Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
1. Тек дауыстылардан тұратын қатарды табыңыз.
А) б,в,ғ,д,й
В) и,у,л,м,н,ң
С) ж,қ, т,с,е
Д) а,ә,ө,о,ұ,ү
2. Жуан дауыстыларды табыңыз.
А) а,о,ұ,ы,у
В) о, ө,и,і,у
С) и,у,е,э,д
Д) ә,ө,ү,і,э
3. Ашық дауыстыларды табыңыз.
А) ы,і,у,ұ,ү
В) ә,а,о,ө,е,э
С) қ,т,с,ш,ф
Д) р,л,й,у,м,н
4.Зат есімді табыңыз.
А) Аспалы
В) Сұлу
С) Мен
Д) Аспан
5. Сын есімді табыңыз.
А) Күйші
В) Бойшаң
С) Келді
Д) Сыртта
6. Туынды зат есімді табыңыз.
А) Оқулық
В) Арман
С) Кептер
Д) Өткен
7. Туынды сын есімді табыңыз.
А) Үйдей
В) Балаша
С) Әлек
Д) Жалық
8. Сан есімді табыңыз.
А) Келді
В) Әдемі қыз
С) Ұзақ әңгіме
Д) Қырық
9.Есімдікті табыңыз.
А) Еркін
В) Ұлдар
С) Есімдіктер
Д) Олар
10. Есімдікті табыңыз.
Олардың сағыныш сезімі басылмады.
А) Олардың
В) сағыныш
С) сезімі
Д) басылмады
11. Сөйлемнен одағайды табыңыз.
ТуҺ, түк бітірмегендерің не!
А) Түк
В) ТуҺ
С) бітірмегендерің
Д) не
12.Үстеуді табыңыз.
А) Қайдан
В) Ойбай
С) Тарс-тұрс
Д) Құр босқа
13. Әдеби тіл неше формада өмір сүреді, табыңыз.
А) 3
В) 4
С) 2
Д) 5
14. Мәтінге қатысты қатарды табыңыз.
А) Қарама- қарсы сөздер
В) мағынасы жақын сөздер
С) байланысу, бірігу
Д) мағынасы алшақ сөздер
15.Лексика дегеніміз не, белгілеңіз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Белгілі бір аймақта қолданылатын сөздер
С) Көне мағыналардың жаңа атаумен берілуі
Д) Белгілі бір тілдегі сөздер жиынтығы
16.Лексика нені зерттейді, табыңыз.
А) Сөз құрамы, өзгеруі
В) Сөздің жасалуы
С) Тілдегі дыбыстардың жасалуы
Д) Сөз мағынасын
17. Мағыналары сәйкес сөздерді табыңыз.
А) Семіз бас
В) Қалың орман
С) Қалың су
Д) Толық кітап
18. Тура мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Иненің көзі
В) Сабақтың аяғы
С) Ана тілі
Д) Адамның тілі
19. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Терең өзен
В) Жүйрік жылқы
С) Терең адам.
Д) Терең көл
20. Сөздің затты я құбылысты атап білдіретін мағынасы
А) Тура мағына
В) Ауыспалы мағына
С) Келтірінді мағына
Д) Туынды мағына
21. Етістікті тап
А) Дәуір
В) Қарындас
С) Әдепті бала арлы бала.
Д) Осыны жадыңа тұт.
22. Сөз мағынасын зертттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Морфология
В) Лексика
С) Фонетика
Д) Синтаксис
23. Жалпы есімді табыңыз.
А) Жеті
В) Тау
С) Кейбіреу
Д) Асылбек
24. Қосымшаны табыңыз.
А) Мықты
В) Мың
С) Қап
Д) Қа
25. Жалқы есімді табыңыз.
А) Бүкіл
В) Біздер
С) Халық
Д) Жеңіс даңғылы
26.Қазақ тілінде неше сөз табы бар, белгілеңіз.
А) он бес
В) үшеу
С) тоғыз
Д) он екі
27. Омоним болатын сөзді табыңыз.
А) Ылди
В) сөз
С) жақсы
Д) атыс
28. Омоним бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) айт, қара
В) нан, қан
С) ән, сән
Д) қала, ата
29 Біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа-басқа сөздерді табыңыз.
А) синонимдер
В) антонимдер
С) омонимдер
Д) Көп мағыналы сөздер
30. Синоним сөздерді табыңыз.
А) Күйші,әнші
В) Бойшаң, сөзшең
С) Келді, кетті
Д) Сыртта, тыста
31. Синоним бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) оқулық,дәптер
В) тез, жылдам
С) ажар,көрік
Д) салмақты, сабырлы
32.Мағыналары бір-біріне жақын, бірақ, әр түрлі дыбысталып айтылатын сөздер табыңыз.
А) Антонимдер
В) Синонимдер
С) Омонимдер
Д) Полисемия
33. Синоним сөздерге тән белгіні табыңыз.
А) Сөздер бір ғана ұғымды білдіру керек.
В) Мағыналары алшақ сөздерден болады
С) Мағыналары қарама-қарсы сөздер
Д) Дыбысталуы бірдей болуы керек
34. Антоним сөздерді табыңыз.
А) ал - алма
В) жақсы –жақсы емес
С) көңілді - қапалы
Д) әлпет - кескін
35. Антонимдік жұпты табыңыз..
А) өң - түр
В) сағыныш - сезім
С) сезім - түйсік
Д) сараң – жомарт
36. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздерді табыңыз.
А) Омонимдер
В) Антонимдер
С) Синонимдер
Д) болымды және болымсыз сөздер
37. «Құрғақ» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Жылы
В) Сусыз
С) Сулы
Д) Ылғалды
38. Эвфемизм мағынасын табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Дөрекі, көңілге жағымсыз сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
39.Дисфемизм мағынасын табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Дөрекі, көңілге жағымсыз сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
40.Тұрақты тіркеске тән қатарды табыңыз.
А) Қарама - қарсы сөздер
В) мағынасы бірі-біріне жақын, өз ара мәндес сөз тіркестері
С) байланысу, бірігуді, жымдасуды білдіретін сөздер
Д) Екі немесе бірнеше сөздің тіркесуі арқылы бір ғана мағынаны білдіретін сөз тіркестері
41. Тұрақты тіркесті белгілеңіз.
А) жылы жел
В) көк аспан
С) көз тастау
Д) қара мысық
42. Тұрақты тіркесті табыңыз.
А) Ұжданы ақтың жүзі ақ
В) Былғары қолғап шебері
С) Жүрегінің түгі бар
Д) Мектептің жүрегі
43. Антонимдік баламалы тұрақты тіркестерді табыңыз.
А) қарамау - көз салмау
В) жұлдызы жарасқан - тату
С) жаны қас - жаны құмар
Д) әкесін таныту - әңгір таяқ ойнату
44. Синонимдік баламасы бар тұрақты тіркесті табыңыз.
А) Құрақ ұшу –құрдай жорғалау
В) Бойын аулақ салу – ауыз жаласу
С) Еңбегі жану – еңбегі еш болу
Д) Жол ашу – жол кесу
45. Тарихи сөзді табыңыз.
А) Терең өзен
В) Жүйрік жылқы
С) Қызыл отау
Д) Терең көл
46. Көнерген сөзді табыңыз
А) сынып, зейнеткер
В) үлескі, өскін
С) пышқы, шербек
Д) садақ, жебе
47. Көнерген сөзді табыңыз.
А) Дәуір, заман
В) елтаңба,әнұран
С) қылша, түбір.
Д) жаппа, шидем
48. Сөз мағынасын зертттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Морфология
В) Лексика
С) Фонетика
Д) Синтаксис
49. Архаизмді табыңыз.
А) найза, адырна
В) күпі, кебеже
С) саяжай, жеделхат
Д) сіріңке, кәмпит
50. Көнерген сөздің анықтамасын табыңыз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Көне атаулардың жаңа мағыналармен берілуі
С) Қолданыстан шығып қалып, тарихи шығармаларда ғана кездесетін, мағынасы көмескі сөздер
Д) Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздер
51. Жаңа сөзді табыңыз.
А) Бүкіл
В) жәшік
С) сөмке
Д) ермексаз
52.Жаңа сөзді белгілеңіз.
А) он бес
В) жарлық
С) кеден
Д) әдебиет
53. Жаңа сөзді табыңыз.
А) жолсерік, үнтаспа
В) тез, жылдам
С) азон, дром
Д) тәрелке, бәтеңке
54. Жаңа сөздерді табыңыз.
А) бөтелке, кереует
В) қызанақ, жылыжай
С) үлкен, кіші
Д) дүрия, патсайы
55. Жаңа сөздерге тән қатарды табыңыз.
А) Мағынасы көмескі сөздер
В) Бір ғана ұғымды білдіретін сөздер
С) Жаңа ұғымды білдіретін сөздер
Д) Жаңа мағынаны білдіретін сөздер
56. Кірме сөздерді табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Басқа тілден енген сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
57. Кірме сөзді табыңыз.
А) емтихан, тарих
В) көңіл, сезім
С) сыпайы, әдепті,
Д) тура, түзу
58. Кірме сөзді табыңыз.
А) самауыр, сіріңке
В) құжат, төлқұжат
С) анда, мында
Д) құдағи, құда
59. Кірме сөзді белгілеңіз.
А) жылы жел
В) көк аспан
С) көз тастау
Д) көк тәрелке
60. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) квадрат, куб
В) нарық,әмбебап
С) пәрбі, атауыз
Д) қысқаш, кеспек
61. Диалект сөзді табыңыз.
А) Бережағын беру
В) Бойын аулақ салу
С) Еңбегі жану
Д) Жол ашу
62. Диалект сөзді табыңыз.
А) Терең өзен
В) Құдағай келді
С) Қызыл отау
Д) Құда түсті
63. Диалект сөзді табыңыз
А) дүмбі, сота
В) үлескі, өскін
С) пышқы, шербек
Д) баралы, келулі
64. Диалект сөзді табыңыз.
А) Дәуір, заман
В) елтаңба,әнұран
С) қылша, түбір.
Д) сым, тұқым
65. Кәсіби сөзді табыңыз
.А) имам, мешіт
В) шербек, ыңғыру
С) пәс, бәдірен
Д) жадағай, жабазы
66. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) найза, адырна
В) күпі, кебеже
С) саяжай, жеделхат
Д) тышуыр, ыңғыру
67. Кәсіби сөздің анықтамасын табыңыз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Көне атаулардың жаңа мағыналармен берілуі
С) Белгілі бір кәсіппен я шаруашылық саласымен шұғылданатын адамдар арасында ғана айтылатын сөздер.
Д) Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздер
68. Термин сөзді табыңыз.
А) барлық
В) дорба
С) сөмке
Д) егемен
69. Термин сөзді белгілеңіз.
А) күлкі
В) жарлық
С) әкім
Д) әдебиет
70. Тіл дыбыстарын зерттейтін саланы табыңыз.
А) Морфология
В) Фонетика
С) Лексика
Д) Синтаксис
71. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар саны.
А) 15
В) 17
С) 12
Д) 26
72. Қазақ тіліндегі дауыссыз дыбыстар саны.
А) 42
В) 26
С) 32
Д) 36
73. Буынның неше түрі бар, табыңыз.
А) 3
В) 5
С) 4
Д) 6
74. Тілдің қатысына қарай дауысты дыбыстар қалай бөлінеді, табыңыз.
А) ашық, қысаң
В) еріндік, езулік
С) жуан, жіңішке
Д) дауысты, дауыссыз
75. Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыстар қалай бөлінеді, табыңыз.
А) ашық, қысаң
В) еріндік, езулік
С) жуан, жіңішке
76. Еріннің қатысына қарай дауысты дыбыстар қалай бөлінеді, табыңыз.
А) ашық, қысаң
В) еріндік, езулік
С) жуан, жіңішке
Д) дауысты, дауыссыз
77. Жасалу жолына қарай дауыссыз дыбыстар нешеге бөлінеді, табыңыз.
А) 5
В) 4
С) 3
Д) 10.
78.Дауысты дыбыстарға тән қатарды табыңыз.
А) жуан, жіңішке
В) ызың, шұғыл
С) үнді, ұяң
Д) ашық, қысаң
79. .Дауыссыз дыбыстарға тән қатарды табы
А) Қатаң, ұяң
В) ашық, қысаң
С) жуан, жіңішке
Д) еріндік, езулік
80. Буын дегеніміз не, табыңыз.
А) Дауыссыз дыбыстардың үндесіп айтылуы
В) Дауысты дыбыстардың үндесіп айтылуы
С) Сөз құрамындағы бір немесе бірнеше дыбыстардың тобынан жасалған фонетикалық бөлшек
Д) Сөз құрайтын дыбыстарды буын дейміз
81. Буын үндестігі дегеніміз не, табыңыз.
А) Дауыссыз дыбыстардың үндесіп айтылуы
В) Дауысты дыбыстардың үндесіп айтылуы
С) Сөз құрамындағы бір немесе бірнеше дыбыстардың тобынан жасалған фонетикалық бөлшек
Д) Сөздегі, сөз бен қосымшалардағы дауыстылардың не бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке болып үндесуі
82. Дыбыс үндестігі дегеніміз , табыңыз.
А) Дауыссыз дыбыстардың үндесіп айтылуы
В) Дауысты дыбыстардың үндесіп айтылуы
С) Сөзді бастан-аяқ біркелкі әуезбен айту
Д) Сөз құрайтын дыбыстарды буын дейміз
83.Ашық буынды табыңыз.
А) өрт
В) қант
С) ал, ел
Д) жаға
84. Тұйық буынды сөзді белгілеңіз.
А) күлкі
В) жарлық
С) ант
Д) әдебиет
85.Кейінді ықпалды табыңыз.
А) Қаздар, күректер
В жабады, жауы
С) Егінбай, Жанпейіс
Д) қара көк, ала көз
86. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) Мал қора
В) Жанболат
С) Мектебім
Д) Сөзшең
87. Бітеу буынды табыңыз.
А) дала, қала
В) ес, ақыл
С) жоқ, бар
Д) айт, алды
88. Дұрыс тасымалданған сөзді табыңыз.
А) асқ - абақ
В) Барай- ын
С) Қалдыр-ған
Д) әңг-іме
89. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) тастан
В) бейсенбі
С) құсшы
Д) сабағы
90. Кейінді ықпалды белгілеңіз.
А) жазға
В) адамнан
С) кітабы
Д) әдебиетті
91.Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз.
А) Қас жау
В) Қашша
С) Ала ғап
Д) Қолғап
92. Орфоэпия бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз.
А) Келе көр
В) Жанболат
С) Жампейіс
Д) Боз жирен
93. Жазылуы бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз.
А)тоғ екен
В) қара ала
С) көг ала
Д) ала ғап
94. Айтылуы бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз.
А) ішсе
В) қашса
С) ашша
Д) көк гүл
95.Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) Көрікбай
В) сейсенбі
С) ұшсын
Д) тоқ екен
96. Кейінді ықпалды белгілеңіз.
А) көк гүл
В) келе көр
С) көп бала
Д) ала қап
97.Орфоэпия дегеніміз не,табыңыз.
А) Ауызша сөздің бірізді дыбысталуын қамтамасыз ететін ұлттық тіл нормасының жиынтығы
В) Белгілі бір аймақта қолданылатын сөздердің дұрыс айтылуы
С) Сөздерді әрі дұрыс , әрі дұрыс айту жайындағы ережелер жиынтығы
Д) Сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ереже.
98.Орфография дегеніміз не,табыңыз.
А) Ауызша сөздің бірізді дыбысталуын қамтамасыз ететін ұлттық тіл нормасының жиынтығы
В) Белгілі бір аймақта қолданылатын сөздердің дұрыс айтылуы
С) Сөздерді әрі дұрыс , әрі дұрыс айту жайындағы ережелер жиынтығы
Д) Сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ереже.
99. Сөзжасамның неше түрі бар, табыңыз.
А) 5
В) 8
С) 2
Д) 3
100. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) алабота
В) қыз қуу
С) қуаныш
Д) дәрі-дәрмек
Қазақ тілі 6-сынып
1. Тек дауыстылардан тұратын қатарды табыңыз.
А) б,в,ғ,д,й
В) и,у,л,м,н,ң
С) ж,қ, т,с,е
Д) ы,і,э,о, ө,
2. Бірыңғай жуан дауыстылар қатарын табыңыз.
А) ұ,ү,қ,к,т
В) о, ө,и,і,у
С) и,у,е,э,д
Д) а,о,ұ,ы,у
3. Ашық дауыстыларды табыңыз.
А) ы,і,у,ұ,ү
В) ә,а,о,ө,е,
С) қ,т,с,ш,ф
Д) р,л,й,у,м,
4.Зат есімді табыңыз.
А) Қысқаштай
В) Көқпеңбек
С) Күндіз
Д) Құрылық
5. Сын есімді табыңыз.
А) биші
В) үйшіл
С) көрді
Д) далада
6. Туынды зат есімді табыңыз.
А) Оқулық
В) Арман
С) Кептер
Д) Өткен
7. Туынды сын есімді табыңыз.
А) Бөлек
В) ойша
С) әтеш
Д) тарақ
8. Сан есімді табыңыз.
А) жүрді
В) Әдепті бала
С) Ұзақ әңгіме
Д) тоқсан бес
9.Есімдікті табыңыз.
А) Көқ ала
В) ала жаздай
С) осылар
Д) балалар
10. Есімдікті табыңыз.
Менің үлкен арманым орындалды.
А) Менің
В) үлкен
С) орындалды
Д) арманым
11. Сөйлемнен одағайды табыңыз.
Сізге, тәйірі, со да сөз боп па?!
А) Сізге
В) тәйірі
С) со да
Д) сөз боп па
12.Үстеуді табыңыз.
А) Қалай
В) Ойбай
С) арбаң - арбаң
Д) керемет
13. Әдеби тіл неше формада өмір сүреді, табыңыз.
А) 2
В) 4
С) 6
Д) 5
14. Мәтінге қатысты қатарды табыңыз.
А) Мағынасы жақын сөздер
В) ойлау, қиялдау
С) байланысу, бірігу
Д) пайымдау, суреттеу
15.Лексика дегеніміз не, белгілеңіз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Белгілі бір аймақта қолданылатын сөздер
С) Көне мағыналардың жаңа атаумен берілуі
Д) Белгілі бір тілдегі сөздер жиынтығы
16.Лексика нені зерттейді, табыңыз.
А) Сөз құрамы, өзгеруі
В) Сөздің жасалуы
С) Тілдегі дыбыстардың жасалуы
Д) Сөз мағынасын
17. Мағыналары сәйкес сөздерді табыңыз.
А) Жұмсақ бас
В) Өткір сөз
С) Тұздай су
Д) Ұзын аспан
18. Тура мағынадағы сөзді табыңыз.
А) бұлақтың көзі
В) өмірдің тұтқасы
С) сағат тілі т
Д) көқ аспан
19. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Терең құдық
В) Жүйрік ой
С) Қалың қамыс
Д) Ұзын жіп
20. Сөздің затты я құбылысты атап білдіретін мағынасы
А) Туынды мағына
В) Ауыспалы мағына
С) Келтірінді мағына
Д) Тура мағына
21. Етістікті тап
А) бұлтаң - бұлтаң
В) Баланы бастан деген
С) Әдепсіз бала арсыз бала.
Д) Арман - оқушы
22. Сөз мағынасын зертттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Морфология
В) Фонетика
С) Лексика
Д) Синтаксис
23. Жалпы есімді табыңыз.
А) Қырық бес
В) Аймақ
С) Алматы
Д) Ақбозат
24. Қосымшаны табыңыз.
А) Нан
В) жан
С) дан
Д) шап
25. Жалқы есімді табыңыз.
А) Күллі әлем
В) Сіздер келдіңіздер
С) Халық арманы
Е) Төле би даңғылы
26.Қазақ тілінде неше сөз табы бар, белгілеңіз.
А) он бес
В) үшеу
С) он бір
Д) тоғыз
27. Омоним болатын сөзді табыңыз.
А) арман
В) шылбыр
С) көркем
Д) айт
28. Омоним бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) от, өт
В) жан, қана
С) шортан
Д) жала, ана
29 Біркелкі дыбысталып айтылатын, бірақ мағынасы басқа-басқа сөздерді табыңыз.
А) синонимдер
В) антонимдер
С) омонимдер
Д) Көп мағыналы сөздер
30. Синоним сөздерді табыңыз.
А) әже, ата, әке
В) сүзеген, тебеген
С) барды, айтты
Д) жуықта, жақында
31. Синоним бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) амандасу, есендесу
В) шапшаң, лезде
С) қайратты, қауқарсыз
Д) байыпты, байсалды
32.Мағыналары бір-біріне жақын, бірақ, әр түрлі дыбысталып айтылатын сөздер табыңыз.
А) Антонимдер
В) Синонимдер
С) Омонимдер
Д) Полисемия
33. Синоним сөздерге тән белгіні табыңыз.
А) Дыбысталуы бірдей сөздер
В) Мағыналары алшақ сөздерден болады
С) Мағыналары қарама-қарсы сөздер
Д) Сөздер бір ғана ұғымды білдіру керек
34. Антоним сөздерді табыңыз.
А) жүрді - жүрген жоқ
В) жақсы –жақсы емес
С) Жаман - жақсы
Д) түр-түс
35. Антонимдік жұпты табыңыз..
А) салмақты - орынды
В) ойлы - сезімсіз
С) айтылар - айтылмас
Д) қатты -жұмсақ
36. Мағыналары бір-біріне қарама-қарсы болып келетін сөздерді табыңыз.
А) Болымды және болымсыз сөздер
В) Антонимдер
С) Синонимдер
Д) Омонимдер
37. «Жомарт» сөзінің антонимін табыңыз.
А) Қолы ұзын
В) Қабағы ашық
С) Сараң
Д) Ақ көңіл
Е) Ашушаң
38. Эвфемизм мағынасын табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Дөрекі, көңілге жағымсыз сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
39.Дисфемизм мағынасын табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Дөрекі, көңілге жағымсыз сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
40.Тұрақты тіркеске тән қатарды табыңыз.
А) мағынасы алшақ, қарама –қарсы сөз тіркестері
В) мағынасы бірі-біріне жақын, өз ара мәндес сөз тіркестері
С) байланысу, бірігуді, жымдасуды білдіретін сөздер тіркестері
Д) екі немесе бірнеше сөздің тіркесуі арқылы бір ғана мағынаны білдіретін сөз тіркестері
41. Тұрақты тіркесті белгілеңіз.
А) суық жел
В) зеңгір көк
С) басы қату
Д) ит үрді
42. Тұрақты тіркесті табыңыз.
А) Оттай берсін!
В) Қыздың көзі қызылда
С) Аяғына бас ұру
Д) Адам жанының инженері
43. Антонимдік баламалы тұрақты тіркестерді табыңыз.
А) жаны жай табу – жаны күю
В) көз тастау – көз қырын салу
С) аузын алу – аузын майлау
Д) ә дегенде – көзді ашып - жұмғанша
44. Синонимдік баламасы бар тұрақты тіркесті табыңыз.
А) еңбегі жану – еңбегі еш болу
В) бойын аулақ салу – ауыз жаласу
С) аузы – аузына жұқпау – жұмған аузын ашпау
Д) Зәресі ұшу – жаны мұрны ұшына келу
45. Тарихи сөзді табыңыз.
А) асқақ арман
В) ұшқыр ой
С) аға сұлтан
Д) көгілдір от
46. Көнерген сөзді табыңыз
А) лашық, жаппа
В) әуежай, ұшақ
С) көкөніс, қызанақ
Д) сауыт, айбалта
47. Көнерген сөзді табыңыз.
А) Өнер, кәсіп
В) шидем, күпі
С) жасуша, желім
Д) сым, шалбар
48. Тіл дыбыстарын зертттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Морфология
В) Лексика
С) Фонетика
Д) Синтаксис
49. Архаизмді табыңыз.
А) найза, адырна
В) саптыаяқ, сәукеле
С) саяжай, жеделхат
Д) тұрба, бәтеңке
50. Көнерген сөздің анықтамасын табыңыз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Көне атаулардың жаңа мағыналармен берілуі
С) Қолданыстан шығып қалып, тарихи шығармаларда ғана кездесетін, мағынасы көмескі сөздер
Д) Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздер.
51. Жаңа сөзді табыңыз.
А) Барша жұрт
В) он жәшік алма
С) Қызыл сөмке
Д) кең жылыжай
52.Жаңа сөзді белгілеңіз.
А) екі жүз жиырма
В) орамжапырақ
С) бау-бақша
Д) көркем әдебиет
Е) автомат - телефон
53. Жаңа сөзді табыңыз.
А) үнқағаз, ағза
В) кең, тар
С) антоним, синоним
Д) самаурын, мұражай
54. Жаңа сөздерді табыңыз.
А) терімші, пәшік
В) зейнетақы, жолсерік
С) дүние, жалған
Д) биқасап, дүрия
55. Жаңа сөздерге тән қатарды табыңыз.
А) Мағынасы көмескі, айқын емес сөздер
В) Бір ғана ұғымды білдіретін сөздер
С) Жаңа ұғымды білдіретін сөздер
Д) Жаңа мағынаны білдіретін сөздер
56. Кірме сөздерді табыңыз.
А) Әдеби тіл үлгісіне жатпайтын сөздер
В) Басқа тілден енген сөздер
С) Сыпайы, әдепті, жағымды сөздер
Д) Тура атын айтуға тиым салынған сөздер
57. Кірме сөзді табыңыз.
А) Әлем, қоғам
В) ал, бер
С) сыпайы, әдепті,
Д) қисық, қыңыр
58. Кірме сөзді табыңыз.
А) Жом, жәмше
В) керует, шайнек
С) сабын, жабын
Д) құдағи, құда
59. Кірме сөзді белгілеңіз.
А) биік тау
В) бітпейтін дау
С) беріспейтін жау
Д) бітелген тұрба
60. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) қылша, түбір
В) нарық,әмбебап
С) пәрбі, атауыз
Д) қысқаш, кеспек
61.Кәсіби сөзді табыңыз.
А) Тышуыр
В) Тыңла
С) Диалект
Д) Таңбалы
62. Диалект сөзді табыңыз.
А) Қамшы салдырмау
В) Жонынан таспа тілу
С) Жарда сағат ілулі тұр.
Д) Қаншырдай болу
63. Диалект сөзді табыңыз.
А) алып адам
В) үлкен кәсе
С) тым қаҺарлы
Д) жайын балық
64. Диалект сөзді табыңыз
А) дүмбі, сота
В) үлескі, өскін
С) пышқы, шербек
Д) баралы, келулі
65. Диалект сөзді табыңыз.
А) Дәуір, заман
В) елтаңба,әнұран
С) қылша, түбір.
Д) сым, тұқым
66. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) найза, адырна
В) күпі, кебеже
С) саяжай, жеделхат
Д) тышуыр, ыңғыру
67. Кәсіби сөздің анықтамасын табыңыз.
А) Белгілі бір ғылым саласында қолданылатын сөздер
В) Көне атаулардың жаңа мағыналармен берілуі
С) Белгілі бір кәсіппен я шаруашылық саласымен шұғылданатын адамдар арасында ғана айтылатын сөздер.
Д) Белгілі бір аймақта ғана қолданылатын сөздер
68. Термин сөзді табыңыз
С) сөмке, дорба
А) күлкі керуен
В) қыран қүс
С) әкім
69. Біріккен сөзді табыңыз.
А) Ақ көйлек
В) Аталы -балалы
С) Ұлтабар
Д) Көлемдік
70. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) әлкес – шәлкес
В ) жүн-жұрқа
С) қып-қызыл
Д) үгіт-насихат
71.Қос сөзді табыңыз.
А) Алакөл
С) Айтып – айтпай
Д) Ала жаздай
Е) Асатаяқ
72.Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) жалт-жұлт
В) тарс-тұрс
С) тарпаң-тарпаң
Д) апыл-ғұпыл
73.Қосымшаны тіл білімінің қай саласы зерттейді.
А) синтаксис
В) морфология
С) лексика
Д) фразеология
74.Қай жұптың мағыналары бірдей емес, табыңыз.
А) жеміс -жидек
В) бәдірен-қияр
С) әсел-бал
Д) алма – қызанақ
75.Антоним термин сөздердің жұбын көрсетіңіз.
А) антоним - омоним
В) нарық – кеден
С) түбек – арал
Д) плюс –минус
76.Синонимдес фразеологизмдерді табыңыз.
А) Су жүрек –жүрек жұтқан
В) Мойнына су кету – дал болды
С) Құрақ ұшу – құрдай жорғалау
Д) Көзге түртсе көргісіз – қас қаққанда
77.Еркін сөз тіркесін табыңыз.
А) Асан көзін ашты.
В) Ермек құлағын тосты.
С) Әсем тісін тазалады.
Д) Батыр жылады.
78.Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.
А) Момын елге азуын көрсетіп, тісін батырып отыр.
В) Ол таңертең ертемен келмекші еді.
С) Көксерек тісін ақситып айбат шекті.
Д) Адамда отыз екі тіс болады.
79.Сөз тудырушы жұрнақты табыңыз.
А) Сабау
В) Көрпеше
С) келіншек
Д) көлшік
80. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) Тоңғақ
В) Басын
С) Елімізді
Д) Көзімнен
81.Дара сөзді табыңыз.
А) көзқарас
В) ашудас
С) әмеңгерлік
Д) үш жүз
82. Қоғамдық өмірге, күнделікті тұрмысқа байланысты әр түрлі атауларды білдіретін біріккен сөзді табыңыз.
А) ешкім, әлдекім
В) алтыбақан, ақсүйек
С) ақсақал, еңбеккүн
Д) орынсатпақ, доптаяқ
83. Әр сөзінің бірігіп жазылатын орнын табыңыз.
А) әр не
В) әр уақыт
С) әр түрлі
Д) әр кез
84. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) түйе-мүйе
В) бала- шаға
С) көйлек –көншек
Д) кедей - кепшік
85. Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) ат-мат
В) тау-тау
С) қысы – жазы
Д) аппақ
86. Күрделі тіркесті сөзді табыңыз.
А) кең үй
В) ат жақты
С) қалың шөп
Д) қызыл ат
87.Болымды етістікті табыңыз.
А) Ауыз жапқан жоқ.
В) Үлкенге қарсы келме.
С) Жалған сөз айтқан емес..
Д) Ит иесін табады.
88.Болымсыз етістікті көрсетіңіз.
А) Ерді ел мүддесі өсіреді.
В) Сөзді тыңдаған жақсы .
С) Бақа пәле тілден болар.
Д) Ойламай сөйлеген ауырмай өледі.
89.Дара етістікті белгілеңіз.
А) теріп бердіВ) жаза алмай қалды.
С) болмағандықтан Д) бола алмайды
90.Күрделі етістікті белгілеңіз.
А) атқыла В) шабылды
С) көре кел Д) көңілденген
91.Туынды етістікті табыңыз.
А) отыр В) тірі
С) қуан Д) бірік
92.Салт етістікті белгілеңіз
А) жат В) оқы
С) тұт Д) айт
93.Сабақты етістікті табыңыз.
А) Келгеніне қатты қуанып еді.
В) Дала тіршілігі басталғалы тұр.
С) Мұғалім болғысы келеді.
Д) Сырын жасырмады
94.Етістіктің сұрағын табыңыз.
А) қандай? В) қалайша,
С) қайтіп?Д) қайда?
95.Есімнен етістік тудыратын жұрнақтар қатарын көрсетіңіз.
А) –р,-ар, - ер
В) -қан,-кен.
С) –шаң, - шең.
Е) –ман,-мен,.
96.Қай етіс түрі іс-қимылдың өздігінен орындалғанын білдіреді?
А) ортақ
В) өзгелік
С) өздік
Д) ырықсыз
97.Өзгелік етістің жұрнағын табыңыз.
А) –ын,-ін,-н.
В) –ыл,-іл,-л.
С) –ыс,-іс,-с.
Д) –дыр,-дір,-гіз,
98.Ортақ етісті табыңыз.
А) Үлкендер ойласты.В) Шөп шабылды.
С) Әкесінен қаймықты.Д) Тектілігін танытты.
99.Өздік етісті табыңыз.
А) Егін орылды.В) Досымен сырласты
С) Сурет ілінді.Д) Әсем киінді
100.Ырықсыз етіс қатысқан сөйлемді табыңыз.
А) Көңіліңе келмесін.
В) Үйді әрең. тұрғызды.
С) Шам сөндірілді.
Д) Түстік болды.
.
7- сынып. Каз. Тест.
1. Тіл дыбыстарын зерттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Синтаксис
В) Фонетика
С) Лексика
Д) Морфология
2. Дауыссыз дыбыстарды табыңыз.
А) я,ю,у.е,ә
В) а,о,ы,ұ
С) ә,е,у,ү,ұ
Д) ж,з,п,т,с
Е) ұ,ү,ы,і,у
3. Қазақ тілінің төл дауысты дыбыстары нешеу, табыңыз.
А) 10
В) 9
С) 11
Д) 12
Е) 15
4. Орыс тілінен енген және халықаралық терминдерде ғана кездесетін дауыстыларды табыңыз.
А) о,ө,ы
В) і,ұ,ү
С) и, у,э
Д) в,ф,ц
Е) ю,я,й
5. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді, табыңыз.
А) Ашық, қысаң
В) Еріндік, езулік
С) Шұғыл, ызың
Д) Жуан, жіңішке
Е) Тұйық, бітеу
6. Буын талғамайтын дауыстыларды табыңыз.
А) а,ы
В) о,ө
С) ұ.ү
Д) ә,ф
Е) с,т
7. Қатаң дауыссыздарды табыңыз.
А) р,л,й,ум
В) б,в,ғ,г,д,ж
С) п,ф,к,қ,т,с
Д) о,ө,е,а,й
Е) ж,з,ғ,м,н,ң
8. Ашық буынды сөздерді табыңыз.
А) өт, кет, ет
В) сана, әке, бала
С) бұлт, жат, хат
Д) өрік, атқан
Е) құс, жәндік
9. Бітеу буынды сөзді табыңыз.
А) әр, үн, не
В) қала, таға
С) шешен, шеге
Д) кім, нұр, жоқ
Е) ес, ақыл, ұялы
10. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны табыңыз.
А) –тық, -тік, -шы, -ші
В) –лас, -лес, - дас,- дес
С) – інкі, -дікі, -мен, -пен
Д) –шақ, -шек, - шаң,- шең
Е) –лы, -лі, -ды, -ді, -ты,- ті
11. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді табыңыз.
А) жарыс
В) еңбекші
С) кіріптар
Д) жасап
Е) егіншілер
12.Тура мағыналы сөзді табыңыз
А) Ыстық жүрек
В) Қайнаған еңбек
С) Терең сезім
Д) Ұзақ әңгіме
Е) Маржан сөз
13. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Семіз қой
В) Хат жазу
С) Жазира дала
Д) Адамның көзі
Е) Көз қырын сал
14. Айтылуы бойынша жазылған сөзді табыңыз.
А) Жарасбек
В) Айтбай
С) Ішше
Д) Әркім
Е) Көзқарас
15. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) Терекке
В) Досановқа
С) Ұшсын
Д) Қанға
Е) Қашса
16.Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) Күз жақын
В) Бейсенбай
С) Он бес
Д) Көп егін
Е) Педагогтен
17. Омоним бола алатын сөзді табыңыз.
А) кісі, дереу
В) жетпіс, халпе
С) есік, мысық
Д) жар, көр
Е) дыбыс. Грамм
18. Синонимдік қатарды табыңыз.
А) күшті, мықты, әлсіз
В) озат, жүйрік, жалпақ
С) көр, жүр, бар, кел
Д) алыс, шалғай, жырақ
Е) ескі, жаңа, жұмсақ
19. Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
А) Бар- аз
В) Айқайлау- шыңғыру
С) Түшкіру- пысқыру
Д) Жел аяқ- жүйрік
Е) Кеңдеу – тарлау
20. «Қалың» сөзінің тұрақты тіркес түріндегі мағынасын табыңыз.
А) Аспанмен таласқан
В) Құлаққа ұрған танадай
С) Ит батпақтап
Д) Иегі- иегіне тимеу
Е) Өрт жалағандай
21. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) Құпия сөз
В) Киім ілу
С) Ұйқыдан ояну
Д) Самал жел
Е) Сезімін ояту
22. Диалект сөзді табыңыз.
А) жеделхат, саяжай
В) отбасы, кеден
С) тамақ, мал, үй
Д) кәмпит, тәрелке, сөмке
Е) зілдей, секер, көпшік
23. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) әйдік, нән, бәдірен
В) дүмбі,пәшік, сота
С) егемен, әмбебап, кешен
Д) хан, патша, уәзір
Е) лашық, жаппа, шидем
24. Термин сөзді табыңыз.
А) Айбалта
В) Сынып
С) Сіріңке
Д) Жарғы
Е) Шиіт
25. Тасымалдауға болмайтын қатарды табыңыз.
А) мазмұн
В) 10 кг
С) буын
Д) ғалым
Е) жартас
26. Сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ережені табыңыз.
А) Орфоэпия
В) Орфография
С) Фонетика
Д) Лексика
Е) Синтаксис
27. Қазақ тілінде екпіннің неше түрі бар, белгілеңіз.
А) 1
В) 3
С) 4
Д) 2
Е) 6
28. Сөздің тұлғасы деген ұғымға кіретін сөз бөлшектерін табыңыз.
А) негізгі, туынды
В) дара, күрделі
С) түбір, қосымша
Д) жұрнақ, жалғау
Е) туынды сөз
29. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) Тәлім- тәрбие
В) Қасиеттерінен
С) Өндірістер
Д) Дәптерлер
Е) Елімізден
30.Дара сөзді табыңыз.
А) бесжылдық
В) ашудас
С) жолдастық
Д) қара көк
Е) әке-шеше
31. Біріккен сөзді табыңыз.
А) жылжымалы
В) қараторы
С) сағындық
Д) отағасы
32. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) қазақша - орысша
В ) оқу - ағарту
С) күп – күрең
Д) жым-жылас
33.Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) тарс-тұрс
В) жалт-жұлт
С) өзді-өзімен
Д) ығы-жығы
34.Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) жарқ-жұрқ
В) тарсыл-тұрсыл
С) типың - типың
Д) алыс – жақын
35.Қосымшаны тіл білімінің қай саласы зерттейді.
А) синтаксис
В) морфология
С) лексика
Д) фонетика
36.Қай жұптың мағыналары бірдей емес, табыңыз.
А) әңгелек-дарбыз
В) бәдірен-қияр
С) әсел-бал
Д) жуа- пияз
37.Антоним термин сөздердің жұбын көрсетіңіз.
А) мемлекет - өкімет
В) нарық – базар
С) түбек – арал
Д) көбейту – азайту
38.Синонимдес фразеологизмдерді табыңыз.
А) күн құрғатпай келу – ат ізін салмау
В) аузын майлау – ауыз бастырық беру
С) аузына құм құю – аузын ашырмау
Д) басы қату – дал болу
39.Еркін сөз тіркесін табыңыз.
А) есінен тану
В) көз болу
С) өнімді еңбек
Д) аты шулы
40.Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.
А) Әсел оған жылы шырай білдірді.
В) Ол әйеліне күміс білезік сатып алды.
С) Түнгі ауа салқындай бастады.
Д) Таң атты.
41.Сөз тудырушы жұрнақты табыңыз.
А) күнделік
В) ағай
С) құлыншақ
Д) қапшық
42. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) жерімізге
В) құдірет
С) түсімдер
Д) кітаптар
43.Дара сөзді табыңыз.
А) Жанбота
В) Сөйтіп
С) Жарастық
Д) Ұзын бойлы
44. Қоғамдық өмірге, күнделікті тұрмысқа байланысты әр түрлі атауларды білдіретін біріккен сөзді табыңыз.
А) әрбіреу, әлдекім
В) алтыбақан, ақсүйек
С) еңбеккүн, баспасөз
Д) Кісенашқан, Қараторғай
45. Әр сөзінің бірігіп жазылатын орнын табыңыз.
А) әр қашан
В) әр уақыт
С) әр түрлі
Д) әр кез
46. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) жұн - жұрқа
В) бала - шаға
С) көйлек –көншек
Д) ат – мат
47. Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) шай - пай
В) тау-тау
С) қолды- қолымен
Д) некен – саяқ
48. Күрделі тіркесті сөзді табыңыз.
А) тас үй
В) өткір қайшы
С) үш жүз
Д) орманды алқап
49.Болымды етістікті табыңыз.
А) Қасына жақындатар емес.
В) Көптің мазасын кетірме.
С) Қайтып қарамады.
Д) Әкім жан –жағына қарады.
50.Болымсыз етістікті көрсетіңіз.
А) Жақсы сөз көңіл өсіреді.
В) Адал адам өзіне сенімді келеді.
С) Күшіңе сенбе, ісіңе сен.
Д) Әкеге қарап ұл өсер .
51.Дара етістікті белгілеңіз.
А) бағып берді В) айта алмай қалды.
С) айтқан екен Д) дауылдат
52.Күрделі етістікті белгілеңіз.
А) жұлқыла В) ербең - ербең
С) кете бер Д) жақындаған
53.Туынды етістікті табыңыз.
А) қысқар В) отыр
С) қуан Д) барған
54.Салт етістікті белгілеңіз
А) тарт В) айт
С) кел Д) бүрік
55.Сабақты етістікті табыңыз.
А) Талапты ерге нұр жауар.
В) Қыс азығын жаз жина.
С) Жаманға жан жуымас.
Д) Жоқтыққа жүйрік жетпейді.
56.Етістіктің сұрағын табыңыз.
А) қалай? В) қандай?
С) қайтіп?Д) қайда?
57.Есімнен етістік тудыратын жұрнақтар қатарын көрсетіңіз.
А) –-ла,-ле,-да,-де, -та, -те.
В) –ған,-ген,-қан,-кен.
С) –л,-дір,-т,-кіз.
Д) –ын,-ыс,-іңкіре,-ақ.
58.Қай етіс түрі іс-қимылдың өздігінен орындалғанын білдіреді?
А) ортақ
В) өзгелік
С) өздік
Д) ырықсыз
59.Өзгелік етістің жұрнағын табыңыз.
А) –ын,-ін,-н.
В) –ыл,-іл,-л.
С) –дыр, -дір,-гіз
Д) –ыс, -іс, -с
60.Ортақ етісті табыңыз.
А) Үй салынды.В) Айман жуынды.
С) Елін көрсетті.Д) Ақындар айтысты.
61.Өздік етісті табыңыз.
А) Ол жұртты сөйлетпеді.В) Уәде берілді.
С) Бала өзі киінді.Д) Қамал алынды.
62.Ырықсыз етіс қатысқан сөйлемді табыңыз.
А) Үлкендер алғысын жаудырды.
В)Туған жерін көркейтуге ат салысты .
С)Өлеңді түйдектетіп үзбестен соқты..
Д) Ұзақ мерзімге шарт жасалды.
63.Көсемше жұрнағын табыңыз.
А) –ған,-ген,-қан,кен.
В) –-ып,-іп,-ғалы, гелі
С) –атын,-етін,-йтін
Д) –р, -ар,-ер
64.Есімшенің тәуелденген түрін көрсетіңіз
А) Жүріппін, келіпсің
В) Басқар, шалқар
С) барғаның, көрерім
Д) айтылым, жазылым
65.Ырықсыз етісті табыңыз.
А) Райхан жуынды В) Үлкендер сөйлесті
С) Әсет қырынды Д) Үй жылынды
66. Сабақты етістікті айналдыратын қай етістіктердің жұрнағы?
А) өзгелік В) өздік, ырықсыз
С) есімше, көсемше Д) өзгелік,ортақ
67.Көсемшеге жалғанатын жалғауды табыңыз.
А) Көптік В) зат есім жалғаулары
С) Тәуелдік Д) жіктік
68.Қай қосымша жіктелмейді?
А) –атын,-етін В) –қан,-кен
С) –ғалы,-гелі Д) –ар, -ер
69.Тұйық етістікті табыңыз.
А) көру В) көрген
С) жазбақ Д) кеткелі
70.Тұйық етістіктің жұрнағы жалғанғанда ,соңғы дыбысы өзгеріске ұшырайтын сөзді көрсетіңіз.
А) ық В) бу
С) бар Д) қара
71.Емлеге сай жазылған тұйық етістікті табыңыз.
А) Тасыу В) Кепу
С) Буу Д) Байу
72.Тұйық етістікті табыңыз.
А) Жау В) Сұлу
С) Бау Д) Үгу
73. Үстеуді табыңыз.
А) қашан В) шетінен
С) ешқашан Д) осылар
74.Тәуелденіп және септеліп қолданылған сөз қайсы?
А) Қайту В) Беруім
С) Айтуымның Д) Айтамысың
75.Етістіктің сөйлемде атқаратын негізгі қызметі қандай?
А) Бастауыш В) баяндауыш
С) Толықтауыш Д) Анықтауыш
76.Көсемше тұлғалы етістіктің жіктеліп тұрған түрін табыңыз.
А) Кеткелі В) Келіппін
С) Біткен Д) Табатынмын
77.Бұрынғы өткен шақ көсемшенің жұрнағын табыңыз
А) –қан, кен В) –атын, - етін
С) –ып, -іп Д) –ды,-ді
78.Ауыспалы осы шақты табыңыз.
А) Мен оқып отырмын В) Сен ойнайсың
С) Біз барармыз Д) Сен оқырсың
79.Мақсатты келер шақты табыңыз.
А) келмес В) көрген
С) жазбақ Д) кетті
80.Етістіктің қалау рай түрін табыңыз.
А) Әркім өз ойымен отыр. В) Ғылым таппай мақтанба.
С) Мен болсам ауылда қалдым. Д) Ол үйіне жетсе игі еді.
81.Есімшенің сөйлемдегі қызметін табыңыз.
Білмекке кетті көңілі жөнін сұрап.
А) Толықтауыш В) Пысықтауыш
С) Анықтауыш Д) Баяндауыш
82. Сөз тіркесін табыңыз.
А) кетіп қалды В) жер шары
С) Балқаш көлі Д) кірпіш үй
83. Сөздердің байланысу тәсіліне тән қатарды табыңыз.
А) матасу В) жалғау арқылы
С) қиысу Д) қабысу
84. Сөздердің байланысу тәсілі нешеу, табыңыз.
А) 4 В) 5
С) 10 Д) 6
85. Сөздердің байланысу түрі неше, табыңыз
А) 6 В) 5
С) 7 Д) 4
86.Қиысуды табыңыз.
А) Сіз оқисыз В) Мектеп үйі
С) Күзекке беттеді Д) Шоқпыт лашықтар
87.Қабысуды табыңыз
А) Мен оқимын В) Жақсы бала
С) Допты тепті Д) Бүгін келді
88. Жанасуды табыңыз.
А) Айгүлдің дәптері В) Бұл кітап
С) Кештете келді Д) Үйді салды
89. Меңгеруді табыңыз.
А) Малға бай В) Сарқылмас бұлақ
С) Жақсы оқиды Д) Екі келді
90. Жалғау арқылы байланысты табыңыз.
А) Күміс алқа В) Орындалған арман
С) Сабаққа бару Д) Көпір арқылы өту
91. Сөздердің байланысу түріне тән қатарды табыңыз
А) жалғау арқылы байланыс В) интонация арқылы байланыс
С) орын тәртібі арқылы байланыс Д) қабыса байланысу
92.Сын есімнің салыстырмалы шырай түрін табыңыз.
А) Қап-қатты В) Аса үлкен
С) Қызғылт Д) Қара торы
93. Сын есімнің күшейтпелі шырай түрін табыңыз.
А) Таулы аймақ В) Ұзынырақ жіп
С) Үлкен жер Д) Шымқай қызыл
94. Тәуелді септеуді табыңыз
А) дәптерге В) кітабыма
С) қаламмен Д) сөйледім
95. Жай септеуді табыңыз.
А) кітапта В) көлінен
С) арманыма Д) әкесінң
96. Жіктеліп тұрған сөзді табыңыз.
А) Менің қиялым В) Сенің көкең
С) Ол атбегі Д) Қойдың кезегі
97. Зат есімнің сөйлемдегі қызметін анықтаңыз.
Көк торғын Көкшетауды мұнар басқан
А) пысықтауыш В) толықтауыш
С) анықтауыш Д) баяндауыш
98. Есімдіктің сөйлемдегі қызметін табыңыз
Әнеугүнгі келген бала – осы.
А) бастауыш В) анықтауыш
С) баяндауыш Д) пысықтауыш
99.Жинақтық сан есімді табыңыз.
А) бірден В) он екі
С) жүзге жуық Д) жетеу
100. Болжалдық сан есімді т табыңыз.
А) Он - оннан В) ондаған
С) бесінші Д) екіден бір
8- сынып Қаз
1. Cөз және сөз тіркесін зерттейтін тіл білімі саласы қалай аталады, табыңыз.
А) Синтаксис
В) Фонетика
С) Лексика
Д) Морфология
2. Дауыссыз дыбыстарды табыңыз.
А) я,ю,у.е,ә
В) а,о,ы,ұ
С) ә,е,у,ү,ұ
Д) п,ф,р,т,ч
3. Қазақ тілінің төл дауысты дыбыстары нешеу, табыңыз.
А) 10
В) 9
С) 11
Д) 12
4. Тілдің қатысына қарай дауыстылар қалай бөлінеді, табыңыз.
А) Ашық, қысаң
В) Еріндік, езулік
С) Жуан, жіңішке
Д) Дауысты, дауыссыз
5. Буын талғамайтын дауыстыларды табыңыз.
А) а,ы
В) о,ө
С) ұ.ү
Д) ә,ф
Е) с,т
6. Қатаң дауыссыздарды табыңыз.
А) р,л,й,ум
В) б,в,ғ,г,д,ж
С) п,ф,к,қ,т,с
Д) ж,з,ғ,м,н,ң
7. Ашық буынды сөздерді табыңыз.
А) ат, жет,кет
В) тана, әне, сала
С) ұлт, сат, тат
Д) бөрік, серік
8. Бітеу буынды сөзді табыңыз.
А) ар, ін, пе
В) жала, баға
С) кемел, көре
Д) сен, жұрт, тоқ
9. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаны табыңыз.
А) –тық, -тік, -шы, -ші
В) –лас, -лес, - дас,- дес
С) – тай, -тал, -кеш, -кес
Д) –шақ, -шек, - шаң,- шең
10. Үндестік заңына бағынбай тұрған сөзді табыңыз.
А) табыс
В) терімші
С) өсімтал
Д) жасақтар
11.Тура мағыналы сөзді табыңыз
А) Ыстық қайрат
В) Нұрлы ақыл
С) Өткір қайшы
Д) Жел сөз
12. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) Шолақ тон
В) Қысқа шаш
С) Әдемі сөйлеу
Д) Таң самалы
13. Айтылуы бойынша жазылған сөзді табыңыз.
А) газ жолы
В) күш - жігер
С) жас құмыр
Д) мұзжарғыш
14. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) достарға
В) бойкүйездік
С) қаз табан
Д) сары ала
15.Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) көп бала
В) көк гүл
С) жазсын
Д) сақ адам
16. Омоним бола алатын сөзді табыңыз.
А) арқылы, шейін
В) көп, тәрелке
С) жирен, жау
Д) келе ме екен
17. Синонимдік қатарды табыңыз.
А) ақкөңіл, елгезек
В) ынта, жігер , күш
С) айт, бар, көр
Д) жуас, есер, кір
18. Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
А) бақыру – шақыру
В) ауызды жиып алғанша –тез, шапшаң
С) ысқыру - пысқыру
Д) сәйгүлік - жүйрік
19. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) арнаулы мектеп
В) көзін алмау
С) көзін уқалау
Д) қоңыр жел
20. Диалект сөзді табыңыз.
А) зілдей, секер
В) отбасы, жағажай
С) шайнек, құман
Д) зерек, ұғымтал
21. Кәсіби сөзді табыңыз.
А) әйдік, нән, бәдірен
В) әңгелек, жәмше, торлама
С) егемен, спорт , кешен
Д) жаппа, шидем, күпі
22. Термин сөзді табыңыз.
А) Қорамса
В) Семсер
С) Шиіт
Д) Диалект
23. Тасымалдауға болмайтын қатарды табыңыз.
А) бұлбұл
В) 25 см
С) жарастық
Д) құмырсқа
24. Сөзді бірізді жазудың тәсілдерін белгілейтін ережені табыңыз.
А) Орфоэпия
В) Орфография
С) Фонетика
Д) Грамматика
25. Қазақ тілінде екпіннің неше түрі бар, белгілеңіз.
А) 1
В) 3
С) 4
Д) 2
26. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) Құрт - құмырсқа
В) Еңбекшілерден
С) Екібастұздың
Д) Тоқпан жілік
27.Дара сөзді табыңыз.
А) әкімшілік
В) бидай өңді
С) қабырғаңмен кеңес
Д) сөйтіп
28. Біріккен сөзді табыңыз.
А) таңдамалы
В) қаракер
С) сағындық
Д) алаөкпе
29. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) жарқ – жұрқ
В ) үгіт - насихат
С) оқта - текте
Д) сәлем - сауқат
30.Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) Алуан - алуан
В) неке – саяқ
С) тұс - тұсына
Д) тарс - тұрс
31.Қосымшаны тіл білімінің қай саласы зерттейді.
А) синтаксис
В) морфология
С) лексика
Д) фразеология
32.Ауыспалы мағыналы сөзді табыңыз.
А) ұшқыр қиял
В) қыран құс
С) жүйрік ат
Д) тарлан тұлпар
33.Сөз тудырушы жұрнақты табыңыз.
А) өрімтал
В) көкетай
С) ботақан
Д) көлшік
34. Жұрнақ арқылы жасалған сөзді табыңыз.
А) қасиетін
В) сезімін
С) әкесін
Д) кітабын
35.Дара сөзді табыңыз.
А) Жанбота
В) Сөйтіп
С) Жарастық
Д) Ұзын бойлы
36. Бірігіп жазылатын сөзді табыңыз.
А) әр бір
В) бір мезгілде
С) кей шақта
Д) әр түрлі
37.Болымды етістікті табыңыз.
А) Ол әкесінің мазасын алмады.
В). Таста тамыр жоқ.
С) Асығып келді, адырая қарады
Д) Бүйіріңді таянба.
38.Болымсыз етістікті көрсетіңіз.
А) Жақсы сөз – жарым ырыс.
В) Батаменен ер көгерер.
С) Шашыңды тым өсірме
Д) Шешеге қарап қыз өсер ме.
39.Дара етістікті белгілеңіз.
А) бағып бердіВ) айта алмай қалды.
С) айтқан екен Д) дауылдат
40.Күрделі етістікті белгілеңіз.
А) көмектес В) талтаң – талтаң етті
С) жүре бер Д) келме қасыма
41.Туынды етістікті табыңыз.
А) ойна В) ойға
С) ойлы Д) ойдан
42.Салт етістікті белгілеңіз
А) жап В) бер
С) секір Д) жібер
43.Сабақты етістікті табыңыз.
А) Өнерлі өрге жүзеді.
В) Еріншектің ертеңі бітпейді
С) Абайдың ойын берсін
Д) Әдептілік – мінез айнасы.
44.Синонимдес фразеологизмдерді табыңыз.
А) күн құрғатпай келу – ат ізін салмау
В) аузын майлау – ауыз бастырық беру
С) аузына құм құю – аузын ашырмау
Д) басы қату – дал болу
45.Еркін сөз тіркесін табыңыз.
А) есінен тану
В) көз болу
С) өнімді еңбек
Д) аты шулы
46.Есімнен етістік тудыратын жұрнақтар қатарын көрсетіңіз.
А) –-ғар,-гер,-қар,-кер
В) –ған,-ген,-қан,-кен.
С) –л,-дір,-т,-кіз.
Д) –ын,-ыс,-іңкіре,-ақ.
47.Қай етіс түрі іс-қимылдың өздігінен орындалғанын білдіреді?
А) ортақ
В) ырықсыз
С) өздік
Д) өзгелік
48.Өзгелік етістің жұрнағын табыңыз.
А) –ын,-ін,-н.
В) –ыл,-іл,-л.
С) –ыр, -ір,-т
Д) –ыс, -іс, -с
49.Ортақ етісті табыңыз.
А) Сарай салынды.В) Мұрат жуынды.
С) Жерін көрсетті.Д) Өлең жазысты
50.Өздік етісті табыңыз.
А) Ол бет қаратпады.В) Қонақ шақырылды.
С) Әсем шешіндіД) Үй салынды.
51.Ырықсыз етіс қатысқан сөйлемді табыңыз.
А) Келгендерді қонақ үйге жатқызды.
В) Асан Үсенге қой бағысты .
С) Көптеген сөз айтылды
Д) Үй иесі малды күзеттірді.
53.Көсемше жұрнағын табыңыз.
А) –ған,-ген,.
В) -ғалы, гелі
С) –малы,-мелі,
Д) –шалық, -шелік
54.Есімшенің тәуелденген түрін көрсетіңіз
А) Көріппін, желіпсің
В) Жасқар, салқар
С) Жазғаның, берерім
Д) Басылым, тыңдалым
55.Ырықсыз етісті табыңыз.
А) Алмагүл жуынды В) Келгендер сөйлесті
С) Әкім қырынды Д) Күн жылынды
56. Сабақты етістікті айналдыратын қай етістіктердің жұрнағы?
А) өздік, ырықсыз В) өзгелік
С) сабақты, салт етістік Д) өзгелік,ортақ
57.Көсемшеге жалғанатын жалғауды табыңыз.
А) Көптік В) зат есім жалғаулары
С) Тәуелдік Д) жіктік
58.Қай қосымша жіктелмейді?
А) –атын,-етін В) –қан,-кен
С) –ғалы,-гелі Д) –ған, -ген
59.Тұйық етістікті табыңыз.
А) Аю В) Хайуан
С) Туу Д) Миуа
60. Үстеуді табыңыз.
А) қайда В) соншалық
С) шейін Д) соларды
61.Бұрынғы өткен шақ көсемшенің жұрнағын табыңыз
А) батқан, өткен В) айтатын, беретін
С) қазып, біліп Д) жазды,терді
62.Ауыспалы осы шақты табыңыз.
А)Сен оқып отырсың В) Мен ойнаймын
С) Біз сөйлерміз Д) Мен оқырмын
63..Мақсатты келер шақты табыңыз.
А) жуықта келмес В) кеше көрген
С) ойын айтпақ Д) амалсыздан айтты
64.Етістіктің қалау рай түрін табыңыз.
А) Ұщқыш болуды армандайды. В)Өнерді үйрен де жирен.
С) Не де болса шынын айтқайсың.Д) Келешекті қиялдап отыр
65.Есімшенің сөйлемдегі қызметін табыңыз.
Екеуі де жарытып, тіс жарып сөйлемейтін.
А) Толықтауыш В) Пысықтауыш
С) Анықтауыш Д) Баяндауыш
66. Сөз тіркесін табыңыз
А) Арал теңізі В) дүние жүзі
С) сары ауру Д) салқын самал
67. Сөздердің байланысу тәсіліне тән қатарды табыңыз.
А) матасу В) шылау арқылы
С) қиысу Д) қабысу
68. Сөздердің байланысу тәсілі нешеу, табыңыз.
А) 7 В) 5
С) 10 Д) 4
69. Сөздердің байланысу түрі неше, табыңыз
А) 5 В) 4
С) 7 Д) 6
70.Қиысуды табыңыз.
А) Сендер оқисыңдар В) Әсеттің үйі
С) Қалаға беттеді Д) қызғылт сәуле
71.Қабысуды табыңыз
А) Ол біледі В) Екі дос
С) Шамның жарығы Д) Күнмен шағылысқан
72. Жанасуды табыңыз.
А) Омардың дәптері В) Ағылшын машина
С) Түске шейін бітіру Д) Малды ауыл
73. Меңгеруді табыңыз.
А) қолына алды В) қасақана айту
С) орындалған арман Д) бақытты балалық
74. Жалғау арқылы байланысты табыңыз.
А) сегізінші сынып В) шапшаң қимылдау
С) қалаға келу Д) білу үшін оқу
75. Сөздердің байланысу түріне тән қатарды табыңыз
А) жалғау арқылы байланыс В) жанаса байланысу
С) орын тәртібі арқылы байланыс Д) шылау арқылы байланыс
76.Сын есімнің салыстырмалы шырай түрін табыңыз.
А) Күп-күрең В) Тым биік
С) Ақшыл Д) Ақ сары
77. Сын есімнің күшейтпелі шырай түрін табыңыз.
А) Кең жайлау В) Қысқалау жіп
С) Құмайт жер Д) Нағыз жүйрік
78. Тәуелді септеуді табыңыз
А) Қаламға В) Көзіме
С) Шанамен Д) Көрдім
79. Жай септеуді табыңыз.
А) Үйде В) Елінен
С) Жанына Д) Анамды
80. Жіктеліп тұрған сөзді табыңыз.
А) Сенің қиялың В) Сенің апаң
С) Сен шәкіртсің Д) Ауылдың шаруасы
81. Зат есімнің сөйлемдегі қызметін анықтаңыз.
Ақ басты Алатаудың Жамбылымын.
А) пысықтауыш В) бастауыш
С) анықтауыш Д) баяндауыш
82. Сан есімнің сөйлемдегі қызметін табыңыз
Кездесіп жетпіс үште іздегенім.
А) бастауыш В) анықтауыш
С) баяндауыш Д) пысықтауыш
83.Жинақтық сан есімді табыңыз.
А) жүзден В) он тоғыз мың
С) алпысқа жуық Д) алтау
84. Болжалдық сан есімді т табыңыз.
А) мың - мыңнан В) елулеп
С) елуінші Д) елуден бір
85. Қаратпа сөзді табыңыз.
А) Иә, іс өнімді болсын, Қуат. В) Ойпырым – ай сонда дем алмайсыздар ма?
С) Әрине, әркімнің еркі өзінде Д) Ой, демалуды ұмытып кетесің ғой!
86. Жақты сөйлемді табыңыз.
А) Арада сүт пісірімдей уақыт өтті В) Менің сурет салғым келеді.
С) Оның айтқаны келді. Д) Бір жерде көргенім бар
87.Жақсыз сөйлемді табыңыз.
А) он бірінші сынып В) жылдам қимылдау
С) Абайдың ұғына түскісі келді Д) Ол дос жүрегіне сенеді.
88. Атаулы сөйлемге тән қатарды табыңыз.
А) Ойын қызық. Үй жылы. В) Қазан айы. Түнерген кеш
С) Жаңбыр сіркіреп тұр. Жер су. Д) Едіге ұзақ жол жүрді.
89. Құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Таспен ұрғанды аспен ұр. В) Сүгірәлиева Алтын – жақсы әнш, әсем биші.
С) Қадырдың киімі жұқа әрі денсаулығы мықты емес. Д) Ол шиті мылтықпен кешке киік атып әкелді.
90. Ыңғайлас салаласты табыңыз.
А) Меңдіқыз Хакімге қарады да, Әлібек Меңдіқыздың бетіне қарады. В) Қазір ол сақалын да қырған, киімін де өзгерткен, сондықтан кескін – кейпі де өзгерген
С) Жамандық жалын секілді: өзін де, өзгені де жалмай береді. Д) Сөз бен қылық суық көңілді жылытады немесе жылы көңілді суытады.
91. Түсіндірмелі салаласты табыңыз
А) Сөз бергенге ерме, - бөз бергенге ер. В) Екеуінің шұғылданғандығы сондай – ішке кірген кісіні аңғармайды.
С) Бақытта баян жоқ о да бір ұшқан құс. Д) Жақсыда кек жоқ, жаманда тек жоқ.
92. Сабақтас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Барашгүл сәлем беріп еді, - ол қырын қарап кетті. В) Қасен байбаламдағанмен де, ойын тоқтай қоймады.
С) Бас болмақ оңай , бірақ бастамақ қиын. Д) Тұманның қалыңдығы сонша – түк те көрінбейді.
93. Кезектес салаласты табыңыз.
А) Кейде ашу, кейде айламен еп ойлайды, В) Оған қарбыз не, қауын не бәрібір
С) Эксковатор біресе басын көтереді, біресе қайта түсіреді. Д) Не қулық, не сұмдықпен ісі жоқ.
94 Шартты бағыныңқы сабақтасты анықтаңыз.
А) Сөз жүйесін тапса, мал иесін табар. В) Олар тысқа шықса Сәкендер келіп тұр екен.
С) Мұны қабыл көр сен де түзелерсің Д) Қына тасқа бітеді, білім басқа бітеді.
95. Есімдікті табыңыз.
А) Түгел, тегіс В) Тұрсын, тұрмақ
С) Өрмек, өрнек Д) Бала, қыз
96. Зат есімді табыңыз.
А) жиырма бес В) ақылды
С) осылар Д) кептерлер
97. Автор сөзінен бұрын тұрған төл сөзді табыңыз.
А) «Сонан қалмақ Сарыарқаға басқан жоқ», - дейді жыр. В) Абай былай деді: «Баланың жақсысы – қызық, жаманы - күйік».
С) Абай Ақылбайдан: - Қалада не хабар бар? – деп сұрады. Д) – Сен өзің сөйлесесің бе?
98. Бір төл сөздің ішінде екінші төл сөз айтылғанда қойылатын тыныс белгісі.
А) Екі жағынан үтір В) Алғашқысының алдынан сызықша қойылады да, соңғысы тырнақшаға алынады.
С) Автор сөзінің алдынан да, соңынан да үтір және сызықша қойылады. Д) Төл сөздің екі жағынан тек сызықша қойылады.
99. Сөйлемнің бірыңғай мүшелерін табыңыз.
А) Көрген, білген әңгімелерді кітап қылып отырмын. В) Біздерге, қарттарға, жастар сияқты өмір сүруге тура келді.
С) Джураевқа мен Мырзашөл арқылы бардым. Д) Ақ болсаң, қараға жуыма: аққа қара тез жұғады.
100.Жалпылауыш сөзді табыңыз.
А) Пайда, мақтан – бәрі тұл. В) Осының бәрін неге айтпадың?
С) Үйден бәрі тегіс шықты. Д) Төзімділік, сабырлылық пен ептілік – балқытушының басты қасиеті
9-сынып тест.
1. Архаизмді тіркесті табыңыз.
А) Сөз таптары
В) Суық сөз
С) Күпі жамылды
Д) Зейнетақы төленді
2. Дөрекі сөздерді сыпайы, жағымды сөздермен ауыстырып айтуды не дейді, табыңыз.
А) Синоним
В) Дисфемизм
С) Эвфемизм
Д) Антоним
3. Орфография бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз.
А) Қиақ
В) Қияқ
С) Қйақ
Д) Қияақ
4. Қатаңнан басталып қатаңға аяқталған сөзді табыңыз.
А) Тарақ
В) Кептер
С) Төр
Д) Проза
5. Ашық буынды сөздерді көрсетіңіз.
А) Әжесі берді
В) Кінәліні табу
С) Жуықта келу
Д) Бірлік болсын
6. Дұрыс тасымалданбаған сөзді белгілеңіз.
А) Қорам - сақ
В) Кі - ріс
С) А – та
Д) Ке- йін
7. Жазылуы мен айтылуында сәйкестік бар сөзді табыңыз.
А) Жылан гөз
В) Қазақ
С) Көк ала костюм
Д) Саптаяқ
8. Сөздердің дұрыс айтылу ережесін көрететін сөздікті табыңыз.
А) Орфографиялық сөздік
В) Аударма сөздігі
С) Синонимдік сөздік
Д) Орфоэпиялық сөздік
9. Дауыссыз дыбыстардың сөз ішінде, сөз аралығында бірін-бірі өзіне ұқсата әсер етуінің атауын белгілеңіз.
А) Буын үндестігі
В) Дыбыс үндестігі
С) Екпін
Д) Үндестік заңы
10. Буын үндестігіне бағынбай тұрған қосымшаны табыңыз.
А) Өндіріс
В) Күнбе-күн
С) Арбакеш
Д) Тазартқыш
11. Қосарлы есімдер тобынан жасалған сөзді табыңыз.
А) Көре – көре
В) Келе жатыр
С) Аң -таң
Д) Өзімен- өзі
12. Септеулік шылау арқылы байланысты табыңыз.
А) Көкем – ау, жүдеп қапсың ғой
В) Ақан түстен кейін келетін болыпты.
С) Дегенмен ойымнан шықтыңыз.
Д) Шілдеде күн қайнап төнді.
13. Сын есім сөйлемде қандай мүше, табыңыз.
Өлеңмен сөзді желдей құйындатқан
А) Анықтауыш
В) Бастауыш
С) Пысықтауыш
14. Жинақтық сан есімге тән жұрнақты табыңыз.
А) –нан, -нен, -дан, ден
В) –ыншы, -інші
С) – лап, -леп, -дап,-деп
Д) –ау, -еу
15. Сілтеу есімдігін көрсетіңіз.
А) Сен, мен
В) Сонау
С) Сөйтіп
Д) Сосын
16. Есімшелі сөзді белгілеңіз.
А) Барғалы, келіпті
В) Айта жүр
С) Білер, айтқан
Е) Білгелі, айтқалы
17. Үстеудің сөйлемдегі қызметін анықтаңыз.
Бүгін оның қуанышты күні болатын.
А) Бастауыш
В) Баяндауыш
С) Анықтауыш
Д) Пысықтауыш
18. Жалғаулық шылауы бар сөйлемді табыңыз.
А) Жел оңтүстікке ауысыпты .
В) Әлкей таң ата тысқа шықты.
С) Күні бойы осылай жүруге бел байлаған.
Д) Арман мен қиял егіз сияқты.
19. Еліктеуіштен жасалған зат есімді табыңыз.
А) Басыл
В) Ырыл
С) Табыл
Д) Қабыл
20. Толықтауыштық қатынасты табыңыз.
А) Әңгіме оқу
В) Әйгілі спортшы
С) Дәрменнің үйі
Д) Емін-еркін жаттығу
21. Кітапты оқы – тіркесінің байланысу тәсілін табыңыз.
А) Септеулік шылау арқылы
В) Орын тәртібі арқылы
С) Жалғаулық шылау арқылы
Д) Жалғау арқылы
22. Қатыстық сын есімнен болып тұрған анықтауышты табыңыз.
А) Аспан көкпеңбек.
В) Тағалы аттың дыбысы естіледі.
С) Ер елін аңсайды.
Д) Кең болсаң, кем болмайсың .
23. Сөйлем мүшелері дегеніміз не, табыңыз.
А) Атау септігінде тұрып, іс-оқиғаның иесін білдіреді.
В) Іс- оқиғаны заттық мағына жағынан сипаттап тұрады.
С) Сөйлем құрауға қатысқан толық мағыналы сөздер.
Д) Шылаулы тіркестен болған мүшелер
24. Сөйлем айтылу мақсаты мен сазына қарай нешеге бөлінетінін табыңыз.
А) 2
В) 4
С) 6
Д) 3
25. Біріккен зат есімді табыңыз.
А) Қара ала
В) Ата - ана
С) Еш уақытта
Д) Ашудас
Е) Ашулан
26. Реттік сан есімді табыңыз.
А) Қырық үш
В) Төрттен үш
С) Үшеу
Д) Үшінші
27. Күрделі етістікті сөйлемді табыңыз.
А) Амантай ерте келді.
В) Таң ерте атты.
С) Жылық жайлауда болатын.
Д) Жұмағұл әңгіме айтып отыр.
28. Еркін сөз тіркесін табыңыз.
А) Көз тию
В) Таулы жер
С) Отыз бес
Д) Мәдениет сарайы
29. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) Ашса
В) Ала қарға
С) Сән қой
Д) Көк ала
30. Жай сөйлемді табыңыз.
А) Өзіңе қарай дос таңда: тең - теңімен жарасады.
В) Қасына жақындап келгенімен, Арман оны тани алмады.
С) Мәкіш Абайға кінәлай да, сынай да қарады.
Д) Ойын аяқталған соң, бәрі үй – үйіне тарасты.
31.Еліктеу сөзді көрсетіңіз.
А) Жә
В) Тарс
С) Шөре-шөре
Д) Ойбай
32. Шылауды табыңыз.
А) Алыстан аттан естілді
В) Тіл – ой қаруы.
С) Аспан айқын, ашық.
Д) Бір – ақ қана үміт бар.
33. «Гүрс» сөзі қай сөз табына жататынын белгілеңіз.
А) Еліктеу сөз
В) Одағай
С) Зат есім
Д) Қос сөз
34. «Мы», «мі», «бы», «бі», «пы», «пі» болып өзгеріп қалатын шылауды көрсетіңіз.
А) Менен, пенен
В) Ма, ме,ба, бе, па, пе
С) Я, яки, не, немесе
Д) Мен, бен, пен
35. Есім сөздерден жасалған сын есімді көрсетіңіз.
А) Тартыншақ, сүріншек
В) Таңғы, күзгі
С) Берік, серік
Д) Аспалы, ашпалы
36. Еліктеу сөзді тіркесті көрсетіңіз.
А) Көктем келді.
В) Қатты қуандық.
С) Ербең - ербең етеді.
Д) Екілене сөйлеп, кіріп келді.
37. Қатыстық сын есімді көрсетіңіз.
А) Қоңырқай
В) Көкшілтім
С) Ақшыл
Д) Ақылды
38. Көсемше жұрнақтарын табыңыз.
А) –ар, -ер, -р
В) –ған , - ген
С) – ғы, - гі
Д) –ғалы, -гелі
39. «Дейін», «шейін», «таман» шылаудың қай түрі екенін белгілеңіз.
А) Жалғаулық
В) Септеулік
С) Шектік демеулік
Д) Демеулік
40. Сын – бейне үстеулі тіркесті көрсетіңіз.
А) Тездете жүрді.
В) Бұрын көрген
С) Жақын барды
Д) Жүрегі елжіреді
41.Ресми іс-қағаздар түрін көрсетіңіз
А) Мақала
В) Роман
С) Өтініш
Д) Кейіптеу
42. Мына сөздердің қатарында қай сөздер ауызекі сөйлеу стиліне жатады?
А) мынау, құрау, ұзақ
В) боран, нәрсе, бұрқыраған
С) нетіп, байғұс, құрғұр
Д) шоқытып, тамақ , пеш
43. Ақпарат құралдарының тілі қай стильге жатады?
А) публицистикалық стиль
В) көркем әдебиет стилі
С) ауызекі сөйлеу тілі стилі
Д) ресми стиль
44. Публицистика жанрын белгілеңіз
А) роман, әңгіме
В) сенімхат, өтініш
С) очерк, мақала
Д) баяндама, мәнжазба
45. Белгілі бір аймақ шеңберінде қолданылатын тіл ерекшеліктерін көрсетіңіз.
А) кәсіби сөз
В) әдеби сөз
С) кітаби сөз
Д) диалект
46. Монғол тілінен енген сөзді көрсетіңіз
А) емтихан
В) кірпіш
С) самауыр
Д) нөкер
47. Сөздің өзгеру ерекшелігін зерттейтін саланы табыңыз
А) фонетика
В) стиль
С) лексика
Д) морфология
48. Берілген сөйлеу стильдің қай түріне жататындығын анықтаңыз.
Ұлы тұлға бір елдікі емес, халықтық тұлға, «атаның баласы емес, адамның баласы» дегенді еске алайық , ағайын!
А) Публицистикалық стиль
В) Ауызекі сөйлеу тілі стилі
С) Ғылыми стиль
Д) Ресми стиль
49. «Қаулы етілді» , «шешім қабылданды» , «міндеттелінсін» сияқты дайын үлгілер қолданылатын стиль түрін табыңыз.
А) Көркем әдебиет стилі
В) Ресми стиль
С) Публицистикалық стиль
Д) Ғылыми стиль
50. Қай стильде сөздер бейнелі мағынада, астарлы түрде, көркем мәнде қолданылады?
А) Ғылыми стиль
В) Ауызекі сөйлеу стилі
С) Көркем әдебиет стилі
Д) Публицистикалық стиль
51. Ауызекі сөйлеу тілінің өзіндік стильдік ерекшелігін табыңыз
А) Термин сөздерді жиі қолдану
В) Эмоциональды, қарапайым сөздерді жиі пайдалану
С) Біркелкі қалыптасқан үлгі бойынша жазылу
Д)Оқушыны сезіміне әсер ететін бейнелі сөздерді қолдану
52. «Айтпақшы» , «Тәйірі» , «ұят-ай» сияқты сөздер жиі қолданылатын стиль түрін көрсетіңіз
А) Көркем әдебиет стилі
В) Ресми стиль
С) Публицистикалық стиль
Д) Ауызекі сөйлеу тілі стилі
53. Қай стильде сөздер тура және дара мағынада қолданылады?
А) Ғылыми стиль
В) Ауызекі сөйлеу стилі
С) Іс-қағаздар стилі
Д) Публицистикалық стиль
54. Газет-журналдың тілі қай стильге жатады?
А) Публицистикалық стиль
В) Көркем әдебиет стилі
С) Ауызекі сөйлеу тілі стилі
Д) Ресми стиль
55. Стилистика нені зерттейді?
А) Сөз таптарын зерттейді
В) Сөз мағынасын зерттейді
С) Тіл материалдарын зерттейді
Д) Тілдің дыбыстық жағын қарастырады
56. Тәуелдік жалғаулы сөзді табыңыз.
А) Саған айтты
В) Бұны да көрерміз.
С) Айнұрмен сөйлесті
Д) Мектеп іші
57. Белгісіздік есімдікті көрсетіңіз.
А) Баршамыз
В) Біздің
С) Біреуіміз
Д) Бәріміз
58. Одағай сөзді табыңыз.
А) Ахат, Кәленді шақыршы.
В) Меніңше, әркім өз пікірінде қалғаны дұрыс.
С) Жарайды, сөзді доғар, жетті!
Д) Өй, өзің қыңыр екенсің ғой!
59. Туынды зат есім жасап тұрған жұрнақты көрсетіңіз.
А) Бұрғы
В) Денелі
С) Жерсіз
Д) Жазғы
60.Тұйық етістікті анықтаңыз.
А) Көрсет
В) Дәлелдеу
С) Тапсыр
Д) Бағала
61. Көңіл -күй одағайын табыңыз.
А) Әйткенмен
В) Әттең
С) Әр кезде
Д) Әрине
62. Мекен үстеуін табыңыз.
А) Ертең
В) Соншалық
С) Шалқасынан
Д) Осында
63. Көсемшені табыңыз.
А) Қазып
В) Қазба
С) Барған
Д) Жазбақ
64.Демеулік шылаулы тіркесті көрсетіңіз.
А) Осы ғана
В) Үйге таман
С) Тоғай арасы
Д) Сабақтан соң
65. Сын-бейне үстеулі тіркесті көрсетіңіз.
А) ілгері кетті
В) мүлдем тоқтады
С) бірге жүр
Д) әнтек қимылдау
66. Өздік есімдігі қатысқан сөз тіркесін көрсетіңіз.
А) Өнерлі жастар
В) Өзіміздің жастар
С) Біздер қуандық
Д) Бәрі қатысты
67. Қатыстық сын есімді табыңыз.
А) Ашық күн
В) Ыстық шай
С) Таулы аймақ
Д) Жасыл орман
68. Жалғаулық шылау арқылы байланысып тұрған сөзді көрсетіңіз.
А) Көшеге қарай
В) Ол отырсын
С) Өзен арқылы
Д) Алыс пен жақын
69. Дерексіз зат есімдерді белгілеңіз.
А) қалам, кітап
В) бала, ата
С) сана, ес
Д) тау, орман
70. Күрделі сөздер қатарын белгілеңіз.
А) Отан, алпыс
С) Күні бойы, сөз таптары
Д) Кең жайлау, көк шалғын
Е) Әдемі қыз, айлық
71. Омоним болатын сөзді табыңыз.
А) қатал
В) төмен
С) тентек
Д) сыр
72. Омоним бола алмайтын сөзді табыңыз.
А) ор
В) жаз
С) дәл
Д) қас
73. Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
А) құлшыныс-талпыныс
В) ұнату – ұнатпау
С) басы қату – дал боу
Д) айы оңынан туды – жолы болмады.
74. Көп мағынаға ие болатын сөзді табыңыз.
А) өмір
В) есік
С) қыздар
Д) әдебиет
75. Дұрыс жазылған сөзді табыңыз.
А) Күн тізбе
В) ағаеке
С) паркта
Д) ромбға
Е) класстың
76. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) хаттар
В) қыздар
С) қанға
Д) шашса
77. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) қара ағаш
В) жан бағу
С) өнеркәсіп
Д) сақ адам
78. Тұйық буынды табыңыз.
А) тол , бұл, жол
В) өт , ақ , ек, оз
С) қа , ке , ма , ба
Д) мен , пен , сен
79.Тәуелдік жалғауынан соң жалғанған барыс септік жалғауын табыңыз.
А) әкеме
В) әкесін
С) әкесінде
Д) әкесінен
80. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) көйлек – көншек
В) ата - ана
С) ығы - жығы
Д) тап – таза
81. Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) қып – қызыл
В) орынды –орынсыз
С) жалт –жұлт
Д) аяқ – табақ
82. Қай сөз бірігіп жазылады , белгілеңіз
А) темір жол
В) түйе құс
С) тас жүрек
Д) топ қарға
83. Біріккен сөздің дұрысын табыңыз.
А) ақшаш
В) бәйшешек
С) кедейауыл
Д) алабұлт
84.Емле ережесіне сай сөзді табыңыз.
А) көзғарас
В) өнергәсіп
С) тайу
Д) кейбір
85. Емлеге сай жазылмаған сан есімді табыңыз.
А) 9- сынып
В) ХІІІ ғасыр
С) 30 – ға таман
Д) 15 – тамыз
86. Қатыстық сын есімді табыңыз.
А) Өнерің бар да өрге жүз
В) Өнерлі өрен орнын табар.
С) Жігітке жетпіс өнерде аз.
Д) Өнерді үйрен де жирен
87. Топтау сан есімді табыңыз.
А) жүзінші
В) мыңдап
С) отыздан
Д) алтау , жетеу
88. Белгісіздік есімдігін табыңыз.
А) бірдеме
В) ешкім
С) ештеме
Д) түкте
89. Көмекші есімді тіркесті табыңыз.
А) Қалаға бар
В) Бұдан бұрын
С) Үйдің жаны
Д) Ағаш үй
90. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) көңілі аппақ
В) егінді жимау
С) үйді жимау
Д) айылын жимау
91. Қабысуды табыңыз.
А) шанамен сырғана
В) балғын шақ
С) әңгіме тыңдау
Д) жасырын келу
92. Меңгеруді табыңыз.
А) Менің анам
В) Көрген адам
С) Ертең бару
Д) Кітап оқу
93. Жалаң сөйлемді табыңыз.
А) Кітаптан көзін алмады.
В) Астана қаласы.
С) Көйлек тікті.
Д) Көзін тікті.
94. Тежеу демеуліктерін табыңыз.
А) – ма ( ме , ба, бе , па, пе ).
В) – ақ, ау, да (де , та , те )
С) түгіл, тұрсын , тұрмақ
Д) ғана , тек , кейде , ақ
95.Салыстырмалы шырайда тұрған сөзді табыңыз.
А) Жақсы адам
В) Күрең ат
С) Қоңырқай түс
Д) Өте ауыр
96. Есімшені табыңыз.
А) бармас
В) шайқас
С) айтыс
Д) аралас
97. Көсемшені табыңыз.
А) көреген адам
В) жүре көреді
С) қасына барды
Д) айтқан дұрыс
98.Қазақ тіліне ғана тән төл дыбыстар санын табыңыз.
А) 10.
В) 9.
С) 11.
Д) 12.
99. « Көзге ілмеу « тұрақты сөз тіркесінің қарама – қарсы мағынасын табыңыз.
А) Қолы тимеу
В) Бетімен жіберу
С) Көзінен таса қылмау
Д) Көзді ашып - жұмғанша
100. «Аузын алу»тұрақты сөз тіркесінің мәндес мағынасын табыңыз.
А) Аузына қақпақ болу
В) Аузына құм құю
С) Аузын майлау
Д) Аузын құр шөппен сүрту.
10- сынып Каз. Тест
1. Тіл білімінің дыбыстық жағын зерттейтін сала.
А) Лексика
В) Фонетика
С) Морфология
Д) Философия
2. Қате жазылған сөзді табыңыз.
А) Киізді қабу
В) Өнерді үйрену
С) Ағашта тасыу
Д) Үйді жабу
3. Қазақ тіліндегі дауысты дыбыстар саны.
А) 10
В) 13
С) 7
Д) 12
4. Тұйық буынды сөзді табыңыз.
А) жанар, қамар
В) көктем, сурет
С) ұл, ол, ет
Д) бол. нан, таң
5. Тасымалдауға болмайтын сөзді табыңыз.
А) сытыр
В) қадақ
С) сия
Д) құмырсқа
6. Тасымалдауға болатын сөзді табыңыз.
А) М. Шаханов
В) 234 кг
С) тарт
Д) АГУ
7. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) Егінші
В) Ерлік
С) Екеуміз
Д) Пәлеқор
8. Біріккен сөзді табыңыз.
А) Қасқырлар
В) Достық
С) Алабота
Д) сары ала
9. Орфография бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз.
А) Үйту
В) Ұйыйту
С) Ұйіту
Д) Ұйыту
10. Айтылуы бойынша жазылған сөзді табыңыз.
А) нышаңға
В) құлқайыр
С) күлтелеу
Д) құлынға
11. Тәуелденіп тұрған сөзді табыңыз
А) көрмеспін
В) жүріңдер
С) қарармыз
Д) барғандарың
12. Септеліп тұрған сөзді табыңыз,
А) жерің
В) жиеніңіз
С) Отанымның
Д) қызметің
13. Табыс септікте тұрған сөзді табыңыз.
А) бірден
В) үйсін
С) білсін
Д) білетінін
14. Ашық буынды сөзді табыңыз.
А) барс, жүрсе
В) аз, босат
С) дара, ана
Д) ұт, оз
15. Бітеу буынды табыңыз.
А) Ас, ат
В) Аға , жаңа
С) жат, тат
Д) жуу, буу
16.Есімшелі бастауыш пен баяндауыш арасына қойылатын тыныс белгісін табыңыз..
А) Дефис
В) Үтір
С) Сызықша
Д) қос нүкте
17. Өздік есімдігінің түрлену жолын табыңыз.
Осының барлығына кінәлі - өзіміз.
А) Жіктелді
В) Тәуелденді
С) Септелді
Д) Көптелді.
18. Салыстырмалы шырайды табыңыз.
А) Күшті
В) Қатты
С) Сұрша
Д) Ең жақсы
19. Күшейтпелі шырайды табыңыз.
А) Таяздау
В) Кішірек
С) Аппақ
Д) Алғыр
20.Тек баяндауышы бар, бастауышы жоқ сөйлем түрін белгілеңіз.
А) Жақты
В) Жақсыз
С) Атаулы
Д) Жалаң
21. Буын үндестігіне бағынбай тұрған табыңыз.
А) Егіншілер
В) Табыскер
С) Әлсіздеу
Д) Гүлдерді
22. Есептік сан есімді табыңыз.
А) Жүз жиырма алты
В) Елу - елуден
С) Мыңдаған
Д) Біреу
23. Омним бола алмайтын сөзді анықтаңыз.
А) Бау
В) Ақша
С) Терезе
Д) Жала
24.Тұрақты тіркесті табыңыз.
А) Спорт кешені
В) Көгілдір көктем
С) Тұра тұр
Д) Көз тікті
25.Омоним бола алатын сөзді табыңыз.
А) барады, келді
В) терезе, дөңгелек
С) жігіт, тұрған
Д) буын, түйін
26. Қарсылықты бағыныңқы сабақтас сөйлемді табыңыз
А) Мұнда бір салқындық, кең тыныс бар.
В) Көмір неғұрлым көбейсе, өнеркәсіп соғұрлым көбейеді.
С) Әлдене қызы болғанмен, Салтанаттың өзіне Абайды кепілге бермейтін болды.
Д)Баршагүл сәлем беріп еді, бірақ ол қырын қарап кетті
27. Синонимдік қатарды табыңыз.
А) Көрік, бейне, елес
В) аспан,жер, қол
С) қысқа, келте, шолақ
Д) мықты, әлсіз, әлжуаз
28. Жай сөйлемді табыңыз.
А) Оны тез танып, тез шүйіркелесіп кеттік.
В) Оны танығанымен, Қажымұқан сыр бермеді.
С) Көрген көз тояды, қызығады.
Д) Қыс келді, суық басталды.
29. Тура мағынадағы сөзді табыңыз.
А) жайнаған өмір
В) ыстық сезім
С) ауыр мінез
Д) жеңіл жүк
30. Ауыспалы мағынадағы сөзді табыңыз.
А) қызыл көйлек
В) суық су
С) ашық көңіл
Д) қалың шөп
31.Қалау райлы етістікті табыңыз.
А) Барамын
В) Бармақ екен
С) Барсақ екен
Д) Барады
32. Біріккен сөзді табыңыз.
А) Қысы жазы
В) Адал адам
С) Аспалы бақ
Д) Әлденеше
33. Антонимдік жұпты көрсетіңіз.
А) қызыл- қара
В) ұнату – жақсы көру
С) істің ақ пен қарасы
Д) көзімнің қарасы
34. Көп мағынаға ие болатын сөзді табыңыз.
А) Омоним
В) Көптеген
С) Құлақ
Д) Біршама
35. Етістіктің неше шағы бар, табыңыз.
А) 4
В) 3
С) 5
Д) 2
36. Кейінді ықпалды табыңыз.
А) Астана
В) Достар
С) Санға
Д) Мерекеге
37. Ілгерінді ықпалды табыңыз.
А) Сәрсенбай
В) Сәнқой
С) Тазалық
Д) Сарыарқа
38. Көмектес септігіндегі сөзбен тіркесіп тұрған шылауды табыңыз.
А) Асан мен әкесі
В) Өзіммен бірге
С) Шанамен сүйреді
Д) Көзімен көрді
39.Тәуелдік жалғауынан соң жалғанған барыс септік жалғауын табыңыз.
А) Қасына
В) Қасын
С) Қасында
Д) Қасының
40. Қайталама қос сөзді табыңыз.
А) Жүн – жұрқа
В) ығы –жығы
С) ас –мас
Д) ата – ана
41. Қосарлама қос сөзді табыңыз.
А) қап - қатты
В) қылықты - қылықсыз
С) жалт –жұлт
Д) оқта – текте
42. Есімше тұлғасындағы сөзбен тіркескен етістікті белгілеңіз
А) Алтын сағат
В) Атты адам
С) Айтқаны келер
Д) Айтқалы жүр
43. Біріккен сөзді табыңыз.
А) Айман -Шолпан
В) Қара көк костюм
С) Бүгін келді.
Д) Тапсырыс берді
44.Емле ережесіне сай сөзді табыңыз.
А) тақыя
В) қыятын
С) қиатын
Д) қиятын
45. Емлеге сай жазылмаған сан есімді табыңыз.
А) 10- сынып
В) ХІҮ ғасыр
С) 10 – ға таман
Д) 11- шілде
46. Қатыстық сын есімді табыңыз.
А) қоңыр түс
В) ақылды бала
С) жап – жақсы ой
Д) жақсы мінез
47. Топтау сан есімді табыңыз.
А) қырық бесінші
В) мың - мыңдап
С) жүз – жүзден
Д) ондаған адам
48. Белгісіздік есімдігін табыңыз.
А) ешкім
В) біреу
С) өзіміз
Д) дәнеме
49. Көмекші есімді тіркесті табыңыз.
А) Қырманға бар
В) Ұйқыдан соң
С) Ауыл маңы
Е) Киіз үй
50. Тұрақты сөз тіркесін табыңыз.
А) көңілді мереке
В) қасына бару
С) таудың қатты тасы
Д) тасы өрге домалады
41. Қабысуды табыңыз.
А) қасақана айту
В) кітап оқу
С) ауыл баласы
Д) алтын дән
42. Меңгеруді табыңыз.
А) Менің атам
В) Оқыған адам
С) Дереу жеткізу
Д) Қолына алды
43. Жалаң сөйлемді табыңыз.
А) Ол сабақтан кейін келді..
В) Алма кеш кетті.
С) Жаңбыр құйып кетті
Д) Бармағын тістеді
44. Тежеу демеуліктерін табыңыз.
А) – ма ( ме , ба, бе , па, пе ).
В) – ақ, ау, да (де , та , те )
С) түгіл, тұрсын , тұрмақ
Д) ғана , тек , кейде
45.Мақсат үстеуді табыңыз.
А) Шарасыздан
В) босқа
С) әдейі
Д) әлденеге
46. Есімшені табыңыз.
А) жүрмес
В) қарас
С) сыбайлас
Д) қарындас
47. Көсемшені табыңыз.
А) көреген адам
В) айта келді
С) барған жер
Д) көрер несібең
48.Қазақ тіліне ғана тән төл дыбыстар санын табыңыз.
А) 10.
В) 9.
С) 11.
Д) 12.
49. « Беті шімірікпеу» тұрақты сөз тіркесінің мағынасын табыңыз.
А) Мойындау
В) Ұялмау
С) Ызалану
Д) Қырсығу
50. Жіктік жалғауында тұрған сөзді табыңыз.
А) Беремін
В) Көрермен
С) Айтарым
Д) Бермеген
51.Сөз мағынасын зерттейтін сала.
А) Морфология
В) Фонетика
С) Синтаксис
Д) Лексика
52. Сөз құрамын , сөз түрлері мен өзгерістерін зерттейтін сала.
А) Грамматика
В) Морфология
С) Лексика
Д) Синтаксис
53. Қазақ тілінде неше дауыссыз дыбыс – фонема бар, белгілеңіз.
А) 12.
В) 36.
С) 26.
Д) 42.
54.Қазақ тіліндегі дауысты дыбыс – фонема санын белгілеңіз.
А) 36.
В) 12.
С) 9.
Д) 15
55. Қазақ орфографиясы сөздердің жазылу нормасын қарастырғанда неше принципке сүйенеді , белгілеңіз.
А) 3.
В) 4.
С) 2.
Д) 1.
56. Полисемия сөзінің білдіретін мағынасын табыңыз.
А) Бір мағынадағы сөздер.
В) Жазылуы әр түрлі , мағынасы бір – біріне жуық сөздер.
С) Мағынасы қарама – қарсы сөздер.
Д) Көп мағыналы сөздер.
57. « Адал« сөзі қазақ тіліне қай тілден енген , табыңыз.
А) Орыс
В) Араб
С) Өзбек
Д) Латын
58. Жайылма сөйлемді табыңыз.
А) Қызық әңгіме
В) Көлденең табыс
С) Ол ертең келеді.
Д) Көз ілмеу
59. Бірыңғай жіңішке дауыстылар қатарын табыңыз.
А) а, о, ұ, ы, у.
В) ә, ө, ү, і, е, э,
С) а, ә, о, ө, е, э
Д) ы, і, и, у, ұ, ү
60. Бірыңғай ашық дауыстылар қатарын табыңыз.
А) ә, ө, ү, і, е, э,
В) ы, і, и, у, ұ, ү
С) а, ә, о, ө, е, э
Д) а, о, ұ, ы, у
61. Лексика дегеніміз не, белгілеңіз.
А) Белгілі бір тілдегі сөздер мағынасы.
В) Сөздердің көп мағыналығы.
С) Белгілі бір тілдегі сөздердің жиынтығы.
Д) Сөздің құрамын , өзгеруін зерттейтін сала.
62. Қазақ тіліндегі екпін санын табыңыз.
А) 3.
В) 4.
С) 2.
Д) 1.
63. Үннен салдыр басым дауыссыз дыбыстарды табыңыз.
А) Үнді
В) Қатаң
С) Ұяң
Д) Ызың
64. Мағыналары бір – біріне жақын , бірақ әр түрлі дыбысталып айтылатын сөздер тобы.
А) Омоним
В) Синоним
С) Антоним
Д) Полисемия
65. Салалас құрмалас сөйлемді табыңыз.
А) Мұғалима орнынан тұрды.
В) Туа батыр болмайсың, жүре батыр боласың
С) Сен, шамасы, екімге айтпаған боларсың?
Д) Оларда пасықтық бар, - адамдық жоқ.
66. Қаратпа сөз қатысып тұрған қатарды табыңыз.
А) Өй, мынау кім өзі!
В) Меніңше, Дәуқара – ау деймін
С) Кімде болса, келсін.
Д) Жігіттер, таптыңдар ма, кім екен?!
67. «Оған таңдануға болмайды.» сөйлем түрін анықтаңыз.
А) Жалаң
В) Жақты
С) Жақсыз
Д) Жайылма
68. Пысықтауышты табыңыз
А) Қар жауды.
В) Алтын күн шуағын төкті.
С) Асықпай аяңдап келеді.
Д) Есі кеткен есіреді.
69. Толықтауыш қатысып тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Жас мұраты – білім- тәрбие алу.
В) Талаптанғанның еңбегі еш кетпес.
С) Досым қызық әңгіме бастады.
Д) Көкжиекте әдемі сағым ойнайды.
70. Анықтауыш қатысып тұрған сөйлемді табыңыз.
А) Хат Алматыдан келді..
В) Жаңбыр сіркіреп тұр.
С) Әсел үзілген әңгімесін қайт жалғады.
Д) Ол сәл ойланып қалды..
71. Туынды сөзді табыңыз.
А) Басынан
В) Ашпалы
С) Құдықтар
Д) Белдерге
72. Етістіктен зат есім тудыратын жұрнақты табыңыз.
А) Сартыл
В) Күйшілік
С) Құйын
Д) Сөзшең
73. Күрделі сөздердің жасалу жолы нешеу табыңыз.
А) 3.
В) 4.
С) 2.
Д) 7.
74. Қыстырма сөзді табыңыз
А) Ей, бері кел!
В) Әрине, сол!
С) Қап, әттеген – ай!
Д) Е – е солай ма еді!
75. Келер шақ етістікті табыңыз.
А) Ол жұмысқа ерте барады.
В) Тоғжан хат жазып тұрады.
С) Ол жұмысқа ерте барды.
Д) Ол жұмысқа ерте бармақ.
76. Ауыспалы өткен шақтың жұрнағын табыңыз.
А) – атын,- етін ,-йтын , - йтін
В) – ған , - ген , - қан , - кен
С) – мақ , - мек ,- пақ , -пек , бақ , -бек
Д) – ар , -ер ,. –р
77. Ашық райды табыңыз.
А) Оқып көрсін ол шындап.
В) Барды, көрді ,айтты.
С) Тыңда, дала, Жамбылды!.
Д) Келемін тау ішінде түнделетіп.
78. Есімшені табыңыз.
А) таласпа , жарыспа
В) барыс , келіс
С) қайтпас, көнген
Д) қарап отырғалы
79. Көсемшені табыңыз.
А) барған , көрген
В) оқыр, келер
С) көрмес , жүрмес
Д) сенгелі, барғалы
80. Есімшенің сөйлемдегі қызметін табыңыз.
Күткен қонақ кешігіп жатыр.
А) толықтауыш
В) анықтауыш
С) пысықтауыш
Д) баяндауыш
81. Сөйлемде бірыңғай мүшенің алдындағы жалпылауыш сөден кейін қойылатын тыныс белгісін табыңыз.
А) Қос нүкте
В) Нүктелі үтір
С) Үтір.
Д) Сызықша
82. Көсемшенің жіктелмейтін түрін табыңыз.
А) – а, -е , -й
В) – ып , - іп , - п
С) – ғалы , - гелі, - қалы ,- келі
Д) – ған , -ген ,-қан ,-кен
83.Көсемшенің сөйлемдегі қызметін анықтаңыз.
Барлығы ертегіні қызығып тыңдасты.
А) Бастауыш
В) Баяндауыш
С) Толықтауыш
Д) Пысықтауыш
84. Сөздердің байланысу тәсілі нешеу , табыңыз.
А) 3.
В) 4.
С) 2.
Д) 5.
85.Сөздердің байланысу түрі нешеу , табыңыз.
А) 5.
В) 4.
С) 2.
Д) 6.
86. Көптік жалғауын табыңыз.
А) Жарар
В) Кептер
С) Сәттер
Д) Дәптер
87. Матасуды табыңыз.
А) үй іші
В) ағаш қақпа
С) семіз қой
Д) он кісі
88. Бір кезде орман шуылдап, дауыл соқты
Құрмалас сөйлем түрін ажыратыңыз.
А) Салалас құрмалас
В) Ыңғайлас салалас
С) Сабақтас құрмалас
Д) Қимыл – сын бағыныңқы сабақтас
89. Құрмалас сөйлем түрін ажыратыңыз.
Мезгіл кешкіріп кетті, амалсыз қонуға тура келді
А) Түсіндірмелі салалас
В) Мезгіл бағыныңқы сабақтас
С) Себеп – салдар салалас
Д) Қарсылықты салалас
90. Қарсылықты бағыныңқы сабақтасты табыңыз.
А) Ол келгенше , мен де бітірдім.
В) Қай жерге барсақ та , ол бізді іздеп келеді.
С) Жаңбыр жауғандықтан, кешігіп қалдық.
Д) Оттың жалыны әзір көрінбейді, жаңа тұтанды.
91. Себеп бағыныңқы сабақтасты табыңыз.
А) Жақсы еңбек етпейінше , көп өнім алмайсың.
В) Әйгерім дем алмастан , жұмысын істей берді.
С) Өзеннің суы тайыз болғанмен, жағасы тік.
Д) Жұмысқа асыққандықтан, тым ерте кетіп қалды.
92.Төмендегі құрмалас сөйлемнің дұрыс тыныс белгісі қойылғанын табыңыз:
а) Басқарма мәжілісінен шығып Мамыт, пәтеріне қарай беттеп келе жатты.
ә) Басқарма, мәжілісінен шығып Мамыт пәтеріне қарай беттеп келе жатты.
б) Басқарма мәжілісінен шығып, Мамыт пәтеріне қарай беттеп келе жатты.
в) Басқарма мәжілісінен шығып Мамыт пәтеріне қарай беттеп, келе жатты.
93. “Мінезі де, түрі де – бәрі өзім.” Сөйлемде неліктен сызықша қойылғанын анықтаңыз.
а) Бастауыш пен баяндауыш бірге келгеннен соң.
ә) Бірыңғай мүше жалпылауыш сөздің алдында келгендіктен.
б) Бірыңғай мүше сөйлем құрамында болғаннан.
в) Жалпылауыш сөз бірыңғай мүшенің алдында болған соң.
94 Бастауыш та, бандауыш та сын есім не сан есім болып келгенде олардың арасына қандай тыныс белгісі қойылады
а) үтір
ә) нүкте
б) сұрау белгісі
в) сызықша
95.Қандай құрмалас сөйлемнің түрінде жай сөйлемдердің ара жігіне де үтір қойылады?
а) салалас құрмалас
ә) сабақтас құрмалас
б) аралас құрмалас
в) себеп-салдар салалас
96. Жалпылауыш сөз бірыңғай мүшелерден кейін келсе алдына не қойылады, табыңыз.
а) сызықша және үтір қойылады
ә) сызықша
б) нүктелі үтір
в) дефис
97.“Астық – біздің байлығымыз.” Сөйлемде неліктен бастауыш пен баяндауыш арасына сызықша қойылғанын анықтаңыз.
а) Бастауыш та, баяндауыш та сын есім.
ә) Бастауыш та, баяндауыш та атау тұлғалы зат есімнен.
б) Қаратпа сөз болған соң.
в) Бастауыш та, баяндауыш заттанған есімшеден
98. Тыныс белгісі дұрыс қойылған құрмалас сөйлемді көрсетіңіз
а) Мұса біресе гармонын тартты, біресе мондалині мен скрипкасын ойнады
ә) Мұса, біресе гармонын тартты, біресе мондалині мен скрипкасын ойнады
б) Мұса, біресе гармонын тартты біресе мондалині мен скрипкасын ойнады
в) Мұса біресе, гармонын тартты біресе, мондалині мен скрипкасын ойнады
99. Сабақтас құрмалас сөйлемнің құрамындағы жай сөйлемдер қандай тыныс белгісімен бөлінеді?
а) үтір
ә) сызықша
б) қос нүкте
в) нүкте
100. Тыныс белгісі дұрыс қойылған сөйлемді көрсетіңіз
а) Ерлік- бүгінгі өмір талабы.
ә) Ерлік бүгінгі өмір талабы
б) Ерлік бүгінгі өмір –талабы.
в) Ерлік бүгінгі -өмір талабы,