Будь умным!


У вас вопросы?
У нас ответы:) SamZan.net

і. Есептеу барысында келесі параметрлер аны~талды- ~осал~ы станцияны~ максимал ж~не жалпы ж~ктемелері ~ш фа

Работа добавлена на сайт samzan.net:


Аннотация

Осы курстық жобада 35/10 кВ трансформаторлы қосалқы станция есептелді. Есептеу барысында келесі параметрлер анықталды: қосалқы станцияның максимал және жалпы жүктемелері, үш фазалы қысқа тұйықталу токтары, үш фазалы қысқа тұйықталу  кезіндегі соққы токтары, күштік трансформатордың орам кедергілері, желі кедергілері.

Есептеу барысында әр тұтынушы үшін тәуліктік жүктеме графиктері тұрғызылады, осы графиктердің негізінде қосалқы станцияның жалпы жүктеме мен жылдық жүктеме графиктері, эквивалентті екі сатылы график тұрғызылды.

Сонымен қатар тұтынушылардың жұмыс токтары мен жүктемелерін ескере отырып қосалқы станция аппараттары мен қондырғылары таңдалды. Желі сымдарының маркасы мен қимасы, қосалқы станцияның қосылу схемасы анықталған параметрлерге сүйене отырып таңдалды.

Курстық жұмыстың есептік бөлімі А4 форматымен 38 парақ көлемінде түсініктемелік қолжазба түрінде орындалды.

Курстық жобаның графикалық бөлімінде қосалқы станцияның принципиалды схемасы мен жобасы көрсетілген. Графикалық бөлім 2 парақ көлемінде А1 форматында орындалған.

Мазмұны

Кіріспе

. . . . . . . . . . . . .

4

Жобаны орындауға берілгені

. . . . . . . . . . . . .

5

1

Қосалқы станцияның жүктеме графигін тұрғызу

. . . . . . . . . . . . .

8

1.1

Тұтынушылар жүктемесінің жиынтық (біріктірілген) графигі

. . . . . . . . . . . . .

10

1.2

Жүктемелер ұзақтығы бойынша жылдық график       

. . . . . . . . . . . . .

11

2

Қондырғының  техника–экономикалық көрсеткіштері

. . . . . . . . . . . . .

13

3

Қосалқы станцияның  трансформаторлар қуаты мен санын таңдау

. . . . . . . . . . . . .

14

4

Қосалқы станцияның эквивалентті екісатылы жүктеме графигін тұрғызу

. . . . . . . . . . . . .

15

5

Жоғарғы және төменгі кернеулі желілер сымдарының маркасы мен қимасын таңдау

. . . . . . . . . . . . .

16

6

Қ.Т. токтарын есептеу

. . . . . . . . . . . . .

16

        6.1

Трансформатордың және желінің кедергісін есептеу

. . . . . . . . . . . . .

 17

6.2

Желінің параметрлерін және  қ.т. токтарын есептеу

. . . . . . . . . . . . .

19

7

Қосалқы станция аппаратурасын және шинасын тексеру, таңдау

. . . . . . . . . . . . .

20

7.1

Ажыратқыштар мен айырғыштарды  таңдау    

. . . . . . . . . . . . .

27

7.2

Асқын кернеулер шектеуіштерін таңдау

. . . . . . . . . . . . .

27

7.3

Шиналарды таңдау  

. . . . . . . . . . . . .

30

7.4

Ток трансформаторларын таңдау

. . . . . . . . . . . . .

35

7.5

Кернеу трансформаторларын таңдау        

. . . . . . . . . . . . .

37

 

        7.6

         8

         9                                               

Өз қажеттіліктері үшін арнайы трансформатор таңдау

Қорытынды

Қолданылған әдебиеттер тізімі

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . .

37

38

39

                                

Кіріспе

Қосалқы станция жүйесінің айырылмас элементі және схема бойынша барлық техникалық есептеулер, электр қондырғылардың орналасуы энергожүйенің даму схемасымен сәйкес есептелуі керек.

Қосалқы станция электр энергияны қабылдау, түрлендіру және қосу үшін керек.

Қосалқы станция схемасы қорек желіге қосалқы станцияның қосылу тәсілімен тығыз байланысты:

  1.  Қалыпты және апатты режимдерде жүйеаралық және магистральді байланыс бойынша асқын қуат пен қосалқы станция тұтынушыларының электрмен жабдықтау үнемділігін ұйымдастыру.
  2.  Даму жағдайларын қарастыру.
  3.  Апатқа қарсы автоматикалық шарттарын қамтамасыз ету.
  4.  Көрші қосуларды ажыратпай, схеманың бөлек элементтерінде жөндеу және эксплуатациялық жұмыстарды қамтамасыз ету.

Барлық түрлердің және категориялардың  желілік қосалқы станция рационалды жобалауы, басты электрлік схемалардың рационалды және экономикалық тұрақтануы, аппаратура мен қондырғының параметрлерін таңдау және де олардың оптималды орналасуы жауапты және қиын есеп ретінде қарастырылады.

Үнемділік пен үзіліссіз электрмен жабдықтауы өндірістік өнеркәсіптің жұмысына тәуелді. Өнеркәсіптің тиімді функциялауы үшін  электрмен  жабдықтау схемасы  қауіпті жұмыс істеудің деңгейін қамтамасыз ету керек.

Электрмен жабдықтаудың  үнемділігі мен схеманың қауіпсіз жұмыс істеуі МЕСТ, ПУЭ, СНиП – те көрсетілген нормалар мен ережелер қорғауының элементтері мен қондырғыларын таңдау кезінде қатаң түрде қарастырылады.

Жүктеме графиктерін электрқондырғылар жұмысын талдау үшін, электрмен жабдықтау жүйесін жобалау үшін, электртұтынудың болжамдарын жасау үшін, жабдықтардың жөнделуін жоспарлауда және де пайдалану процессінде электрқондырғылар жұмысының қалыпты режимін жүргізу үшін пайдаланады

Курстық жобаны дайындау үшін алғашқы берілгендер

Қосалқы станция түрі: өтпелі

Кернеуі: 35/10 кВ

Жоғарғы кернеулі ауа желісінің типі: бір тізбекті

Әуе желісінің жоғарғы жағындағы кернеуі: 35 кВ

Әуе желісінің ұзындығы: 50 км

Сымдардың орналасуы: көлденен, 2м

Қосалқы станция тұтынушыларының сипаттамасы

Тұтынушының аты

Макс. қуат, МВт

Қорект. желі кернеуі, кВ

Қорект. желі саны

1

Машина жасау зауыты

10

10

4             0.83

2

Түрлі-түсті металлургия кәсіпорыны

10

10

5

0.83

3

Қараметаллургия кәсіпорны

8

10

3

0.80

4

Химия өнеркәсібі

6

10

2

0.79

5

Қағаз өнеркәсібі

5

10

2

0.83

           

1 Қосалқы станцияның жүктеме графиктерін құру

Курстық  жобаның есептік бөлімі ұзақтығы бойынша тәліктік болып бөлінетін қосалқы станцияның активті жүктеме графиктерін құрудан басталады.

Жобаланып отырған қосалқы станцияның тәуліктік жүктеме графигін құру үшін, қосалқы станциядан қоректенетін электр энергиясын тұтынушының сағаттық жүктемесін білу керек. Көптеген тұтынушылардың қысқы (200 күн) және жазғы (165 күн) тәуліктік графиктері ерекше сипатқа ие.

Pmax белгілі болғанда, типтік графикті осы тұтынушының жүктеме графигіне ауыстыруға болады, дәлірек айтқанда, жоғарыда көрсетілген кәсіпорындар үшін, графиктің әр сатысы үшін қатынасты қолдана отырып:

Pст. =  n% ·  Pmax /100   

Осылайша, әр кәсіпорын мен жеке сағат үшін есептеулерді орындаймыз.

 

1.1 кестесі- Машина жасау зауыты

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

t, сағат

4

4

4

4

1

10

10

10

10

10

70

10

%

1,6

1,6

1,6

1,6

0,4

4

4

4

4

4

2,8

4

Қыс

35

35

30

30

0,5

0,5

0,5

90

90

90

50

85

%

   1,4

1,4

1,28

1,28

0,2

0,2

0,2

3,6

3,6

3,6

2

3,4

Жаз

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

t, сағат

100

100

90

90

90

50

90

   90

90

90

40

40

%

   4

4

3,6

3,6

3,6

   2

3,6

3,6

3,6

3,6

1,6

1,6

Қыс

85

    85

  80

80

75

75

30

   80

80

0

35

35

%

3,4

3,4

3,2

3,2

3

3

1,2

3,2

3,2

3,2

1,4

1,4

Жаз

1.2 кестесі- Түрлі-түсті металлургия кәсіпорыны

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Сағат  

80

80

80

80

80

80

100

100

100

100

100

100

%

8

8

8

8

8

8

10

10

10

10

10

10

Қыс

65

65

65

65

65

65

65

90

90

90

90

90

%

6,5

6,5

6,5

6,5

6,5

6,5

6,5

9

9

9

9

9

Жаз

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

Сағат

100

100

100

100

100

100

80

80

80

80

80

80

%

10

10

10

10

10

10

8

8

8

8

8

8

Қыс

90

90

90

90

90

75

75

75

65

65

65

65

%

9

9

9

9

9

7,5

7,5

7,5

6,5

6,5

6,5

6,5

Жаз

1.3 кестесі-Қараметаллургия кәсіпорыны

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Сағат

78,4

76,8

76,8

78,4

80

80

80

80

80

78,4

78,4

80

%

7,84

7,68

7,68

7,84

8

8

8

8

8

7,84

7,84

8

Қыс

68

64

68

72

72

72

72

72

72

68

68

72

%

6,8

6,4

6,8

7,2

7,2

7,2

7,2

7,2

7,2

6,8

6,8

7,2

Жаз

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

Сағат

80

80

80

80

80

78,4

78,4

80

80

  80

78,4

78,4

%

8

8

8

8

   8

7,84

7,84

8

8

8

7,84

7,84

Қыс

72

72

72

72

72

64

64

72

72

72

68

68

%

7,2

7,2

7,2

7,2

7,2

6,4

6,4

7,2

7,2

7,2

6,8

6,8

Жаз

1.4 кестесі-Химия өнеркәсібі

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Сағат

48

48

48

48

48

48

60

60

60

60

60

60

%

4,8

4,8

4,8

4,8

 4,8

4,8

6

6

6

6

6

6

Қыс

46

38,4

38,4

38,4

38,4

36

36

54

54

54

54

54

%

4,6

3,,84

3,84

3,84

3,84

3,6

3,6

5,4

5,4

5,4

5,4

5,4

Жаз

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

Сағат

60

60

60

60

60

50,4

50,4

50,4

50,4

50,4

50,4

50,4

%

6

6

6

6

6

5,04

5,04

5,04

5,04

5,04

5,04

5,04

Қыс

54

50,4

50,4

48

48

48

48

39

39

39

39

39

%

5,4

5,04

5,04

4,8

4,8

4,8

4,8

3,9

3,9

3,9

3,9

3,9

Жаз

       

 1.5 кестесі- Қағаз өнеркәсібі

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Сағат  

35

35

35

13

13

50

50

50

50

30

50

50

%

3,5

3,5

3,5

1,3

1,3

5

5

5

5

3

5

5

Қыс

28,5

28,5

22,5

2,25

7,5

7,5

75

45

45

45

22,5

22,5

%

2,85

2,85

2,25

2,25

0,75

0,75

0,75

4,5

4,5

4,5

2,25

2,25

Жаз

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

Сағат

50

45

45

45

45

25

45

45

45

40

40

40

%

5

4,5

4,5

4,5

4,5

2,5

4,5

4,5

4,5

4

4

4

Қыс

45

42,5

42,5

42,5

42,5

42,5

17,5

17,5

40

40

32,5

32,5

%

4,5

4,25

4,25

4,25

4,25

4,25

1,75

1,75

4

4

3,25

3,25

Жаз

Осы кестелердің мәліметтері негізінде барлық кәсіпорындар үшін тәуліктік жүктеме графиктерін тұрғызамыз, мұнда абцисса осі-уақыт сағаттарда, ал ордината осі-МВт қуат.

  1.  Тұтынушылардың жиынтық жүктеме графиктері

Бұл графиктер электрэнергияны таратқанда трансформаторлардағы және желілердегі қуат шығындарының есебімен анықталады.

Трансформатор орамаларында және желі сымдарында ток ағуынан болатын қуат шығындары жүктемеден тәуелді айнымалы шамалар болып келеді. Желідегі қуат шығынының тұрақты бөлігін негізінде трансформаторлардың бос жүріс шығындары, болаттың магниттелу кезіндегі болаттың шығындары анықтайды. Өз қажеттілігіне шығындар трансформатор параметрлерінен тәуелді.

Бес тұтынушының жүктеме графиктерінің қуаттар мәндерін және тұтас энергожүйе бойынша электр тізбектеріндегі таратудың шығындарын қоса отырып, (қыс, жаз) энергожүйе электрстанциясының нәтижелейтін жүктеме графигін аламыз.

Энергожүйе генераторларының жүктеме графигін шиналардан жіберілетін (қыс, жаз) қуат графиктерінен қосымша электрэнергия шығынын: тұрақты шығындарды, өз қажеттіліктеріне шығындар мен айнымалы шығындарды есепке ала отырып аламыз.   

Жеке электрстанциялар арасындағы жүктеме тұтас энергожүйе бойынша максималды тиімді жұмысты қамтамасыз ететіндей таратылуы керек. Осы оймен, энергожүйенің диспечерлік қызметі электрстанцияларға тәуліктік жүктеме графиктерін береді.

Қосалқы станция шиналарының жиынтық қуаты өзімен әр сатының бес кәсіпорынның тұтынатын қуатының сомасы болып келеді, өз қажеттіліктеріне шығындар, әр сатының тұрақты шығындары мен айнымалы шығындары:

P пс(t)=P(t) + ∆ Pпост. + ∆ Pпер.+ ∆Pс.н.  

мұндағы Рt – сағаттың белгілі мәні бойынша бес кәсіпорынмен тұтынылатын, қуаттар сомасы; ∆ Pпост. - Pmax 1% құрайтын, тұрақты шығындар, мұндағы Pmax  - Рt сатысының максималды мәні таңдалады, ∆ Pпост.=0,01 Pmax; ∆Pс.н. – Pmax 0,5% құрайтын, өз қажеттілігіне кететін шығындар, ∆Pс.н.=0,005 Pmax; ∆ Pпер. – әр сатының қуат мәніне тәуелді, айнымалы шығындар, келесі формула бойынша анықталады:

∆ Pпер. = P2(i) / 10 · Pmax  

Жиынтық графиктер (қыс, жаз) үшін шығындарды есептеп шығарамыз.

Жиынтық жүктеме графигі үшін (қыс) сатының максималды мәнің табамыз, Pmax=33 МВт, 1,6 кестесі.

Осылайша (қыс, жаз) жыл мерзімдеріне сәйкес әр белгілі сағаттың қалған барлық сатылары үшін есептеулер жасалады.  

∆ Pпост. (қыс)= 1% Pmax=0,01 Pmax=0,33 МВт.

∆Pс.н. (қыс)= 0,5% Pmax=0,005 Pmax=0,165 МВт.

  1.  сағат сатысының біріншісі үшін айнымалы шығындардың мәнін шығарамыз:

∆ Pпер. (қыс)(1)= 2,08 МВт.

Қалған басқа әр белгілі сағат және жыл мерзімдері (қыс, жаз) сатылары үшін осыған  ұқсас есептеулер жасалады.

Содан кейін жиынтық қуатын шығарамыз, мысалы 0-1 сағат сатысының біріншісі үшін:

P пс(1) (қыс)=P(1) + ∆ Pпост. + ∆ Pпер.+ ∆Pс.н.=36,4  МВт.

Осылайша  (қыс) сатыларының қалған мәндері шығарылады, шыққан барлық мәндері 1.6 кестесіне енгізіледі.

Осыған ұқсас (жаз) жиынтық жүктеме графигінің сатылары үшін мәндер шығарылады және нәтижелері 1.7 кестесіне енгізіледі. Бұл график үшін Pmax =29,7 МВт тең болып келеді.

∆ Pпост. (жаз)= 1% Pmax=0,01 Pmax=0,297 МВт.

∆Pс.н. (жаз)= 0,5% Pmax=0,005 Pmax=0,148 МВт.

∆ Pпер. (жаз)(1)= 1,7 МВт.

P пс(1) (жаз)=P(1) + ∆ Pпост. + ∆ Pпер.+ ∆Pс.н.=22,15 МВт.

1.6-кестесі. Жиынтық қуаты (қыс).

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Қыс

25,74

25,58

25,58

23,54

22,5

29,8

33

33

33

30,84

31,64

33

Р(t)

0,33

∆ Pпост.

0,165

∆Pс.н.

2,08

2,06

2,06

1,75

1,6

2,78

3,4

3,4

3,4

2,975

3,13

3,4

∆ Pпер.

28,315

27,64

27,64

25,29

24,1

32,58

36,4

36,4

36,4

33,815

34,77

36,4

P пс(t)

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

23-24

Қыс

33

32,5

32,1

32,1

32,1

27,38

28,98

29,14

29,14

28,64

26,48

26,48

Р(t)

0,33

∆ Pпост.

0,165

∆Pс.н.

3,4

3,299

3,22

3,219

3,22

2,35

2,63

2,66

2,66

2,57

2,2

2,2

∆ Pпер.

36,4

35,799

35,32

35,319

35,32

29,73

31,61

31,8

31,8

31,21

28,68

28,68

P пс(t)

1.7-кестесі. Жиынтық қуаты (жаз).

0-1

1-2

2-3

3-4

4-5

5-6

6-7

7-8

8-9

9-10

10-11

11-12

Жаз

22,15

17,15

20,67

21,07

18,49

18,25

18,25

29,7

29,7

29,3

25,45

27,25

Р(t)

0,297

∆Pпост.

0,148

∆Pс.н.

1,726

1,048

1,51

1,56

1,21

1,18

1,18

3,07

3,07

2,98

2,26

2,59

∆ Pпер.

24,321

18,198

22,18

22,63

19,7

19,43

19,43

32,77

32,77

32,28

27,71

29,84

P пс(t)

12-13

13-14

14-15

15-16

16-17

17-18

18-19

19-20

20-21

21-22

22-23

 23-24

Жаз

29,5

28,89

28,69

28,45

28,25

25,95

21,65

23,55

24,8

24,8

21,85

21,85

Р(t)

0,297

∆Pпост.

0,148

∆Pс.н.

3,029

2,907

2,868

2,82

2,78

2,35

1,65

1,946

2,15

2,15

1,68

1,68

∆ Pпер.

32,974

31,797

31,558

31,27

31,03

28,3

23,3

25,496

26,95

26,95

23,53

23,53

P пс(t)

Жыл мерзімдері үшін P пс(t) соңғы сомасының  нәтижелері бойынша жоғарыда көрсетілген шығындар есебімен қосалқы станцияның жиынтық жүктеме графигі тұрғызылады.

Жүктемелер ұзақтығы бойынша жылдық график  

Бұл график әр түрлі жүктемелермен бір жыл аралығында қондырғы жұмысының ұзақтығын көрсетеді. Ордината осі бойынша сәйкес масштабта жүктемені, ал абсцисса осі бойынша - 0-ден 8760 дейін жыл сағаттарын тұрғызады. Жүктемелерді графикте олардың Pmax нан - Pmin. дейін кему ретімен орналастырады.

Қыс пен жаз маусымдық жыл уақыттарының ұзақтығы сәйкесінше 200 және 165 күнді құрайды деп қабылданған.

Жүктемелер ұзақтығы бойынша жылдық графикті тұрғызу белгілі тәуліктік жүктеме графиктері негізінде жасалады- қысқы (200 күн) және жазғы (165 күн).

Жүктемелер ұзақтығы бойынша графикті қондырғының техника-экономикалық көрсеткіштерін, электрэнергия шығындарын есептегенде, бір жыл аралығындағы жабдықтардың пайдалануын бағалағанда және т.б. қолданады. 

Ұзақтығы бойынша жылдық график (қыс, жаз) жиынтық жүктеме графиктерінің проекциясы болып келеді.

 

2  Қондырғының техника-экономикалық көрсеткіштері

Активті жүктеме графигі қисығымен шектелген, аудан, қарастырылып жатқан жылда тұтынушыларға қосалқы станция шиналарынан жіберілген энергияға тең.

 мұндағы Pi –графиктің i-сатысының қуаты, Ti – сатының ұзақтығы.

Wп(қыс)= 652,3· 200=130460 МВт · сағ;

Wп(жаз)= 585,66· 165=96634 МВт · сағ;

Wп=227094 МВт · сағ.

Қарастырылып отырған период үшін қондырғының орташа жүктемесі тең:

 Pср=W п / T

мұндағы: T – қарастырылатын мерзімнің ұзақтығы, Wп – қарастырылған мерзім электрэнергиясы (жыл).

Pср=W п / T=227094 /8760=25,9 МВт.

Қондырғының жұмыс істеу графигінің біркелкі еместігі толтырылу коэффициентімен бағаланады.

Kзап=Wп / Pmax пс · T 

Pmax пс шығындар есебімен максималды мәні таңдалады.

Kзап(қыс)= Wп / Pmax пс · 8760=227094 /8760·33=0,78

kзап(жаз)= Wп / Pmax пс · 8760=227094/8760*29,7=0,87

Жүктеме графигінің толтырылу коэффициенті, кондырғының жүктемесі барлық уақытта максималды болған жағдайда, қарастырылып отырған мерзімдегі шинадан жіберілген электрэнергия көлемі қанша есе дәл осы уақытта қосалқы станция шиналарынан жіберілген электрэнергия көлемінен аз екенін көрсетеді. График біркелкі болған сайын kтол мәні бірге жақын болады.

Tmax = Wп /  Pmax  =   Pср · T /  Pmax пс = kзап · T  

Бұл шама, Wn электрэнергияның нақты көлемін қосалқы станция шиналарынан жіберу үшін, Т қарастырылған мерзімде (әдетте жыл) қанша сағат қондырғы тұрақты максималды жүктемемен жұмыс істеу керектігін көрсетеді.

Tзап(қыс)=Wп /  Pmax  пс=227094/33=6881 с.

Tзап(жаз)=Wп /  Pmax  пс=227094/29,7=7646 с.

Берілген қуат коэффициенттерін тригонометриялық функцияны қолдана отырып, косинустардан тангенстерге ауыстырамыз:

Сos φ=0,83    Машина жасау зауыты                              tg φ2=0,672

Сos φ=0,83    Түрлі-түсті металлургия кәсіпорыны      tg φ2=0,672

Сos φ=0,80     Қараметаллургия кәсіпорыны         tg φ2=0,75

Сos φ=0,79    Химия өнеркәсібі                                       tg φ4=0,77

Сos φ=0,83    Қағаз өнеркәсібі                                         tg φ5=0,672

Тұтынушылардың белгілі активті қуаттары бойынша максималды жүктеме сағаттары кезіндегі тұтынушылардың реактивті қуатын табамыз:

Q=P1(t) ·  tg φ1 +  P2(t) ·  tg φ2 +…+ P i (t) · tg φi

мұндағы P1(t), P2(t)-тәулік ішінде бес кәсіпорынмен қолданылатын, қуаттың максималды мәні, tg φ1, tg φ2 жоғарыда табылған.

∑Q=23,38(қыс)

∑Q=21,05(жаз)

tg φср.- қосалқы станция шиналарындағы қуаттың орта өлшенген коэффициенті.

tg φср.= ∑Q/ Pmax пс

Pmax пс-шығындарсыз ескеріледі.

tg φср. (қыс)= ∑Q/ Pmax пс=23,38/36,4=0,64

tg φср. (жаз)= ∑Q/ Pmax пс=21,05/32,97 =0,638

Қосалқы станцияның толық қуаты формула бойынша табылады:

S max(қыс)= Pmax пс  ·

S max(қыс)=33·=39,18 МВ·А;

S max(жаз)=29,7·=35,23 МВ·А.

  1.  Қосалқы станцияда трансформаторлар қуатын және санын таңдау

Қосалқы станцияларда орнатылатын, трансформаторлар саны, берілгеніне байланысты және тұтынушылар  құрамының есебімен екеуге тең қабылданады.

Трансформатордың алғашқы есептік қуатын шығарамыз. Ол формула бойынша анықталады:

Sн.расч. ≥ Smax / kав=41,2/1,4=29,57 МВ·А(қыс)

Апатты асқын жүктелу коэффициентін1,4 тең деп қабылдаймыз.

Алдын-ала  32 МВ·А қуатымен трансформаторды қабылдаймыз.

Белгілі әр сағаттың орта өлшенген коэффициентін толық қуатты табу үшін формула бойынша шығарамыз:

tg φс.в.(i) = P1 ·  tg φ1 +  P2 ·  tg φ2 +…/ Pi

Қалған орта өлшенген коэффициентін барлық қалған сағаттар үшін (24 с.) ұқсас есептеледі.

tg φс.в.(1) =0,692

tg φс.в.(2) =0,692

tg φс.в.(3) =0,692

tg φс.в.(4) =0,694

tg φс.в.(5) =0,698

tg φс.в.(6)= 0,684

tg φс.в.(7) =0,688

tg φс.в.(8) =0,688

tg φс.в.(9) =0,688

tg φс.в.(10) =0,689

tg φс.в.(11) =0,69

tg φс.в.(12) =0,688

tg φс.в.(13) =0,688

tg φс.в.(14) =0,6886

tg φс.в.(15) =0,689

tg φс.в.(16) =0,689

tg φс.в.(17) =0,689

tg φс.в.(18) =0,69

tg φс.в.(19) =0,687

tg φс.в.(20) =0,687

tg φс.в.(21) =0,687

tg φс.в.(22) =0,687

tg φс.в.(23) =0,693

tg φс.в.(24) =0,693

Әр белгілі сағат үшін жоғарыда табылған орта өлшенген коэффициенттердің есебімен толық қуатты формула бойынша шығарамыз:

S(t) = P(t)· 

Қалған толық қуаттар қалған барлық сағаттар үшін (24 с.) ұқсас шығарылады.

S1(t)= 21,77МВ·А;

S2(t)= 21,774МВ·А;

S3(t)= 21,774МВ·А;

S4(t)= 19,114МВ·А;

S5(t)= 15,49МВ·А;

S6(t)= 30,47МВ·А;

S7(t)= 35,98МВ·А;

S8(t)= 40,6089МВ·А;

S9(t)= 42,49МВ·А;

S10(t)= 40,69МВ·А;

S11(t)= 39,51МВ·А;

S12(t)= 41,88МВ·А;  S13(t)= 54,63МВ·А;

S14(t)= 54,03МВ·А;

S15(t)= 52,23МВ·А;

S16(t)= 51,01МВ·А;

S17(t)= 47,37МВ·А;

S18(t)= 39,514МВ·А;

S19(t)= 43,68МВ·А;

S20(t)= 37,612МВ·А;

S21(t)= 41,251МВ·А;

S22(t)= 39,436МВ·А;

S23(t)= 33,459МВ·А;

S24(t)= 26,767МВ·А;

4 Қосалқы станция жүктемесінің эквивалентті екі сатылы графигін тұрғызу

Трансформатордың рұқсат етілген жүйелі асқын жүктелуін есептеу үшін нақты графигі эквивалентті екі сатылыға түрлендіріледі.  Графикте, асқын жүктеме деп жылулық импульс аталады.

Графикті тұрғызу кезінде 3 жағдай қарастырылады:

1. 1 жылулық импульс. Бұл жағдайда ілгері келе жатқан оңсағаттық периодтың ұзақтығы асқын жүктеме периоды басталғанға дейін шегеріледі.

2. 2 жылулық импульс, үлкен импульс кіші импульстен кейін болады. Оңсағаттық периодтың ұзақтығы жылулық импульсі бойынша азырақ максимум жағына қалдырылады (аз max ескеріледі).

3. 2 жылулық импульс, кіші импульс үлкен импульстен кейін болады. оңсағаттық периодтың ұзақтығы дәл осындай жылулық импульсы бойынша азырақ максимум жағына қалдырылады.

Жүктеме графигін талдай отырып келесі тұжырым жасауға болады, 2 жағдайы орын алғанын көреміз.

К1 және К2 коэффициенттерін формуламен анықтаймыз:

Трансформатор қуаты бойынша 1-22 кестесінен vохл.=200С салқындататын ортаның эквивалентті температурасындағы сызба нөмірін таңдаймыз. Көбірек  жылулық импульсының асқын жүктелу жүктемесінің уақыты 2 сағатты құрайды. Абцисса осінде К1=1,05 мәнің белгілейміз, желі графигіне 2 сағатты проециялаймыз және К2 доп.=1,1  аламыз. Асқын жүктеме режимінде трансформатор жұмысы шартынан К2≤ К2 доп. (1,1≤1,5) шарты орындалуы керек. Бұл шарт орындалады, олай болса, біз осы 32 МВ·А қуатты трансформаторды қабылдай аламыз.

5 ТК және ЖК желі сымдарының қимасы мен маркасын таңдау (жүктеменің рұқсат етілген тогы бойынша қиманы тексеру)

ТК және ЖК желі сымдарының қимасы мен маркасын таңдау үшін келесі параметлерді есептеу керек:

Ток күшінің максималды мәні формуламен анықталады:

Максималды қуат:

Smax.=54.228 МВ·А

Өткізгіштің экономикалық қимасы формуламен шығарылады:

jэк. – токтың экономикалық тығыздығы, Tmax =7207с. (қыс) шартты максималды жүктеме ұзақтығынан таңдалады, Орта Азияда, Қазақстанда, Орталық Сібірде қолданылатын алюминьді және болатты алюминьді сымдар үшін  jэк. =1,3 А/мм2. [1]

Конструктивті ойлармен АС-185/24 қималы сымдармен үш желі қабылдаймыз

Номиналды қимасы, мм2 (алюминий/болат)-185/24

r0=0,157 Ом/км 20 0С кезінде тұрақты токқа кедергісі

x0=0,402 Ом/км индуктивті кедергі

Бөлме сыртында рұқсат етілген токтык жүктеме Iдоп.=510 А

6 ҚТ токтарын есептеу

6.1 Трансформатордың және желінің кедергісін есептеу

Таңдалған трансформатор:

ТРДЦН-40000/35

ҚТ шығындары Pк.з. =170 кВт; 

Бос жүріс шығындары Pх.х.=36 кВт; 

ҚТ кернеуі Uк. =11,5 %;

Номиналды қуат Sн.=40 МВ·А;

ЖК орамасының кернеуі,Uвн.=35 кВ;

ТКорамасының кернеуі,Uкн.=10,5 кВ.

Трансформатордың активті кедергісі формуламен шығарылады:

RТ =    

Жоғарғы кернеу жағы:

Төмен кернеу жағы:

Трансформатордың  индуктивті кедергісі формуламен шығарылады:

XТ =   

Жоғарғы кернеу жағы:

Төмен кернеу жағы:

Қосалқы станцияда төмен кернеулі тарамдалған орамаларымен трансформатор қолданылған жағдайда кедергісінің корректировкасын 74  бетте жазылған әдістеме бойынша жасайды.

6.2 Желінің параметрлерін және  қысқа тұйықталу токтарын есептеу

Жүйе шиналарындағы қысқа тұйықталудың қуаты Sк.з.=1000 МВ·А;

ЖК орамасының кернеуі Uвн. =35 кВ;

ТК орамасының кернеуі, Uнн. =10,5 кВ.

6.2.1 суреті-желінің орынбасу сұлбасы

Энергожүйенің индуктивті кедергісі формуламен анықталады:

Xк =  

Жоғарғы кернеу жағы:

Төмен кернеу жағы:

Желінің активті кедергісі:

Rл= R0·L=0,157·50=7,85 Ом

Желінің реактивті кедергісі:

Хл= х0·L=0,402·50=20,1Ом

Мұндағы L-желі ұзындығы 50 км тең.

К1 нүктесінде желінің жалпы  кедергісін шығарамыз:

Жоғарғы кернеу жақтағы қысқа тұйықталудың үшфазалы тогы:

                                                                   Төмен кернеу жағы  

К2 нүктесіне активті және реактивті кедергі келтіреміз.

К2 нүктесінде желінің жалпы  кедергісін шығарамыз:ш

Мұндағы L-желі ұзындығы 50 тең.

К2 нүктесінде желінің жалпы  кедергісін шығарамыз:

Та – қысқа тұйықталу тогының апериодикалық құраушысының сөну уақытына тұрақтысы, келесі формула арқылы анықталады:

,

w=2·π·f=2·3,14·50=314

Жоғарғы кернеу жағы:

R∑1= Rл=7,85 Ом

Х∑1= Хл+ Хс1=20,1+1.225=21,325Ом

Төмен кернеу жағы:

R∑2= R*л+ Rт2 =0,706+0,0117=0,717 Ом

Х∑2= Х*л+ Хс2+ Хт2=1,8+0,11+0,317=2,27 Ом

Қысқа тұйықталу тогының апериодикалық құраушысының сөну уақыты тұрақтысына тәуелді, екпінді коэффициентті формула бойынша табамыз:

Жоғарғы кернеу жағына:

Төмен кернеу жағына:

Екпінді ток, екпінді коэффициентті ескеріп, мына формула арқылы анықталады:

 

Жоғарғы кернеу жағы үшін:

Төмен кернеу жағы үшін:

7 Қосалқы станция аппаратурасын және шинасын тексеру, таңдау

Кажет жабдықтарды таңдау қабылданған электр жалғанымдар сұлбасы негізінде жасалады. ТК және ЖК жақтарына электржабдықтарды таңдамастан бұрын, жұмыс токтарын есептеп алу қажет, соларға сүйене отырып қосалқы станция аппаратурасы таңдалатын болады. Жұмыс токтары формуламен шығарылады:

Жоғарғы кернеу жағы үшін:

Төмен кернеу жағы үшін:

Төмен кернеу жағындағы жұмыс тогы 3.134  кА құрайды.

7.1 Ажыратқыштар мен айырғыштарды таңдау

Ажыратқыштар мен айырғыштарды таңдағанда біз сүйенетін, негізгі параметрлер:

Uн.- номиналды кернеу;

Ip- номиналды (жұмыс) тогы;

iy- екпінді (шектік өтпелі) ток;

BK- термиялық төзімділік;

Iн.откл.-ажыратудың номиналды тогы, ажыратқыштар үшін ғана шығарылады.

Айырғыштарды таңдау 

Жоғарғы кернеу жағы үшін:

K1 1 нүктесіндегі айырғыш (орынбасу сұлбасын қараңдар). Кірме желілерінің біреуін қарастырамыз, онда:

Жоғарғы кернеу жағы үшін:

Жұмыс тогы тең болады:

Түрі: РНД- 35/630, tт=4 с.

7.1 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

35

35

Ір, А

901.7

630

іу, кА

1.69

64

Вк, кА2·с

10,9

1600

I(3)к.з.-ҚТ үшфазалы тогы, tт= термиялық төзімділіктің ең көп тогының өту уақыты.

Каталогтык мәліметтер үшін:

Iт.с.-термиялық төзімділік тогы, tт=термиялық төзімділіктің ең көп тогының өту уақыты.

Жоғары кернеу жағы үшін     РНДЗ-35/2000 4с

К1 нүктесіндегі айырғыш

7.2 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

35

35

Ір, А

902

2000

іу, кА

12.418

64

Вк, кА2·с

28.5

3970

      Төмен кернеу жағы үшін:

K1 нүктесіндегі айырғыш (орынбасу сұлбасын қараңдар).

Түрі: РВРЗ-1-III-10/2500, tт=4 с.

Осы айырғыштың түрі секционды ұяшықта және кірме ұяшығында орналастыру үшін арналған.

7.3 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

3156

2500

іу, кА

5.5

                125

Вк, кА2·с

170

8100

Тұтынушыларды қоректендіретін, төмен кернеу жағына айырғыштарды таңдау үшін, тұтынушылардың желі санын, төмен кернеу желісінің кернеуін, кәсіпорынның максималды қуатын есепке алып, жұмыс токтарын формуламен шығару қажет:

мұндағы Smax.-кәсіпорындармен тұтынылатын, максималдыв қуат, МВт; U2- төмен кернеу жағының кернеуі, 10кВ; n-әр кәсіпорынды қоректендіретін, желі саны.

I1, I2, I3, I4, I5 - әр тұтынушының бір желісіндегі ток күші, сәйкесінше,елді мекен, қараметаллургия кәсіпорыны, көмір алу, тоқыма өнеркәсібінің кәсіпорыны, химия өнеркәсіпорыны, кең байыту фабрикасы үшін.

       

       

Машина жасау зауты

Түрі: РВЗ-10/400I, жетек түрі: ПР-11, tт=4 с.

7.4 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

57,7

400

іу, кА

5.5

50

Вк, кА2·с

170

1024

       Түрлі-түсті металлургия кәсіпорыны.

Түрі: РВЗ-10/400I, жетек түрі: ПР-11, tт=4 с.

7.5 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

115

400

іу, кА

5.5

50

Вк, кА2·с

170

1024

      Қараметаллургия кәсіпорыны.

Түрі: РВЗ-10/400I, жетек түрі: ПР-11, tт=4 с.

7.6 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

154

400

іу, кА

5.5

50

Вк, кА2·с

170

1024

Химия өнеркәсібі.

Түрі: РВЗ-10/400I, жетек түрі: ПР-1, tт=4 с.

7.7 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

173

400

іу, кА

5.5

50

Вк, кА2·с

170

1024

Қағаз өнеркәсібі.

Түрі: РВЗ-10/400I, жетек түрі: ПР-11, tт=4 с.

7.8 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

144

400

іу, кА

5.5

50

Вк, кА2·с

170

1024

Тұтынушылардың барлық желілері үшін жұмыс токтарының интервалы 29-173 А құрағандықтан, барлық кәсіпорындар үшін түрі бір РВЗ-10/400I айырғышын қабылдауға болады. 

Ажыратқыштарды таңдау.

Жоғарғы кернеу жағы үшін.

Түрі: ВВС(құрғақ)-35, tт=3 с.

       7.9 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

35

35

Ір, А

902

1250

іу, кА

5.5

63

Вк, кА2·с

126,7

1875

Iн.откл., кА

1,65

25

Төмен кернеу жағы үшін. Түрі: ВВЭ-10Б-31,5  tт=3 с.

Осы ажыратқыштың түрі секционды ұяшықта және кірме ұяшығында орналастыру үшін арналған.

7.10 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

2379

3150

іу, кА

12,4

80

Вк, кА2·с

126,7

2976,75

Iн.откл., кА

2

31,5

Түрі: ВВЭ-10-20, tт=3 с.

Машина жасау зауыты.

7.11 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

29

630

іу, кА

12,4

51

Вк, кА2·с

126,7

1200

Iн.откл., кА

2

20

Түрлі-түсті металлургия кәсіпорны.

Түрі: ВВЭ-10-20, tт=3 с.

7.12 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

115

630

іу, кА

12,4

51

Вк, кА2·с

126,7

1200

Iн.откл., кА

2

20

Қараметаллургия кәсіпорны.

Түрі: ВВЭ-10-20, tт=3 с.

7.13 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

154

630

іу, кА

12,4

51

Вк, кА2·с

126,7

1200

Iн.откл., кА

2

20

Химия өнеркәсібі.

Түрі: ВВЭ-10-20, tт=3 с.

7.14 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

173

630

іу, кА

12,4

51

Вк, кА2·с

126,7

1200

Iн.откл., кА

2

20

Қағаз өнеркәсібі.

Түрі: ВВЭ-10-20, tт=3 с.

7.15 кестесі

Есептік мәліметтері

Каталогтык мәліметтері

Uн, кВ

10

10

Ір, А

144

630

іу, кА

12,4

51

Вк, кА2·с

126,7

1200

Iн.откл., кА

2

20

Тұтынушылардың барлық желілері үшін жұмыс токтарының интервалы 29-173 А құрағандықтан, барлық кәсіпорындар үшін түрі бір ВВЭ-10-20 ажыратқышын қабылдауға болады.

7.2 Асқын кернеу шектеуіштерін таңдау

Асқын кернеу шектеуіштерін таңдау АКШ қолданылу ортасы бойынша анықталады.

Жоғарғы кернеу жағы үшін.

ОПН-У/TEL кернеуі 27 кВ-тан 220 кВ дейін әуе электр желілерінің коммутациялық және найзағайдан болатын асқын кернеулерден қорғау үшін арналған. Орнату тәсілі «фаза-жер» (-60...+400С). Осы жағдайда бізге кернеу классы 35 кВ, ОПН-У/TEL қажет.

Төмен кернеу жағы үшін.

ОПН-РС/TEL 6-10 кВ әуе электр желілерін найзағайдан болатын асқын кернеулерден қорғау үшін арналған. Орнату тәсілі «фаза-жер». Бұрын РВО түрінің вентильді разрядтауыштарының қолданылуы қарастырылған болса, желінің барлық нүктелерінде  пайдаланылады.

7.3 Шинаны таңдау

Жоғарғы кернеу жағына шина таңдау

Жоғарғы кернеу жағының шинасы иілгіш түрде орындалады. Ол тәждеу және термиялық төзімділік шарты бойынша тексеріледі.

Термиялық төзімділікке өткізгішті тексеру

Өткізгіштің термиялық төзімділігінің критериясы қысқа тұйықталу токтарымен оның рұқсат етілген қызу температурасы болып келеді. Сондықтан өткізгіш немесе аппарат температурасы ҚТ процесінде рұқсат етілген шамалардан аспайтын болса, термиялық төзімді деп есептеген жөн.

3.12 кестесінде әр түрлі өткізгіштердің рұқсат етілген қызу температураларының мәндері келтірілген. Олар жалаңаш өткізгіштер үшін металдың механикалық беріктігін сақтау ойларынан анықталған. Болатты алюминді сымдардың алюминьді бөлігі үшін vк.доп.=2000С.

vн.анықталуын келесі қатынастың қолданылуымен жасайды:

 0С

ҚТ басталу сәтінде өткізгіштің жылулық күйін сипаттайтын, fн. шамасын, vн. жұмыс режиміндегі өткізгіштің белгілі температурасы бойынша 3.45 суретіндегі  қисық бойынша анықтауға болады.

fн.=56 0С

Бұл теңдік ҚТ соңындағы vк. өткізгіштің температурасын анықтау үшін негізгі болып келеді.

k=1,054 мм 4·0С/(А·с)·10-10 өткізгіштің тиімді жылусыйымдылығын және салыстырмалы кедергісін ескеретін, коэффициент 3.13 кестесі.

Вк-өткізгіште қысқа тұйықталу тогымен бөлінетін жылу көлеміне пропорционалды, қысқа тұйықталу тогының жылулық импульсы

кА2·с

Егер fн.-ға, зерттеліп жатқан өткізгіштің q қимасы мен k коэффициенті қысқа тұйықталу токтарының белгілі мәндері бойынша анықталатын, k·Bк/q2 шамасын қоссақ, онда fк мәнін аламыз.

0С

Қисық бойынша  fк пайдаланып, vк ҚТ режимінде өткізгіш температурасының ақырғы мәнін анықтаймыз. Егер vк vк.доп, онда өткізгіш термиялық төзімді.

vк=1010С ≤ vк.доп=200 0С

АС-185/24 сымы термиялық төзімділік шарты бойынша өтеді.

Төмен кернеу жағына шина таңдау

Төмен кернеу жағына шина қатты түрде орындалады. Ол термиялық және динамикалық төзімділік шарты бойынша тексеріледі.

Өткізгішті термиялық төзімділікке тексеру.

Төмен кернеу жағында ағатын, жұмыс тогы, анықталады

Токтың экономикалық тығыздығы бұрынғы түрінде қалды

Jэк=1,3 А/мм2

мм2

Алдын-ала рұқсат етілген ток бойынша тік бұрышты қимасымен алюминьді сырланған шиналарды таңдаймыз, онда шарт орындалады

Imax2=915,96 А≤ Iк.доп=1650 А

Таңдалған шинаның қимасы 95×8 және қима 760 мм2 құрайды. Шинаны термиялық төзімділікке тексереміз. Төмен кернеу жағындағы шинаның термиялық төзімділікке есептеулері жоғары кернеу жағында қолданылған формулалармен жасалады.  

vн.анықталуын келесі қатынастың қолданылуымен жасайды:

 0С

fн.=44 0С

кА2·с

 0С

vк=540С ≤ vк.доп=200 0С

760 мм2 тік бұрышты қимасымен алюминьді бірполюсті сырланған шиналар термиялық төзімділік шарты бойынша өтеді.

Динамикалық төзімділікке бірполюсті шиналарды есептеу

Үшфазалы ҚТ кезінде ең көп салыстырмалы күш салу анықталады:

мұндағы а – 26 см тең фазалар арасындағы қашықтық; i(3)y2 – үшфазалы қысқа тұйықталудың екпінді тогы.

Ең көп динамикалық күш салулар ҚТ үшфазалы тогында пайда болады, сондықтан есептеулерде үшфазалы ҚТ екпінді тогы ескеріледі.

Біркелкі таратылған f(3) күші иетін сәтті жасайды, Н/м (шина тіректерде еркін жататын, көпөткінді бөрене ретінде қарастырылады),

Н·м

мұндағы l –шиналық құралым мен тіректік оқшаулағыштар арасындағы өткіннің ұзындығы, м.

Иетін сәт әсерінен пайда болатын, шина материалындағы кернеу, МПа,

мұндағы W – күш салу әрекетіне перпендикулярлы, осіне байланысты шина кедергісінің сәті, формуламен анықталады

МПа

Шиналар динамикалық төзімді, егер

σрасч=0,003МПа≤ σдоп=40МПа

Тап осы қиманың шиналық құралымы динамикалық төзімділік шарты бойынша өтеді.

7.4 Ток трансформаторларын таңдау

Ток трансформаторына қосылатын аспаптар.

7.4.1 кестесі

Аспап

Түрі

Фаза жүктемесі, В·А

А

С

Амперметр

Э-335

0,5

0,5

Ваттметр

Д-335

0,5

0,5

Варметр

Д-335

0,5

0,5

Активті энергияның санаушысы

И-680

2,5

2,5

Индуктивті энергияның санаушысы

И-673

2,5

2,5

Барлығы

6,5

6,5

ЖК жағына ток трансформаторы.

Екінші реттік жүктеме шарты бойынша ток трансформаторын таңдаймыз.

Z2≤Z2ном,

мұндағы Z2-ток трансформаторының екінші реттік жүктемесі, Z2ном-таңдалған дәлдік классында ток трансформаторының рұқсат етілген номиналды жүктемесі.

Ток тізбектерінің индуктивті кедергісі үлкен емес, сондықтан Z2≈r2. Екінші реттік жүктеме аспаптардың, жалғайтын сымдардың және түйіспелердің айнымалы кедергілерінен тұрады:

r2= rпр+ rприб+ rк

ЖК жағындағы ТТ

ТФЗМ 35-У1, S2ном30 В·А, tт=3с.

7.4.2 кестесі

Есептік мәліметтер

Каталогтык мәліметтер

Uуст =35 кВ

Uном =35 кВ

Imax=902 А

Iном=1500 А

iy=16,9 кА

iy=106 кА

Bк=28,5 кА2·с

Bк=5043 кА2·с

 

Аспаптардың кедергісі келесі қатынаспен анықталады:

Ом

мұндағы Sприб-аспаптармен тұтынылатын, қуат; I2-аспаптың екінші реттік номиналды тогы.

Екі-үш аспаптарда түйіспелердің кедергісі 0,05 Ом болып қабылданады және 0,1 Ом аспаптар саны көбірек болғанда. Жалғайтын сымдардың кедергісі олардың ұзындығына және қимасына байланысты болады.  Ток трансформаторы таңдалған дәлдік классында жұмыс істеу үшін, келесі шартты ұстау керек

r2= rпр+ rприб+ rк≤ Z2ном

Таңдалған дәлдік классындағы ток трансформаторының рұқсат етілген номиналды жүктемесі

Сымдардың рұқсат етілген кедергісі

r пр = Z2ном - r приб - r к = 1,2 – 0,26 – 0,1 = 0,84 Ом

Сымның рұқсат етілген қимасы

 

     Жалғайтын сымдар ретінде қорғасынды, резіңкелі, полихлорвинилді немесе арнайы жылуға төзімді сыртымен қағазды, резінкелі, полихлорвинилді немесе полиэтиленді оқшаулауымен көпталсымды бақыламалық кабельдерді пайдаланады. Осыдан кері операцияны орындаймыз және сымның кедергісін табамыз:

Екінші қайтара есептік жүктеме:

r2= rпр+ rприб+ rк=0,53+0,26+0,1=0,89 Ом

Екінші реттік жүктеме бойынша шарт орындалады

Z2=0,89≤Z2ном=1,2 Ом

ТҚ жағындағы ТТ

Бұл есептеу КТҚ кірме ұяшықтары үшін арналған, таңдалған ток трансформаторы үшін жасалады.

7.4.3 кестесі-Ток трансформаторына қосылатын, аспаптар.

Аспап

Түрі

Фаза жүктемесі, В·А

А

С

Амперметр

Э-335

0,5

0,5

Ваттметр

Д-335

0,5

0,5

Варметр

Д-335

0,5

0,5

Активті энергияның санаушысы

И-680

2,5

2,5

Индуктивті энергияның санаушысы

И-673

2,5

2,5

Барлығы

6,5

6,5

      ТШЛ 10-У3, S2ном 20 В·А, tТ = 3 с.

7.4.4 кестесі

Есептік мәліметтер

Каталогтык мәліметтер

Uуст =10 кВ

Uном =10 кВ

Imax=3156 А

Iном=3000 А

iy=12,4 кА

iy=81 кА

Bк= 170 кА2·с

Bк=2979,75 кА2·с

Аспаптардың кедергісі келесі қатынаспен анықталады:

Ом

Таңдалған дәлдік классындағы ток трансформаторының рұқсат етілген номиналды жүктемесі

rк=0,1 Ом, өйткені қабылданған аспаптардың саны -5.

Сымдардың рұқсат етілген кедергісі

r пр = Z2ном - r приб - r к = 0,8 – 0,26 – 0,1 = 0,44 Ом

Ток трансформаторынан аспаптарға дейін жалғайтын сымдардың ұзындығын 10 кВ желінің әр түрлі жалғанымдары үшін қабылдауға болады, тұтынушыларға-6 м.  , ток трансформаторларының жалғанымдар сұлбасымен байланысты, есептік ұзындық, тап осы жағдайда-толық емес жұлдызға қосу.

 

Сымның рұқсат етілген қимасы:

 

4 мм2 қимасымен бақыламалық кабельді қабылдаймыз. Осыдан кері операцияны орындаймыз және сымның кедергісін табамыз:

Екінші реттік есептік жүктеме:

r2= rпр+ rприб+ rк=0,0735+0,26+0,1=0,4335 Ом

Екінші реттік жүктеме бойынша шарт орындалады

Z2=0,4335≤Z2ном=0,8 Ом

                     Ток трансформаторына қосылатын, аспаптар.

7.4.5 кестесі-Ток трансформаторына қосылатын, аспаптар.

Аспап

Түрі

Фаза жүктемесі, В·А

А

С

Амперметр

Э-335

0,5

0,5

Активті энергияның санаушысы

И-680

2,5

2,5

Барлығы

3

3

Елді мекен.

ТЛМ 10-У3, S2ном 10 В·А, tТ = 3 с.

7.4.6 кестесі

Есептік мәліметтер

Каталогтык мәліметтер

Uуст =10 кВ

Uном =10 кВ

Imax=3156А

Iном=200 А

iy=12,4 кА

iy=35,2 кА

Bк=170 кА2·с

Bк=3969 кА2·с

Аспаптардың кедергісі келесі қатынаспен анықталады:

Ом

Таңдалған дәлдік классындағы ток трансформаторының рұқсат етілген номиналды жүктемесі

rк=0,05 Ом, өйткені қабылданған аспаптардың саны -2.

Сымдардың рұқсат етілген кедергісі

r пр = Z2ном - r приб - r к = 0,4– 0,12 – 0,05 = 0,23 Ом

Ток трансформаторынан аспаптарға дейін жалғайтын сымдардың ұзындығын 10 кВ желінің әр түрлі жалғанымдары үшін қабылдауға болады, тұтынушыларға-6 м.  , ток трансформаторларының жалғанымдар сұлбасымен байланысты, есептік ұзындық, тап осы жағдайда-толық емес жұлдызға қосу.

Сымның рұқсат етілген қимасы

 

Осыдан кері операцияны орындаймыз және сымның кедергісін табамыз:

Екінші реттік есептік жүктеме:

r2= rпр+ rприб+ rк=0,0735+0,12+0,05=0,2435 Ом

Екінші реттік жүктеме бойынша шарт орындалады

Z2=0,2435≤Z2ном=0,4 Ом

7.5. Кернеу трансформаторларын таңдау

Тап осы жағдайда екінші реттік жүктеме шарты бойынша кернеу трансформаторларын таңдаймыз.

S ≤ S2ном,

мұндағы S-таңдалған дәлдік классындағы номиналды қуат; S2ном-кернеу трансформаторына жалғанған, реле мен барлық өлшеуіш аспаптарының жүктемесі, В·А.

Аспаптар жүктемесінің есептеулерін оңайлату үшін фаза бойынша бөлмесек те болады

Есептеулерді жеңілдету үшін алюминді талсымдар үшін механикалық төзімділік шарты бойынша сымдардың қимасын 2,5 мм2 деп қабылдаймыз.

                          ЖК жағына кернеу трансформаторы

Кернеу трансформаторларының екінші реттік жүктемесі.

7.5.1 кестесі- Кернеу трансформаторларының екінші реттік жүктемесі

Аспап

Түрі

Ораманың

S, В·А

Орама саны

cosφ

sinφ

Аспаптар  саны

Жалпы тұтынылатын қуат

Р, Вт

Q, вар

Вольтметр

Э-335

2

1

1

0

1

2

-

Ваттметр

Д-335

1,5

2

1

0

1

3

-

Варметр

Д-335

1,5

2

1

0

1

3

-

Активті энергияның санаушысы

И-680

2

2

0,38

0,925

1

4

9,7

Индуктивті энергияның санаушысы

И-673

3

2

0,38

0,925

1

6

14,5

Жиілік санаушысы

Э-352

3

1

1

0

1

3

-

Барлығы

21

24,2

Кернеу трансформаторының екінші реттік жүктемесі:

 

Санауыштарды жалғау үшін қажет болатын, таңдалған ЗНОЛ-35 трансформаторының 0,5 дәлдік классында 150 В·А номиналды қуаты бар. Осылайша,  S=32,041 В·А≤S2ном=150 В·А, трансформатор таңдалған дәлдік классында жұмыс істейтін болады.

ТК жағына кернеу трансформаторы

ТК жағында бақылау және есепке алу аспаптарының түрі мен саны осыған ұқсас жоғары болады. Сондықтан кернеу трансформаторының екінші реттік жүктемесі тап осылай 32,041 В·А құрайды. 0,5 дәлдік классында, 120 В·А номиналды қуатымен, НТМИ-10-66 трансформаторын таңдаймыз. Сәйкесінше, S=54,6 В·А≤S2ном=120 В·А, трансформатор таңдалған дәлдік классында жұмыс істейтін болады.

7.6 Өз қажеттіліктері трансформаторын таңдау

Өз қажеттіліктері трансформаторы максималды қуаттың 5%  таңдалады. Тап осы жағдайда 54,6 МВ·А.

 МВ·А

 

6300 кВ·А қуатымен, ТМ-6300/35 трансформаторын қабылдаймыз.

Қорытынды

Менің нұсқам бойынша берілген 35/10 кВ соңғы екітізбекті қосалқы станцияның сол қосалқы станцияға келетін тұтынушыларды негізге ала отырып, осы курстық жобаны жасадым. Жобаны жасау барысы:

   1. Берілген тұтынушылар  жүктемесінің тәуліктік, тұтынушылар жүктемесінің жиынтық  және жүктемелердің жылдық графиктері арқылы  қосалқы станцияның максимал және жалпы жүктемелерін есептеп табу.

  2. Қосалқы станцияның максимал және жалпы жүктемелерін есептегеннен кейін, трансформаторлар санын және қуатын таңдау.

  3. Қосалқы станция жүктемесінің эквивалентті екі сатылы графигін тұрғызу арқылы  трансформаторлардың асқын жүктеме қабілеттілігіне тексеру.       

  4. Жоғарғы және төменгі кернеулі желілер сымдарының маркасын және қимасын таңдау.

  5. Қысқа тұйықталу токтарын, трансформатордың және желі кедергісін есептеу.

  6. Қосалқы станция аппаратурасын және шинасын тексеру,таңдау

   Курстық жұмысты жасау барысында: 2хТРДНС-40000/35 трансформаторлары таңдалды, олардың технико-экономикалық көрсеткіштері есептелді. Трансформаторлық станцияға керекті коммутациялық аппараттар таңдалды: РНД-35/630, РНД3-35/2000, РВР3-1-10/2500,  РВ3-10/400I айырғыштары, ВВС-35, ВВЭ-10Б-31,5, ВВЭ-10-20 ажыратқыштары. Ток және кернеу трансформаторлары таңдалды.

 Осы курстық жұмысты жасау барысында жасалған есептеулерді негізге ала отырып және сол есептеулердің негізінде жасалған графиктер мен электрлік сұлбалар дұрыс жасалады деген қорытындыға келдім

  

Қолданылған әдебиеттер тізімі

1 Правила устройства электроустановок РК. Министерство энергетики и минеральных ресурсов РК, 2004

2 РД 153-34.0-20.527-98. Руководящие указания по расчету токов короткого замыкания и выбору электрооборудования/ под ред. Б.Н.Неклепаева.-М.: Изд-во НЦ ЭНАС, 2001

3 Конюхова Е.А. Электроснабжение объектов.-М.: Изд-во «Мастерство», 2001.

4 Рожкова Л.Д., Козулин В.С. Электрооборудование станций и подстанций.-М.: Энергоатомиздат, 1987

5 Ульянов С.А. Электромагнитные переходные процессы в электрических   системах.-М.: Энергия, 1972

6 Лисовский Г.С., Хейфиц М.Э. Главные схемы и электротехническое оборудование подстанций 35-750.-М.: Энергия, 1977

7 Справочник по проектированию электроснабжения/под ред. Ю.Г. Барыбина,  Л.Е. Федорова, М.Г. Зименкова, А.Г. Смирнова.-М.: Энергоатомиздат, 1990

8 Неклепаев Б.Н. Электрические станции.-М.: Энергия,1976

9 Электрическая часть электростанций и подстанций/ справочные материалы под ред. Б.Н. Неклепаева.-М.: Энергия, 1978

10 Мельников Н.А. Электрические  сети и системы.-М.: Энергия, 1975

11 Справочник по электрическим установкам высокого напряжения/под ред. И.А.Баумштейна и М.В.Хомякова.-М.: Энергоиздат, 1981

12 Вакуумная коммутационная аппаратура. ФГУП «НПП Контакт», Россия  г. Саратов, 2005

13 Высоковольтное оборудование. Карпинский электромашиносторительный  завод, Россия г. Карпинск, 2005

14 Вакуумные выключатели ВВ/ТЕL, ОПН/TEL. Таврида Электрик, Россия г.Москва, 2005

15 3AQ2 High Voltage Circuit Breaker . Siemens, Р.О. Box 32 20 D-91050 Erlangen. 2005

16 Gas-Insulated Switchgear from 72.5 to 800 kV. Box 32 20 D-91050 Erlangen.2005

17 Техническая документация ЗАО ПФ «КТП-Урал», ISO 9001:2000, Россия, Екатеринбург, 2005

PAGE   \* MERGEFORMAT2




1. Подбор подшипников качения
2. синдрома- Основное звено активация внутреннего и внешнего тромбопластинообразования; Стадии- I cт
3. Правілы беларускай арфаграфіі і пунктуацыі
4. реферату- Політична економія в Англії у ХІХ стРозділ- Історія економічних вчень Політична економія в Англії
5. Реферат- Механизм политической власти
6. Система менеджмента качества ТОО Дормаш
7. тема розселення як наслідок територіального поділу праці
8.  Общая характеристика отрасли гражданского права
9. Земельный рынок
10. Модель экономического развития Азербайджана
11. .В. Харитонова ВОЗНИКНОВЕНИЕ И РАСПРОСТРАНЕНИЕ ХРИСТИАНСТВА Курсовая работа по истории культуры.
12. рефератов У порога невидимой Вселенной
13. Обязанности работодателя и работников в области охраны труда
14. Тульский государственный университет Кафедра Уголовного права процесса и криминалистики
15. Открытие и ведение линий краткосрочного кредитования хозяйствующих субъекто
16. контрольная работа по литературному чтению в 3 кл
17. Исследование особенностей для реализации физического воспитания
18. 1АСЕПТИКА это комплекс профилактических хирургических мероприятий направленных на предупреждение попадан
19. тема финансового регулирования деятельности зарубежных инвесторов
20. 21 ноября 2013г. УТВЕРЖДАЮ Ректор университета Ю