Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Сандар
12 жылдық білім беру
Қоғамның дамып өркендеуіне байланысты қазіргі таңда білім саласында ең өзекті мәселенің бірі әлемдік білім кеңістігіне жол ашатын 12 жылдық білім беру жүйесіне көшу болып отыр. Білім берудің бұл моделі әлемнің 80% астам елдерінде қолданылады. Бұл – соңғы жиырма-отыз жылда ғылым мен техниканың орасан жетістіктерге қол жеткізіп, жаңа технологиялардың қоғам қоғам өмірінің әртүрлі саласында кеңінен енгізілуіне байланысты туындаған жағдай. Сондықтан жастарды жаңа кезеңнің талаптарына сай тәрбиелеу үшін оларға жаңа мазмұнның, жоғары деңгейде білім беру қажет. Осындай өзекті мәселені шешу үшін дүниежүзілік қауымдастық 12 жылдық білім беру жүйесіне көшуде. Ендеше біз де, әлемдік тұтастықтың бірі ретінде, бұл мәселеден шет қала алмаймыз. Керісінше, біз Қазақстанның білім беру жүйесін әлемдік білім кеңістігіне үйлестіруге мейлінше ұмтылуымыз қажет. Еуропа Кеңесінің Декларациясына (1992)сай дүниежүзінде 136 мемлекетте 12-жылдық білім жүргізілуде,оның ішінде АҚШ, Жапония, Германия,Франция, Финляндия.ТМД елдерінен Украина,Өзбекстан,Балтық мемлекеттері көшті. 12 жылдық білім беру мазмұнының негізгі мақсаты дамып келе жатқан қоғамда өмір сүруге икемді, қоғам пайдасына қарай өзін-өзі толық жүзеге асыруға дайын білімді, шығармашылыққа бейім, құзыретті және бәсекеге қабілетті тұлғаны қалыптастыру. 12 жылдық білім беру ерекшелігі: • Білім беру парадигмасының өзгеруі: Білім,білік,дағдыға негізделген білім беру мазмұнынан -құзыреттілікке негізделген білім беру мазмұнына ауысу. • Оқушылардың денсаулығын сақтау проблемасы • Оқушы тұлғасын әлеуметтендіру • Білім сапасын арттыру • Отандық құжаттарымызды шетел мемлекетерінің талаптарына сәйкестендіру: Білім беру процесін ұйымдастырудың ерекшеліктері. 12 жылдық мектепте оқытуды ұйымдастыру жалпы дидактикалық ұстанымдармен бірге шешуші мәні бар мынадай принциптерге ие болады: - жеке тұлғаның жас және психофизиологиялық даму ерекшелігінің ескерілуі; - күтілген нәтижеге жетуге бағдарлығы; - ашықтығы; - интерактивтігі. 12 жылдық жалпы орта білім берудің құрылымдық-мазмұндық моделі төмендегі ұстанымдар негізінде ұйымдастырылады: - жеке тұлғаның жас кезеңдерінің ескерілуі; - күтілетін нәтижелердің жетістіктеріне бағыттылығы; - оқытудың сабақтастығы; - әрбір оқыту сатысының даралығы; Жалпы 12 жылдық орта білімге көшу барысында мына мәселелерге аса көңіл аударылып отыр: 1.Білім беруге арналған оқулықтар мен оқу құралдарының оқушылардың жас ерекшелігіне сәйкестігі. 2.Мұғалімдердің білім беру барысында қолданатын әдіс-тәсілдерінің оқушылармен жұмыс тиімділігін арттыруға мүмкіндік туғызу жағдайы. 3.Бірінші сынып оқушыларына білім берудің ойын әрекетіне негізделіп, біртіндеп оқу әрекетіне көшу талабының орындалуы, алты жасар баланың ерекшеліктерін ескеру мүмкіндігі. 4.Оқушының ойы мен тілін дамытудың, олардың еркін сөйлеуін, пікір сайысына қатысу деңгейін байқау. 5.Берілетін білімнің өмірмен, ұлттық салт-дәстүрлермен, жергілікті өлкетану материалдарымен байланысын қамтамасыз ету мүмкіндігі. 6.Білім беру барысында мұғалімнің бақылау, тәжірибе әдістерін ұтымды жерінде қолдана білу шеберлігі. 7.Сабақ мерзімінің 30-35 минуттан аспауы. 8.Мұғалімнің оқу-әдістемелік кешендерді пайдалану және оған талдау жасау шеберлігі. 9.Мектеп басшылары мен қоғамдық ұйымдар тарапынан эксперименттік сыныптар мұғалімдеріне көмек беру деңгейі. 12 жылдық оқытуға көшу жалпы алғанда қазақстандық білім беруді реформалаудың стратегиялық мақсатын: білім берудің ойлы, шығармашыл тұлғаны қалыптастыруға бағдарланған жаңа ұлттық үлгісін дамытуға, «баршаға білім беру» үлгісінен» әрбір адамға өмір бойында білім беру» үлгісіне өтуге мүмкіндік береді және әлемдік білім беру кеңістігіне жедел енуді қамтамасыз етеді.
12 жылдық білім беру үлгісінде бейіндік оқытуды ұйымдастырудың мақсаты мен басшылыққа алу ережесі
ҚР білім туралы заңына сәйкес жалпы б.б техникалық ж/е кәсіптік б.б. орта б.б. Жалпы орта б.б мақсаты- жоғ.сыныптағылардың әлеуметтік ж/е кәсіптік тұрғыдан өз тағдырын өзі шешуге құқықтық нормамен шешуге өз бетімен әрекет ету үшін болып жатқан оқиғалардың жағдаяттардың қиындығына қажетті ақпараттарды өз бетімен таңдауға ж/е туындаған проблемаларды шешуге дамуға жағдай жасау б.т.
Бұл жағдайда б.б. процесінің негізгі мақсаты-оқушылардың кәсіби білім алуы мен келешек кәсібін игерудегі жалпы білім дайындығын б.о. қоғамдық-гуманитарлық,жаратылыстану ж/е технологиялық бағыттарында оқыту мазмұнын саралап жіктеу негізінде іске асыру.Оқушылардың жеке шығармашылық қызығушылығы мүмкіндіктер мен кәсіби жобасы негізінде оқу деңгейін әдістерін,түрін таңдау құқығы беріледі.
БББББББББ
Базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндер.Б.о жүйесінің үйлесімділігі аралас оқу пәндерінің есебімен қамтамасыз етіледі ж/е оқу мазмұнының элементтерінің келесі типтерін:базалық мазмұндағы жалпы б.б пәндері,жалпы б.б бейіндік пәндер және таңдау б/ша міндетті пәндер, таңдау б/ша курстар енгізіледі.Базалық мазмұндағы жалпы б.б пәндер оқытылу тіліне қарамастан барлық оқушылар үшін үш бағыт(жаратылыстану мат.қоғамдық гуманитарлық.технологиялық) міндетті б.т. Базалық мазмұндағы жалпы б.б пәндер-ң инвариантті компонентінің тізімі;ана тілі, қазақ тілі,оқыту тілі қазақ тілінде емес мектептер(орыс тілі) оқытылуы орыс тілінде емес мектептер(қазақ тілі) шетел тілі,матеметика,қазіргі әлемдегі Қазақстан, адам ж/е қоғам, өзін өзі тану, жаратылыстану, дене шынықтыру, АӘД,ӨҚД, ақпараттық жүйелер мен технологиялар. Жалпы б.б пәндердің базалық жүйесі орта білім мазмұнының толық функционалдығын қамтамасыз етеді.Жалпы міндетті пәндер базалық мазмұн негізі ретінде мемлекеттің мақсатына анықтайды,оқушыларды жалпы мәдени ж/е ұлттық құндылықтарға баулиды.Б.о мазмұнындағы пәндер таңдаулары б/ша міндетті пәндері мектеп компонентінің ж/е қызығушылықтары б/ша курстары оқушы компоненттері жалпы б.б оқу бағдарламасы б
ша іске асады.
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру мақсаты
Бейіндік оқытудың ұйымдастыру мақсаты:
-Жалпы орта б.б. жеке оқу жоспарларын жобалаумен іске асыру мүмкіндігін 11-12 сынып оқушылардың б.б. мазмұнын саралап жіктеу үшін нормативтік ж/е ұйымдастырушылық педагогикалық жағдай жасау;
-Оқушылардың сапалы білімге қол жеткізуін олардың қабілеті мен қызығушылықтарын танымдық қажеттіліктеріне ,бейімділіктеріне сәйкес қамтамасыз ету.
-Жоғ.кәсіби ж/е орта білім деңгейінің сабақтастығын ұйымдастыру.
Бейіндік оқытуды ұйымдастырудың басқарушы ережелері
Бейіндік оқытудың мақсаты:оқушылардың әлеуметтік мүмкіндіктерін кеңейту.Қазақстан азаматының сылдарлы көп ретіндегі базалық құзыреттер түріндегі білім беру жүйесінің ұлттық мақсатына жету кезеңі;ЖООББ жеке оқу жоспарларын жобалаумен іске асыру мүмкіндігін 11-12 сынып оқушыларының б.б үшін нармативтік және ұйымдастыру педагогикалық жағдай жасау;оқушылардың сапалы білімге қол жеткізуін,олардың қабілетімен дағдыларын талпыну және өмірлік қажетіліктеріне бейімділіктеріне сәйкес қамтамасыз ету;жоғары кәсіби және орта білім деңгейінің сабақтастығын ұйымдастыру.Бейіндік оқытудың ұйымдастырудың басқарушы ережелері 1.ҚР мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты ЖОББ жаратылыстану математикалық қоғ-гум технологиялық б.о бағытын анықтайды 2.ұйымд.б,о моделі оқу орнының б.б процессін ұйымд мүмкіндіктеріне сәйкестендіріп оқытуды саралап жіктеумен орындарымен.3.Б.о жүзеге асыратын әр түрлі жалпы б.бмектептер гимназиялар лицейлер бейіндік мектептер.4.жалпы орта б.бмазмұны жалпы б.б оқу орындарында 11-12 сынып техникалық және кәсіптік б.б ұйымдарының 1және 2 курстарында орта білімнен соң оқытылады.5.Б.б мазмұны оқу бағдарламасымен оқу әдебиеттерінің вариативті курстарында оқу принципін енгізеді мектептің б.о бағдарламасы оқушының курстар құрамын таңдау мүмкіндіктері қарастырылады.6.Б.о іске асыру оқытудың тиымды технологияларын енгізуді қамтыған т.б.
12.Бейіндік оқытуды білім беру мазмұнының құрамы.Б.о үш бағыт шеңберінде жаратылыстану математикалық қоғамдық гуманитарлық технологиялық бағытта жүзеге асырылады.Бейіндік бағытын мәлімдеген білім беру мазмұны екі бағытты ескере анықталады:1)Б.о анықтау б/ша 11-12 сынып оқушы-ң жекелеген қабілетімен қызығушылығын ескеру үшін білім беру мазмұнының құрамы мен құрылымы пед.қ жағдай жасауға бағытталуы керек.2)үш бағыт шеңберінде б.б мазмұнын анықтауда оқушылардың базалық жалпы б.б дайындығын аяқтауды қамтамасыз ететін міндетті оқу пәндерінің көлемін азайтып базалық мазмұндағы пәндер оқу әдіст.кешендер.ң санын оңтайландырып Республикада қалыптасқан вариативті б.б ж/е т.б деңгейінің мүмкіндігін ескеріледі.
Бейіндік оқытуды жүзеге асырудың психологиялық педагогикалық қолдау.Бейіндік оқыту білім беру сапасын көтеру, мемлекеттің және қоғамның, тұлғалық өзекті және келешектегі қажеттіліктерді жүзеге асыру әдістерінің бірі. Б.о оқытушылардың өздерінің танымдық қызығушылықтарына, қабілеттілігіне оқудағы жеткен жетістіктеріне ж/е кәсіби ниеттеріне байланысты олардың оқыту бағдарын еркінше таңдап алуға негізделген.Б.о білім беру процесінің құрылымы мазмұны ж/е ұйымдастырылуына өзгерістер енгізу ақылы оқушылардың қызығушылығы бейімі мен қабілеттерін толық есепке алуға, оқушыларға олардың кәсіптік сұраныстары мен білім алуды әрі жалғастыу мүмкіндіктеріне сәйкес оқытуға жағдай жасауға мүмкіндік беретін оқытуды саралау мен даралау құралы б.т Мектепте бейіналды және бейіндік білім беру құзыреттілікті қалыптастырудың негізі,осы бағытта оқушылырға тиісті көмек көрсетуде маңызды орындыы мектептің психологиялық қызметі алады.Психологиялық қызметтің мақсаты-оқушылардың құзыреттілігін қалыптастыруда бейіналды ж/е бейіндік оқытуға психологиялық жетекшілік жасау, кәсіби бағдары дұрыс таңдаған,өз ісінің шебері мектеп бітіруші моделін құру.Міндеттері: оқушыларды таңдау еркіндігінің дұрыстығына бағыттау өз мүмкіндіктерін толық ашуға жағдай жасау;әрбір жеке оқушының психологиялық,тұлғалық дамуында бейімділіктері мен қабілеттерін ескеріп даралау;оқушыларды белгілі бір мамандыққа бағыттауда қажетті дағдыларды қалыптастыру жолдарын көрсету т.б. Бейіндік бағытта оқытылатын мектептегі психологиялық қызметтің мақсаты болып:тұтас педагогикалық процесті психологиялық тұрғыдан қамтамасыз ету; мектептегі оқушылардың жеке бастық психологиялық әлеуметтік дамуына жағдай жасауын негіздеу; оқушылардың таным белсенділіктері мен психологиялық процестерінің даму динамикасының өсуіне жағдай жасауға ықпал ету; оқушылардың бейіндік ерекшеліктерін анықтау мен оның дамуына жағдай жасау б.т
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру
Қазақстанда бейіндік оқытуды ұйымдастыру екі кезеңге бөліп қарастыруға болады.
Бірінші кезеңі, ХХ ғасырдың 90-жылдарынан бастап, білім беру мекемелерінің (лицей, гимназия, арнаулы мектептер, дарынды балалар мектебі, халықаралық мектептер) моделінің дамуы және қалыптасуымен, мемлекеттік емес сектордағы оқу орындарының құрылуымен, авторлық оқу курстарының бағдарламасын әзірлеумен, қолданылатын білім беру технологиялар спекторының кеңейуімен байланысты.
Қазақстанда бейіндік оқытуды ұйымдастырудың негізгі идеялары Қазақстан Республикасының жалпы білім беретін мектептерінің даму тұжырымдамасында (1996 ж), жалпы орта білім берудің мазмұнының Тұжырымдамасында (1996 ж) көрініс тапты.
«Білім» (2000) Мемлекеттік бағдарламасы «бейіндік оқытуды деңгейлеп саралап жіктеу мен даралауды жүзеге асыруда, соның ішінде сыныптың сыйымдылығының аздығы жағдайы» үшін «педагогикалық қызметкерлердің дайындық деңгейін мазмұнды жақсарту мен оқу процесін өзгеше негізде ұйымдастыру» қажеттігімен түсіндірілді.
Бейіндік оқыту идеясын жүзеге асырудың екінші кезеңі Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті жалпы орта білім беру стандарты «Негізгі ережелер» (МЖБС 2.003. – 2002) енгізумен байланысты. Бұл құжатта жалпы орта білім берудің жоғарғы сатысына сипаттама беріліп, 2006-2007 оқу жылынан бастап Қазақстандағы бейіндік оқытудың ұйымдастырудың негізі анықталды.
Оқытудың нормативтік мерзімі 2 жыл деп (10-11 сыныптар) анықталған. Бейіндік оқытудың міндеттеріне оқушылардың танымдық қызығушылығын, шығармашылық қабілетін дамыту, саралап жіктеп оқыту негізінде өзіндік оқу қызмет дағдысын қалыптастыру енгізіледі. Бейіндік оқыту мазмұнын іріктеу базалық білім беруді қамтамасыз ету үшін толық функционалдық негізге, сонымен қатар жалпы орта білім беру сатыларының сабақтастығына (бастауыш, негізгі, жоғарғы) сәйкес жүзеге асырылады.
МЖБС 2.003. – 2002 сәйкес 10-11 сыныптардағы бейіндік оқыту қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыстану-математикалық бағыттар бойынша жүзеге асырылады. Осындай сипатта ұйымдастырылатын бейіндік оқыту бастапқы кәсіптік, орта кәсіптік, жоғарғы білім алуды қарастыратын жорамалдайды.
Бүгінгі күнде Қазақстанда 11 жылдық білім беру стандарттарын іске асыру жағдайында екі деңгейлік оқу бағдарламалары мен бейіндік оқытудың 10-11 сыныптардағы оқу пәндері бойынша қоғамдық-гуманитарлық және жаратылыстану-математикалық бағыттарының оқу-әдістемелік кешендері дайындалды.
Республиканың педагогтары инновациялық қызмет жағдайында 10-11 сынып оқушыларының бейіндік оқыту мазмұнының вариативті компонентін жүзеге асыратын курстар бойынша оқу бағдарламаларын әзірледі.
МЖБС -2002 шеңберінде бейіндік оқытуды жүзеге асыру жоғарғы сыныптарда бейіндік оқытуды ұйымдастырудың оңтайлы тәжірибесінің жинақталғанын дәлелдейді. Сонымен қатар МЖБС 2.003. – 2002 мазмұнының Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңымен арақатынасын, әлеуметтік тәжірибенің дамуын, қоғамдағы жаңа құндылықтардың бекуін ескере отырып, 12 жылдық білім беру жағдайында бейіндік оқытудың үлгісін құрастыруда кейбір кері нәтижені, бір қатар проблемаларды көрсету маңызды:
-негізгі орта білім беру деңгейінде оқушылардың бейіналды дайындық жүйесінің жеткіліксіздігі;
-әлеуметтік-экономикалық қиындықтардың кездесуі, бейіндік оқытуды ұйымдастырудың барлық жағдайын толық орындауға жеткіліксіздіктің себеп болуы, оның ішінде шағын жинақталған мектептерде;
-білім беру мекемелерінің улгісінде, білім беру мазмұнында, білім беру процестерінің деңгейінде білім берудің вариативтілік идеяларын жүзеге асыру мүмкіндігі;
-жоғарғы сыныптарда бейіндік оқытудың мазмұнын жүзеге асырушы мамандармен қамтамасыз ету;
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру моделі
1)Мектепішілік профильдеу модельі.Жалпы білім беру мекемесі бір профильді( тек бір ғана таңдалған профильді іске асырады) және көп профильді (бірнеше профильді оқытуды ұйымдастыру) болуы мүмкін. Жалпы білім беру мекемесі нақты профильдерге бағытталмауы мүмкін, бірақ элективті курстардың біршама болуына байланысты оқушыларға жеке профильді оқыту бағдарламасын іске асыруға мүмкіндік береді.
2)Желілік ұйымдастыру моделі.Бұндай модельде нақты мектептегі оқушыларды бейіндік оқыту басқа білім беру мекемелері де қатыстырылады. Ол 2 негізгі варинаттан құралады.
1ші вариантта ең күшті деп саналатын білім беру мекемесінің жанына бірнеше білім беру мекемесінің шоғырлануы. Мұнда күшті деп саналатына «орталық қор» болып табылады. Мұнда әрбір білім беру мекемесі негізгі жалпы білім беретін пәндерді және сол бейіндік деп саналатын оқыту бөлігін толыққанды жүргізе береді, ал қалғанын «орталық қор» деп саналатын мойнына алады.
2ші вариантта жалпы білім беру мекемсінің кооперация негізіне қосымша, жоғарғы ,орта, және алғашқы кбб мекемлері жиналды. Бұл жағдайда оқушының алдына тек өзі алып тұрған мекемеден ғана емес, білім беру құрылымындағы жалпы білім беретін кооперациялардан таңдау ұсынылады(димтанциялық курстар, сырттай оқу мектебі, кәсіби білім беру мекемесі т.б)
Бейіндік оқытудың тактикалық міндеттері
Тактикалық міндеттердің мыналарды көрсетуге болады:
1.10-11 сыныптарға б.о жүйесін өңдеу және 7-9 сыныптарға нақты бейіндік жинақ үшін әмбебап, бейіналды дайындықты құрастыру.
2.Бейіналды және бейіндік оқытуды іске асыруда элективті ретінде немесе оқу жоспарындағы негізгі және бейінді деңгейлерде қарастырылған курс рөлі мен орнын анықтау.
А. Осы курстардың, әдістемелік материалдардың мазмұны мен бағдарламасын жинақтау мен өңдеу.
Б. Бейіндік және элективті курстардың әдістемелік оқытуын өңдеу, әсіресе, арнайы бағдарламаларды қолданумен және компьютерлік қажеттіліктерді қолдануды пайдалану.
В. Бөлмелердің материалды-техникалық жабдықтармен жабдықтау және лабороториялық бөлмелерді, оқу мен ғылыми-зерттеу және проектілі жұмыстар жасауға жағдай жасау, кәсіптік бағдарлы жұмыстар жүргізу.
Г. Бейіналды дайындық пен бейіндік оқытуды мектептің, ЖОО-да, басқа да мекемелерде қосымша бб жүйесінде, сабақтардың рөлін анықтау.
Д. Бейіндік оқытудың психологиялық және әлеуметтік-психологиялық аспектілерін ескеру, 7-9 сынып оқушылары үшін бірлескен функционалды кешенді(яғни бб,қызғылықты мен денсаулық түзеу ретінде) болуын қарастыру.
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру түрлері. 11-12 сыныптардығы б.о қалыптасқан мақсаттары ж/е ұйымдастыру құрылымы ұйымдастырудың әр алуан түрлерін ұсынады. Б.о таңдаудың негізі болып оқу мекемклерінің білім беру қорларымен қамтамассыздығы қаралады.Б.о негізгі ұйымдастыру түрлеріне мектепішілік және желілік б.о жатқызылады.Б.о мектепішілік ұйымдастыру түрі.Жалпы білім беретін оқу орны оқушылардың білім алу қажеттілігіне кадрлық және оқу әдістемелік күш қуатына байланысты б.о ұйымдастырылатын бағыттарын өздері анықтайды.Бірбейінді оқыту кезінде оқу орны б.о бір бағытын іске асырады.Көпбейінді оқыту кезінде оқу орны б.о екі үш бағытын іске асырады.Б.о желілік ұйымдастыру түрі.Б.о мақсаты мен міндеттері басқа білім беру ұйымдарының білім беру қорларына оқу орындарының қатыстырылу есебінен іске асырылады.Осындай ынтымақтастықтың екі негізгі нұсқасы қарастырылады.Бірінші нұсқада бірнеше жалпы білім беретін оқу орындары желіге бірігеді неғұрлым оқу әдістемелік,кадрлық және материалдық қорлармен қамтамасыз етілген оқу орны щның орталығына айналады. Оқу орны желі б/ша іске асырылатын,білім беру мазмұны тізбегін және механизмін өздері анықтайды:базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндер, бейіндік жалпы білім беретін пәндер немесе таңдау бойынша міндетті пәндер, таңдау бойынша курстар. Екінші нұсқада оқу орны мекеменің қосымша техникалық және кәсіптік, жоғары білім беру қорларын қатыстырады. Оқушылар білім берудің мемлекеттік стандарты шеңберінде тек қана оқу орны негізінде ғана емес,желілік мекемелерде қашықтықтан оқыту курстарынан сырттай мектептерден жалпы орта білім алуға мүмкіндіктері бар.
19.Бейіндік оқытудың мектепішілік ұйымдастыру түрі. 11-12 сыныптардығы б.о қалыптасқан мақсаттары ж/е ұйымдастыру құрылымы ұйымдастырудың әр алуан түрлерін ұсынады. Б.о таңдаудың негізі болып оқу мекемклерінің білім беру қорларымен қамтамассыздығы қаралады.Б.о негізгі ұйымдастыру түрлеріне мектепішілік және желілік б.о жатқызылады.Б.о мектепішілік ұйымдастыру түрі.Жалпы білім беретін оқу орны оқушылардың білім алу қажеттілігіне кадрлық және оқу әдістемелік күш қуатына байланысты б.о ұйымдастырылатын бағыттарын өздері анықтайды.Бірбейінді оқыту кезінде оқу орны б.о бір бағытын іске асырады.Көпбейінді оқыту кезінде оқу орны б.о екі үш бағытын іске асырады
20.Бейіндік оқытудың желілік ұйымдастыру түрі. Б.о желілік ұйымдастыру түрі.Б.о мақсаты мен міндеттері басқа білім беру ұйымдарының білім беру қорларына оқу орындарының қатыстырылу есебінен іске асырылады.Осындай ынтымақтастықтың екі негізгі нұсқасы қарастырылады.Бірінші нұсқада бірнеше жалпы білім беретін оқу орындары желіге бірігеді неғұрлым оқу әдістемелік,кадрлық және материалдық қорлармен қамтамасыз етілген оқу орны щның орталығына айналады. Оқу орны желі б/ша іске асырылатын,білім беру мазмұны тізбегін және механизмін өздері анықтайды:базалық мазмұндағы жалпы білім беретін пәндер, бейіндік жалпы білім беретін пәндер немесе таңдау бойынша міндетті пәндер, таңдау бойынша курстар. Екінші нұсқада оқу орны мекеменің қосымша техникалық және кәсіптік, жоғары білім беру қорларын қатыстырады. Оқушылар білім берудің мемлекеттік стандарты шеңберінде тек қана оқу орны негізінде ғана емес,желілік мекемелерде қашықтықтан оқыту курстарынан сырттай мектептерден жалпы орта білім алуға мүмкіндіктері бар.
21.Бейіндік оқытудың ұйымдастырудың әдістемелік жолдары.Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандартында ҚР жалпы орта білім берідің мақсаты б.о іске асыру білім алушылардың саналы түрде кәсіптік,азаматтық, тұлғалық өзін өзі анықтауына мүмкіндік беретін түйінді құзыреттіліктерді игеруін қамтамасыз ету және даралық білімдік қажеттіліктерін қанағаттандыру б.т Б.о ұйымдастырудың басты мақсаты болып 12 жылдық мектептерге оқушылардың кәсіби өзін өзі анықтауға арналған құзіреттілігін қалыптастыру және іс жүзінде кәсіби қызметінің бағытын саналы түрде жетілдіруге қажетті ресурстармен қамтамасыз ету саналады.Б.о ұйымдастырудың басқарушы ережелері Қ.Р Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру стандарты жалпы орта білім берудің жаратылыстану математикалық қоғамдық гуманитарлық технологиялық б.о бағыттарын анықтау ұйымдастырылған б.о моделі оқу орнының білім беру процесін ұйымдастырудағы мүмкіндіктеріне сәйкестендіріліп, оқытуды саралап жіктеумен қамтамасыз етуде сыртқы серіктестіктерді қатыстыру мен аймақтың күш қуатын ескеру б.о іске асыру оқытудың тиімді технологияларын енгізу ұстанымдарын басшылыққа алады. 11-12 сыныптарда б.о мақсаты мен міндеттерін жүзеге асыру үшін мектептің жоғары сатысында оқыту мазмұнын таңдауға 9-10сыныптың оқушыларын даярлау мақсатында бағытталған педагогикалық жұмысты ұйымдастыру қарастырылады.
Бейіндік оқытуды іске асыру моделі. Қ.Р Президентінің 2006 жылғы халыққа Жолдауында әлемнің алдыңғы қатарлы дамыған 50 елінің қатарына қосылу міндеті қойылған.Оны жүзеге асырудың бір өлшемі еліміздің білім беру жүйесін одан әрі жетілдіру, бәсекелестіке қабілетті мамандар даярлау б.т Білім беруде қазіргі таңда өзекті болып отырған б.о аталған мәселені шешудің бір жолы б.т Оны іс жүзінде асыру «Қ.Р 2.003-2002 жалпы орта білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стантарты, соедай ақ 2005-2010жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасы» негізінде даярланатын стандарттарға сәйкес жүргізілуі қажет. Оның алғашқысы бойынша 2005-2007 оқу жылынан бастап еліміздің жалпы білім беретңн орта мектептерінде б.о жүзеге асырыла бастайды.Мұндағы негізгі идея орта мекиептің жоғары сатысында оқушылардың қызығушылығына, бейіміне және қабілеттеріне қарай сараланған білім беру. Б.о іске асырудың міндеттері оны теориялық әдіснамалық құқықтық нормативтік ұйымдық педагогикалық және ғылыми әдістемелік қамтамасыз етуді көздеп, анықталады. Б.о іске асырудың моделі:Б.о тұлғалық бағдарланған оқу поцесін іске асыруға бағытталады.Оның негізгі мақсаты болып қабілетіне дара ерекшеліктеріне және қызығушылықтарына байланысты оқушылардың толыққанды білім алуына жағдай жасау табылады.Бірінші позиция б/ша б.о теориялық әдіснамалық негіздеріне сүйену қажеттігі туады.Екінші позиция б/ша б.о құқықтық нормативтік жағынан қамтамасыз ету үшін бірқатар құжаттарды қайта қарау қабылдау толықтырулар негізу қажет. Үшінші және төртінші позицияларда қйымдық педагогикалық және ғылыми әдістемелік қамтамасыз ету көзделеді.
Бейіндік оқыту. Оның негізі мен білім беру жүйесінде
Бейіндік оқытудың бір мақсаты – бұл б.б. мен пәндік салаларын шоғырлануы, жеке тұлғаның өмірлік ж/е кәсіби өзін-өзі анықтауына бағыттауы б.т.Бейінді оқытудың негізгі міндеті жеке тұлғаның қабілеттерін,қажеттіліктерін ж/е қызығушылықтарын іске асыру үшін жағдай жасау боп келеді.Оқушының шығармашылығын өз бетімен дамыту,оқу үрдісінің жекелендіру әдістерін үдету тек жеке оқу жоспары б/ша оқытуды құру ғана емес, сонымен қоса қосымша сабақтан тыс іс-әрекеттер жүйесін құрастыру мен ойластыруды қажет етеді.Негізгі оқыту әдістерінің ішінде тиімдісі-оқушылардың проектілі,зерттеу іс-әрекетін ұйымдастыру б.т.
Жоғарғы сатыда б.о бар жалпы б.б мектептерінің моделінде әр түрлі оқу курстарын оқыту мүмкіншілігін қарастыруы керек.
Мектепішілік бейінділік моделі –бір бейінді ж/е көпбейінді жеке мектеп.Мектепішілік ,желілік ұйымдастыру моделі,бұл б.о. білім беру мекемелерінде б.б ресурстарын мақсатты ж/е ұйымдастыра қолдану арқылы іске асады.
Бейіндік оқытудың енгізудегі білім беру мекемесінің міндеттері
1.Жоспарлау саласында:
-бейіндік мектепке біртіндеп көшу стратегиясын өңдеу
-бейіндік сынып желісінде жоғарға мектепті реструктуризациялау варианттары мен оны интеграциялауын өңдеу.
-бейіндік сыныптардағы потенциалды оқушыларды қызықтыру шараларын жоспарлау.
-Мектеп оқу жоспарын, әсіресе сол оқушылардың жеке өзіндік оқу жоспарларын өңдеу.
-Педагогикалық жүйедегі және қолданбалы технологияда ерекшеліктерді ескеру отырып жаңа оқу сабақтарының кестесін құру
-Бейіндік оқытуды және оны практикаға енгізу жүйесін өңдеуде мектеп басшысы іс-әрекетін жоспарлау.
2.Бейінді оқытуды енгізу б-ша іс-әрекетін ұйымдастыру саласында.
-бейіндік оқытуды енгізуге байланысты мектепті басқару құрылымында өзгерістерді анықтау. Мектепті басқару құрылымындағы өзгеріс мүмкіндігін бағалау. Құрылымды тиімді өзгертуін таңдау: басқару мүшелерінің құрамы, олардың қызметі құрылымының өзгергеендігіне сәйкес араларындағы құзыреттілігін бөлісу.
-қаблдау комиссиясын ұйымдастыру мен құру.
А) мектептің басқа бб мекемелерімен желілік өзара әрекеттесуін құру
Б) бейіндік сыныптардағы мұғалімдермен әдістемелік жұмысын ұйымдастыру
3. Педагогикалық кадрларды мотивациялау саласында.
3.1 Мектепте қабылданған педагогикалық жүйедегі өзгерістер вариантына қызығушылықпен қарамаған мұғалімдердің себептерін анықтау.
3.2 Бейіндік оқыту жүйесіне көшуде педагогикалық кадрларды мотивациялау б-ша шараларды қолдану мен өңдеу.
3.3 педагогикалық кадрларды марапаттау, аттестациялау мен бағалау жүйесін жаңартуын енгізу мен өңдеу.
4.Мектепішілік бақылау саласында.
4.1 Жоғарғы сынып оқытушыларының жұмысын бақылау жүйесін жаңартуын енгізу және өңдеу.
4.2 Бейіндік оқыту тиімділігінің мониторинг жүйесін енгізу мен өңдеу.
Бейіндік оқытудың жүйесі
Бейіндік оқыту жүйесі-бұл бб процесіндегі жалпы бб жоғарғы сатысында радикалды өзгертуіне (оның құрылымын, ұйымдастыруын, мазмұнын, технологиясы мен басқаруын) әкелетін педагогикалық иннивация. Жекелік бб траекториясы негізіндегі бейіндік оқытуды ұйымдастыруда әрбір оқушы өз бетімен мектеп ұсынған пәндер арасынан өзін қызықтырған дарын таңдап алады. Мұнда дәстүрлі емес құрылымдар да болуы мүмкін. Бұл жағдайда жалпы білім беретін мектептің жоғарғы сатысында оқу-тәрбиелеу процесінде тиімді ұйымдастыру бойынша педагогикалық ұжым алдында маңызды да қиындау мәселе қойылады. Олай болса, бб мекемелерінің алдында тұрған барлыұ спектрлар мен міндеттердің көптүрлілігі енгізіліп отырған инновация мен оның вариативтілік мазмұнымен анықталынады. Мамандардың пікірінше, бейіндік оқыту б-ша тәжірибеге қатысқан біршама аудандардан біліктілікті жоғарлату мекемелерінде , педагогикалық ЖОО-да жалпы білім беретін мекемелерде бейіндік оқыту бағдарламаларын іске асырудың өзіндік механизмі болатындығын көрсетті. Бұл байланыста аудандық пен аумақтық бб басқармасына қызықты тәжірибені талдау мен есепке алып, бейіндік білім беруді ұйымдастырудың әртүрлі әдістері б-ша мәліметтер құрып, оны енгізудің тәжірибе алмасуын және ақпаратпен бөлісуін ұйымдастыру керек.
Бейіндік оқытудың «горизонтальді» желісі.
Ж: Бейіндік оқытудың «горизонтальді» желісі ұйымының типтеріне сай бөлінуі мүмкін. Бірінші модель – бірдей құқықты субьектілер желісі.Мұнда мысалы, бір мектеп базасында бейінді пән физика-математика циклдерін оқыту ұйымдастырылса, екіншісінде-гуманитарлы пәндер циклі, ал желіге енген мектеп аралық оқу комбинаты базасында-тезнологиялық бейін саласындағы бейінді пәндер оқытылады, т.б.Екінші модель-«бейінді оқытудың курстық желісі». Бұл дегеніміз ең мықты деп саналатын білім беру мекемесінің жанына мектеп желілерін шоғырландыру. Мұнда бейінді оқытудың қорлық орталығында бейінді компонент оқу жоспары іске асады да,басқа мектептерде пәндердің негізгі деңгейі қарастырылады. Екінші модельдің басқа бір жағдайы ретінде жоғарғы көп профильді мектеп-деңгейі қорлық орталық негізіндегі ұйым болып табылады. Сонымен қоса, басқа желі мектептері не негізгі мектеп статусына көшеді, не бейінді таңдай алмаған оқушылар үшін жоғарғы деңгейде профильді емес оқытуды (әмбебап сыныптары) іске асырады.
42. Бейіндік оқытудың орталық қорының мақсаты (БООҚ)
Ж: оқу-бейіндік оқыту мен бейіналды дайындық жүйесінде білім беру бағдарламасын бейіндік пәндерді, элективті курстарды, әлеуметтік практиканы, проектілі – зерттеу жұмыстарын аралас (мектеп аралық) немесе топтарда іске асыру;
Дистанциялы-б.о мен бейіналды дайындық жүйесінде дистанциялық технологиялар құралдарын қолдану арқылы білім беру бағдарламасын қолдану;
Әдістемелік-б.о мен бейіналды дайындықты іске асыруда білім беру мекемелерінде ғылыми-әдістемелік, ақпараттық және кеңес беруді құптауды жүзеге асыру, бейіндік оқыту, қаласында тәжірибені жинақтау мен мирас қып беру, бейіндік оқытудағы педагогикалық кадрлар дәрежесін жоғарылату;
43. Бейіндік оқытудың орталық қорының міндеттері (БООҚ)
Ж: -бейіндік білім беру қызметінде оқушылар мен олардың ата – аналардың қажеттіліктерін анықтау, мектеп оқушысының білім алу траекториясына индивидуалдылықты ескере отырып, тұлғалық бағыттылықты ұйымдастыру;
-бірегей мемлекеттік емтиханды тапсыруға оқушылардың дайындығын бағалау;
-қор орталығы туралы педагогикалық ақпаратты жүйелеп, тарату. Білім беру іс-әрекетін мотивациялауын күшейту, оқушылардың кәсіби анықталуы мен әлеуметтенуінде білім беру кеңістігін кеңейту;
-білім беру үрдісіне қатысушыларды организация психологиялық – педагогикалық және тьютерліктің дк қатар жүруі, жаңа білім үрдісіне педагогтар мен оқушылардың бейімделуін зерттеу, оларды коммуникативті дағдылары мен ептіліктерін дамыту;
-муниципальді территориядағы білім беру ортасының ғылыми – әдістемелік, кадрлық, материалды-техникалық қамтамасыз етуін басқару, интеграциялау, ісін-дамыту;\
-білім беруді индивидуализациялау мен дифференциялау мақсатында муниципальді территория шегінде білім беру қызметін ұсынатын әртүрлі кәсіби,қосымша, жалпы білім беруді кеңейту әріптестігі;
44. Бейіндік оқытудың орталығының муниципальді қорының негізгі модельдері
Ж: 1. Модель – оқу қор орталығы, білім беру желісіне қосылған, барлық бейіндік жоғарғы сынып оқушылары үшін бейіндік пәндер бағдарламасын іске асырады (сонымен қоса, элективті курстар, әлеуметтік практикалар, проектілі-зерттеу іс-әрекеті). Бұл модель көбіне шағын ғана қалашықтар мен ауыл мекендеріне қолайлы.
Осы модель бойынша білім беру үрдісін екі негізгі әдіспен іске асыруға болады:
2. Модель – дистанциялық қор орталығы, бейіндік пәндер мен элективті курстар дистанциялы түрде өтеді.Осы модель ауылдық аудандарда тиімді болып табылады. Себебң білім беру мекемелері алшақ, олардың арасында шағын кешенділер де болатындықтан тиімдірек болады.
3. Модель – әдістемелік қор орталығы,б.о іске асыратын,мектеп-желіге қатысушылар үшін тәжірибе алмасу мен дәрежесін өсіру семинарларды,семинар-практикумдарды,конференцияларды және т.б іске асыру жүзеге асады.
46. Бейіналды даярлық – портфолио
Ж: Бейіналды даярлықта білім беру жетістіктерінің жиынтығын көрсететін негізгі құжат портфолио болып табылады. Онда оқушылардың атқарған жұмыстарының сапасын, б.о бағыттылығын, оқу және шығармашылық пен қызығушылық белсенділігінің динамикасы жөнінде мәліметтер береді.
Оқушының болашақ ЖОО-на түсуіне және жоғары кәсіптік білім алуына септігін тигізетін білім алу бағытын таңдау туралы саналы шешім қабылдау қабілетін қалыптастыру бейіналды даярлаудың негізгі міндетіне жатады. Яғни,бейіналды даярлықтың арқасында оқушылар өмірлік маңызды таңдауды да дұрыс жасай алады.
47. «Білім беру бағдарламасы»
Ж: Қазақстан Республикасының «Білім туралы» Заңында «білім беру бағдарламасына» берілетін анықтама мен оның деңгейлеріне тоқталып өтсек: «білім беру бағдарламаларытиісті деңгейлер мен олардың сатыларының білім беру мазмұнын айқындайды». Яғни, оқу бағдарламасы жекелік, ал білім беру бағдарламасы тұтастық сипатта көрсетілген. Білім беру бағдарламалары жалпы білім беретін және кәсіптік юолып бөлінеді, ал олар өз ішінде негізгі және қосымша білім беру бағдарламаларына сақталынады. Осы ұғымдар аясында және де қосымша дамыту мен арнаулы білім беру бағдарламалары қарастырылады.
Педагогикалық-психологияық әдебиеттерде «білім беру бағдарламасы» ұғымы бірнеше мағынада қолданылады:
-мекеме ретінде жұмыс барысының қызметтік режимнен даму режиміне өту кезіндегі мектептің білім беру бағдарламасы. Мұндай бағдарлама мектептің алға қойған мақсаттарына жету үшін жасалатын іс-шараларының сипаттамасы болып табылады.
-нақты білім беру мекемесінің жұмыс мазмұнын, бағыттылығын (бейінін) айқындайтын оқушыларды даралап оқыту (тәрбиелеу) негізі ретіндегі тұлғалық-мағыналық бағыттылықтағы білім беру бағдарламалары.
49. Білім беру бағдарламасының мақсаты
Ж: Білім беру бағдарламасының мақсаты-іс-әрекеттің нақты түрлерін бөліп көрсету, оларды оқушылардың интеллектуалдық бағыттылығы бойынша «беру», осы іс-әрекет түрлерін анықтау (сипаттау) және олардың мазмұны мен талаптарына сәйкес келетін оқку материалын ұйымдастыру болып табылады.
Осындай бағдарламаларды құру барысында төмендегілерді есте ұстаған жөн:
-оқу іс-әрекетінің саралануы белгілі-бір пәндік сала шеңберінде қатаң реттеледі;
-оқу іс-әрекетін жүзеге асыру үшін тұлғалық-мағыналық бағытты танымдық база қажет болады.
-оқушыға ол өзін тұлға ретінде дамытуда алатын ақпаратты таңдауға мүмкіндік беріледі.
Сонымен, білім беру бағдарламасының ең басты ерекшелігі-оның тұлғалық бағытталуы әрі тұлға үшін мағыналы болуында. Бұл ерекшелікті білім беру бағдарламасының екі түріне-негізгі және қосымша білім бағдарламаларына бірдей тән десек те,оның екінші түрі үшін принципалды мәнге ие болатыны айқын.
Білім беру концепциясы
Бейіндік бб концепциясы модернизациясын анықтау үшін бб мекемелері жөнінде типтік ережелерде өзгертулер, әр түрлі бб мекемелерінің жиынтығын анықтауды қажет етеді. Соған сәйкес бюджетті қаржыландыру көздеріне сай бейңндңк оқытуды қаржыландыруды өңдеу керек. Бейіндік оқытуды енгізуді жоспарлауда бб мазмұны дайындық жұмыстарының қажеттілігін ескеру керек: стандарттар, оқу жоспарлары, оқулықтар мен әдістемелік құралдар, кадрларды дайындау т.б сонымен қосы, бб саласындағы жалпы жүйелік жаңа енгізулерді енгізуді қарастыруды қажет етеді. Оған әсіресе мемлекеттік емтихандарға енгізулерді енгізу жатады. Білім беруді басқарудың муниципалды және аумақтық органдарының қатысумен мұғалімдердің квалификациясын жоғарлатуды ұйымдастыру және бейіндік оқытудың міндеттеріне жауап беретін мектептерде оқу құралдарын қамтамасыз ету шараларын қолдану қажет.Бейіндік оқытуды жалпы бб мекмелеріне енгізер алдында оқушылардың бейіндік оқытуды таңдауындағы жұмыс көлемін ескеру керек (анкеталау, ата-ансымен әңгімелесу т.б)
Сонымен қатар , бейіндік мектептерде бейіналды сыныптарына қабылдау процедураларын өңдеуін іске асырылуы қажет. Әр түрлі деңгейдегі білім беру құзыреттіліктері бб мекемелерімен өзара әрекеттесу арқылы жоғарғы сынып оқушылары бейіндік деңгейде толық орта білім алу, және де мектеп, сынып пен топтарда бейінді емес деңгейде білім алу мүмкіншілігін қамтасмасыз етуін өңдеу қажет.
Білім беру мекемелерінің желілік өзара әрекеттесуін ұйымдастыруға қажетті жағдайлар:
А)желіге деген білім беру мекемесінің мұғалімі мен (немесе) оқущылары орын ауыстыру мүмкіншілігінің болуы;
Б)жоғарғы сынып оқушыларының білім мұқтаждығын қамтамасыз ететін, олардың алдына таңдау мүмкіндігін беріп әртүрлі мекемелер мен ұйымдардың желіде болуы;
В)желілік өзара әрекеттесудегі қатысушылардың оқу курстары мен білім беру бағдарламалары бойынша сынақ нәтижелерін ұйымдастыру мүмкіншілігі.
Желіге өзара әрекеттесуде әрбір педагог өзінің білім беру мекемесінде жұмысын жалғастыра береді, ал оқушы-өз мектебінде оқуын жалғастыра береді. Бірнеше жалпы білім беру мекемесінде оқитындарды профилдеу біліміне бағытталған білім беру мекемесінің іс-әрекетін ұйымдастыру ғана өзгереді. Мұнда желіде қатысушылардың білім алу іс-әрекетінің ерекшеліктерін ескереді.
ВВВВВ
Вариативті білім беру бағдарламасы
:Қазіргі уақытта көкейтесті болып оытрған оқушыларды кәсіпке дейінгі даярлықта вариативтілікті енгізу жалпы білім беретін мектептің жоғарғы сатысында енгізілетін негізінен төрт ғылыми-салалық бейіндер бойынша(гуманитарлық,экономикалық,жаратылыстану,инжинерлік-техникалық) сараланатын бағдарламалардың баламалылығынан, сол сияқты бейіндік немесе кәсіпке бейімделген мектептердің, лицейлердің,гимназиялардың т.б қызметінен көрінеді.
Вариативті білім беру бағдарламасы, оның мазмұнын іске асыру технологиясын сипаттау оқушыларға білім берудің теориялық және пактикалық маңызды факторлары болып табылады. Бұларды тиімді сәйкестендіру оқу жоспарын құрастырудың және іске асырудың тұжырымдық негізі болфп табылады.
ЖЖЖЖЖЖЖ
Жоғары сатыдағы бейіндік оқытуды ұйымдастыру әдістемелік жолдары.Қ.Р білім беруді дамытудың 2005-2010ж аналған мемлекеттік бағдарламасының мақсаты адам ресурсын даярлау сапасын арттыру жеке тұлға мен қоғам қажеттілігін қолдау үшін Қ.Р 2010ж дейінгі стратегиялық даму жоспарының басымдылықтары негізінде көп деңгейлі білім беру ұлттық жүйесін жаңарту.Білім берудің басты басымды мәдени және жоспарлық үдеудің мақсаты тұлғасы ретінде адамға сол сияқты білім беру үлгілік парадигмасын:өзара ықпалдастыққа,теңдікке,бірге дамуға,бірлікке,төзімділікке беріледі.12ж білім беру тұжырымдамасының мақсаты мен міндеттері осы білім саясатын жүзеге асыуға көзделеді:12ж жалпы орта б.б мақсаты Қ.Р әлеуметтік экономикалық және саяси өміріне белсенді қатысатын бәсекеге қабілетті ж/е құзыретті тұлға даярлау. Бұл мақсаттарға жету үшін тәрбиелеуге мүмкіндік туғызатын міндеттерді шешу керек:1)табысты да тиімді і.ә дайын әлеуметтік икемделген Қазақстан азаматы;2)Өзін өзі і.ә өз өміріне өзінше өмір сүріп отырған қоғам алдындағы жауапкершілігін түсінетін өзіндік көзқарасы бар отбасындағы қоғамдағы әлеуметтік рөлін сезіне білетін ақпаратқа бай азаматты;3)Салауатты өмір сүруге бейім қоршаған ортасын сақтауға, қамқорлықпен қарайтын белсенді азаматы ж/е жаңа техникалық мәтін азаматы ж/е Қ.Р әлеуметтік мәдени,экономикалық дамуға өз үлесін қосуға қабілетті шығармашыл азаматты даярлау.Қазақстанда жүргізіліп отырған білім беру реформасы білім беру жүйесінің барлық деңгейлеріне қатысты.Қазақстанның б.б саясатына сәйкес жүргізіліп отырған қайта жаңғыртудың басты міндеті білім беру сапасын қазіргі заманға сай ету ж/е б.б жүйесінің барлық компоненттерінің мемлекеттің қоғамның тұлғаның өзекті әрі болашақтағы қажеттіліктеріне сәйкестендіру б.т.
Жоба жасауда басшылыққа алатын негізгі алгоритмдік тізім. Жобаны педагогикалық кеңесте бекіту; Б.о бағытын таңдау:қоғамдық гуманитарлық немесе жаратылыстану математикалық; Күнтізбелік жоспар жасалып бекітіледі; Жобаның зерттелу объектісі айқындалады; Оқушыларға жоспар б/ша реферат зерттеу жұмыстарының тақырыптары ұсынылады; Қоғамдық гуманитарлық бағыттың кәсіби негізге ьағытталған бағдарламасын меңгергендер төмендегідей нәтижелерге ие болады: тіл сауаттылық қарым қатынас; Ойдыі мәнін түсінеді және түсінеді; Тілдің қолданылуына сыни көзқарас байқатады; Мәтіннің әлеуметтік мәдени экономикалық эстетикалық аспектілерін қабылдайды; Әр түрлі ақпарат көзімен өмірден мәліметтер алады,пайдаланады,өңдейді; Тілді оқу үшін қолданады;Өзін ерекше және бағалы азамат ретінде түсінеді,қабылдайды.
Желілік өзара әрекеттесудің нормативтік – құқықтық типтері
Ж: «мектептің өзі» (бір білім беру мекемесінің әлеуметтік әріптестік жүйесі); «бір құрастырушының мектебі» (б.о муниципальді желісі);
Әртүрлі құрастырушыларға ие болатын мекеме.
Желілік өзара әрекеттесудің қатысушылары заң тұлғалары болуы мүмкін: білім беру мекемелері, мектеп аралық оқу комбинаттары, алғашқы, орта, жоғарғы кәсіптік білім беру, балалар мен ересектерге қосымша білім беру,сонымен қоса, мемлекеттік емес білім беру ұйымдары, қоғамдық және басқа ұйымдар.
Мектеп және муниципальді территорияда бейіндік оқытуды ұйымдастырудың әртүрлі варианттарын бөлуге болады:қор орталықтарының әртүрлі түрімен транспорттық және (немесе) жаяу жүргінші қолжетімдігін бейіндік оқытудың муниципальді желісі;б.о/ң жоғарғы мектеп сатысы;б.о/ң дистанциялы оқыту, мектептің кәсіптік және қосымша білім беру мекемелерімен, экономикалық және әлеуметтік ортамен т.б әлеуметтік әріптестігі;сонымен қоса, осы модельдердің әртүрлі комбинациясы.
Қандай да бір мектеп моделін, муниципальді білім беруін таңдау үшін басты негізі:
-Орналасу типі
-ел қоныс пункттеріндегі әлеуметтік мәдени жағдай
МММММММММММ
Мектепішілік бейіндік оқытудың тендерлік бағыты
Бейіндік мектептің концепциясы жоғарғы мектептің бейінділік жағдайына қажеттісі таңдау курстарын ұйымдастыру арқылы бейіналды дайындықты енгізу б.т. Сол арқылы оларға кәсіби бағдар қызметін көрсетеді.Бұндай курстардың саны жеткілікті болу керек.
Бейіндік оқыту – оқытудың индивидуалдылығы мен дифференцациялау құралы б.т.сол арқылы оқушылардың қабілеттілігі мен талпынысын,қызығушылығын ескере отырып,оқу үрдісін үйымдастыру,мазмұндау ж/е құрылымын өзгертуіне болады.Бейіндік оқытуға көшудің шынайы механизмі оқу үрдісін қамтамасыз етудегі акценттің қиылысуынан тұрады.
Міндетті жалпы білім беру модулі
Негізгі жалпы білім беру модул көлемі 500-700 сағатқа шамалас, мұнда оқушы бекітілген пәндер мен жалпы білім бөлімдерінен дәріс алады, сонымен қоса интертрирленген гуманитарлы курстарды өтеді, ол жалпы мәдени дамуын қамтамасыз етеді.
Жалпы дағды модулі (көлемі 300 сағатқа жуық) «Жалпы дағды» термині дағдылар жиынтығын құрайтын жұмыс ретінде енгізіледі. Ол алғашқы және орта кәсіби білім алу мекемелерінде бейімделуге қажет.Міндетті жалпы білім алу модулдерінен кейін оқушыларды 2 топқа бөледі, мұнда оларды қызығушылықтары мен оқу нәтижесі есепке алынады.Осы екі бағытың білім беру бағдарламалары құрылымдарымен ерекшеленеді.
Бірінші бағытта сандыққа негізделеді.Мұнда мамандықты тереңдете оқытады., сонымен бірге еңбек нарығында бәсекелестік қабілетін арттырады. Болашақта, тұрақты өмірлік приоритеттер құрылғанда осы бітірушілердің біршама бөлігі қосымша жалпы білім беру курстарынан өтіп, бірегей мемлекеттік емтихан тапсыруына болады, сосын жоғарғы кәсіби білім беру оқу мекемесне түседі.
Екінші Бағытта міндетті жалпы білім беру модулін игерген және жоғарғы білім алдуы көздеген оқушылар қысқартылған бағдарлама бойынша мамандықты игеруін бітіріп, алғашқы квалификация деңгейінде мамандырылуды игереді. Сонымен қатар, олар қосымша жалпы білім беру модулін оқиды, бірегей мемлекеттік емтиханды тапсырады. Олай болса, жалпы білім алу мерзімі ұлғаймайды, бірақ алғашқы және орта кәсіби білім берудегі білім беру бағдарламаларын тиянақты акценттер беріліп, білім беру қоры тиімді пайдаланылады.
Мектепішілк диференцияциялау бейіндік оқытуды ұйымдастыру ретінде. XXI ғасыр білім концепциясы өмір бойғы білімнің қайнар көзін тапты.Қандайда өзгеріс тез болса, ол әлемнің бізге тастаған үндеуіне жауабы.Адам жеке және кәсіби өмірінде жаңалықтарға кездескен сайын білімі мен кәсіби дайындығын жаңартып отырады. Осындай қажеттілік үлкен өзектілікті тапты. Мемлекет пен қоғам үшін үздіксіз білім әлеуметтік саясатта жалпы қолайлы жағдайды қамтамасыз етуде және адамның кәсіби дамуында кәсіби қайта өндіс механизмі мен мәдени мүмкіндігінде қоғамдық өндірістің даму жағдайында жетекші сала болды.Қазақстанда мектептің білім беру жүйесінің модернизациясының басты міндеті оқушының жан жақты дамуы оның шығармашылық қабілеттілігін,шеберлігін және өзін өзі оқыту дағдысын, жастардың қоғам өмірінің әлеуметтік жағдайындағы өзгерістеріне икемделу дайындығының қалыптасу міндетін жатқызуға болады.Бұл міндеттерді шешуде мектептегі білім беру саралаусыз мүмкін емес.Мазмұнын,ұйымдастыру нысанын,танымдылық қажеттілігіне байланысты оқыту әдісін, қызығушылығы мен қабілетін саралау мектептің барлық сатысында оқушыға маңызды,әсіресе ол мектептегі білім берудің жоғары сатысында өзекті.Профильді сыныпта үздіксіз білім беру саласында бір жағынан негізгімектепті басқа жағынан мектептен кейінгі және қосымша білім беруді оқушының осы немесе басқа ортадағы еңбек қызметін байланыстыратын басты буын болып келеді.
Н Н Н Н Н Н
Негізгі жалпы білім беретін пәндер
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру профильдеу моделін таңдаумен негізделіенді Негізгі моделін жалпы бб жоғарғы сатысында бейіндік оқыту концепциясымен анықталынады.Жалпы бб мекемелерінде бейіндік оқыту моделі жоғарғы сатыда оқу пәндерінің әртүрлі комбинация болуы мүмкін. Ол бейіндік оқытудың еркін жүйесін құрайды. Бұл жүйеге мынадай оқу пәндері кіреді: негізгі жалпы білім беретін пәндер, бейінді, элективті. Негізгі жббп барлық бейінді оқытуға қатысатын оқушылар үшін міндетті болып табылады. Міндетті жббп-ге мыналар жатады:математика, тарих, қазақ және шет тілі, дене шынықтыру , және де қоғам танудың интегрирленген курстары, жаратылысану.
ТТТТТТТТТ
Тендерлік стеориптер мен жасырын оқу жоспары
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру формалары мен мазмұнының құрылуы бейінділікке көшу барысында әрбір білім беру мекемесі өзі үшін анықтап қойған мақсатқа байл.болады.Өйткені тек нақты мақсатты бағдар ғана оқыту ж/е білім беру формаларын адекватты таңдауы үшін,б.б үрдісін ұйымдастыру принципі толық б/у үшін негіз б.т.
ЖОО-ғы белгілі айғақ-мектеп бітірушінің ЖОО-да алғашқы кездері біршама қиындықтарға кездесу себептері:
-Мектепте ж/е ЖОО-да оқытудың мазмұнында,әдістерінде ж/е құралдарында келісімділігі;
-Оқушылардың танымдық іс-әрекетіндегі әдістері мен сипаттары едәуір өзгешеленеді;
-Оқытудағы элементтер жүйесі арасындағы байланыс формаларының басымдылығының болмауы.
РРРРРРРРР
Ресурсты орталықтандырудың жіктелінуі
Ж: Ұйымдастыру тәсілі бойынша: білім беру мекемесінің біреуі-желі қатысушылары; желі қатысушыларының біреуі арнайы құрылған бөлім ретінде;арнайы құрылған мекеме;
Қызметі бойынша: регионалды, муниципалды.
ЛЛЛЛЛЛЛЛЛ
Лингвистикалық қабілеттерді дамыту кезеңдері. Лингвистикалық қабілеттерді дамыту негізі үш кезеңге ие:Бірінші кезеңде оқушының дамуы мен қалыптасуының басталуы үшін жайлы жағдай жасалады,белгілі деңгей келесі арнайы қабілеттің жеке салаларында даму мен функционалды саралау өтеді.Екінші кезеңде оқу үрдісін іске асыру процесінде шетел тілін меңгеру б/ша лингвистикалық қабілеттердің дамуы мен қалыптаса бастауы басталады.Бұл дамудың негізгі факторы іскерлік талаптарына қолданатын табиғи қасиеттерді келе келе құрылыстандыру б.тОсыоай қабілеттің демеулік қасиеттері п.б Алдағы процесте шет тілдік қабілеттердің дамуы мен қалыптасу ақылмен ойлау қасиеттерінің ерекшеліктерімен қатынасты бастайтын қасиеттер.Үшінші кезеңде жеңіл де тез сөздік және тілдік дағдылар мен шеберліктерді меңгеру үшін тілдің лингвистикалық қабілеттерді жүйелі оқуда ұтымды деңгейде қол жеткізуге болады. Шет тілі қабілеттерінің дамуының төртінші кезеңін бөлек атауға болады, мысалы аудармашы іскерлігі қабілетіне немесе шығармашылық қабілеттілігі деңгейіне ғылыми іскерлігін лингвистика саласында іске асыру қабілеттілігі.
О О О О О О О О
О.Н.Крылованың таңдау курстары
Ж: О.Н.Крылованың айтуынша, таңдау курстары төмендегілерден шығуы мүмкін:
-мектептің бейіні, бағытынан;
-факультативтерден
-үйірмелерден
-оқу-зерттеу жұмыстарынан
-пәндік мектептерден
-оқу бағдарламаларының лабораториялық – практикалық бөлігінен
-қоғамдық сұраныстан
-мұғалімдер мен оқушылардың қызығушылықтары мен сұранысынан
Оқушыларды бейіналды даярлау.Оқушылады бейіналды дайындау негізгі мекткптен бейіндік мектепке өту кезінде қиындық тудырмайды,мамандық таңдауда қателікке ұрынуға жол бермейді.Осы мәселелерге сәйкес нақты міндеттер қойылады:1.Оқушыларды бейіналды дайындауды ұйымдастырудың теориялық негіздерін айқындау;2.Б.о жүйесі, бейіналды дайындық ұғымдарының мәнін нақтылау;3.Оқушыларды бейіналды дайындауды ұйымдастырудың тиімділігін қамтамасыз ететін педогогикалық психологиялық шарттарды анықтау енгізжасау көрсеткіштерін деңгейлерін анықтау.4.Оқушыларды бейіналды дацындаудың ғылыми әдістемесін айқындау,тәжірибеге енгізу.Оқушылардың іскерлік қызығушылығын зерттеу мен бейінін байқау,бейін бойынша оқытудың негізгі бөлігі болып есептеледі,ал бұл психологиялық әдістемеге сүйенуді талап етеді.Әрбір бейін бойынша оқыту сыныптарында ашық түрде және нақты таңдаудың түрі жүріп жатуы керек.
Оқушылардың бейіндік оқыту принциптері
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру профильдеу моделін таңдаумен негізделіенді Негізгі моделін жалпы бб жоғарғы сатысында бейіндік оқыту концепциясымен анықталынады.Жалпы бб мекемелерінде бейіндік оқыту моделі жоғарғы сатыда оқу пәндерінің әртүрлі комбинация болуы мүмкін. Ол бейіндік оқытудың еркін жүйесін құрайды. Бұл жүйеге мынадай оқу пәндері кіреді: негізгі жалпы білім беретін пәндер, бейінді, элективті. Негізгі жббп барлық бейінді оқытуға қатысатын оқушылар үшін міндетті болып табылады. Міндетті жббп-ге мыналар жатады:математика, тарих, қазақ және шет тілі, дене шынықтыру , және де қоғам танудың интегрирленген курстары, жаратылысану. Бейінді жалпы білім беертін пәндер –нақты бейінді оқытуға бағыттайтын жоғарғы деңгейдегі пәндер.Мысал, физика, химия, биология,-жаратылыстану бейініндегі бейінді пәндер; әдебиет, қазақ және шет тілі-гуманитарлы бейінде;тарих,құқық,экономика және т.б-әлеуметтік-экономикалық бейінде және т.б. Профильжі оқу пәндері сол профильдік оқытуды таңдаған оқушылар үшін міндетті болып табылады. Элективті пәндер-оқушының таңдауымен міндетті түрде қатысатын пәндерболып табылады. Бұл да мектептің жоғарғы сатысындағы бейіндік оқытуға енеді. Элективті пәндер мектептің оқу жоспарының компонеті арқылы іске асады және екі қызметті атқарады. 1)берілген бейінді стандарт деңгейінде негізгі бейіндік пәнді оқуда «көмекші құрал» ретінде болады. Мысалы, элективті курс «Математикалық статистика» бейінді пән экономикада көмекші болады. Басқа элективті курстар ішкі бейінді специализация үшін оқыту мен жеке білім беру траекториясын құрады. Жалпы білім беру пәндері негізіндегі элективті және бейінді пәндер жиынтығы әрбір оқушы үшін жеке білім траекториясы б.т. Орлов В.А «Элективті курстар типологиясы және бейіндік оқытуды ұйымдастырудағы ролі» атты мақаласында оқушылардың күтулері көбіне кейбір метапәндер нәтижесіне жетумен байланысты болады.Элективті курстар оқулығында метептен тыс ақпарат көздерін пайдаланғаны дұрыс болады және мектептен тыс білім беру тәжірибесін қолдану да жөн боп саналады. Элективті курстарды жүргізгенде жаңа технологиялық мүмкіншіліктерді әсіресе, электронды оқу құралын қолданған дұрыс. Бұл қызығушылықтары ортақ топтың жиналуына септігін тигізеді. Элективті курстар маңызды қызметті орындаулары мүмкін-жаңа шыққан оқу материалдарын эксперименталды түрде тексеріп, құру үшін полигон болып табылады.
Оқушылардың бейіндік оқыту бағдарламасы мен оқу жоспары
Негізгі оқу жоспары мемлекеттік білім беру стандарт деңгейінің бейнесі болып табылады. Оқу жоспарын құру барысында оқу мақсатына сай нақтыландыру мазмұны жүреді. Білім беру мазмұнының барлығы 2 бөлінеді:инвариантты және міндетті-барлық орта білім беру мекемелері үшін (негізгі оқу жоспары), олар кәсіби дайындық құрылымын және мазмұн ерекшеліктеріне байланысты болады. Оқу жоспары пәннің номенклатурасын, оқу кезектігін әрбір пәнге тиісілі уақытын, бақылау түрін т.б анықтайды. Оқу жоспары ғылыми , қол жетімділік, жүйелілік және сабақтастық атты дидактикалық принциптерін іске асырады. Оқу жоспарының вариациялық бөлік элементтеріне ғылым дифференциациясы әсер етеді. Осыған байланысты арнайы пәндер мен өндірістік оқыту мазмұны ерекшеленеді. Яғни, оқу жоспарындағы осындай пәндердің кездесуі білім берудегі тұтас жүйенің міндеттері мен мақсаттарымен анықталынады.
Оқу жоспарындағы пән номенклатурасын анықтау критерийлері тураы сұрақ біршама қиындықтарға соқтырды. Жалпы білім берудегі оқу жоспары «біршама кемшіліктерге ұрынады, мысалы, көп пәнділік, аз сағатқа ие пәндер, тиімділігі аз пәндер, т.б» Ю.К.Бабанскийдің пікірнше, пәндік құрылым сақталынуы тиіс, ол қазіргі талаптарға сай жағдайларға жауап беретін талаптарға сәйкес пәндердің интеграциясы жолын модернизациялайды. Олай болса, мынадай қорытынды шығаруға болады, оқу жоспарындағы сол пәндердің болуы білім берудегі тұтас жүйенің міндеттері мен мақсаттарымен анықталынады.
Қ Қ ҚҚ Қ Қ Қ
Қосымша білім беру бағдарламасын ұйымдастыру.
«Қосымша білім беру бағдарламасы» ұғымының мәнін ашу үшін «оқу бағдарламасы», «білім беру бағдарлмасы» дефиницияларына тоқталып өткен жөн. Педагогикалық әдебиеттерде және білім саласына қатысты құжаттарда осы ұғымдарға түрлі анықтама беріледі. Мәселен, ҚРның «Білім туралы» Заңында «оқу бағдарламасы-әрбір оқу пәні бойынша меңгерілуге тиіс білімнің, білік пен дағдылардың мазмұны мен көлемін айқындайтын құжат» /2/ екені көрсетілсе В.А.Сластенин, И..Исаев, Е.Н.Шияновтар анықтамасында оның қоса негізгі дүниетанымдық иделарды оқып-үйренудің логикасын көрсететіні айтылады. Оқу бағдарламасы пәнді оқытудың жалпы ғылыми және рухани –құндылық бағытын анықтайды, теориялардың, оқиғалардың, фактілердің бағасын береді, онда оқу жылдары және әр мектеп сыныбы ішіндегі оқу материалының орналасу құралымы көрсетіледі. Авторлық оқу бағдарламаларында мемлекеттік білім беру стандарттары талаптары ескеріле отырып, оқу пәнін меңгерту логикасын өзгеше құру жүреді. Жұмыстық және авторлық оқу бағдарламаларын тиісті үйымының педагогикалық немесе кеңес бекітеді. А.Г.Бермустың айтуынша, оқу бағдарламасы көмегімен оқытушы танымдық және оқу іс-әрекеттерін басқарады, ал білім беру бағдарламасы бәрыңғай білім беру кеңістігіне қатысушылардың дамуы мен өзара қарым-қатынасын жоспарлау құралы болып табылады.Басқаша айтқанда, білім беру бағдарламасы-бұл білім беру кеңістігінде туындайтын субьектаралық өзара қарым-қатынастың мәні, құралдары мен формалары жүйесінің экспликациясы. Қосымша білім беру бағдарлмалары азаматтардың, қоғамның, мемлекеттің білімге және мәдениетке деген қажеттіліктерін жан-жақты қанағаттандыру мақсатында іске асырылады. Қосымша б.б бағдарламаларына тиісті мемлекеттік жалпы міндетті б.б стандарттарынан тыс жалпы бб және кәсіби даярлық жүргізетін бб ұйымдарында, қосымша бб ұйымдарында , жеке педагогикалық қызмет арқылы іске асырылатын әртүрлі бағыттағы бб бағдарламалыры жатады.
Қазақстан Республикасының бейіндік оқытуын дамыту тұжырымдамасы
ҚР б.о. дамыту тұжырымдамасы 12жылдық б.б. жағдайында б.о. үлгісін ж/е құрылымын ұйымдастыру б/ша негізгі идеяларды ашады.2007 жылғы ҚР /Білім туралы / заңына,ҚР б.б. дамытудың 2005-2010 ж. Арналған мемлекеттік бағдарламасына сәйкес орта б.б. деңгейінің жоғ.сынып оқушыларына б.о. енгізу қарастырылуда.Қазақстанда б.о. жүйесін дамыту өзектілігі бірқатар факторлармен келісілген:
Қазақстанда бейіндік оқыту жүйесін дамытуының ықпалдастығы
Қазақстанда бейіндік оқыту жүйесін дамытудың ықпалдастығы:
Қазақстанда бейіндік оқытуды ұйымдастыру кезеңдері
Қазақстанда бейіндік оқытуды 2 кезеңге бөліп қарауға болады: І кезең ХХ ғ.90ж.бастап б.б. мекемелерінің/лицей,гимназия, арнаулы ,дарынды,халықаралық мектептер/ моделінің дамуы мен қалыптасу кезеңі мен мемлекеттік емес сектордағы оқу орындарының құрамы мен авторлық оқу курсының бағдарламасын әзірлеу мен қолданылатын б.б. техн-ң спектрінің кеңеюінде байл. Мемлекеттік бағдарламасы бейінділік оқытуды деңгейлеп,салалап жіктеу мен даралауды жүзеге асырады.Соның ішінде сыныптың сыйымдылығы аздығы жағдайы үшін педагогикалық қызметкерлердің дайындылық деңгейлерін жақсартумен ұйымдастыру қажеттілігін түсіндіру.
ІІ кезең :ҚР мемлекеттік жалпылаған міндетті жалпы орта б.б стандарты/негізгі ережелер 2002-2003/ енгізумен байл.Бұл құжатта жалпы орта б.б. жоғарғы сатысына сипттама беріліп 2006-2007 ж. Бастап,Қазақстанда бейіндік оқытудың ұйымдастыру негізі анықталды.
Қазақстанда бейіндік оқытуды ұйымдастыру тәжірибесі
Бүгінгі күнде Қазақстанда 11-жылдық б.б. стандартын іске асыру жағдайында 2деңгейлік бейіндік оқыту 10-11 сыныптағы оқу пәндері б/ша қоғамдық-гуманитарлық,жаратылыстану бағыттарының оқу-әдістемелік кешендері дайындалады.
Оқытудың нормативтік мерзімі 2 жыл/10-11 сынып/ деп анықталған.Бейіндік оқытудың міндеттеріне оқушылардың танымдық,шығармашылық қабілеттерін дамыт, саралап оқыту негізінде өзіндік оқу қызметінің дағдысын қалыптастыру енгізеді. Бейіндік оқытудың мазмұнын іріктеу базалық б.б. қамтамасыз ету үшін толық функционалды негізінде, сонымен қатар толық сабақтастық негізінде /бастауыш,негізгі,жоғ/ сәйкес жүзеге асырылады.
Э Э Э Э Э Э Э
Элективті пәндер және элективті курстар
Бейіндік оқытуды ұйымдастыру профильдеу моделін таңдаумен негізделіенді Негізгі моделін жалпы бб жоғарғы сатысында бейіндік оқыту концепциясымен анықталынады.Жалпы бб мекемелерінде бейіндік оқыту моделі жоғарғы сатыда оқу пәндерінің әртүрлі комбинация болуы мүмкін. Ол бейіндік оқытудың еркін жүйесін құрайды. Бұл жүйеге мынадай оқу пәндері кіреді: негізгі жалпы білім беретін пәндер, бейінді, элективті. Элективті пәндер-оқушының таңдауымен міндетті түрде қатысатын пәндерболып табылады. Бұл да мектептің жоғарғы сатысындағы бейіндік оқытуға енеді. Элективті пәндер мектептің оқу жоспарының компонеті арқылы іске асады және екі қызметті атқарады. 1)берілген бейінді стандарт деңгейінде негізгі бейіндік пәнді оқуда «көмекші құрал» ретінде болады. Мысалы, элективті курс «Математикалық статистика» бейінді пән экономикада көмекші болады. Басқа элективті курстар ішкі бейінді специализация үшін оқыту мен жеке білім беру траекториясын құрады. Жалпы білім беру пәндері негізіндегі элективті және бейінді пәндер жиынтығы әрбір оқушы үшін жеке білім траекториясы б.т. Орлов В.А «Элективті курстар типологиясы және бейіндік оқытуды ұйымдастырудағы ролі» атты мақаласында оқушылардың күтулері көбіне кейбір метапәндер нәтижесіне жетумен байланысты болады.Элективті курстар оқулығында метептен тыс ақпарат көздерін пайдаланғаны дұрыс болады және мектептен тыс білім беру тәжірибесін қолдану да жөн боп саналады. Элективті курстарды жүргізгенде жаңа технологиялық мүмкіншіліктерді әсіресе, электронды оқу құралын қолданған дұрыс. Бұл қызығушылықтары ортақ топтың жиналуына септігін тигізеді. Элективті курстар маңызды қызметті орындаулары мүмкін-жаңа шыққан оқу материалдарын эксперименталды түрде тексеріп, құру үшін полигон болып табылады.
Ш Ш Ш Ш Ш Ш
Шетел тәжірибесінде бейіндік оқытуды ұйымдастыру тенденциялары
Шетел тәжірибесінде бейіндік оқыту ұйымдастырудың негізгі тенденциялары:
-Негізгі мектептегі білім беру мазмұнын жоғарғы мектепте оның жіктелуін үйлестіру;
-Оқу пәндерінің санын шақтау;
-Бағыттың санын азайту 2ден 4ке дейін;
Бағыттардың ішінде практикалық бағытты көптеген оқу бейіндері ұйымдастырылған:
Ү Ү Ү Ү Ү Ү Ү
Үздіксіз білім берудің орталық идеясы.Үздіксіз білім әрбір адам үшін оның танымдылық талап тілектерінің рухани қажеттілігінің даму қарызы мен әртүрлі оқу мекемелеріндегі қабілетінің сол сияқты өзін өзі оқыту мен өзін тәрбиелеудің қанағаттары мен қалыптасу процестері болуға тиіс.Тұлғаның қалыптасуы оның ілеуметтік психологиялық және физиологиялық толу өрлеу және тұрақтану кезеңінде де сол сияқты организмнің тозуы кезінде де өтіп жатады деген өз кезінде Я.А.Коменский.Үздіксіз білім беру XX ғасырдағы озық мәдени идеялардың қатарында белгілі орын иеленді.Үздіксіз білім идеясы –XX ғ баласы, бірақ оның бастауын ертедегі философтардан-Конфуциядан Сократтан Аристотельден Солоннан Платоннан Сенекиден табамыз.Үздіксіз білім тәжірибе феномнні ретінде де педагогика канцепциясы ретінде де дамыды.Үздіксіз білім берудің орталық идеясы адамның тұлға,қызмет субъектісі ретінде өмір бойғы байланысының дамуы болып табылады. Бұл идея қоғам таныған, үздіксіз білім берудің жүйе жасаушы факторы.Үздіксіз деп толығымен жан жақты қамтыған,уақыты,қарқыны және әркімге өмір бойы жиған ж/е толтырған өз бағдарламасын тарату мүмкіндігі мен рұқсат берілген бағыт б/ша дараланған білім.