Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
! Эпидемиологиялық қадағалау анықтамасы:
* жұқпалы аурулармен сырқаттылықты азайтуға бағытталған алдын алу және эпидемияға қарсы шаралар кешені
* + ақпараттық жүйе – халық денсаулығын жұқпалы аурулардан қорғау бойынша оңтайлы басқару шешімдерін қабылдауға қажетті деректерді үздіксіз жинау, зерделеу, қорыту, түсіндіру және таратуды қамтамасыз етеді
*+ алдын алу және эпидемияға қарсы шаралар (ЭҚШ) тиімділігін арттыру мақсатымен эпидемиялық процесті үздіксіз динамикалық бақылау (аңду)
* эпидемияға қарсы шараларды жүргізу мен ұйымдастырудың қазіргі кездегі нысандары
* адамдар мен жұқпалар ауруларын жұқпалы не жұқпалы емес топтарына блу
! Эпидемиологиялық қадағалауға келесі кіші жүйелер кіреді:
*+ ақпараттық
* + аналитикалық
*+ ақпарат тарату
* эпидемияға қарсы шараларды практикалық іске асыру
* инфекция резервуары болуына қарапайым кемргіштерді жою
! Эпидқадағалау нәтижелерін мыналар үшін пайдалануға болады:
*+ басқару шешімдерін қабылдау
*+ эпидемияға қарсы іс-әрекеттерді жоспарлау
* + эпидемиологиялық деректер базасын құру
*+ қауіп факторлары туралы болжамдар жасау
* тек мектеп оқушыларын сауықтыру үшін
! Эпидқадағалаудың әдістемелік негізі:
*эпидемиялық ошақтарды тексеру
* эпидемиялық бұрқетпелерді тергеп-тексеру
* сырқаттылықты өлшеу
*+ эпидемиологиялық зерттеулер жүргізу
* гидромелиоративтік шараларды жүргізу
! Эпидемиологиялық зерттеуге жатады:
*+ эпидемиялық бұрқетпелерді тексеру
*+ «оқиға-бақылау» типті зерттеу
*+ рандоминизацияланған клиникалық ашық зерттеу
* + аналитикалық когорттық зерттеу
* мектеп оқушыларының орта салмағын анықтау
! Эпидемиологиялық зерттеудің негізгі кезеңдері:
*+ дайындық
* жоспарлау және ЭҚШ-ды жүргізу
*+ ақпарат жинау, оны біріншілік өңдеу
*+ алынған деректерді статистикалық, логикалық талдау және қорытындылар жасау
* жеке шаруалардың экономикалық жадайын анықтау
! Эпидемиологиялық зерттеудің дайындық кезеңіне кіреді:
*+ жұмыстық болжам жасау
* + зерттеу бағдарламасын жасау
*+ мәселе өзектілігін негіздеу
*+ зерттеу жоспарын құрастыру
* крші елдерде балалар арасындағы жалпы сырқаттылық жадай
! Сынамалық (пилоттық) эпидзерттеу мүмкіндік береді:
* жұмыстық болжам жасауға
* зерттеу бағдарламасын құрастыруға
* + мақсат пен жұмыстық болжамды дәл анықтауға
*+ персонал дайындығын бағалауға
* аладғы зерттеуге жататын адамдар тізімін жасауға мүмкіндік береді
! Эпидемиялық процестің қорытынды анықтамасы:
* адамдар спецификалық инфекциялық жағдайларының (науқастар, тасымалдаушылар) бірінен соң бірі келетін тізбегі
* бірі екіншісінен шығатын өзара байланысты эпидемиялық ошақтар қатары
* қоздырғыш пен адам организмі өзара әсерлесу процесі, ол аурумен не тасымалдаушылықпен көрінеді
*+ қоғамда жұқпалы аурулар шығуы мен таралуы процесі
* қоянтектестілер арасында сальмонеллезбен бактерия тасмалдаушылық деңгейді
! Берілу механизмі - бұл:
*+ паразитке табиғатта биологиялық түр ретінде сақталуын қамтамасыз ететін спецификалық жеке иелерін ауыстыру үшін эволюция барысында қалыптасқан қоздырғыштың орын ауыстыру тәсілі
* қоздырғыштың бір организмнен екіншісіне берілу факторлары арқылы тасымалдануы
* қозыдрғыштың зарарланған организмнен екінші организмге нақты эпидемиялық жағдайда тасымалдануы
* қоздырғыш-паразиттің бір даму сатысынан өзінің жеке тіршілігі кезінде екіншісіне өтуі
* қоздырғыштың зарарлы емес күйге ауысуы
! «Эндемия» (эндемичность) терминімен анықталады:
*+ осы аумаққа тән жұқпалы аурулармен сырқаттылық
* белгілі бір аумақтағы эпидемиялық сырқаттылық
* белгілі бір аумақтағы спорадикалық (бірен-саран) сырқаттылық
* шеттен әкелінген оқиғаларға байланысты дамитын жұқпалы аурулармен сырқаттылық
* тағы жануарлар арасында бүргелер таралуы
! Жұқпалы аурулардың убиквитарлық аталғандары:
*+ әлемде тегіс таралғандары
* аймақ-аралық таралатындары
* белгілі ендік аймақтарында таралғандары
* белгілі табиғи аймақта таралғандары
* балалар ұжымдары арасында таралуы
! АИВ-инфекциясы өзектілігі байланысты:
*+ инфекцияның пандемиялық таралуымен
*+ ВААРТ-пен емделмеген науқастар арасында 100% летальділікпен
* ең алдымен қариялар зақымдануымен
*+ зарарланған организмді вирустан толық тазарта алатын емдік дәрмектердің жоқтығымен
*+ адамдар арасында вирус тасымалдаушылары жиналуымен
! АИВ-инфекциясы таралауының әлеуметтік-биологиялық салдарлары:
*+ халық санының азаюы
*+ туып көбеюдің кемуі
*+ халықтың жастық құрылымы өзгеруі
*+ депопуляция
* өмір сүру ұзақтығы өседі
! АИВ-инфекциясынан ең күшті азап шеккен жер шары өңірлері:
* Оңтүстік Америка
* Солтүстік Америка
*+ Африка-Сахарадан оңтүстікке қарай
* Оңтүстік-Шығыс Азия
* Шығыс Еуропа және Орталық Азия
! Эпидпроцестің биологиялық факторлары:
*+ инфекция қоздырғышы
*+ биологиялық спецификалық ие
* инфекция қоздырғышы берілуіне қатысатын абиотикалық орта факторлары
* белгілі аумақтарға тән климаттық-географиялық жағдайлар
* адамдар қатынасы үшін транспорт мүмкіндігінің артуы
! АИВ-вирусы тұқымдастығы:
* энтеровирустар
* гепаднавирустар
*+ ретровирустар
* рабдовирустар
* пикорнавирустар
! АИВ провирусы – бұл вирустық:
* РНҚ – сезімтал жасуша цитоплазмасында
* ДНҚ – ие жасушасы цитоплазмасында
* ДНҚ – жасушадан тыс кеңістікте
*+ ДНҚ – ие жасуша ДНҚ-мен біріккен
* вирусқа сезімтал емес жасушалар цитоплазмасы ДНҚ-ы
! Өзгергіштігі (вариабельность) ең жоғары АИВ антигені:
*+ gp 120
* gp 41
* p 24
* р 17
* р 51
! 1 генге шаққанда генетикалық қателер жиілігі және АИВ репликация циклі:
* 101-103
*+ 104-105
* 106-107
* 108-109
* 1010-1011
! Әдеттегі сыртқы орта жағдайында АИВ сақталады:
* бірнеше минут
* бірнеше сағат
*+ бірнеше күн
* бірнеше апта
* бірнеше ай
! Ылғалды ортада бөлме температурасы жағдайында АИВ сақталады:
* бірнеше минут
* бірнеше сағат
* 24 сағат
* 7 күн
*+ 15 күнге дейін
! 70◦ этил спирті әсерінен АИВ өледі:
*+ бірнеше секундта
* бірнеше минутта
* бірнеше сағатта
* бірнеше күнде
* бірнеше айда
! АИВ кепкен қанда сақталады:
* 15 минутқа дейін
* 1 сағатқа дейін
* 24 сағатқа дейін
*+ 7 тәулікке дейін
* 1 айға дейін
! АИВ вирустарының ең жоғары концентрациясы бар:
* несепте
* сілекейде
* + қанда
* емшек сүтінде
* қынап секретінде
! АИВ-ты табуға (анықтауға) болады:
*+ сілекейде
*+ қынап секретінде
*+ тер бездері секретінде
*+ шәуетте
* аяқ фалангалары эпифизінде
! АИВ заралаушы дозасы бар қан көлемі:
* 1,0 мл
** 0,5 мл
*+ 0,1 мл
* 0,01 мл
* 0,001
! АИВ-пен зарарлану мүмкін:
*+ емшек емізу кезінде
*+ биологиялық материалды трансплантациялағанда
*+ сексуальды жанасуларда
* су құбыры суын пайдаланғанда
* қол беріп амандасқанда
! Қазіргі пандемияда басым АИВ тобы:
* О
*+ М
* N
* Д
* Е
! АИВ беріледі:
*+ есірткілерді парентеральды жолмен енгізгенде
* қан сорғыш жәндіктер шаққанда
* тұрмыстық қатынаста
* АИВ-инфекциясы/ЖИТС-ті науқасты күту кезінде
*+ сексуальды жанасуларда
! АИВ-пен зарарлануды қолдайды:
*+ көптеген гомо-, гетеросексуальды байланыстар
* презервативпен секске түсу
*+ репродуктивтік жүйе аурулары болуы
*+ менструация (етеккірі) кезінде жыныстық қатынасқа түсу
*+ жалпы (ортақ) аспапты пайдаланып, инъекциялық есірткілерді қабылдау
! АИВ-пен медициналық персонал зарарлануы мүмкін:
* медициналық парентеральды ем-шараларды орындау кезінде
*+ өткір стерилизацияланбаған медициналық аспаптармен тері бүтіндігі бұзылғанда
* ауыз қуысын протез салуға дайындағанда
* тіс тасын алғанда
* физиотерапиялық ем шаралар жүргізгенде (электрофорез т.б.)
! АИВ-пен зарарланған адаммен бір рет жыныстық қатынасқа түскенде зарарлану қаупі, %:
*+ 0,1-1%
* 5%
* 10%
* 50%
* 100%
! АИВ-пен зарарланған қан құйылғанда реципиент зарарлану деңгейі:
* 10%
* 50%
* 75%
* 80%
*+ ≈100%
! АИВ-пен зарарланған пациент қанымен контаминацияланған инемен жарақаттанғанда медициналық персоналдың зарарлану ықтималдылығы:
*+ ≤0,5%
* 1%
* 10-15%
* 25-50%
* 100%
! Жүктілік кезінде антиретровирустық терапия алмаған АИВ-зарарланған әйелдерден туылған балалардың зарарлану ықтималдылығы:
* 10%
*+ 30%
* 50%
*75%
* 100%
! АИВ-инфекциясы серонегативті кезеңінде ПТР көмегімен провирус анықталады:
* қан сарысуында
*+ лимфоциттерде
* антиденелерде
* иммунды комплекстерде
* тромбоциттерде
! АИВ-қа антиденелер пайда болатын ауру сатысы:
* инкубациялық
*+ біріншілік көріністері кезінде
* латенттік
* екіншілік көріністері кезінде
* терминальдық
! АИВ-инфекциясы кезінде «серонегативті терезе» кезеңнің жиі болатын ұзақтығы:
*+ 3 айға дейін
* 6 айға дейін
* 9 айға дейін
* 1 жыл
* 10 жыл
! Қан компоненттерін «карантинизациялаудың» қолайлы (тиімді) мерзімі:
* 1 ай
* 3 ай
*+ 6 ай
* 12 ай
* 10 ай
! АИВ-пен зарарланғаннан кейін антиденелер пайда болуының ең қысқа мерзімдері:
* 1 апта
*+ 3 апта
* 1 ай
* 3 ай
* 6 ай
! АИВ-пен зарарланған адамда ең алғашқы антиденелер пайда болады:
* gp 120-ға
* gp 41-ге
*+ р 24-ке
* р 17-ге
* р 51-ге
! АИВ-қа лабораториялық зерттелетін материал:
* қынаптық секрет
*+ қан
* несеп
* өт
* нәжіс
! АИВ-инфекциясы ең алғашқы симптомы:
* салмағы кемуі
* ұзаққа созылған диарея
* жайылған лимфаденопатия
* Капоши саркомасы
*+ мононуклеозға ұқсас синдром
! «Екіншілік көріністері сатысының» симптомсыз нысаны сипатталады:
* лимфаденопатиямен
*субфебрилитетпен
*миальгиямен, артральгиямен
* әлсіздікпен, тершеңдікпен, жұмыс істеу қабілеті нашарлауымен
*+ қанда АИВ-қа антиденелер болуымен
! АИВ-инфекциясын эпидқадағалауда пайдаланылатын шолулық топтар:
* + ЖЖБА-ы бар пациенттер
*+ инъекциялық есіркілерді тұтынушылар
*+ коммерциялық секс қызметкерлері
*+ ерлермен жыныстық қатынасқа түсетін еркектер
* даму үйлері персоналы (қызметкерлері)
! АИВ-пен зарарлану қаупіне байланысты халық мінез-құлқын зерттегенде анықталады:
*+ бірінші рет сексуальды жанасу кезіндегі жасы
*+ соңғы жыл бойы тұрақсыз серіктесімен болған сексуальды жанасулар
*+ белгілі мерзімде жыныстық серіктестер саны
*+ сексуальды жанасуларда презервативті пайдалану
* мектеп сыныбында бірге оқу
! Антиретровирустық терапия алмаған пациенттерде вируспен зарарланғаннан кейін ЖИТС симптомдары пайда болуының орташа мерзімі:
* 1 ай
* 6 ай
* 1 жыл
*+ 10-12 жыл
*15 жылдан асады
! АИВ-инфекциясын скринингілік лабораториялық диагностикалау үшін қолданылады:
*+ ИФТ
* иммунды лизис реакциясы
* ТГАР
* бейтараптау реакциясы
* иммуноблотинг
! АИВ-инфекциясын зертханалық диагностикалау үшін қолданылады:
* ИФТ
* ПТР
* ТГАР
*бейтараптау реакциясы
*+ иммуноблотинг
! Иммуноблотта анықталады:
* АИВ вирусы барлық антигендері
* АИВ вирусының жекелеген компоненттері
* АИВ
*+ АИВ вирусының белгілі белоктарына қарсы антиденелері
* АИВ-қа қарсы антиденелер жиынтығы
! АИВ-инфекциясы эпидемиясының даму сатылары:
* бастапқы
*+ шоғырланған
*+ жайылған
*+ ақырғы
* қорытынды
! Жүкті әйел босану үйіне түскенде жүргізілген АИВ-ты шұғыл тестілеу нәтижесі оң болса:
* зерттеуді 1 рет қайталау
*зерттеуді екі рет қайталау
* ИФТ нәтижесін дәлелдеу
*+ ИФТ-мен иммуноблотта ИФТ нәтижесін дәлелдеу
* шұғыл тест нәтиже ақырғы болып табылады
! Зарарланған әйелдерден туылған балаларда өзінің АИВ-антиденелерін табуға болады:
* 1 ай өткесін
* 6 ай өткесін
* 12 ай өткесін
*+ 1,5 жыл өткесін
* 3 жыл өткесін
! АИВ-пен зарарланған жүкті әйелге кесарь тілігін жасау туылған сәбидің зарарлану қаупін төмендетеді:
*+ 2 есе
* 3 есе
* 5 есе
* барлық жаңа туылған сәбилерді қорғайды
* зарарлану қаупіне әсері жоқ
! АИВ-пен зарарланған жүкті әйелдерге, туылатын сәбилерді зарарландырудан сақтандыру үшін, антиретровирустық терапия жүргізіледі:
* тек вирустық жүктеме <1000 көшірме /мл
* тек вирустық жүктеме >1000 көшірме /мл
* тек вирустық жүктеме <1000 көшірме /мл және СД4+ саны қалыпты болса
* тек вирустық жүктеме >1000 көшірме /мл және СД4+ саны азайса
*+ АИВ-пен зарарланған барлық әйелдерге, вирустық жүктемеге және СД4+ санына тәуелсіз
! АИВ-инфекциясын эпидқадағалауға кіреді:
*+ АИВ-инфекциясы оқиғаларын тіркеу
*+ ЖЖБИ-ді қадағалау
*+ АИВ-инфекциясының жалпы халық арасында таралуы
*+ АИВ/ЖИТС-тен өлімділік
* ересектер арасындағы жалпы сырқаттылықты
! АИВ-пен зарарлану қаупі жоғары топтарға жатады:
* + инъекциялық есірткілерді тұтынушылар (ИЕТ)
* қан донорлары
*+ еркектермен жыныстық қатынасқа (секс) түсетін еркектер (ЕСЕ)
*+ коммерциялық секс қызметкерлері (КСҚ)
* медициналық қызметкерлер
!. АИВ-инфекциясын ендіруші топтар:
* АИВ-пен зарарланған әйелдерден туылған балалар
* қан рецепиенттері
*+ коммерциялық секс қызметкерлері клиенттері
*медициналық қызметкерлер
*+ инъекциялық есірткілерді тұтынушылардың жыныстық серіктестері
! АИВ-инфекциясының ең жоғарғы таралу деңгейлері мыналар:
*+ инъекциялық есірткілерді тұтынушыларда
* коммерциялық секс қызметкерлерінде
* түрмеде отырғандар
* белгілі тұрағы жоқ адамдар
* бизнесмендер
! АИВ-инфекциясы эпидемиясы бастапқы сатысына тән белгілер:
*+ АИВ-инфекциясы таралуы ешбір халық топтары арасында (КСҚ, ЕСЕ, ИЕТ-топтарында да) айтарлықтай деңгейге жетпейді
* + осал топтар арасында 5% аспайды
* бір қауіп тобы арасында таралуы 5% артық
* жүкті әйелдер арасында 1% артық
* дене салмағы 15% артық кемуі
! АИВ-инфекциясы шоғырланған эпидемиясы белгілеріне жатады:
*+ осал топтар арасында тез таралуы, жалпы халық арасында таралмауы
* зарарлану қауіпті топтарда таралуы 5% аспайды
*+ бір қауіп тобы арасында таралуы 5% артық
*+ жүкті әйелдер арасында таралуы 1% кем
* жүкті әйелдер арасында таралуы 1% артық
! АИВ-инфекциясы эпидпроцесіне тән:
*+ жалпы халық арасында сырқаттылық таралмауы біркелкі емес
* сырқаттылықтың жаз-күз маусымында жоғарлауы
* сырқаттылықтың 10жылдық кезеңділікпен жоғарлауы
*+ АИВ-пен зарарланғандар санының тұрақты өсуі
* қоғамдық тамақтандыру орнында шыққан көлемді бұрқетпе
! Ресейде АИВ-инфекциясының таралу денгейі эпидемия ретінде қаралады:
* таралудың төменгі денгейі
*+ шоғырланған
* жайылған
* жіктелуге келмейтін
* қауіпті
! Ең тиімді алдын алу шаралары болып саналады:
* АИВ-пен зарарланғандарды анықтау және сауықтыру
*АИВ-пен зарарланғандарды оқшаулау
* берілу факторларын зарарсыздандыру
* вакцинамен егу
*+ қауіпсіз мінез-құлыққа оқыту (үйрету)
! АИВ-инфекциясы көздері болады:
* еркектермен секске түсетін еркектер
* гемофилиямен науқастар
*+ АИВ-пен зарарланғандар
* африкалық жасыл маймылдар
* мононуклеозбен науқастар
! АИВ инфекциясы көздерін анықтау мына мақсатпен жүргізіледі:
* АИВ-пен зарарланғандарды оқшаулау үшін
* кәсіби іс-әрекетін шектеу үшін
* қылмыстық жауапкершілікке тарту үшін
*+ АИВ-инфекциясы мәселелері бойынша
*+ алдын алу шараларына тарту үшін
! АИВ-инфекциясын эпидтексеруде көзделеді:
* + эпидошақты тексеру
* АИВ-зарарланғандарды оқшаулау
*+ зарарлану қаупіне ұшырағандарды анықтау
*+ зарарлану себебі мен жағдайларын анықтау
*+ қауіпсіз мінез-құлыққа оқыту (үйрету)
! Ақпаратталған келісім алынғаннан кейін пациентті АИВ-қа тексеру қажет:
* стационарға жоспарлы түскенде
* анамнезінде гемотрансфузиялар болса
*+ жедел не алғаш рет анықталған В,С вирустық гепатиттері болса
* жайылған лимфаденопатия болса
* + туберкулезбен ауырса
! «АИВ вирусы туындататын ауруды ҚР-да таралуының алдын алу туралы» ҚР Заңына сәйкес АИВ-инфекциясына міндетті түрде медициналық куәландыруға жататын медициналық қызметкерлер:
* хирургиялық бөлімдердің
* жұқпалы аурулар ауруханасының
*+ АИВ зертханаларының
* акушерлік стационарлардың
* «жедел жәрдемнің»
! Стационар пациентін АИВ-инфекциясына тексергенде дәрігер міндеті:
* пациентке ауызша хабарлау
*+ тестіге дейін консультация беру және науқастың тексерілуге келісімін алу
* + ауру тарихына пациенттен келісім алғандығы туралы жазба қалдыру
* бөлімше меңгерушісіне хабарлау
* ауруханалық эпидемиологқа хабарлау
! Пациентті АИВ-инфекциясына тексерерде қажет:
*+ тестіге дейінгі консультация өткізу
*+ пациенттен өз еркімен ақпаратталған тексеруге келісім алу
* бөлімше меңгерушісі келісімін алу
* ауруханалық эпидемиологпен келісу
* нәтижелері алынғанша пациентке тексеру туралы хабарламау
!. Тестіге дейінгі және кейінгі консультациялау көздейді:
*+ тестіленетін адамның мінез-құлықтық статусын анықтауды
*+ инфекция және АИВ-қа тестілеу туралы ақпарат беруді
*+ АИВ антиденелеріне тексерілу қажеттігі жөнінде «ойланған» шешім қабылдауы
*+ стрестен құтқару үшін қолдауды
* қауіпті жыныстық мінез-құлықты өзгертудің қажеті жоқ
! Баланы АИВ-инфекциясына тексеру үшін клиникалық көрсеткіштер болған жағдайда дәрігер міндеті:
* баланың әке – шешесіне тексеру туралы ауызша хабарлау
* ауру тарихына баланы тексеру туралы әке – шешесінен келіскені жөнінде жазба қалдыру
*+ ауру тарихына баланы тексеру жөнінде әке –шешесінің келісім бергендігі жөнінде олардың қолы қойылған жазба қалдыру
* бөлімше меңгерушісіне хабарлау
* ауруханалық эпидемиологқа хабарлау
! Науқасты тексеруге клиникалық көрсеткіштері болғанда тестіге дейінгі консультацияны әдетте өткізеді:
* ауруханалық эпидемиолог
* бөлімше меңгерушісі
*+ емдеуші дәрігер
* дәрігер – инфекционист
* психотерапевт
! «АИВ вирусы туындататын ауруды ҚР-да таралуының алдын алу туралы» ҚР Заңына сәйкес АИВ-инфекциясына міндетті түрде тексеруге жатады:
*+ донорлар
*+ АИВ зертханасы персоналы
* бір жастағы балалар
* қан реципиенттері
* инъекциялық есірткілерді тұтынушылар
! Пациент қанымен контаминацияда болған аспаптармен медицина қызметкерлері жарақаттанған жағдайда (тесілу, кесілу) қажет:
* ағынды сумен қол сабындалып жуылады және жарақат 5% йод ерітіндісімен өңделеді
* жарадан қанды сығып шығару және 5% йод ерітіндісімен өңдеу
* жарадан қанды сығып шығару, ағынды сумен жуу, 5% йод ерітіндісімен өңдеу
*+ қанды жарадан сығып шығару, қолды сабындап ағынды сумен жуу, 70° спиртпен өңдеу, 5% йод ерітіндісін жағу
* қанды жарадан сығып шығару және жараны хлорлы дезинфектантпен өңдеу
! Пациент қанымен контаминацияланған аспаптармен жарақаттанғанда (тесу, кесу) медициналық қызметкер жасауы тиіс:
*+ бөлімше меңгерушісіне хабар беруді
*+ апаттық жағдайлар журналына жазба жасау
*+ пациентті АИВ-инфекциясына зерттеуге өз қанын беру
*+ АИВ-инфекциясына зерттеуге өз қанын аппаттан кейін бірден беру
* пациент статусын ескере отырп, шұғыл алдын алу шараларына кірісу
! Пациент қаны көз конъюктивасына түскенде, көзді сумен жуғаннан кейін пайдаланылуы тиіс:
* 1% азотқышқылды күміс
*+ 0,05% КМnO4
* кез – келген антибиотик ерітіндісі
* фурацилин ерітіндісі
*+ 20% сульфанил Na
! Пациент қаны медицина қызметкерінің сау терісіне түскенде ластанған орынды:
* стерильді салфеткамен сүрту, ағынды сумен сабындап жуу
* 70° спиртпен өңдеу
* хлорлы дезинфектантпен өңдеу
*+ ағынды сумен сабындап жуу, кептіру, 70° спиртпен өңдеу
* 70° спиртпен өңдеу, ағынды сумен 2 рет сабындап жуу
! Пациент қаны дәрігердің мұрын сілемейлі қабатына түскенде жуу қажет:
*+ ағынды сумен және 0,05%KМnO4 ерітіндісімен
* ағынды сумен
* фурацилин ерітіндісімен
* 0,05% жавелион ерітіндісімен
* 0,5% хлоргексидин ерітіндісімен;
! Пациент қаны медицина қызметкері ауыз сілемейлі қабығына түскенде ауызды шаю қажет:
* + сумен және 0,05%KMnO4 не 70° спиртпен
* 0,05%KМnO4 ерітіндісімен
* 70° спиртпен
* 0,5% хлоргексидин ерітіндісімен
* 3% сутегі қос тотығымен
! Медицина қызметкері терісі не сілемейлі қабықтары зақымдалып және ол пациент қанымен ластанса, медицина қызметкері АИВ–инфекциясына тексерілуі тиіс:
*+ бірден, апаттық жағдайдан кейін
* 2 апта өткен соң
* + 3 ай өткесін
*+ 6 ай өткесін
* 1,5 жылдан кейін
! АИВ–пен зарарланған адам мыналармен байланысты жұмыста лауазымға ие бола алады:
*+ қоғамдық тамақтанумен
*+ мектепте балаларды оқытумен
*+ коммунальдық қызмет көрсетумен
*+ әкімшілік міндеттер орындаумен
* қан доноры болу
! АИВ–инфекциясы ошағына байланысты мекен – жайда қажетсіз:
*+ ағымдық дезинфекцияны жүргізу
*+ қорытынды дезинфекцияны жүргізу
*+ науқасты бөлек бөлмеге оқшаулау
*+ науқасқа бөлек ыдыс бөлу
* ақылы сексуальды қызмет көрсетуді жалғастыра беру
! АИВ–пен зарарланған пацеиент өз ауруы жөніндегі ақпаратты мынандай медициналық жәрдем алғанда хабарлауына болады:
* + терапия бөлімінде
*+ жоспарлы хирургиялық ем алғанда
* + эндоскопиялық зерттеулерде
*+ физиотерапиялық емдеу алғанда
* ЖИТС-пен күресу орталығы
! АИВ–пен зарарланған пациенттерді диспансерлік бақылау міндеттері:
* иммундық статусты ай сайын тексеру
* + психологиялық қолдау көрсету
*+ қабаттаса өтетін ісіктерді және оппортунистік инфекцияларды анықтау және емдеу
*+ емдеу тиімділігін мониторингілеу
*+ антиретровирустық терапия тағайындау үшін иммунологиялық және клиникалық критерийлерді анықтау
! АИВ–инфекциясы таралуын мына шаралар шектейді:
*+ қауіпсіз сексті насихаттау
*+ есірткілер таралуымен күресу
*+ медициналық куәландыруға (анонимді де) қол жетуі
* АИВ-пен зарарланғандарды толық оқшаулау
*+ тікелей (вертикальды) берілудің алдын алу
! ҚР–да АИВ берілуінің жолдары:
* жыныстық
* артифициальды (медициналық емес манипуциялар)
* медициналық парентеральды манипуциялар
* плацента арқылы, босану жолдарында
*+ барлығы да дұрыс
! Орта мерзімді перспективада (2012 ж дейін) ҚР–да АИВ/ЖИТС–пен сырқаттылық:
* біртіндеп төмендейді
*+ күрт (бірден) төмендейді
* 2002-2007ж. деңгейде төмендейді
* біртіндеп көтеріледі
* күрт көтеріледі
! Алдын алу, диагностикалық, емдеу шаралары кешенін ұйымдастырады және іске асырады:
*+ ЖИТС- пен күресу және алдын алу орталықтары
* тері – венерологиялық диспансерлер
* босандыру мекемелері
* отбасын жоспарлау орталықтары
* кез – келген ЕПМ
!. ҚР-да АИВ-инфекциясының жыныстық жолмен берілу үлес тенденциясы өсуде деген пікір дұрыс па? Егерде:
* + секске түскендердің 61% екінші серігінің бірнеше жыныстық серіктері барлығын білген
* 13% - білмеген
* 26% қызығушылық танытпаған
* тек 38% жыныстық қатынасқа сүйіспендік негізінде түскен
*+ 11% жыныстық қатынасқа коммерциялық негізде түскен
! 1994 ж. ҚР «ЖИТС ауруы алдын алу» заңында қарастырылды:
* + ЖИТС-ті адамдарға тегін медициналық көмек көрсетуді және емдеуді
*+ АИВ/ЖИТС-ке медициналық куәаландырудың міндеттілігін
*+ АИВ/ЖИТС-пен науқастарды дискриминациялауға болмайтынын
*+ АИВ/ЖИТС-пен науқастар туралы деректерді құпиялы жағдайда сақталуында медицина қызметкерлерінің жауапкершілігі
* АИВ/ЖИТС-пен науқастарды медициналық-әлеуметтік реабилитациялау жүргізілмейді
! АИВ-инфекциясы ошағын эпидтексеруді жүргізеді:
* дәрігер-эпидемиолог
* дәрігер-инфекционист
*+ бірге (а+б)
*+АИВ-инфекциясы ошағын эпидемиологиялық тексеру картасы толтырылады
* зооноздық ауру ошағын эпизоотологиялық-эпидемиологиялық тексеру картасы толтырылады
! Қазіргі кезде АИВ-инфекциясы таралған:
* спорадикалық деңгейде
* эпидемиялық денгейде
*+ пандемиялық денгейде
* экзотикалық түрде
* эндемиялық түрде
! АИВ-вирусына нысаналық-жасушалар:
*+ моноциттер
* В-лимфоциттер
* цитотоксикалық лимфоциттер
* эритроциттер
*+ СД4+лимфоциттер
! АИВ-инфекциясы бастапқы фазасы сипатталады:
*+ виремия жоғары деңгейімен
*+ оппортунистік инфекциялар өршуімен
* В-лимфоциттер саны тез азаюмен
*+ СД4+ лимфоциттер саны тез азаюмен
* панцитопениямен
! АИВ инфекциясы берілу жолдары:
*+ парентеральдық
*+ жыныстық
*+ тікелей (вертикальдық)
* трансмиссивтік
* ауа-тамшылы
! АИВ инфекциясы дамуына тән:
*+ латенттік (жасырын), серонегативті ауру фазасы болуы
* аурудың жай түскендей тез дамуы
*+ аурудың біртіндеп жай дамуы
*+ аурудың бастапқы кезеңдерінде оппортунистік инфекциялардың белсенуі
*+ неопластикалық процестің белсенуі
! АИВинфекциясы кезінде ең болжамды зертханалық көрсеткіш:
* лимфопения
* АИК (аутоиммундық комплекстер) жоғары деңгейі
* панцитопения
*+ СД4+ лимфоциттер деңгейі төмендеуі
* СД8+ лимфоциттер деңгейі жоғарылауы
! Пациентте АИВ инфекциясы барлығының зертханалық дәлелі:
* ИФТ әдісімен қан сарысуында АИВ-антиденелері анықталуы
* қанда СД4+ лимфоциттер саны азаюы
*+ иммуноблот әдісімен қан сарысуында АИВ-антиденелерінің анықталуы
* гипергаммаглобулинемия анықталуы
* қан сарысуында р 24 анықталуы
! АИВ инфекциясына тән:
*+ иммундық жүйе зақымдануы
*+ ОНЖ зақымдануы
*+ тыныс жолдары зақымдануы
*+ ас қорыту жолдары зақымдануы
* манифестілік өзгерістер дамымайды
! АИВ-инфекциясы кезінде зақымдануы мүмкін:
*+ бүйректер (жедел бүйрек жетіспеушілігі)
*+ жүрек (миокардит, перикардит, эндокардит, аритмия)
*+ қан өндірілуі (панцитопения, нейтропения, тромбоцитопения)
*+ көз (цитомегаловирустық ретинит, токсоплазматикалық хориоретинит)
* бас миын зақымдамайды
! СД4+ Т-лимфоциттердің қай деңгейі ВААРТ-ты бастауға көрсеткіш?
* ≥500 жасуша 1 мкл
* 200-499 жасуша 1 мкл
* + ≤200 жасуша 1 мкл
* 500-1000 жасуша 1 мкл
* ≥1000 жасуша 1 мкл
! АИВ-инфекциясында ВААРТ бастауды шешу үшін қай зертханалық көрсеткіш ең маңызды?
* панцитопения
* қан сарысуында Ig M, Ig G деңгейі жоғары болуы
*+ СД4+ Т-лимфоциттер санының 1 мкл 200 жасушадан кем болуы
* қан сарысуында gp160 пайда болуы
* қан сарысуында р 24 пайда болуы
! АИВинфекциясы кезінде иммундық жүйе зақымдануы сипатталады:
*+ Т-лимфоциттер қызметі бұзылуымен
*+ В-лимфоциттер қызметі бұзылуымен
*+ табиғи киллерлер қызметі бұзылуымен
*+ аутоиммунды бұзылыстар пайда болуымен
* нейтрофильдер фагоцитарлық белсенділігі артады
! АИВ инфекциясында тыныс жолдары зақымдану көріністері қамтамасыз етілуі мүмкін:
*+ үнемі қайталайтын бактериялық өкпе қабынуымен
*+ микобактериялық инфекциялардың өкпені зақымдауымен
*+ лимфоидтық интерстициальды өкпе қабынуымен
*+ үнемі үдемелі пневмоцисталық пневмония дамуымен
** өкпе гистоплазмозы дамымайды
! АИВ-антиденелеріне міндетті түрде тексерілуге жатады:
*+ қан донорлары
*+ жоспарлы операция алдында хирургиялық стационарлар пациенттері
*+ жүкті әйелдер
*+қан және барлық биологиялық субстраттар донорлары
* барлық медициналық қызметкерлер
! АИВ-инфекциясы кезінде оппортунистік инфекциялар шығу себебі:
*+макрофагтар жүйесінің жаттек антигендерді «тануы» бұзылуы
*+ антителогенез үрдісі бұзылуы
*+ СД4+ лимфоциттер деңгейі төмендеуі
*+ секреторлы антиденелер деңгейі төмендеуі
*фагоциттердің фагоцитарлық белсенділігі артуымен
! АИВ-инфекциясы жасырын кезеңінің аяқталуы сипатталады:
*+ 3 айдан астам тұрақты дене қызуымен
*+ тұрақты лимфаденопатиямен
*+ 2 айдан астам түсініксіз диареямен
*+ АИВ-антиденелері пайда болуымен
* қанда р 24 пайда болуымен
! Жедел ретровирустық синдромға кіреді:
*+ дене қызуы көтерілуі
*+ полилимфаденопатия
*+ эритематозды-макулездік бөртпе
*+ стоматит, эзофагит
* қызу байқалмайды
! АИВ-инфекциясы кезінде иммундық-тапшылық көрінеді:
*+ СД4+ лимфоциттер деңгейі төмендеуімен
*+ АИК жоғары деңгейімен
*+ барлық класты иммуноглобулиндердің жоғары деңгейімен
* В-лимфоциттер жоғары деңгейімен
* лимфоцитозбен
! АИВ-инфекциясы кезінде екіншілік аурулар сатысының 4А фазасы көрінеді:
*+ тері мен сілемейлі қабықтар үстіңгі бетінің саңырауқұлақтық зақымдануымен
*+тері мен сілемейлі қабықтар үстіңгі бетінің бактериялық зақымдануымен
*+ тері мен сілемейлі қабықтар үстіңгі бетінің вирустық зақымдануымен
*+ дене салмағының бастапқы кездегіден 10% аса төмендеуі
* дене салмағының бастапқы кездегіден 10% кем төмендеуі
! АИВ-инфекциясы кезінде екіншілік аурулар сатысының 4В фазасы көрінеді:
*+ тері мен сілемейлі қабықтардың саңырауқұлақтық, бактериялық не вирустық қайталана зақымдануымен
*+ тері мен сілемейлі қабықтардың саңырауқұлақтық, бактериялық не вирустық тұрақты зақымдануымен
*+ 3 айдан аса тұрақты дене қызуы көтерілуімен
*+ 2 айдан аса тұрақты диареямен
* жайылған Капоши саркомасымен
! АИВ-инфекция қорытынды диагнозы қойылу негізі:
* клиникалық көріністері
* ИФТ-да АИВ-антиденелері анықталуы
*+ иммуноблотта АИВ-антиденелері анықталуы
* иммуноблотта р 24 анықталуы
* СД4 лимфоциттер саны абсолютті азайғаны анықталуы
! АИВ-инфекциясына тексерілу қажеттілігін көрсететін индикаторлық-клиникалық белгілері:
*+ 1 айдан артық түсініксіз диарея
*+1 айдан артық түсініксіз тұрақты дене қызуы көтерілуі
*+ тұрақты дене терлеу
*+ лимфа түйіндері 2 тобынан көп, екі жақтық тұрақты полилимфаденопатия (шап лимфа түйіндерінен басқа)
* микобактериялық инфекциялар бірнеше рет анықталса
! Пациентте АИВ-инфекциясына күдіктену қажет, егер онда анықталса:
*+жасы 60 толмағандарда гистологиялық дәлелденген Капоши саркомасы
*+ бас миы токсоплазмозы
*+ этиологиясына қарамай кез-келген ағза туберкулезі
*+ бас миы лимфомасы
* жедел аденовирустық инфекциясында
! АИВ-инфекциясын емдеуге тағайындалады:
*+ антиретровирустық препараттар
*+ антибактериялық препараттар
* саңырауқұлақтарға қарсы препараттар
*+ цитостатиктер
* ревматизмге қарсы дәрі-дәрмектер
! Зарарланған организмдегі АИВ орыны:
*+ лимфоидтық тінде
*+ОНЖ-да
* сүйек тінінде
*+ макрофагтық-моноцитарлық жүйе жасушаларында
*+бұлшықеттер талшықтарында
! АИВ-инфекциясы екіншілік ауруларының 4В фазасы сипатталады:
*+ кахексиямен
*+ жайылған бактериялық, вирустық, саңырауқұлақтық аурулармен
*+ жайылған Капоши саркомасымен
*+ әртүрлі этиологиялы нерв жүйесі зақымдануымен
* жайылған протозойлық және паразитарлық аурулар болмауы
! Пневмоцисталық өкпе қабынуын емдеу және алдын алу үшін тағайындалады:
* кефзол
* ацикловир
* дифлюкан
* нистатин
*+бисептол
! АИВ-инфекциясы ақырғы (терминальды) сатысы көрінеді:
* АИВ-антиденелері жоғары деңгейі
*+ жоғары вирустық жүктемемен
*+ АИВ-антиденелері төменгі деңгейі
* вирустық жүктеменің тез төмендеуімен
* СД4 лимфоциттер саны өсуімен
! Капоши саркомасында зақымданады:
* сүйек тіні
*+ лимфалық тамырлар эндотелийі
* эпидермис
* сүйек кемігі
* альвеолалық эпителий
! АИВ-инфекциясы кезінде бас миы ошақтық зақымдану себебі:
* цитомегаловирустық инфекция
* бас миы лимфомасы
*+токсоплазмоз
* криптококкоз
* АИВ тікелей әсері
! Пневмоцисталық өкпе қабынуы диагнозын дәлелдейтін негіз:
* қоректік ортаға себілген қанның оң нәтижесі
* медиастенум лимфа түйіндерінен алынған пунктатты цитологиялық зерттегенде оң нәтиже беруі
* пневмоцисталық антиденелерге серологиялық зерттеудің оң нәтиже беруі
*+бронхы-өкпелік шайындыдан (лаваж) пневмоцистаны бөліп шығару
* рентгеноскопия
! АИВ-зарарланған аналардан туылған балаларда АИВ диагнозы дәлелденеді, егер антиденелер анықтау мерзімі төмендегіден кем болмаса:
* туылғанынан 1 ай өтсе
*туылғанынан 3 ай өтсе
* туылғанынан 6 ай өтсе
*туылғанынан 12 ай өтсе
*+ туылғанынан 18 ай өтсе
! ВААРТ тағайындауға қарсы көрсеткіш:
* жүктілік
* екіншілік аурулар кезеңі 4В фазасы
*+ пациенттің өз әрекетін бақылай алмауы
* нейтропения
* тромбоцитопения
! АИВ-инфекциясы кезіндегі энцефалопатияға тән:
*+ еске ұстау қабылеті бұзылуы
*+ үдемелі жарыместік
*+ еңбекке дағдылық жойылуы
* Корсаков синдромы
*+ когнитивтік қызмет бұзылуы
! ЖИТС-индикаторлық ауруларға жатады:
*+ үздіксіз қайталанатын герпес-зостер
*+ пневмоцисталық өкпе қабынуы
*+ стафилакоктық өкпе қабынуы
*+ кандидоз, ас қорыту жолы, тыныс алу жүйесі, несеп-жыныс жүйесі сілемейлі қабықтарының зақымдануымен бірге
* энцефалопатияны
! АИВ-инфекциясы кезінде ОНЖ біріншілк зақымдануына жақызуға болады:
* бас миы эмболикалық абсцесін
* Геттингтон хореясын (бұлшықет ерексіз қимылдауы)
* шашыраңқы склерозы
*+ энцефалопатияны
*+ үдемелі идиопатияны
! АИВ-инфекциясы шұғыл алдын алу үшін тағайындалады:
* ламивудин
* ацикловир
* рибавирин
* интерферон
*+ азидотимидин
! АИВ-пен зарарланғандарда герпестік инфекцияны емдеу үшін препараттар:
*+ ацикловир
*+ фамцикловир
*+ валацикловир
* интерферон
* осельтамивир
! АИВ-инфекциясы кезіндегі кандидоз мына ағзалар зақымдануымен қабаттасады:
*+ ауыз қуысының
*+ өкпенің
*+ ішектің
* бауырдың
* ОНЖ-ның
! АИВ-пен зарарланғандарда тілдің түкті лейкоплакиясы мына вирус белсенділігі дамуына байланысты:
* қарапайым герпес
* цитомегаловирус
* 6 типті герпес вирусы
*+ Эпштейн-Барр вирусы
* грипп вирусы
! ВААРТ режимін ауыстыру үшін көрсеткіш:
*+ вирусологиялық тиімсіздік (вирустық жүктеме төмендемейді)
*+ иммунологиялық тиімсіздік
*+ клиникалық тиімсіздік
*+ төмен комплементтік
* жүктілік
! Ресурсы шектеулі елдер үшін ВААРТ бастапқы режимі:
*+ невирапин+ставудин+ламивудин
*+ невирапин+зидовудин+ламивудин
*+эфавиренз+ламивудин+ставудин
*+ эфавиренз+зидовудин+ставудин
* цитрамон
! ВААРТ тағайындалуының жағымсыз режимдерін келтіріңіз:
*+ бір АРТ-пен терапия
*+ екі АРТ-пен терапия
*+ үш НИОТ
*+ ставудин+диданозин
* жүктілерге-эфавиренз
! Жүктілер үшін ВААРТ препараттарының қай біріккен тобын қолдану қауіпсіз?
*+ невирапин+ставудин+ламивудин
*+ невирапин+зидовудин+ламивудин
* эфавиренз+ламивудин+ставудин
* эфавиренз+зидовудин+ставудин
* эфавиренз+зидовудин+ламивудин
! АИВ-ты пациенттегі цитомегаловирус инфекциясын емдеу:
* ретровир
* интерферон
*+ ганцикловир
* клотримазол
* ацикловир
! Генитальдық кандидозды аумақтық емдеу үшін тағайындалады:
*+ бетадин
*+ клотримазол
*+ нистатин
* амфотерацин В
* леворин
! АИВ-инфекциясы:
* зооноз
*+ антропоноз
* зооантропоноз
* антропозооноз
* сапроноз
! БҰҰ ресми қолдаған бірінші «АИВ-инфекциясымен күресу жаһандық бағдарламасын» ДДСҰ-ы қашан қабылдады?
* 1995 ж
* 1996 ж
*+ 1997 ж
* 1998 ж
* 2000 ж
! ҚР-сы үшін АИВ-инфекциясы өзектілігі:
* эпидемиологиялық маңызы жоқ
* эпидемиологиялық маңызы мардымсыз
*+ адамдардың жекеленген топтары үшін айтарлықтай эпидемиологиялық қауіпті
*+ барлық халық үшін айтарлықтай эпидемиологиялық қауіпті
* қарияларға қауіпті
! ЖИТС қашан дамиды (көрінеді)?
* АИВ-инфекциясына дейін
* АИВ-инфекциясынан кейін
* АИВ-инфекциясымен барлық уақытта бірге өтеді
*+ АИВ- инфекциясы жекеленген сатыларында анық көрінеді
* АИВ- инфекциясына қатысы жоқ
! Организмнің терең иммуносупрессиясына ұшырауы көрсеткіші:
* лейкоциттер жалпы саны азаюы
* эритроциттер жалпы саны азаюы
* Т-хелпер Т-супрессорлар ара қатынасы тең болуы (1:1)
*+ осы қатынастың күрт төмендеуі, 1,0 кем
* осы қатынастың 2,2 артық болуы
! «ЖИТС- ті білу үшін, барлық медицинаны білу керек» деген пікірді кім айтты?
* Аль-Фараби
* Авициенна
* Боткин С.П.
*+ Ослер В.
* Галло Р.
! ЖИТС ақыры:
* толық жазылу
* жарым-жартылай жазылу
* ауру аурлығы артуы
* оппортунистік инфекциялар мен қатерлі ісіктер қосылуы
*+ өлім
! Т-хелперлер қай денгейде АИВ/ЖИТС-ті белсенді емдеу бастау қажет?
* қалыпты деңгейде
*+ 25% кем болғанда
* 50% кем болғанда
* денгейі 25% өскенде
* денгейі 50% өскенде
! Балаларда АИВ-инфекциясы өтуі ерекшеліктері:
*+ физикалық даму кешеуліктері
*+ психомоторлық даму кешеуілдеуі
*+ АИВ-зарарланған аналардан туылған балаларда АИВ/ЖИТС ауырлығының тез үдеуі
*+ бактериялық инфекциялар балаларда ересектермен салыстырғанда рецидивтері жиірек дамиды
* иммундық жүйе зақымдалмайды
! Төмендегі препараттардың ҚР-да кеңінен қолданылуы шектеледі.
* АИВ-инфекциясының тез өтуімен
* АИВ-инфекциясының ұзақ өтуімен
* АИВ-инфекциясының өмір бойы өтуімен
*+ препараттар уыттылығымен
*+ олардың жоғарғы қымбаттылығымен (5-20 мың АҚШ доллары емдеу курсына)