Если у вас возникли сложности с курсовой, контрольной, дипломной, рефератом, отчетом по практике, научно-исследовательской и любой другой работой - мы готовы помочь.
Предоплата всего
Подписываем
Ф КГМУ 4/3-06/01
от 14 июня 2007 г.
Тәжірибелік сабақтарға арналған әдістемелік нұсқаулар
Тақырып: ЭКГ тіркеу және талдау принциптері. Механокардиографияға арналған құралдар.
Пән: OODO12 МВ 1112 медициналық биофизика
Мамандық : 051301 «Жалпы медицина»
Курс: I
Құрастырушы : Аға оқытушы Букеев.С
Қарағанды 2010
Кафедра отырысында талқыланып, бекітілді
Хаттама № _1_ «___»__________2010__ жыл.
Кафедра меңгерушісі __________ Койчубеков Б.К.
Тақырып:ЭКГ тіркеу мен талдау принципі. Механокардиографияға арналған құралдар.
Мақсаты: жүрек қызметін зерттеудің негізгі әдістері туралы ұғымдарды қалыптастыру.
Оқыту тапсырмалары: Студент тақырыпты оқу нәтижесінде білуге тиіс:
Әдебиеттер:
1. Көшенов.Б Медициналық бифизика Алматы.Қарасай 2008 ж
2.Мурашко В.В., Струтынский А.В. «Электрокардиография» изд-во МЕДпресс-информ, 2004 г.
3.Орлов В.Н. «Руководство по электрокардиографии» изд-во Медицина, Москва, 1983 г.
4.Антонов В.Ф. и соавторы «Биофизика» изд-во ВЛАДОС, Москва, 2000 г.
Бақылау:
Жұмыстың орындалу реті
1ТАПСЫРМА. Пациентті ЭКГ жазуға дайындау .
Электродтарды стандартты бекітпелер жүйесі бойынша пациенттің немесе топтағы бір достарыңның аяқ пен қолдарының ішкі бетіне орналастырамыз Электродтардың тері бетіне жақсы жанасуы үшін тері мен электрод арасына 0,85% NaCl ерітіндісіне малынған ваталық немесе дәкелік астар қойылады. Бекітпелер кабелдерін электродтарға мынадай ретпен жалғайды – ҚЫЗЫЛ – ОҢ ҚОЛ, САРЫ – сол қол , ЖАСЫЛ – сол аяқ, ҚАРА –оң аяқ Қ
2 ТАПСЫРМА . Электрокардиограмма жазу.
3ТАПСЫРМА .Кардиограммаларды алдын-ала талдау.
|
ЭКГтісшелері |
S, мм/мВ |
h, мм |
U, мВ |
|
P |
|||
|
Q |
|||
|
R |
|||
|
S |
|||
|
T |
|
ЭКГ интервалдары мен сегменттері |
V, мм/с |
l, мм |
t, c |
|
Интервал R-R |
|||
|
Интервал P-Q |
|||
|
Комплекс QRS |
|||
|
Сегмент S-T |
|||
|
интервал Q-T |
ЭКГ талдау мысалы.
1 суретте ЭКГ –ның 2 кардиоциклі келтірілген.а ЭКГ. Амплитудалық сипаттамаларын және уақыттық интервалдарын есептеу керек.
Уақыттық сипаттамаларын есептеу X осі бойынша ғана жүргізіледі, ал амплитудалық сипаттамаларын есептеу Y осі бойынша ғана жүргізіледі. Ешқашан Х осінен амплитуданы, Y осінен уақыттық интервалды іздемеңдер! Қажетті шамалар миллиметрлермен беріледі. Миллиметрлерді амплитуда немесе бірлігіне немесе уақыт бірлігіне аудару үшін калибровка шамасын білу қажет. Амплитуданы өлшеу үшін әрбір алшақтату алдына калибровтық сигнал беріледі ( тік бұрыш формалы сигнал , бір милливольтқа келетін амплитуданы көрсетеді, суретте ол 11 номермен көрсетілген), біздің есеп үшін 1 мВ амплитудаға 5 миллиметр сәйкес келеді. Уақыттық интервалдарды өлшеу үшін электрокардиографиялық таспаның жылжу жылдамдығын білу керек, ол 25 мм/с немесе 50 мм/с болады. Біз үшін жылдамдық 25 мм/с.
Сурет масштабпен үлкейтілген!
ЭКГ –ның барлық тісшелері изоэлектрлік сызықта басталып, изоэлектрлік сызықта аяқталады!
Ең алдымен барлық тісшелердің амплитудасын анықтаймыз. Амплитуда деп тісшенің төбесінен изоэлектрлік сызыққа түсірілген перпендикулярды айтады.
P тісшесінің амплитудасы ( суретте 1 номермен берілген) 1 мм –ге тең . Миллиметрді милливольтқа аударып есептеу үшін төмендегі пропорцияны жазамыз:
5 мм – 1 мВ
1 мм – Х мВ
Осыдан , Х=1/5=0,2 мВ.
Q тісшесінің амплитудасы (суретте 2 номермен берілген ) 2 мм- тең . Амплитудасын есептейміз:
5 мм – 1 мВ
2 мм – Х мВ
Осыдан Х=2/5=0,4 мВ
R тісшесінің амплитудасы ( суретте 3 номерімен көросетілген ) 10,5 мм.-ге тең
5 мм – 1 мВ
10,5 мм – Х мВ
Х=10,5/5=2,1 мВ
S тісшесінің амплитудасы ( суретте 4 номерімен белгіленген ) 4 мм.-ге тең
5 мм – 1 мВ
4 мм – Х мВ
Х=4/5=0,8 мВ
T тісшесінің амплитудасы (суретте 5 номерімен берілген ) 2 мм.-ге тең
5 мм – 1 мВ
2 мм – Х мВ
Х=2/5=0,4 мВ
Нәтижелерді кестеге жазамыз S –калибровтық сигнал шамасын көрсететін ,сезімталдық h –миллиметрмен есептелген ,тісшенің миллиметрмен есептелген амплитудасы , U –тісшенің миллиметрден милливольтқа аударылған амплитудасы .
|
ЭКГ тісшелері |
S, мм/мВ |
h, мм |
U, мВ |
|
P |
5 |
1 |
0,2 |
|
Q |
5 |
2 |
0,4 |
|
R |
5 |
10,5 |
2,1 |
|
S |
5 |
4 |
0,8 |
|
T |
5 |
2 |
0,4 |
Интервалдардың ұзақтығын есептейміз Таспаның жүру жылдамдығы белгілі (25 мм/сек –бір секунд ішінде таспа 25 мм-ге жылжитынын білдіреді ).
Интервал R-R – интервалы көршілес R тісшелерінің арақашықтығы
( толық бір кардиоцикл уақыты) Суретте 6 номермен белгіленген . R-R интервалы 22 миллиметрге тең . Пропорция құрастырамыз :
25 мм – 1 с
22 мм – Х с
Х=22/25=0,88 с.
P-Q – интервалы P тісшесінің басынан Q тісшесінің басына дейін ,суретте 7 номерімен белгіленген (Қалыпты кезде Q тісшесі тіркелмеуі де мүмкін, мұндай жағдайда P-Q орнына P-R интервалы алынады. бұл P тісшесінің басынан R тісшесінің басына дейінгі интервал ). Біздің жағдайымызда P-Q интервалы 3,5 мм.-ге тең
25 мм – 1 с
3,5 мм – Х с
Х=3,5/25=0,14 с
QRS – комплексі Q тісшесінің басынан S –тісшесінің аяғына дейінгі уақыт, суретте 8 номерімен белгіленген. Егер ЭКГ- де Q тісшесі жоқ болса ,онда интервалдың басы етіп R тісшесінің басы алынады. Егер S, тісшесі жоқ болса онда интервал соңы ретінде R- тісшесінің аяғы алынады. . Егер Q және S тісшелері жоқ болса ,онда уақыт R тісшесімен ғана есептелінеді. ; Егер Q және R тісшелері жоқ болса ,онда уақыт S тісшесімен ғана есептелінеді. Біздің жағдайымызда QRS комплексінің ұзындығы 4 мм- тең. .
25 мм – 1 с
4 мм – Х с
Х=4/25=0,1 6 с.
S-T сегменті- S тісшесінің соңынан бастап T тісшесінің басына дейінгі уақыт . Біздің жағдайымызда S-T сегментінің ұзындығы 3 мм-ге тең .
25 мм – 1 с
3 мм – Х с
Х=3/25=0,12 с.
Q-T – интервалы Q тісшесінің басынан бастап T тісшесінің аяғына дейінгі уақыт интервалы ,суретте 10 номерімен белгіленген. Егер ЭКГ –де Q тісшесі жоқ болса ,онда интервалдың басы етіп R тісшесінің басы алынады.Біздің жағдайымызда Q-T интервалының ұзақтығы 12 мм-ге тең .
25 мм – 1 с
12 мм – Х с
Х=12/25=0,4 с.
Есептеулер нәтижесін кестеге жазамыз. V – таспаның жылжу жылдамдығы ; l –интервалдың немесе сегменттің миллиметрмен алынған ұзындығы ; t –интервалдың секундқа аударылған ұзақтығы .
|
ЭКГ интервалдары мен сегменттері |
V, мм/с |
l, мм |
t, c |
|
Интервал R-R |
25 |
22 |
0,88 |
|
Интервал P-Q |
25 |
3,5 |
0,14 |
|
Комплекс QRS |
25 |
4 |
0,16 |
|
Сегмент S-T |
25 |
3 |
0,12 |
|
Интервал Q-T |
25 |
10 |
0,48 |
Пульс жиілігін (жүректің 1 минуттағы жиырылу саны ) пропорциямен:есептеп шығаруға болады.
1 жиырылу – 0,88 с
Х жиырылу – 60 с
Х=60 с/0,88 с=68
Пульс жиілігі =минутына 68 соққы
Жүректің электрлік осін анықтау
Бейли алты осьтік координаталар жүйесі – жүректің , электрлік центрінде қиылысатын стандарттық және күшейтілген бекітпелер осьтерінің қиылысу сызығыы (2 сурет ). Жүректің электрлік центріндегі әр бекітпелер осі оң және теріс бөлік болып екіге бөлінеді. Оң таңбалы электродқа келетін бөлігі оң,теріс таңбалы электродтан келетін бөлігі – теріс деп есептелінеді.
Эйнтховен үшбұрышы тең бүйірлі болғандықтан бекітпелер осі үшбұрыштың ауданын 30°- бойынша тең бөліктерге бөледі. .
Эйнтховеннің үшінші постулатында айтылғандай жүректің , интегралдық электрлік векторы (ИЭВС- ЖИЭВ) шамасы және бағыты бойынша тұрақты түрде өзгеріп отырады және кардиоцикл процесінде күрделі кеңістіктік- уақыттық қисық сызық сызады,оның бекітпелер осіндегі проекциясы уақыттың әр түрлі мезетінде ЭКГ тісшелері түрінде білінеді. (3 сурет).
Жүректің электрлік осі (ЖЭО-ЭОС) –қарыншалар деполяризациясының қорытқы векторы. ЖИЭВ-ның басы әрқашан да жүректің электрлік центрінде болады. ЖЭО қарыншалар деполяризациясы кезіндегі ЖИЭВ-ның жиынтығы На ЭКГ-де қарыншалар деполяризациясы QRS комплексімен берілген және I стандарттық бекітпе осімен α бұрышын жасайды. ЖЭО -ның мынадай орыны болады:
Егер ЖЭО берілген бекітпе осінің оң таңбалы бөлігіне проекцияланса ,онда R тісшесі тіркеледі,оның амплитудасы S тісшесінің амплитудасынан артық болады. Жүректің электрлік осі бекітпе остерінің теріс таңбалы бөлігіне проекцияланса,онда бұл бекітпелердің S тісшесінің амплитудасы R тісшесінен артық болады.
Жүректің электрлік осін үш стандарттық бекітпелердің QRS комплексі бойынша анықтайды. Нәтижелердің нақты екенін растау үшін күшейтілген бекітпелер осьтерін пайдалануға болады. Мысал үшін бірінші үш стандартты бекітпелердің QRS комплексі бойынша жүректің электрлік осін анықтауды жүргіземіз (4.сурет).
4.сурет
Барлық бекітпелерде R тісшесінің амплитудасы S тісшесінің амплитудасынан артық болады ,яғни ЖЭО-нің проекциясы осы бекітпелер осінің оң таңбалы жағына түсірілген. Алты осьтік координаталар жүйесіне жүректің электрлік центрінен сәйкес бекітпелелердің оң таңбалы жағына R тісшесінің амплитудасының ұзындығын келтіреміз (5сурет). 5 суретте [0;1] кесіндінің ұзындығы I стандартты бекітпенің R тісшесінің амплитудасынына сәйкес келеді. [0;2] кесіндісінің ұзындығы II стандартты бекітпенің R тісшесінің амплитудасына сәйкес келеді. [0;3] кесіндісінің ұзындығы III стандартты бекітпенің R тісшесінің амплитудасына сәйкес келеді.
Жүректің электрлік осінің орнын анықтау үшін берілген векторлардың төбесін жазықтыққа проекциялау керек,және олардың қиылысу нүктелерін табу қажет болады. Ол ЖЭО-нің соңы болып табылады. (ЖИЭВ –ың басы жүректің электрлік центрінде жататын болатынын еске тағы да салып өтеміз).
Вектор проекциясы берілген бекітпеге түсірілген перпендикуляр болып саналады,яғни векторлар төбесі арқылы сәйкес бекітпелер осіне перпендикуляр жүргізу керек (6 сурет).Жоғарыда айтылғандай векторлар проекциясының қиылысу нүктесі ( 4 нүкте ) жүректің электрлік векторының соңы болады ,нүктені жүректің электрлік центрімен қосып жүректің электрлік векторының қорытқы мәнін шығарып аламыз ( [0;4] кесіндісі ).
(6. сурет)
Қызығушылық үшін жүректің электрлік осінің проекциясы бекітпенің теріс таңбалы бөлігіне түсетін болса QRS комплексінің қалай болып көрінетінін білуге болады. Жүректің электрлік осі векторын aVR бекітпесінің осіне проекциялаймыз. (7.сурет, [4;5] кесінді ). aVR бекітпесі үшін жүректің электрлік осінің векторы [0;5] кесіндісі болып табылады.Вектор бекітпе осінің теріс таңбалы жағына орналасады,яғни бұл бекітпеде S тісшесінің амплитудасы R тісшесінің амплитудасынан басым болады (8.сурет).
7.сурет
8.сурет
Ең соңғы қорытынды кезеңде α бұрышын ( α бұрышы I стандарттық бекітпе осімен жүректің электрлік векторы арасындағы бұрыш) анықтаймыз, Транспортир болса оңай анықталады немесе көзбен анықтауға да болады; Біздің жағдайда α=45°, бұл жүректің электрлік осінің қалыпты жағдайына сәйкес келеді.
Төмендегі суретте Бейли алты осьтік координаталар жүйесі берілген:
PAGE \* MERGEFORMAT 13