Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Лекция 8
Құрал-жабдықтар мен техникалық прогресс статистикасы
1-сұрақ. Машиналар мен жабдықтар - өнім өндіруге тікелей қатысатын негізгі капиталдың белсенді бөлігі. Құрал-жабдықтарды екі топқа бөледі:
1) өндірістік жабдықтар
2) энергетикалық жабдықтар
Өндірістік жабдықтар деп өнім өндіру процесінде еңбек затына тікелей әсер еентіту үшін қолданылатын еңбек құралдарын айтады.
Энергетикалық жабдықтар деп әр түрлі энергияны өндіру немесе энергияны бір түрінен екінші түрге айналдыру үшін қолданылатын еңбек құралдарын айтады (электоренератор, бу қазандары, т.б.).
Жабдықтарды есепке алғанда олардың қуаттары анықталады.
Жабдық қуаты деп бір уақыт бірлігінде жабдықтың белгілі бір жұмысты істей алу қабілетін айтады.
Жабдық қуаты әр түрлі көрсеткіштермен сипатталады. Мысалы, бірлік уақытта өндірілетін өнім көлемі, бірлік уақытта өңделетін шикізат мөлшері, т.б.
Энергетикалық жабдық қуаты деп бірлік уақытта өндірілген немесе пайдаланылған энергия мөлшерін айтады.
Жабдықтарды пайдалану тиімділігін талдағанда әр түрлі көрсеткіштер қолданылады:
Ауысымдылық коэффициенті жабдықтың тәулік ішінде неше ауысымда қолданылғанын көрсетеді.
Экстенсивті жүктеме коэффициенті жабдықтың нақты жұмыс істеген уақытын календарлық немесе табельдік қорға қатынасы арқылы анықтайды.
мұндағы – жабдықтың нақты қуатының орташасы
– жабдықтың потенциалды (әлеуетті) қуаты
Кәсіпорынның өндірістік әлеуетінің қорытынды көрсеткіші болып өндірістік қуат көрсеткіші саналады.
(бөлшектің бөлімі өндіріс көлемі толық қолданылғанда шығарылатын өнім көлемін көрсетеді).
2-сұрақ. Ғылыми-техникалық прогресс – ғылымның, техниканың, өндірістің даму процесі. Бұл процесті шартты түрде 3 кезеңге бөлуге болады:
ХХ ғасырдың соңында индустриялы қоғамнан постиндустриялы қоғамға өту басталды. Бұл кезеңде микроэлектроника, информатика, биотехнология, энергияны үнемдейтін технология сияқты салалардың басымдылығы жоғары болды. Осы кезеңде құжат түріндегі техникалық білім (формула, схема), өндірістік тәжірибе, өндірістік дағды, технологиялық және коммерциялық ақпарат «ноу-хау» деп аталды (өндіріс құпиясы).
Ғылыми-техникалық прогрестің негізгі бағыттары:
материалдарды қолдану )
Ғылыми-техникалық прогрестің көрсеткіштері: