Будь умным!


У вас вопросы?
У нас ответы:) SamZan.net

Электрлі байланыс желілеріні~ та~айындалуы, ~~рамы ж~не топтасуы

Работа добавлена на сайт samzan.net:


1. Электрлі байланыс желілерінің тағайындалуы, құрамы және топтасуы

Байланыс - өзіне желілердің және электрлі байланыс қызметінің жиынтығын құрастырады

Электрлі байланыс  қыз-меті – пайдаланушыларға қызмет беруді қамтамасыз ететін құралдар комплексі.  Екіншілік желілер электрлі байланыс қызметтерінде сигналдарды тасу және коммутациялауды қамтамасыз етеді, біріншілік желілер екіншілік желіні арнамен қамтамасыз етеді. Сәйкес қызметтің негізгі құрамдық бөлімі ақырғы құрал болып табылады, олар пайдаланушыларда орнатылады. Қызметтің мысалы ретінде телефондық қызметті алуға болады. Ол пайдала-нушыларға телефондық байланыс, мәлімет тарату және т.б. қызметтерді ұсынады.

Электр байланыс желілерінің негізгі компоненттері мыналар: - желілік түйіндер және желілік станциялар, мұнда арна құрушы аппаратура орнатылады және арналардың немесе арна топтарының және желілік жолдардың қосылуы орындалады:-  Коммутация түйіндері, хабарларды мекен-жайға сәйкес үлестіреді; - Ақырғы пункттер (АП), абонент хабарының кіріс шығысын қамтамасыз етеді. АП абонентте орналасса, абоненттік пункт деп аталады (АП);- Концентраторлар және мультиплексорлар, байланыс арналарын нығыздау арқылы өткізу қабілетін жақсартуды қамтамасыз етеді. Арналар магистральды және абоненттік болуы мүмкін;- Көп деңгейлі басқару жүйесі желілік ресурстардың эффектифті қолданылуын қамтамасыз етеді.Электробайланыс желілерінің классификациясы.Классификация келесі белгілерге негізделген;1.Берілетін хабарлар түріне байланысты: телефондық желі,   телег-рафтық, деректерді беру желісі, факсимильді желі, газеттер беру, дыбыстық хабар тарату желілері, интегралдық қызмет көрсетудің цифрлық желілері.2.Пайдаланушылар категориялары бойынша: жалпыға арналған желілер, ведомствалық, корпоративті желілер.3.Хабарды беру жылдамдықтары бойынша: төмен, жоғарғы, орта жылдамдықты желілер.4.Көлемі бойынша (қайту дәрежесі) жергілікті желілер, аймақтық  желілер, аумақты (локальды) желілер.5. Коммутациялау тәсілі бойынша: ұзақ уақыттық (кросстық) коммутациялау, жедел  коммутациялаушы желілер, пакеттерді коммутация-лауды (ПК) қамтитын желілер, каналдарды коммутациялауды (КК) қамтитын желілер, хабарларды коммутациялауды (ХҚ) қамтитын желілер, аралас коммутациялауды (АК) қамтитын желілер, адаптивті коммутациялауды қамтитын желілер.6. Қолданылатын байланыс арналарының түрлері бойынша: сымды байланысты желілер, радио желілер, оптикалық желілер.7. Желіні басқару тәсілі бойынша: орталықтандырылған басқару, орта-лықтандырылмаған басқару, аралас статикалық, квазистатикалық және дина-микалық басқару.

2. Телекоммуникациялык желілер

Компьютерлік, телевизиондық, телефондық және біріншілік желілердің бір – бірінен үлкен айырмашылығы бар болғанымен, олардың құрылымдарында жеткілікті жоғары дәрежеде ұқсастықтары бар. Телекоммуникациялық желі ортақ жағдайда келесі компонеттерден тұрады: рұқсат етілген желі (сеть доступа, access network) – ақпараттық лектерді (поток) концентрациялауға арналған, қолданушылардың құрылғыларынан көптеген байланыс каналдары арқылы келіп түсетін магистральды желілердің түйіндеріндегі басқалармен салыстырғанда аз мөлшерде болады; магистраль (backbone немесе core network) – жекленген рұқсат етілген желілерді біріктіреді, олардың арасындағы трафик транзитін жоғарыжылдамдықты канал бойынша қамтамасыз етіп отырады; ақпараттандырылған орталықтар немесе сервисті басқару орталықтары (data centers немесе services control point) – бұл ақпараттық жекешелендірілген желілер ресурсы, олардың негізінде қолданушыларға өызмет көрсету жүзеге асады.

Бірінші (бастапқы) желі дегеніміз - берілістің типтік каналдар торабын және желілік трафиктерді түзетін беріліс сызықтарының, желілік түйіндердің және желілік станциялардың жиынтығы. 3.1 суретте бастапқы желіні ұйымдастыру принципіне түсінік беріледі. Территориялық принципі бойынша бастапқы желі мыналарға бөлінеді: магистральды, зона ішілік және бастапқы жергілікті желі.Магистральды бастапқы желі барлық облыстық және республикалық орталықтарды каналдармен байланыстырады.Зона ішілік бастапқы желі, негізінен, бір облыстың аудандарын бір-бірімен және облыс орталығымен түрлі каналдардың көмегімен байланыстырады.Жергілікті бастапқы желі қала территориясымен немесе ауылдық аудан территориясымен шектелген. Олар осы желінің станциялары немесе түйіндері арасында, сондай-ақ абоненттер арасында каналдар (немесе сымдардың физикалық жұбын) ұйымдастыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Зона ішілік желіні және жергілікті бастапқы желіні зоналық бастапқы желі деп атау әдетке айналып кеткен.Топология термині компьютерлердің, кабельдердің және желінің басқа да компоненттерін сипаттайтын термин. Желі топологиясы оның сипаттамаларын түзеді. Оның ішінде топологияны таңдау – қажетті желі құрылғысын таңдауға;– желілік құрылғы сипаттамасына;– желіні кеңейту мүмкіндіктері;– желіні басқару әдістері.Барлық желілер негізгі үш топология негізінде құрылады:– шина (bus); – жұлдыз (star);– сақина (ring).Егер барлық компьютерлер бір кабельдің бойында қосылған болса топология шина деп аталады. Шиналық топология басқа топологиямен салыстырғанда бағасы төмен бірақ басқару бағасы жоғары. Ең үлкен кемшілігі егер шина үзілген жағдайда оған қосылған барлық құрылғылар сигнал тарата алмайтындығы. Жұлдыз топологиясы орталық концентратор желіге қосылған әрбір құрылғымен байланысады. Бұл топологияда орталық нүктеден басқару қолданылады. Барлық желілік трафик концентраторға жіберіледі содан соңконцентратор оның сәйкес адресы бойынша құрылғыға жібереді. Егер компьютерлер қосылған кабель сақина түрінде тұйықталған болса топология сақина топологиясы деп аталады.

3. Телеграф желілерінің құрамы және тағайындалуы Түйіндер арасындағы телеграфтық каналдар электробайланыстың бастапқы тораптарындағы беріліс каналдарының негізінде құрылады. Телеграфтық торап дамудың ұзақ жолынан өтті және дискретті хабарларды төменгі жылдамдықпен берудің тармақталған торабы болып табылады. Ол аралас принцип бойынша құрылған:  жоғары категориялы түйіндер «әрқайсысы әрқайсысымен» принципі бойынша, ал категориялары төменіректері – радиалды-түйіндік принцип бойынша байланысады.Жалпы қолдануға арналған телеграфтық торап (ЖҚТлг) елде қалалық (ҚБ), аудандық (АБ), ауылдық (СБ) жерлерде байланыс бөлімшелерін ұйымдастыруды қарастырады, онда жіберушілер телеграммалар өткізеді,  ал байланыс бөлімшесі алушыға телеграмманы жеткізуді қамтамасыз етеді. Дамудың әртүрлі кезеңдерінде ЖҚТлг ХК, КК принциптеріне және олардың үйлесімді қолданылу принциптеріне негізделген. Алдағы уақтытта торапта тек ХК және ПК тәсілдері қолданылатын болады.Аралас тораптар коммутацияның қандай тәсілінің басты роль атқаратынына байланысты КК+ХК-ды қамтитын немесе ХК+КК-ды қамтитын торап деп аталады.Бұл тәсіл кешегі күнге дейін ЖҚ Тлг-да кеңінен қолданылып келді. Ол байланыстың қандай да бір бөлімшесіне КК түйіндері арқылы басқа байланыс бөлімшелерімен уақытша тікелей байланысу мүмкіндігін ұсынады.Абоненттік телеграфтау торабы. Жалпы қолдануға арналған телеграфтық байланыс мекеме мен  кәсіпорынның жедел байланыс құруға байланысты сұраныстарын толық шамада қанағаттандыра алмайды, оған себеп:1. Телеграммалар курьер оларды алып кетіп, байланыс бөлімшесіне жеткізгенге дейін күні бойынша жинақтала береді.2. Телеграмманы беру және әрі қарай адресатқа жеткізу процесі белгілі бір уақытты талап етеді.3. Жұмыс аяғында байланыс бөлімшесіне түрлі кәсіпорындар мен мекемелерден келіп түсетін телеграммалардың үлкен саны ШП торабында жүктемені үлкейтіп жібереді, бұл жіберушіден адресатқа телеграмманың жетуін баяулатады.ПП торабының бұл кемшіліктері  абоненттік телеграфтау (АТ) телеграфтық торабында болмайды, себебі шеткі телеграфтық аппараттар тікелей сол кәсіпорында және мекемеде орнатылған.АТ торабын дамыту ШП торабының жүктемесін едәуір азайтады, бірінші кезекте транзиттік корреспонденциядан босатып, жұмыс күнінің аяғында жүктемені азайтады.АТ жүйесі көп жағынан ТБ жүйесіне ұқсас. Дегенмен АТ торабында каналдардың босамай қалуы және екінші қайтара шақыру қажеттілігі болып жатады. ТБ торабында бұл рационалды емес.  ТБ жүйесінен ерекшелігі, АТ тораптарында каналдарды коммутациялау принципі байланыстың барлық стадияларында ауытқымайды.Абоненттік телеграфтық байланыс сұлбасы 3.2 суретте көрсетілген

 АТ торабын шеткі орнату жабдығы ТБ торабы шеткі пункті жабдығына ұқсас.Шақыру приборға «нөмірді теруге рұқсат» сигналы жіберіледі. Абоненттік панель және коммутация  құрылғысынан басқа, АТ станциясының құрамына ауыспалы құрылғы (П) да кіреді, ол станцияға қала аралық каналдарды қосуды қамтамасыз етеді. Талап етілген абонентпен байланыс орнатылғаннан кейін хабар бұл абоненттік пункттен басқа абоненттік пунктке беріледі.3. Абоненттік телеграфтың бір түрі халықаралық абоненттік телеграф «Телекс» болып табылады. Ол елшіліктердің, сауда-саттық өкілдерінің, шетел тілшілерінің және т.б. хабарды басқа елдерге беруші абоненттердің құжаттандырылған байланысын қамтамасыз етуге арналған. Бұл торап 100 мемлекетті біріктіреді.Абонент нөмірі телеграфтық аппарат кілт жиынынан теріледі және шақырылған абоненттің телеграфтық аппараты шақыру сигналынан кейін бірден қосылады. Шақырылатын абонент нөмірін теру коммутация түйініне «стартстоптық» комбинацияларды  берумен жүзеге асырылады. Абонент аппаратына станциядан келіп түсетін барлық сигналдар да стартстопты сигналдармен  беріледі («Станция жауабы», «Байланыс», «Бос емес» және т.б.).«Телемәтін» қызметі туралы түсінік.Телемәтін – абоненттік принцип бойынша құрылған, яғни сұхбат мүмкіндігін қамтитын жұмыс барысындағы әріптік-цифрлық хабарларды құжатталған беру жүйесі.. «Телемәтіннің» «Телекс» жүйесінен айырмашылығы:- бастапқы алфавит белгілерінің кеңейтілген жиыны - 256; - беріліс жылдамдығы - 2400 бит/с;- жоғары сапалы дұрыстығы - Рош < 10-6 таңбаға;- хабар мәтінін редакциялау мүмкіндігі;- мәтінді жадыда сақтау мүмкіндігі.- «Телемәтін» жүйесінің деректерді беру торабына ұқсастықтары бар,- берілістің цифрлық тәсілдері;- берілістің жоғары жылдамдығы;- дұрыстықты жоғарылатудың ұқсас тәсілдері;- байланыстарды басқарудың ұқсас тәсілдері.

4. Телефон байланыс желілерінің құрамы және тағайындалуыЖалпы қолданыстағы қосымша торап – автоматты телефондық станциялар (АТС), автоматты коммутация түйіндері (АКТ), абоненттік аппараттар мен желілер, сондай-ақ бастапқы (бірінші) тораптан алынған беріліс каналдарының жиынтығы. Телефондық байланыс жүйесі халықтың және өнеркәсіптердің ел көлемінде хабар алмасуға деген талаптарын, халықаралық телефондық торапқа шығу талаптарын қанағаттандыруға арналған және мынадай қызмет түрлерін ұсынады:1) хабарды жеткізу қызметі: ақпараттық, сөздік, факсимильдік, электронды почта, деректер. Бұл мүмкіндіктерді тораптың физикалық ресурстарын пайдаланатын техникалық қызмет ұсынады.2) арнайы қызметтер – сервис қызметімен автоматты түрде ұсынылатын немесе оператор көмегімен көрсетілетін ақпараттық-анықтамалық, тапсырыстық және қосымша қызмет түрлері. Оған мыналар жатады:жергілікті телефондық торап анықтамасы;дәл уақыт анықтамасы;тапсырыстық қала аралық телефон торабы (ҚТТ);қала аралық және халықаралық торап анықтамасы;телефон бойынша телеграмма қабылдау;телефондық торапты жөндеуге тапсырыс;таксофондарды жөндеуге тапсырыс

5) Ақпарат-есептеуші желілерінің құрылымы. ЭЕМ желілері.Деректерді өңдеудің ірі масштабтағы жүйелерін құру үшін жекелеген өнеркәсіптер мен ұйымдарға қызмет көрсететін есептеу орталықтары (ЕО) мен ЭЕМ-дер деректерді беру жабдықтарының көмегімен ақпараттық-есептеу тораптарына (АЕТ) біріктіріледі. Мынадай белгіленулер қабылданған: ДБ-деректер банкі; басты ЭЕМ; ұжымдық қолданыстағы есептеу орталығы (ҰҚЕО); дербес ЭЕМ (ДЭЕМ); торап администраторы (ТА); жырақтан деректерді теле өңдеу процессоры (ЖДТП); коммутация түйіні (КТ); коммутация орталығы (КО); ДБ мультиплексоры (ДБМ); терминалды ЭЕМ.Деректерді өңдеудің ірі масштабтағы жүйелерін құру үшін жекелеген өнеркәсіптер мен ұйымдарға қызмет көрсететін есептеу орталықтары мен ЭЕМ деректерді беру жабдықтарының көмегімен ақпараттық есептеу тораптарына біріктіріледі. АЕТ төрт өзара байланысқан объектілерге бөлінеді:Деректерді берудің базалық торабы ЭЕМ торабыТерминалдық торапАдминистратор торабы.ДБ базалық торабы- ЭЕМ арасында, сондай-ақ АЕТ басқа құрылғылары арасында ДБге арналған аппараттық және программалық жабдықтар жиынтығы.Әдетте Коммутациялыө Түйін ЭЕМ және АПД негізінде жүзеге асырылады.ЭЕМ торабы ДБң базалық торабымен біріктірілген ЭЕМ жиынтығы. ТЭЕМ негізгі міндеті ДБ базалық торабымен терминалдарды түйіндестіру. Бұл функцияны Деректерді Теле Өңдеу Процессоры және Деректерді Берудің Жырақтағы Мультиплексоры да орындай алады.Терминалдық торап-терминалдар мен ДБ терминалдық тораптарының жиынтығы.Терминал-көмегімен абоненттер деректерді енгізіп-шығаруды жүзеге асырады. АЕЖ негізгі сипаттамалары:Операциялық мүмкіндіктері,Өндірістілік,Ақпаратты жеткізу уақыты,Мәліметті өңдеу құны.

6) Радиобайланыс желілерін және жүйелерін құру принциптеріҰялы радиобайланыс - біреуі немесе екеуі де қозғалыста болады, сонымен қатар бір-бірімен кездейсоқ орында тұрып, осы объектілердің біреуі базалық станция болуы мүмкін, қозғалмалы объектілер (ҚО) арасынды радиобайланыс болып табылады. Ұялы радиобайланыс жүйесін меншіктік қозғалмалы байланыс жүйелері, персоналды шақыру жүйелері, сымсыз телефондар жүйесі және ортақ қолданыстағы ұялы байланыс жүйелеріне бөледі.Жедел әрекетті радиобайланыс қозғалмалы объектілер арасындағы радиобайланысты қамтамасыз етеді. Дербес радиошақыру немесе пейджинг жүйелері қабылдаушы дисплейінде берілістің көрінісін бере отырып қызмет көрсетілетін аймақ шегінде ақпараттың біржақты сымсыз таратылуын қамтамасыз ететін радиобайланыс қызмет көрсетілуін қаматамасыз етеді.Сымсыз телефон жүйелері алғашқыда резидентті қолданысқа бағдарланған болатын, яғни офистер мен пәтерлерде кейінірек олар ортақ қолданысты қызметтерді қолдауды қамтитын ортақ қолданысты жүйелер ретінде дами бастады.

7) Ұялы байланыс жүйелерін  құру принциптеріӘр ұяшықтың ортасында базалық станция бар, олар өз ұяшық көлеміндегі барлық жылжымалы станцияларға қызмет көрсетеді.Абонент бір ұяшықтан келесісіне ауысуы кезінде қызметінің берілуі оның бір базалық станциядан келесісіне жіберіледі. Барлық базалық станциялар өз кезегінде коммутация орталығына тұйықталады, одан ортақ қолданыстағы телефонды желіге шығуға болады. БС бірінші ерекшелігі – станцияның екі қабылдағыш антеннасы болатындай алшақтатылған қабылдауды қолдану. Бұдан басқа базалық станцияның тарату мен қабылдауға бөлек антенна болуы мүмкін. Екінші ерекшелігі –бірнеше қабылдағыштардың және түрлі желілікті бірнеше арналарда бір уақытты жұмысты жүргізуге рұқсат етеді. Ұялы байланыс функциялары негізгі және қосымшалардан тұрады.Коммутатор байланыс жолдарына ақпарат ағынының аралық өңделуін жүзеге асыратын сәйкес байланыс бақылаушылары арқылы қосылады. ЦК жұмысын және жүйені ортақ басқару қайта бағдарламаланатын бөлікті SOFTWARE қосатын, қуатты математикалық қамтамасы бар. Қозғалмалы станция келесі блоктардан тұрады: басқару, қабылдау таратқыш, антенналық блок. Антенналық блок-өз антеннасы бар қарапайым жағдайда ширек толқынды қабылдауыш және қабылдау тарату коммутаторы.Басқару блогы-микротелефон түтігінен тұрады-микрофон және телефон динамик, пернетақта дисплейі.Қабылдау таратқыш- таратқыш,қабылдағыш, синтезатор, логикалық блоктан тұрады. АЦП- микрофон шығысынан кіретін аналогты сөздің сигналды сандық формаға түрлендіреді.

8) Базалық станцияның құрылымдық сұлбасы.Базалық станция контроллеры (бақылаушы) станция жұмысын басқаруға және де оған кіретін барлық блоктар мен түйіндердің жұмыс қабілетін анықтауға арналған.

9.Қимылдаушы станцияның құрылымдық сұлбасы

Қозғалмалы станция  Т-телефон ,ДСП-дисплей ,КЛВ-пернетақта ,М-микрофон,ЦАЛ-цифро-аналог түрлендіргіш,ДКП-арна декодер,ЭКЛ-Эквалайзер,АЦП-аналогты цифрлық түр-ш.

Қозғалмалы станция келесі блоктан тұрады:басқару,қабылдау,таратқыш,және антенналық блоктар.

Қабылдау таратқыш блок өз кезегінде таратқыш,қабылдағыш,синтезатор тұрады.

Антенналық блок:өз антеннасы қарапайым жағдайды ширектолқынды қадауыш жане қабылдау тарату коммут-ы

Басқару блогы:микротелефон  түтігінен тұрады-телефон   микрофон пернетақта және кабылдау – тарату дисплей

Қабылдау таратқыш блок:мәнді күрделірек және таратқыш,қабылдағыш,синт-н тұрады.

10.Коммутациялау орталығының құрылымдық сұлбасы.Ұялық байланыстың негізгі қызметі.

Коммутация орталығы бар базалық стан-ң байланыс жолы ретінде көбіне радиорел-қ немесе оптикалық талшықты байланыс жолдары қолданылады.

Бс бақылаушы жеткілікті қуатты және дамыған компьютер ,станция жұмысын басқ-ы қамтамасыз етеді. Сонымен өатар оған кіретін блоктар мен түйіндер жұмыс қаб-ң бақылауын қамтиды.

Әр жүйенің ұяшықтары арасында абон-ң ауысуы кезінде қызмет көрсету ауысуы байқалады.

Коммутатор байланыс жолдарына ақп.ағының аралық өңделуін жүзеге асыратын сәйкес байланыс бақылаушы арқ.қосылады. Коммутация жұмысы оператор-ң активті қатысуын жоспарлайды.

Ұялық байланыстың негізгі қызметі

Әр ұяшықтың ортасында БС бар, олар өз ұяшық көлеміндегі барлық жылжымалы  станцияға қыз.көрсетеді.

Абонент бір уяшықтан келесісіне ауысуы кезінде қызм-ң берілуі оның бір БС келесісіне жіберіледі.

БС коммутация орт-а тұйыкталады .Ұялы  байланыс желісі бірден коммут-я орта-а қосыла алады.

Ұялы байланыс желілері өз атауын ұйымдастырудың ұялық принциптеріне сәйкес алған. Осыған сәйкес қызмет көрсету аймағы (қала территориясы немесе регион) ұяшықтардың кейбір сандартына бөлінеді. Ұяшықтарда әдетте дұрыс алтыбұрыш түрінде бейнелейді, себебі бұлар аралардың ұяшықтарына ұқсағандықтан бұл жүйені біз ұялы деп атаймыз. Желінің ұялы құрылымы жиіліктерді екінші реттік қолдану негізімен тікелей байланысты. Осыған байланысты бірдей жиіліктер бір-бірінен белгілі бір ара қашықтықта орналасқан ұящықтарда қайталануы мүмкін.

Әрбір ұяшықтың центрінде негізгі базалық станция орналасқан(БС). Бұл БС өз ұяшығының шегінде барлық жылжымалы станцияларға қызмет етеді. Абонент бір ұяшықтан басқа ұяшыққа орын ауыстырған кезде бір байланыс станциясынан басқа байланыс станциясы оған қызмет көрсете бастайды.      Байланыс станциялардың арналардың коммутациясы коммутация центрінде жүзеге асады (КЦ). Бұл УПАТС немесе ақырғы құқықтары негізінде ортақ қолданыстағы телефондық желіге (ОҚТС) қосылады.

11. Телефон байланыс желілерінің құрылымы және тағайындалуы.

Орта қолдануға 2-шілік телефон желісі  АТС абоненттік  ақпарат және біріншілік желіден алынған сызықтардың жиынтығын құрайды .

Қалалық телефон желісінің құрылымы абоненттер санына байланысты .Ескі желілер 10мың абонент қосылатын АТС тұрады.

Қалалық тел.желісінің станцияларының құрылымына келесі түйіндер кіреді.АТС ,УБС (кіріс байланыс түйіні ). Шығыс бйланыс түйіні, арнайы байл. Түйіні, мекемелі байл. Түйіндерінен тұрады.Жергілікті тел желілері:1.Қалалық2.Ауылдық3.автоматты қалааралық тел желілері келесі қызметтерді көрсетедіХабарды жеткізу қызметі ауызекі,факсимилді,электрондық почта.Арнайы өызметтер-Сервис қызметімен автоматты түрде ұсынылатын немесе оператор көмегімен көрсетілген ақпараттық анықтамалық тапсырыстық.Оған мыналар жатады:1.Жергілікті телефондық  торап анықтамасы2.Дәл уақыт анықтамасы3.Қалааралық немесе халықаралық торап анықтамасы4.Телефон бойынша телеграмма қабылдау5.Телефондық торап қабылдау анықтамасы

12.Ауылдық телефон желілері

Желінің телефондық байлынысы деп абоненттік телефондық жабдықпен аяқталған және олардың байланыс тізбегін байланыстыратын коммутация түйіндерінің жиынтығын атайды. ВСС РФ-ның иерархиялық деңгейіне тәуелділікпен телефондық желінің келесі түрлерін анықтап аламыз: халықаралық, қала аралық, аймақтық және де жергілікті қалалық телефондық желілер, селолық және мекеме-өндірістік телефондық желілер – жергілікті телефондық желілер атынан біріге алады.

Селолық телефондық желілер (СТС) селолық әкімшіліктік аймақтарды телефондық байланыспен қамтамасыз ете алады. Олар қалалықтармен салыстырғанда көп аумақты ала отырып, телефондық аппараттардың тығыздығы төмен бола алады. Осыған сәйкес, селолық АТС-тың сыйымдылығы қаланікімен салыстырғанда әлдеқайда төмен.

Орталық станция (ЦС) АТЖ – нің негізі болып табылады. Бұған АМТС станциясынан жоғарғы орналасқан тізбектер, соңғы станциядан (ОС) басталған байланыс тізбектері, ал радиалды-түйінді құрылыс желісіндегі тізбектері жатады. Түйінді станцияларға ОС-дан төмен орналасқан тізбектер жатады. Орталық станция аудан орталығында орналасады және бір уақытта қалалық телефондық станциямен бірге бола алады (7.2 – сурет).

Екі сатылы сұлбалар тек қана технико-экономикалық мақсатқа сай түйін құрау жағдайында ғана қолданады. Мұндай жағдайда абоненттер СТС – мен байланыса алатын станция саны беске жетеді. (ОС-УС-ЦС-УС-ОС).

Аналогты СТС- да селолық байланыс жағдайы үшін өңделген АТС: К – 50/200М координата жүйесі, 50-200 сыйымдылықты координата жүйесі соңғы станция ретінде және АТС К – 100/2000 түйінді және орталық станция ретіндегі координатты жүйесі пайдаланылады. Үлкен сыйымдылықты ЦС үшін қалалық типтегі АТСК, АТСК-У.

13. АТЖ-нің сызықтық және станциялық құрал – саймандары

Орталық станция (ЦС) АТЖ – нің негізі болып табылады. Бұған АМТС станциясынан жоғарғы орналасқан тізбектер, соңғы станциядан (ОС) басталған байланыс тізбектері, ал радиалды-түйінді құрылыс желісіндегі тізбектері жатады. Түйінді станцияларға ОС-дан төмен орналасқан тізбектер жатады. Орталық станция аудан орталығында орналасады және бір уақытта қалалық телефондық станциямен бірге бола алады (7.2 – сурет). Екі сатылы сұлбалар тек қана технико-экономикалық мақсатқа сай түйін құрау жағдайында ғана қолданады. Мұндай жағдайда абоненттер СТС – мен байланыса алатын станция саны беске жетеді. (ОС-УС-ЦС-УС-ОС).

СТС сызықты құрылысы  әуе және кабельді байланыс жолынан тұрады. СТС байланыс жолының өткізу қабілетін жоғарылату үшін ЧРК және ВРК – дан берілістің әр түрі кеңінен қолданылады. СТС кабельді жолында КНК-6 және КНК-12 типті аппаратурасы, сонымен қатар КАМА (30 каналды) жүйесі кеңінен қолданыс тапты. Уақыт бойынша арналар бөлінуінен ИКМ-15(15 телефон арнасы) және ИКМ-30 жүйесі қолданылады. Әуе және арналы жолдары білінетін тығындармен байланысты құрылыстары орналасқан қол жетпес орындарда байланыс ұйымдары үшін аналогты және цифрлық радиорелейлі жолдар (РРЛ) қолданады. ОС-ның тікелей қосылуында қондырғы жолымен сымдар шоғының ірілену құрылымы ұйымдастыру мақсатқа сай емес.

14. Қалалық телефон желілері

Қалалық телефондық желілер халықтың, ұжымның, мекеменің және ұйымның (осы қаланың аймағында және қала шетіндегі аймағында орналасқан) телефон байланыстарына қызмет ету үшін тағайындалған. ГТС – да сонымен қатар телефондық емес  ақпарат берілістері үшін телефондық желілердің ресурстарын қолдану қарыстырылады.

15. ҚТЖ-нің сызықтық және станциялық құрал – саймандары

ГТС –ның қондырғысы іс жүзінде сызықты және станциондық құрылыстардан тұрады.

Сызықты құрылыстарға:

- кабельді жерасты және әуе байланыс жолдары;

- таратылған құралдар (шкафтар, коробкалар);

- телефон арналық құралдар (құдықтар, құбыр жолақтары);

- ақырғы терминалдар (телефондық аппараттар, таксофондар) жатады.

Аналогты ГТС –да СЛ желісі физикалық сызықтар және ЧРК  ВРК байланыс жүйесімен тығыздалған жолдың көмегімен құрылады. Аналогты ГТС-ң станционды құрылыстарға жатады:

  аудандық АТС (РАТС);

  кіріс және шығыс (УИС, УВС) хабарлар үшін түйіндік станциялар (транзитті түйіндер); АМТС-мен (УЗСЛ, УВСМ) байланысүшін түйіндік станциялар;

  арнайы қызметтері бар (УСС) байланыс үшін түйіндер;

  селолық – қала шетінде станциялары (УСП) бар байланыс үшін  түйіндер.

16. Түйін құрайтын ҚТЖ

Аналогты ҚТЖ-да негізгі коммутациялы жүйелер мыналар:

АТС-47, АТС-54, АТС-54М типті ондық-қадамдық АТС;

АТСК және АТСК-У типті координатты АТС.

б)Түйін құрмайтын ҚТЖ. Қарапайым ҚТЖ болып аудандастырылмаған ГТС табылады. Мұндай желіге абонент желілері қосылатын телефон станциясы орнатылады. в) Түйін құрайтын ҚТЖ. Байланыс жолдарын қолдану нәтижесінде мәнді түрде көбейеді.

РАТС-ның санының ұлғаюында (6-7-ден аса), 60-70 мыңнан аса сыйымдылықта ГТС-да кіретін хабар түйіндері (УВС) қолданылады. Мұндай құрылыста қаланың аумақ желілері түйіндік аудандарға бөлінеді. РАТС арасындағы байланыс УВС арқылы жүзеге асады, ал түйін ішіндегі байланыс не әрқайсысы әрқайсысымен сұлбасы арқылы, не координаталық АТС үшін арналған өз УВС-ы арқылы жүзеге асады. Әр түйін ауданында (УР) онға дейін РАТС орнатылады.  Мұндай желілердегі нөмірлену-алты цифрлы. Бірінші цифр түйін коды болып табылады, бірінші және екінші цифр бірге РАТС кодын құрайды.

17)Түйін құрамайтын ҚТЖ.Қалалық телефондық желілер халықтың, ұжымның, мекеменің және ұйымның (осы қаланың аймағында және қала шетіндегі аймағында орналасқан) телефон байланыстарына қызмет ету үшін тағайындалған. ГТС – да сонымен қатар телефондық емес  ақпарат берілістері үшін телефондық желілердің ресурстарын қолдану қарыстырылады.Түйін құрмайтын ГТС.Қарапайым ГТС болып аудандастырылмаған ГТС табылады. Мұндай желіге абонент желілері қосылатын телефон станциясы орнатылады.

18 )Құрамалулы ҚТЖ.Егер қала аудандық ауыл әкімшілігінің орталығы болса, онда ҚТЖ және АТЖ байланыстарын юбіріктіретін жергілікті құрамалы телефон желісін (КТС) құру мақсатқа сай. Бұл жағдайда ГТС үшін ауыл-қала шеті байланысы (УСП) немесе ЦС хабарларының кіру және шығу түйіндерінің транзитті ұйымы қарастырылады. УСП арқылы СТС станция арасындағы байланыс, сонымен қатар олардың ГТС-мен байланысы жүзеге асады.КТС-ны ГТС сыйымдылығына және құрылысына байланысты құрудың түрлі әдістері мүмкін. РАТС және УСП (ЦС) түйінсіз аудандаған ГТС негізінде салынған қиыстырылған желіде бір-бірімен «әрқайсысы-әрқайсысымен» принципі бойынша байланысадыЖергілікті шарттарға байланыстыГТС-да қала шетіндегі АТС-ды РАТС немесе УПАТС-ға, немесе УСП (ЦС) арқылы қосу мүмкіндігі қарастырылды.

Түйіні бар ГТС негізінде қийстырылған желіні құру үшін сонымен қатар жүз мың түйінді район негізінде ГТС-ға қосылатын УСП ұйымдастырылады. Бір ГТС-да бірнеше УСП-ы болуы мүмкін. 5.10-сурет және 5.11-суретте түйіні бар ГТС базасында қиылыстырылған желілер мысалдары келтірілген.

19)Зона ішіндегі телефон желілері және халықаралық байланыс.Әр ішкі аумақты желі қалалық және селолық телефонды желелерден тұрады. Аумақтың коммутациялы орталығы басқа ішкі аумақтарға желілерге шығу жүзеге асатын автоматты қала аралық телефонды станция АМТС болып табылады, сонымен қатар жергілікті желілер арасындағы аумақ ішіндегі байланыс жатады.Ішкі аумақты желінің ұйымдастырылу нұсқасының кең таралған түрі  аумақтағы бір АМТС-ы бар нұсқа болып табылады. Бұл жағдайда ішкі аумақты желі радиалды принцип бойынша құрастырылады, түйін рөлін АМТС атқарады,ол сонымен қатар қалааралық желінің аяқталған станциясы болып табылады. АМТС-ға селолық желінің ЦС-ы және қалалық желінің РАТС-ы қосылады. РАТС АМТС-мен тура немесе қалалық желінің түйіні (УВС) және (УИС) арқылы қосылады.

 Тапсырысты-қосқыш жолдары (ЗСЛ) шығатын автоматты қалааралық байланысты орнықтыруға, сонымен қатар автоматты қала аралық телефонды байланыссыз пункттерде қалалармен байланыстыруға алдын ала тапсырыс үшін қолданылады.АМТ-да автоматты қала аралық қосуды орнатқан кезде шақырылатын абонент нөмірі ғана емес, сонымен қатар қала аралық сөйлескеніне ақы төлеу үшін шақырылатын абоненттің категориясы да берілуі қажет. Осы мақсатта қалалық және селолық АТС-да шақырылатын абоненттің нөмірін автоматты анықтайтын (АОН) аппаратура орнатылады. АМТС-дан шақыратын абоненттен 8 индексі терілгеннен кейін жергілікті АТС-ға АОН-ң сұраныс сигналы жіберіледі, оған жауап ретінде көп жилікті «6-дан 2» кодымен АМТС-да бекітілген категория таңбасы және шақырылатын абонент нөмірі беріледі.Қала аралық байланыстыратын жолдар (СЛМ) кіретін қала аралық байланыстарды орнатуға арналған. Қалалық АТС жағында СЛМ-лар районды АТС кірісінде немесе ГТС-ң түйінді құрылымы кезінде қала аралық байла-ныстың кіріс хабарларының түйіндерінде аяқталады.

20)Телефон желілеріндегі нөмірлеу жүйелері.Телефон желілерінде нөмірлеу жүйелерінің ашық және жабық түрлері қолданылады, бірінші жағдайда желінің кез келген екі абоненті арасындағы байланыс үшін бір ғана мәнді нөмір теріледі. Екінші жағдайда нөмір таңбасының саны байланыс түріне тәуелді. Мысалы, іш станционды байланыстар қысқартылған нөмір бойынша орнатылады, ал станция аралық байланыстарды орнату үшін абонент абонент нөмірінің барлық таңбаларын тереді. ГТС ішіндегі байланыс кезінде нөмірлеудің жабық жүйесі қабылданған. СТС-да әртүрлі ашық жүйелердің түрлері жиі қолданылады. Перспективада нөмірлеудің жабық жүйесін қолдану қарастырылады. Қазіргі уақытта ел территориясы нөмірлеудің жеті таңбалы аумақтарына бөлінген, олардың әрқайсысына үш таңбалы АВС коды меншіктелген. А түрінде кез-келген сан қолданыла алады,1 және 2-ден басқа, ал В және С түрінде – кез-келген сандар. Аумақ шегінде әр абонент жеті таңбалы аумақ ішілік abххххх нөміріне ие. Аумақ ішілік ab кода әр жүз мыңдаған нөмірлеу тобына меншіктеледі. Бірінші a саны түрінде 8 және 0-ден басқа кез келген сандар қолданыла алады. Жүз мыңдаған топта абоненттік нөмір бес таңбалы ххххх болады. Нөмірлеу аумағында жүз мыңдаған топ саны 80-нен аса алмағандықтан, онда аумақ ішілік жүйенің шекті сыйымдылығы 8 млн. нөмірге тең.Желі сыйымдылығына тәуелді ГТС-дағы нөмірлеу бес-алты немесе жеті таңбалы бола алады. Аналогты қалалық телефонды желінің негізгі сыйымдылық бірлігі он мыңдаған АТС бола алады, сондықтан абонентік нөмір АТС х кодынан және 4 орынды нөмірден хххх (0000-9999) құрылады. Егер желі сыйымдылығы 10 мың нөмірден (аудандалмаған) немесе 80-мың нөмірден (райондалған) аспаса, онда бес таңбалы нөмірлеу қолданылады. Райондалған жағдайда УВС бар (сиымдылығы 800 мың нөмірге дейін) желіде алты таңбалы нөмірлеу bххххх қолданылады, мұнда b-жүз мыңдық түйінді район кодын анықтайды,- АТС коды. Егер УВС және УИС (сыйымдылығы 8 млн. нөмірге дейін жетеді) бар райондалған желі қарастырылатын болса, онда 7 таңбалы нөмірлеу abххххх қолданылады, ab- жүз мың район коды. Мұндай ГТС бір уақытта 7 таңбалы нөмірлеу аумағы болып табылады.ГТС-да нөмірдің бірінші саны 8 және 0-ден басталмауы керек. 8 саны АМТС шығысының индексі болып табылады. ал 0 саны төтенше (01-өрт сөндіру көмегі, 02-милиция, 03-жедел медециналық көмек, 04-газ желісінің авариялық қызмет көрсетуі) және ақпаратты-анықтамалық қызмет көрсетулер нөмірлерінің бірінші саны түрінде қолданылады. Аумақ ішілік желіге шығу  үшін (ab коды бар жергілікті желінің шығу кодынан ерекше, басқа жергілікті желімен байланыс кезінде) АМТС –да шығу индексі 8 теріледі, аумақ ішілік индекс 2 теріледі, ал одан кейін жергілікті желі абонентінің аумақ ішілік кіру abххххх нөмірі теріледі. Қала аралық желіге шығу үшін (жергілікті желінің АВС коды бар нөмірлеудің басқа аумақ абонентімен байланыс кезінде) АМТС-да шығу индексі -8, одан кейін АВС- ab-ххххх абонентінің қалааралық оң таңбалы нөмірі теріледі. А саны, 2- аумақаралық желіге шығу индексі (аумақаралық индекс) және 1, 10-автоматты жалғайтын телефонды халықара-лық желіге шығу индексі,19 - халықаралық қызмет көрсетудегі телефон қосушы әйелге шығу индексі, 11...18 - қолдық және жартылай автоматты байланысты жүзеге асыру үшін АМТС қала аралық қызмет көрсетудің телефон қосушы әйелдерін шақыруға болатындықтан, 2-ге тең бола алмайды.Нөмірлеудің ашық индекссіз жүйесі желінің түрлі иерархия деңгейінің байланысы кезінде санның түрлі сандар жиынын жорамалдайды және СТС-да УС немесе ЦС және УС-ға шығу индекстері бар ашық жүйелер қолданыла алады. Станция ішілік байланыс бұл кезде үш таңбалы нөмір жиынымен жүзеге асады. Нөмірлеудің жабық 5 таңбалы жүйесі СТС үшін перспективті болып табылады.  

21 ) Цифрлық желілерді орнату стратегиялары

Барлық желіні бірден бір қадам арқылы толығымен жаңғырту мүмкін емес. Өйткені ол үшін аса зор бастапқы шығындар қажет болады. Көптеген елдерде аналогтық телефон желісінен сандыққа өту үрдісі бірнеше ондаған жылдарға созылады. Сандық желіні тұрғызудың бірнеше стратегиясы белгілі. Олардың негізгілері: 

- аралдық стратегия (орнын басу стратегиясы);

- салу стратегиясы;

- прагматикалық стратегия (аралас).

Аралдық стратегия үшін барлық аналогтық желілердің кезең бойынша сандық аралдар деп аталатын шектелген географиялық аймақтар шегінде сандыққа алмастырылуы (9.1 сурет) кейін сандық желінің аралдары біртіндеп біріккен сандық желі тудырады.

Сандық аралдарды пайдалану мерзімі аяқталуға қалған ескі телефон станциялары көп кездесетін аймақтарда, сонымен бірге сандық тасымалдау жүйесі кеңінен қолданатын аймақтарда енгізу ұсынылады. Аралдық стратегия телефондалған аймақтар бір- бірінен үлкен қашықтықпен бөлінген жағдайда және жоғарғы деңгей жерлерін жаңғыртуға кеткен бастапқы шығындар көп болғаны өте тиімді.

Салу стратегиясы аналогтық желі иеленген территорияны жауып алатын сандық желіні құруға бағытталған (9.2 сурет)

9.2 Сурет - Салу стратегиясы

Сандық станциялар бір бірімен тек сандық сл арқылы қосылады және жалпы арналық сигнализация жүйесінің көмегімен сигналдық ақпараттармен алмасып отырады (окс №7). Сигнализация жүйесін үйлестіру функциясын орындайтын минимал түйін (ретқақпа) сандары арқылы сандық желінің бар аналогтық желімен қиылысуы қамтамасыз етіледі.

Салу стратегиясы мен негізгі стратегия нақты аумақтың артықшылықтарын ескермейді. Сондықтан желіде көбіне олардың комбина-циясы қолданылады – прагматикалық стратегия қолданылады (9.3 сурет).

Прагматикалық стратегияда желінің даму үрдісі кезінде оның әртүрлі аймақтары салу стратегиясын қолдану  арқылы және сандық аралдарды енгізу жолымен жаңғыртыла алады.

9.3 Сурет - Прагматикалық стратегия

22)Райондалмаған цифрлық ҚТЖ құру

Болашаққа көз жүгіртетін болсақ 5-10 жыл аралығындағы нөмірлік сыйымдылығы 100 мың абоненттен аспайтын кішігірім қалалардағы телефон желісін сандандырған кезде аудандалмаған сандық ГТС тұрғызған жөн. Бұған максимал сыйымдылығы 100 мың

ГТС-ты сандандырудың бірінші кезеңінде жаңа сандық РАТС енгізіледі. Осы кезде бар желі бұрынғы сызба-құрылымын сақтап қалады. 9.1-суретте сандандырудың бірінші кезеңінде жаңа АТС енгізгеннен кейінгі желінің нұсқасы көрсетілген. Бұл жағдайда РАТС 2 абоненттерінің бөлігі (біртіндеп немесе бірге) сандық АТС-қа (ЦАТС) қосылады.

9.5 Сурет - Жаңа цифрлық АТС-ты орнатқаннан кейінгі цифрлық аудандалмаған АТС

9.5 суретте сандандырудың 2-і кезеңінің нұсқасы көрсетілген. Онда РАТС 2-ге алдын ала қосылған барлық абоненттері ЦАТС-қа қосылады да, РАТС 2-ң өзі бөлшектенеді. К1 шоғырлаушы электромеханикалық РАТС 1-ді алмастырады, ал К2 шоғырлаушы телефонмен төменгі деңгейде қамтыған жаңа ауданда орнатылады. Осы кезде 1 ғана РАТС-3 қатынасу станциясы аналогтық болып қалады.

 

9.6  Сурет - Аналогтық АТС-ты қайта өңдеп, шоғырлауыштарды орнат-қаннан кейінгі цифрлық аудандалмаған ГТС

23)Түйінсіз аналогты ҚТЖ –ні орнату

Бар аудандалған ГТС-ты жаңғырту салу қағидаты бойынша және кезең бойынша жүргізіледі. Өйткені аудандалған ГТС-ң барлық ескірген қатынас жабдықтарын бір уақытта ауыстыру үшін аса жоғары бірден шығындар қажет. 9.1-суретте үш электромеханикалық АТС бар ГТС-ң сұлбасы көрсетілген. Көлеңкеленген аймақтар жаңа абоненттер тобын қосуды қажет ететін қаланың 2 ауданын белгілейді.

9.4 Сурет - Түйінсіз аналогтық аудандалған ГТС

24 ) УВС және УИС –ті аналогты ҚТЖ –ні цифрлау

УВС-пен ГТС-қа сандық қатынасу станциясын ендірген кезде аналогтық ГТС аудандарының бір немесе бірнеше түйіндерінің орнына салынған сандық желінің жеке 100-200-мыңдық және тағы басқа түйіндік ауданы ұйымдастырылады. Салынған сандық желі үшін резервті нөмірлік сыйымдылықтан жеке жүз мыңдық индекстер бөлінеді. Бұл жаңа түйіндік аудан салынған желіні құру үшін негіз болып табылады.

Бұрыннан бар және қайта ұйымдастырылған түйіндік ауданының территориясы өзара жабылып қалуы мүмкін. Үлкен территорияда бірнеше жаңа түйіндік аудандар құрған жөн. 10.1 суретте УВС-пен бастапқы аналогтық ГТС сұлбасының мысалы көрсетілген.

 

10.1 Сурет - УВС түйіні бар аналогтық аудандалған ГТС

10.2 суретте бірінші сандық АТС-ты орнату моментіндегі желінің құрылымы көрсетілген. Бірінші сандық АТС 13 индексінің айқындасын және ол келесідей функцияларды орындасын дейік:

- ондағы қосылған абоненттер үшін тіректі станцияны;

- бар желінің төрт аналогтық АТС үшін жаңа түйіндік ауданының УВС;

- жаңа түйіндік ауданының УИС.

Осы функциялардан басқа жаңа АТС сонымен бірге УВСМ және УЗСЛ рольдерін атқарады. Бір мезгілде шеткі станциямен түйіннің функциясын орындайтын сандық АТС тіректі-транзитті станция ТТС (ОТС)  деп аталады.

Сандық ТТС 13 электромеханикалық станция жағында аналогтық –сандық жабдықты орнату арқылы сандық жолдары бар ГТС барлық аналогтық РАТС-пен байланысады.

 

10.2 Сурет - Бірінші цифрлық АТС-ты (ОТС 13) орнатқаннан кейінгі аналогтық аудандалған ГТС

Келесі желіні жаңғырту кезеңінде аналогтық УВС-пен екінші және үшінші түйіндердің РАТС-н алмастыратын тағы екінші сандық станциялар енгізіледі делік (10.3 сурет).

Сонымен қатар ГТС 13-ке қосымша бөлшектенетін аналогтық РАТС 12 абоненттерінің он мыңдық тобы қосылады. Сандық қатынасу станциялары «әрқайсысы әрқайсысымен» қағидаты бойынша сандық жолдар арқылы байланысуы тиіс.

Салынған сандық желі негізгі үш нұсқа бойынша аналогтық РАТС-пен өзара әрекеттесе алады:

1) бірінші енгізілген сандық қатынасу станциясы бар аналогтық желімен байланысу үшін ТТС немесе транзитті станция ролін орындайды. Ал қалғандары тіректі станцияның функциясын (транзитсіз) орындайды;

2) барлық қайта енгізілген цифрлық қатынасу станциялары ТТС функ-цияларын орындайды және бар аналогтық желімен өзара әрекеттеседі;

3) қайта енгізілген сандық станциялардың бөлігі желімен өзара әрекет-теседі (бірінші және екінші нұсқалардың жиыньығы). 10.4 суретте үшінші нұсқа көрсетілген. Онда ТТС 12,13 және ТТС 21,22 ТТС 31,32-ң бар аналогтық желімен өзара әрекеттесуін қамтамасыз етеді.

10.3 Сурет - Қосымша цифрлық АТС-ты орнатқаннан кейінгі аналогтық аудандалған ГТС

10.4 суретте УВС түйіндері бар аудандалған аналогтық ГТС-ты сандандырудың соңғы фазасының нұсқасы көрсетілген (сандық АТС-тің қағидаты бойынша қосылуы) түйіндер негізінде сандандыру классикалық нұсқасы болып табылады. (Бір ЦАТС бұрынғы аналогтық ГТС-тің бір түйіндік ауданына қызмет көрсетеді).

10.4 Сурет - Қорытынды цифрландыру фазасынан кейінгі аналогтық аудандалған ГТС

 25. Сақина құрылымды цифрлық желіні орнату  Аналогтық ГТС-ғы әртүрлі электромеханикалық РАТС-р арасындағы станция аралық  байланыстар бастапқы кезде желіні физикалық немесе арналарды жиіліктік бөлу (АЖБ) арқылы тасымалдау жүйелерінің көмегімен ұйымдастырылған. Кейін АЖБ арқылы аналогтық тасымалдау жүйелерімен қатар ЦТЖ сандық тасымалдау жүйелері (ИКМ-30, ИКМ-120 және т.б) енгізіле бастады. Мұндай жүйелер плезиохронды сандық бұтақшаларға (Plesiochronous Diqital Hierarchy – SDH) жатады. Мұнда уақытша топ тудырған жағдайда бірігетін сандық ағындар жылдамдығы бір-бірінен әртүрлі желі станцияларында орналасқан ЦТЖ генераторларының мүмкін тұрақсыздығының аралығында ерекшеленуі мүмкін. Бұл оларды бұтақшаның жоғарғы сатысындағы ағындарға біріктірген кезде сандық ағындар жылдамдықтарын үйлестіру үшін арнайы іс-шараларды қабылдауды қажет етеді. Сондықтан ЦТЖ жабдығы едәуір күрделенеді, сонымен қатар желінің сапалы көрсеткіштері төмендейді.

26.  Жергілікті телефон желілеріне цифрлық УПАТС-ті қосу принциптеріЕгер қала аудандық ауыл әкімшілігінің орталығы болса, онда ҚТЖ және АТЖ байланыстарын юбіріктіретін жергілікті құрамалы телефон желісін (КТС) құру мақсатқа сай. Бұл жағдайда ГТС үшін ауыл-қала шеті байланысы (УСП) немесе ЦС хабарларының кіру және шығу түйіндерінің транзитті ұйымы қарастырылады. УСП арқылы СТС станция арасындағы байланыс, сонымен қатар олардың ГТС-мен байланысы жүзеге асады. КТС-ны ГТС сиымдылығына және құрылысына байланысты құрудың түрлі әдістері мүмкін. РАТС және УСП (ЦС) түйінсіз аудандаған ГТС негізінде салынған қиыстырылған желіде бір-бірімен «әрқайсысы-әрқайсысымен» принципі бойынша байланысады. Жергілікті шарттарға байланысты ГТС-да қала шетіндегі АТС-ды РАТС немесе УПАТС-ға, немесе УСП (ЦС) арқылы қосу мүмкіндігі қарастырылды.

Түйіні бар ГТС негізінде қийстырылған желіні құру үшін сонымен қатар жүз мың түйінді район негізінде ГТС-ға қосылатын УСП ұйымдастырылады. Бір ГТС-да бірнеше УСП-ы болуы мүмкін. 5.10-сурет және 5.11-суретте түйіні бар ГТС базасында қиылыстырылған желілер мысалдары келтірілген.

27. АТЖ-ін цифрлау стратегиясыБір қадамда бүкіл желіні бірден толық жетілдіру іс жүзінде шынайы тапсырма болып табылмайды, себебі бұл үшін көптеген бастапұы шығындар қажет. Құру стратегиялары: салу стратегиясы, орамдар стратегиясы, прагматикалық стратегия. Аналогты желінің цифрлыққа өтуі  техникалық құралдардың тиімді қызмет атқаруына, ақпаратты тасымалдау сапасын арттыруға, сонымен қатар абоненттерге қсынатын қызмет жолақтарының кеңеюіне мүмкіндік береді.Аналогты желіден цифрлыққа өту үрдісі 2 фазаға бөлінеді: 1-абоненттік желілер аналогтық болып қала береді, 2- желінің басқа бөліктері цифрлық негізге ауысады

Аралдар стратегиясы үшін барлық аналогтық желілердің цифрлық аралдар деп аталатын шектелген географиялық аймақтар шегінде цифрлыққа алмастырылуынан кейін цифрлық желінің араладары біртіндеп біріккен цифрлық желі тудырады.

28. Үстіне басылатын желілерді орнату стартегиясы (аралдық стратегия (орнын басу стратегиясы)Аралдық стратегия үшін барлық аналогтық желілердің кезең бойынша сандық аралдар деп аталатын шектелген географиялық аймақтар шегінде сандыққа алмастырылуы (9.1 сурет) кейін сандық желінің аралдары біртіндеп біріккен сандық желі тудырады.

Сандық аралдарды пайдалану мерзімі аяқталуға қалған ескі телефон станциялары көп кездесетін аймақтарда, сонымен бірге сандық тасымалдау жүйесі кеңінен қолданатын аймақтарда енгізу ұсынылады. Аралдық стратегия телефондалған аймақтар бір- бірінен үлкен қашықтықпен бөлінген жағдайда және жоғарғы деңгей жерлерін жаңғыртуға кеткен бастапқы шығындар көп болғаны өте тиімді.

29.Сигнализация  түрлерін топтастыру

Байланыс желілерінің сигнализациясынан желілер элементтерінің арасында жіберілетін сигналдардың жиынтығы және шақыруларды қызмет ету кезінде қосуды ағыту мен қондыруды қамтамасыз ету үшін оларды тарату тәсілдері , сонымен қатар қызметтік ақпаратты тарату түсіндіріледі. 

Буын (бөлім) желісінің тәуелділігінен сигнализацияның келесі түрлерін айыруға болады (11.1-сурет):

-    абонентті –абонент терминалы және жалғаушы станциялардың арасын-дағы бөлімде;

-    ішкі станциялық- әр түрлі функционалды буындар мен жалғаушы станциялардың ішіндегі блоктардың арасында;

-    станцияаралық – желідегі әр түрлі жалғаушы станциялардың арасында;

   Телефон арналары және жолдары арқылы тарататын сигналдар 3 топқа бөлінеді: жолдық сигналдар, басқару сигналдары және ақпараттық акустикалық сигналдар

Абоненттік сигнализациясының құрамына абонент терминалы мен АТС арасында таратылатын барлық сигналдар кіреді.

    Оларға станцияны шақыру, станцияның жауабы, нөмердің жиынтығы, жіберулердің және шақырудың жіберуін бақылау, абоненттің босамауы және т.б сигналдар кіреді.

Ішкі станциялық сигнализация элементті базамен қолданылатын жалғаудың жүйелерін құру принципі мен архитектурасынан тәуелді және жүйенің әрбір түрі үшін спецификациялық болып табылады.

    Станция аралық сигнализацияның құрамына жалғаушы буындар арасында таратылатын барлық сигналдар кіреді. Мұндай сигналдарға жолдық сигналдар мен маршруттау сигналдары жатады.

    Сызықтық сигналдар шақыруды қызмет ету процесінде жолдардың күйі туралы өзара ақпараттандыру үшін станциялар арасында қолданылады. Оларға бос емес, бос еместігін растау, шақырылатын абоненттің жауабы, шақырылушы және шақырушы абоненттің қайтару сигналдары жатады. Бұл сигналдар қосуды қондырудың негізгі кезеңдерін белгілейді.

Маршруттау сигналдары (регистрлік) белгіленген орынға шақыру-ларды маршруттау үшін адрестік ақпаратты ұсынады. Оларға шақырылатын абоненттің номері туралы категория және шақырушы абоненттің номері туралы ақпараттар жатады. Координатты АТС үшін бұл сигналдарды регистрлік деп атайды, өйткені олар регистерден беріледі.

30. Сызықтық сигнализацияны тарату тәсілдері

 Сызықтық сигналдар шақыруды қызмет ету процесінде жолдардың күйі туралы өзара ақпараттандыру үшін станциялар арасында қолданылады. Оларға бос емес, бос еместігін растау, шақырылатын абоненттің жауабы, шақырылушы және шақырушы абоненттің қайтару сигналдары жатады. Бұл сигналдар қосуды қондырудың негізгі кезеңдерін белгілейді.

Сызықтық сигналдардың таратылуы келесі негізгі тәсілдермен жүзеге асуы мүмкін:

-         тұрақты тоқпен сигналдарды тарату;

-         сигналдарды бір жиіліктік жолақсыз тарату (3825 Гц);

-         сигналдарды бір жиіліктк (2,600 Гц) не екі жиіліктік (1200-1600 Гц) жолақсыз тарату;

-         ИКМ күре жолдары бойынша сигналдарды тарату;

31. Сызықты сигналды ИКМ-30(2ВСК)жіберу жүйесінің цифрлық арнасымен тарату.

Сөйлесу арналарының күйі туралы сигналдық ақпаратты тарату үшін ИКМ-30 цифрлық жүйесінде әрбіреуі 125 мкс бойынша 16 циклдерді құрайтын жоғарғы циклдер ұйымдастырылады.

Жұп циклдарының нөлдік уақытша интервалы циклдік синхронизация үшін қолданылады. Тақ циклдарының нөлдік қызметтік ақпараттарды тарату үшін қолданылады. 1-15 және 17-31 уақытша интервалдары қажетті ақпаратты тарату үшін қызмет етеді. Нөлдіктен басқа барлық сигналдардың 16 екі сигналдық арналар ұйымдастырылады. Әрбір сигналдық арнаның 4 биті бар: а,в,с және д. Нөлдік циклдің 16-қ уақытша интервалында жоғарғы циклдік синхронды сигнал таратылады, одан сигналдық арналардың есеп беруі енгізіледі. ЖЦС 0000 тең 1,2,3,4 биттермен таратылады. 6-биті жоғарғы циклдік синхронизацияны жоғалту туралы ақпараттарды береді. 5,7,8(х) биттері фиксирленген және 1,0,1 сәйкес тең.

32. Сызықты сигналды ИКМ-15(1ВСК)жіберу жүйесінің цифрлық арнасымен тарату.

Сөйлесу арналарының күйі туралы сигналдық ақпаратты тарату үшін ИКМ-15 цифрлық жүйесінде әрбіреуі 125 мкс бойынша 16 циклдерді құрайтын жоғарғы циклдер ұйымдастырылады.(0-15 аралығы)

Жұп циклдарының нөлдік уақытша интервалы циклдік және жоғары циклдық синхронизация үшін , және де қосымша сигналдарды жіберуді қолданылады. Тақ циклдарының нөлдік қызметтік ақпараттарды тарату үшін қолданылады. 5-ші разряд  нөлдік уақытша интервалы төменгіджылдамдықты синхросигналдарды жіберуге арналады (110 композициясы)

Нөлдік уақытша интервалы (ВИ) циклінде келесі мәліметтер жіберіледі:

1-ші бит: «1» жоғарғы циклді сигнал синхронизациясы

2-ші бит: алыстағы соң трагедиясы

3-ші бит:10``қателік коэффициент өсуі

4-ші бит:  жоғарғы циклді сигнал синхронизациясының трагедиясы

Нөлдік уақытша интервалы (ВИ) 1-15 цикл аралығындағы жіберілетін мәліметтер:

1-ші бит: «0» жоғарғы циклді сигнал синхронизациясы

2-3 ші биттер: сигнализация а және б ;

4-ші бит: резерв (бит с)

33. Регистрлік сигналдарды тарату әдістері. Эстафеталық және Тесіп өткен сигнализация

Регистрлік сигналдарды таратудың 2 әдісі бар: эстафеталық тарату (“буыннан буынға” сигнализациясы) және тесіп өтетін тарату(“соңынан соңғыға” сигнализациясы). Егер қосудың әртүрлі бөлімдерінде сигнализация-ның әр түрлі жүйелері қолданылса, онда регистрлік сигналдарды таратуда аралас әдістерін қолданылуы мүмкін (бір бөлімдерде эстафеталық, басқала-рында – тесіп өтетін тарату). Әрбір станцияда  эстафеталық сигнализация кезінде қосуды қондыру үшін қажетті барлық адрестік ақпарат өңделеді және таратылады. 6.19 суретте маршруттау сигналының эстафеталық тарату принципі бейнеленген. Қолдану мысалы: К1 сигнализация хаттамасы.

Тесіп өткен сигнализация кезінде шақырылатын абонент станциясының қондырғыларын басқару қосуды қондырудың барлық уақыттарында іске асады. 12.2 суретте маршруттау сигналын тарату принципі бейнеленген. Қолдану мысалы: R2 сигнализация хаттамасы.

Бастапқы АТС келесі станцияға шақыруды маршруттау үшін қажетті ақпаратты жібереді (АТС1 12 цифрін АТС3 жібереді ), ал АТС2-де қондырғы-ларды басқару АТС2-н  АТС3-ке маршруттаудың аяқталуынан кейін бірден жіберіледі. Маршруттау сигналдарын тарату кезінде олардың тарату жылдамдығы өседі.

34. ОКС №7-нің деңгейлері, ОКС №7-нің базалық құрылымы. ВОС-тың эталондық үлгісі

Халықаралық келісім беруші комитет телефондама және телеграф (МККТТ) бойынша ЖАЖ екі жүйесіне кеңес берді. Біріншісі – МККТТ  №6 (ОКС  №6) – халықаралық желіде сигнализация үшін қобылданды. ОКС №7 екінші жүйесі сигнализация ретінде 1980 ж. қабылданып, 64кбит/с арналарды тарату жылдамдығымен байланыстың цифрлық желісі үшін кеңінен таралды. ОКС  №7 тақталып өтейік.

ОКС №7-нің деңгейлері:

  1.  1 деңгей: сигнализация дерек буыныңның қызметі. Сигнализация деңгейінің физикалық тасымалдау орталығы құрастырылады (64 кбит/с)
  2.  2 деңгей:сигнализация желісінің қызметі.  Әр сигнализация буынға жеке жүзеге асырылады.

3 деңгей: сигнализация буындарының жұмыстарын координациялауы.Ақпараттарды маршруттайды.

4 деңгей: Пайдаланатының процесінің деңгейі. Шақыру процесіне қызмет көрсетілетін ақпарат тарату подсистемалары.

ВОС-тың эталондық үлгісі

1978 жылы Халық аралық стандартизациялау ұйымында SC16 подкомитеті құрылған, оның мақсаты өзара байланысты ашық жүйенің халықаралық стандартын өңдеу болып табылады. Олар өзара байланысты ашық жүйенің (ВОС) эталондық моделіне сәйкес болған кезде ғана ашық бола алады.  Өзара байланысты ашық жүйенің (ВОС) эталондық моделі- стандарт құрудың ең жалпы құрылымын суреттеу болады. Ол  әртүрлі стандарттар арасындағы өзара байланысу принципін және ВОс- керек көптүрлі стандарттарды паралелді өңдеу мүмкіндігін қамтамасыз ететін негізі болып табылады.

35.Сигналдық бірліктер. SIF сигналдық ақпарат өрістері

Сигналдық бірліктер.

Сигналдық бірліктер үш түрге бөлінеді:

        1) мәнді болатын тасымалдық бірлік (Message signalUnit - MSU), ол сипаттауды байланыстырумен басқару (SCCP) және (UP) ішкі жүйе қолдану-шыларымен қалыптасқан сигналдың ақпаратты тарату үшін қолданылады.

        2)  буын күйінің сигналдың бірлігі (Link Status Signal Unit - LSSU). Ол МТР үшінші деңгейде қалыптасқан және сигнализация буын күйін бақылау үшін қолданылады.

         3) толтырылатын сигналдың бірлігі (File In Signal Unit),  ол сигналдық график жоқ кезде буынды фазалауға қамтамасыз ету үшін қолданылады.

        4) сигналдық бірліктің қалыптасуы МТР хабарламаларды екінші деңгейдегі ішкі жүйе таратуында қолданылады. Мәнді болатын сигналдық бірліктер қате жіберілген кезде қайталанады буын күйінің сигналдық бірлігі және бастырылатын сигналдық бірлік қайталанбайды. Құрылымы бойынша MSU мәнді болатын сигналдық бірліктер күрделі болып табылады, жеңілдетілген түрі 12.6 - суретте көрсетілген

 FLAG.  Сигналдық бірліктің басын белгілейді. Берілген сигналдық бірліктің ашатын жол ашушысы алдыңғы сигналдық бірліктің жабушы жалаушасы болады. Жабушы жалауша сигналдық бірліктің соңын белгілейді. Бит тізімі – 01111110.

   BSN, FSN. Сигналдық бірліктің реттік нөмірі жеті бит тікелей реттік нөмірі (Forward Sequence Number - FSN) қосады және кері реттік нөмірі жеті бит  (Backward Sequence Number- BSN) және FSN өрістері 0,127 циклды түрдегі қайталанатын тізбектеріндегі екілік сандарды көрсетеді.

   BIB, FIB. Индикаторлар – биттері бір биттікке индикатор битін қосады (Forward Indicator Bit - FIB) және кері 1 бит индикатор битін қосады (Backward Indicator Bit - BIB) FSN және BSN қоса FIP жне BIP бекіту фунцияларын жүзеге асыру үшін және сигналдық бірліктің дұрыс тізімін қамтамасыз ету үшін қателерден қолдану әдісінің негізінде қолданылады.

 LENGTH индикатор ұзындығы 6 бит екі функциясы орындайды. Хабарлама ұзындығын көрсетеді (байттар саны, алдыңғы тексерілген биттер және индикатор ұзындығы) және хабарлама тиегі (FISU- 0 үшін; LSSU-1 немесе 2 –үшін ; MSU->2 үшін).

    SIO (Signaling Information Octet ). Қызметтік ақпарат байты (8 бит ) 2 функциямен береді: ұлттық хабарламадан халықаралық хабарламаны айырады және нақты қолдаушысының ішкі жүйесіндегі сигналдық ақпараттардың сәйкестігін орнату үшін қызмет етеді. 

   CHECК. Тексерілетін биттер (16 бит) сигналдық бірліктің алдыңғы биттеріндегі сызықтық операциялар жолымен қателерді табу үрдісінің көмегімен сигналдық бірлікті қабылдау дұрыстығына көз жеткізеді.

   SIF (Signaling Information Field). Сигналдық ақпараттар өрісі сигнализация буыны бойынша тиімді сигналдық ақпараттарды тарту үшін және 3-тен 63 байтқа дейін қосуға арналған.

36. Коммутациялық  өрістер мен блоктарды орнату тәсілдері

Коммутациялық блоктар: негізгі түсініктер және анықтамалар

Коммутациялық түйіннің басты бөліктерінің бірі коммутациялық өрістер болып саналады. Қондырғыға аз шығын жұмсай отырып, оның тиімді құрылуы шақырулардың, қызмет көрсетудің керекті сапасын қамтамасыз етеді. 16.5 суретте үш a, b және c бөліктен тұратын коммутациялық өрістің құрылымы көрсетілген.

Коммутациялық өріс көмегімен V1 және V2 ішкі станциялық желілер арқылы N кірістер M шығыстарымен байланысады. Көбінесе сызықтар саны арасындағы  қатынас келесідей: N>V1; V1 = V2; V2<M. Коммутациялық өрістің а звеносында N кірісінің үлкен санынан V1 ішкі станциялық сызықтарының аз санына ауысып өтуі жүзеге асырылады, былайша айтқанда, қысу функциясы орындалады. Коммутациялық өрістің b звеносында V1 ішкі станциялық желілер V2 ішкі станциялық желілермен коммутацияланады (коммутация функциясы). с звеносында V2 ішкі станциялық желілерден М шығыстарының керекті санына ауысып өтуі жүзеге асырылады, былайша айтқанда кеңею функциясы орындалады.

Коммутациялық блоктағы кірістердің қосылуы шығыстарға қатынасы толық қол жетерлікті немесе толық емес қол жетерлікті. Кіріс байланыса алатын блоктың шығыстар саны  D қол жетерлік деп аталады.

Коммутациялық құрылғылардың құрылу тәсілдері

А)Коммутациялық құрылғылардың кірістерінің және шығыстарының бірігуі

Бірнеше коммутациялық құрылғылардың кірістерінің бірігу жолымен алынған коммутациялық блоктар 16.6 суретінде көрсетілген [3]. (1х2) типті коммутациялық блогы (1х1) типті екі құрылғылардың кірістердің бірігу жолымен құрылады. Бұл жағдайда кіріске 2 шығыс қол жетеді (D = 2). (1x2m) типті коммутациялық блогы (1xm) типті екі құрылғылардың кірістердің бірігу жолымен құрылады. Бұл жағдайда D = 2m.

Коммутациялық құрылғылардың кірістерінің бірігуі кірістердің шығыстарға қарағанда қол жетерліктің өсуіне әкеліп соғады. Демек, керекті қол жетерлігі бар коммутациялық блокты алу үшін кіші қол жетерлігі бар коммутациялық құрылғылардың тиісті санында кірістердің бірігуін жасау керек. Бірнеше коммутациялық құрылғыларда шығыстардың бірігу жолымен алынған коммутациялық блоктар 16.7 суретте көрсетілген.

(kx1) типті коммутациялық блогы (1х1) типті приборлардың k кірістерінің бірігу жолымен құрылады. (1xm) типті коммутациялық құрылғылардың k шығыстарының бірігуі кезінде (kxm) типті коммутациялық блок құрылады. Коммутациялық құрылғылардың k тобына кірістерді біріктіргенде, коммутациялық блок алынады. Бұл коммутациялық блокта барлық коммутациялық құрылғылардың кірістері шығыстардың бір тобына қол жетеді.

Бірнеше коммутациялық құрылғылардың кірістердің және шығыстардың бірігуі жолымен алынған коммутациялық блоктар 8.10 суретте көрсетілген. Мұндай бірігу әртүрлі коммутациялық құрылғылар арқылы кірістің шығыспен параллельді байланысы арқылы коммутациялық блогының сенімділігін арттыру үшін қолданады. Егер бірінші коммутациялық құрылғы бұзылған болса, онда байланыс екінші құрылғы арқылы жүргізіледі.

37.Коммутациялық сызбалар және оның сипаттамасы.Бір буынды коммутациялық сызба. Белгілі бір аралық уақытта электрлік тізбек өткізуінің секіріліс түрде өзгеруін қамтамасыз ететін құрылғыларды коммутациялық құрылғылар деп атаймыз. Коммутациялық құрылғыларда электр тізбектің өткізгішітігінің өзгеруі коммутациялық элементтерімен жүзеге асырылады. Қазіргі кезде қолданатын коммутациялық құрылғылар құрылымдық параметрлер бойынша төрт түрге бөлінеді: реле, іздеушілер, көп реттік жалғаушылар және жалғаушылар.Реле типті коммутациялық құрылғыларда (1х1) бір кіріс және бір шығыс бар (16.1 сурет).

(1х1) реле типті коммутациялық құрылғы.

Құрылғы екі күйде болады. Біреуінде кіріс пен шығыс арасында байланыс жоқ, ал басқасында байланыс орнатылған. 16.1, а–г суретінде автоматты коммутация техникасында қолданылатын коммутациялық құрылғылардың шартты бейнелері келтірілген.Іздеушілер типті коммутациялық құрылғыларда (1хm) бір кіріс n=1 және m шығыстар бар (16.2, а – г сурет).

 

(1хm) іздеуіш түрлі коммутациялық  құрылғы

Құрылғыда кіріс пен әрбір m шығыстарымен байланыс орнатуға болады, сондықтан құрылғының қол жетерлігі D = m. Осыдан келе бір уақыт ішінде құрылғыда тек қана бір байланыс орнатылады.Көп реттік жалғаушылар типті коммутациялық құрылғыларды n(1xm) n кірістер және nm шығыстар бар (16.3, а – г сурет). 

n(1хm) көп реттік жалғаушылар типті коммутациялық құрылғы

Әрбір n кірісіне тек қана анықталған m шығыстар қол жетерліктей болады, сондықтан nm шығыстырының жалпы санынан құрылғылардың қол жетерлігі D = m. Бір уақыт ішінде құрылғыда n байланыс орнатылады.Жалғаушылар типті коммутациялық құрылғыларда (nxm) n кіріс-тер және m шығыстар бар.Әр n кіріске әрбір m шығысы қол жетерліктей болады, сондықтан D = m. Егер n <m болса, онда n байланыстар орнатылады немесе n >m болса, онда m байланыстар орнатылады.

 

(nхm) жалғаушылар типті коммутациялық құрылғы. Коммутациялық құрылғылар арқылы коммутациялық блоктар, іздеу сатылары және автоматты телефондық станциялар мен түйіндердің коммутациялық өріс, басқарушы құрылғы, сызықты және қызметті комплектте Бір ГИ сатылы АТСК (төрт таңбалық нөмерлеу).АТС-ның координаттық жүйелерінде үш іздеу сатысы қолданылады: абоненттік (АИ), топтық (ГИ), регистрлік (РИ). 18.3-суретте басқа АТС-тер ортасындағы жұмысын ескермеген, төрт таңбалық нөмерлік АТСК-ның функционалдық сұлбасы келтірілген.АИ сатысы шығыс байланыста тәуелсіз іздеу режимінде (АВ блоктары арқылы бос  шығыс бау жинағын ИШКіздеу), ал кіріс байланыста -сызықтық іздеу режимінде  жұмыс істейді. ГИ сатысында топтық іздеу режимі, ал РИ сатысында - тәуелсіз іздеу режимі жүзеге асады. Бау жинақтары қосылудың орнатылуы кезінде қолданылады және сөйлесу кезінде бос емес болады.

18.3 Сурет - Бір ГИ сатылы АТСК- сұлбасы.Кіріс байланыста блок кірісінің қажетті АЛ-мен қосылуы D,С,В,А төрт буын арқылы жүзеге асады (АИ сатысының сызықтық іздеу режимі). ГИ сатылары 80 кірісі, 120 ПЛ және 400 шығысы бар екі буындық блоктардан жасалады. ГИ сатысының өрісінде қолжетімділігі Д=20, максималды 20 бағыт құрауға болады.ГИ сатысындағы блоктар саны АТС сыйымдылығына, жүктемеге және қызмет көрсету сапасының қабылданған нормасына тәуелді. ГИ сатыларының саны телефон желісінің құрылымы мен АТС құрылымына тәуелді, 18.3-суретте келтірілген АТСК сұлбасының желінің басқа АТС- термен байланыс ұйымдастыруынсыз тек бір ГИ сатысы бар.РИА сатысы абоненттік регистрдің ИШК-ға, ал ол аркылы АВ блогына және шақырылушы абоненттің нөмері туралы ақпаратты қабылдау және қосылудың орнатылу уақытына, абоненттік байланыс жолына қосылуға арналған.

38.Екі буынды коммутациялық сызбаның құрылымы параметрлері. Екі ГИ сатысы бар АТСК (бес — және алты таңбалы нөмерлеу)

Егер АТСК УВС-ы бар ГТС-ке жалғанса, онда өз УВС-мен және қаланың басқа түйіндік аудандарына, сонымен бірге олардың тікелей қосылуы кезінде өз ауданының басқа РАТС-тарымен байланыс ұйымдастыру қажет. 18.4-суретте алты таңбалық нөмерлеу кезінде УВС-ы бар желіге қосылған АТСК-ның (АТС-5) фрагменті келтірілген.

18.4 Сурет - Түйінсіз желідегі АТСК-ң фрагменті

39-40ЛИ сатылы 100 номерлі АТСДШ.

АТСДШның комму/қ құрылымы ретінде бір кірісі және төрт шығысы бар электромех/қ іздеуіштер қолданылады. электромех/қ іздеуіштердің дің 3негізі бөлігі бар.1.іздеуіштің кірісі жалданатын жылжымалы щетка(ротор)2.шығыстары жалғанған түйіспе өрісін жасайтын жылжымайтын және бір бірімен оқшауланған ламелдер(статор)3қозғаушы механизм.Ондық қадамдық іздеуіш ДШИ100 көмегімен 100нөмірге АТС жасауға болады.

Сұлбаға сәйкес АТСдағы әрбір абон.байл.жылжыту бөлек іздеуіші бар.Абон.байл.жалпы өз іздеуішінің шеткасына қосылады ж\е одан басқа 100 іздеуіштің сәйкес түйіспесіне әкеледі.Қосылуды орнату үшін абонент ТАның нөмір тергішінде шақ\ы абон\ң екі санды нөмірін теру қажет.Бірінші санды тергенде пайда болатын импульстер іздеуіш щеткаларының қажетті декадаға көтерілуін қамтамасыз етеді.

ӘРБІР абон\к жалға ЛИ орнатылатын АТС жасау экономды емес б.т.ЛИ кез келген абонентке қол жетімді.

41.  ПИ, ЛИ және ГИ сатылы АТСДШ (1000 номер)Үлкен сыйымдылықты АТС-ты алу үшін әрбір ЛИ-дің түйіспелік өрісінің сыйымдылығын одан ары өсіру жолымен жүрсе болады. Алайда ЛИ-дің түйіспелік өрісінің сыйымдылығын өсіру оның конструкциялық күр-деленуіне, ал соған сәйкес оның бағасының өсуіне әкеледі.Сыйымдылықты іздеуіштердің түйіспелік өрісінің сыйымдылығынан асатын (100 байланыс жолы) АТС-тың тиімдірек жолы топтық қүралуды қолдану болып табылады. Топтық құралудың мәні АТС-тың сыйымдылы-ғын түйіспелік өрісінің сыйымдылығына тең сыйымдылықты топтарға бөлу болып табылады. Мысалы, 1000 нөмерлік АТС-ты әр қайсысында 100 нөмері бар 10 топқа бөлу дұрыс. Қажетті абоненттік байланыс жолы орналасқан топты таңдау үшін топтъқ іздеуіш деп аталатын (ГИ) арнайы коммутация-лық құрылғы орнатылады, ал бұл қүрылғылардың бірікпесі - топтық іздеу сатысы (ГИ сатысы) деп аталады.N=1000 нөмер сыйымдылықты АТСДШ мысалында топтың құралу принципін қарастырайық (18.1-сурет). ЛИ және ГИ сатысында ДШИ-100, ал ПИ сатысында ШИ-11 типті іздеуіштер қолданылады.

42. Координатные. В качестве коммутационных устройств используются многократные координатные соединители (МКС), представляющие собой электромагнитные приборы параллельного действия. Основным отличием от декадно-шаговых АТС является отсутствие индивидуальных управляющих устройств на каждом коммутационном приборе. Вместо них используются регистры (принимают и запоминают информацию) и маркёры (устанавливают соединение на отдельных ступенях искания по информации, получаемой от регистра). Причём маркёр обслуживает целую группу многократных координатных соединителей на данной ступени искания и занимается только на время установления соединения на данной ступени.

43. Бір ГИ сатылы АТСК (төрт таңбалық нөмерлеу).АТС-ның координаттық жүйелерінде үш іздеу сатысы қолданылады: абоненттік (АИ), топтық (ГИ), регистрлік (РИ). 18.3-суретте басқа АТС-тер ортасындағы жұмысын ескермеген, төрт таңбалық нөмерлік АТСК-ның функционалдық сұлбасы келтірілген.АИ сатысы шығыс байланыста тәуелсіз іздеу режимінде (АВ блоктары арқылы бос  шығыс бау жинағын ИШК іздеу), ал кіріс байланыста -сызықтық іздеу режимінде  жұмыс істейді. ГИ сатысында топтық іздеу режимі, ал РИ сатысында - тәуелсіз іздеу режимі жүзеге асады. Бау жинақтары қосылудың орнатылуы кезінде қолданылады және сөйлесу кезінде бос емес болады.

Кіріс байланыста блок кірісінің қажетті АЛ-мен қосылуы D,С,В,А төрт буын арқылы жүзеге асады (АИ сатысының сызықтық іздеу режимі). ГИ сатылары 80 кірісі, 120 ПЛ және 400 шығысы бар екі буындық блоктардан жасалады. ГИ сатысының өрісінде қолжетімділігі Д=20, максималды 20 бағыт құрауға болады.ГИ сатысындағы блоктар саны АТС сыйымдылығына, жүктемеге және қызмет көрсету сапасының қабылданған нормасына тәуелді. ГИ сатыларының саны телефон желісінің құрылымы мен АТС құрылымына тәуелді, 18.3-суретте келтірілген АТСК сұлбасының желінің басқа АТС- термен байланыс ұйымдастыруынсыз тек бір ГИ сатысы бар.РИА сатысы абоненттік регистрдің ИШК-ға, ал ол аркылы АВ блогына және шақырылушы абоненттің нөмері туралы ақпаратты қабылдау және қосылудың орнатылу уақытына, абоненттік байланыс жолына қосылуға арналған.

44. Екі ГИ сатысы бар АТСК (бес — және алты таңбалы нөмерлеу)Егер АТСК УВС-ы бар ГТС-ке жалғанса, онда өз УВС-мен және қаланың басқа түйіндік аудандарына, сонымен бірге олардың тікелей қосылуы кезінде өз ауданының басқа РАТС-тарымен байланыс ұйымдастыру қажет. 18.4-суретте алты таңбалық нөмерлеу кезінде УВС-ы бар желіге қосылған АТСК-ның (АТС-5) фрагменті келтірілген.

45.Уақыт бойынша коммутациялау принциптері. Уақыт бойынша коммутациялау түйіннің жұмыс істеу принципі.

Уақыт бойынша коммутациялау арзан цифрлық жады элементтер (ЖЭ-ЭП) негізінде құрылады. Осыдан шешім шығарсақ, цифрлық коммутация функциясы кеңістік бойынша бөлу сұлбасына қарағанда әлдеқайда арзан.

Уақыт бойынша коммутациялау сұлбасының басты жұмысы ақпаратты жазу және оны есте сақтау құрылғысынан оқуы. Уақыт бойынша коммутациялаудың жалпы жұмыс істеуі 17.1 суретінде көрсетілген.

Ақпаратты коммутациялау үрдісі келесі түрде жүреді. Ақпарат алдымен бір уақыт арнасымен беріледі, әрі қарай жады элементіне жазылады, одан кейін белгілі интервал санында кешігіп, уақыт арнасымен беріледі. Әрбір уақыт арнасына белгілі интервал берілген сол себепті ақпараттың бір интервалдан екінші интервалға ауысуы туралы айтады.

 

17.1 Сурет - Уақыт бойынша коммутациялау принципі

Уақыт бойынша коммутациялау блогының (БВК) негізгі элементтері жады элементтері (ЭП). Жады элементтер (ЭП) үшін цифрлық коммутациялық сұлбаның жұмыс істеуі 17.3 суретте бейнеленген. Мультиплексор және демультиплексор көмегімен арналарды  уақыт бойынша бөлу байланыс жолы пайда болады. (ВРК)

17.3 Сурет -  ЖЭ-нің коммутациялық сұлбасы

Уақыт бойынша  коммутациясының жады элемент (ЭП) бөлігінің жұмысын бақылау үшін 2 әдіс бар:

       тізбектей жазу және еркін оқу

       еркін жазу және тізбектей оқу

Осы уақыт бойынша коммутациялау бөлігінің жұмысы циклдық бақылау жадысын қолданады. Ал оған кіру уақыт аралығын санауыш жұмысымен анықталады.

17.4 суретте уақыт бойынша коммутациялау бөлімінің 1 әдісі үшін басқару көрсетілген.

 

17.4 Сурет - Тізбектей жазу және еркін оқу

46. Цифрлық коммутация жүйесінің құрылымы

Цифрлық коммутация жүйесі - (ЦСК) ақпаратты цифрлық түрде беретін арналарды  коммутациялық әдіс коммутациялайтынымен ерекшеленеді. Бірақ та ЦСК-ға аналогты және цифрлық абоненттік және байланыс желілері кіреді. 19.1 суретте ЦСК-ның жалпы құрылымы көрсетілген.

19.1 Сурет -ЦКЖ құрылымы

Абоненттік блок (АБ) – аналогты және цифрлық абоненттік жолдарды МААК және МЦАК арқылы станцияның коммутациялау өрісімен жалғасты-руға  арналған.

Анологты абоненттік комплектер модулі (МААК ) аналогты абонент жолдарын станцияға қосуға арналған және ол келесі негізгі қызметтерді атқарады:

- аналогты-цифрлық түрлендіру және цифрлық-аналогты түрлендіру;

- жүктемелерді концентрациялау;

- ИКМ-трактқа қосу;

- BORCSHT қызметін атқару.

Цифрлық абонент комплектер модулі (МЦАК) цифрлы абонент жолда-рын станцияға қосуға арналған және келесі негізгі функцияны орындайды:

       ISDN-ге қол жеткізеді;

       В және D арналарын бөлу;

       бірнеше D арналарын 1 арнаға енгізу.

Сызықтық блок - аналогты немесе цифрлық станцияның шеңбері арасында және цифрлық коммутациялық әдіс арасында интерфейс жасау үшін.

Цифрлық қосылу жолдары модулі (МЦСЛ) станцияға қосылу жолдарын (СЛ) және біріншілік ISDN-ді қосады. Қызметтік және пайдаланулық ақпаратты беру функциясын орындайды. Сонымен қатар коммутация өрісіндегі коммутация жылдамдығын шығыс және кіріс ағындарының жыл-дамдығымен келістіру үшін қолданылады.

Аналогты қосылу жолдары модулі (МАСЛ) – цифрлық коммутациялау әдісіне аналогты қосылу жолдарын қосу үшін интерфейсті құрады. ЦАП және АЦТ функциясымен қатар, аналогты шеңбердегі қызметтік және пайдалану-шылық ақпаратты станцияға жіберіп және оны кері қабылдайды.

47. ЦКЖ –гі  блоктардың өзара қарым-қатынас принциптері

1 кезең.«А» абоненті телефон түтігін көтеріп және осыдан кейін станция  « станция жауабы » деген сигнал жібереді.

Абоненттік жолдар модулін (МАЛ) жалпылай тексерген кезде, басқару жүйесі абонент «А» телефон тұтқасын көтерген кезде абоненттік жол бос еместігін көрсетеді. Содан кейін БЖ-сі коммутациялық әдіс арқылы акустикалық сигналдар модулін қосады. 425 Гц жиілікті «станция жауабы» деген сигнал акустикалық сигналдар модулінен абонентке жіберіледі.

2 кезең. Абонент номерді тереді.

«А» абонентінің нөмер алғанда жалпылай тексеруінің  абоненттік комплекті өзінің қалпын өзгертеді. Бұл өзгерістерді шеткері құрылғы жалмалай тексеріп,  оны содан кейін БЖ береді.

Нөмердің бірінші санын алғанда БЖ-сінен «станция жауабы» деген сигналды өшіріп тастайды, яғни КӨ-тен берілетін акустикалық сигналдардың берілуі тоқталады. БЖ нөмер жіберіледі.

3 кезең. АТС номерді анализдеп, Шақыру Посылкасын (ПВ) және Шақыру Посылкасын Бақылау (КПВ) сигналды береді. f= 25 Гц жиілікті МАЛ-дан ШП сигналын, станция ішіндегі сақталған ақпаратты анализдеп номер бағытын тауып сигнал сонда беріледі.

4 кезең. «В» абоненті жауап беріп, содан кейін сөйлеу басталады.

 «В» абоненті жауап бергенде, оның абонентін комплектінің жалмай тексеру нүктесі өзгереді. Бұл ақпарат басқару жүйесіне (СУ) түсіп, ал ол өз кезегінде коммутациялық өріс (КП) арқылы МАЛ-дан ПВ және КПВ сигналдарының берілуі тоқталады.

5 кезең. Ажыратып тастау. Егер абонент «В» сөйлесуді тоқтатса, оның абоненттік комплектінің жалмалай тексеру нүктесінің қалпы өзгереді. Содан кейін МАЛ-дан «А» абонентіне «бос емес» деген сигнал беріледі.     

48. Аналогты абоненттік комплект (АК) және оның қызметі.

Блок комплекта основного абонента представляет собой внешний аналоговый интерфейс станции, к которому подключается "последняя миля" линии связи.. Это обеспечивает уверенную работу с АТС практически любых оконечных устройств, а также ограничивает качество связи только качеством самих телефонных аппаратов. Принципиальная схема одного абонентского комплекта показана на рис. 9. Индексом N на схеме обозначен номер линии, который для ЭАТС SalTel20 может находиться в пределах от 1 до 16. Рассмотрим основные функции этого узла и формируемые им сигналы, поступающие на остальные блоки АТС.

Одной из основных задач абонентского комплекта (АК) является обеспечение питания телефонного аппарата (ТА) в дежурном режиме (иначе называемом состоянием покоя). Эта функция обеспечивается, постоянным подключением ТА с одной стороны к источнику напряжения +60 В, а с другой стороны – к открытому коллекторному переходу транзистора VT2. Согласно действующим стандартам, потребляемый ТА ток в дежурном режиме не должен превышать 1 мА. Примененная схема АК обеспечивает значительный запас этого параметра, и допускает его увеличение до 5-8 мА. Тем не менее, повышенное потребление ТА увеличивает нагрузку на станционный источник питания, а следовательно такие ТА уже следует проверять на предмет исправности и приводить в соответствие с требованиями ГОСТ.

В рабочем режиме основной функцией АК является формирование четкого напряжения звуковой частоты для передачи на коммутационные узлы АТС. Для этого в схеме предусмотрен стабилизатор тока, собранный на транзисторе VT2. Работа стабилизатора обеспечивается путем подачи на базу транзистора стабильного открывающего напряжения +5 В через резистор R5. Следует отметить, что качество звука в линии весьма чувствительно к "чистоте" этого напряжения, на которой неблагоприятно сказывается работа цифровых микросхем (а особенно – счетчиков и генераторов) АТС. Поэтому в каждом АК применен дополнительный фильтрующий конденсатор C3, емкость которого нужно подобрать по максимально "чистому" звуку в линии. Заметим также, что примененный стабилизатор тока в значительно меньшей степени чувствителен к нестабильности напряжения +60 В, что позволяет несколько упростить схему соответствующего источника питания.

49. Жалғау  сызықтарын (СЛ) қосу жабдықтары.

 Анологты абоненттік комплектер модулі (МААК ) аналогты абонент жолдарын станцияға қосуға арналған және ол келесі негізгі қызметтерді атқарады:

- аналогты-цифрлық түрлендіру және цифрлық-аналогты түрлендіру;

- жүктемелерді концентрациялау;

- ИКМ-трактқа қосу;

- BORCSHT қызметін атқару.

Цифрлық абонент комплектер модулі (МЦАК) цифрлы абонент жолда-рын станцияға қосуға арналған және келесі негізгі функцияны орындайды:1) ISDN-ге қол жеткізеді; 2)В және D арналарын бөлу; 3) бірнеше D арналарын 1 арнаға енгізу.

Сызықтық блок- аналогты немесе цифрлық станцияның шеңбері арасында және цифрлық коммутациялық әдіс арасында интерфейс жасау үшін.МЦСЛ және МАСЛ құралдары арқылы базалық ISDN қол жеткізу жолы және байланыс жолдарының әртүрі қосылады. Сызықтық блок (ЛБ) тағы мәліметті тарату үшін қолданылады.

Цифрлық қосылу жолдары модулі (МЦСЛ) станцияға қосылу жолдарын (СЛ) және біріншілік ISDN-ді қосады. Қызметтік және пайдаланулық ақпаратты беру функциясын орындайды. Сонымен қатар коммутация өрісіндегі коммутация жылдамдығын шығыс және кіріс ағындарының жыл-дамдығымен келістіру үшін қолданылады.

Аналогты қосылу жолдары модулі (МАСЛ) – цифрлық коммутациялау әдісіне аналогты қосылу жолдарын қосу үшін интерфейсті құрады. ЦАП және АЦТ функциясымен қатар, аналогты шеңбердегі қызметтік және пайдалану-шылық ақпаратты станцияға жіберіп және оны кері қабылдайды.

Көп жағдайда сызықтық блокқа (ЛБ) сигнализация құрылғыларына  кіреді. Оның құрамы өзара байланысқан АТС-тер арасында сигнал беру құралымен және сол АТС-тердің жол учаскасіне беру тәсілімен анықталады. Сызықтық

Сызықтық сигнализациялау блогы- бөлектелген сигналдық арнасын (БЛС) сигналдайтын блок.

Көп жиілікті сигналдау блогы- көп жиілікті сигнализацияланған регистрлық сигналдарды алуға арналған.

Акустикалық сигналдар модулі – акустикалық сигналдарды цифрлық үндеу генератор көлемімен беруге арналған. Бір ИКМ жолы арқылы қосылып және 31 акустикалық сигнал бере алады.

Коммутациялық өріс - әртүрлі қосылыстартарды коммутациялау функциясын орындайды.

50. Транспорттық желілердегі тарату технологиялары

Қазіргі уақыттағы транспорттық және коорпоративті желілердің құрылуында ПЦИ/ PDH,СЦИ/SDH және АТМ, ІР СЦИ/ SDH технологиялары дамуда. Қазіргі уақытта жоғарыда айтылған технологиялардың негізінде глобальді магистральдық желілерді құруда прогресс болды. Жақында ІР –маршрутизатор қосылған ІР трафиктер тарату технологиялары пайда болды, ол арналық  орта ретінде WDM, DWDM, СЦИ/SDH және ОВ қараңғы талшық  түрінде қолданады.

ПЦИ /PDH, СЦИ/ SDH және АТМ технологиялары түрлі масштабтағы транспортты желілерді құруда қолданылады. ITU-T халықаралық стандартқа сәйкес тарату жылдамдықтарының иерархиясы қолданылады. ПЦИ/PDH технологиясы цифрлы арналардың иерерхия деңгейлері: абоненттік немесе негізгі арна ЕО (64кбит/с) және қолданушылар арна деңгейлері Е1(2.048Мбит/с), Е2 (8.448Мбит/с)6 Е3(34, 368Мбит/с), Е4(139,264Мбит/с). Цифрлы арна деңгейі Е5 (564, 992Мбит/с) ITU-T бойынша анықталған, практикада көп қолданбайды.

Қазіргі кезеңдегі біріншілік және транспорттық желілер ПЦИ/ SDH аппаратуралары негізінде құрылады. 64Кбит/с –тен 140Мбит/с аралығында өткізу қабілетіне ие транспорттық желілердің цифрлы арналары ПЦИ/PDH технологиялары негізінде ал 2Мбит/с және одан жоғары СЦИ/ SDH технологиясы негізінде құрылады.  13.1 кестеде ОЦК Е0 және желілік трактар Е1, Е2 ,Е3 және Е4 ПЦИ/ PDH[40] жалпы сипаттамалары келтірілген.

ПЦИ/ РDH технологиясында плезинхронды мультиплексирлеу принципі қолданылады, мысалы ағын Е1 (2048кбит/с ) бір Е2-ге (8448кбит/с) мультиплексирленеді, кіріс сигналдың тактілік жиілігін түзету арқылы.

СЦИ/ SDH жүйесінің ПЦИ/ РDH жүйесінен негізгі айырмашылығы мультиплексирлеудің жаңа принципіне көшу болып табылады. CЦИ/ SDH технологиясы базалық желілік технология болады және қазіргі уақыттағы цифрлы  біріншілік немесе  транспорттық желілерді құру концепцияларын қарастырады.

    СЦИ/ SDH технологияларының соңғы версиясы арналар иерархия деңгейлерінің тарату жылдамдықтары 155,52; 622,08; 2488,32; және  39813,12мбит/с . Транспорттық желіде қолданушылар интерфейстері синхронды транспортты STM-N модуліне сәйкес келетін жоғарғы деңгейлерде жұмыс істейтін желілік элементтерде пайдалы жүктеме ретінде қызмет етеді. СЦИ/ SDH технологиялары цифрлы арналардың және желілік элементтердің барлық желі шегінде толық синхронизациялануына негізделген. Соңғы жылдары ІР-трафикті тарату технологиясы пайда болды.

     АТМ және FRAME RELAY  үшін POS технологиясы ұсынылады (PASRET OVER SDH).

DPT технологиясы, DPT сияқты дүниежүзілік телекоммуникациялық рынокқа шықты. АТМ технологтясы ұяшық көлемінің 10% -ын алса, POS кадрында тек 3%.

51. Синхронды цифрлық иерархия технологиясы. Стандартты телефондық арна үшін дискреттеу периоды 125 мкс. Кадр сөзінің астарында символдар байланысы, яғни дискреттеу периодына тең уақытта берілген деген мағына жатыр. Негізгі синхронды сигнал – STM1 синхронды – транспортты модуль, тарату жылдамдығы – 155,52 Мбит/с болса, әр кадр 19440 бит болуы керек. СЦИ/SDH технологиясының ерекшеліктері негізгі кадр бірлігі ретінде бит емес, байт қолданылады, сондықтан әрбір кадрде 19440,8 = 2430 байт болады. Басқа бір ерекшелігі кадрда ұйымдастыру құрылымында  ол блок түрінде 9 жолдан 270 бағаннан (14.1 – суретті қараңыз) тұрады, әрбір баған ені 1 байтқа тең.

14.1 Сурет - STM -1 деңгейлі синхронды транспорттық модуль кадрының құрылымы

 STM -1 деңгейлі синхронды транспорттық модуль кадры стандартты өлшемді контейнер деп қарастыруға болады, ол шығарып салу документі – заголовокке иеонда барлық контейнерді маршруттауды басқару өріс – параметрлері, ақпараттық символдарды орналастыру үшін ішкі сыйымдылық (оны пайдалы жүктеме деп те атайды) жиналған.

RSOH (Regenerator Section Overhead) регенераторлық бөлімнің секциясы ретінде 9 байт екінші қатардағы түрі көрсетіледі, келесі 261 байт (261 бағана) пайдалы жүктемеге қолданылады және т.б. Осылайша синхронды транспорт-тық модуль кадры  түрленеді, дәрежесі  STM-1 тікшелі өлшемі 9х270=2430 байт, бірінші 9 бағана ақпаратты басқаруға кеткен – бұл SOH (Section Overhead ) бөлімі (FAS фрейм түзету сигналынан тұрады (1х9 байт) RSON регенераторлық бөлімі (2х9 байт ), (MSOH Multiplexer Section Overhead) мультиплексорлық бөлімі (5х9 байт) және көрсеткіш Pointer (1х9 байт) келесі 261 бағана пайдалы жүктемеде қолданады.

Көрсеткіш (Pointer) RSOH регенератор мен төртінші қатарда орналас-қан MSOH мультиплексорлы бөлім пайдалы жүктемені басынан көрсету үшін қолданылады. 14.1 суретте көріп тұрғанымыздай, пайдалы жүктеме орны бірінші қатардан басталмайды (FAS кадры сигналды синхрондағаннан кейін), көрсеткіш мекен – жайынан кейін көрсеткіш береді.

 Негізінде пайдалы  жүктеме бір кадрда орналаспайды, бөлшектеліп келесіде орналасады. Жүктеме сыйымдылығын нөмірлеу көрсеткіштен кейін басталады, төртінші қатардың 10 байтынан, FAS – тан кейін емес. Жүктемені нөмірлеу үшінші қатар аяғында келесі кадрдан кейін бітеді. Пайдалы жүктеме кадр структурасында уақыт флуктуациясы әсерінен болады, ал көрсеткіш пайдалы жүктеменің мекен – жайын көрсетеді. Осымен синхрондау мен фактор арасындағы келіспеушілік жойылады және пайдалы жүктеме кадр ішінде өзгеруі мүмкін.

52. СЦИ/SDH  цифрлық ағындарды мультиплекстеу

а) 140 Мбит/с жүктемесінің инкапсуляция сигналы. СЦИ технологиясында құрылымдық кадры инкапсуляция әдісі арқылы түрленеді. Сол үшін контейнер түсінігі қолданылады. Оған сандық сигналдың кірме арнасы оралады. Беріліс жылдамдығы стандартты ПЦИ/PDH қатарының стандартты жылдамдығына Е1 арнасынан бастап сәйкес келеді. Мұндай кірме сигналды ПЦИ/PDH – тың жүктеме сигналы деп атаймыз. Беріліс жылдамдығының СЦИ/SDH – қа сәйкес келуін жүктеме сигналы деп атаймыз.

ПЦИ/PDH деңгей иерархиясына сәйкес контейнерлер төрт деңгейге бөлі-неді. Әрбір контейнерге ярлык енгізіледі. ақпаратты тасымалдау үшін қолданылып, логикалық болып табылады. оны виртуалды деп атайды.

Ең үлкен виртуалды контейнердің түрленуін қарастырамыз. 140 Мбит/с беріліс жылдамдығына ие болатын сандық ағынның Е4 жүктемесін орналасты-руына арналған. 14.2 суретте Е4 ағынының STM-1 синхронды көлікті модуліндегі орналастыру сұлбасы көрсетілген.

Дискретизациялық уақыт аралығындағы 125 мкс интервалындағы жүктеме сигналы 17408 бит пайдалы ақпаратқа ие. С – 4 – пен аталған 9x260 байт (18720 бит) өлшеміндегі контейнерінде орналасады. Контейнерда РОН (Path OverHead) трактының тақырыбы қосылады. Ол бір бағанға ие. Нәтижесінде виртуалды VC – 4 контейнер түрленеді. Ол көліктік модульде сілтеуші арқылы орналасады. STM-1 кадрындағы пайдалы жүктеме сілтеушімен орналастырылады. Сілтеушімен бірге виртуалды контейнерді AU-4 (Administrative Unit) администрациялық модульмен атайды. VC-4 (Pointer) сілтеушісін виртуалды контейнерімен орналасу кезінде оны AU-4 Pointe деп атайды. Сілтеуші пайдалы жүктеменің адресін белгілейді, яғни виртуалды контейнердің қарастырылу жағдайы.

14.2 Сурет -  STM-1 модуліндегі 140 Мбит/с жүктеме ағынының орналасуы

РОН VC-4 виртуалды контейнердің тақырып тракт байты келесі белгідей:

Л – таратқышпен байланыстың орнатылуын бекіту үшін VC-4 контейнері қолданылады;ВЗ – жұптық бақылау байты;С2 – пайдалы жүктеменің типі мен жүктеме контейнерінің сілтеушісі;G1 – тракттық күйі кері байланыс ақпаратының трактымен берілуі;F2 – байланыс арнасын ұйымдастыру үшін берілген трактта тұтынушы-мен әсерін тигізді;Н4 – жалпыланған индикатор жүктемесі мультикадрда ұйымдастырғанда қолданылады. Сонымен қатар бірінші байтты TU мультикадрының сілтеуімен қалыптасады.

б) 2 Мбит/с жүктемесінің инкапсуляция сигналы. Беріліс жылдамдығы 2 Мбит/с Е1 жүктемесі СЦИ/SDH желісінде Европа мен Ресейде ерекше ағын болып табылады. Осындай инкапсуляциялық процестегі сигналдарды қарастырамыз. 125 мкс аралығында Е1 жүктеме сигналы 256 битті (32 байт) ақпараттан және 34 байт өлшемінен контейнерде орналасып С-12 тұрады. Контейнер өлшемі әрқашан пайдалы жүктемеден көп болады. Пайдалы жүктеменің ішкі контейнері «динамикалық жатықты» принципінің іске асуы үшін қажет. С – 12 контейнері үлкен өлшемді С – 4 контейнеріне қарағанда өлшемді түрі азырақ болады. С-12 контейнеріне VC-12 РОН бір байт ұзындығымен тақырыптық трактқа қосылады. Ол V5 белгіленеді және маршруттық ақпарат сілтеуімен. Негізінен статистикалық контейнер өтуімен қолданылады. Нәтижесінде VC-12 виртуалды контейнері 35 байт өлшемімен түрленеді.

Әрі қарай инкапсуляциялық принципімен бірнеше виртуалды контейнерлерді үлкен контейнерлерге орналастыру қажет. Біздің қарастырылуымыздан С – 4 үлкен контейнермен шектеліп VC-12 виртуалды контейнерінің енгізу процедурасын қарастырамыз.

VC-12 виртуалды контейнеріне ұзындығы бір байт TU-12 PTR сілтеушінің қосылуы ұзындығы 36 байт TU-12 модуль жүктемесіне айналдырылады. 9x4 байт өлшем кадрымен немесе екі өлшемді кесте түрінде көрсету ыңғайлы, яғни STM-1 көлікті модулі 9x270 байт 9 жолды және 270 бағанды кадр түрінде көрсетіледі. Жүктеме модулін тапсырылған өлшемді «ішкі сигналмен» қарасты-руға болады. (жүктеме сигналы) STM-1 көліктік модулінде кейбір жүктеме сигналы қалыптасады. Олар кезек ауысу байтының мультиплексирленуімен өңделеді (14.3 сурет).

VC-4 контейнеріндегі 260x9 = 2340 байтын жүктемесі TU-12 (65x36 = 2340 байт) 65 модулімен оңай бағалап орналастыруға болады. Бірақ STM-1 көліктік модульде жүктемесі TU-12 (63x36 = 2268 байт) 63 модульде орналасады. Ал көмекші мақсатта 72 байт резервтеледі.

Пайдалы жүктеме аймағында ақпараттық  жүктемелік модульдің бейнелу режимі AU-4 Pointer арқылы VC-4 пайдалы жүктемесі анықталады. TU-12 PTR сілтеуші жүктемелік модульдік қолдануын керек етпейді.

14.3 Сурет - СЦИ/SDH мультиплексирленуінің жалпы сұлбасы

в) Мультикадрлар. TU-12 жүктемелік модулі 36 байт құраған. Оның біреуі сілтеушіге негізделген. Бірақ қалыпты функцияналдау сілтеушісіне бір байт жеткіліксіз (AU-4 PTR сілтеушісінде 6 байт бар). Сол үшін режимді қамтамасыз ету үшін мультикадр қалыптасады. VC-12 контейнерлеріне мультикадр 4 тізбектелген VC-12 кадрмен қалыптасады (14.3, а сурет) 35x4 = 140 байт өлшеміне ие; қайталану периоды 500 мкс.Мультикадрды жасауда оның құрылымына үш сигналды жүктеме әдісі бейнеленіп жіберіледі: асинхронды, бит – синхронды, байт – синхронды.

Мультикадрлы жүктеме модулі көрсеткішінде V1 - V4 4 байттар болады, олардың қолданылуы AU-4 PTR (14.3 суретті қараңыз) көрсеткішіне байланысты. V1, V2 байттары VC-12 мультиплексордың бастапқы байттың орналасуын көрсетеді. Дискретизациялық уақыт аралығындағы 125 мкс интервалындағы жүктеме сигналы 17408 бит пайдалы ақпаратқа ие. С – 4 – пен аталған 9x260 байт (18720 бит) өлшеміндегі контейнерінде орналасады. Контейнерда РОН (Path OverHead) трактының тақырыбы қосылады. Ол бір бағанға ие. Нәтижесінде виртуалды VC – 4 контейнер түрленеді. Ол көліктік модульде сілтеуші арқылы орналасады. STM-1 кадрындағы пайдалы жүктеме сілтеушімен орналастырылады. Сілтеушімен бірге виртуалды контейнерді AU-4 (Administrative Unit) администрациялық модульмен атайды. VC-4 (Pointer) сілтеушісін виртуалды контейнерімен орналасу кезінде оны AU-4 Pointer деп атайды. Сілтеуші пайдалы жүктеменің адресін белгілейді.

53. Жергілікті коммутацияланатын желілерді жаңарту қағидалары.

Территориялық принципі бойынша бастапқы желі мыналарға бөлінеді: магистральды, зона ішілік және бастапқы жергілікті желі.

Жергілікті бастапқы желі қала территориясымен немесе ауылдық аудан территориясымен шектелген. Олар осы желінің станциялары немесе түйіндері арасында, сондай-ақ абоненттер арасында каналдар (немесе сымдардың физикалық жұбын) ұйымдастыру мүмкіндігін қамтамасыз етеді. Зона ішілік желіні және жергілікті бастапқы желіні зоналық бастапқы желі деп атау әдетке айналып кеткен.

Алғашқы екі класс желілік түйіндерінің ішінде ең ірісі территориялық желілік түйіндер болып табылады, олар бірнеше өте қуатты кабельдік, радиорелейлі және басқа да желілер қиылысында орналасады..

Желілік станциялар (магистральды, зонаішілік, жергілікті) желінің шеткі нүктелері болып табылады, сәйкес желілік құрылғыдан жырақта орналасады, бұл кезде соңғы байланыс сызығымен байланыстырылады, болмаса желілік түйіндермен біріктіріп орналастырылады.

54. Мультисервистік қатынас желілерін орнату.

Кең жолақты мультисервистік желілерді салу үшін тиімді технологияны таңдау қазіргі кезде қазіргі заманғы желілерді жасау кезінде желілік технологиялардың интеграция және конвергенция үрдістеріне тіреледі. Конвергенттік желілердің жалпы технологиялық және негізі кез келген мультимедиялық ақпараты бар цифрлық ағындарды және оларды белгіленген жылдамдық және сапамен таратуға мүмкіндік беретін арнайы транспорттық протоколдарды тарататын әмбебап орталар болып табылады.

Жаңа қызметтерді беру үшін әмбебап мультисервистік желіні қалайша салуды және оларға қандай талаптар қоюды анық түсіну қажет. Желілерді салу кезінде жаңа қызметтер дәстүрлік телефония, видео және мәліметтер таратудың қызметінің суперпозициясы болып табылатынын және сәйкесінше осындай қызметтерге икемделген әмбебап желілерді қажет ететінін есте сақтау керек. Желінің әмбебаптылығы ең алдымен мұндай желі мыналарды жасай алуы қажет екенінде жатыр:

  1.  барлық қажетті протоколдар мен ақпараттық ағындардың барлық түрлерін таратуға адаптацияланған болуы қажет;
  2.  қызметті осы абоненттен жеткізу нүктесіне дейін бақылау және кепілдік беру мүмкіндігі бар ақпараттық ағындарды таратудың қажетті сапалық деңгейін ұстануы керек;

Желілерді салу тәжірибесі локалдық желілерді көбінесе Ethernet-ті қолдану арқылы, ал глобалдық, магистральдық желілерге PPP протоколын қолданудың бөлек талпыныстарына қарамастан, 90 ж.ж. ортасына таман Frame Relay технологиясын қолдану арқылы салына бастағандығын көрсетеді. Кейінірек, 90 ж.ж. соңына таман, АТМ технологиясының дамуымен кей жерлерде мәліметтер тарату желілерін жасау кезінде АТМ технологиясына көшті.

Қазіргі кезде жасалып жатқан барлық жаңа магистральдық, мултисервистік және IP-желілер ATM технологиясын транспорттық деңгейде қолданады. Сондықтан «ATM және IP»-дің қарсыласуы қазіргі бірге істейтін, сәл бұрынғырақтағы телефония мен СЦИ/SDH технологиясының қарсыласуы сияқты орынсыз. Өйткені IP – бұл қосылудың орнатылуынсыз, сапаны бақылау мүмкіндігінсіз (кешігудің жылдамдығы, кешігудің вариациясы) және бұл қосылудың қауіпсіздігінсіз протокол. Бұл қасиеттерді ATM технология-сының транспорттық деңгейінің хаттамалары қамтамасыз етеді.

55. Келесі ұрпақ желілерін құру кезеңдері және NGN өту принциптері.

NGN ( nextgenerationnetworksnewgenerationnetworks — сети следующего/нового поколения) — мультисервисные сети связи, ядром которых являются опорные IP-сети, поддерживающие полную или частичную интеграцию услуг передачи речи, данных и мультимедиа. Реализует принцип конвергенции услуг электросвязи.

Принципы.Основное отличие сетей следующего поколения от традиционных сетей в том, что вся информация, циркулирующая в сети, разбита на две составляющие: сигнальная информация, обеспечивающая коммутацию абонентов и предоставление услуг; и непосредственно пользовательские данные, содержащие полезную нагрузку, предназначенную абоненту (голос, видео, данные). Пути прохождения сигнальных сообщений и пользовательской нагрузки могут не совпадать.

Сети NGN базируются на интернет-технологиях, включающих в себя протокол IP и технологию MPLS. На сегодняшний день разработано несколько подходов к построению сетей IP-телефонии, предложенных организациями ITU-T и IETFH.323SIP и MGCP.

Переход.В настоящее время проблема перехода от традиционных сетей с коммутацией каналов к сетям с коммутацией пакетов (NGN) является одной из наиболее актуальных для операторов связи. Перспективные разработки в области IP-коммуникаций связаны с созданием комплексных решений, позволяющих при развитии сетей следующего поколения сохранять существующие подключения и обеспечить бесперебойную работу в любой сети телефонного доступа: на инфраструктуре медных пар, по оптическим каналам, на беспроводной (WiMAXWiFi) и проводной (ETTHPLC и т. д.) сети. Согласно концепции «неразрушающего» перехода к NGN[2], подобные решения должны позволять точечно переводить отдельные сегменты на новые технологии без кардинальной смены всей структуры сети. В частности, решения для «неразрушающего» перехода к NGN должны отвечать следующим требованиям:

  1.  интеграция в существующую сеть оператора, поддержка не только новой транспортной технологии, но и привычной модели управления;
  2.  полностью модульная архитектура с возможностями географического распределения и резервирования;
  3.  возможность гибкого увеличения производительности путем приобретения лицензий и добавления в систему серверов;
  4.  возможность внедрения новых видов услуг в минимальные сроки;
  5.  соответствие требованиям законодательства об архитектуре сети.

56. ЦКЖ(цифрлық коммутациялау жүйелері)-ның коммутациялық өрісі. Коммутациядық өрістерінің топ құрастыруы.

Цифрлық коммутация жүйесі - (ЦСК) ақпаратты цифрлық түрде беретін арналарды  коммутациялық әдіс коммутациялайтынымен ерекшеленеді. Бірақ та ЦСК-ға аналогты және цифрлық абоненттік және байланыс желілері кіреді. 1 суретте ЦСК-ның жалпы құрылымы көрсетілген.

 Абоненттік блок (АБ) – аналогты және цифрлық абоненттік жолдарды МААК және МЦАК арқылы станцияның коммутациялау өрісімен жалғасты-руға  арналған.

Анологты абоненттік комплектер модулі (МААК ) аналогты абонент жолдарын станцияға қосуға арналған және ол келесі негізгі қызметтерді атқарады:

  1.  аналогты-цифрлық түрлендіру және цифрлық-аналогты түрлендіру;
  2.  жүктемелерді концентрациялау;
  3.  ИКМ-трактқа қосу;
  4.  BORCSHT қызметін атқару.

Цифрлық абонент комплектер модулі (МЦАК) цифрлы абонент жолда-рын станцияға қосуға арналған және келесі негізгі функцияны орындайды:

  1.  ISDN-ге қол жеткізеді;
  2.  В және D арналарын бөлу;
  3.  бірнеше D арналарын 1 арнаға енгізу.

Сызықтық блок - аналогты немесе цифрлық станцияның шеңбері арасында және цифрлық коммутациялық әдіс арасында интерфейс жасау үшін.

Аналогты қосылу жолдары модулі (МАСЛ) – цифрлық коммутациялау әдісіне аналогты қосылу жолдарын қосу үшін интерфейсті құрады. ЦАП және АЦТ функциясымен қатар, аналогты шеңбердегі қызметтік және пайдалану-шылық ақпаратты станцияға жіберіп және оны кері қабылдайды.

57. Цифрлық П-В-П және В-П-В типті коммутациялық өріс

Қазіргі уақытта үлкен көлемдегі жүйелерде уақыт-кеңістік-уақыт (В-П-В) типті коммутациялау сұлбалары қолданады. Суретте (В-П-В) типті коммутациялау сұлбаның структурасы көрсетілген.

Мысал ретінде 1 жолдағы 3 арнамен соңғы жолдың 7 арнасымен байланысты қарастырайық. 1 кіріс арнаның арналарды уақыт бойынша бөлудің (ВРК) 3 уақыт аралығына түскен ақпарат, 1 кезекте кешігіп, содан кейін бос уақыт интервалымен кеңістік бойынша  коммутациясына келіп түседі.

 

Сурет - У-К-У түрлі коммутациялық сызба

К бөлігінің уақыт интервалы ішкі уақыт интервалы деп аталады. В бөлігінің интервалдары сыртқы уақыт интервалы деп аталады. 22-уақыт интервалында П бөлігі арқылы ақпарат 1 кірістен N-ші шығысқа арқылы қосылады.

Кеңістіктік-уақыттық коммутация – бұл кез-келген КИ-дің кез-келген кіріс ИКМ желісінің кез-келген КИ-дің шығыс ИКМ желісінің коммутациясы. (коммутация любого КИ любой входящей ИКМ линии с любым КИ любой исходящей ИКМ линии). Суть ПВК цифрового сигнала состоит в изменении порядка следования КИ из входящей ИКМ линии в другую исходящую ИКМ линию.

Блог ПВК с П-В-П схематически

Блог ПВК n × m

n = m = 4 ИКМ сызығын ИКМ 1-дің 2-ші каналын 12-ші каналмен 4 ИКМ сызығын (линий) коммутациялау керек.

Цифрлық коммутациялық жүйесі цифрлық станцияларда жүзеге асырылады. Цифрлық коммутациялық жүйелерде коммутация функциясын цифрлық коммутациялық өріс атқарады. ЦКӨ баспалдақты (ступень) принцип бойынша тұрғызылады. Оған келесі группалар жатады: группа S, T н/се S/T

Графикалық түрінде былайша көрсетіледі:

58. Үшінші класты цифрлық коммутациялық өріс

ЦКӨ-ң 5 класы бар. Әрбір класта (БС) базалық структура және (ПС) подструктура бар.

3 класс

БС  

ПС

59. Төртінші класты цифрлық коммутациялық өріс

ЦКӨ-ң 5 класы бар. Әрбір класта (БС) базалық структура және (ПС) подструктура бар.

4 класс

БС  

ПС

60. Сақина типті цифрлық коммутациялық өріс

Сақина құрылымы - бұл тізбектей жалғанған біржақты бағытталған сызықтар қонфигурациясы бар жіберуші сақиналық жүйе.

Сақиналық жүйенің әрбір түйіні 2 функцияны атқарады:

  1.  Әрбір түйін кіріс цифрлық сигналды қалпына келтіріп, сигналды қайта жіберетін генератор болып келеді.
  2.  Әрбір түйін уақыттық топжиынын біліп алады және сақина бойынша жою немесе цифрлық сигналды енгізу арқылы байланыс орнатады.

Жұмыс істеу принципі: Сақиналық структурада әрбір түйіннің кіріс және шығыс линиялары болады. Структура ішінде ақпарат сақина бойынша ИКМ-цикл структурсы түрінде жіберіледі. Ал кідіріс сақина ішінде жарты цикл уақытында болады.

Мысал ретінде сақина тәрізді желіні

ГТС-те сақина тәрізді желіні тұрғызу

62Коорпоративті желілер ж/е оларды құру принц.Корпоративная сеть — коммуникационная система, принадлежащая и/или управляемая единой организацией в соответствии с правилами этой организации. Корпоративная сеть отличается от сети, например, интернет провайдера тем, что правила распределения IP адресов, работы с интернет ресурсами и т. д. едины для всей корпоративной сети, в то время как провайдер контролирует только магистральный сегмент сети, позволяя своим клиентам самостоятельно управлять их сегментами сети, которые могут являться как частью адресного пространства провайдера, так и быть скрытым механизмом сетевой трансляции адресов за одним или несколькими адресами провайдера. Коорпаративтік желіде IP-технологиясын қолдану. Олардың бөлшектік қарастырылуы біздің қарастырып жатқан пән шегінен шығып кетеді. Интернет желісінің технологияларының кейбір аспектілері және жаңа желілік технологияларға ғана тоқталайық: аса қызығушылық тудыратын Gigabit Ethernet (GE) және оптикалық интернет.IP-технологиясының кең масштабтық қолданылуы – жаңа коорпора-тивтік желі құрудағы стратегиялық шешімдерінің бастыларының бірі. Мұндай көзқарас ең болмағанда келесі екі фактормен байланысты:        Біріншіден, IP-технологиясының ашықтығы, кез келген басқа желілік технологияларды интеграциялау қабілеттілігі, қалыптастырылғандығы, сенімділігі және масштабталатындығында жатқан объективті қызықтыру-шылық қасиеттерімен байланысты;        Екіншіден, IP-технологиясын қолданудың тиімділігі интернеттің бар болу фактісінен және қазіргі кезде дүние жүзіндегі оның ойнайтын ролінен шығады.        Өзінің әмбебаптылығынан IP-технологиялары байланыстың барлық түрін жасау үшін коорпоративтік желіде (немесе оның кез келген бөлігінде) эффективті қолданылуы мүмкін:        кәсіпорынның локалдық желілерінде (бүгінгі күні коорпоративтік желілердің, дербес компьютерлерді қосқанда барлық түйіндері IP-протоколын қанағаттандырады);        кез келген кәсіпорынның қалыпты жұмысына қажетті глобалдық байланыстар арқылы желі бөлімшелерінде (intranet);        өз қызметшілеріне ұзақтағы қолжетушілікті беру (intranet);        байланыс ұйымдарының, одақтас-кәсіпорындардың қызметшілері мен желілері арасында (extranet);        байланыс ұйымдарының клиенттер мен сатып алушылар арасында.Интернет желісінде осы IP-протоколы көптеген әртүрлі технологиялар желілерін жалғыз глобалдық желіге біріктіруге мүмкіндік беретін әмбебап интегралдаушы құрал ролін атқарады. Коорпоративтік желіде IP-технология-сы бөлек кәсіпорындардың желілерін интернет және глобалдық желілер арқылы біріктіру үшін қажет.

63 2,026 Мбит/с жүктеме сигн СТМ-1 түрленд

2 Мбит/с жүктемесінің инкапсуляция сигналы. Беріліс жылдамдығы 2 Мбит/с Е1 жүктемесі СЦИ/SDH желісінде Европа мен Ресейде ерекше ағын болып табылады. Осындай инкапсуляциялық процестегі сигналдарды қарастырамыз. 125 мкс аралығында Е1 жүктеме сигналы 256 битті (32 байт) ақпараттан және 34 байт өлшемінен контейнерде орналасып С-12 тұрады. Контейнер өлшемі әрқашан пайдалы жүктемеден көп болады. Пайдалы жүктеменің ішкі контейнері «динамикалық жатықты» принципінің іске асуы үшін қажет. С – 12 контейнері үлкен өлшемді С – 4 контейнеріне қарағанда өлшемді түрі азырақ болады. С-12 контейнеріне VC-12 РОН бір байт ұзындығымен тақырыптық трактқа қосылады. Ол V5 белгіленеді және маршруттық ақпарат сілтеуімен. Негізінен статистикалық контейнер өтуімен қолданылады. Нәтижесінде VC-12 виртуалды контейнері 35 байт өлшемімен түрленеді.Әрі қарай инкапсуляциялық принципімен бірнеше виртуалды контейнерлерді үлкен контейнерлерге орналастыру қажет. Біздің қарастырылуымыздан С – 4 үлкен контейнермен шектеліп VC-12 виртуалды контейнерінің енгізу процедурасын қарастырамыз.VC-12 виртуалды контейнеріне ұзындығы бір байт TU-12 PTR сілтеушінің қосылуы ұзындығы 36 байт TU-12 модуль жүктемесіне айналдырылады. 9x4 байт өлшем кадрымен немесе екі өлшемді кесте түрінде көрсету ыңғайлы, яғни STM-1 көлікті модулі 9x270 байт 9 жолды және 270 бағанды кадр түрінде көрсетіледі. Жүктеме модулін тапсырылған өлшемді «ішкі сигналмен» қарасты-руға болады. (жүктеме сигналы) STM-1 көліктік модулінде кейбір жүктеме сигналы қалыптасады. Олар кезек ауысу байтының мультиплексирленуімен өңделеді (14.3 сурет).VC-4 контейнеріндегі 260x9 = 2340 байтын жүктемесі TU-12 (65x36 = 2340 байт) 65 модулімен оңай бағалап орналастыруға болады. Бірақ STM-1 көліктік модульде жүктемесі TU-12 (63x36 = 2268 байт) 63 модульде орналасады. Ал көмекші мақсатта 72 байт резервтеледі. Пайдалы жүктеме аймағында ақпараттық  жүктемелік модульдің бейнелу режимі AU-4 Pointer арқылы VC-4 пайдалы жүктемесі анықталады. TU-12 PTR сілтеуші жүктемелік модульдік қолдануын керек етпейді.

65. 34Мбит/c жүктеме сигналын СТМ-1 түрлендіру

STM -1 (Synchronous Transport Module) деңгейлі синхронды транспорттық модуль кадры стандартты өлшемді контейнер деп қарастыруға болады, ол шығарып салу документі – заголовокке иеонда барлық контейнерді маршруттауды басқару өріс – параметрлері, ақпараттық символдарды орналастыру үшін ішкі сыйымдылық (оны пайдалы жүктеме деп те атайды) жиналған.Бірінші деңгейдің (STM-1) STM тасымалдау жылдамдығы 155, 520Мбит\с деп орнатылған жоғарғы деңгейдегі STM үшін жылдамдықты N есе көбейту қарастырылады. Мұндағы N - 4, 16, 64 мәндерін қабылдайтын SDH стандартты жүйелері. SDH  желісіне 34 Мбит/с (480 ЦА) ағындарды тікелей енгізген тиімсіздеу. Өйткені бұл кезде SТМ-1 тек мұндай ағындардың үшеуін ғана таратады, тиімді жүктеме небәрі 3×480=1440 ЦА құрайды.

STM -1 деңгейлі синхронды транспорттық модуль кадрының құрылымы

66. 140Мбит/c жүктеме сигналын СТМ-1 түрлендіру

Қазіргі кезеңдегі біріншілік және транспорттық желілер ПЦИ/ SDH аппаратуралары негізінде құрылады. 64Кбит/с –тен 140Мбит/с аралығында өткізу қабілетіне ие транспорттық желілердің цифрлы арналары ПЦИ/PDH технологиялары негізінде, ал 2 Мбит/с және одан жоғары СЦИ/ SDH технологиясы негізінде құрылады.ПЦИ/PDH деңгей иерархиясына сәйкес контейнерлер төрт деңгейге бөлінеді. Әрбір контейнерге ярлык енгізіледі, ол контейнердің өту статистикасының ақпаратын басқарады. Осындай ярлыктағы контейнер ақпаратты тасымалдау үшін қолданылып, логикалық болып табылады. Ол физикалық зат емес, сондықтан оны виртуалды деп атайды. Ең үлкен виртуалды контейнердің түрленуін қарастырамыз. 140 Мбит/с беріліс жылдамдығына ие болатын сандық ағынның Е4 жүктемесін орналастыруына арналған. Cуретте Е4 ағынының STM-1 синхронды көлікті модуліндегі орналастыру сұлбасы көрсетілген. Дискретизациялық уақыт аралығындағы 125 мкс интервалындағы жүктеме сигналы 17408 бит пайдалы ақпаратқа ие. С – 4 пен аталған 9x260 байт (18720 бит) өлшеміндегі контейнерінде орналасады. Контейнерда РОН (Path OverHead) трактының тақырыбы қосылады. Ол бір бағанға ие. Нәтижесінде виртуалды VC – 4 контейнер түрленеді. Ол көліктік модульде сілтеуші арқылы орналасады. STM-1 кадрындағы пайдалы жүктеме сілтеушімен орналастырылады. Сілтеушімен бірге виртуалды контейнерді AU-4 (Administrative Unit) администрациялық модульмен атайды. VC-4 (Pointer) сілтеушісін виртуалды контейнерімен орналасу кезінде оны AU-4 Pointe деп атайды. Сілтеуші пайдалы жүктеменің адресін белгілейді, яғни виртуалды контейнердің қарастырылу жағдайы.

STM-1 модуліндегі 140 Мбит/с жүктеме ағынының орналасуы

РОН VC-4 виртуалды контейнердің тақырып тракт байты келесі белгідей: Л – таратқышпен байланыстың орнатылуын бекіту үшін VC-4 контейнері қолданылады; ВЗ – жұптық бақылау байты; С2 – пайдалы жүктеменің типі мен жүктеме контейнерінің сілтеушісі; G1 – тракттық күйі кері байланыс ақпаратының трактымен берілуі; F2 – байланыс арнасын ұйымдастыру үшін берілген трактта тұтынушы-мен әсерін тигізді; Н4 – жалпыланған индикатор жүктемесі мультикадрда ұйымдастырғанда қолданылады. Сонымен қатар бірінші байтты TU мультикадрының сілтеуімен қалыптасады.

67. 10000 номерлі АТСДШ құрылымдық сұлбасын талдау

АТС сыйымдылығын одан ары өсіру үшін топтық іздеудің екінші сатысын енгізу керек. Бұл кезде АТС-тың шекті сыйымдылығы 10000 нөмерге өседі. Абоненттік байланыс жолдарының нөмерлері 4 таңбалы болуы керек (0000...9999). 10000 нөмерге екі ГИ сатысы бар АТС-тьң қарапайым сұлбасы 18.2-суретте көрсетілген.  Бірінші цифр I ГИ-ға қажетті мыңдық топты іздеу үшін, екінші цифр-П ГИ-ға осы мыңдықтағы жүздік топты іздеу үшін түсуі қажет және соңғы екі цифр ЛИ-ға осы жүздік топтағы шақырылушы абоненттің байланыс жолына қосылуы үшін түседі. Байланыс жолын іздеу бойынша I ГИ мен II ГИ функ-циялары толық сәйкес келеді. Екі құрылғыда да көтермелі қозғалыс қажетті, ал бұралмалы қозғалыс тәуелсіз. АТСДШ-ға үшінші сатылы ГИ-ді енгізу телефон желісінің сыйымдылығын 80000 нөмерге дейін өсіруге мүмкіндік береді. Қалалық желіде бұл жағдайда байланыс қаланың әртүрлі аудандарында орналасқан бірнеше АТС-пен жүзеге асырылады (10000 нөмерлік 8 АТС-тен аспайтын). 

68. 5 цифрлы АТСК құрылымдық сұлбасы

Екі ГИ сатысы бар АТСК (бес — және алты таңбалы нөмерлеу)

Егер АТСК УВС-ы бар ГТС-ке жалғанса, онда өз УВС-мен және қаланың басқа түйіндік аудандарына, сонымен бірге олардың тікелей қосылуы кезінде өз ауданының басқа РАТС-тарымен байланыс ұйымдастыру қажет. 18.4-суретте алты таңбалық нөмерлеу кезінде УВС-ы бар желіге қосылған АТСК-ның (АТС-5) фрагменті келтірілген.

69.  DRX-4 ауыл желілерінде қолдану, Құрылымдық сызба

DRX-4 жүйесі микропроцессорлы басқарылатын сандық АТС. Жүйенің процессорлық шинасының құрылғысы үлестірілген және ол бағдарламамен басқарылады. Үлестірілген басқарылу жылдамдығы 2,048 Мбит/с берілген жоғары деңгейлі байланыс мәліметтерінің басқарылатын протокол көмегімен сүйемелденеді.

DRX-4 соңғы станцияға ретінде аналогты ауылдың АТС к=50 (200) стандарты функцияларынан басқа қолдану абонентерге бірқатар жаңа қызметтерді ұсынады. DRX-4 орталық станцияның орнына, тікілей АМТС қосыла отырып АТС к=100 (2000)    табысты ауыстыруға болады. Мұнда аудан ішінде байланыс қызмет көрсетуінен басқа аймақішілік ж/е қалааралық желілерге қамтамасыз етеді.

70.  DRX-4 ерекшелігі және негізгі техникалық сипаттамасы

DRX-4 цифрлық телефондық станцияның өзінің техникалық ерекшеліктері бар.

Технологиясы: жазылған бағдарлама, үлестірілген басқару; коммутация; МККТТ стандарты.

Импульсті-кодалық модуляция (ИКМ) 2048Мбит/с МККТТ стандарты бойынша өлшеу;

Номинальды кедергі: 600 Ом. Бос каналдың шуы: Псофометрикалық шу: ? -65 дБ моп.

Бір жиіліктің шуы ?-50 дБ моп. Аспаптың шулық эффектісі 75 дБ моп. Импульстік шу: 35 дБ моп. бестен аз табалдырық деңгей кезінде;

   Сыртқы модуляция: 35 дБ.

DRX-4 негізгі техникалық сипаттамасы:

- Максималды абон. Сыйымдылығы (АЛ саны) 4000 көп емес (DRX-4 300 АЛ дейін)

- Стативтегі сый/ы 596 көп емес

     СЛ Максималды саны

- аналогты 600 цифрлықты 480

  -  нөмір цифр/ң талданатын саны 24

  - маршутизация бағыты максималды 32

  -  Цифрлық қосылулар 2ж/е 8 мбит/с

  - АЛ мах-ды жүктеме 0,17 Эрл көп емес

  -ЧНН шакыру әрекет/ң саны 50000

71. ЦАТС DRX-4-тің құрамы және блоктары мен моделдерінің тағайындалуы

DRX-4 басқару модульдері:

GNS модулі GNS топ аралық байланыс модулінің негізгі қызмет ішкі ст.желінде RS-232 интерфейс арқылы  DDC серверіне ақпарат тасмалдайды

DRX-4 жүйесі модульдік құрылым негізінде бөлінген иерархиялық басқару принципінің негізінде құралған

Иерархиялық деңгейі б/ша барлық модульдер 3 топқа бөлінеді, ал жүйенің платалары басқару ж/е алысқа шығарылған болып бөлінеді

  1.  Ең жоғарғы деңгей GNS
  2.  Орта деңгей
  3.  Төмегі деңгей

Станция абонентер үшін қызмет корсетудін келесі қосымша түрлерін ұсынады:

  1.  Шақырудың сөзсіз қайта адрестеу
  2.  Бос болмауда шакыруды қайта адрестеу
  3.  Жауап бермеген шақыруды қайта адрестеу
  4.  Жеделдетілген теру
  5.  Бос болмауда кері шақыру
  6.  Кері шақыру
  7.  3 абанентік онференциясы т/б

72.  ЦАТС DRX-4-тің станция ішінде қосылудағы блоктар мен моделделдерінің өзара  қарым –қатынасы

GNS – топ аралық байланыс модулінің негізгі қызметі ішкі станциялық желіде RS-232 интерфейсі арқылы DDS файл –сервесіне ж/е GNS қосылған терминалдарға ақпаратмен алмасу қызметтерін қамтамасыз ету.

Конструкциясы б/ша GNS платасында келесі қондырғылар орналасқан:

  1.  Цифрлық коммутациялайтын матрица В-П-В (16*16, 2,048мбит/с)
  2.  Микропроцессор 80188ЕВ такталық жилігі 16мГц
  3.  Жоғарғы деңгейі тарату арнасын басқаратын 2 микросхема HDLC TS16(ПЗУ- сыйымдылығы 1,2мбайт ж/е ОЗУ сыйымдылығы 128 кбайт)
  4.  16 кіріс ж/е 16шығысты ИКМ-трактаны цифрлық коммутациялау матрицасы

73.  ЦАТС DRX-4-тің станция аралық қосылудағы блоктар мен моделделдерінің өзара  қарым –қатынасы

DRX-4 коммутация жүйесі модульдық құрылым негізінде бөлінген иерархиялық басқару принципінің негізінде құрылған.

Ең жоғарғы деңгей-4 топ аралық байланысты GNS модульдерінен тұратын станция аралық желі.

GNS – топ аралық байланыс модулінің негізгі қызметі ішкі станциялық желіде RS-232 интерфейсі арқылы DDS файл –сервесіне ж/е GNS қосылған терминалдарға ақпаратмен алмасу қызметтерін қамтамасыз ету.

Конструкциясы б/ша GNS платасында келесі қондырғылар орналасқан:

  1.  Цифрлық коммутациялайтын матрица В-П-В (16*16, 2,048мбит/с)
  2.  Микропроцессор 80188ЕВ такталық жилігі 16мГц
  3.  Жоғарғы деңгейі тарату арнасын басқаратын 2 микросхема HDLC TS16(ПЗУ- сыйымдылығы 1,2мбайт ж/е ОЗУ сыйымдылығы 128 кбайт)
  4.  16 кіріс ж/е 16шығысты ИКМ-трактаны цифрлық коммутациялау матрицасы

74. ЦАТС АХЕ-10-тің ерекшелігі және негізгі техникалық сипаттамасы

АХЕ-10 цифрлық коммутациялық жүйе қалааралық телефон желісінде АТС, АМТС және қалааралық телефон желісінде УАК арналған. АХЕ-10 200 абоненттік желілерді, 65 мыңға дейін байланыструшы желілерді қосуға мүмкіншілік береді, егер ол транзиттік болса, немесе 65 мыңға дейін шығыс және кіріс қалааралық арналарды қосады. АХЕ-10 коммутациялық жүйесі АТС және аМТС типтерінің барлығымен келісімді.

  1.  Абоненттік сызықтардың саны: 200000-ға дейін;
  2.  Байланыстырушы сызықтарының саны: 60000-ға дейін;
  3.  Өткізгіш қабілеттілігі: 30000 ЭРЛ;
  4.  ЧНН-дағы шақырулар санының мүмкіндігі: 2млн-ға дейін (процессордың қабылдағыш типінен тәуелсіз болған жағдайда);
  5.  Шығындалған концентраторлардың сыйымдылығы: 2048 АС және 480 БС-ға дейін;
  6.  Коммутациялық жолдың құрылымы: екіншілік мультиплексорленумен Т- S-T;
  7.  Сигнализация: сызықтық және абоненттік сигнализация жүйесі;
  8.  Электр қорек көзі: тұрақты токтың 48 В-інен 51В-на дейін;
  9.  Басқару: иерархиялық, жүктеме мен қызметті бөлу бойынша;

75. ЦАТС АХЕ-10-тің станция ішіндегі қосылудаңы блоктар мен модульдердің өзара қарым-қатынасы

 АХЕ-10 қондырғысы АРТ коммутация жүйесі мен АРZ басқару жүйесінен тұрады.

Коммутация жүйесі 512 желілі топтық іздеу блоктар арқылы өсіріледі.

Басқару жүйесі жазылған бағдарлама бойынша байланысты орнатуды және байланысты орнатудың айналымды тәсілін басқарудың иерархиялық басқару тәсілін іске асырады.  

АХЕ-10 шегіндегі сызықтық сигналдар мен басқару сигналдарын алмастыру ОКС №7 іске асырады.

АХЕ-10 бағдарламалар амалдарымен мәліметтерді беру арналары бойынша ВЦ-ға мәліметтерді беру арқылы сөйлесу құнын есептеудің жекеленген және орталықтанған тәсілдері қамтылады. Қорек кернеуі -48В.

Рисунок 1.2 – Подключение концентраторов к ЦСК

Рисунок 14 – СтруктураАХЕ – 10 - OMS (operation and maintenance subsystem) ...

76. ЦАТС АХЕ-10-тің станция аралық қосылудаңы блоктар мен модульдердің өзара қарым-қатынасы

АХЕ-10 коммутациялық жүйенің атауы өндіруші фирмамен (Ericsson LM швед компаниясы) 1972 жылдан квазиэлектрондық АТС-тер дәуірінен бастап пайдаланылып келеді. АХЕ-10 бірінші толық цифрленген АТС 1978 жылы Финляндияда орнатылды.

АХЕ-10 жүйесі желі иерархиясының барлық деңгейлерінде қолданылады: жергілікті станция ретінде, ұлттық транзиттік немесе халықаралық станция ретінде. Жүйенің кейбір бөлімдері түрлі қоданылуына байланысты өзгермейді. Қолдану барысындағы талаптарды орындау үшін негізгі құрылым көптеген ішкі жүйелер комбинацияларымен толықтырылуы мүмкін. Станция абоненттерге әртүрлі қызметтер көрсете алуымен ерекшеленеді.

77 ЦАТС AXE-10 аналогты абоненттердің станция ішілік қосылудағы өзара қосылуы

Старая система SSS подключалась к GS через внутренние соединительные линии (junctor). Система RSS подключается через стандартный интерфейс к цифровому кроссу станции, на общих основаниях с СЛ от других АТС и далее к платам ETC5. Соответственно, может находиться как в одном помещении с АТС, так и за много километров от неё. 

Система RSS обеспечивает подключение аналоговых и цифровых абонентов, а также УПАТС через интерфейс PRI и тракт Е1 и выносовV5.x

Примечание: УПАТС через интерфейс PRI и тракт Е1, начиная с аппликации EM121 (1999 г.), можно подключить напрямую к GS, минуя абонентскую ступень. 

Может ли абонентская ступень работать автономно, то есть замыкать собственный трафик? Может, но при этом тарификация осуществляться не будет, поскольку разговоры не проходят через АТС, где располагаются программные блоки тарификации.

 Плата аналоговых абонентов рассчитана на 8 АЛ. Для сравнения, плата MD110 обслуживает 16 абонентов, плата Business Phone – 32 абонента. Однако выпущен супер вынос AXE-10 (EAR), где плата предназначена для обслуживания 30 абонентов. Также предусмотрены различные интерфейсы, включая АТМ.В шкафу абонентской ступени находятся платы для тестирования абонентских линий, а также достаточно забавная плата «ревуна» (howler), которая в течение определённого времени передаёт в динамик телефона сигналы сирены при неположенной трубке. Если трубка остаётся неположенной, абонентская линия блокируется (LOCKED OUT).

78 ЦАТС AXE-10 цифрлы абоненттердің станция ішілік қосылудағы өзара қосылуыЦифровая АТС Ericsson AXE 10 является наиболее функциональным и надежным коммутатором в отрасли. Система широко используется операторами связи в России и имеет необходимые сертификаты для использования в качестве городской АТС, АМТС, комбинированной АМТС, УАК, МЦК, ЛЦК, ТЦК. Компания Ericsson постоянно совершенствует АТС AXE 10 с целью внедрения новых функциональностей и сокращения расходов оператора. При этом обеспечивается преемственность технологий, совместимость с более ранними разработками и унаследованными сетями связи, существующими в Российской Федерации.АТС Ericsson АХЕ 10 предназначена для широкого спектра применений на телефонной сети и может функционировать как:местная «городская» телефонная станция (ГАТС),автоматическая междугородная телефонная станция (АМТС),комбинированная АТС/АМТС,узел автоматической коммутации услуг (УАК),международный центр коммутации (МЦК).Гибкость построения сети позволяет использовать станцию в различных конфигурациях и с различными емкостями от небольших выносов на несколько сотен абонентов до глобальных телефонных систем крупных мегаполисов.Основные характеристики оборудования:Единый коммутационный магазин GEM, в котором размещены почти все устройства обслуживания трафика,Магазины GDM используемые в настоящее время возможно подключить к новому оборудованию AXE10,Магазины GDM и GEM выполнены в конструктиве BYB 501,Технология Plug&Play обеспечивает простую установку оборудования,На платах установлены новые управляющие процессоры RPI (Regional processor Integrated),Обеспечена полная совместимость с оборудованием BYB 501,Существующие узлы AXE10 на базе оборудования BYB 501 могут быть расширены с использованием нового оборудования AXE 810.

79. Si 2000Si-2000 тел станцияда цифрлық сызықтың комплекпен бірге аналогтік комплектер бар. Олар аналогтық қосу сызықтарын келістіріп сұрақтарын жеңіл жізеге асыра алады.Si-2000 жүйесінің негізінде ауылдық станциядан бастап орта сыйымдылықты АМТС дейін тағы да мекеме ж/е ведомдық желілерде сенімді байланыс орнату мүмкінінше жүзеге асыру.

Сипаттамасы

  1.  Max сыйымдылығы 40000 дейін
  2.  Түйіндік станцияның УС Max сыйымдылығы 7000 аналогты ж/е цифрлы қосу сызығына дейін
  3.  512 бағыт 2 Мбит/с тракт бірнеше бағытқа бөліну мүмкін
  4.  Бір бағытта шығыс,кіріс ж/е екі бағыттағылар тағы да әртүрлі сигнализация жүйелері арналары мүмкін
  5.  Жүйенін жалпы өткізу қабілеттілігі 5000 эрл
  6.  Өнімділігі 200000 шақыруға дейін
  7.  Пайдалану қуаты 0,5...0,7 Вт АС
  8.  ISDN абонентті қосу мүмкін
  9.  Электқоректендіру тұрақты ток 48 В

80-84

Абонентский модуль ASM и RASM.ASM и RASM – позволяют подключить к станции аналоговые абонентские линии. Емкость ASM составляет 239 портов.Аппаратные средства модуля ASM и RASM обеспечивают:подключение аналоговых абонентских линий;концентрация линий в направлении GSM в соотношении 239/30;генерирование тарифных сигналов их передачу абонентам;генерирования акустических сигналов и вызывного тока;декадный и частотный набор номера;межпроцессорную связь с остальными модулями;преобразование АЦП и ЦАП;перемена полярности (переплюсовка);доступ к точкам подключения с целью выполнения испытаний;испытательный блок для втоматических испытаний оконечных комплектов, абонентских линий и телефонных аппаратов;обработку соединений;в модуле RASM сбор и обработку внешних аварийных сигналов;    Характеристики модуля:до 239 абонентских линий;5 приемников сигналов частотного набора номера;30 разговорных трактов в направлении GSM;передача тарифного сигнала до 100%;




1. Внесценические персонажи в комедии «Горе от ума»
2. Былтыр~ы 2012 жылды~ ~араша айында баспас~зде ~аза~стан Республикасыны~ Президентімен бекітілген жергілікт
3. Здравствуйте ребята У меня живот болит У- Что случилось дорогой Ты морковку ел косой З-
4. ПРОСВЕЩЕНИЕ 1980 ББК 85
5. Задание 1 Расчет аппаратов для обеспечения экологической безопасности
6. Рейтинг хода, позиции шахматиста
7. Язык ~ дом бытия Дайте его философскую интерпретацию
8.  I think I get on with my prents well nd I cn sy tht I relly look up to them
9. Subjects- probbility theory physics English physicl trining computer engineering fundmentls of electric circuits nd specil subjects.
10. Поняття і загальна характеристика положень досудового слідства
11. договора Коммерческим банкам вменяется в обязанность публиковать отчетность Ежеквартально Остатки ср
12. Модуль 1 До перших мандрівників етнографів істориків письменників філософів які залишили записи про вих
13. приставки которые пишутся всегда одинаково согласно морфологическому принципу написания Например- отхв.html
14. Курсовая работа- Органы предварительного расследования
15. .Православный народ ею тешилсяА боярин Матвей РомодановскийНам чарку поднес меду пенногоА боярыня его бело
16. Консенсусного лат
17. Тема 2 Візуальні мистецтва Урок 5.html
18. реферату- Національна ідея в діяльності українських партій і утворення молодіжних партій 1920 стРозділ- Політ
19. Реферат- Разработка системы телемеханики
20. Радуга Цель премии ~ укрепление российскоитальянских культурных связей поощрение творчества м