология қағидаттар - және ортаның қоршаған адамын свойств әсемдеу. Жобалаушыларды экологиялық құзырды жобалаудың геоэкология нормдары ғана сәйкестiк шартында қазiргi ғылыми деңгей эколог өткiзу мүмкiн - [2 ] географиялық сараптамалар.
Мысалы, сараптамада аймақтық тәсiл нақты объектiлердiң шектерiндегiғана емес, провинция тобы фон олардың қоршаған шеңберiнде физикалық-географиялық және әкiмшiлiк аудандар да аумақтың жергiлiктi табиғи, әлеуметтiк, экономикалық ерекшелiктерiн есептеу бұрын барлығы түсiнедi. Жергiлiктi шарттарды жағдайдың бөлiндiсiмен [2 ] аймақтық шығып тұрған көрiнiс тәсiлiн пайдалануда ескерiледi.
Болжамның объектiлерiмен жөнсiз жүйелерде (шалағай және ыза сулармен, әуе массалармен) көлбеу ағын интегралданған геокомплекстер шығып тұрады. Геожүйелердiң орнықтылығын мәселе [2 ] сыртқы әсерге көрiнiс болжауында бiр мезгiлде ұйғарылады.
Геожүйелердiң кеңiстiк - уақытша көрсеткiштердiң өзгергiштiгiнi заңдылығы және процестердi (асинхрондылық ) iлеспелiк географиялық болжауды қатар задач шешiмi үшiн қажеттi ақпарат базалар болады және жүргiзу эколог - географиялық сараптамалар, [2 ] аймақтық өлшемдiктiң геотехникалық системдерiнiң жобалары үшiн әсiресе.
Сараптаманың маңызды сұрағы - геожүйелердiң құрамдас бөлiктердiң әрқайсыларының аумалы мәндердi анықтауы жеке, кеңiстiк - уақытша экстремалды сипаттамалар және жасанды әсерлердiң барынша ықтимал нормдары. Бұл ретте геохимиялық үйлесiмдiлiк (техногендi ) жасанды орнатуға керек және [2 ] зат табиғи ағындар.
Әдiстемелiк тәсiлдердi таңдау және жоба сараптамаға әдiстерiмен жобаланатын объектiлердi түрмен едәуiр дәрежеде анықталады немесе [2 ] аумақтың экологпен қатар - географиялық шарттарының шаруашылық - қоғамдық шараларын мiнезбен.
Сарапшы бағаларының позицияларымен, жобаларды үш тап: табиғатты қорғауына ; қоршаған орта жақсы өте құрастыр табиғи ортаны қорғау емес функцияларын жоба тiкелей бағытталған табиғи ортаны қорғау тағайындауының жоба ерекшелеу мүмкiн функционалдық тағайындау бойымен бұрын барлығы және немесе жарамсызы жақ ; [2 ] табиғи ортаның күй нашарлататын жобалар.
Сараптама табиғи ортасына әсерi олардың қолайлылығы iрi жобалары бәрi көздiң нүктесiмен әдетте өтедi және ресурс оны. Жоба сараптаманың жанында барлық дерлiк вод, ауа, почв, ауылшаруашылық жерлердi алудың өлшемдерi халықтың денсаулығына зиянның мүмкiндiгiне назар ластану арқылы бұрын барлығы айналдырады және су ресурстар, сонымен бiрге әсер ету алысырақ табиғи және зардап әлеуметтiк-экономикалық жобаның жүзеге асыруында. Дегенмен түрiндегi жобаланатын шаруашылық шарасы байланысты сараптаманың мазмұны басты зерттеу нысананы ерекшелейдi. Керек барлық жобаларда әсердiң басты көздерi, өлшемдi тапсын және табиғи кешендердi өзгерiстiң шегi және көбiнесе оларға [1 ] ықылас қою.
Әдiс және жиынтығы табиғи ортаның сақталуына жобаларды әсер зерттеу әдiсiн құраған бағаның тәсiлдерi, жобалардың әр түрлi түрлерi үшiн әр түрлi және бағаның кезеңдерi. Пайдаланудың орнықты ырғақтарымен объектiлердi жобалауда және ортаға әсер палеогеографиялық орынды тiркестi пайдалансын және экстраполяциялық әдiстердi, ал күрделi көп компоненттi объектiлердi бағаның жанында - моделдеу әдiсi. Табиғи кешендерiне әсерiн күшiн баға үшiн және әсердiң көзiнен олардың өзгерiсi бағытында, көрiнiс - генетикалық қатарларды әдiстi жиi пайдаланады және [1 ] ұқсастықтар.
Үлгi де, сараптама процестiң өзiне де соңғы кезде кең таралу өзара байланыс табиғи көрсететiн үлгiлердi алды және экономикалық мiнез. Үлгiнiң сараптамасын процесте бiлдiру үшiн физикалық жиiрек барлығы пайдаланады немесе шығу процестiң биологиялық күйi, әсiресе ықпалмен немесе кiрлететiн веществтердi табиғи таратып жiберу. Егер зерттеушi түрлi ақпараты бол есептiк сипаттама ұшырайтын болса, онда ол (имитациялық үлгi) ұқсастық үлгiнiң көмегiмен бiрiгедi. Сараптамалық жұмыстарды тәжiрибенiң бастапқы кезең олардың оны жақсы жұмыс iстейтiн көрсетедi, әлi де ақпарат қашан тым [1 ] ағыл-тегiл.
Имитациялық үлгiсiн зерттелетiн жобасын әсерi барлық түрлерiне арналған жоқ болғанда есептiк мәлiметтерлерi есептiк сипаттамасы болатын бөлiк оны сол ғана үшiн пайдалануға болады. Одан басқа, мүмкiн, ғана емес, фактор қосылуы керек, жиi кездесетiн және үнемi әсер ететiн [1 ] объектi де үлгiге.
Тәсiлдердiң бiрлерiнiң сапасында кестенi пайдалануға болады және матрица. Кестелердегi өзгерiс ұшыраған көрсеткiштердi ерекшелейдi, және өлшеу олардың тәсiлдерi, сонымен бiрге "салмақ" көрсетiлген немесе көрсеткiштердiң әрқайсыларының салыстырмалы маңыздылығы. Бұл ретте ақырғы кестенi құрастыруда жұмыс кестелерiн кезеңдi әзiрлеу орынды. Сараптама [1 ] жобаның ауданын аумақтың дала зерттеулерiмен бiрге жүруi керек.
Сараптама құрамына болатын сұрақтарды профиль бойымен мамандар кiрген ; эксперт арнаулы сарапшылық комиссиялар, шешiм қабылдайтын адам өткiзедi, арашалаушы және бағалайтын жобалар, сонымен бiрге жергiлiктi ұйымдарды өкiлдер, заңгер. Ұқсас жұмыстарды өндiрiстiң тәжiрибесi тағы басқа наук облыста таныстыру табиғат тану, әлеуметтiк-экономикалық, техникалық, медицина-географиялық ие кең географиялық профильдың маманының сарапшыларының құрамға қосудың барлық жағдайларында қажеттiлiк iс жүзiнде көрсетедi. Әсiресе биiк талаптар сарапшыларға, шешiм қабылдайтын адамның көрсетедi, және жобаның бағасы бойымен сарапшыларға. Он балдық жүйе бойымен эксперт [1 ] осы жобаның мәселелерiн шешiмде өз құзырды дәреженiң өздiгiнен бағасын өткiзедi.
Таңдау нұсқаларды бағадан кейiн өткiз "салмақ" салыстырмалы мәндiлiгi ) осы аймақ үшiн елеулi шаруашылық қызметiнiң түрлерiн есептеумен олардың алдию. Жоба нұсқалардың әрқайсылары бойымен бұл ретте ықтималдық теңесуi керек және жетiстiктiң зардабы және сәтсiздiк пайда мүмкiн оның жүзеге асыруында және зияндар. Қабылдау туралы түпкiлiктi шешiм немесе жобаның ауытқуы, баламалы шешiмдi таңдау сарапшы әдейi тағайындалған беттер iшiнен қабылдауы керек. Ерекше iлтипат тиiмдiлiктi баға табиғат қорғау шаралардың түрлерiне зер салады, және шаруашылықтың құрылымына бол күйiнденiң жеткiлiктiлiк, табиғатты қорғауының кеңес берiлетiн өлшемдерiне жаңа объектiлерiн орналастыруында және жүзеге асыру олардың кезектiлiгi. Шешiмге жиi осы шешiмнiң жүзеге асыруын бақылау ұйым туралы ұсынысты кiргiзедi, мерзiм жеке алғанда және оның пайдалануының толықтығы, сонымен бiрге [1 ] табиғи ортаның күйiн бақылауларды қызмет.
Сараптама бойымен жұмыс бәрi орналастырылуды жобаға сәйкес құрылыс бағалауға объективтi түрде рұқсат берген карталарды топтама қамтамасыз етуi керек, және табиғи объектiлер, ұқсастықтың дәрежесiн әр түрлi ру және айырмашылық, айқынырақ, күрделiлiк, қарама-қайшылық, [1 ] бiртектi еместiк олардың дәрежесiн есептеуiмен табиғи кешендерiн кеңiстiктiң дифференциациясының өлшемi бағалау.
Өткiзiлетiн сараптамаларды көпшiлiктiң ортақ кемшiлiгi табиғи оқиғаларды бағаға тағы өте ие бол компонента бойынша тәсiлдi болып көрiнедi және процестер. Қазiргi сараптамаларының кемшiлiктерiн санына жатады да нұсқа вариантының таңдауын қиындатқан мәтiннiң сипаттама мiнезi, көлемшiлiк (альтернатива ) жобалардың ұсынылатын сарапшыларын көп варианттылығы. Ұзақ да кейде бiрнеше лет арқылы зерттеулердi басынан кейiн шығарылатын сараптамалық шешiмдердi мерзiм, сонымен бiрге сараптаманың процесiн басы тым кешiрек. Шешiмнiң жобасы бойымен әрқашан емес көтерiп шығарылған және кепiлдеме бақыланады және орындайды, мерзiмге тiптi. Бұл кемшiлiктер сараптаманың әдiстемелiгiнiң игерiлмегендiгiмен iшiнара анықталады және сараптама кейбiр өлшемде беделiн түсiредi бұл табиғи ортаның қорғауының мақсатындалардың жобаларын ғылыми тұрғыдан негiздеудiң процесi. Өзiн таныстырады, сараптаманың көп кемшiлiктерi сияқтығаннан кейiн сыдырыла алады сыртқы әсерге орнықтылық жеке алғанда табиғи ортаның күйiнiң нақты көрсеткiштерiн жасалған, сонымен бiрге [1 ] табиғаттың қорғаудың төңiрегiдегi стандарттары.
5-шi дәрiс
Геоэкология зерттеулердi әдiстер
Табиғаттың өзара iс-әрекетiн оптимизация және қоғам экологиялық қисынды әлеуметтiк жорию - нақты аумақ шарттары халық шаруашылық қызметi белгiлi физикалық-географиялық.
Қоршаған ортасын геоэкология күйiнiң ең маңызды көрiнiс көрсеткiштерiмен қыздыру ресурстары оны болып көрiнедi және жылу.
Геотехникалық жүйенi қыздыру күйi жетекшi факторлардың құрғақшылық аймақтарында, ескертетiн, жиынтық радиация, радиациялық теңдестiктi болып көрiнедi және ауаның температурасы.
Табиғи - техногендi геожүйелерге жасанды әсердi экологизацияның процесi, далалық аймақта сан том, пайда болатын туралы ақпаратын алуы талап етедi және мағына күтiл көрcетiлген факторлар.
Бағалау шамалар жеке алғанда табиғи және болжауының дәлелдеу үшiн қажеттi аймақтық әдiстемелерi бойымен алынған техногендi геожүйелер және табиғи геожүйелерiне техногендi жүктемелерiнiң жобалауы және олардың оптимизациялайтын геоэкология шаралары.
Табиғи геожүйелерге жасанды әсердi экологизацияның процесi, құрғақшылық аймақта әсiресе, алуы жедел талап етедi және нақты туралы ұзақ мерзiмдi ақпараты және мағына күтiл көрcетiлген метеорологиялы факторлар.
Мысалға, бағалалған және жоспарлаудың дәлелдеу үшiн қажеттi аймақтық әдiстемелерi бойымен алынған нақты жер бедерлердiң қыздыру ресурстарын өлшенген шамалар және жобалау: техногендi жүктемелердiң табиғи геожүйелерiне ; энергия - және ауыл шаруашылығына пайдаланатын жерлердегi су сақтайтын технологиялары ; коммуналдық жүйелерде ; экологиялық қолайсыз аудандарда агрогидрофитомелиораций тағы басқалар алайда, ерекше өзектiлiк неткенмен және үлкен жаттығу мәндiлiгiн, құрғақшылық аймақ үшiн осы уақытқа дейiн қалыптастыру бойымен ғылыми основтарды әзiрлеудiң керектi мәселесi жетiлдiрiлген қалады немесе жаңа әдiстер берiк, алдын ала, сенiмдi және қалыптастырудың процестерiнiң комплекстi ескеретiн аймақтық географиялық ерекшелiктерi және табиғи - шаруашылық кешендерiнiң жылулық құрамдас бөлiктерiн өзгергiштiктiң внутрисезоннойы.
Жұмыстың мақсаты осыған байланысты зерттеу табиғи болып көрiнедi және техногендi геожүйелер, геоэкология әдiстердi зерттеу былайша
Қойылған мақсаттың жетiстiгi үшiн келесi геоэкология мәндi задачтарды шешiм ескерiлдi:
- табиғи геожүйелердiң ұғымдарын зерттеу ; техногендi геожүйе, геоэкология зерттеулер
- бағыттарды анықтау және алынған нәтижелердi пайдаланудың пiшiндерi.
Геожүйелердiң анықталынған әр түрлi түрлерi зерттеу нысанамен.
Ұғымдарды – құрам зерттеудiң заты табиғи және техногендi геожүйелер және геоэкология зерттеулердiң әдiстерi
Қойылған мақсатының шешiмi және сипатталған задачтар пайдалануда әдеби негiзделдi және фондылық көз, сонымен бiрге әдiс: геофизикалық, жүйелiк талдау.
Алынған мәлiметтерлер қалыптастырудың ерекшелiктерiн анықтау үшiн пайдаланды және геожүйелердiң жылулық жүрктiң өзгеруi
6-шы дәрiс
Геологиялық баға.
Әр түрлi шаруашылық шаралары және объект қоршаған ортаға әсерде даусыз-дамайсыз болады, демек және адам тiршiлiк ортаға. Онда әсердiң дәреже бағалау керек қоршаған ортаның өзгерiс пайда болатын қауiп-қатерге дәреженiң анықтауы үшiн және мүмкiн өзгерiстердi болжамды беру.
Әсер какого болжамы - болмасын аймақтық жоба үлкен мәннiң процесi ғылыми-техникалықты болып көрiнедi. Бiрiншiден, оның қоғамның хабардар болуын деңгей, оның қабiлеттiлiгi аумақтың өндiрiстiк ұйымын алдағыны болжауға бейнелеп көрсетедi. Екiншiден, бiлiм берiлген топтары, мақсатпен заңға сүйенген құралдарды пайдалану қоршаған ортаның сапасы аймақ үшiн жақсы кепiлдiк беруге дегенiне жете бола алған қысым өлшеу үшiн жақсы барометр қызмет етедi. Үшiншiден, және, болжам әйтеуiр бар заң құрал-жабдықтарын потенциалының бағасы үшiн тест болады және [3 ] нақты жағдайларда қолданылғыштық олардың.
Болашақ әсерлердi зерттеу бойымен жұмыстың мағынасы бұл ортақ қызығушылық таныстыратын пән аралық сұрақтарды өзiңiзбен бiрге бүтiн кешендi алып жүредi және [3 ] мәдениеттiң дамуы үшiн бар мағыналар.
Ресей федерациясында экологиялық қызметтiң заң базасымен "Қоршаған табиғи ортаны қорғау туралы" заң қызмет етедi, заң 1991 в қаласы желтоқсанда қабылданған жоғарғы кеңес экологиялық сараптаманың государстеннойы проедения тәртiп V бөлiм, устаналиающий бар. Оны мақсат "қоғам экологиялық қауiпсiздiк" қамтамасыз ету жариялайды. "қаржыландыру және барлық жобалар мен бағдарламалар арналған жұмыстарды жүзеге асыру ғана мемлекеттiк экологиялық сараптаманы оң қорытындтың бар болуында өндiредi" [3 ] болғанын асты сызылады.
Табиғи ортаға нақты жобаланатын шаруашылық объектiсiн әсердiң бағасын сараптама атайды. Географиялық сараптамамен қоршаған ортаға шаруашылық қызметiнiң негативтi әсерлерiн анықтаудың құрал-жабдығын түсiнедi, немесе экономикалық даму жоспарылармен табиғи ортаны қорғау програмдарын үйлестiру табиғи ортаның қорғауын қамтамасыз ету жолымен, немесе қоршаған ортаны қорғаудың талаптарына жобаның сәйкестiгiн анықтау. Географиялық сараптама мүмкiн аталған болсын да шағылысудың объективтiгiнiң тексерiсiнде сол бейiмделген ғылыми бағыт немесе өндiрiстiң аймақтық ұйымын тиiмдiлiктiң бекiтуiрек жоғарылауының анықтаманың мақсатымен, ресурстардың кеңiстiктiң тiркестерiнiң тиiмдi пайдалануының сұрақтарын қоса "Населени - шаруашылық - табиғат" интегралдық системдердiң даму заңдылықтарының басқа шешiмдерi түрiндегi және [1 ] қоршаған ортаны қорғау.
Экологиялық сараптамамен, нәтi, биологиялық географиялық құрайтын географиялық ортаға жобаланатын шаруашылық объектiлерiн әсерiн бағасын түсiну керек. Бiрақ өйткенi қоршаған оның ортасын ақи көз адамның қарым-қатынасын мәселе және көп қырлы өте көп жоспарлы пән аралық тәсiл талап ет қажеттi жүргiзу кеңiрек болады және күрделi эколог - [1 ] географиялық сараптама.
Эколог - тура немесе жанама қоғамдық өндiрiстiң процесi, қоршаған ортаның күйi, табиғи қор мүмкiн басқаратын басқаруды мемлекеттiк құрылымдарды қызмет түр ғылыми-практикалық географиялық сараптама - және халықтың тiршiлiк әрекетiмен. Эколог - географиялық сараптама - дайындықтың ажырамас бөлiгi және орналастыру бойымен жобаларды өткiзу, жоспар, программ арналған шешiм қабылдау және қайта құру шаруашылық және [2 ] елдiң әлеуметтiк объектiлерi.
Эколог басты мақсат - географиялық сараптама - табиғи ортаның қорғауының нормативтiк талаптарына жобалар, сұлбалар, технологияларын сәйкестiк берiлген мерзiмдерге орнату. Сараптаманы ескередi да күйдiң бағасы бойымен жоба болатын ақпаратқа талдау және көрiнiс - экологиялық шарттарды болжам. Эколог - географиялық сараптама [2 ] жоба өткiзу арналған нұсқамалық органдарды шешiм қабылдауға дейiн әртүрлi өткiзуi керек.
Ең айқын өзiн таныстыр табиғат үшiн жобада ескерту бойымен шешiм қабылдаудың процесi тағы жағымсыз сияқты сараптаманың мазмұныды, ал экономика үшiн одан кейiн және адам, зардап бұл жобаны жүзеге асыруда. Экологтiң объектiлерiмен - географиялық сараптама әр түрлi лауазымдардың аудандарын аймақтық шаруашылық дамуының жоспарларын болып көрiнедi және [1 ] қоршаған ортаға елеулi әсерде болуға жасай алатын iрi шаруашылық объектiлерiн орналастырудың жобалары.
Экологиялық сараптама кең мағынада қоршаған ортаға әсердiң есептеуi, сонымен бiрге табиғат жағдайларының өзгерiстерiн бағалаудың процесi қосады және ресурстар, болжам және нақты объект бойымен шешiм қабылдау. Қаталдау сараптаманың рәсiмiн мағына "бағаның бағасы" выражено мүмкiн сөз болсын - жобалық материалдарын зерттеуi және қабылданған [2 ] нормаларға сәйкестiк олардың дәрежесiн анықтауы жөнiнде құжаттамасы.
Эколог - дамудың әр түрлi сторондарын баға географиялық сараптама - және жер бедерлердi аймақты өндiрiстiк күштердiң орналастыруы, қазiргi күйдiң бағасы және мүмкiн ысыраптарды өтеу бойымен табиғат қорғау шаралар, өтем шараларын оның өзгерiсiнiң болжамы, баға - ресурс жер, лесноелер, балық тағы басқа түрлерi ; табиғат ескерткiштер, тарихи ескерткiштерiн қорғаудың бағасы және бағасы тағы басқалары халықтың нормативтiк күйiмен өзгерiстерiн каких орнатылған салыстыруын әрқашан жорию және [2 ] шаруашылық.
Тiптi сараптама таныстырылған iрi жобалардың еңдерiнде әдiстемелiк жағдайлар сирек баяндалады немесе автор қабылданған ғылыми тұжырымдама. Мұндай тұжырымдаманың көп объектiлерi үшiн [2 ] геотехникалық жүйенi тұжырымдама мүмкiн шығып тұру.
Техникалық бөлiктер де, адам әдейi жасалған табиғи, және әрине, бiрақ құрылыстың қасақана емес өзгертiлген процесi және техниканың қызмет етуi де өлшемдiк бiлiм физикалық-географиялық геотехникалық жүйе -. Қорыта келгенде, геотехникалық жүйелер табиғи тұрады және техникалық структурлер. Зат, қуаттың өндiрiс технология, ағындары және ақпарат [2 ] геотехникалық системдердi бүтiндiкке себепшi болады.
Геотехникалық жүйелер заттың ортасымен айырбасталады және қуатпен. Олар әсердiң саласын құрады, ондық таралып жатқан кеңiстiк - уақытша ұйым жиi әбден ерекше беттерiнше, ал кейде және техникалық нысаннан шақырымдарды жүздiк. Басқару барлық iшкi жүйелердiң күйiн есептеу ескеруi керек, кешендердi [2 ] геотехникалық системдердi оптимизацияның қағидаты iс жүзiнде өткiзу үшiн керек әсердiң саласында соның iшiнде табиғи.
Эколог - географиялық сараптаманы жатады және геотехникалық жүйенi табиғи ортамен құрастырмайтын көп инженерлiк құрылыстар, бiрақ [2 ] онда өз қатысумен ықпал ететiн табиғатқа.
Экологиялық зардаптарды бағалаудың 5 түрлерiнiң геотехникалық системдердi жасауынан ерекшелеу керек және өндiрiстiк объектiлер: табиғи баға, арнаулы табиғи, технологиялық, экономикалық және әкететiн әлеуметтiк, және [2 ] психологиялық бағаны.
Табиғи бағаны мән процесс (процестер ) геокомплекстердiң қасиеттерiндегi болжалатын өзгерiстердi салыстыруда сол қосылады және геокомплекстердiң қасиеттерiмен - инварианты есептiк заттық - энергетикалық үлгi суреттелген ықпал ету аймақ аналог тыс.
(топырақ водтарды жел, орналасу тереңдiгiнiң жылдамдығы және тағы басқалар) геожүйелердiң күйiнiң бiр көрсеткiштерiн өзгерiс қатты формалданылған табиғи процестер, түрдiң бiрiншiсiн табиғи бағаны жүргiзу үшiн қашан қиын, орынды басқа, (өзгерiс биологиялық және ормандар, шабындықтарды ауылшаруашылық өнiмдiлiк, шабындық және) да табиғи көрсеткiштердi өзгерiспен салыстыру.. бұл (бiр табиғи сипаттамаларды баға қатысты басқа) арнаулы табиғи баға деп аталады.
Технологиялық бағалардың түрлерiн алуантүрлiк жиi, бiр белгi қандай болса даны негiзге алуға рұқсат бермегенiнде емес, сапалық көрсеткiштерiн жиi деңгейде жүзеге асырылғанында. Жобалар, жобалау адындағы кезеңде кезең ТЭО қажеттi ол, құрылысты балама нұсқалардың салыстыруын қашан өндiредi.
Ықпал ету аймақтардағы табиғат жағдайларының өзгерiстерiн экономикалық баға негативтi оқиғаларды өтемге хозяйств, өндiрiстiк қорлар, еңбек ресурстарының күйi, шығын салаларды қызмет етудi (немесе жақсартудан әсер) тiкелей зиянның есептеуi тұрды.
Мүмкiн геотехникалық системдерiн әсерiнiң зардаптарын әлеуметтiк бағасының жанында және өндiрiстерi табиғи ортасы "оңтайлы" құрастыруын қажеттiлiгi пайда болады немесе күй оны "керектi". Бағалау белгiсi - экологиялық және адамның тiршiлiктi қамтамасыз еткендiгiнiң экономикалық шарттары.
[2 ] геожүйе интегралданған техникалық системдер де, табиғию экологке шешiм қабылдаудың процесi - географиялық сараптама баға қосатын кезеңдердi қатардан тұрады.
Сараптаманың процесi көп географиялық мәлiметтерлерге, табиғи орта әсер ететiн объектiнiң жағдайынан бабастай арқа сүйейдi, және ауданның жағдайын жобаның әсерiмен медицина-географиялыққа бiтiре және оны көп екiншi өзгерiстер табиғи және [1 ] шарт әлеуметтiк-экономикалық.
Сараптаманы табиғатты қорғаудың мақсатымен жүзеге асырылады бұл өмiрдiң сау ортасы және адамның қызметi. Сондықтан табиғи ортаға шаруашылық объектiлерiн әсер өз табиғатты күйдiң позицияларыменғана емес, табиғаттың өзгерiсiмен байланыста пайда бола алған шарт әлеуметтiк-экономикалық, және жобаланатын [1 ] құрылысты ауданның экономика да қарауы керек.
Эколог - географиялық сараптама кешендi тәсiлде негiздеуi керек, яғни "асып кету" барлық табиғи және фактор әлеуметтiк-экономикалықғана емес, объектiнi осы аумақта орналастыру туралы шешiмдi анықтағанының аралығында өзара байланыстардың есептеуiнде де. Құрамдас бөлiктердiң арасындағы сызықты емес байланыстарды анықтама бұл ретте әсiресе маңызды табиғи және экономикалық мiнез, өйткенi олар әсердiң процесi [1 ] бiр-бiрiне әдетте күрделендiредi.
Экологиялық сараптамалардағы табиғатқа шаруашылық объектiсiн әсердiң мүмкiндiгiғана емес, объектiге табиғи ортаның әсерiн мүмкiндiк, өйткенi бұл ортаның аралығында керi байланыстардың мiнезiн анықтайды және объектiмен де ескерiлуi керек. Негiзiнен, табиғи ортаға әсер қарқындылық сол бағынышты болады, құрылымда қаншалықты толық ескерудiң сәтi түседi және қоршаған табиғи ортаға оның талабының жобаланатын объектiсiн технология. Ортаға инженерлiк - технологиялық талаптар құрылысқа шығын өлшемдерде елеулi түзетулердi жиi кiргiзедi және және тiптiнiң құрылымдарын пайдалану онының [1 ] экономикалық орындылықтарын анықтайды.
Сараптама барлық iрi қымбат бағалы жобалар бойымен әдетте өткiзедi, бойымен әсiресе табиғи ортаға елеулi негативтi әсер көрсете алған. Әдеттегiдей, сараптама жоба ерте игеру сатыларға өткiзедi, объектiлердi орналастыруда мүмкiн түзетулер қашан тағы, яғни 4 - 5 лет жобаның бекiтуiне дейiн шамамен. Ерекше күрделi жағдайлардағы бұл мерзiмдерi ұзарта алады. Жанама шамаланған зардаптар да, түзулер де бұл реттерде ескередi, [1 ] ортаның қорғауын жоспарда негiзiнен.
Сараптама бойымен жұмыста болады: түгендеу және объектiсi әртүрлi таратып салып қоюға жоспарлайтын ; ортасына объектiлерiн орналастыруын әсерiн бағасын ; әсер бұл мүмкiн қарсы реакциясын бағасын ; [1 ] орналастырудың жобасы бойымен сараптама қорытынды аумақты қазiргi күйдiң сипаттамасын.
Объектiнiң орналастыруын аумақтың сипаттамасы, ал өзара байланысты табиғи құрамдас бөлiктердi кешен бойымен сосын және [1 ] шаруашылықтың салаларын тiркеске, солай сияқты сараптаманың келесi кезеңдерiн ұстау, вначале компонента бойынша өткiзедi және сала арналған.
Байланысты түрiндегi түр негiзiнен анықталатын жоба және орналасатын құрылым, қаралатын аумақты сипаттаманың ауқымдарымен бiрнеше айырбастауы керек. Табиғи ортасының құрамдас бөлiктерi қазiргi күйi туралы ақпарат жағдайы жұртқа белгiлi сипаттама олардың болады және [1 ] өнеркәсiптiк объектiнi орналастыруға дейiн бағасын.
Құрамдас бөлiктерiне арналған бастапқы мәлiметтерлерiн сипаттама жергiлiктi жер бедерлерiнiң құрылым - динамикалық свойствтары кешендiк талдауымен аяқтайды: генетикалық әр түрлiлiк, бөлшек, қарама-қайшылық олардың және сурет границ, жер бедер өзгертетiн iшкi және сыртқы табиғи процестердi. Бұл мәлiметтерлердiң көбi сыртқы табиғию жер бедердiң потенциалдық орнықтылығын одан әрi баға үшiн қажеттi және [1 ] техногендi әсерлерге.
Аумақтың тиiмдi ұйымы үшiн және табиғатты қорғау назар бөлу керек және мәлiметтер әлеуметтiк-экономикалық: бар болу және ауданның шаруашылығын құрылымның ортақ фонында әр түрлi өнеркәсiптiк объектiлердi орналастыру осы уақытқа ; пайдаланылатын өндiрiс технологияларына ; демографиялық пайда болатын ресурс тұтыну қазiргi уақытта әсiресе энергетикалық ; және мәлiметтер медицина-географиялық. Ақпараттың барлық жағдайларында, зерттелетiн [1 ] жоба негiзгi мақсаттардан сүйене жиюы керек.
Табиғи ортаны қорғау мақсат эколог негiзiнен сүйене - кешендi негiз орналасатын объектiлер қайшылықтардың өзара iс-қимылменi территориялық-салалық анықтауды құраған географиялық сараптамалар, және қоршаған орта. Бiрiншiден, сондықтан жоба болуы керек, ал сәйкесiнше табиғи - экологиялық сұрақтарды кешенғана емес, әлеуметтiк-экономикалық, демографиялық, заңға сүйенген, саяси және психологиялық та бағалау эксперт. Екiншiден, [2 ] табиғи құрамдас бөлiктердi жиынтық.
Кешендi тәсiлдi өткiзу геотехникалық системдердi жобалаудың тиiмдiлiгi кепiлдiктердiң бiрлерi шығып тұрады бұл табиғи - шаруашылық системдерiн бөлiк, ал технологияның сыюы ғана емес және табиғат "аморфты" техника. Жобалау сатысында ол үшiн түзулердi талдау қажеттi және техниканың аралығында керi байланыс және табиғатпен, экстремалды жағдайларда жүйенiң қызмет етуiн талдау, табиғи системдердi орнықтылықтың есептеуi сыртқыға, [2 ] жасанды әсерлер сан том.
Табиғатын күйiнiң бастапқы мәлiметтерлерiн сипаттама және мүмкiндiк олардың бағасының элементтерi болып қойылдарын дәрежесi зерттелетiн ауданын шаруашылығы әлдебiр. Дегенмен бұл сипаттама тепе-теңдiктiң дәрежесiн баға бiтiру керек ең болмаса [1 ] табиғи - техногендi жүйенiң негiзгi элементтерi.
Табиғи ортаға жобаның шамаланған әсерiн баға, жоспарлаудың бiр бөлiгi бола тұра, техникалық, экономикалық бiр мезгiлде жасалады және әлеуметтiк жоба бөлiмдерiмен. Табиғи ортаның күйi, әсерiн бағасы туралы бастапқы мәлiметтерлерге сүйене болжам оны жобаның жүзеге асыруын шартта болады және ол бас тартуда. Бұл ретте үлкен аумақ болуы керек көз алдында экспертi, қарағанда [1 ] құрылыс ошағының шамаланған ауданы.
Табиғи ортаға әсер сарапшы бағаларындағы түр, қарқындылық бұрын барлығы ескеру керек және әсердiң аймақтық шектерi. Табиғатқа әсердiң түрлерiмен алу бола алады және заттың қайта бөлуi және жасанды веществтердi табиғатқа қуат, ендiру және қуат, сонымен бiрге өзiндiк, бiрақ үлкен шоғырлануларда, техникалық құрылымдарды жасау. Әсердiң пiшiнi аймақтық жоспарда тұрпайы, нүктелiк - ошақ, сызықты - торлық бола алады. Бұл объектiлер қоршаған табиғи ортаға айлап-жылдап әрекет жасай алады немесе қысқа мерзiмдi, үнемi немесе эпизодически [1 ] тағы сол сияқтылар.
Әсер қарқындылық түрiндегi негiзiнен бағынышты болады, қуат және әсер ететiн көздiң технологиялық ерекшелiктерi. Табиғи ортаға әсердiң күшiнiң позицияларымен сарапшы бағаларына соңғы, iрi өнеркәсiптiк объектiлердi құрылыстың желiнiң жасауының жобаларын әдетте жатады, әсiресе қара және түстi металлургия, мұнай химия, сонымен бiрге iрi водохранилищтар және әсiресе ашылған тәсiлдiң пайдалы қазбалар өндiру құрғатқыш каналдардың және суландыру жүйе көлiк магистральдары, рекреация аймақтарын ұйым көмегiмен табиғи ортаға әсердiң мәндiлiгiмен анықталатын параметр әсердiң көрсеткiшi тағы сол сияқтылар -. Ортаға әсердiң көрсеткiштерiн таңдау - [1 ] сараптаманың ең жауапты кезеңдерiнiң бiрi.
Табиғи ортаның өзгерiстерiн талдау недәуiр мөлшерде болжауға арқаланады, өйткенi бағаларды бұл түрлер жобаның жүзеге асыруына дейiн өткiзедi. Табиғи ортаның өзгерiсiн талдау мiнездiң анықтамасынан басталады және табиғи құрамдас бөлiктердi өзгерiстiң үрдiстерi және әсердiң көзiнiң аралығында кешендер, байланыс және табиғи ортада өзгерiс ұзақтықтың анықтамасынан және өзгерiстердiң географиялық граництары. Бұл ретте мiнез бойымен айыратын табиғи ортаға әсердiң саласын ерекшелейдi және табиғи құрамдас бөлiктердiң бұзуларын күш және кешендер. Шамаланған кеңiстiк - уақытша өзгерiстердi осы аймақтың жер бедерiн құрылымда туралы материал талдай, екi мүмкiн нұсқалар ескеру керек: жер бедердiң құрылымын өзгерту өзгерiссiз және [1 ] табиғи кешендердi түрге келтiрумен.
Жоба сараптаманың ең маңызды әрекеттерiнiң бiрi - географиялық граництарды анықтама табиғи ортаның өзгерiстерi мүмкiн. Өзгерiстiң шектерi әсердiң көзiменғана емес, жер бедердiң потенциалдық генетикалық мүмкiндiктерiмен бұл ортаның күйiн көрсеткiш өзгерiссiз техногендi жүктемелер ұстап тұру да анықталады. Бiрақ әлi техногендi жүктемелерге жер бедер абсолюттiк орнықтылық критерийлер жоқ, бiр жағынан жер бедердiң бұл қасиетi туралы түзулердi қатар жан-жағынан алып қарағандауға болады және [1 ] жанама белгiлер.
Өзгерiстерiн баға әлеуметтiк-экономикалық ресурстарын күйiн салыстыруын жобасын жүзеге асыруынан кейiн негiзiнен ескередi және нормативтерiне ортаның ластануы өлшеуi қатысты және түпкi күй олардың.
Табиғи ортаның өзгерiстерi қорыта келгенде, талдаудың нәтижесiнде орнатылған болуы керек : себеп өзгерiстердi аудан, және фон, базаданғы аудан өзгертiлген ауытқуларының өлшемдерi жылдамдық немесе есептеу, өзгерiстердi қайтымсыздықтың дәрежесi бастапқы нүкте. Бұл болжам мәлiметтерлер бәрi әр түрлi уақытша деңгейлерге жоба сараптама үшiн қажеттi, бiрнеше нұсқалар бойымен жобаланатын құрылымды әсерде және оның әсерi тыс. Мысалы, уақытша операциялық бiрлiктер құрылыстың басына көрсететiн өзгерiс, кезеңге жоспарлана алады және оны аяқтағаннан соң, сонымен бiрге жиырма, отыз, қырық леттер арқылы ) және [1 ] әр түрлi табиғи параметрлердi мүмкiн уақытта өзгерулердi талдаудың қорытындысы сияқты алған есеп айырысу.
Жобаларын көпшiлiгiнiң экологиялық сараптамаларын жұртқа белгiлi әдiстемелiк негiзiн қазiргi уақытта және ең жақын келешегiне табиғатына жасанды әсерiн тоқтатылуы нақтылық туралы ережесiн құрайды және шарттарындағын мүмкiн еместiгi тiптi табиғи ортасын ластануын толық сақтап қалуы қалдығы аз технологиясы және жартылай азғындау оны. Әзiрше сондықтан [2 ] геотехникалық системдердi геоэкология қағида жобалауының әзiрлеуi қажеттi.
Жөн-жоба, бағдарлайтын жобалық ұйымдар, табиғи қорлар, сақтау ең тиiмдi пайдаланумен қамтамасыз етуге танылған әрекетте жобалаушы геоэкология қағидаттар - және ортаның қоршаған адамын свойств әсемдеу. Жобалаушыларды экологиялық құзырды жобалаудың геоэкология нормдары ғана сәйкестiк шартында қазiргi ғылыми деңгей эколог өткiзу мүмкiн - [2 ] географиялық сараптамалар.
Географ және минимум сияқты эколог әзiрлеудiң жанында "өз сөз айту" мүмкiндiк үш рет өзiн таныстырады және жоба бекiту әртүрлi. Алғашқыда - жоспарлау деңгейде. Екiншi - жобалау деңгейде, тең гидротехникалармен бiргелер, инженер-құрылысшымен, экономистарда геоэкологи қашан объектiнiң жобалауында араласуы керек. Үшiншi рет - экологиялық сараптама ТЭО жүргiзуiнде және [2 ] жобаның өзiне.
Кешендi тәсiл қосқан жобалаудың процесiнде, және өңдеушiлердi бiрден көздеген деп аталатын мәселенiң жағдайлары болу анықтаған тиiстi болжау және еңдердiң шешiмге сарапшылары басты және ең күрделi аймақтық - географиялық, экологиялық және [2 ] табиғи ортаны қорғау мәселелерi.
Бiрiншiден, шешiмi табиғат жағдайларына қарама-қайшы талап жиi көрсетушi осы аймақта көп салалы кәсiпорындарды бар болу артынан жиi шиеленiстiрiп алған психологиялық задачтар және тiптi қиын көбi эколог - үйлесiмдi географиялық, инженерлiк - технологиялық, әлеуметтiк-экономикалық мәселенiң жағдайлары - және ресурстарға, бiрақ түр бойымен ұқсас және тұтынылатын табиғи қорларды көлем, әсiресе су және жер ; екiншiден, жинақтау артынан қолданыстағы негативтi бiр бағыттал табиғи орта табиғи табиғи қоршаған орта үшiн және [2 ] жасанды даму үрдiсiлер.
Мысалы, сараптамада аймақтық тәсiл нақты объектiлердiң шектерiндегiғана емес, провинция тобы фон олардың қоршаған шеңберiнде физикалық-географиялық және әкiмшiлiк аудандар да аумақтың жергiлiктi табиғи, әлеуметтiк, экономикалық ерекшелiктерiн есептеу бұрын барлығы түсiнедi. Жергiлiктi шарттарды жағдайдың бөлiндiсiмен [2 ] аймақтық шығып тұрған көрiнiс тәсiлiн пайдалануда ескерiледi.
Кеңiрек аймақтық фондағы жобаның қарастыруын қажеттiлiк жобалаушыны бағдарлайды және жағдайдың кеңiстiк - географиялық қарастыруына сарапшылары және қоршаған ортаға жобаланатын объектiнi әсер. Бiр нақты объектғана емес, түкпiр кеңiстiк - уақытша әсер оны мүмкiн болатын табиғию және өндiрiстердiң басқа объектiлерiн аймақта аймақтың шарты әлеуметтiк-экономикалық жасауда өз уақыт [2 ] маңызды өзгерiстер мүмкiн шыдайтын технология олардың ерекшелiгiнiң есептеуiмен де әсердi ескеруге болып келедi.
Аймақтық - фон сараптаманың бiр бөлiгi, едәуiр үлкен аумақтар қамти, табиғат орнықты даму үрдiсiлер анықтауға көмектеседi және шаруашылық, яғни аймақтың табиғи - шаруашылық құрылымын инерциялылықтың дәрежесi, сонымен бiрге бiрiншi кезектегi шешiм талап еткен басты мәселелер бағалау. Сараптама көп артықшылықтардың арасында сондай тағы бiр әдiстемелiк маңызды бар - [2 ] ұқсас табиғат жағдайларының жобаның өткiзуi үшiн аумақтарда жобаланатын объектiнi орналастырудың нұсқалы шешiмдерiн мүмкiндiк қажеттi.
Геотехникалық системдердi жобалаудың көрiнiс - аймақтық дифференциациясының қағидатын пайдаланусыз және қазiргi уақытта кез-келген жобаны мүмкiн емес маңызды қарастырудың шаруашылық объектiлерi. - Көрiнiс зерттеулерi және көрiнiс картасы, түсiнiктi жобалаушы график түрiнде тiл,- даму үрдiсiлер [2 ] табиғи орта және ақпараттың өзара байланысқандығы құрылыс туралы және, қамтамасыз ететiн ең үлкен толықтықты жүйе бұл бұл табиғатқа кешендi тәсiл.
Әсiресе пайдалы мамандандырылған жоба функционалдық тағайындау шағылатын көрiнiс карталары. Жобаның мiнезiн анықтайды және [2 ] көрiнiс карталарын ауқым.
Көрiнiс тәсiлi (геожүйелер ) табиғи - аймақтық кешендердi орнықтылық туралы сұрақтың қарастыруы сыртқы әсерге тұрды, индикатор мiндеттерiн шешуге рұқсат бередi, басқа әдiстермен қатар [2 ] болжауда кең пайдаланады.
Оны да, табиғатты табиғи даму үрдiсiлердi болжам да мемлекеттiк сараптама туралы жағдай әр түрлi мерзiмдерге табиғи ортаның болашақ күйi туралы мәлiметтерлердiң көп жобаларын ұстауда ескередi, және де адамның шаруашылық әрекеттен байланыста өзгерiс. Эколог аспектiде - болжауында нақты аймақтық жобаларын географиялық сараптамасы басты мүмкiн табиғи - аймақтық кешендерiндегi өзгерiстерiн анықтамасы өзiн таныстырады және жобаланатын объектiнi өткiзумен байланыста (жер бедерлер ) кеңiстiктiң тiркестерi олардың және табиғи ортаның күйiнiң әр түрлi нұсқаларын есептеумен, режимнiң шарттарына арналған бұрын барлығы жылу және [2 ] ылғал.
Бiрнеше бекiтуiрек болжауда болады. Географиялық ұқсастықтардың әдiс өзiн ең жақсы кепiлдеме бердi. Ұқсастықтар бойымен болжау заңдылықтардың экстраполяциясы, бол табиғи - техникалық системдердi ықпал ету аймақтардағы обнаруженныхты ескередi немесе екi аудандарды табиғат жағдайларының ұқсастығының шарт жобаланатын инженерлiк объектiлер және [2 ] өндiрiс технологиясы.
Болжамның объектiлерiмен жөнсiз жүйелерде (шалағай және ыза сулармен, әуе массалармен) көлбеу ағын интегралданған геокомплекстер шығып тұрады. Геожүйелердiң орнықтылығын мәселе [2 ] сыртқы әсерге көрiнiс болжауында бiр мезгiлде ұйғарылады.
Геожүйелердiң кеңiстiк - уақытша көрсеткiштердiң өзгергiштiгiнi заңдылығы және процестердi (асинхрондылық ) iлеспелiк географиялық болжауды қатар задач шешiмi үшiн қажеттi ақпарат базалар болады және жүргiзу эколог - географиялық сараптамалар, [2 ] аймақтық өлшемдiктiң геотехникалық системдерiнiң жобалары үшiн әсiресе.
Сараптаманың маңызды сұрағы - геожүйелердiң құрамдас бөлiктердiң әрқайсыларының аумалы мәндердi анықтауы жеке, кеңiстiк - уақытша экстремалды сипаттамалар және жасанды әсерлердiң барынша ықтимал нормдары. Бұл ретте геохимиялық үйлесiмдiлiк (техногендi ) жасанды орнатуға керек және [2 ] зат табиғи ағындар.
Әдiстемелiк тәсiлдердi таңдау және жоба сараптамаға әдiстерiмен жобаланатын объектiлердi түрмен едәуiр дәрежеде анықталады немесе [2 ] аумақтың экологпен қатар - географиялық шарттарының шаруашылық - қоғамдық шараларын мiнезбен.
Сарапшы бағаларының позицияларымен, жобаларды үш тап: табиғатты қорғауына ; қоршаған орта жақсы өте құрастыр табиғи ортаны қорғау емес функцияларын жоба тiкелей бағытталған табиғи ортаны қорғау тағайындауының жоба ерекшелеу мүмкiн функционалдық тағайындау бойымен бұрын барлығы және немесе жарамсызы жақ ; [2 ] табиғи ортаның күй нашарлататын жобалар.
Әйтеуiр, жобалаудың тағы бiр әдiстемелiк қағидаты және сараптамаларды жүргiзу: аумақтың тарихи мәдениеттенгендiгiн есептеу. Сарапшы бағаларының бағытталғандығы және табиғат қорғау шараларды жүйемен дәрежемен едәуiр дәрежеде анықталады және [2 ] аймақтың шаруашылық игергендiгiн түрмен.
Жобаны негiздеу, аймақтар, өнеркәсiп салаларының дамуының кешендi сұлбалары, жұмыстық нұсқалары техникалық-экономикалықтарды болып көрiнген сарапшыларды қарастырудың объектiлерiмен. ТМДқа ол үшiн бұрынғы одақтас республикаларда, автономиялар, әкiмшiлiк облыстарды мемлекеттiк сараптамалардың жүйесi, сонымен бiрге iрi қалаларда жасайды. Экологиялық сараптама iрi емес және экологиялық бейтарап объектiлер мекемелiк ұйымдармен басқа мағнада өткiзедi. Мемлекеттiк экологиялық сараптама оны минэкология РФсы жасауынан кейiн ең iрiғана емес, ең экологиялық қауiптi және қақтығыс жобалары да бағытталады. "Шаруашылық қызметiнiң жобаларын мемлекеттiк экологиялық сараптаманы жүргiзудiң тәртiбi туралы нұсқау" (1989 ) орнатылған және "Мемлекеттiк экологиялық сараптама сарапшылық комиссия туралы жағдай". Бұл қалыптастырудың анықталынған тәртiбiн құжаттармен және сарапшылық комиссиялардың қызметтiң ұйымы, құқық, мiндет және құрамға сарапшылар, жалпы талап жауапкершiлiк және [2 ] құжаттаманың мазмұныды.
ТЭО сараптама және жоба келесi кезеңдердi өтедi.
1. Комиссияның қалыптастыруы және негiзгi жоба бөлiмдерi бойымен жұмыс групптерi
2. Сарапшыларды жобаның қарастыруы жұмыс топтан және шағын топ - әр түрлi ғылымның салаларында жоғары бiлiктi маман және тәжiрибе
3. Талқылау және пiкiрсайыстар, жобалаушылармен жобаны талқылау енгiзiлген түзетулердiң есептеуi бар жұмыс топтарының қорытындыларын қабылдау
4. Құрама қорытындыны құрастыру, жобалаушылармен талқылау, жобаның қабылдауы
5. Қарастыру және минэкология РФ сарапшылар кеңенiң құрама қорытындыны (ауытқу ) бекiту.
Сараптама "бiрлiк" негiзгi жұмыс - сараптамалық төменгi комиссия және жұмыс топтары [2 ] оның iшi.
Сараптама табиғи ортасына әсерi олардың қолайлылығы iрi жобалары бәрi көздiң нүктесiмен әдетте өтедi және ресурс оны. Жоба сараптаманың жанында барлық дерлiк вод, ауа, почв, ауылшаруашылық жерлердi алудың өлшемдерi халықтың денсаулығына зиянның мүмкiндiгiне назар ластану арқылы бұрын барлығы айналдырады және су ресурстар, сонымен бiрге әсер ету алысырақ табиғи және зардап әлеуметтiк-экономикалық жобаның жүзеге асыруында. Дегенмен түрiндегi жобаланатын шаруашылық шарасы байланысты сараптаманың мазмұны басты зерттеу нысананы ерекшелейдi. Керек барлық жобаларда әсердiң басты көздерi, өлшемдi тапсын және табиғи кешендердi өзгерiстiң шегi және көбiнесе оларға [1 ] ықылас қою.
Әдiс және жиынтығы табиғи ортаның сақталуына жобаларды әсер зерттеу әдiсiн құраған бағаның тәсiлдерi, жобалардың әр түрлi түрлерi үшiн әр түрлi және бағаның кезеңдерi. Пайдаланудың орнықты ырғақтарымен объектiлердi жобалауда және ортаға әсер палеогеографиялық орынды тiркестi пайдалансын және экстраполяциялық әдiстердi, ал күрделi көп компоненттi объектiлердi бағаның жанында - моделдеу әдiсi. Табиғи кешендерiне әсерiн күшiн баға үшiн және әсердiң көзiнен олардың өзгерiсi бағытында, көрiнiс - генетикалық қатарларды әдiстi жиi пайдаланады және [1 ] ұқсастықтар.
Үлгi де, сараптама процестiң өзiне де соңғы кезде кең таралу өзара байланыс табиғи көрсететiн үлгiлердi алды және экономикалық мiнез. Үлгiнiң сараптамасын процесте бiлдiру үшiн физикалық жиiрек барлығы пайдаланады немесе шығу процестiң биологиялық күйi, әсiресе ықпалмен немесе кiрлететiн веществтердi табиғи таратып жiберу. Егер зерттеушi түрлi ақпараты бол есептiк сипаттама ұшырайтын болса, онда ол (имитациялық үлгi) ұқсастық үлгiнiң көмегiмен бiрiгедi. Сараптамалық жұмыстарды тәжiрибенiң бастапқы кезең олардың оны жақсы жұмыс iстейтiн көрсетедi, әлi де ақпарат қашан тым [1 ] ағыл-тегiл.
Имитациялық үлгiсiн зерттелетiн жобасын әсерi барлық түрлерiне арналған жоқ болғанда есептiк мәлiметтерлерi есептiк сипаттамасы болатын бөлiк оны сол ғана үшiн пайдалануға болады. Одан басқа, мүмкiн, ғана емес, фактор қосылуы керек, жиi кездесетiн және үнемi әсер ететiн [1 ] объектi де үлгiге.
Тәсiлдердiң бiрлерiнiң сапасында кестенi пайдалануға болады және матрица. Кестелердегi өзгерiс ұшыраған көрсеткiштердi ерекшелейдi, және өлшеу олардың тәсiлдерi, сонымен бiрге "салмақ" көрсетiлген немесе көрсеткiштердiң әрқайсыларының салыстырмалы маңыздылығы. Бұл ретте ақырғы кестенi құрастыруда жұмыс кестелерiн кезеңдi әзiрлеу орынды. Сараптама [1 ] жобаның ауданын аумақтың дала зерттеулерiмен бiрге жүруi керек.
Сараптамасын басының алдында сараптаманы табиғи ортаның қорғауының талаптарына жобаның сәйкестiгiн анықтаудың тәртiбiнiң көрсет құрамына болатын сұрақтарды профиль бойымен мамандар кiрген ; эксперт арнаулы сарапшылық комиссиялар, шешiм қабылдайтын адам өткiзген үлгi оны салады, арашалаушы және бағалайтын жобалар, сонымен бiрге жергiлiктi ұйымдарды өкiлдер, заңгер. Ұқсас жұмыстарды өндiрiстiң тәжiрибесi тағы басқа наук облыста таныстыру табиғат тану, әлеуметтiк-экономикалық, техникалық, медицина-географиялық ие кең географиялық профильдың маманының сарапшыларының құрамға қосудың барлық жағдайларында қажеттiлiк iс жүзiнде көрсетедi. Әсiресе биiк талаптар сарапшыларға, шешiм қабылдайтын адамның көрсетедi, және жобаның бағасы бойымен сарапшыларға. Он балдық жүйе бойымен эксперт [1 ] осы жобаның мәселелерiн шешiмде өз құзырды дәреженiң өздiгiнен бағасын өткiзедi.
Сараптаманың рәсiмi әрi айқындалған төрт турде әдетте өткiзедi, және сарапшыларды пiкiр салыстырады және жинап келгенде ортақ шешiмдi шығарады. Егер шамаланған объект экологпен қолайсыз болса - географиялық позиция болса, онда даулы жағдайларды пайда болу сiрә, яғни табиғи ортаның сақталуы талаптарға сәйкестемейдi және экономикалық даму жоспарымен жаман үйлестiрген. Жағдай сол, даулы жағдай қашан немесе шеттет мүмкiн емес, өте қымбат тұрады, әрi өз алдына бағаланған басқа нұсқа варианттарын ұсынылады, және таңда [1 ] олардың алдию.
Қажеттi объектiлердi орналастырудың әр түрлi нұсқаларында табиғи ортаны қорғау шығындары ел, шет, облыс, ауданды дамуға орналасатын объектiлердi салымның құндылығымен салыстырады ; табиғи орта үшiн күтiл келеңсiз салдарынан экономикалық ущербамиюмен ; объектiнiң орналастыруының ойда болмаған зардаптары тәуекел дәрежесiмен [1 ] осы аймақта.
Таңдау нұсқаларды бағадан кейiн өткiз "салмақ" салыстырмалы мәндiлiгi ) осы аймақ үшiн елеулi шаруашылық қызметiнiң түрлерiн есептеумен олардың алдию. Жоба нұсқалардың әрқайсылары бойымен бұл ретте ықтималдық теңесуi керек және жетiстiктiң зардабы және сәтсiздiк пайда мүмкiн оның жүзеге асыруында және зияндар. Қабылдау туралы түпкiлiктi шешiм немесе жобаның ауытқуы, баламалы шешiмдi таңдау сарапшы әдейi тағайындалған беттер iшiнен қабылдауы керек. Ерекше iлтипат тиiмдiлiктi баға табиғат қорғау шаралардың түрлерiне зер салады, және шаруашылықтың құрылымына бол күйiнденiң жеткiлiктiлiк, табиғатты қорғауының кеңес берiлетiн өлшемдерiне жаңа объектiлерiн орналастыруында және жүзеге асыру олардың кезектiлiгi. Шешiмге жиi осы шешiмнiң жүзеге асыруын бақылау ұйым туралы ұсынысты кiргiзедi, мерзiм жеке алғанда және оның пайдалануының толықтығы, сонымен бiрге [1 ] табиғи ортаның күйiн бақылауларды қызмет.
Сараптама бойымен жұмыс бәрi орналастырылуды жобаға сәйкес құрылыс бағалауға объективтi түрде рұқсат берген карталарды топтама қамтамасыз етуi керек, және табиғи объектiлер, ұқсастықтың дәрежесiн әр түрлi ру және айырмашылық, айқынырақ, күрделiлiк, қарама-қайшылық, [1 ] бiртектi еместiк олардың дәрежесiн есептеуiмен табиғи кешендерiн кеңiстiктiң дифференциациясының өлшемi бағалау.
Өткiзiлетiн сараптамаларды көпшiлiктiң ортақ кемшiлiгi табиғи оқиғаларды бағаға тағы өте ие бол компонента бойынша тәсiлдi болып көрiнедi және процестер. Қазiргi сараптамаларының кемшiлiктерiн санына жатады да нұсқа вариантының таңдауын қиындатқан мәтiннiң сипаттама мiнезi, көлемшiлiк (альтернатива ) жобалардың ұсынылатын сарапшыларын көп варианттылығы. Ұзақ да кейде бiрнеше лет арқылы зерттеулердi басынан кейiн шығарылатын сараптамалық шешiмдердi мерзiм, сонымен бiрге сараптаманың процесiн басы тым кешiрек. Шешiмнiң жобасы бойымен әрқашан емес көтерiп шығарылған және кепiлдеме бақыланады және орындайды, мерзiмге тiптi. Бұл кемшiлiктер сараптаманың әдiстемелiгiнiң игерiлмегендiгiмен iшiнара анықталады және сараптама кейбiр өлшемде беделiн түсiредi бұл табиғи ортаның қорғауының мақсатындалардың жобаларын ғылыми тұрғыдан негiздеудiң процесi. Өзiн таныстырады, сараптаманың көп кемшiлiктерi сияқтығаннан кейiн сыдырыла алады сыртқы әсерге орнықтылық жеке алғанда табиғи ортаның күйiнiң нақты көрсеткiштерiн жасалған, сонымен бiрге [1 ] табиғаттың қорғаудың төңiрегiдегi стандарттары.